Nieuuu
:.b.
DE ONDERWIJSVRIJHEID
en de rechten van den mensch
MANNEN STAPPEN VOORT
IN DEN NACHT
M
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Als het er op
aankomt!
Perzische kwestie
RUIM 40.000 STILLE.
OMMEGANGERS
Hoe een katholiek
moet stemmen
GEÏNTERNEERDEN
OP JAVA
ONVRIENDELIJKE
DAAD
Afs4lran zijri zaak voor
Veiligheidsraad brengt
MOET SPAAK VOOR
WOENSDAG VALLEN?
Twee minuten
stilte
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Slgorz
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal: 11.20 per
maand: inclusief Incasso,
kosten.
Prijs der advertenties
13 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; ln tekst
26 ct per m.m. regel 50
m.m. breed. Contract op
aanvraag.
Noordhoüandsch Dagblad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
MAANDAG 18 MAART 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10883
ALKMAAR: Langestraat
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K 2290)
DEN HELDER: West-
straat 80; tel. K 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
De onderwijsdebatten, welke
in de Fransche Kamer wer.
den gehouden, hadden geen
betrekking op de handhaving
van de vrijheid van het on.
derwijs, die als zijnde de
echte republikeinsche tradi
tie, niet ter sprake kwam.
Het ging daarbij volgens
AFP „slechts" om een be.
ginselkwestie, nl. of behalve
de persvrijheid en de vrij.
heid van vergadering, ook de
vrijheid van hef onderwijs
in de Grondwet zou worden
vastgelegd De leden van de
MEP ontleenden daarbij hun
argumenten aan de wijsbe
geerte van het recht en aan
de Fransche traditie, tégen,
over die van de linkerzijde.
In naam van deze traditie, die
ln Frankrijk steeds het é^ht van
het gezin erkende om zelf te
kiezen welke opvoeding het aan:
een kind wil geven, vroeg de11
M.K.P.afgevaardigde Maurice
Schumann, het beginsel van vrij
heid van het onderwijs in de
verklaring van de rechten van
den mensch op te nemen. In de
fmndwetgevende vergadering,
ÏF dit voorstel met 321 tegen
222 stemmen verwierp, herin
nerde de president van de MRF
aan de uitspraak van den ratio,
nalist Condorcet, die verklaarde,
dat de onafhankelijkheid van het
onderwijs een deel is van de
rechten van hef menschelijk ge.
slacht. Bekende Fransche revo.
lutionnairen, zooals Mirabeau en
Danton, zijn eveneens aanhan.
fers van deze vrijheid geweest,
lij hebben die in de wet neer
gelegd.
Schumann herinnerde daarbij
aan een rede, in 1937 door Tho.
rez gehouden, waarin de leider
der Fransche communisten de
vrijheid van godsdienst en die
van onderwijs de twee eigenlijke
elementen van de gewetensvrij
heid noemde.
Heeft ook Duclos (comm.)
zich niet voorstander van
deze vrijheid genoemd? En
Jean Zay, die m October '37
verklaarde, dat elk monopo
lie van het onderwijs van
een totalitairen geest ge
tuigde? U hebt ons naar ons
antwoord gevraagd, riep spr.
den communist Cogniot toe.
Welnu, hier is het. Vervol
gens deed Schumann uitko
men, dat de totalitaire sta
ten hun systeem van geweld
lieten steunen op het ver
krachten van de rechten en
voornamelijk op die van het
onderwijs.
De pers wijdde beschouwingen
aan de rede van Schumann en
het katholieke blad „La Croix"
beschouwt haar als een nieuw
^bewijs van tegenstrijdigheid in
deze vergadering, welke open
lijk een vrijheid betwist, die
door iedereen als een onbetwist
baar recht wordt erkend.
Daarentegen schaart Le Monde
UIT gezaghebbende krin
gen te Washington ver
luidt, dat de Amerikaan-
sche regeering de Perzische
kwestie voor den Veiligheids
raad zal brengen, indien de
Perzische regeering binnen
24 uur geen beslissing dien-
aangaande zal hebben ge
nomen. Het Amerikaansdie
protest bij den Veiligheids
raad is reeds opgesteld.
zich aan de zijde van Pierre Cot,
wanneer deze verklaart, dat de
vrijheid van onderwijs een
schoone zaak is, doch dat deze
niets met de Grondwet uitstaan
de heeft en nog minder met de
verklaring omtrent de rechten
van den mensch(!) Maar die
vrijheid heeft toch alles met de
natuurlijke réchten te maken en
hoe denken de „moderne" rech
ten van den mensch daar dan
over? (Red.)
Een schrijver in dit blad, de
heer Emy Roure, bespreekt de
gehouden debatten en wijst
daarbij in het bijzonder op de
schoolkwestie in den Elzas. Het
blad „l'Aube", orgaan van de
MRP, uit den wensch, Rat de
debatten er toe mogen bijdragen
om de geschillen uit den weg te
ruimen en de verschillende ge
zichtspunten nader tot elkander
te brengen.
Z. Em. Kardinaal Thomas Tien, Bisschop van Tsingtao, arri
veerde per vliegtuig op Schiphol voor een bezoek aan ons
land. De hooge gast bij zijn aankomst op het vliegveld.
Weer stapten tienduizenden
mannen voort in den nacht. En
al werd nog niet, om met de
bekende dichtregels van Von
del ie spreken, het Qeheim zelf
„op zijn gezette dagen en jaar
getijden stichtig omgedragen,
gelijk van ouds het orakel van
Gods Mond, de heilkist van het
Verbond", toch zag men „het
Volk, gewond van "helsche
slangen weer „vloeien als
rivieren uit verlangen naar
genen slang van koper, die den
dood haar koop'ren tanden'
bood, maar naar het Lamdes
Talmuds vloek, gehangen aan
het heilzaam hout, en nu ont
haald met zangen, als artsenij
des lijfs' en ziel espijs van het
Hemelsch Paradijs"
Ruim veertigduizend, de
hoogste schatting van het Am-
sterdamsche Comité is vijftig
duizend, zijn er weer geweest,
van heel 'het land en nu ook
uit de hoofdstad zelf, om hun
geloof in en hun liefde tot
Christus in het Heilig Sacra
ment te bewijzen. Het was een
koude, maar mooie en heldere
winternacht. Na het midder
nachtelijk uur stroomden de
ommegangerstoe
Om half een waren reeds on
afzienbare rijen op de Nieuwe-
zijds Voorburgwal opgesteld.
Klokslag 'half een stond op het
Spui honderd man van het Rot.
terdamsche garnizoen, met vracht
auto's gekomen, aangetreden om
den Stillen gDmgang te maken,
later gevolgd door detachemen
ten soldaten van a.o. de garni
zoenen Amersfoort en Harskamp.
Toen kwamen ook de eerste ex
tra trams van de totaal vijftien
uit Haarlem en de ^Bollenstreek
aan. Zij brachten duizenden deel
nemers, voorop de z.g. Fransche
broeders uit Heemstede in hun
karakteristieke kleedij.
Weer hadden de Spoorwegen
veertien extra treinen ingelegd
uit Rotterdam, Utrecht, Delft,
Vlaardingen, Nijmegen, Den
Bosch en andere plaatsen; uit!
West-Friesland een lange trein
met bijna 1500 deelnemers. Met
het weinige materiaal, dat de
Spoorwegen tier beschikking
staat, hebben zij toch een voor.
treffelijke regeling weten te ma
ken. Groote groepen, zooals dui
zend man uit Haarlem, kwamen
tie voet. Ook de Voiendammers,
die deels te voet, deels per extra
tram de hoofdstad bereikten, ont
braken niet °P dit appèl van
Rijwielbond, die ditmaal den
tocht niet per fiets, maar met
een iboot van de Alkmaar Packet
maakte. Talrijke deelnemers zijn
gekomen «onder van te voren
aangemeld te zijn, zooals een
honderd man uit Kampen, die
nog een extra boot konden char
teren.
Vooral tusschen half twee en drie
uur en later van vier tot zes uur
werd de drukte overstelpend. Uit
vele richtingen tegelijk traden
lange rijen aan: zoodat de regelings-
oommissie handen vol werk had om
alles ordelijk te doen verloopen.
Naar schatting waren er op de
beide Zondagen totaal honderd auto
bussen in bedrijf. Alleen al op de
N.Z. Voorburgwal stonden er 26 uit
het Noordelijk deel van Noord-Hol
land, De politie «orgde ook nu weer
voor een goede verkeersregeling.
Het Bagjjnhof het middelpunt^
van de vereering van het Mirakel!
van Amsterdam is de geheele®
week de magneet geweest; die dui
zenden bezoekers tot zich trok. De
prachtige kerkschat was traditiege
trouw in de met bloemen versierde
kerk uitgestald en vooral de unieke
illuminatie kreeg een uitermate
drukke belangstelling.
In de «kerk %ad ties avonds Z. H.
Exc. de Bisschop van Haarlem Mgr.
J. P. Huibers met assistentie van
prof. dT. W. J. Wenners en kapelaan
J. van Dijk een pontificaal lof
gecelebreerd. Tijdens het lof dat ook
werd bijgewoond door den oud-
Deken van Amsterdam mgr. dr. G. C.
van Noordt; droeg de Bisschop de
monstrans in processie de overvolle
kerk rond. Pater Joh. v. d. Steegt
MSF hield de predicatie De Bis
schop heeft Zondag om kwart voor
zeven geheel alleen den Stillen Om
gang gemaakt en droeg om acht uur
een stille H. Mis op; waaronder Mgr.
in een predikatie zijn vreugde uit
sprak dat de Stille Omgang weer in
ouden Huister kon worden gehouden.
De bisschop herinnerde er
aan, dat de Stille Omgang
tijdens den oorlog verboden
was geweest*zoodaf hij al
leen in gebed kon worden
herdacht. En de Amsterdam
mers, aldus Mgr., hebben
hierbij een voorbeeld gege
ven. God heeft hun stad ge
zegend, want hun stad is van
het oorlogsgeweld vrijwel
gespaard gebleven. Mgr.
wekte tot blijvende veree
ring van het Mirakel op als
dank aan God voor Zijn ge
nade.
In de St. Willibrorduskerk is
tenslatfe des middags een plech.
tig Lof met processie gecele
breerd door den Deken van Am
sterdam, den Hoogeerw. heer G.
P. J. van den Burg, waarbij tal
rijke geestelijken en geloovigen
aanwezig waren. Pater Gilbertus
Lohuis O.F.M, 'hield de predi
catie.
Z.H. DE PAUS heeit richt
lijnen voor geestelijken ver
strekt ten aanzien van de
komende verkiezingen. De
Paus verklaarde, dat „ka
tholieken hun stem slechts
aan die candidaten mogen
geven, die de gehoorzaam
heid aan de Goddelijke
wet en de rechten van re
ligie en kerk in 't persoon
lijke en het openbare leven
zullen eerbiedigen." Hij
voegde hieraan toe, dat de
priesters den katholieken
in politieke kwesties leiding
moeten geven binnen bree-
de afbakening van de ker
kelijke leer.
Bij een ontploffing in de
politiekazerne te Berlijn vielen
verscheidene slachtoffers.
Volgens 'n bericht van den
onder geallieerde controle
staanden radio-zender te Ba
tavia heeft de T.R.I. (het leger
der Indonesische republiek)
sloten 'n groot aantal inter-
neeringskampen in de bin
nenlanden van Java op te hef
fen en alle geïnterneerden in
eenige daartoe bestemde ge
bieden in Midden-Java samen
te brengen. Het zou over
20.000 man gaan.
Sjahrir heeft een lang me
morandum tot luit.-gen. Stop-1
ford gericht. Hierin worden
klachten over het gedrag van
de Nederlandsche troepen
naar voren gebracht en een
aantal gevallen aangehaald,
waarin zij tuchteloos zouden'
hebben gehandeld.
Zaterdagmiddag om 15.30
heeft te Batavia ten huize van
den Britschen gezant weder
om een ontmoeting plaats ge
had tusschen de Nederland
sche en Indonesische delega
tie. Oveir de te volgen proce
dure is overeenstemming be
reikt. Er zijn sub-commissies
gevormd om de bijzonderhe
den te behandelen. Zoodra de
subcommissies verslag uitge
bracht hebben, zal de confe
rentie worden voortgezet, zoo
is officieel medegedeeld.
Volgens den diplomatieken
correspondent van de New
York Times zou de Sowjet-
Unie Iran hébben verzocht,
geen beroep te doen op den
Veiligheidsraad wegens de
aanwezigheid en de activiteit
van 't roode leger in Noord.
Iran. Volgens offieieele rap.
porten, die het Amerikaan,
sche Ministerie van Buiten,
ïandsche Zaken zouden heb
ben bereikt, zou de Russi.
sche zaakgelastigde den pre.
sident van den Perzischen
ministerraad hebben doen
welen, dat de Russische re.
gcering een dergelijke stap
zou beschouwen als een „on
vriendelijke daad".
Minister Byrnes heeft) tijdens
een vergadering te New York
verklaard, dat Amerika uitziet
naar de Vereenigde Naties ter
verkrijging van een duurzamen
vrede. „Wij zijn niet voornemens
onze veiligheid te zoeken in een
bondgenootschap met de Sowjet-
Unie tegen Groot-Brittannië of
in een bondgenootschap met
Groot-Brittannië tegen de Sow.
jet-Unie".
De Perzische regeering had
bereids ontkend, dat Iran de
zaak voor den Veiligheidsraad
wilde brengen!
Het Brusselsche blad „Le Peu-
ple" schrijft dat er een kentering
valt waar te nemen bij de rech
terzijde.
Het blad schrijft o.a.: „De voor_
standers van de onthouding bij
de Katholieken schijnen het te
moeten afleggen tegen de .leden
van de rechterzijde, die de regee
ring-Spaak voor Woensdagavond
willen zien vallen. Het argument
dat het meeste gewicht in de
schaal legt bij de rechterzijde, is
het volgende: Het ministerie-
Spaak kan zich slechts staande
houden, indien de Katholieken
zich onthouden. Het beschikt niet
over voldoende gezag om de ern
stige vraagstukken, waarvoor het
land staat, op te lossen. Het is
dus wenschelijk geen tijd meer
te verspillen.
Ook de Communisten zullen
zich tegen Spaak uitspreken.
NIET ZOO BRAAF?
QA IN DE VASTEN veelvul-
dig te Communie! „Zoo
braaf ben ik niet!" roept
iemand
Ga in de Vasten vaak te
biechten! „Zoo heilig ben ik
niet!" roept er een
De nederigheid van deze uit
roepen is geveinsd. De roeper
bedoelt: „Ik ben een veel te
fideele, leuke, vlotte, moderne
type om de vroomheid zoo te
overdrijven! Mijn voortreffe
lijke eigenschappen worden er
te meer om gewaardeerd."
Maar van dit tersluiksch fa
rizeïsme der „Zoo braaf ben ik
niet"-roepers afgezien, is hun
opmerking onbeschrijfelijk dom
en onzinnig!
De Vasten is speciaal voor de
niet-braven, voor de zondaars!
Om reiniging der onreinen en
om boetvaardigheid is het be
gonnen. Reiniging en boetvaar
digheid nu zijn de genaden die
het Sacrament der Biecht over
vloedig geeft en de H. Eucha
ristie in ons tot volheid doet
groeien. Daarom is veel biech
ten en communiceeren in de
Vasten voor ieder bedoeld, doch
speciaal voor de niet-zoo-bra-
ven! MARCUS.