1
Stalin antwoordt Churchill DE "meister?
DE MOORD OP ARIE FRANS
UIT HEILOO
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
EEN El
Churchill zwijgt verder
DEN
Na 113 dagen!
DE DOODSTRAF
CE-EISCHT
tegen den 61-jarigen
landw. J. Molenijzer
GEEN „LICHT GEVAL"
BAKKERS DREIGEN
MET STAKING
Boebi Trep en Jippie Jee in Nederland
DONDERDAG 14 MAART 1946
Radio Moskou deelt mede, dat
maarschalk Stalin tegenover een
correspondent van Pravda heeft
verklaard, dat de door Churchill
te Fulton gehouden rede „ge.
vaarlijk" was en „er op berekend
tweedracht te zaaien en de sa.
menwerking tusschen Groot.
Brittennië en de Sowjet.Unie te
verhinderen". Hij vergeleek
Churchill met Hitler, die het
oorlogsophitsen was begonnen
met het proclameeren van een
rassentheorie. Churchill beweert
nu, dat de Engêlsch.sprekende
volken de eenige volken van
werkelijke waarde zijn en over
de overige volkeren van de we.
reld moeten heerschen. Churchill
en zijn vrienden stellen allen
niet-Engelsch.sprekenden volken
zooiets als een ultimatum.
Stalin zeide, dat er geen
twijfel over kan bestaan, dat
Churchill's koers er een is, welke
gericht is op een oproep tot oor.
log tegen de Sowjet.Unie.
Ten aanzien van Churchill's
opmerkingen over „de matelooze
neiging tot expansie van de
Sowjet.Unie", welke in War.
schau, Berlijn, Praag, Weenen,
Boedepest, Belgrado, Boekarest
en Sofia tot uiting zou komen,
vond Stalin, dat men er niet
veel moeite voor hoeft te doen
om aan te toonen, dat Churchill
„ruw en niets ontziend zoowel
Moskou als de bovengenoemde
buren van de Sowjet.Unie be.
lastert".
Stalin ging uitvoerig in op de
geweldige verliezen, welke de
Sowjet.Unie heeft geleden door
de Duitsche invasie via deze na.
buurlanden en zeide vervolgens:
„Is het te verwonderen, dat de
Sowjet.Unie in haar verlangen
om zich in de toekomst te be.
schermen pogingen doet om in
deze landen regeeringen te ves.
tigen, welke loyaal zijn tegen,
over de Sowjet.Unie? Slechts
een dolleman kan deze stappen
en aspiraties van de So wj et-
Unie doodverven als expansie,
neigingen van onzen staat".
NIEUWE BONNEN
Voor de eerste helft van de
vierde periode 1946 (17 t.m. 30
Maart) zijn aangewezen:
Bonkaarten KA, KB, KC 604
Algemeen:
800 gram brood
200 gram bloem
400 gram suiker
125 'gram boter
250 gram marg.
125 gram marg.
100 gram kaas
-125
119
126
127
1.28
129
130
131
Reserve:
A 31
B 31
B 32
1 ei
800 gram brood
2 kg aardappelen
Bonkaarten LA. LB, LC 604
091 092 093 vleesch 100 gr. vleesch
087 aardappelen 2 kg'aardap.
A 19 melk 1 y, liter melk
B 19 C 19 melk 3 li tier melk
Bonkaarten KD, KE 604
Algemeen:
619 620
621
622
623
624
625
Reserve:
D 31 D 32
E 31
800 gram brood
200 gram bloem
500 gram suiker
250 gram boter
125 gram marg.
100 gram kaas
400 gram brood
500 gram rijst of
kindermeel
Bonkaarten LD, LE 604
591 592 593 vleesch 100 gr. vleesch
587 aardappelen 1 kg aardap
D 19 E 19 6 liter melk
Tabakskaarten enz.
T 19 2 rants, tabaksartikelen
(geen import)
V 19 100 gram chocolade of
suikerwerken
X 19 2 rants, tabaksartikelen
(geen import)
IN DE PERIODE van 17 tot
31 Maart zal voor de leef
tijdsgroep boven 20 jaar een
bon worden aangewezen voor
een versch ei. Aangezien de
productie va® versche eieren
eerst langzaam op gang komt
en de bevoorrading dus eenige
moeilijkheden, kan ondervin
den. zullen de detaillisten niet
altijd terstond kunnen afleve
ren.
Stalin beschuidigde Churchill
er van tweedracht te willen
zaaien tusschen Polen en de
Sowjet.Unie en zeide, dat het
communisme in de eenmaal door
Duitschland bezette landen sterk
is toegenomen.
Tenslotte ging Stalin verder in
op den groei van het commu.
nisme in Europa. Hij zeide, dat
dit een historische groei was,
welke niet kan worden tegenge.
houden. Bij het verzet tegen het
fascisme in Europa bewezen de
communisten betrouwbare en
moedige partdsanen te zijn in
den strijd voor de vrijheid der
volken.
Stalin bracht in herinnering,
dat Churchill na den eersten we.
reldoorlog een militaire cam.
pagne van 14 landen tegen Rus
land had geleid en dat deze cam
pagne mislukt was, omdat de
raderen vap de geschiedenis niet
tegen te hóuden zijn.
Winston Churchill heeft, nadat
hij het verslag van Reuter over
het interview met Maarschalk
Stalin had bestudeerd, gezegd, dat
hij geen commentaar zou leveren.
In een persgesprek met een ver
tegenwoordiger van A.N.P—Aneta
verklaarde Minister Lieftinck, dat,
nu Nederland Amerikaansche cre-
dieten moet vinden om het gat tot
het einde van het jaar, wanneer
pas een leenmg, gegarandeerd
door de Internationale Bank, kan
worden uitgeschreven, te over
bruggen, het voor ons noodzakelijk
zal zijn onze buitenlandsche fond
sen op korten termijn te verstevi
gen met de opbrengst van een
deel van de Nederlandsche parti
culiere beleggingen in Amerika.
De Ver. voor den Effectenhandel
heeft aan den Minister van Finan
ciën een telegram gezonden, „dat
gedwongen verkoop in de huidige
situatie in de Ned. financieele
wereld op onoverzienbare weer
standen zou stuiten".
In een commentaar op deze
reactie van de Amsterdamsche
»Beurs op zijn verklaring zeide
Prof. Lieftinck, dat hij een tele
grafisch protest had ontvangen,
doch dat hij zich aan zijn verkla
ring zooals deze gepubliceerd
werd, houdt. Hij zeide tegen een
vertegenwoordiger van A.N.P—
Aneta, dat dit „oproer" een storm
in een glas water zal blijken te
zijn.
Het Amsterdamsche Concertgebouw orkest onder leiding van Eduard van
van Beinum, gaf te Londen een concert, dat werd uitgezonden door
de B.B.C, Een overzicht tijdens de uitvoering; welke door de luis
teraars in de studio en In de pers enthousiast ontvangen werd. AP P
De staking bij General Motors
te Detroit, welke 113 dagen heeft
geduurd en waarbij 175.000 arbei
ders waren betrokken, is opgehe
ven, daar een loonsverhooging van
1814 Am. ets. per uur aan de
arbeiders is toegestaan.
In het najaar van 1944 zocht
de S.D. naar een zekeren
Wagehaar, die er van verdaent
werd betrokken te zijn bij de
schietpartij tusschen Landwacht
'en Ondergrondsche te Rusten,
burg bij Ursem, in den nacht van
9 op 10 October Door verraad
was^de S.D. er achter gekomen,
dat Wagenaar, wiens broer Piet
bij „den slag van Ursem" was
omgekomen, den Oudejaarsavond
zou doorbrengen bij zijn familie,
lid Arie Frans te Heiloo. Met be.
hulp van de Landwacht werd de
boerderij van Arie Frans door
den S.D. omsingelde Wagenaar
zag kans te vluchten, doch werd
op zijn vlucht in zijn been ge.
schoten en naar het Marine.
Lazeret te Heiloo overgebracht.
Arie Frans en zijn knecht Zwart
werden gearresteerd en naar de
Landwachtkazerne in het Wees-
Lazaret te Heiloo overgebracht.
Hier werd Frans door den land.
wachter J. Molenijzer met een
revolver in het achterhoofd ge
schoten, waarna hij in zorgwek.
kenden toestand naar 't Marine.
Lazaret werd overgebracht, waar
hij bij aankomst aan de gevolgen
overleed.
Getuigenverhoor
Verdachte Molenijzer, door den
President van het Hof, Mr A. C.
Ruijs, ondervraagd, ontkende
met opzet geschoten te hebben;
hij had, zoo zei hij, een waar
schuwingsschot gelost en het ge
beuren was volgens hem een
samenloop van de omstandig
heden. Het hierna volgende ge.
tuigenverhoor bracht echter wel
iets anders aan het licht.
Nadat de getuige.deskundige,
dokter G. B. Schmidt, verklarin
gen had a'fgelegd omtrent de
schotwonde, die hij in het ach
terhoofd van den verslagene had
aangetroffen en als zijn meening
te kennen had gegeven, dat het
schot van dichtbij gelost moet
zijn, kwamen achtereenvolgens
zeven collega's van den beklaag
de, allemaal landwachters, voor
het getuigenhekje.
De een was wat positiever in
zijn verklaringen dan de ander,
maar er waren er ook, die zich
niets wisten te herinneren, ken.
nelijk met de bedoeling hun ka.
meraad te sparen.
De landwachtcómmandant W.
Schoemaker was op het hooren
van het schot toegesneld en zag
Molenijzer met een revolver in
zijn hand staan, terwijl hij zei,
dat Arie Frans zich had verzet.
De President, die dit niet kon
aannemen, vroeg aan verdachte,
waarom hij schoot.' Verd. ant.
woordde hierop, dat Frans van
zijn stoel opsprong en dat hij
daarom, als reflexbeweging, in
de lucht schoot.
De Pres.: En u raakte hem in
het achterhoofd?
Verdachte: dat was een samen,
loop van de omstandigheden; ik
ontken met opzet op hem ge.
schoten te hebben.
Pres.: Waarom ging u met een
revolver naar Frans? Hij was
toch door twee andere landwach.
ters bewaakt?
Verd.: Ik wilde.hem vragen,
of hij betrokken was bij de
schietpartij te Rustenburg.
Pres.: Hoe is het mogelijk, dat
u, toen Frans opsprong, hem in
het achterhoofd geschoten hebt?
Hij voelde zich door u bedreigd,
draaide zich daarom om en toen
schoot u.
Verd.:'Iedereen kan getuigen,
dat ik nooit op een mensch ge.
schoten heb.
Deze huichelachtige verklaring
bracht begrijpelijkerwijze eenige
opschudding in de rechtzaal te
weeg.
Uit' het verdere getuigenver
hoor kwam wel vast te staan,
dat het schot van Molenijzer niet
als een waarschuwingsschot be.
schouwd behoeft te werden.
Twee dagen tevoren was in
Hoorn in een kapperswinkel de
landwachter Herlé een vriend
van verdachte, doodgeschoten en
uit verklaringen van verschil,
lende getuigen kwam vast te
staan, dat verdachte na zijn daad
gezegd had: „Nu is mijn kame
raad Herlé gewroken" en: „Dat
gedogder moet nu maar eens uit
zijn". 'Hij bleek zelfs na zijn vree.
selijke daad een opgelucht ge.
voel te hebben.
Met een grijns ontkent ver.
dachte deze woorden geuit te
hebben. Ook de als getuige ge.
hoorde landwachter C. Schoe
maker bevestigde den indruk,
dat de moord een represaille was
op den moord op Herlé; ook de
Duitschers gaven blijk die mee.
ning te zijn toegedaan.
Toen de landwachter H Spaan
kwam verklaren, dat verdachte
als een ruwe kerel bekend stor.d.
zei verd. niet te begrijpen hoe
deze getuige dat kon verklaren,
terwijl hij zelf zich zoo verdien,
stelijk had gemaakt bij Joden-
arrestaties.
Zoo probeerde de eene land.
wachter den ander zwart te ma.
ken, om zichzelf schoon te pra
ten. De President las echter een
groot aantal schriftelijke verkla
ringen voor, waarin Molenijzer
werd geschetst als een bruut, 'n
slecht persoon, 'n onbesuisde ke
rel, 'n driftig man, die er gauw
op los sloeg. Verdachte schudde
echter alsmaar van neen
Nogmaals werd verd. door den
president over den moord onder,
vraagd, waarbij verd. beweerde,
dat het slachtoffer niet in het)
achterhoofd geraakt kon zijn. De
Pres. stelde hier tegenover' de
verklaringen van den get des.
kundige, dr. Schmidt, die ter.
stond het slachtoffer had onder,
zocht, waarop verd. niets anders
wist te zeggen dan: ,,'t Is iets
vreeselijks".
Requisitoir
De Procureur-Fiscaal nam hierna-
requisitoir en bracht allereerst hulde
aan den rechercheur van den POD
den heer H. v. Rietschoten; die deze
zaak zoo nauwkeurig had voorbereid.
Ook uitte hij woorden van deelne
ming met ce nabestaanden van. den
verslagene, de bejaarde ouders, we
duwe en kinderen.
Deze zaak, aldus, Mr. Bakhoven
brengt ons midden in een strijd tus
schen Landwacht en Ondergrondsche
Spr. herinnerde aan de schietpartij
te Ursem waarbij P. Wagenaar sneu.
velde en Jb. Wagenaar gewond' werd.
Ook sneuvelden er drie landwachters
In de landwachtkazerne werd
Frans in het verhoorkamertje ge
bracht; terwijl de lancwachters
Makkink en Hammink op een stoel
voor de open deur plaats namen. Na
10 min. komt Moolenijzer aan en
bljjft staan op den drempel in de
open deur; even later doet hij het
zelfde; met welke reden? Naar mijn
meening aldus de fiscaal is hij
schuldig aan het primair tenlaste ge.
legde: moord.
De fiscaal wjjst dan op de uitla
tingen van Moolenijzer dien nacht;
zooals in het getuigenverhoor naar
voren kwamen. Volgens get. Schoen
maker heeft verd. ook nog gezegd:
ze hebben mijn kameraad Herlé ver
moord; en had hij na zijn daad een
opgelucht gevoel.
Ik neem niet aan aldus de fis
caal dat Arie Frans een vluchtpo
ging wilde ondernemen; dat was
onder deze omstandigheden uitge
sloten. Op 2 meter afstand lostmen
geen waarschuwingsschot; bij de
landwacht was het parool: eerst
schieten, dan praten. Hoewel Frans
geen illegaal werker was; stond' hij
toch volkomen aan de zijde van de
Ondergrondsche; zijn vriend Jb.
Wagenaar, die een moedig en ille
gaal strijaer was, is later ook bet
slachtoffer geworden.
Het- maakt weinig verschil uit of
deze moord met voorbedachte rade is
gepleegd of niet; het is een ernstig
misdrijf. Verdachte was aangesloten
bij een d'er ergste nationaal-socialis-
tische organisaties en heeft deelge
nomen aan de uitlevering van lancf-
genooten aan den SD.
Hoewel het recht geen voedsel mag
geven aan de wraakgevoelens van
het publiek mag er ook geen kloof
komen tusschen het rechtsgevoel van
het volk en de rechtspraak; ik eisch
aldus besloot Mr. Bakhoven
de zwaarste straf: de doodstraf.
Eerst nu begon verdachte Moo
lenijzer, die tijdens de behandeling
een agressieve houding had aange
nomen, teekenen van reactie te ver-
toonen, door te gaan snikken.
De verdediger Mr. W. Russei uit
Amsterdam trachtte de persoon van
verd. in een gunstiger daglicht te
stellen; de man was vanaf '33 lid der
NSB en zag door gebrek aan educa
tie niet de dwaling' in der valsehe
ideologie van het nationaal-socialis-
me. Hij was een goed huisvader en
had een behoorlijk bedrijf en heeft
niet alleen uit slechtheid gehandeld.
De- dood van zijn kameraad Herlé
heeft een snaar bij hem getroffen en
al dringt het element: moedwil nog
niet tot hem door het element be
rouw, wél. Het heeft geen zin al
dus den verdediger aan het leven
van verdachte een eind' te maken;
geef hem nog een kans om in een
langdurige gevangenisstraf te over
wegen of hij er niet beter aan ge
daan zou hebben zich aan te sluiten
bij het grootste deel van het Neder
landsche volk in plaats van bij zijn
eigen groep, waarbij hij zijn onder
gang tegemoet ging. Geef hem een
kans, om door berouw zijn leven
tot een schoonere voleinaing te
brengen.
Als verdachte het laatste woord
heeft zegt hij dat hij zich niet
door wraakgevoelens heeft laten lei.
De Economische Dienst van
de recherche te Utrecht heeft
een zeer groote partij niet-op-
gegeven serviesgoederen ont
dekt bij de N.V. Gebr. Houdrig,
een in 1940 uit Rotterdam weg
gebombardeerde grossierderij
in glas- en aardewerk. Deze
firma was sindsdien gevestigd
aan de Ofide Gracht te Utrecht
en in de vijf kelders langs de
werf ontdekte de recherche de
partij glas- en aardewerk,
waarvan de vooroorlogsche
waarde zeker 200 a 300 duizend
gulden bedraagt. Over een
lengte van 25 M. waren deze
voorraden sinds twee a drie
jaar in de kelders verstopt en
het zal geruimen tijd en des
kundigen arbeid kosten alles
te inventariseeren.
De eigenaar der firma is een
N.S.B.-er, een zoogenaamd
>,licht geval", die voorwaarde
lijk in vrijheid was gesteld
850 bakkers, vooral uit het
Oosten, doch ook uit andere dee.
len van het land, waren bijeen
gekomen te Zwolle om te pro.
testeeren tegen den h. i. te lagen
broodprijs.
Er werd' mei alg. stemmen be.
sloten een motie ter kennis te
brengen van den Minister van
Landbouw, Visscherij en Voed-
selvoor- 'ening om toestemming
te geven tot, broodprijsverhoo.
ging.
P gemeen was men van mee.
ninfa, dat, als de Minister niet
vóór 15 April de broodprijzen
kan wijzigen, men dan opnieuw
zal moeten vergaderen, teneinde
de verdere plannen, eventueel
stopzetting van de bedrijven, te
overwegen.
Nu de prijzen voor bloem met
21 pet., van gist met 51 pet., van
zout met 115 pet. en van kolen
met 138 pet, zijn' gestegen, ter.
wijl de loonèn en sociale lasten
met 63 pet. zijn verhoogd is het
naar het oordeel der bakkers be.
grijpelijk, „dat een broodprijs,
die met 11 pet. is verhoogd, moet
leiden tot vernietiging van de
bakkersbedrijven".
den; tril heeft menigmaal leden van
de ondergrondsche op wie hij
zich had kunnen wreken geholpen
Pres.: Ja, maar dat wws na deze
geschiedenis.
De uitspraak wordt bepaald op
27 Maart a.s.
grzzzbraiozzzriep Boebi Trep, „ik heb hier toch een
geboortebewijs!" en met deze woorden overhandigde hij
den ambtenaar een leeg Oostindisch inktfleschje. Ziehier
daar zijn we uit geboren, vraag het maar aan mijn vader!" ver
volgde Boebi. Na eenig heen en weer getelefoneer kwam het
in orde, ze moesten echter toch naar den commandant en deze
zorgde voor een reuze job, waartegen ze vroeger baantje zeiden.
