Nieuuu
Het tekort aan onderwijzers
DE JAARBEURS
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
V Bezorgdheid
De ontvangst van de
„Nieuw Amsterdam"
Gaat catastrophale afmetingen
aannemen
Een onderwijs-probleem
Cromyko komt niet!
Vanwege de democratie
Nieuws uit Indië
Drie sprekers openen
Demonstratie van herstel
Engelseh spreken met
een revolver
(2aatsle nieuws
MOET DE OOGST
BINNEN?
Dan moeten de boeren
banden hebben
Kind door granaat
gedood
Open ooren
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P. Slgou
Abonnementsprijs t 3.40
per kwartaal: 1.20 per
maand; mclusief incasso
kosten.
Prijs der advertenties:
13 ct. per m.m. regel
40 m.m. breed; in tekst
26 ct per m.m. regel 50
m.m. "breed. Contract op
aanvraag.
NoordhoUandsch Daqblad
Buiten God ie 't
nergens veilig
Vondel
WOENSDAG 3 APRIL 1946
42e JAARGANG - NUMMER 10897
ALKMAARLangestraat
42A tel. 4330 (K 2200)
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4712 (K2290)
DEN HELDER: West
straat 80: tel. K 2230 2182
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
UET VERWONDERT NIET,
dat men in Nederlandsche
kringen in Batavia bezorgd is'
over de reis yan dr. van Moöfc
c.s. naar Nederland. Die be
zorgdheid wordt in Nederland(
gedeeld! Van Mook bëhoefde
niet naar Den Haag te komen,"
als hij het eens kon worden
op den grondslag binnen het
kader van ziin instructies.
Het is te vreezen, dat de
Indonesiërs inderdaad erken
ning van de republiëk zullen
eischen, ailthans 'voor Java, en
wellicht ook voor Sumatra.
Dan is het niet meer „In'dië
in nood" dodh dan wordt
nog eens duidelijk gedemon
streerd: het Koninkrijk in'
nood, geen uur te verliezen
Intusschen is er ook om an
dere redenen alle aanleiding
voor bezorgdheid. Zoo schrijft
Sjahrir, .met wien Nederland
onderhandelt, en die geregeld
voeling houdt met den colla
borateur-rebel Soekarno, een
Open Brief aan het Britsche
volk in het Engelsche commu
nistische blad „Daily Wor
ker". Hij beweert daar o.a.,
dat „het Nederlandsche gezag"
door de Japanners was vernie
tigd, wat echter juridisch en
feitelijk onjuist is. Het Neder
landsche gezag'in Indië is net
zoo min vernietigd door de
Japanners, als het Nederland
sche gezag in Nederland door
de Duitschers.
Verder beschuldigt hij de
Britsche troepen er van, de
Indonesische vrijheidsbewe
ging te belemmeren. Maar
Sjahrir weet heel goed, dat de
geallieerde troepen niet anders
doen dan terrorisme bestrij
den van benden, waarmede
Siahrir's aanhang toch niet wil
worden vereenzelvigd?
En verder is de taak van de
troepen, de Japanners te ont
wapenen en de Nederlanders,
e.a. te beschermen en te eva-
cueeren. Waar die taak be
lemmerd werd en wordt door
kwaadwillige en ontspoorde
Indonesische elementen," moe
ten ae geallieerde troepen van
zelfsprekend zoo noodig
hardhandig optreden!
Sjahrir stelt vervolgens en
kele vragen, nl. of de Britten
het Nederlandsch imperialis
me. het Nederlandsch fascis
tisch koloniale bewind willen
herstellen? Men wrijft zijn
oogen uit, als men dit alles
leest, van den man, die zelf
met den fascistischen collabo
rateur Soekarno onderhandelt.
Als men dit leest op dit mo
ment. nu van Mook en Indo
nesische raadgevers naar Ne
derland komen, om het eens
te worden! Er is waarlijk op
dit oogenblik voor ernstige be
zorgdheid meer reden dan ooit.
Het zal 9 of 10 April worden,
alvorens de Nieuw Amsterdam
met 3598 repatrieerenden en 700
man Engelsche troepen aan boord
te Rotterdam zal arriveeren.
Niet alleen om den terugkeer
van zooveel landgenooten, onder
wie zioh de 25.000ste repatriee-
rende bevindt, zal dit een belang
rijke gebeurtenis zijn, maar ook
omdat de Holland-Amerika Lijn
na zes jaar afwezigheid haar
vlaggeschip weer voor de kade
kan begroeten. 1
Onder de repatrieerenden be
vinden zich 718 leden van het
Koninklijk Nederlandsch Indi
sche leger, die, te Rotterdam
aangekomen, eerst een dag naar
Austerlitz gaan ter registratie.
DEZE TITEL schünt eenigs-
zins misleidend, als men
ten. slotte zal lezen over een
probleem bij de onderwijzers,
over het salarisprobleem. Met
het salarisprobleem bedoelen
wij het tientallen jaren oude
vraagstuk van .de te lage sala-
rieering der onderwijzers. Wat
evenwel voor een oyergroot
deel der onderwijzers een
brandende kwestie is, dat is
voor het Nederlandsche volk
uiteindelijk een onderwijspro
bleem.
Ons onderwijs heeft de Jaatste
jaren ernstig geleden, vooral daar
waar heel rins vaderland stoffelijk
heeft geleden. Scholen vernield,
scholen bezet, het onderwijs
gedesorganiseerd, leermiddelen
schaars of steeds weer ontbrekend,
gebrek aan brandstoffen. Gemid
deld is er bij het onderwijs een
achterstand van acht tot achttien
maanden.
Maar terwijl veel herstelt, gaat'
het lager onderwijs in steeds meer
plaatsen de helling af. Er komt
voortdurend grooter gebrek aan
leerkrachten. Niet nog in de groote
steden of andere dichte bevol
kingscentra. De trek daarheen, de
zuigkracht in het bijzonder van de
grootstad, voorkomt daar voorloo-
pig de ontvolking van de school.
Maar het platteland is al het kind
van de rekening. Men leze de zeer
talrijke oproepingen van onderwij
zers vodE bestaande vacatures in
de diverse onderwijsbladen op
roepingen, dikwijls herhaald we
gens het ontbreken van sollicitan
ten.
Onderwijzers^ die pas voor
het examen geslaagd zijn, kie
zen de onderwijzersloopbaan
niet meer. En de ouders?
Hoevelen bestemmen er hun
kinderen voor dit vak? Het
tekort aan onderwijzers gaat
catastrofale afmetingen aan
nemen. De school wordt ont
volkt, niet door het gebrek aan
leerlingen, maar door het ont
breken van leerkrachten. Dat
is het onderwijsprobleem, dat
toch heel het Nederlandsche
volk aangaat. Buiten onder
wijs kunnen onze kinderen nu
eenmaal niet.
Hei probleem heeft nog een
tweede aspect, schrijft het Kath.
Onderwijzersverbond in een be
schouwing over dit probleem
Men roept om onderwijsvernieu
wing, natuurlijk! In Herrijzend
Nederland moet alles hernieuwd
worden. Radio en pers herhalen
uit den treure de noodzaak van
vernieuwing Dp Minister "an
Onderwijs gaat vóór in toespraak
op toespraak.
De instelling op het nieuwe
vraagt evenwel de toegewijde
medewerking van den onderwij
zer. Maar deze medewerking
vraagt van den laatste studie en
tijd.
Heeft de jonge onderwijzer tijd
en kan hij studeeren? Om die
vraag te beantwoorden onder-
zoeke 'men eerst eens hoe zijn sa-
larieering is!
„Het bedrag dat men salaris
noemt, is het resultaat van een
onbehoorlijk aantal optellingen en
aftrekkingen, die recht geven op
de kwalificatie van georganiseer?!
fooienstelsel."
Het zal in die omstandigheden
duidelijk zijn, dat de onderwijzer
groote liefde voor.aijn vak moet
bezitten, om het niet te verwisse
len met bijna elk ander. Ook dat
er in het corps een steeds bitter
der stemming ontstaat, omdat een
behoorlijke salarisregeling nog al
tijd ontbreekt.
Straks komt een nieuwe Kamer
bijeen. Zij kenne haar taak ten
deze. Laat zij bedenken, "nat het
Nederlandsche volk bij het ontbre
ken van een afdoende salarisrege
ling zal reageeren door zijn kinde
ren niet meer voor opleiding tot
onderwüzer beschikbaar te stellen.
Het Nederlandsche volkskind zou
dan de dupe worden in nog groo
ter mate dan nu reeds het geval is.
Gromyko, de Russische ge
delegeerde bij de V.V., heeft
gisterenavond op een vraag^
of hij de bijeenkomst van den
Veiligheidsraad Woensdag zou
bijwonen, „neen" geantwoord.
Hij weigerde zijn antwoord
nader toe te lichten.
Het Centrale Comité van de
Duitsche Socialistische Partij, dat
in de Russische zóne gevestigd is,
heeft besloten, dat de functionaris
sen, ,die «zich blijven verzetten
tegen een fusie met de communis
ten van hun posten ontheven zul
len worden!
Geïnterneerden in het republi-'
keinsche deel van Java kunnen
pakketten ontvangen. Het Indo
nesische Roode Kruis zal zorg
dragen voor het vjervoer en de
distributie.
Dertig man Nederlandsche
stoottroepen hebben in een mo
torsloep op de rotsen van Brom-
brom .ter hoogte van Muntok op
het eiland Bangka schipbreuk ge
leden. Zij zijn door een Britsch
en een Nederlandsch watervlieg
tuig gered.
De Britsche militaire verliezen
op Java en Sumatra bedroegen
tot 16 Maart als volgt: Britten: 34
dooden, 70 gewonden en 10 ver
misten; Britsch-Indiërs: S74 doo
den, 957 gewonden en 24 ver
misten.
Drie sprekers voerden gis.
teren het woord bij de plech.
tige opening van de eerste
na-oorlogsche Jaarbeurs.
Voorop de zoo vertrouwde
figuur van de Jaarbeurs, dr.
F. H. Fentener v. Vlissingen,
die zich nog levendig herin,
nörde, hoe Prinses Juliana
als tienjarig meisje de eerste
steen legde voor het vaste
Jaa rbeursgebou w.
Dr. Fentener van Vlissingen
bracht spontanen dank aan allen,
die deze Jaarbeurs hadden ge
maakt tot de allergrootste in de
Utrechtsche geschiedenis. Ver.
blijdend noemde spreker het, dat
door middel van deze Voorj aars-
beurs hel eigen volk, maar ook
het buitenland, kan constateeren
dat het bedrijfsleven in Neder,
land in korten tijd met Zeven-
mijlsstappen is vooruitgegaan.
Ook minister-president Scher.
merhorn uitte zijn vreugde over
A 7-m- >'ar). die
H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana arriveeren aan
het Jaarbeursgebouw te Utrecht, waar zij de plechtige openmg
der eerste Jaarbeurs na den Oorlog bijwoonden.
het Nederlandsche volk met deze
Jaarbeurs heeft gezet op den
langen weg naar algeheel her
stel.
„Is een Jaarbeurs, reeds in
■normalen tijd, meer dan een
centrum van koop en verkoop,
een middel van handel en indus
trie, om de producten aan den
man te brenghn, temeer geldt
dit voor deze Jaarbeurs, want de
vraag is nog steeds grooter dan
het aanbod", aldus de minister
president.
Spr. noemde het een oude
klacht, van voor den oorlog, dat
ons volk iniet uitmunt in het
toonen aan de wereld wat het
kan presteeren. Dit soort „ad
vertising" ligt ons volk niet.
Doch op deze beurs is dit anders.'
Het is alsof wij komen uit eeri
donkeren tunnel en met de
oogen staan te knipperen op een
zonnig, veld, zonder precies te
weten hoe in elk opzicht onze
mogelijkheden liggen en welke
verrassende elementen er in
stilte tot ontwikkeling zijn ge
bracht Vooral gezien den tijd
waarin wij verkeeren, verheugde
het spr., dat het buitenland in
zoo ruime mate heeft deelge
nomen
(Vervolg pag. 3, 5e kolom)
Twee personen die van Amers
foort naar Amsterdam gingen
liften beleefden een avontuur dat
hen voorloopig de lust tot liften
wel zal hebben ontnomen. In-
plaats dat de jeep, waarin twee
Engelsch sprekende militairen
zaten, den Rijksweg bleef volgen,
reed de wagen naar Valkeveen
waar de militairen de lifters- met
de revolvers dwongen om uit te
stappen en ihun geld af te geven.
De iifters voldeden aan het ver
zoek waarna de jeep full-speed
in de richting van Amsterdam
verdween. Een door de Naarden-
sche politie ingesteld onderzoek
leverde niets op.
Er komt omstreeks Paschen
een ei. De eerste haringsche
pen .varen op 7 Mei uit. Me
groothandel <in visch krijgt meer
vrijheid bit het afleveren*-aan
den kleinhandel.
Er is dringend behoefte aan
luchtbanden voor landbouw-
jvagens. "Pogincjen om ze te
bemachtigen, zijn tot nog toe
mislukt. De Stichting voor den
Landbouw .heeft nu aan den
Minister van Handel en Nij
verheid een verzeek gericht,
waarin gezegd wordt, dat er
ongeveer 100.000 banden noo
dig zijn, om de Nederlandsche
boeren in staat te stellen',
straks den oogst binnen te ha
len. Er moeten op korten ter
mijn maatregelen genomen
worden om in de behoefte aan
banden voor landbouwwagens
te voorzien, eventueel door
import uit de V.S. van Ame
rika.
f
Spelende kinderen vonden
in het Brabantsch dorp Aal
burg een granaat met welk
projectiel zij hun spel voort
zetten. Hierdoor kwam dit tot
ontploffing met het tragische
gevolg dat een kind vrijwel
onmiddellijk gedood werd en
een ander kind zwaar gewond
naar het Bossche ziekenhuis
moest worden getransporteerd,
De Fransch-Spaansche
grens kan weer vrijelijk door
onderdanen van elk ander
land dan Frankrijk en Spanje
worden gepasseerd.
In de eerste eeuwen der
Kerk was de Vasten de tijd
waarin de doopleerlingen op
hun verrijzenis-met-Christus in
het Doopsel werden voorbe
reid. Op den dag van vandaag
werden hun drie schatten der
Kerk toevertrouwd: het Onze
Vader, de Geloofsbelijdenis en
en Evangeliën. Deze plechtig
heid heette: „de opening van
het oor".
Ons oor is reeds in onze
prille jeugd geopend. Maar is
het open gebleven? Of allengs
doof geworden?
Opdat Paschen de hernieu
wing van ons Doopsel zij,
moet de Vasten de „her-ope
ning van ons oor" worden.
Om practisch te zijn: we
moeten het Onze Vader weer
leeren bidden in plaats van
het af te raffelen, ons Geloof
weer leeren belijden inplaats
van gedachteloos de Twaalf
Artikelen te brabbelen en weer
naar het Evangelie leeren luis
teren en het weer leeren lezen
in plaats van het over ons
heen, over onze krant, het
eene oor in en het andere uit
te laten gaan.
Eens zal worden gevraagd
wat wij hebben gedaan met
deze drie ons geschonken ta
lenten!
Marcus