A
Nieuw
3EN
ER
:en
Dienst aan de gemeenschap
NIEMAND VROEG'TWOORD
HET IS SMARTELIJK
DIT LAND TE VERLATEN
v de vakbeweging
ien
NG
deren
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Gefundeerd op geestelijke en
politieke verscheidenheid
Franco en Giral!
Veiligheidsraad
sprakeloos
over Spanje
De VOORZITTER, de
Franschman Parodi,
opende Donderdagavond de
zitting van den Veiligheids
raad met woorden van leed
wezen naar aanleiding van
het aftreden van Stettinius
als vertegenwoordiger der
Ver. Staten bij den Raad en
richtte woorden van welkom
tot zijn voorloopigen opvol
ger, Johnson.
Voedsel voor Duitschland
VaHcaansch blad bepleit
verdraagzaamheid
Het lot der
Chineezen
umberto naar
lissabon?
5 JUNI 194S
orden
iiding
>ORD-
}0"
)AMES
s
JVERS
mpetoren
l Juni
n dag
N zijn
"en
inden,
keuze
t/m
al af-
lieden
inwoners
ÏAGEN
ïmerking
den ver-
:e geven
den heer
t, of bij
L, Hoog-
i)
ormby
jur. 2e
sdag-
YER
terdag
;n 9,30
18 j.
Hoofdredacteur: H. N.
Smits: rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs t 3.40
per kwartaal: 1.20 per
maaïid, inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum 2.50; in alle
edities 26 ct. p. mm.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.:
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
VRIJDAG 7 JUNI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10948
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
MET BIJNA ALGEMEENE STEMMEN 91 van de nog niet
voltallige Kamer van honderd is de heer Mr. van
Schaik benoemd tot voorzitter van de Tweede Kamer. De her
kozen president heeft daaraan herinnerd, toen hij Donderdag
middag zijn ambt aanvaardde met een interessante toespraak:
„dat het aanvangsvotum van deze uit een harden strijd der
meeningen voortgekomen volksvertegenwoordiging het beeld
eendracht vertoonde, schijnt mij meer dan alleen een „bonum
omen". Ik beluister er in de eerste klank van een gemeen
schappelijke begeerte om bij de vervulling der grondwettelijke
opdracht elkander zooveel mogelijk te zoeken en te vinden."
N DE AFGELOOPEN JAREN
heeft ons volk behalve de el
lende van den oorlog en van de
bezetting ook gekend' den geesel
van het verraad aan eigen va
derland. Gelukkig is de sterke
toeneming van het gevoel van
onderlinge verbondenheid daar
van het weldadig gevolg gewor
den. Aan dat versterkt nationaal
bewustzijn behoeft verschil van
levensopvatting en van staatkun
dig inzicht geenszins in den weg
te staan, aldus de .president. In
tegendeel. Nederland dankt zijn
harmonische ontwikkeling, zijn
vooruitgang en beschaving niet
aan een kunstmatig gevormde
eenheid' gelijk men ons die gedu
rende 5 jaren tevergeefs heeft
trachten op te dringen, maar aan
eene nu eenmaal historisch ge
worden geestelijke en politieke
verscheidenheid. Die verschei
denheid is er echter bij voortdu
ring meer of minder bewust op
gericht geweest om gezamenlijk
de gemeenschap te dienen, en
wel doordat ieder in samenwer
king met den ander daaraan het
beste gaf, wat hij had. Zoo kon
Nederland als klein land groot
worden.
Waar wij weliswaar weder in
vrede leven, maar de zorgen nog
zeer groot zijn, zal ook de Ka
mer begrijpelijkerwijze levendig
beseffen, dat men de vereende
krachten zal moeten inspannen
om de zedelijke en stoffelijke
welvaart van het volk te herstel-
Laten wij dit doen, zonder de
illusie te koesteren of te wekken,
dat de regeering en d'e Kamer
dit herstel geheel in eigen hand
zouden hebben, daarvoor is te
veel verwoest te veel geroofd en
te veel gedesorganiseerd, daar
voor zijn wij te zeer van buiten-
land'sche hulp afhankelijk.
Door echter de nationale ar
beidskracht tot het uiterste
te concentreeren op waarlijk
producieven arbeid, door alle
onvruchtbare uitgaven ook in
den overheidsdienst te ver
mijden, door de lasten die op
de gemeenschap drukken zoo
rechtvaardig mogelijk te ver
deden, zullen regeering en
Kamer in gemeen overleg er
zeker in slagen de bevolking
uit haar stoffelijke inzinking
en uit haar psychische on
rust geleidelijk op te heffen.
Het zou kunnen zijn, dat ons
land economisch maar ook staat
kundig een moeilijken tijd tege
moet ging. Als de Kamer noch
tans hare synthetische taak weet
te verstaan zal zij een bron van
kracht voor het Nederlandsche
volk kunnen blijken te zijn en een
verzoenenden invloed kunnen
uitoefenen.
Mij gesteund wetend door uw
vertrouwen zal ik mijnerzijds
pogen, onbevangen en zonder
aanzien des persoons leiding te
geven aan onzen parlementairen
arbeid.
Het ligt ojp onzen weg de heer-
schende nooden klaar in het
licht te stellen en voor het ge-
meene welzijn onze stem te ver
heffen. Gij zult echter mijn ge
voelen deelen. dat naar goede
traditie onze beraadslagingen
zich zullen behooren te kenmer
ken zoowel door kloekheid als
door waardigheid, opdat de volks
vertegenwoordiging haar aanzien
beware en vergroote.
Laat de parlementaire strijd zich
niet noodeloos toescherpen op d'en
politieken tegenstander maar
vóór alles op de behartiging van
de belangen van het Koninkrijk.
Indien wij in welwillendheid
trachten elkander te begrijpen en
te waardeeren zal dit gemakke
lijker leiden tot oplossingen die
in breede lagen weerklank en be
vrediging zullen vinden.
Moge Gods zegen op ons land
en onze werkzaamheden rusten."
Het Fransche persbureau
A.F.P. beweert, dat twee mi
nisters van het kabinet van
Franco een onderhoud gehad
hebben met Giral, den presi
dent van de z.g. republikein-
sche regeering. Barrio, de mi
nister-president van deze re
geering, heeft dit officieel ont
kend. Officieele Spaansche
kringen te Parijs verklaren
echter, volgens Reuter, dat de
„mogelijkheid van een contact
tusschen personen met minder
bevoegdheid" niet uitgesloten
is. Het bericht van A.F.P. be
trof een interview van een
blad in Biarritz, waarin door
een der Spaansche ministers
gezegd zou zijn, dat de huidige
Spaansche regeering, als ge
volg van de beslissing van den
Veiligheidsraad, alles zou doen
om een burgeroorlog te ver
mijden. Spanje zou alles in het
werk stellen, om een terugkeer
van het roode regime te ver
hinderen, maar het zou weer
een republikeinsch bewind in
stellen.
De Australische vertegenwoor
diger. Evatt, nam vervolgens het
woord om het rapport van de
subcommissie over Spanje voor
te leggen. Hij deed een beroep
op den Raad om een ..rechtvaar
dige en onbevreesde beslissing"
te nemen: d'e daden van Spanje
zijn een aangelegenheid van in
ternationaal belang en de situatie
is 't volledige tegendeel van een
„binnenlandsche toestand". Het
doel van de voorstellen van de
commissie is het verwijderen van
een gevaar voor den internatio
nalen vrede en een oorzaak van
internationale wrijvinjs Het is
een tragedie, dat terwijl Italië
thans wordt gedemocratiseerd,
het fascistisch regiem nog steeds
bestaat in Spanje.
De democratie staat in geheel I Canada, 500Ö ton gerst en 1270
Europa weer op, behalve in I ton aardappelen uit Engeland en
Spanje waar een bewind' is ge- een hoeveelheid haring uit Noor-
vestigd door middel van ge- wegen'en Denemarken.
weid en dat zich ook door geweld
handhaaft. Dat is een uitdaging
aan de vereenigde naties, aldus
Evatt. De commissie dringt er op
aan dat de algemeene vergade
ring van de V. N. een. beslissing
zal nemen omdat alle vereenig
de volken hierbij betrokken zijn.
Toen na de rede van Evatt
de voorzitter het woord aan
een volgenden spreker wilde
verleenen, bleek, dat nie
mand zich hiervoor aanmeld
de. De Amerikaansche ver
tegenwoordiger stelde voor,
het debat te verdagen, omdat
de regeeringen niet voldoen
de tijd hebben gehad om het
rapport te bestudeeren.
De Britsche afgevaardigde
steunde dit voorstel. De voorzit
ter, Parodi was van meening, d'at
het ernstige karakter van het on
derwerp een nader onderzoek
noodzakelijk maakte.
De Raad werd verdaagd tot
Dinsdag, terwijl de voorzitter zich
het recht voorbehield een late-
ren datum vast te stellen wan
neer de gedelegeerden dan nog
geen instructies zouden hebben
ontvangen.
Radio Berlijn deelt mede. dat
aanzienlijke hoeveelheden voed
sel en goederen voor de Duit-
sche burgerbevolking in de ha
ven van Hamburg in d'e Brit
sche zone zijn ontscheept, o.m.
waren hierbij 2000 ton tarwe uit
ft'
Deviezen groeien In Enkhuizen. Het stadje Is beroemd om zijn bloem
zaadteelt. De zaden zijn bestemd voor export naar Engeland en Amerika
„LIET IS ZEER DROEVIG
11 voor mjj Italië te verla
ten, waaraan ik zooveel her
inneringen bewaar", verklaar
de Koningin Marie José aan
boord van den kruiser „Duca
Degli Abruzzi", die haar naar
Portugal zal brengen. „Dit
maal kan men niet zeggen, dat
het vertrek van de koninklijke
familie een vlucht is."
De Koningin zeide verder: „De
Koning zal zich zoo spoedig moge
lijk bij ons voegen. Ook voor hem
zal het vertrek smartelijk zijn,
doch wij hopen in het land, d£t
ons ontvangt, de rust en vrede te
vinden, waaraan wij na de laatste
gebeurtenissen zoozeer behoefte
hebben".
Marie José is de zuster van Ko
ning Leopold van België, die zich
eveneens buiten zijn land bevindt
en dit niet kan betreden. Haar
vier kinderen zijn de 11-jarige
prinses Maria Pia, de negenjarige
prins Victor Emmanuel, de zes
jarige prinses Maria Gabrielia en
de driejarige prinses Beatrix
De „Osservatore Romano" het
blad van het Vaticaan, geeft een
commentaar op den uitslag van
het in Italië gehouden referendum
en het cfoet daarbij uitkomen, dat
er een sterke minderheid is ten
gunste van de monarchie. Het
blad bepleit de godsvrede, opdat
er een sfeer geschapen wordt van
wederzijdsche verdraagzaamheid,
waarin het volk en de demociatie
gered kunnen worden. Het orgaan
van het Vaticaan doet een be"oep
op de minderheid om den eerlijken
Volgens een niet-officieel be
richt zijn duizend Chineezen, van
wie een aantal met geweren is
gewapend ,ruim 14 kilometer
ten Westen van Tangerang door
d'e Indonesiërs omsingeld en
strijden zij tegen een groote
overmacht. Hedenmorgen is een
verkenningsvliegtuig uitgezon
den, dat weer is teruggekeerd
zonder de juiste plaats te hebben
kunnen bepalen.
Gisterenavond heeft men ver
nomen, dat brigade-generaal
Laudër Sjahrir een bezoek heeft
gebracht en er op heeft aange
drongen dat de Republikeinsche
regeering passende maatregelen
zal treffen om aan deze onlusten
een einde te maken. Hij heeft er
den nadruk op gelegd, dat net
geallieerde commando zich an
ders genoodzaakt zal zien krach
tige maatregelen te nemen. Sjah
rir heeft beloofd hedenochtend
een aantal tri-officieren uit te
zenden om rapport over de si
tuatie uit te brengen.
De kruiser, aan boord waarvan
zich de koninklijke Italiaansche
familie bevindt, is nu van Gaeta
weggevaren op weg naar Lissa
bon. Het vertrek van Umberto
kan tot na Zondag uitgesteld
worden doordat de formeele uit
roeping van de republiek eenigen
tijd uitgesteld wordt.
Gisteren is bekend gemaakt,
dat de kruiser ter hoogte van
Gaeta voor anker ligt.
Naar uit Rome wordt gemeld,
zal Umberto naar Lissabon vlie
gen, waar zijn gezin zich bij hem
zal voegen. Het Quirinaal echter
weigerde de berichten t.a.v, de
plannen des konings te bevesti
gen of te ontkennen. De konink
lijke vlag woei gisteren nog
steeds van het paleis.
wil van de meerderheid te aan
vaarden, het spoort hen aan daar
door het bewijs te leveren dat de
burgerlijke en democratische
overwinningen geen oorlogsover
winningen zijn, waarbij de haat
gevoelens tusschen overwinnaars
en de overwonnenen blijven be
staan. Het blad schrijft verder, dat
er geen breuk tusschen Noord en
Zuid mag bestaan, omdat er in
Italië geen grenslijn is tusschen
opbouw en afbraak. Het land heeft
onder een zware beproeving gele
den en het blad eindigt met den
wensch dat het de taak van de re
publiek zal zijn om de eensgezind
heid van het volk, van het geloof
en van den geest te bevorderen.
Het Jubileumcongres van de
Internationale Christelijke Vak
beweging geeft aanleiding enkele
opmerkingen te plaatsen van ac
tueel belang.
Zoo heeft de secretaris van het
Fransche Christelijke Vakver
bond, Gaston Tessier, op de bij
eenkomst te Amsterdam beharti
genswaardige woorden gezegd
over de vrijheid van vakbeweging
die hij ook thans maatschappelijke
noodzaak noemde. Aanhangers
van eenheidsvakbewegingen trach
ten vaak, terwijl zij zich achter
een democratisch masker verber
gen, de vakbewegingsvrijheid te
verdedigen met miskenning even
wel van het recht op meervoudige
vakbeweging voortvloeiend uit
het beginsel. Deze voorstanders
van eenheid zien alleen het Hia-
terieele belang en het is juist de
noodzaak van het geestelijk be
lang, die het bestaan van een
meervoudige vakbeweging wet
tigt. Zeer merkwaardig was een
uitlating van dezen kenner van de
Fransche toestanden, toen hij zei,
dat de invloed van de Fransche
arbeidersorganisaties naar buiten
altijd groot geweest is, „omdat zij
zich op een levensbeschouwing
baseerden", terwijl de invloed der
Fransche werkgeversorganisaties
practisch nihil was, „omdat zij
alleen de materieele belangen
voorstonden".
Dit is niet alleen een compli
ment voor de katholieke vakbewe
ging, van alle standen, in Neder
land, het is ook een bewijs van
de onjuistheid van de dezer dagen
geciteerde verklaring van socialis
tische zijde, dat de verdeeldheid
van de arbeidersklasse in Duitsch
land een der oorzaken is geweest
van het succes van het Hitier-
regime.
Dat kan niet waar zijn en dat
is niet waar. De „successen" van
het Hitler-regiem als er ooit
van Phyruss-overwinningen ge
sproken kon worden, dan toen!
hebben zeker verschillende oor
zaken, van welke de afschuwe
lijke dwangmethoden wel een der
voornaamste is maar het is
dwaas om te veronderstellen, dat
een vakbeweging, die zich alleen
of vooral op stoffelijke belangen
zou baseeren, meer verzetskracht
tegen de Nazi-leer zou hebben
bezeten, dan de principieele vak
beweging.
Het is dan ook in strijd met de
diepere waarde van de mensche-
lijke persoonlijkheid, waarover
velen tegenwoordig zoo den mond
vol hebben en waarvoor o.a. de
laatste oorlog zou zijn gevoerd,
als de Geallieerde autoriteiten in
het bezette Duitschland wel de
pogingen tot het tot stand bren
gen van een eenheidsvakbewegtng
steunen, maar niet den vereiseh-
ten steun verleenen aan het her
oprichten van de principieele vak-
vereenigingen.
Wie, om de woorden van Gaston
Tessier te herhalen, „de vrije vor
ming van vakorganisaties en de
vrije aansluiting van arbeiders bij
organisaties van hun eigen keuze
cerh'indert, beweert ten onrechte
dat hij de vrijheid respecteert en
verloochent de beginselen van de
ware democratie."