Nieuuu Verdeeldheid in het Indonesisch kabinet Truman waarschuwt de stakers Voor Alkmaar en omgeving Bureaux: GEEN NATIONAAL KABINET? Sjahrir ziet nog mogelijkheden Petiot terechtgesteld Het Congres bijeengeroepen Wij gaan wél den goeden kant op! TEGEN HET COMMUNISME (2aalsle nieuws Hoofdredacteur: H. N. Smits; rayon-redacteur Fr. Otten; binnenland P. Sigon. Abonnementsprijs f 3.40 per kwartaal; f 1.20 per maand, inclusief incasso. Advertentie-prijs: per editie 13 ct. p. m.m.; minimum 2,50; in alle edities 26 ct. p. m.m.; minimum 4. Fam. ber 20 ct. p. m.m.; in alle edities 30 ct. Noordhollandscli Daqhlad Buiten God is 'i nergens veilig (Vondel) ZATERDAG 25 MEI 1946 42e JAARGANG - NUMMER 10939 ALKMAARLangestraat 42A tel 2046 (adm.); 2047 (redactie) K 2200 HOORN: Draafsingel 59 tel. 4243 (K 2290 2 lijnen DEN HELDER: West straat 80; tel. K2230 SCHA GEN: Molenstraat 52 tel. 459 (K 2240) Bankrelatie: Noorderbank N.V. Boes- Bob de Rade- Elisa- De beschouwingen rondom de komende kabi netsformatie wisselen van het communistische denkbeeld, om een nationaal en democratisch kabinet te vormen van de Partij van den Arbeid, de Communisten en de Katholie ken, tot een verhaal voor de radio over een interview met het Amerikaansche persagent schap „Associated Press" met dr Kortenhorst, die verklaard zou hebben, dat heel de frac tie eenparig achter het voor uitstrevend program van Ge K.V.P, staat en zelfs over In- dië geen moeilijkheden met de P.v,d,A, te vreezen zullen zijn, zoodat „zelfs" dr. Korten horst het pleit voor een sa mengaan van K.V.P en P.v, d,A opnam (Wij houden ons maar liever bij deze termino logie, om de ouderwetsche, hardklinkende en niet meer juiste aanduiding „roomsch en Rood" te vermijden) Daartusschen-in hebben we de verklaring van Koos Vorrinlc, dat de Partij van den Arbeid onder geen beding zal meedoen aan een nationaal kabinet. Hiermede is deze oplossing practisch getorpe deerd Men zou haar nog kunnen probeeren, om officieel de verant woordelijkheid voor het misluk ken van deze „theoretisch" zeer wenschelijke oplossing vast te stel len, maar een doelmatig, vooruit strevend nationaal kabinet, zon der de Partij van den Arbeid is nu practisch uitgesloten, waar het inwendig kraakt. Hoewel de Par tij van den Arbeid zeker niet de eerst-geroepene is, om voorwaar den te stellen ook met de voorwaarden van anderen, die oudere rechten hebben, zal reke ning gehouden moeten worden, mag wel gezegd worden, dat de voorwaarden van Vorrink niet van te voren een samenwerking be hoeven uit te sluiten Er is één punt, waarover bijzonder moei lijkheid zou kunnen ontstaan Dat betreft de kwestie van de sociali satie van de mijnen Voorop staat, dat de KVP principieel geen staatssocialisme wil. De PvdA zegt dat ook niet te willen, maar doet niet altijd naar die verkla ring De KVP verlangt socialisa tie van openbare nutsbedrijven en wenscht een onderzoek naar socialisatie van de mijnen, «ets wat zeker ook naar de meening van de PvdA niet op stel en sprong zal kunnen geschieden. Ook in de ge- dachtengang van den PvdA zal de kwestie van de nationalisatie van de'mijnen onderzocht moeten wor den Tenslotte is het opmerkelijk, dat de heer Vorrink die het overigens nog niet voor het zeg gen heeft de Indische kwestie niet aanroerde. Aangenomen mag worden, dat een oplossing over dit vraagstuk op de basis van de mo tie van de Katholieke Fractie, waarop van Mook trouwens al werkzaam is, heel goed mogelijk zal zijn. (Zie vervolg 5e kol.) De jongste voorstellen van dr. Van Mook hebben naar het schijnt nogal wat ver deeldheid gebracht in Indo nesische kringen. Sjahrir heeft verklaard, dat hij de jongste voorstellen van dr. Van Mook in een ple naire kabinetszitting met Soekarno en Ilatta ter tafel had gebracht Thans worden deze voorstellen bestudeerd en Sjahrir nam aan dat hij bij zijn terugkeer uit Djok jakarta in het bezit zou zijn van het definitieve antwoord. Hij zal n.l. a.s. Maandag of Dinsdag daarheel vertrekken. Ook de op til zijnde kabinetswij zigingen maken deze reis naar Djokjakarta noodzakelijk. Twee of drie ministers hebben n.l. om gezondheids- of andere re denen gevraagd van hun post ontheven te worden en het is mo gelijk. zoo voegde Sjahrir hier aan toe, dat er nog een of twee minister hun functie wenschen neer te leggen. Sjahrir bracht als zijn meening naar voren, dat de gedachten- wisseling te Djokjakarta zeer nuttig was geweest, daar geble ken was, dat er eenig meenings- verschil bestond tusschen de le den van hetkabinet te Batavia en die te Djokjakarta. „Het meeningsverschil strekt zich niet uit tot eenige vitale kwestie en de regeering' in Djok jakarta is vandaar uit niet goed in staat de gebeurtenissen in de buitenwereld te volgen." Sjahrir zei vervolgens, dat de „nationale concentratie" welke de meerderheid van het vroege re volksfront en thans ook de socialisten en communisten be vatte, bereid was met dé republi- keinsche regeering samen te werken en er was nu, zoo zeide hij, „aanzienlijk minder oppositie tegen de regeering". Het bericht in het Indonesi sche blad Ra'jat. volgens hetwelk hij een onderhoud had gehad met Tan Malaka noemde Siahrir on juist. Hedenmorgen om vijf minuten over vijf F.ranschen tijd is Dr. Petiot. moordenaar van 62 per sonen, te Parijs terechtgesteld. Hij behield tot het laatste oogen- blik zijn koelbloedigheid. Onge veer 20 minuten bracht hij door met het schrijven van brieven aan zijn vrouw en zijn zoon. Er waren ongeveer 200 journa listen en fotografen bij de exe cutie tegenwoordig. Hü beschreef de algemeene reactie in het binnenland op de voorstellen als „een te leurgestelde stemming". Hij legde er den nadruk op, dat de laatste voorstellen niet zoo ver gingen als hetgeen met dr. Van Mook was be sproken, toen Clark Kerr in Batavia was. in het bijzonder ten opzichte van Sumatra. Sjahrir voegde er echter aan toe; „De huidige voorstellen bieden ongetwijfeld meer, dan de voorafgaande bespre kingen en gezichtspunten van de Nedcrlandsche regeering." Hij voegde hieraan toe, dat hij te Djokjakarta waarschijnlijk 'n bijeenkomst zou hebben met het werkcomité en eveneens tegen woordig zou zijn in de plenaire kabinetszitting. Sprekend over de radicale mu taties in het hoogere kader van de TRI verklaarde Sjahrir ten slotte, dat het ontslag van de twee „staf-officieren Soedibyo en Kartasasmita geen enkele wij ziging in het beleid ten aanzien van de evacuatie der geïnter neerden tot gevolg zou hebben. Naar men verklaart, heeft dr. Van Mook. door de laatste voor stellen „een laatste aanbod" te noemen, niet de bedoeling gehad hiermede een ultimatum te stel len. Bananen uit West-Indië. In de Rotterdamsche haven is het eerste schip met West-Indische bananen aangekomen. Het wordt gelost door militairen en vrijwilligers. n De nummers „zes krijgen schoenen Het Centraal Ditributiekan- toor deelt mede. dat in den loop van de maand Juni voor een schoenenbon in aanmerking ko men zij, wier stamkaartnummer op een 6 (zes) eindigt, voor zoo ver aan hen sedert 1 Januari '45 nog geen bon voor schoenen werd uitgereikt. De plaatselijke distributiediensten zullen na 1 Juni a.s. bekend maken, op wel ke dagen men de bonnen kan af halen Een tuil zeldzame orchideeën uit New York. De heer Van der Hoek, hortl. cultural director van het Rockefeller Centre in New York) overhandigt de bloemen aan een adjudant van H M. de Koningin. De president der V.S Truman heeft gisteren in zijn radio rede een beroep op alle spoor wegbeambten en -arbeiders gedaan om het werk voor he den Zaterdag 16 uur te hervatten Indien dat niet ge schiedde, zou hij genoodzaakt zijn met alle middelen, waar over hij beschikt, de treinen te doen lóopen, waarbij hij ge bruik zou maken van het leger en bescherming zou bieden aan werkwilligen. Hij zei voorts, dat de crisis van Pearl Harbour door toedoen van een buitenlandsche mogendheid was veroorzaakt, maar dat de cri sis van nu moest worden geweten aan een groep mannen uit eigen land, die hun persoonlijke belan gen boven die van de natie stel den. Truman gaf daarna een opsom ming van de gevolgen van de sta king. Door kolengebrek zouden honderden fabrieken komen stil te liggen De levensmiddelendis- tribueering zou totaal vastloopen. „Uw gezondheid, uw veiligheid worden bedreigd" Bovendien zou de voedseltoevoer naar de gealli eerden in Europa stop gezet moe ten worden. De president beschuldigde ver volgens de vakvereenigingsleiders Johnston en Whitney, leiders van resp „De broederschap van trein personeel" en de „Broederschap van machinisten". Het compromis- De Vereenigde Staten beschik ken thans, zoo wordt officieel medegedeeld, over een gsneim wapen waarmede ziektekiemen verspreid kunnen worden.- Dit wapen zou veel doodelijke'r zijn dan de atoombom Met dit wapen zou men alle leven in een groote stad in korten tijd kunnen ver nietigen 'en ook de oogsten op het veld. zelfs het zaad' in den grond. De kiemen moeten door een-vliegtuig worden uitgewor pen. voorstel van een loonsverhooging van 18 i/j dollarcent per uur werd aanvaard door achttien vakver- eenigingen en door de maatschap pijen. Volgens Truman geven Johnston en Whitney zich geen rekenschap van de vreeselijke ge volgen om de staking te procla- meeren. Later op den avond heeft presi dent Truman met leden van zijn kabinet vergaderd ten einde tot maatregelen te komen om de transport-crisis te overwinnen. De president heeft ook generaal Eisenhower, die met vacantie was, naar Washington .teruggeroepen. De democratische senator H Byrd uit Virginia heeft meegedeeld dat president Truman van het con gres (kamer van afgevaardigden en senaat der V.S.) eventueel de macht zou kunnen krijgen om „diegenen te straffen, die inbreuk op de wetten hebben gemaakt en stakingen te voorkomen" Inder daad heeft de president het con gres voor heden Zaterdag bijeen geroepen en zal dan een boodschap voorlezen. Na vier uur onderhandelen tus schen vertegenwoordigers vaa het spoorwegpersoneel, spoorwegeige naren en regeerin" achtte J R. Steelman, adviseur-in-arbeidsza- ken van President Truman de toe stand „somber". Naar de „Tribuna del Popoio" uit Rome meldt, heeft Mgr. Cazzani, bis schop van Cremone, de geestelijkheid en de ge- loovigen van zijn diocees doen weten, dat zij die voor het communisme stemmen, het christelijk geloof verzaken. V__ De Engelsche recherche heeft beslag gelegd op 350.000 pond koffie, die door personeel van de RAF uit Engeland, België en Nederland naar Duitschland zou zijn gesmokkeld, bestemd voor de zwarte markt. Argentinië wil 300.000 immigranten hebben uit Europa en Afrika. Bij een atoomsplitsing ,in Nieuw Mexi co is een aantal personen ge wond. Twee Belgen staan in Brussel terecht, beschuldigd van het verraden van de schuilplaats van Prins Karei van België tij dens de bezetting. Nederland heeft met België een handels overeenkomst gesloten over de wederzijdsche im- en export. Verbruik van benzine voor wa tersportdoeleinden zal vanaf 1 Juni in beperkte mate zijn toe gestaan. De kabinetsvormsng H.M. de Koningin heeft heden in verband met de kabinetsvor ming de heer mr. W. L. Baron de Vos van Steenwijk, voorzitter varu de Eerste Kamer, mr. J. R. H. van Schaik, voorzitter van de Tweedé Kamer en jhr. mr. Bee- l&erts van Blokland, vice-presi dent van den Raad van State ter bespreking in Paleis Soestdijk ontvangen. GEEN NATIONAAL KABINET?. (Vervolg van d'e le kolom.) Intusschen betoogt een artikel in de „Maasbode", dat er ver schillende manieren zijn, om een nationaal kabinet te vormen. Men kan b.v eerst met twee partijen een program opstellen en dan later andere partijen uit- noodigen mee te- doen. Dan wordt het in eik geval een kabi net op breedere basis. Ons lijkt een kabinet, op breede basis, in de gegeven omstandigheden, mits vast staat dat dit kabinet een christelijk en sociaal-vooruit strevend bewind voert heel goed denkbaar. Maar een kabinet op breedere basis, dat naast de communistische fractie, een frac tie als die van de Partij van den Arbeid in de oppositie zou drin gen, met 29 leden, lijkt ons heelemaal niet gewenscht. De „Tijd" is van oordeel, dat naast prof Romme en minister Beel, vooral ook minister Scher- merhorn in aanmerking komt. Hoewel ook dit blad bevestigt, dat president van Schaik ge noemd wordt acht het een aan blijven van Schermerhorn „een heel andere mogelijkheid, die aanhangers vindt, wier invloed men niet moet onderschatten". Een argument wordt daarbij ge releveerd, dat wij bij voorbaat gaarne zouden uitschakelen. Het zou nl., zoo wordt gezegd, ,,in het buitenland ongewenschte reacties kunnen oproepen, wan neer wij reeds na zoo korten tijd van minister-president zouden veranderen". Wij herhalen, dat wij gaarne, zonder daarjiu ver der op in te gaan, dergelijke argumenten uitgeschakeld zou den zien Nederland geeft aan zijn politieke mogelijkheden een eigen, Nederlandsche oplossing! In katholieke parlementaire kringen worden verder al ver schillende mogelijkheden ge noemd met betrekking tot net bezetten der departementen. Een en ander lijkt ons zeer voorbarig. Wij herinneren ons een verzuch ting van vader Colijn, dat het jammer is, dat er zooveel mede formateurs zijn. Dat de K.V.P, in het'bezetten van verschillende portefeuilles bepaalde verlan gens heeft, waar .niet aan te tor nen valt, zal wel duidelijk zijn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1946 | | pagina 1