RADIO
't Duitsche volk op de trapeze
'f Zangcoticours te Krommenie
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
De diagnose van een stervende
„Waren wij ook maar nazi's geweest!"
Sjahrir over zijn
ontvoering
Snelboothaven
hedenavond
de Sucht in
zegevieren
Zelfrijzend! bakmeel op
den bloembon
VeerHendcsagsche
bonnenlijsfen
Binnenkort een minister
van Marine
1946
WOENSDAG 3 JULI 1946
(Van onzen eigen redacteur)
HET DUITSCHE VOLK voert een dramatische voorstelling
op in het wereldcircus. Het staat op de bovenste sport
van de ladder naar de trapeze en ziet neer op een chaos als
nog nimmer beleefd. Het is gereed den sprong te doen in den
afgrond, zonder er zich nog om te bekommeren, hoe het te
recht zal komen. Uit het lood geslagen, volkomen gedemora
liseerd, mist het de kracht, aan een uitweg te denken. Het
volk leeft voort, zonder kompas, apathisch, schijnt volkomen
uitgeleefd en bezit den moed niet meer, zich althans uit het
slijk dej- verwording te wentelen naar een betere horizon.
DE ZON der wereldpolitiek mag
dan weer flets schijnen, de
Duitschers voelen zich, stuk voor
stuk, in den schaduw van een on
doordringbaar oerwoud. De ener
gie ontbreekt hen om zich van
voren af aan met een kapmes een
weg te banen naar een nieuw
leven.
Zij 'voelen zich afgestooten door
twee polen. Eenerzijds immers
voelen zij voor een groot deel
althans dat het nationaal-so-
cialisme hen niet heeft gebracht,
wat zij er van verwacht hadden
en anderzijds hebben zij geen vre
de met het stelsel der Wester-
sche democratiën. Dat is wellicht
minder een gevolg van de om
standigheden als wel van den in
geboren Duitschen aard van heer-
schen, van leiden en geleid te
worden, liefst met Spartaansche
hand.
Nu alle idealen uit de hand ge
slagen zijn, zijn zij ontevreden ge
worden, voelen zich verongelijkt
en lam.
Op eén half weggebombardeer-
den muur van een restaurant le
zen wij twee dingen, die te den
ken geven: „Gib uns ein neuen
Führer" en „Wir kommen wie
der"
Dat is het eenige levens-
ceeken, waardoor de diagnose
an den stervende te stellen
.alt. Het eerste schreeuwt cm
ciding cm weer op tc kunnen
aan. Het tweede komt van
de verbeten nazi's en idealisti
sche jongeren, die speculeeren
met onmogelijke stukken.
Wij treffen twee Duitschers,
goede Duitschers. Zij hebben
de roode driehoek van het con
centratiekamp nog in de porte-
monnaie.
„Wij zijn nog steeds niet bevrijd
van de nazi's", luidt hun wrange
opmerking, „jarenlang, nog lan
ger dan jullie in Holland, nebben
wij gevochten en ons verzet. Wij
gingen het kamp in, blijmoedig,
omdat wij wisten waarvóór, om
dat wij rotsvast geloofden in een
uiteindelijke verlossing. Nu zien
wij, dat we ons vergist hebben.
Ons lijden was vergeefs."
En de andere valt bij: „Wij
waren nooit nazi's, maar wij
willen het nu wel uitschreeu
wen: waren wij ook maar
DONDERDAG 4 JULI
HILVERSUM I <301.5 M.): KRO
7.00 Nieuws, gym. en gram.; 8.00
Nieuws en gram.; 10.00 NCRV Gram.
10.15 Morgendienst; 11.00 KRO Rad
ziekenbezoek; 11.45 Familieberichten
uit Indië; 12.05 Celloreeital; 12.30
Klaas van Eeeck; 13.00 Nieuws; 13.15
Klaas van Beeck; 14.00 NCRV En_
semb.e Gregor Douwinsky; 14.40
Voor cfe vrouw; j5.00 Utrechtseh
Strijkkwartet; 16.00 Bijbellezing;
16.45 Orgelbespeling; 17.30 Gram.;
17.45 Mandol-nata; 18.30 Ned. Strijd
krachten; 19.00 Nieuws; 19.20 Met
band en plaat; 19.25 De vaart der
volken; 20.00 Nieuws; 20.08 Causerie;
20.20 Omroep-orkest; 21.00 Luister-
wedstrijd; 22.00 Nieuws; 22.15 Het
actueel geluid; 22.30 Gram.; 22.45
Avondwijding; 23.00 Concert; 23.30
Gram
HILVERSUM II (415.5 M.): AVRO
7.00 Nieuws, gym. en gram.; 8.00
Nieuws en gram.; 9.15 Morgenwij
ding'; 10.35 Piano_recitai; 11.10 Gram.
11.30 Orgelspel uit Tuschinski; 12.00
Kamermuziek; 12.35 Het Lyra.trio;
13.00 Nieuws; 13.15 Omroeporkest;
14.00 Voordracht; 15.00 Voor zieken en
gezonden; 15.20 Confetti; 16.15 De
Camera loopt; 17.00 Avro_kaleidoS-
coop; 17.30 Gram.; 17.50 Het Rijk
Overzee; 18.00 Nieuws: 18.15 Vaude_
ville-orkest; 18.45 Sportpraatje; 19.15
De.PTT aan het woord; 19.30 Caba
ret; 20.00 Nieuws; 20.05 Studenten
praatje; 20.15 Kurhaus-concert; 21.30
Amerikaansche muziek; 21.50 The
Romancers; 22.20 Causerie; 22.35
Pierre Palla; 23.00 Nieuws; 23.15
hTe Skymasters; 23.45 Gram.
nazi's geweest,, dan waren wij
er nu beter aan toe."
Gedeeltelijk hebben zij het ge
lijk aan hun kant. Want de nazi's,
■lie voorheen de grcote posten be
kleedden. zitten nog op denzelf-
den stoel en voorzoover men hen
van hun functie wel móést ont
heffen, kregen zij elders in een
jndere stad een post, die even
belangrijk, zoo niet nog belang
rijker is.
De lagere ambtenaren der rijks-
oureaux waren nazi's. Zij zijn het
nog en zitten nog op dezelfde
plaats. Sta je bekend als anti,
klop dan maar niet aan. Was je
partijgenootdan valt er te
praten.
WAS IK ook maar nazi geweest.
Dat is de bitterste conclusie
van een stervend volk. Op de lees-
afel van een Konditorei ligt een
Amerikaansch tijdschrift met oor-
'ogsfoto's. Met groote halen is er
?p gekrast: „Wir brauchen wieder
Waffen!"
Dat is onmiskenbaar de jeugd.
Zij hadden hun vast-ingehamerd,
misleidend ideaal; zouden graag
wéér meemarcheeren, met 't ge
weer op den schouder, in Arbeits-
fienst of Hitierjugend. De oorlog
heeft hen van staal gemaakt Zij
mochten of moesten als groote
menschen mee helpen aan den
strijd, groeven loopgraven en
schoten Panzerfausten af. Een vak
hebben zij nooit geleerd. Daarvoor
was geen tijd. Nü zijn dat de
paria's der maatschappij gewor
den. Zij zijn degenen, die, naast
de idealistische, fanatische nazi's,
in verschillende steden kleine rel
letjes tegen den bezetter organi-
seérenomdat een groot verzet
onmogelijk is. Dat is het gevaar,
de mentaliteit Was het mogelijk,
dan braken zij los, in bloedige re
volutie.
Zoolang de bezetters, elk in hun
zone. niet in staat zijn, een oplos
sing voor deze problemen uit. te
werken, zoolang zal er geen spra
ke van zijn, dat Duitschland uit
dit eiland van drijfzand zal wor
den verlost.
Als wij middernacht wegrijden
uit Muenehen-Gladbach, lalt een
stel aangeschoten mannen: Und
wir fahren gegen Engeland
Zij hebben geluk. Er is ?een
Engelschman in de buurt
En het volk gaat voort, lang
zaam, traag en verbeten, verbit
terd en moede, voort naar een af
grond zonder bodem.
Zóó gaat Duitschland ten onder.
Voor wie hier ook maar enkele
dagen vertoeft, is geen andere
conclusie mogelijk.
30 Juni, Muenchen-Gladbach
P. S.
In een beschrijving van zijn ont_
voering heeft Sjahrir verklaard, dat
de namen van de schuldigen bekend
zijn, doch dat deze niet zullen wor_
den gepubliceerd; omdat de politie de
zaak nog onderzoekt.
De ontvoering zelf werd verricht
door jonge soldaten, behoorend tot
een groep, "die voor, tijdens en na
den oorlog slechts gedacht heeft aan
eigen winstbejag."
Sjahrirs volledig dossier betreffen
de de onderhandelingen met Dr. van
Mook is tijdens de ontvoering gestolen
en tot dusver is er nog geen spoor
van gevonden.
Morgen zal Sjahrir naar het bin
nenland terugkeeren om "het nemen
van scherpe maatregelen tegen de
extremisten" te bespreken.
Sjahrir zeide: "Ik ben zeer ingeno
men met de' verklaring van Van Mook
Wij hebben elkaar leeren waardee.
ren."
Sjahrir is 70 kilometer buiten Solo
in het bergland vastgehouden. De
jongelieden, die hem hadden gevan
gen genomen, verzetten zich niet
tegen zijn mvTijheidsstellrng, toen
zij hem tenslotte hadden herkend.
In verband hiermede verklaarde
Sjahrir, dat zoowel Tan Malaka als
Soebardj'o, voor hij werd ontvoerd,
buiten zijn voorkennis in vrijheid
waren gesteld.
Het republikeinsche persbureau
Antara bericht uit Djokjakarta, dat
in deze plaats een aantal arrestaties
is verrich' in verband met de plaats
gehad hebbende ontvoering van
Sjahrir, zulks "om vaart te zetten
achter hei onderzoek om tot de wor
tels van het incident te komen".
Tijdens het onderzoek aldus ver
volgt Antara kunnen geen verdere
bijzonderheden worden medegedeeld.
Onder leiding van Engelsche
genietroepen wordt op last van
den minister van oorlog de Duit
sche snelboothaven aan de Ha
ringhaven te IJmuiden door mid
del van explosieladingen opge
ruimd. Met behulp van 600 Eng.
ponden springstof zullen de enor
me betongevaarten hedenavond
om 8 uur aangetast worden, ter
wijl men op Maandag 8 Juli een
tweede grootere lading tot ont
ploffing zal brengen, indien al
thans de aangerichte schade van
vandaag niet al te groot is De
zuidzijde van de visschershaven
moet door de bewoners ontruimd
worden teneinde persoonlijke
ongevallen te voorkomen; sche
pen mogen de haven niet binnen-
loopen.
Ónder bewoners en eigenaars
van de betreffende woningen
heerscht groote ongerustheid en
ontstemming daar reeds bij de
lichte explosies van de afgeloo-
pen weken aanzienlijke schade
aan de huizen is toegebracht en
nu nog veel grootere vernieti
gingen worden verwacht.
Gisteren is d rl. M. Hirsch-
feld op uitnoodiging van dr. van
Mook naar Ned Indië vertrokken
ten einde een onderzoek in te
stellen in economische aangele
genheden
In het door mooie waterpartijen
omgeven St. Agatha Park werd
Zondag 30 Juni een begin ge
maakt met het eerste concours na
de bevrijding, van den R.K. Bond
van Zangver. in Noord- en Zuid-
Holland, waarvan zich 47 koren
hadden gemeld.
Bij de plaatselijke vereeniging
St. Caecilia bleek de regeling in
goede handen, terwijl het gemeen
tebestuur van Krommenie haar
medeleven toonde door een offi-
cieele ontvangst ten stadhuize.
Met muziek werd naar het con
coursterrein gemarcheerd, waar
de bondskoren in edelen wedijver
elkander den eere-palm zouden
betwisten. Vooraf dient gezegd,
dat de prestaties op dezen eersten
concoursdag niet het peil konden
benaderen van het in 1941 gehou
den concours te Lisse, waarbij
echter tevens dient opgemerkt, dat
als jaar van oprichting bij meer
dere koren 1945 stond aangege
ven.
In onze editie van Maandag 1
Juli hebben wij den geheelen uit
slag opgenomen. Hier volgt een
beknopte bespreking van de deel
nemende koren in den kop van
Noordholland.
4e afd. Gem. koren.
"Arti et Religioni", Enkhuizen. In
beide no.'s werd beschaafde en ver
zorgde zang ten gehoore gebracht.
Nuanceering kon nog beter. Man
nenstemmen dommeeren te veel.
Goede prestatie van dit .jonge koor,
319 punten le prijs'.
"Jubilate Deo", Sctrermerhorn.
Door stijging in no. 1 kwam de zui
verheid in het gedrang, nuanceering
niet natuurlijk aangebracht, alge.
meene indruk minder goed. Koor
naar keuze iets te moeilijk, samen
zang en uitspraak meer verzorgen.
234 punten 3e prijs.
"Amicrtiae", Heerhugowaard. Ook
bij dit koor liet de samenzang te
98. Heer Dolf had al zijn menschen weer aan het werk ge
zet, toen hij bemerkte, dat al die bommen niets konden uit
richten. Hij hield lange redevoeringen, dat hij toch zou win
nen en spoorde ieder aan, in hem te blijven gelooven. Boebi
Trep had intusschen de vloeistof verstopt, waarmede de doo-
dende straal kon worden uitgezonden, want die straal wilde
hij bewaren voor zijn bewakers met Dolf aan het hoofd. Het
laboratorium daverde van de woedende uitvallen, toen de
vermissing werd ontdekt, maar Boebi hield zich goed en
juichte van binner. Hij was die brulaap weer te vlug afge
weest.
wejfischen over. Uitvoering te mat,
kan frisscher en rhythmisch scherper
m no. 1. De keuze van het vrije
nummer was niet gelukkig, moeilijk
iets van te maken. 221 punten 3e pr.
"St. Jacobus", Tuitjenhorn. In
beide no's te langzaam tempo, te
taaie voordracht. Koorklank kon er
mee door. Rhy'hmiek niet verzorgd.
229 punten 3e prijs.
3de Afd. Gem. koren.
"Magnificat", Beemster. Samen_
zang schommelend, nuanceering be_
hoorlijk, koorklank wel beschaafd.
Bassen te zwak. Opvatting goed, ter_
wijl de keuze van het vrije nummer
viel te loven. 258 punten 2e prijs.
"Con Amore", Westwoud. Bij dit
koor viel beschaafden zang te be_
luisteren. Tempo kan iets beter,
nuanceering goed verzorgd. Beide
nummers een halve toon gezakt. Op
vatting vrij goed. 260 punten 2e pr.
"Zanglust", Spierdijk. Bijzondere
stijlvolle vertolking van beide wer
ken. Muzikaal en frisch voorgedra
gen. Alle rubrieken hooge \va ar dee
ring. Ofschoon de greep van het
goed gekozen vrije werk voor deze
afd. wat hoog lag, werden de moei
lijkheden glansrijk overwonnen.
Bravo dirigent. 341 punten le prijs,
tevens hoogst aantal punten van
dezen dag.
"Bel Canto", Obdam. Het ver
plichte werk werd zeer verzorgd
weergegeven. Begin wat weifelend en
zwak. Et werd mooi op toon ge
zongen. Opvatting muzikaal. Jammer
dat de uitvoering van no. 2 nier op
gelijke hoogte stond. Deze opgave
bleek nog te moeilijk voor dit koor.
Rhythmiek en nuanceering slap en
monotoon 289 punten 2e prijs.
2de Afd. Gem. koren.
"Ego Flos", Schoorl. Goed mate
riaal, bijzonder tenoren. Samenzang
en tempo in 1 minder dan in 2; dat
goed en frisch werd uitgevoerd. Is
echter iets te gemakkelijk voor deze
afd. Opvatting uitstekend. 271 pun
ten 2e prijs.
2de Afd. Mamienkwartetten
Dubbel mannenkwartet Spierdijk.
Er werd zuiver en op toon gezon
gen, niet kleurrijk genoeg. Tempo
te traag. 284 punten 2e prijs.
le Afd. Gem. koren.
"St. Caecilia"; Onderdijk. Een
mooi en goed gedisciplineerd ensem
ble met uitstekenden koorklank. Te
noren blinken uit. Nuanceering frisch
en met brio. Er bleek goed gestu
deerd. De opvatting van beide no.'s
zeer goed aangevoeld". Algemeene in
druk: krachtig en bezield. Bravo di
rigent. 328 punten le prijs.
"Zingen is Leven", Warmenhuizen
Indruk vrij goed". Meer legato zingen,
soms wat onbesuisd in de ff. Door
opdrijven de sopranen te scherp,
nuanceering was te gewild. Opvat
ting goed. 268 punten 2e prijs.
le Afd. Mannenkoren.
"Die Goorne Sangers", De Goorn.
Krachtige mannenzang, doch nog te
onbeheerscht. Tempo te traag; wat
aan het geheel afbreuk deed. Uit
spraak in 1 goed, in 2 minder. Op
vatting in 2 goed, leuke en gezonde
opvatting. 279 punten 2e prijs.
Eere Afd. Mannenkoren.
"Streeker Mannenkoor", Groote
broek. Frisch en klankrijk. Aldus het
oordeel van den jury. Goed tempo
en muzikale voordracht. Zuiverheid
goed. Nuanceering meestal goed aan
gevoeld, 2 kan nog meer klank heb
ben en rhythmisch iets onrustig door
te snel tempo. Verzorgde uitvoering
en een mooi slot van dezen middag.
Bravo dirigent. 318 punten le prijs.
De jury werd gevormd door de
topnkunstenaars Jos. Vranken Sr.,
Nies Verhoeff en Albert de Klerk.
Zondag 7 Juli wordt het concours
voortgezet, waarvoor 24 vereeni-
gingen op het programma staan.
H. F. W.
Atoombom nr. 4 ontploft. Boven
staande radiografisch overgebrachte
foto toont het moment waarop een
enorme paddestoel van rook boven
Bikini hangt, enkele seconden na de
explosie van de atoombom. De foto
werd genomen van de brug van het
vlaggeschip Mount Mc. Kinley.
Ass. Press P.
Op den bloembon, die Donder
dag 4 Juli bekend gemaakt
wordt, zal uitsluitend zelfrijzend
bakmeel worden verstrekt,
In verband met dé graanposi-
tie moest 't bloemrantsoen eerst
van 200 tot 100 gram en op 26
Mei tot 50 gram per persoon
per week worden verlaagd.
Het CDK deelt mede, dat van
7 Juli tot en met 31 Augustus
a.s. de bonaanwijzing eenmaal
per veertien dagen zal plaats
hebben. De bonnummers voor de
artikelen, welke gewoonlijk in de
aanvullende bonrenlijst voor de
tweede week van een veertien-
daagsche periode worden opge
nomen zullen gedurende boven
genoemd tijdvak reeds in de eer
ste week worden gepubliceerd'.
Deze maatregel is eenomen om
de detaillisten de gelegenheid te
geven hun zaken te sluiten voor
vacantië.. Het is mogelijk, dat
de artikelen, welke opgenomen
worden in d'e aanvullende lijst,
niet onmiddellijk in het begin
van de eerste week verkrijgbaar
zullen zijn, aangezien voor de
bevoorrading met deze artikelen
uiteraard tijd beschikbaar is.
De bonaanwijzing voor melk en
aardappelen .zal evenals tot dus-"
verre, per week blijven geschie-
den.
Zooals uit de lijst van nieuwe
ministers blijkt, is het departe
ment van algemeene oorlogvoe
ring opgeheven, evenals het de
partement van scheepvaart De
economische aspecten van de
scheepvaart zullen komen te res
sorteeren onder het departement
van economische zaken, terwijl
het zuivere verkeerselement zal
vallen onder het doorden minister
Vos te beheeren departement van
verkeer, waarvan de „energie"
wordt ondergebracht bij economi
sche zaken, waartoe ook het mijn
bedrijf zal behooren.
Het beheer over het departe
ment van marine zal tijdelijk wor
den waargenomen door den mi
nister van oorlog. Het ligt in de
bedoeling, dat zeer binnenkort
zal worden overgegaan tot de be
noeming van een minister van
marine.
Tennis
„WIMBLEDON"
Van Swol en Rinkel bij de
laatste acht
In vier sets sloeg gisteren de
Nederlandsche dubbel de Fran-
schen Petra en Destremeau, wat
wel een verrassing van de boven
ste plank genoemd kan worden.
Zij genoten de eer op het centre-
court te spelen, en zetten de partij
in met een verrassende eerste set
62. Daarop volgde een long set
(68). In de derde speelde Des
tremeau vrij zwak (86), maar
door eigen verdienste vooral
door schitterend volleeren van
Rinkel was de vierde set (64)
èn de match voor de Nederland
sche Davre Cup-dubbel. Een bui
tengewone prestatie, waardoor zij
bij de laatste acht van dit wereld-
tournooi komen.