2
VOOR DE GOEDE,
TEGEN DE SLECHTE FILM
r
lijst
Tooneel en film
Vergeten
Nederlanders
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
EEN „LEGION OF
DECENCY"
Ook in Alkmaar
CERBRAND
BRUYN
Op Slag van Twaalven
v._
COMEDIESPELEN DOOR
„COMEDIA"
ZATERDAG 11 MEI 1946
Voor de vertegenwoordigers
vande plaatselijke K.A.-kernen
vond Vrijdagavond onder voor
zitterschap van den Hoogeerw.
Heer Deken Th. Jacobs een be
spreking plaats van de methode,
die in Alkmaar gevolgd zal wor
den om tot de oprichting te ge
raken van een stedelijk K.F.A.-
comité. De heer F. J. Kubatz,
gecommitteerde van het comité
te Den Bosch voor de bisdommen
Utrecht en Haarlem, gaf een
korte inleiding op het werk vein
de K.F.A.
Het is een bekend verschijn
sel, aldus de Hoogeerw. Heer
Deken, dat juist van de ver
boden vrucht bij voorkeur
gesnoept wordt. En met na
druk geldt dit van de film,
een mooie uitvinding, die
helaas zooveel wordt mis
bruikt. Het is vooral de taak
van het leeken-apostolaSf
van de Katholieke Actie te
gen dit misbruik een dam op
te werpen
De heer Kubatz gaf een over
zicht van den groei van de KFA,
die na het verschijnen van de
encycliek^ „Vigilanti Cura" werd
opgericht* De Vereenigde Staten
namen het initiatief door het
katholieke volk de „Filmbelofte"
te laten teekenen, waarbij eenige
millioenen zich op eerewoord
verplichtten geen films te gaan
zien, die door de katholieke
keuring ontoelaatbaar waren
verklaard. Het ligt in de bedoe
ling, datook te Alkmaar een
comité wordt gevormd uit de ge-
loovigen, dat eenerzijds er voor
zorg draagt, dat alle katholieken
van onze stad de „Belofte" tee
kenen, terwijl tevens een taak
van de plaatselijke comité's ge
legen is in het brengen van
hoogstaande films, zulks in over
leg met het landelijk comité en
door middel van de distributie
centrale GOFILEX
Katholieke nakeuring
Iedere film, die in Nederland
wordt geïmporteerd, komt voor
de Rijkskeur, waarin op 5 per
sonen één katholiek zitting heeft
zonder vetorecht! Onmiddel
lijk daarop vindt de katholieke
keuring plaats. Het oordeel van
deze keuring 'wordt ter kennis
gebracht van de instanties, die
door de pers of andere wijze van
publicatie aan de menschen, die
de Belofte hebben afgelegd, het
in de U.S.A. genaamde „Legion
of Decency", richtlijnen geven
BELANGRIJK NIEUWS VOOR
MUZIEKLIEFHEBBERS!
Toonkunstenaar
Staatsdiploma M.O.
Orgel, piano, zang,
solvège, muziek gesch.
en koordirectie,
vraagt LEERLINGEN om zich
zoo mogelijk als muziekleeraar te
komen vestigen in de omgeving
van de Langendijk.
Schriftelijke of telefonische
opgave aan Langendijker
Courant vóór 17 Mei a.s. Tel.
552 (K 2260).
(Adv.)
EEN ZEEMAN
maakt ons, naar aanleiding van
het artikel „Bevrijd onsvan
de E.V.C.!" attent op het vol
gende;
Het werkelijk loon voor een
matroos bedraagt weliswaar
f 245, maar is» verdeeld in f 135
vastgesteld loon (een gage die
sinds voor den oorlog opgeloo-
pen is van f 98 tot f 110 en nu
tot f 135) plus een oorlogstoe
slag van f 110. Deze oorlogstoe
slag zal echter binnenkort
men verwacht in September '46
ophouden uitgekeerd te wor
den.
Onder de oude voorwaarden
bedraagt het loon f 118 (vast
gesteld) plus f 110 (oorlogstoe
slag) plus f 42 50 (mijnengeld
i.c 40 pet. van het vastgestelde
lóón). Totaal dus ruim f 280.
Men was het met de strekking
van het artikel geheel eens, doch
wilde dit gaarne even recht
zetten
voor filmbezoek. Op deze wijze
worden ook de goede films sterk
aanbevolen. Deze methode heeft
bij een goed georganiseerde actie
een directen invloed op de kassa
en daardoor handelwijze!
van den bioscoop-exploitant.
Men vergete niet, dat ruim 40
pet. van ons volk katholiek is!
Een stedelijk K.F.A.-comité
Uit de drie parochies zullen
door de K.A.-kern-moderatoren
en pastoors 'personen aangewezen
worden, die hier ter sfede de
actie tot het teekenen van de
Belofte zullen voeren en in
stand houden. Tevens worden
in deze groepinitiatieven geno-'
men om de goede film te propa-
geeren In vele plaatsen werkt
men reeds met de plaatselijke
katholieke pers samen, zoodat
van niet-toegelaten films geen
advertenties, vermeldingen in
kunsf-agenda's en recensies ver
schijnen.
Door den Hoogeerw. Heer
Deken werd Pater Meijer O.P,
aangewezen om de noodige com
tacten te leggen en te onder
houden
Voorjaar 1945t Een ieder voel
de dat groote dingen stonden te
gebeuren. Men verwachtte de
uiteindelijke verlossing uit de
dwingelandij Typeerend noem
de men dat toen: de klok staat
op vijf minuten voor twaalf.
Dat enkele gezegde moest
aangeven, dat er iets bijzonders
op til was, dat we niet nader
wilden aangeven.
Weer staan greote dingen te
gebeuren na jaren van chaos.
Na jaren moet weer het, recht
worden hersteld. Na jaren van
onderdrukking gaan we weer
mede spreken over 's lands be
stuur.
Weer is het vijf minuten voor
twaalf Het voorspel van het
volle uur kan men beluisteren
op Zondagmiddag te drie uur in
den Stedelijken Muziektuin,
waar zullen spreken Prof. Mr.
Romme en Dr. J. de Boer.'
De klokken 'luiden op 17 Mei
twaalf uur Het is het keerpunt
in de geschiedenis, waarop ka
tholiek Nederland zal getuigen
van haar eendrachtigen wilt tot
een herrijzend Nederland in
christelijken» geest, waar recht en
liefde zullen moeten heerschen.
Komt en luistert naar Romme
en de Boer, die aan de klokke-
touwen trekken.
Op 14, 15 en 16 Mei zal een
inlichtingenbureau gevestigd
zijn in Het Gulden Vlies, des
avonds van 7 tot 8 uur. Te
vens kunnen dan opgegeven
worden zieken en anderen,
die niet op eigen gelegen
heid naar bet stembureau
kunnen komen en afgehaald
zullen worden
55-JARIGE
ECHTVEREENIGING
Op 25 Mei hoopt het echtpaar
K. Vermanen en A. Vermanen-
Jóustra, Achterstraat 13, zijn 55-
jarige echtvereeniging te vieren.
50 JAAR HUISHOUDSCHOOL
De Huishoud- en Industrie
school in de Emmastraat bestaat
24 Mei a.s 50 jaar.
PRO JUVENTUTE
Op Dinsdag 14 Mei a.s., om
8 uur 's avonds, zal voor den
Socialen Raad Pro Juventute de
heer P. A Pols te 's-Graven-
hage, controleur bij het Minis
terie van O.K.W., spreken over
het onderwerp „De Rijkskampen
van de sociale jeugdzorg der afd.
Jeugdvorming buiten schoolver
band".
Voor hen, die betrokken zijn
bij de kinderzorg, sociale hulp-
verleening, kinderrechtspraak,
het onderwijs en de geestelijke
volksgezondheid, verdient deze
uiteenzetting zeker belangstel
ling.
„IN ANDERMANS SCHOENEN'
Hoewel de boeken van Cissy
van Marxveldt en de gelijknamige
tooneelsiukken, bewerk. door Dom
de Gruijter eigenlijk allemaal op
hetzelfde neerkomen, is het toch
nog mogelijk, dat een goede inter
pretatie iets interessants van deze
historie-tjes weet te maken. Het
gaat er dus niet om, zich te erge
ren aan de kwistig gezaaide ach's
en och's en aan het fijntjes opge
merkte „Duizend bommen en gra
naten". welk mopje iangzamer-
.rand alweer uit de dagen van
iwan de Verschrikkelijke gaat
^aromen. Het woord was aan
Jong Leven".
Het is me. voldoende op te mer
ken, dat „Jong Leven" zijn best
heeft gedaan; er is sinds het eer
ste optreden met „Joop ter Heul"
een flinke stap vooruit gedaan, al
zal een voortdurende inspanning
noodig blijven om de ongetwijfeld
vele zwakke plekken weg te wer
ken. Tegen het einde van het
tweede bedrijf was er werkeliik te
genieten van actief en humoris
tisch gesoeeld tooneel. waarvoor
Jaap Tol wel een woord van
waardeering toekomt; met den
vertolker van Hans Dupont en
Kolonel van der Werf was deze
wel de beste van de troep. En
zonder namen te noemen mag
toch een woord van lof voor de
geheele tooneelgroep niet achter
wege blijven; het gaat hier
immers om jongeren, die practisch
eerst voor den tweede maal op de
planken staan.
Rest ons te vermelden, dat
„Mevr. Vermeer" en „Dick" maar
niet od toeren konden komen, dat
het decor vooral in het tweede
bedrijf zeer goed verzorgd was,
en dat het op de planken altijd
wel lastig zal blijven spontaan te
lachen of iemand op een flinke
oplawaai te tracteeren R.
LUCHTVAART-
TENTOONSTELLING
Op Zondag 12 Mei vindt van
10.30—13, 14—18 en 19—21 uur
in de St. Aloysiusschool aan de
Kcornlaan een tentoonstelling
plaats, waarbij de toegang vrij
is. O.m. is te bezichtigen mate
riaal uit de modelvliegtuigsport,
schaal-vliegtuigmodellenbouw.
STEMT 17 MEI
voor een recht
vaardigen we
deropbouw van
ons verwoeste
vaderland.
vliegtuigconstructiesen vlieg-
tuigonderdeelen.
De tentoonstelling wordt ge
organiseerd door de R.K. Alk-
maarsche Luchtvaartclub „K
ALK",
ALKMAAR
APOTHEKEN..
Zondag- en nachtdienst voor
de week ingaande 12 Mei: Dr. H.
Hartongh v Ark, Langestraa't I.
HERDENKING MEIDAGEN
1940.
Het programma van de op 14
Mei te houden herdenking van
de Meidagen van 40 is als volgt:
Alleen kinderen, die de lagere
school hebben verlaten, nemen
aan deze herdenking deel; zij
verzamelen zich om half 11 op
het Doeleveld, vanwaar zij via
de Lombartsteeg, Nieuwe Slqot,
St. Laurensstraat en Kerkplein,
naar het Kazerneterrein aan het
Zevenhuizen trekken. Daar
worden zij ontvangen door de
Gezagstroepen, waarmee zij ver
volgens een gezamenlijke
marsch doo*- de stad maken naar
het Waagplein
Hier worden' na het openen en
sluiten van deBan, het voorle
zen van de proclamatie van de
Koningin van 10 Mei 1940 en
muziek van het militair muziek
corps. 15 minuten toespraken
gehouden door den Militairen
Commandant, den Burgemeester
en den voorzitter van de A.J.G.
Na declamatie zal om 12 uur
1 minuut stilte worden betracht,
waarna de klokken van de stad
zullen luiden, terwijl vlaggen en
vaandels zich zullen neigen. Na
het hijschen van de vlag aan de
vlaggenmast, wordt de plech
tigheid met het gezamenlijk zin
gen van het Wilhelmus gesloten.
EEN SAUSJE.
Gisteren werd aan den Ach
terweg een auto, die aldaar goe
deren loste, aan de klep aange
reden door een andere vracht
wagen. Het gevolg van deze tik
was, dat eén bus carboleum om
ver werd geworpen en de in
houd daarvan over liefst 10
balen meel werd uitgestort. De
ambtenaren van den Keurings
dienst moesten het meel afkeu
ren voor menscbelijke consump
tie.
EEN RECIDIVIST.
Door de 'politie te Velsén werd
de Alkmaarder P. aangehouden
ter zake van diefstal van meer
dere rijwielen. P was sinds kort
ontslagen uit de gevangenis,
waar hij een straf had onder
gaan voor een soortgelijk feit.
De serie kunstavonden in het kader
van "De Kunst gaat door het Vrije
Land' werd gister geopend met het
blijspel in drie bedTijven en door drie
personen "Comediespelen' van Johan
W. Broedelet door Comedia.
De belangstelling was niet overwel_
digend; er waren nog* tal van leeg\
plaatsen. Waar moet dat heen met de
belangstelling voor het tooneel; als
we een schouwburg in Alkmaar krij
gen waar tweemaal zooveel toeschou.
wers een plaats kunnen vinden?
Wat.de inhoud van het stuk betreft
de intrigue was knap gevonden. Een
tooneelspeler gaat zóó in zijn spel op
dat bij zijn lief vrouwtje begint te
verwaarloozen»; zoodat een collega
weinig moeite heeft om avances bij
haar te maken. Het geval wil nu dat
de echtgenoot een nieuwe rol moet
mstudeeren van den jaloerschen echt
genoot en door de situatie, die door
de verhouding van zijn vrouw met
zjjn jongeren collega de gelegenheid
krijgt om de emoties en aandoenin
gen in werkelijkheid te beleven; die
hij op het tooneel moet spelen. Zoo
wordt in deze drie bedrijven schijn
en werkelijkheid afgewisseld op een
wijze dat men nu en dan haast niet
meer weet of er nu comedie gespeeld
wordt of werkelijkheid wordt uitge
beeld.
Tot even voor het eind is deze in
trigue consekwent doorgevoerd maar
als de schrijver de vrouw die zich
zelf uit wanhoop van kant heeft ge
maakt; weer ten tooneele voert, kun
nen wij ons niet onttrekken aan den
indruk; dat hij hier een loopje met
het publiek neemt, dat werkelijk te
ver g'aat. Zoo kon het slot ons niet
bevredigen.
Wat niet beteekent dat wij ons met
de strekking van het gegevene wèl
kunnen vereen;, gen; er werd tè luchtig
met de huwelijksmoraal omgespron.
Ê'en en dat was heusch niet allemaal
comedie. Daarom was dit stuk geen
gelukkige keuze.
Tenslotte het spel van het trio dat
het publiek drie bedrijven wist te
boeien. Gruys Voorbergh die de regie
uitstekend verzorgd had (je kon zien
dat hij; toen hij Gérard opbelde,
hetzelfde nummer draaide als Elsa in
het vorige bedrijf g'edaan had) gaf
meesterlijk spet; hij droeg het stuk
en had in Ank van der Moer een ge
lijkwaardige partner. Guus Oster die
in de rol van Gérard geen gemakke
lijke taak had. viel niet uit den toon.
Er was veel applaus. Fr. O.
"LIEFDESSPEL* in Victoria is een
verfilmde stuiversroman van een ma.
tig gehalte die dank zij de pittige
Fransche actrice Danielle Darrieux
toch nog iets is geworden.
Het begin van de film doet wel wat
verwachten, doch het thema van de
liefde tusschen het arme meisje en
den rijken man is dermate uitgéspon.
nen dat het afgezaagd wordt en den
toeschouwer naar het einde doet ver
langden. Wij ontmoeten Danielle in
een voor haar ongewoon milieu, de
zakkenrollersschool. Natuurlijk is zij
geen geboren oplichtster, doch een
verwaarloosd meisje in een groote
stad dat in verkeerde handen geval
len is. De lessen van deze school wor_
den dra door haar dn praktijk ge
bracht en al spoedig laat zij een
kostbare dasspeld in haar taschje
verdwijnen. Eerst dan beginnen de
moeilijkheden en geraakt zij in een
warnet van intrigues. De liefde speelt
hier een zeer voorname rol en dit is
zoo ongeveer het thema dat het res
tant film ons toont. Het is een Fran
sche film van het lichte genre; waar
bij, gezien eenige details, beslist de
leeftijdsgrens van 18 jaar in acht ge
nomen dient te worden. Vooraf een
uitgebreid programma met o.m. de
verwoestingen en herstelwerkzaam
heden in de Residentie.
"DE MAN DIE VERDWEEN'; welke
film deze week in Cinema Americain
wordt vertoond, schetst den strijd
welke gevoerd wordt om de wet op
de coöperaties. Deze wet; welke een
steun beteekent voor de coöperaties,
is een doorn in het oog van de groote
concerns. De held van het verhaal;
eerst tegenstander van de wet; ver
dwijnt van het tooneel om onder an
deren naam als medewerker van een
coöperatie te voorschijn te treden.
Dat dit echter zoo maar zonder meer
niet kan geschieden; laat zich inden
ken en vele avonturen maakt men
mee, o.a. een genoegenlijk knokpar
tij tje. Het geheel, al is het dan naar
een verhaal van Amerika's president
Roosevelt; moet vrij fantastisch ge
noemd worden. Vooraf; behalve het
nieuws; een fraaie kleurenfilm en
een aardige muzikale showfilm.
In het Alkmaarsch Bioscoop-Thea
ter als hoofdfilm 'RIO' met Basil
Rathbone en Victor Mc Laglen. Een
goed gespeelde film met een zeer
matig gegeven. Huwelijksontrouw na
een lange scheiding en aan het eind
zelfmoord. Iets wat ons niet kan en
mag interesseeren. Het is jammer dat
men dit soort oude films nog niet van
het repertoire heeft laten verdwijnen.
Vooraf interessant wereldnieuws
met een showfilm. We zouden de
showdames willen aanraden eens met
de HARK te willen gaan praten; daar
deze instantie voor dergelijke tex-
tielomstandigheden zeker nog wel iets
te missen heeft. Het bovenstaande
houdt in dat de leeftijdsgrens van 18
jaar zeker in acht genomen dient te
worden; wie dit programma overslaat
mist niets.
In de afgeloopen dagen van
vreugde en blijdschap over het
heerlijke besef, dat we weer een
vrij volk zijn, gingen mijn ge
dachten onwillekeurig uit naar
zoovele Nederlanders, die nog
steeds op het oogenblik wach
ten, dat ook zij zich weer geheel
vrij kunnen voelen. Duizenden
Nederlanders in Siam wachten
nog op dit oogenblik Want, ook
al hebben de Jappen gecapitu
leerd, hun leven is na deze
capitulatie nog niet veel ver
anderd. De toestand, waarin zij
thans 'nog verkeeren, is verre
van dien van een bevrijd volk.
En hebben zij er niet evenveel
behoefte aan als m e n s c h te
leven als wij hadden? En mis
schien nog meer! Hoe hebben
zij de laatste jaren door moeten
maken?' Gruwelverhalen over
mishandelingen door de Jappen
zal ik u besparen, maar denkt
alleen eens aan den aanleg van
de beruchte spoorlijn. Aan tien
duizenden heeft dit het leven
gekost. En toen hij eindelijk ge
reed was, kwam de Yank en
gooide bruggen en stations in
elkaar.. Meerdere maien heeft
dit spelletje zich herhaald,
.laanden en maanden hebben
-oen onze volksgenooten geleefd
van wat zij op hun rooftochten
opdeden. Voornamelijk bestond
hun maal toen uit slangen.
Hoewel de voedselpositie nu
wel iets verbeterd is, is er nog
zoo onnoemelijk veel wat niet
verbeterd is.
We hadden toch b.v. wel mo
gen verwachten, dat "ons leger
•in den tusschentijd- onderge
bracht zou zijn m behoorlijke
kampen Velen moeten zich ech-
-ar nog met een slaapplaats op
den grond tevreden stellen, zoo-
ils ook tijdens krijgsgevangen
schap. Ook water is er een groote
luxe! 'Lezer, kunt g^ u nog her
inneren den tijd, aat wij hier
zuinig moesten zijn met leiding
water; er was dan altijd nog ge
noeg water in de pomp? Wat
hebben we niet geklaagd. Het
was toch zoo lastig da attappen!
Misschien kunt u zie"hierdoor
wel eenigszins inden, wat het
zeggen wil: niet vo-uóende wa
iter en dat in een snikheet land,
waar de gemiddelde temperatuur
97 gr. in de schaduw is,
Dit zijn echter alleen materieele
zorgen. Maar wat moet er van de
moraal van deze Nederlanders in
het verre land terechtkomen.
Vrouwen, de niet weten waar, en
of hun man nog ergens rondzwerft
en omgekeerd, 'a Land. waar niet
de minste discipline heerscht en
onder deze omstandigheden ook
niet heerschen kan. Moet hier niet
zoo spoedig mogelijk ingegrepen
worden? Mogen ze nog langer
.vergeten" worden? Neen, Man
nen en jongens, die bereid waren
alles te geven om ons mooie In-
sulinde te behouden Ontberingen,
die zij geleden hebben, waarvan
wij hier niets afweten. Kunnen en
mogen wij ons daar van afmaken
met een „het is nu eenmaal zoo"?
Hooren zij dan niet bij ons? Moe
ten zij niet in de gelegenheid ge
steld worden weer een gezond en
normaal leven te leiden, gelijk
Europeanen gewoon zijn? Ik zal
de laatste zijn om de repatrieeren-
den uit andere plaatsen hun reis
naar Holland te misgunnen, maar
waarom niet eens een schip voor
repatrieerenden uit Siam dispo
nibel gesteld? Dan zien ze ten
minste onze goede wil en dit zal
ongetwijfeld stimuleerend werken
en wat het voornaamste is. zij. zul
len weten dat er om hen gedacht
wordt.
A. S.
HEILOO
DAMCLUB D.C.H.
De Damclub hield haar jaar-
lijkschen slotavond in de Rus
tende Jager. Uit het verslag van
den wedstrijdleider memoreeren
wij: J. Geuzebroek, kamp. 1ste
kl. met 31 p.; K. Tuinman, kamp
2d'e klas mét 32 p.; C. de Graaf',
kamp. 3de klas met 28 p. De
adsprrantenleider Geuzebroek
bracht eveneens verslag uit, C.
Holtus werd kampioen. Deze ont
ving een zilveren medaille, ter
wijl aan de andere kampioenen
een door J. de Geus ontworpen
glas-in-lood schild werd over
handigd. Op 30 December a.s.
bestaat D.C.H. 10 jaar. Besloten
werd een zomercontfibutie te
heffen voor de viering van het
2de lustrum.
De Beiersche royalisten-
partij, die een kleinzoon van
Lodewiik III, den laatsten ko
ning van Beieren, weer op den
troon wil brengen, is op be-
-vel van de militaire regeering
ontbonden.