Nieuw Zal de Kamer zich uitspreken? Moreele beginselen in de internationale betrekkingen Voor Alkmaar en omgeving Bureaux Jappo-fascisten moeten met wortel en tak worden uitgeroeid Monarchistische staatsgreep? Men rekent op sympathie der republikeinen Toch bij de U.N.O.? Belangwekkend betoog van Minister Schermerhorn op de U.N.O.-vergadering BURGEMEESTERS OP EEN KLUITJE tfoofdredacteur: BL, N. Smits; rayon-redacteui P. Sigon. Abonnementsprijs 13.40 oer kwartaal; 1-20 per maand, inclusief Incasso kosten. Prijs der advertenties: 13 ct per m:m. regel, 40 m.m. breed; In tekst 26 ct. per m.m. regel. 50 m m breed Contract op aanvraag N o ordh ollands cli Dacrblad I a Buiten God is nergens veilig fVondel) WOENSDAG 16 JANUARI 1946 41e JAARGANG - NUMMER 10832 ALKMAARLangestraat 42A, tel. 4330 (K 2200) HOORN: Draafsingel 59. tel. 4712 (K 2290) DEN HELDER: Lood», gtracht 69, tel. 2383 K 2230 5CHAGENMolenstraat 52. tel 459 (K 2240). Bankrelatie: Noorderbank <D CPANNING WAS ER den eersten dag van het Tweede Kamer- debat over Indië nog niet. Wel werden er sommige dingen scherp gezegd. Zoo twijfelde de heer van Poll (R.K.) eraan, of de besprekingen onzerzijds wel gevoerd worden door den bes ten man, die daarvoor beschikbaar is. Hij had nogal critiek op het beleid van Van Mook en meende o.a. dat deze teveel in het openbaar sprak. Ook de heer van Kempen (lib.) was over den It. gouverneur-generaal niet te spreken. De oud-Indische gene raal Bajetto (R.K.) vroeg waarom de Regeering geen klaren wijn schenkt over de diepe oorzaak van haar beleid, en de heer van Kempen legde er den nadruk op, dat de Japansche invloed zich bij de nationalisten nog steeds doet gelden. Hij noemde de extremisten „geboefte, Jappo-fascisten", die met wortel en tak dienen te worden uitgeroeid. WOORALSNOG kwamen eigen' lijk slechts twee sprekers naar voren, die het beleid van de Re geering In meer algemeenen zin voor hun rekening namen. Ten eerste de sociaal-democraat Pa- lar, die meende, dat niet altijd begrepen wordt, dat de grondoor zaak van de verwijdering tot het Indische volk gelegen is in de oude koloniale verhouding. Dat kan men zeggen, nu de Jappen de fouten van die verhouding voor' hun misdadigen opzet hebben uit gebuit, maar met evenveel recht kan men zeggen, dat die oorzaak gelegen is in het feit, dat Coen vierhonderd jaar geleden Batavia stichtte! Het gaat tenslotte -niet om de anti-koloniale stemming, die niemand terug wil, en ook niet om de ontkenning van gezond nationalisme der Indonesiërs, maar het gaat er wel om, of de Regee ring in de mate als zij blijkbaar doet, moet toegeven aan revolu- tionnaire stroomingen, die de rech ten van de Nederlandsche souve- reiniteit ontkennen en voor het algemeen .welzijn van Indië een toekomst avonturen, die onver antwoordelijk en onaanvaardbaar i3. In elk geval bestaat er over de draad van het Regeeringsbeleid onzekerheid en de ftota, zoo heb ben ook enkele sprekers betoogd, gaf nog weinig houvast en weinig duidelijkheid. Regeering en Ka mer manouvreeren nog als een vlieg om de kaars, beide zijn, door zich al te duidelijk te uiten, bang de vingers te brandenMoe ten w;j daarom met de sabel rin kelen, als blijkbaar dient te wor den verstaan uit de woorden van onzen generaal of uit de woorden van den A.R.-heer Meyerink, die op den man af vroeg, tot welke daden van bestuursbeleid zij na maanden van overwegen en on derhandelen zou besluiten om de rust en orde te herstellen? Deze afgevaardigde meende, dat de Kamer zich nu eens diende uit te spreken. Zij toonde begrip voor de moeilijkheden, waarvoor de Regeering staat, er is echter een grens, en de Kamer zal zich moe ten beraden, of die grens nu niet bereikt is. Nederland, zoo zeide hij, zal het Indische volk anders tegemoet moeten tfeden, dan voor den oor log. Nieuwe maatstaven moeten worden aangelegd. Wat dat be treft bestaan er geen groote moei lijkheden tusschen Regeering en Kamer. Over een progressieve welvaartspolitiek, is men het eens. Maar wanneer het gaat om toe passing van de middelen welke zulk een politiek mogelijk moeten maken na herstel van de orde en de rust, staan de A.R. vierkant tegenover deze regeering. Hoe komt het, vroeg de heer van Poll nog, dat de regeering niet meer zoo'n krachtig stand punt Inneemt tegenover het re- giem-Soekarno en hoe is het nu eigenlijk met Sjahrir, erkent die het wettig gezag of niet. (In een persconferentie te Batavia ver klaarde hij pas, dat hij den heer van Mook zou ontvangen als een vreemde uit een *bekend land, hij erkent de souvereiniteit van ons land over Indië niet, maar wil wel onderhandelen, en verder ver trouwt hij op da tusschenkomst van de groote mogendheden, in het bijzonder Amerika en Enge land, die beiden echter de souve reiniteit van Nederland over In dië uitdrukkelijk wel erkennen!). Zóówel de heer van Poll als de heer van Kempen vroegen, welke de figuren en groepen zijn, waar mede, naast Sjahrir, onderhan deld zou kunnen worden. Ver schillende sprekers achtten de voorlichting ook in het buitenland onvoldoende. De heer Palar (s.d. a.p.) meende nog, dat de thans gevolgde politiek van overleg de juiste is, maar generaal Bajetto had er op gewezen, dat de toe stand in Batavia belangrijk ver beterd is, sinds daar met kracht is opgetreden.... Eenige sprekers vroegen met name ook nadere in lichtingen over het heengaan van verschillende hooggeplaatste per sonen uit de Indische regeerlngs- organen, zoowel burgerlijke als militaire. Men kreeg uit alle be sprekingen den indruk, dat het hier nog maar een voorpostenge vecht is geweest en dat de ver dere posities pas in tweede in stantie zullen worden bepaald. De heer Goedhart (Verzetsbe weging) betoogde, dat men in Ne- drland het nationalistische gewe ten steeds heeft onderschat. Wij lieten na ons tijdig op de hoogte te stellen van de eischen der na tionalisten, welke niet onredelijk waren. De regeering moet conse quent blijven doorgaan op den weg, dien zij gekozen heeft. De heer Posthuma (c.d.u.) meende, in tegenstelling met andere spre kers, dat de regeering de Kamer en het volk zeer ruim voorlicht. Wel kan hij zich indenken, dat men meer wil weten. De heer Rutgers van Rozenburg (ch) sprak de "hoop uit; dat in Indië spoedig resultaat zal worden be reikt. Het voedseltekort op Java vervult hem met groote zorg. De vergadering is verdaagd. Volgens den diplomatie, ken redacteur van de Daily Herald zouden de Spaan, sche monarchisten 'n staats, greep voorbereiden, teneinde Don Juan tot koning uit te roepen en een „democrati sche regeering te vormen, welke tot een zorgvuldig voorbereide volksstemming zou overgaan. Volgens genoemden redacteur wenschen de monarchisten niets meer met Franco te maken te hebben. De reis van Don Juon naar Portugal zou uitsluitend verband houden met het voeren van besprekingen met Gil Robles de belangrijkste persoonlijkheid in de monarchistische beweging, die met bepaalde andere katho. lieke politici min of meer een linksche politiek zou voorstaan. In monarchistische kringen zou men van meening zijn, dat de republikeinen verheugd zullen zijn, als zij van Franco verlost zouden zijn en zich niet ernstig tegen een herstel van de monar. chie zullen verzetten, wellicht zelfs met een koninklijke regee. ring zouden kunnen samenwer. ken, indien hun een democrati. sche grondwet zou worden be. loofd. Het Nederlandsche tankschip ,,Cadila", dat tijdens den oorlog in Engeland omgebouwd was tot vliegdekschip, wordt op de werf van Wilton-Feycnoord te Rotterdam in zijn oorspronke lijke staat teruggebracht. Een overzicht van de werkzaamheden. De correspondent van ANP/ Aneta die de vergadering der u.n.O. bijwoont, heeft mede gedeeld dat bij het interna tionaal secretariaat van de U.NO. verzoeken zijn bin nengekomen, waarin aan de algemeene vergadering ver zocht wordt handelend op te treden ten aanzien van het Indonesische probleem. Minister - president prof. ir. W. Schermerhorn heeft, als leider van de Ne derlandsche delegatie, in de middagzitting van Dinsdag in de Assemblee der Vereenigde Volkeren, een rede gehouden- Hij noemde de vijandelijke onderdrukking een nederda- ling ter helle", als gevolg waarvan in al de betrokken landen een hunkering is naar nieuwe politieke vormen, naar hun praktische en radicale toepassing van de beginselen van menschelijkheid en recht Dit scheppende proces, dat De voorm. „Wehr- machtebefehlshaber in den Niederlan- den", Friediich Christiansen, is Maandag va.i Bad Oelhausen naar den Haag overgebracht, als oorlogsmisdadi ger. Christiansen wordt er o.m. van verdacht het bevel gegeven te hebben in October 1944 het dorp Putten plat te branden en de mannelijke bevol king te fusilleeren als represaillemaat regel in verband met het doodschie ten van twee Duit- sche officieren. Christiansen bij aankomst aan het Departement van Justitie. Thurina P. doelt op het tot stand bren gen van nieuwe vormen van politiek en sociaal leven, doet zich gelden als een elemen taire kracht, en het is niet te veel beweerd, als men zegt, dat in Nederland deze strijd zal worden gewonnen door de vooruitstrevende stroomingen in ons volk, die zich thans met ongewone kracht ont plooien. Hetgeen er op het spel staat zoowel nationaal als internationaal, is de vraag, of het menschdom bereid is be paalde moreele beginselen als een grondslag voor een geor dende maatschappij te erken nen, met eerbiediging van de uiteenloopende geestelijke fundamenten, waarop men deze moreele normen kan la ten rusten. Het gevaar, voortvloeiend uit een menschelijke samenleving, die de absolute morgele normeni niet langer erkent, is nog altijd aanwezig, zoowel in de volkeren zelf als in de internationale ge meenschap. Door het handvest goed te keu ren, hebben de middelgroote en kleine staten uit vrijen wil be- looofd, zich te onderwApen aan de gemeenschappelijke regels van recht en wet. Wij zien uit naar den tijd, waarop de groote mo gendheden de noodzakelijkheid en het nut voor henzelf zullen inzien om de toepassing van dien ge- meenschappelijken regel van recht van wet op alle en alle ge lijk te aanvaarden- Dit is de tweede maal in een kwart eeuw. dat een poging ge daan wordt om de internationale samenleving haar gemeenschap pelijke zaken te laten regelen op grondslag van een handvest, dat de beginselen van souvereine gelllkheld op den voorgrond plaatst. De ervaring alleen zal leeren of dit een practische mo gelijkheid ls. £VarVOltf nao. "O Irnlnnrvï U/IJ HEBBEN dezer dagen mr. S. F. L. Baron van Wijnbergen, Kabinetchef van den Commissaris der Koningin in Noordholland, in zijn smet teloos domein te Haarlem, ge polst over den stand van za ken met betrekking tot de bur gemeestersvacatures. Er blijken momenteel in on ze provincie 14 gemeenten te zijn, waar de burgemeesters zetel vaceert. Zeer zeker zal dit aantal vermeerderd worden zoodra er uitspraken zijn ge daan in eenige, nog hangende zuiveringskwesties. Op 10 Jan. j.l. waren er immers nog 22 burgemeesters, die als zooda nig hun functie niet mogen waarnemen. Dit aantal'wordt gevormd, door 1 burgemeester die gestaakt is, vijf die ge schorst zijn en zestien die bui ten functie zijn gesteld. Baron van Wijnbergen meende, dat er van Seze 22 burgemeesters zeer zeker meerderen zouden zijn, die niet meer zouden te- rugkeeren, aangezien hun hou ding tijdens de bezetting zulks niet wettigt. Daaruit vloeit voort, dat het aantal vacatures met nog en kele vermeerderd zal worden. „Wij behoeven niet bevreesd te zijn", aldus Baron van Wijn bergen„dat deze vacatures niet zullen kunnen worden aangevuld. Er komen welhaast dagelijks legio sollicitaties bin nen en meer dan honderd aan biedingen voor één gemeente is beslist geen zeldzaamheid." Desgevraagd vertelde de Ka binetchef ons voorts nog, dat sollicitaties worden gedaan door menschen uit alle rangen en standen van de bevolking, waarbij men vaak zeer grap pige brieven aantreft. Tot onze schaamtelooze nieuwsgierigheid moeten wij bekennen, dat wij gaarne der gelijke brieven zouden hebben ingezien. Wij hebben dit Baron van Wijnbergen maar niet ge vraagd. Hij zou toch: neen! ae- zegd hebben. Maargrappig zou het wel geweest zijns want, zoo wij juist in den trein van Haar lem naar Amsterdam hoorden mompelen, zouden er zelfs schilleboeren (met allres pect voor hun eerbaar beroep) met edelachtbare aspiraties rondloopen. En dan zeggen ze nog, dat wij niet democratisch zijn! Klat&nraatAaMl P_

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1946 | | pagina 1