Alkmaar één dag Marinebasis
De man die nooit aan politiek
dacht
Nieuw NoordhollandscH Dagblad
Het commando op de brandspuit
Een interview op tafel
Aardappelbonnen
Rantsoenbonnen
Van grooter en
kleiner formaat
Z. H. DE PAUS OVER
NEDERLAND
KOLENZWENDEL
DE FRANSCHE
GRONDWET
GEDEPUTEERDEN-
CRISIS IN
NOORD-HOLLAND
25 jaar Sobriëtas in
Den Bosch
Ook Katholicisme
4
ZATERDAG 6 JULI 1946
Daar werdgisterenmiddag
plotseling Alkmaar voor een
dag en nacht omgetooverd in
een marinebasis. En van een
bevriende mogendheid nog
wel. Vroolijk wapperden de
Engelsche vlaggen van niet
minder dan vijf motortorpe-
dobooten in het water van de
Handelskade. En al spoedig
passagierden officieren en ma
trozen met hun hooge hagel
witte mutsjes, en getailleerde
dress door Alkmaars dreven,
lonkten naar de Alkmaarsche
schoonen of zochten vertier in
café en bioscoop.
r\E HANDELSKADE met op
den achtergrond Ringer's
chocoladefabrieken, leek opeens
de inham van een der Rotter-
damsche havens in miniatuur
vorm.
Natuurlijk trok dit gezelschap
vooral in de avonduren heel veel
bekijks en af en toe was de Han
delskade zwart van nieuwsgieri
ge landrotten. Het is me ook nog
al niks zoo'n plotseling uit de
lucht gevallen invasie van wel
geteld' 112 zeelui.
Hoe ze er zoo plotseling geko
men waren? Dat blijft een raad
sel. Misschien kwamen zij op de
kaaslucht af. In ieder geval: ze
waren er. Dat zal wel eeuwen
geleden zijn dat in de kaasstad
een buitenlandsche vloot voor
anker ging.
Toen eenmaal aan de kade,
bemerkte de commandant van
het eskader dat de gelegenheid
meteen wel benut kon worden
om water in te nemen. En toen
de brandweer daar eenmaal
lucht van had gekregen, stelde zij
er een eer in. dë buitenlandsche
gasten te besproeien. Dies ston
den op een gegeven moment, om
ongeveer negen uur een tweetal
motorspuiten aan de kade met
uitgerolde slangen. In drie kwar
tier tijds was die zaak voor el
kaar. De Engelsche officieren
waren werkelijk wat verbouwe
reerd over zooveel en zoo goede
service.
Misschien daarom werden wij
met zooveel enthousiasme door
het erg-rauwe mangat getrokken,
waar achter 't „officers only'' de
erg bekrompen maar niettemin
gezellige kapiteinshut de zaak
ook eens inwendig werd begoten.
Bij gebrek aan ruimte zalen
wij al spoedig met permissie, op
de tafel, ja boven er op. zoo
maar tusschen de sigaretten en
whisky. Natuurlijk was er toen
genoeg spraakwater om te weten
te komen dat het vloot-je zoo„
juist uit IJmuiden was gekomen
en hedenmorgen in alle vroegte,
om vier uur, weer het anker
zou lichten naar Den Helder.
Vandaar zal d'e tocht a.s. Zondag
aanvangen naar Cuxhaven in
Duitschland.. Weer veertien da
gen later naar Kopenhagen om
dan Begin Augustus weer terug
te keeren naar de Engelsche ba
sis Harwich.
Het moet toegegeven, de drie
officieren "verstonden de kunst
voor gastheer te spelen. Het ont
brak ons aan niets, en Luitenant
Blomfield rustte niet voordat wij
de schuitjes van kop tot teen, van
schroef tot mast hadden bezich
tigd totdat het glimmende, flit
sende roode koper ons bijna ver
blindde.
Drie officieren. Blomfield, Ho
ward en Harris, die vijf lange ja
ren in het Kanaal en voor onze
Hollandsche kust patrouilleerden
en in dien tijd zoo'n hechte
vriendschap met elkaar gesloten
hadden, dat zij ook thans nog niet
kunnen scheiden.
Natuurlijk vinden zij ons land
en vooral Alkmaar, kraakhelder
en de Hollandsche. meisjes aardig.
Het zouden anders geen Engel-
schen zijn. Twee van hen waren
dat toch eigenlijk niet. Zij hooren
thuis in het Schotsche Aberdeen.
Daarom gelooven wij niet meer
in de fabeltjes dat Schotten zoo
gierig zijn, want deze waren het
zeker niet.
Laat, erg laat in den avond
werden wij weer door hetzelfde
mangat geheschen en zochten na
een hartelijk, afscheid den wal op.
Juist op tijd, om nog te merken
dat de officieren in vroolijke stem
ming, op de brandweerauto, van
een tochtje naar Bergen terug
keerden en erg vroolijk „voor de
deur" werden afgezet.
Toen volgde ook nog een harte
lijke begroeting door commander
en senior-officer Wright.
En tegen middernacht deinden
de laatste witte mutsjes door de
Langestraat kooiwaarts.
P S.
Hr. Ms. vliegkampschip "Karei Doorman" is uit Plymouth te Hoek
van Holland aangekomen. Vermoede lijk zal het schip op 1 Sepjtl a s. naar
Indië vertrekken. A.N.P. P.
Het C.D.K deelt mede, dat ge
durende de week van 7 t.m. 13
Juli op de bonnen „385 aardappe
len" 3 kilogram en op de bonnen
„885 aardappelen" een kilogram
aardappelen verkrijgbaar is
Van 7 t.m. 21 Juli is op bon
„B 81 reserve" twee kilogram
aardappelen verkrijgbaar.
Bij deelneming aan maaltijden
van de centrale keuken moeten
aldaar de bonnen „385 aardappe
len" ingeleverd worden.
De geldigheidsduur van de bon
nen 253, 254 en 753 aardappelen
is verlengd tot en met 13 Juli a.s.
Met ingang van 7 Juli zullen
rantsoenbonnen en rantsoen-
kaartjes van nieuw model in
omloop worden gebracht voor
voedings- en genotmiddelen.
Een ZEVENTAL NSB-ers of
and'ere personen, die den
vijand steunden, had zich giste
ren te verantwoorden voor de
Tweede Kamer van het Alk
maarsche Tribunaal, die gepre
sideerd werd door mr, J. P.
Windhausen. Onder hen bevon
den zich vier Alkmaarders.
Weinig minder dan twee uren
duurde de behandeling van het
proces tegen J: L. Westrup, ac
countant te Alkmaar. De belang
stelling voor deze zaak was zeer
groot. Het Tribunaal legde hier
terecht het zwaartepunt op de
groote verantwoordelijkheid, die
de beklaagde door zijn maat
schappelijke positie bezat en liet
zich niet overtuigen door de
pogingen van den verdachte, die
den indruk trachtte te Wekken,
dat hij bij al zijn handtelingen
niet uit politiek oogpunt te werk
was gegaan.
De hoofdzaken van de be
schuldiging kwamen er op neer,
dat W in 1944 begunstigend lid
was geworden van de Germaan-
sche SS in Nederland, dat hij
hiervan kernleider was geweest
te Alkmaar, dat hij lid was ge
weest van de Ned.-Duitsche Cul
tuurgemeenschap en in Juni 1943
in een brief aan den Commissaris
van Politie zich had laten voor
staan op zijn pro-Duitsche hou
ding om van den Ortskomman-
dant zijn jachtgeweer terug te
krijgen.
Bij de kernpunten van de be
schuldiging verklaarde de be
schuldigde, dat zijn gunstige
houding ten opzichte v. Duitsch-
Op de grootje landbouwtentoonstelling
derdjarig bestaan van de Zeeuwsche
houden, waren naast de modernste
waarmede de Zeeuwsche boeren vroe
welke ter gelegenheid van heft hon_
Landbouw Mij. te Goes werd ge_
werktjuigen ook de werktuigen,
ger werkten, te zien. A.N.P.
land er een was, zuiver op cul
tureel en economisch terrein. De
Germaansche SS zag hij als'een
instituut ter bescherming van de
Nederlandsche volksche waar
den en hij was er zich niet van
bewust, dat deze instelling on
der directe leiding van Feld-
meijer en onder algemeen be
stuur van den Reichsleiter SS
Himmler, den eed van trouw aan
den Führer had afgelegd. Het
geweer had hij teruggevraagd
om zijn gezin vleesch te kunnen
verschaffen
Of het prat-gaan van den be
schuldigde tegenover den Orts-
kommandant op zijn pro-Duit
sche houding louter bedoeld was
om Herr Schauss op d'e hoogte te
stellen van zijn cultureel-econo-
mische genegenheid tot 't Derde
Rijk valt wellicht te betwijfelen.
De president vroeg den be
klaagde met eenige verwonde
ring of hij niet had geweten, dat
de Germ. SS nog andere aspec
ten had San vorenbedoelde. Dat
had W. inderdaad niet geweten
Wel nam Jhij de verant
woordelijkheid op zich voor het
in dit verband onverklaarbare
feit, dat hij zijn dochter lid! van
den Jeugdstorm had laten wor
den!
De verdediger, Mr. Stoppelsteen uit
sterdam, wenscMe onderscheiden tte
zien, of W. fouten ernstige fouten
had gemaakt, of dat hij door_en_
door fout was. Dit laatste was vol
gens pl. ï.iet het geval. W. heeft in
een onverklaarbare kortzichtigheid
niet de politieke zijde van zijn hou
ding NederlandDuitschland inge
zien, hij mis te in dit opzicht elk po
litiek inzicht, hetgeen weliswaar een
ernstige fout is geweest; maar welk
feil*, volgens pl. toch niet getuigt van
een volkomen foutieve tendenz in
verdachte's levenshouding. In ver
band, met het verlies van zoovele be
zittingen en het teloorgaan van zijn
gteheele practijk en tevens met het
oog op een ernstige ziekte van den
82_jarigen vader van verdachte, gaf
pl. het Tribunaal in overweging W.
onmiddellijk' in vrijheid te stellen.
Alvorens Mr. Windhausen hierop
inging, kwam een manuscript ter
tafel, dat de beklaagde tijdens zijn
intemeering heeft samengesteld.
Merkwaardig is hierin een passage
inhoudend de meening van verdachte,
dat hij door een persoonlijke wraak
oefening van een groep personen, die
hij nader gespecificeerd noemde als
"een groep katholieken"; gearresteerd
zou zijn. Deze passage deed de Pre
sident met eenige bevreemding op
merken, dat W. nog steeds niet
schijnt in te zien, hoe verkeerd hij
wel heeft gehandeld. Heh is ten
slotte zijn onjuiste handelwijze ge
weest, die hem ter bes'temder> plaat1-
se heeft gebracht en niet een z.g.
wraakgevoel van eenige personen.
Ook kon de Pres. zich nog moeilijk
voorstellen, dat W. als.man van ont
wikkeling geen politieke beteekenis
zag in 'n Germaansche SS, die ten
slotte veel landsgevaarlijker was dacn
de NSB.
W. gaf daarop toe, dat hij nu in
derdaad wel inzag fout te zijn ge
weest. Toch wilde hem de gedachte
niet uit het hoofd, dat het wraakge
voel van sommigen aan zijn arresta
tie niet vreemd is geweest.
Anyhow, het Tribunaal zal binnen
14 dagen maatregelen tegen deze
vreemde figuur bekend maken.
Volgens Radio Vaticaan heeft
Z.H. de Paus de in Italië vertoe
vende Nederlandsche handels
delegatie bij zich ontvangen. In
een toespraak tot de delegatie
bracht Z.H. de Paus het lijden
van Nederland' tijdens de bezet
ting in herinnering en prees het
groote idealisme, waarmee Ne
derland het werk van den weder
opbouw is begonnen en dat de
bewondering van de geheele we
reld heeft verworven. De Paus
wenschte de Nederlandsche be
volking volledig succes en Gods
zegen toe voor dë wedergeboor
te van haar land'.
Z. H zeide o-m. „Uw land en
zijn eerbiedwaardige Vorstin
hebben in de jaren van wreede
beproeving steun ondervonden
door de ma'terieele hulp van de
bondgenooten maar meer nog van
God als Opperste Verdediger der
gerechtigheid', in hun goed recht
en in de warme toegenegenheid
van de loyale geesten en in die
van de edele harten der gansche
wereld. Levend te voorschijn ge
komen uit den vuuroven, heeft
Nederland zonder dralen zich ge-
teven aan het herstelwerk en
aarmede eens te meer het bewijs
geleverd van zijn eigenschappen,
welke de bewondering van andere
volken afdwingen.
Te Rotterdam is de economi
sche recherche een grooten ko-
lenzwendel op het spoor geko
men met het gevolg, dat twee
kolenhandelaren in arrest wer
den gesteld en tegen bijna 60
personen proces-verbaal werd
opgemaakt. Het betreft hier den
35-jarigen N. T. uit de Hoog-
landstraat en den 24-jarigen A.
J. O. wonende Zegwaardstraat.
Zij hebben in den loop van den
afgeloopen winter goede zaken
gemaakt en verkochten bv. cokes
voor f 250f 300 per ton terwijl
voor anlhraciet eveneens buiten
gewoon hooge prijzen werden
bedongen. Bij hun aanhouding
werd nog een hoeveelheid van
6500 kg. anthraciet, die voor den
zwarten handel bestemd was. in
een pakhuis in de Snelleman-
straat in beslag genomen alsme
de een vrachtauto, een naard en
wagen en 300 kolenzakken. Ge
bleken is dat het meerendeel
der verhandelde kolen, alsmede
bonnen waarop kolen betrokken
konden worden door medeplich
tigen bij oroote kolenfirma's en
oneer meer aan de gemeentelijke
gasfabriek op de Keilehaupn,
waren ontvreemd terwijl do^r
hengeven van groote fooien eeni
ge werklieden er toe werden ge
bracht telkenmale meer kolen af
te leveren dan waarop het door
T. en O. gegeven recu recht gaf.
Onder de personen, die de kolen
tegen zwarte prijzen van T. en
O. betrokken bevinden zich eeni
ge houders van poffertjeskramen
en 15 kweekers uit Riinsburg.
De M.R.P. propageert een
nieuw ontwerp grondwet, waarin
de concessies, welke voorheen aan
de linksche partijen werden ge
daan, niet meer voorkomen. Vol
gens uitlatingen in linksche bla
den zou deze houding van de
M.R.P. wijzen op het begin van
een campagne voor den terugkeer
van de Gaulle.
De Grondwetscommissie der
Fransche constitueerende vergade
ring heeft met' algemeene stemmen
het principe van een parlement
met twee kamers aangenomen. Zij
besloot, dat de regeering in geen
enkel geval verantwoording aan
de Tweede Kamer verschuldigd
zal zijn en door deze niet tot af
treden kan worden gedwongen en
dat de werkzaamheid van deze
tweede kamer inzake voorstellen
slechts beperkt zal zijn tot de en
kele lezing er van, terwijl deze
wetsvoorstellen wet zouden wor
den na het verkrijgen van een
absolute meerderheid in de Na
tionale Vergadering (welke is sa
mengesteld uit beide kamers).
DE GISTEREN door ons ge
stelde vraag, of de Partij van
den Arbeid de consequentie zou
aandurven, om alleen met de
communisten samen in. het col
lege van Ged. Staten van Noord-
Holland te regeeren, heeft haar
ontkennende beantwoording al
gevonden: ook d'e drie leden van
de Partij van den Arbeid hebben
thans voor hun verkiezing be
dankt De Provinciale Staten
van Noord-Holland staan thans
voor d'e taak, op 12 Juli a.s, vijf
nieuwe leden van Ged. Staten te
kiezen. Het ligt voor de hand,
dat dë crisis haar oplossing zal
vinden in dier voege, dat nu
twee leden uit de Partij van den
Arbeid gekozen zullen word'en
en een uit de prot.-christelijke
groepen, terwijl de katholieken
wel weer twee zetels zullen ver
krijgen. Er zal terzake wel weer
overleg gepleegd worden, het
geen nog niet is geschied en in
verband met het onberekenbare
van de politiek kan natuurlijk
nog niets met zekerheid worden
fezegd. Wel kan worden gezegd,
at „Trouw" het te ver zoekt,
als het 't bedanken van de twee
katholieke gedeputeerden vooral
wijt aan het feit, d"at er geen
christelijk-protestant in G.S. ge
kozen is Ver gezocht vooral, om
dat „Trouw" hier politieke sug
gesties doet, die niet met de wer
kelijke verhoudingen kloppen.
Het blad vindt de aanhankelijk
heid van de katholieke fractie
jegens de A.R. en C.Ht ni temeer
opvallend, omdat ze afkomstig is
van een Statenfractie, waarin
naast prof, Romme ook mr Wit-
teman, de wnd. voorzitter van de
K.V.Pzitting heeft. Voelt u
wel? Die twee vinden samen
werking met de A.R. toch nog
niet zoo gek. Ja, maar, zoo ver
moet men de zaak niet zoeken!
De katholieke fractie staat ten
eerste op het standpunt, dat zij
niet meewerkt aan de verkiezing
van een communist, ten tweede,
d'at zij er in zou kunnen berus
ten, dat katholieken zitting zou
den nemen in een college van
Ged Staten mèt een communist,
indien dan ook verder de samen
stelling van daL college (fcïn af
spiegeling zou zijn van" de samen
stelling van de Prov. Staten En
dit heeft tot gqvol'g dat een A R.
redelijk aan bod komt. Datis
ronde zakelijke politiek en géén
gecamoufleerde coalitiepolitiek!
Op 1 Sept. a.s. zal hel zilveren
jubileum gevierd worden van het
Diocesaan Sobriëtasbureau te
Den Bosch, destijds gesticht door
de besturen van den Bosschen
Diocesanen Mariabond en het
Diocesaan Kruisverbond in het
Bisdom 's-Hertogenbosch.
QE POORTEN der hel zullen
Haar niet overweldigen.
Toch zijn er groote stukken
Azië en Afrika, waar eens de
Kerk van Christus bloeide,
doch thans nog slechts ruines
aan dien bloei herinneren.
Staat dit treurig lot ook het
eensfchristelijk Europa nog te
wachten? Indien dit Europa
zich niet bekeert, sta'at het
ergste te vreezen. Waarvan
het zich dan bekeeren moet?
Voor alles van het laffe, lau
we ook-christendom en ook-
katholicisme. Men is vak- of
zakenman, sportief, letterlie
vend of muzikaal, vaderlands
lievend of klassebewust en
o ja ook nog christen. Men
heeft Zondags vrij, gaat naar
het voetballen kijken, eet er
eens goed van en o ja
gaat ook nog even „Mis hoo
ren". Men is vooruitstrevend,
vlijtig, spaarzaam, ordelievend,
fatsoenlijk en op de zeven en
twintigste plaats ook nog ka
tholiek (maar loopt daar voor
al niet mee te koop!). Als wij
niet primair en totalitair ka
tholiek worden, zal Europa te
gen den storm niet bestand
zijn, alle victory-parades ten
spijt, leder kenne persoonlijk
zijn verantwoordelijkheid.
MARCUS