DOODSTRAF l
DE GEUS
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
«S/ac/ en Omtrek
Eindelijk
het Tribunaal
„Hef Vierde Beest1"
V Wij BOFFEN
De verraders
v. d. Wekken
geëischt.
an Frans berecht; tegen
vijf jaar gevangenisstraf
DONDERDAG 14 MAART 1946
alkmaar
Op 7 Maart is het Konihkl.
besluit verschenen, inhouden
de de vestiging van het Tri
bunaal te Alkmaar.
Tot president, tevens voor
zitter, van de eerste kamer,
is benoemd Mr. A. F. Schen-
keveld te Alkmaar; tot voor
zitter van de tweede kamer
Mr. J. P. Windhausen te Hoorn.
Het tribunaal bestaat uit 22
leden. Hoogst waarschijnlijk
zal Mr. Schenkeveld morgen
door den Minister van Justitie
te Den Haag als President
worden beëedigd.
Wij komen morgen nader
op dit onderwerp terug.
door Pater H. de Greeve
Op Woensdag 27 Maart,
Woensdag 5 Juni en Dinsdag
18 Juni a.s. komt Pater de
Greeve hét door hem zelf
geschreven tooneelspel „Het
vierde beest" voordragen in
de groote zaal van het Gul
den Vlies.
Het verheugt ons, dat wij
door gunstig overleg tus-
schen de samenwerkende
kath standsorganisaties te
Alkmaar en onze directie
deze hoogstaande avonden
kunnen aanbieden. Wij zijn
Pater de Greeve dankbaar,
dat hij ons daartoe in staat
stelde.
In ons nummer van Zaterdag
16 Maart zal een bon worden
opgenomen Tegen inlevering
van dien bon aan ons bureau
Langestraat 42 ontvangt men ai
naar verkiezing één of twee
nummers. Met deze nummers
neemt men deel aan de loting.
Deze nummers kan men in ont
vangst nemen op Maandag 18,
Dinsdag 19 en Woensdag 20 Mrt
van v.m. 9 jot n.m. 6 uur. Er is
dus alle gelegenheid en vol
doende tijd, zoodat er geen en
kele aanleiding is om ons bureau
te bestormen. Alle nummers, van
het eerste tot het laatste, heb
ben dezelfde kans. Een nummer
geeft fecht op één plaats. Een
abonne kan dus hoogstens twee
plaatsen bekomen.
Op Dondèrdag '21 Maart zal
onder officieel toezicht bij loting
worden aangewezen welke num
mers over toegangskaarten kun
nen beschikken voor de uitvoe
ringen op 27 Maart, 5 Juni of 18
Juni. In ons nummer van Vrij
dag 22 Maart wordt de uitslag
van deze loting bekend gemaakt
en er zal dan tevens worden
medegedeeld wanneer de toe
gangskaarten kunnen worden af
gehaald.
De entree-prijs is voor onze
abonné's 2.— per persoon, voor
niet-abonné's 3.per persoon.
Besproken plaats 10 cent extra!
Abonné's, die niet in staat zijri
2.per persoon te betalen,
kunnen bij net aanvragen van
nummers tevens een reductie
bon aanvragen. Op vertoon van
dien reductiebon betalen zij
slechts 1.per persoon Men
begrijpt, dat deze reductiebon
alleen gegeven wordt aan hen
voor wie dit noodzakelijk is.
Alle baten komen ten goede
aan den Bond zonder Waarn.
Toegang uitsluitend voor per
sonen boven 18 jaar.
RESTAURATIE ST URSULA.
KERK TE WARMENHUIZEN
Op 29 Maart zal ten stadhuize
te Alkmaar de oprichting plaats
vinden van de Stichting tot res
tauratie van de Ned. Herv. Rerk
St. Ursula te Warmenhuizën, een
der oudste kerkgebouwen uit
Hollands Noorderkwartier, dat
echter in zeer vervallen toestand
verkeert. In tegenwoordigheid
van genoodigden zal door notaris
P. de Boer de stichtingsacte wor
den gepasseerd. De Stichting
stelt zich t;en doel van rijks, en
gemeentewege en van particu
liere zijde gelden bijeen te bren
gen voor de restauratie van dit
oude kerkgebouw.
IEPENHOUT
Tusschen 1 April en 1 October
is het verboden iepenhout te la
ten liggen, opgestapeld te houden
of te vervoeren, met uilzondering
van:
a. hout met een doorsnee klei
ner dan 7 c.M.;
b. geheel ontschorst hout;
c. hout, dat onder water ligt;
d. hout, waarvan de schors in
haar geheel op door den Minister
van Landbouw, Visscherij en Voe
van Landbouw, Visscherij en
Voedselvoorziening te bepalen
wijze is behandeld.
Nietnakoming van dit verbod
wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste een maand of geld
boete van ten hoogste duizend
gulden.
BURGERLIJKE STAND
Geboren; Johanna, dochter van
Rintje Kuut en J. F. Meelis; Jo-
han, zoon van Gijsbertus Wester-
veld en J. van Oosterhout; Chris
tina M., dochter van Pieter Pover
en E. M. Jasjers;, Karei, zoon van
Gerrit de Beurs en M. C. Schreu-
der; Dirk J. P., zoon van Dirk
Visser en W. v. d. Kuil; Milo J.,
2oon van Nicolaas H. Wiese en H.
Hottenga.
Gehuwd; Johan H. A. de Rooij
en Aaltje E. Koudenberg.
Overleden: Hendricus Nierop,
oud 84 jaar, weduwn. van J. J.
Bieman; Maria G. L. Blanken-
daal, oud 3 maanden.
A F.C.-NIEUWS
Na 'n paar Zondagen van voetbal-
rust (geen rust-roest!!) zouden wij
de AFC'ers nog eens extra op het
hart willen drukken vantrainen
en nog eens trainen. Het is noodig
hoor.
Attentie betreffende de "AFC'er"
Leden, donateurs en belangstellen
den c.ie reeds een nummer ontvin
gen en, zich wilden abonneeren ge
lieven dit alsnog ten spoedigste te
doen (dit geldt voor iedereen, ook
leden), aan: Th. v. d. Riet, Bruln-
visstr. 41 of Jac. A. Smit, Akker-
hoornbl.str. 18. Doet dit zoo spoedig
mogelijk om teleurstelling te voor
komen. De PPC'er
BILJART-NIEUWS
Hedenavond, Donderdag 14
Maart, wordt een aanvang ge
maakt met het 3e klasse kam
pioenschap Alkmaar, cadre 35/2.
Dit is het laatste persoonlijke
kampioenschap van het seizoen
19^ 1946.
wedstrijden worden gehou
den in het café van den heer
Hecker, clublokaal van de Biljart
Vereemging Alcmaria Victrix.
Eenige prijzen zijn reeds be
schikbaar gesteld.
Het programma is als volgt:
6.30 uur: de GoedeSluis.
8 uur: KranenburgH. van
Wonderen.
9.30 uur: v. d. PavertBloot.
hoofd.
DE WOLLEN DEKENS
Wij maakten dezer dagen mel
ding van inbeslagname van een
partij wollen dekens door den
CCD bij den grossier L. De Gebr.
Lust verzoeken ons er op te wil
len wijzen dat het niet hen be
treft; in dat geval zouden wij
dan ook gesproken hebben van
Gebr. L.
EGMOND BINNEN
DE TOEKOMST VAN
KENNEMERLAND
Men schrijft ons:
Nu wij voor het eerst na de
bevrijding wederom aan den
vooravond staan van de verkie
zingen voor de Tweede Kamer
en Prov. Staten, vragen wij ons
af: welke personen zullen thans
de verantwoordelijke taak op
hun schouders durven nemen om
hetzij als Kamerlid, hetzij ais
Statenlid voor onze belangen op
te komen en deze te verdedigen?
Candidaten worden gesteld,
politieke adviezen worden opge
maakt. Wordt er echter ook met
onze belangen rekening gehou
den?
Het politiek advies voor de
Tweede Kamer is intusschen be.
kend geworden, waaruit blijkt,
dat de zandgronden weer geen
candidaat hebben. Zal 'het met
de Prov. Staten ook zoo zijn?
Wij als katholieken houden in
de eerste plaats vast aan onze
beginselen, maar daarnaast, en
zeker niet op de laatste plaats,
mogen wij toch ook verlangen,
dat er voor onze belangen ge
streden wordt, want er zal om
gestreden moeten worden.
Wie zal nu onze belangen in
zake de wateronttrekking aan de
duinen, waarvan toch het wel en
wee van Kennemerland afhangt,
met succes voor ons verdedigen,
nu de voorvechter voor die be
langen in de Prov. Staten zich
om zijn vergevordérden leeftijd
heeft teruggetrokken?
Zullen wij in zijn plaats iemand
terugkrijgen, die het zelf aan den
lijve, om het zoo uit te drukken,
ondervindt? Iemand, die dus
weet wat er op het spel staat?
Of zal het iemand zijn, die er
zelf hoegenaamd geen belang bij
heeft, omdat hij niet kan weten
wat er op het spel staat? Dit zou
voor Kennemerland de doodsteek
kunnen zijn, en kostie wat kost
dienen wij dit te voorkomen.
Laten wij hopen, dat er dus
voor de streek „Kennemerland"
een candidaat gesteld wordt, die
de belangen van de duinstreek
door en door kent. Eerst dan
kunnen wij met een' gerust hart
de toekomst van het Kennemer
land tegemoet zien. Degene dus,
die met het meeste vuur, voort
komende uit eigen overtuiging
en ondervinding, op dit punt uw
belangen kan verdedigen.
Steunt hem en hem alleen. Of
u werknemer, werkgever of'ne
ringdoende bent, weet u wat het
zeggen wil in een verdorde, ver
armde streek te wonen? Er zijn
al te vee] voorbeelden van in
Kennemerland door wateront-
trekking uitgemergelde gronden.
Welnu Kennemerlanders, op
9 April rekenen wij op u, op u
allen zonder uitzondermg. Alles
staat op het spel. Weest paraat!!
HEILOO
HSV-NIEUWS
HSV I is nog steeds ongesla
gen, maar het scheelde Zondag
jl. dan ook maar weinig, of dat
record had afgedaan. Niet dat
HSV tegen VIOS d'e mindere
was, maar zij had vrouwe For.
tuna niet aan haar zijde. Het
werd tenslotte 11 en daarmee
kreeg VIOS meer dan haar toe
kwam.
De a-tjes deden het beter en
wonnen den wedstrijd tegen
VIOS a met 20. Een prachtige
prestatie.
Zaterdagmiddag is er op het
terrein voor de senioren gelegen
heid tot trainen. Wij rekenen er
op, dat iedere senior aanwezig
zal zijn. Deze training vangt aan
om 4 uur. Voor de adspiranten
zal naar een andere gelegenheid
worden omgezien, maar daarover
later meer.
Velen zijn natuurlijk benieuwd
hoe of HSV er momenteel voor
staat^ Het eerste moet Egmondia
nog in een wedstrijd ontmoeten
en de afgelaschte wedstrijd te
gen Meervogels te Akersloot
wegens gebrek aan materiaal
gestaakt staat dan nog mede
op het programma. Maar
HSV moet minstens drie punten
uit deze beide ontmoetingen ha
len. Dan is zij kampioen!
HSV-ers, gooit er daarom nog
eens een schepje op en komt;
trouw op de Zaterdagmiddag
training.
"BOOMENPLANTDAG"
Zaterdagmiddag werden de eerste
boo men geplant in de directe omge
ving van het "Witte Kerkje". De af
gevaardigden van de scholen en
jeugdbewegingen stonden opgesteld
leder met een lindeboompje De mu.
ziekcorpsen Stt Caecilia en Eensge
zindheid luisterden deze "plechtig,
heid" met vroolijke klanken op.
De wrnd. burgemeester de heer J.
Vennlk wees op de beteekenis van
dezen dag; nu In deze historische
omgeving bij de St. Willibrordusput
boomen geplant worden als eerste
van vele honderden. Dli is een feest
dag vooral voor de jeugd die
evenals deze boomen recht en sterk
moeten opgroeien en die dan ook de
plicht krijgt in de toekomst alle
straatschenderijen achterwege te la-
en. B. en W. zullen gaarne de oudere
jeugd bij de bescherming van het
natuurschoon inschakelen door de
instelling van een soort "jeugd-
plantsoenwacht."
Hoewei het gemeentebestuur doet
wat het kan; zal de herbeplanting
nog jaren vorderen tenzij de burgerij
krachtig financieele steunt. Spr. be
val de collecte die door VVV gehou
den wordt bijzonder aan.
Na deze toespraak werden de
boompjes door ae jeugd geplant.
Hierna sprak de voorzitter van het
VW de heer Jac. van Gernesen B.
en W. toe. Deze zeide dat het WV
reeds met succes bezig was met de
inzameling van gelden voor de her
beplanting. Hij sprak den wensch
uit dat binnen afzienbaren tijd
ontelbare boomen en struiken Heiloo
weer tot een mooie plaats zouden
maken.
slappeling, die geen weerstand wist
te bieden, doch wiens daad niet
voortvloeit uit overtuiging.
De daad van de Geus was zeer
ernstig; de gevolgen ervan even
zeer. Door zijn verraad werd Wa
genaar naar Amsterdam gebracht
en vandaar per brancard naar
Naarden, om bij de een of andere
repressaille met andere makkers
te worden gefusilleerd. Indien de
oorlog nog langer geduurd had,
zouden ook Wymenga, Van Res
teren en Sinjewel het slachtoffer
van zijn verraad zijn geworden.
Voor De Geus achtte de fiscaal
de zwaarste straf op zijn plaats;
hij eischte derhalve de doodstraf,
terwijl hij voor v. d. Wekken een
gevangenisstraf eischte van 5
jaren.
Verdediging
Mr. H. Scholten hield' een sym-
path.ek pleidooi voor zijn cliënt v. d.
Wekken die uit vrees gehandeld had;
hy had na zijn verhoor zeker de
fam. Wagenaar moeten waarschuwen
doch heeft dit in zijn onbenulligheid
niet gedaan. Opzet achtte pleiter niet
bewezen weshalve hi) concludeerde
tot vrijspraak; hij vroeg onmiddellijk
invrijheidstelling van zijn cliënt,
welk verzoek het Hof afwees. Mocht
het Hof niet tot vrijspraak komen,
dan verzoch pleiter een straf; gelijk
aan het voorarrest van 6 maanden.
#Mr. C. Berkhouwer hield' na een
woord van deelneming met de nage
laten betrekkingen der slachtoffers
een juridisch verweer over de
bevoegdheidskwestie.
Voorts meende hij zich te moeten
excuseeren, om een man als De
Geus te verdedigen; maar zoo zei hij
bij de Nederlandsche wetgeving
heeft de grootste misdadiger recht op
verdediging. Hij ontw kkelde voorts
enkele bezwaren tegen den eisch;
ontleend aan de principieele bezwa
ren tegen den doodstraf; die ook geen
gradatie kent; spr. trok n.l. een ver
gelijking met den daad van Molen
ijzer en de daden van zijn cliënt
waarin hij wel verschil zag en
waarom hij de doodstraf voor De
Geus een te zware straf oordeelde.
Met deze straf wordt het leed
door zijn daden veroorzaakt niet
goedgemaakt. Hij schetste De Geus
als 'n dommen boerenjongen die
zelf ook een onderduiker huisvestte
Voor zijn eigen veiligheid' is het
beter dat hij niet in St. Pancras te
rugkeert en daarom kan pl. zich met
een langdurige gevangenisstraf ver
eenigen. Uitspraak over 14 dagen.
WARMENHÜIZEN
GEMEENTERAAD
De raad zal Vrijdag a.s. om
7.30 uur bijeenkomen; o.a'. staat
op de agenda de installatie van
den nieuwbenoemden secretaris.
Er is over het Politiek Advies
van onze Partij nog wel een en
ander te doen. Op zichzelf is dat
niet zoo erg, want dit verschijnsel
doet zich meer voor en het is niet
zoo vreemd, dat het sterker is in
dezen na-oorlogschen tijd, nu
veler geest zich nog niet aan de
heerschende verwarring heeft
ontworsteld.
Het zal ook nu, als vroeger,
wel weer zoo zijn, dat na de
groslijststemming de onrust luwt,
de kalmte terugkeert. De bestaan
de strijdpositie, waarin verschil
lende stroomingen en groepeerin-
gen zich bevinden, mag dan al
niet heelemaal zonder gevaar zijn
men dient zich bijv. wel ta
hoeden voor een al te zeer toe
spitsen van de belangentegenstel
lingen! anderzijds is deze le
vendigheid een bewijs van inte
resse, van vrijheid-binnen-het-
partijverband, van medeleven en
activiteit.
De candidaatstelling in onze
Partij, die de grootste in den lande
is. voltrekt zich bovendien in geen
enkele partij zoo democratisch als
hier. Als men de lange lijsten van
groslijst-candidaten ziet, vraagt
men zich wel eens af, of de demo
cratie niet een beetje te ver gaat.
Maar allez, dat regelt zich wel.
In verschillende beschouwingen,
her en der aan het geval gewijd,
trof ons de opmerking, dat er te
weinig vernieuwing en verjonging
uit de Candidatenlijsten en dan
meer speciaal uit het advies
blijkt.
Dit kunnen wij in het algemeen
niet onderschrijven, daargelaten
dan, dat over „vernieuwing" en
„verjonging" nog nooit de juiste
criteria zijn aangegeven. Maar het
is dan toch maar een feit, dat de
helft van de 32 leden tellende
Katholieke Kamerfractie volgens
het Politiek Advies niet zal terug-
keeren. Nu mag hier en daar een
correctie mogelijk zijn, maar af
gezien daarvan kan toch gezegd
worden, dat ongev. de helft van
Qc; vernieuw u wOru..
In het algemeen beteekeni aat
ook een verjonging, zooal niet
steeds in jaren dan toch van den
geest. Of dit alles een verbetering
is, en daar gaat het toch eigen
lijk om moet worden alge
wacht!
Maar juist wat de Kringencom
binatie aangaat, waartoe de Kring
Den Helder behoort, moet toch
vastgesteld worden, dat" er wel
degelijk van vernieuwing en ver
jonging sprake is. Wij weten niet
in finesses, in hoevgrre de hier
bedoelde critiek in andere krin
gen gerechtvaardigd is. Bij onsis
ze dit niet. Als wij het Advies
nagaan, zien we als eerste prof.
Mr. Romme, nieuw van geest en
jonig van hart. den man, die het
groote aandeel heeft gehad in de
totstandkoming van het nieuwe
vooruitstrevende program van de
partij en die daarbij pal staat
voor het beproefde beginsel. Op
hem laat het Advies volgen den
gedegen-ontwikkelden landbou
wer v. d. Weijden, dan den ver
trouwensman van de arbeiders.
Steinmetz, dan den nieuwen jon
gen MiddenstamdsSkampioen Hobij
en eindelijk den beproefden tuin-
bouwspecialist Groen.
De „actie", die rondom de
plaats op de lijst van de candida-
tuur-Groen bestaat, doet niets af
aan de juistheid van onze conclu
sie, dat het P.A. voor deze vijf
plaatsen op de gecombineerde
lijst HelderHaarlemLeiden
Dordrecht, volkomen voldoet aan
den „modernen" eisch, dat ver
nieuwing en vooruitstrevendheid
samengaan met ervaring en par
lementaire routine.
Wij, in den Kring Den Helder,
boffen; op ons past de genoemde
critiek niet. En wie afgezien
van dit alles binnen het Dartij -
verband rechtmatige actie wil
voeren, om in dat Advies een an
dere volgorde na te strgven.
doet aan de waarheid van onze
bewering, dat wij op dat andere
punt boffen, niet te kort.
Ten overvloede voegen wij daar
aan nog, in vervolg mede op onze
beschouwing over het Advies in
het nummer van Maandag j.l..
toe, dat ook naar het oordeel van
den Kringvoorzitter, burgemees
ter Nolet, na toevoeging of in
schuiving van de Zeeuwsche can-
didatuur de zesde plaats op de
aldus uitgebreide definitieve can-
didatenlijst 'n verkiesbare plaats
is. Wij nemen nota van deze ver
klaring.
In de middagzitting stonden
de verraders terecht op wier
aanwijzingen de overval bij
Arie Frans geschiedde.
De eerste, L. v. d. Wekken,
was een vrij onnoozel
Zeeuwsch boertje, dat tenge
volge van de inundatie in
Zeeland moest evacueeren en
het toeval wilde, dat hij op
zijn reis naar de Wieringer-
meer bij Boer Frans te Heiloo
een nacht logeerde. Later ver
voegde hij zich bij den vader
van Arie Frans, of hij bij
hem mocht inwonen, doch
deze bewerkte, dat v. d. Wek
ken met zijn gezin mocht
wonen in de woning van Jb.
Wagenaar te Heiloo, die was
ondergedoken en wiens vrouw
en kinderen bij Frans in
woonden. Omdat het huis van
Wagenaar door de landwacht
in de gaten gehouden werd,
leefde v. d. Wekken in voort
durende angst.
Toen hij eens bezoek kreeg van
den landwachter v. d. Meer gaf
hij aanwijzingen, waar het gezin
Wagenaar woonde en vertelde hij
ook, dat Wagenaar had deelge
nomen aan de schietpartij te Ur-
sem. Hij verklaarde onder bedrei
ging of gedwongen gehandeld te
hebben, doch hieruit bleek bij
het getuigenverhoor niets. Na zijn
verhoor in de Landwachtkazerne
in het Burgerweeshuis vertelde
hij, dat hij verhoord was in ver
band met een schapendiefstal.
De hulplandwachter K. de
Geus uit St. Pancras had een min-
der-fraai zondénregister: hem was
ten laste gelegd, dat hij den land-
wachter v. d. Meer had medege
deeld, dat hij in de kapperswinkel
te St. Pancras had gehoord, dat
Wagenaar in het gevecht te Ur-
sem zijn duim was kwijt geraakt;
(een bewijs, hoe gevaarlijk het
destijds was over de zaken van
de ondergrondsche in het open
baar te spreken). Hij had voorts
in de telefoongids het adres van
Wagenaar aangewezen; huiszoe
king volgde, hoewel er niemand
thuis was, doch de landwacht
toonde hem een foto'tje van Wa
genaar. dat daarbij gevonden was
en gaf zoo de tweede aanwijzing
omtrent dezen illegalen strijder.
Voorts had hij de landwacht me
degedeeld dat zekere Slot in Nrd.
Scharwoude illegale blaadjes drukte,
gevolg huiszoeking en in beslagname
van een stencil-machine. (Slot was
gelukkig niet thuis). Ook de bekende
Alkmaarder Frans ten Pas; een ac
tief illegaal strijder is het slachtoffer
geworden van het verraad van de
Geus die tegen ne landwacht verteld
,had; dat ten Pas eens gezegd had
zekeren Kalis een kopje kleiner te
zullen maken. Toen,'Kalis later in
derdaad gedood werd, heeft een
knecht van Kalis deze woorden be
vestigd; ten Pas werd hierop gear
resteerd en is later op de Wetering
schans te Amsterdam gefusilleerd
met een groot aantal andere illegale
strijders welk feit juist dezer dagen
werd herdacht. Voorts had de Geus
nog verraden dat in de schuur van
dr. Destree en in een andere wo
ning te St. Pancras waarvoor een
bord stond met de woorden. "Prov.
Waterstaat", illegale bijeenkomsten
werden gehouden, met als gevolg
huiszoeking en arrestatie van Sin
jewel, Van Kesteren en Wyminga.
die er gelukkig het leven afbrach
ten doordat de oorlog ten einde liep.
De Geus gaf alles volmondig toe.
De procureur fiscaal noemde hem
een 100 pet. NSB'er; die geheel stond
aan den kant van den vijand en alles
aanbracht wat hij maar wist, onge
acht de gevolgen voor zijn medebur
gers. V. d. Wekken noemde hij een
