ONS BEGINSEL:
OOK OP POLITIEK TERREIN
Begrootingsbeschouwing^n
m
Nieuw Noordhcllandsch Dagblad
Stemrecht is stemplicht
ook in de vacantie!
HET OU-DE AMBACHT
LEEFT NOG
Kunsf „Ad maiorem Dei
gloriam"
F
DONDERDAG 18 JULI 1946
HOEWEL er een dalende
belangstelling valt te con-
stateeren van de 'tweede Ka
merverkiezingen oo de Stat.-n
en de Gemeenteraadsverkie
zing, heeft deze laatste toch
niet het minst recht op onze
politieke belangstelling. Daar
om, aldus Paul de Waart
in zijn, gisteravond voor de
Alkmaarsche K.V.P. gehouden
propagandarede moet ik
waarschuwen voor onder
waardeering van de verkiezin
gen van 26 Juli a.s. Daarnaast
waarschuwde spr voor split
sing, welke waarschuwing
voor Alkmaar gelukkig over
bodig was.
Hadden bij de Tweede Kamer
verkiezingen de eenmanspartijtjes
geen kans. bij de Statenverkiezin
gen wareii er vooral in Bra
bant en Limburg al meer kleinere
groepen en in den tijd van voor
bereiding van de gemeenteraads
verkiezingen is die neiging nog
meer merkbaar. Op alle gebieden,
ook op dat van de gemeentepoli
tiek hebben wij rekening te hou
den met onze levensbeschouwing,
afgestemd op het algemeen be
lang. Al zijn wij krachtens ons
beginsel niet verplicht een staat
kundige eenheid te vormen, wij
zijn wèl verplicht ons beginsel uit
te dragen, ook op politiek gebied:
niet in het belang van de K.V.P1,
maar in het landsbelang.
Men kan de geschiedenis, met
negeeren; er is ook nog een tradi
tie. En als wij even denken aan
de burgemeestersbenoeming in
Arnhem en aan de Gedepuieer-
den-kwestie in Noord-Holland,
moeten wij ervaren, dat er nog
verschil is in theorie en praktijk;
dergelijke risico's kunnen wij niet
nemen.
Al ligt het accent meer op het
programma- dan op het beginsel,
beiden blijven nu nauw verbon
den Het ging bij de emancipatie
om de gelijkstelling; maar die is
nog niet bereikt voor middelbaar
en hooger onderwijs. Ook de anti
these is er nog en het is onmoge
lijk op politiek terrein, bij prakti
sche politieke kwesties onze le
vensbeschouwing tot uitdrukking
te brengen. Wie geen levensbe
schouwing op politiek gebied er op
nahoudt, doet dat ook niet op ge
bied van radio, pers, onderwijs,
huwelijkswetgeving volkshuisves
ting enz.
Als het gaat om een betere we
reld of de ondergang, dan is, zoo
wel op nationaal als op interna
tionaal gebied het Christendom
d e oplossing Het is geen toevallig
verschijnsel, dat ook in andere
landen de Christelijke democraten
zich aaneensloten; en al zijn die
groepeeringen ook niet strikt con-
ALKMAAR
DE TEXTIELKOORTS
RECTIFICATIE
Tengevolge van een onjuiste
correctie in ons artikel van gis
teren over de textielkoorts in de
stad, werd' de indruk gewekt, als
zou Dij de fa. Droge in de Lange-
straat een partij textiel ter
waarde van f 15(J.000, in beslag
genomen zijn. Wie het artikel
echter met de noodige aandacht
gelezen heeft, zal begrepen heb
ben. dat deze f 150.000 niet be
trekking had1 op de fa. Dróge,
doch op de partijen textiel, die
bij de fa. Engeln in beslag ge
nomen waren. Voorts vernamen
wij, dat hetgeen bij de fa Dröge
in beslag was genomen, slechts
een waarde had van een paar
duizend gulden (dus niet van
f 7000) en dat deze voorraad in
de boeken was veranuvoord, ter
wijl er regelmatig van aan de
klanten werd verkocht, hetgeen
natuurlijk een veel gunstfger
licht op de zaak werpt. Wij ma
ken gaarne van deze rectificatie
melding.
TRAMTREINEN
BERGEN—BERGEN AAN ZEE
Met ingang van 22 Juli zal de
dienst op het baanvak Alkmaar-
Bergen aan Zee worden uitge
breid met een vijftal tramtreinen
BergenBergen aan Zee vice-
versa.
Bovendien zullen alle tramtrei
nen met ingang van genoemdën
datum, facultatief stoppen aan
de halte de Franschman
fessioneel (omdat men daar nog
niet zoover is als wij) daarom zijn
zij nog niet beter. Wie pro-katho
liek is, is anti-communistisch; niet
anti de communisten, want daar
zijn, evenals destijds bij de ns.b.
tal van „brood-communisten" on
der, die evenmin als wij commu
nistisch in hun hart zijn.
Ons beginsel dienen wij ook toe
te passen in de gemeentepolitiek;
en dan is het plaatselijk program
bijkomstig
Tenslotte wees de heer De
Waart er nog op, dat stemrecht
ook stemplicht beteekent en dat
men om zijn vacantie die plicht
niet mag verwaarloozen. Willen
wij het Roode gevaar een halt toe
roepen, dan dienen wij in de
grootst mogelijke getale op 26 Juli
naar de stembus te gaan, niet
voor de K.V.P., maar voor: God,
Koningin en Vaderland!
Een dankbaar applaus beloonde
Paul de Waart voor zijn vlotte
rede.
De bijeenkomst, die door „St.
Caecilia" werd opgeluisterd met
een paar pittige marschen, werd
geopend met het Wilhelmus en
gesloten met het Strijdlied van de
K.V.P.
De voorzitter, de heer D.
Woldendorp vroeg de aanwe
zigen den avond van 24 Juli
te reserveeren voor de laatste
propagandavergadering, waar
op St Caecilia om 7 uur van
het Waagplein vertrekt met
muziek naar het Gulden Vlies,
waar de candidaten Van Slin
gerland, Andriesma en Lees
berg een laatste opwekkend
woord tot onze kiezers zullen
spreken. Wij vertrouwen, dat
de jongeren dien avond meer
belangstelling zullen toonen
dan gisteravond.
Het is eigenlijk 'n beetje onfat_
soenlijk om bij andere menschen door
het raam naar binnen te kijkend Maar
aan den* Nieuwlandersin.gel _voor
nummer 14 blijft dikwijls den voor»
bij ganger staan; dien niet zoomaar
steelsgewijs; maar welbewust en
openlijk door het raam de voorkamer
binnenziet. Is er iets bijzonders te
zien?
Wij maakten een praatje met den
bijna 78_jarigen heer A. Kaldenbach,
die hier woont. De heer K'aldenbach
is meubelmaker geweest en orgelbou»
bij de firma Pels. En zoo geviel het
dat hij 'n jaar of 14 geleden een op
dracht uit te voeren kreeg in Den
Bosoh. 's Zondags in de kathedraal,
zittend tegenover het altaar van St.
Leonardus van Vechel, werd hij ge
pakt door de wonder_mooie baldakijn
boven het beeld van den Heilige. Die
baldakijn heeft hem nooit meer los
gelaten. Hij toog' aan het bestudeeren
van de Kunstgeschiedenis en in het
bijzonder van de Gothische construc
tie. Na eenige jaren studeeren op
dien leeftijd! was hij de Gothische
techniek voldoende machtig om aan
den arbeid te gaan. En in de afge_
loopen jaren groeiden in het atelier
achter zijn woning in een arbeid van
duizenden uren de werkstukken. Drie
ervan sieren reeds de St. Laurentius-
kerk en de laatst voltooide baldakijn,
een werkstuk van 4000 uur, staat
thans in de voorkamer te wachten
op zijn uiteindelijke bestemming.
Verscheidene architecten en experts
zijn in de kleine woning aan de
Neuwlandersingel komen kijken. De
een taxeerde het kunstwerk op 5000,
de ander op 8000 gulden. Maar even
als de Middeleeuwsohe kunstenaars
werk de heer Kaldenbach slechts "ad
maioren Dei gloriam", en het motief
van zijn werk is dankbaarheid. Dank
baarheid jegens God, Die hem gedu
rende de 50 jaren van zijn huwelijk
zoo bijzonder in zijn gezin heeft be
schermd.
Wij zagen in het atelier de ku
busjes en de blokjes, waaruit de
bloemen en kruisbloemen worden ge
sneden. Wü bedachten, dat één bal
dakijn 900 van deze bloemetjes telt.
Wij bezagen van alle zijden de St.
Josephbaldakijn, rank en slank in
verzorgde en liefdevol afgewerkte
hoogte van 3.68 m. en de uiterst ver
zorgde lijnen en vormen. Wij voelden
't enthousiasme, waarmee deze kunste
naar zijn geschenken aan den eere
diens der Kerk beschouwt.
En we waanden ons in den vèr ver
leden tijd, waarin de Meesters op de
steigers van de kathedralen bun
hoogste prestatie gaven, niet omdat
die des te beter betaald werd, maar
om den Keer met stoffelijke midde
len* zoo volmaakt mogelijk te eeren
en te dienejgt
JUBILEUM BIJ RINGERS
Op de feestelijk versierde park
zaal in het fabriekscomplex der
firma Ringers te Alkmaar vond
gisteren. Dinsdag, een feestelijke
bijeenkomst, plaats. Achttien ju
bilarissen, waarbij één vertegen
woordiger, 3 van het kantoor en
14 uit de fabaiek, die meer dan
25 jaar bij de firma werkzaam wa
ren, werden hier gehuldigd. Het
waren ere heeren: A L. Dubei, A.
v. d. Gaag, J. H. ©obsens, N. \an
Bezooyen, E K. Vellinga, J. K.
Vellinga, W. A Punt, J. A. W.
Cools, M Paulisse, J. v. d. Heuvel,
M, J, Wijnstekers, W, K, van
Gent, H. Koot, D. de Jong, C.
de Ruiter, P. H. Okhuyzen, W.
Buurmeester, L. Gerla.
De heer K. Ringers heette allen
welkom. In zijn toespraak bracht hij
naar voren dat in den oorlog' deze
jubilea niet konden worden herdacht
omdat ons bedrijf in een zeer ongun
stige positie verkeerde en er toen
allerminst reden voor de onderneming
was om feeöt te vieren. De heer Rin
gers somde de bijzondere verdiensten
van elk der jubileerenden op. Gaarne
ha<Lde directie, zooals gebruikelijk;
eenjgouden horloge tèn geschenke
gegeven doch nu dit door de omstan
digheden niet mogelijk is, ontving elk
een enveloppe met inhoud.
Namens de vertegenwoordigers
richtte de heer F. H. Bijl het v^oord
tot den heer Dubel, vertegenwoordi
ger voor Rotterdam en omstreken;
waarna de heer Blokker namens het
geheele personeel jeg'ens de jubilaris
sen zijn gevoelens vertolkte en elk
dezer heeren een bloemstuk aanbood.
De heer Th. A. Ringers, hierna het
woord verkrijgende, deelde mede' dat
hij zich volkomen aansloot bij hetgeen
door zijn broer, den heer H. Ringers,
gezegd was. Hij meende echter voor
een der jubilarissen, den heer Gerla,
een uitzondering te moeten maken,
want bij den overval doo^, de Duit-
schers in Maart 1945 is hij het geweest
die door zijn moedig optreden hem
het ieven heeft gered, omdat zich in
onze fabriek veel materiaal bevond
en onderduikers waren ondergebracht
Wanneer dit ontdekt was geworden
zou dit voor de fabriek en ook voor
den spreker noodlottig zijn geweest.
Namens de jubilarissen spraken de
heeren v. d. Gaag, E. Vellinga en
Dubél een woord van dank.
Hierna werd het talrijke personeel
in de gelegenheid gesteld de jubila
rissen te feliciteeren en na aanbieding
van ververschingen bleef mem nog een
tijd gezellig bijeen.
Aan de dames van de jubilarissen
werd door de directie nog een doos
fijne bonbons overhandigd.
MEDEDEELING VOOR
GEëVACUEERDEN, OORLOGS
SLACHTOFFERS EN GERE-
PATRIEERDEN
Aan alle geëvadueerclen, oor
logsslachtoffers en gerepatrieer-
den, die wekelijks een uilkeering
ontvangen van het. Districtsbu
reau voor de Verzorging van
Oorogsslachtoffers te Alkmaar,
wordt medegedeeld, dat de uit
betalingen voorloopjg nog ge
schieden in perceel Langestraat
104 en NIET op Huize Voorhout.
STALINGRAD
De film „Stalingrad" die deze
week in de Harmonie draait en
door dè z.g. Centrale Commissie
boven de 14 jaar toegelaten ver
klaard was, is door de Katholieke
Filmkeuring toelaatbaar ver
klaard boven 18 jaar.
SPREEKUUR WETHOUDERS
In verband met de behandeling
der gemeentebegrooting in den
gemeenteraad, zullen de wet
houders op Maandag as geen
spreekuur houden.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Cornells G F. M.,
zoon van Franciscus A Nij pels en
M. A. C. Rupert; Anna T. M.,
dochter van Gerardus W Buren
en A T M. Bots; Rudolf B. F,,
zoon van Koelof Schuyt en C E.
Hoek; Jacqueline C„ dochter van
Johannes C. Wassing en M. G.
van Riel; Wilhelmus, zoon van
Wilhelmus Buter en 'M. de Moei.
Gehuwd: Wilhelmus J. P P.
Boersen en Johanna P. Stubbe;
Willebrordus H Rietveld en
Agatha M. Klijn; Petrus J. J.
Hut en Hel ene Thumfahrt; Jaco
bus C. de Boer en Maria Bakker;
Johannes M. Grondsma en Jo
hanna J Bla'auw; Johannes Ver
schoor en Klasina G van Aar-
denne
HEERHUGOWAARD
AUTOTOCHT OUDEN VAN
DAGEN
Het comité, dat voorheen den
autotocht voor de ouden van
dagen organiseerde, is ook weer
tot nieuw leven gekomen. Onder
handelingen zijn aangeknoopt
met een autóbusonderneming,
terwijl tevens particuliere auto
bezitters zullen worden aange
zocht om medewerking, teneinde
de oudjes, die den 68-jarigen
leeftijd hebben bereikt, begin
September een prettigen uit
gaansdag te bezorgen.
BERGEN AAN ZEE
WEER 'N MANèGE
De liefhebbers van rijsport
kunnen te Bergen aan Zee weer
terecht. Was hef vroeger cte heer
De Jager die aldaar een manége
Aan het verslag van het onder
zoek in de afdeelingen van de
gemeentebegrooting voor 1946
door den raad, ontleenen wij het
volgende:
Algemeen beleid
Sommige leden vroegen, waar
om B. en W juist vóór net op
treden van den tijdelijken raad'
Belangrijke beslissingen hebben
genomen, zooals de benoeming
van den directeui>van het C'entr
Ziekenhuis en den GGD en het
contract inzake de Noodschouw-
burg e.d. Het college voert hier
tegen 'aan, dat het sluiten van
het huurcontract inzake de Nood-
schouwburg tot de bevoegdheid
van B. en W. behoort, terwijl in
andere gevallen van spoed-
eischende beslissingen gesproken
kan worden.
Lof werd gebracht aan het col
lege voor de betoonde activiteit,
speciaal wat betreft de oprui
mingswerkzaamheden Enkele
raadsleden zouden gaarne een
overzicht willen zien van de door
het NSB-gemeentebestuur tij
dens de bezetting gedane on
nutte en oneconomische uitgaven
waarvan zij terugvordering in
'overweging geven. Het college
verklaarde zich bereid» een der
gelijk overzicht te zullen over
leggen.
In antwoord op een vraag over
de plannen tot stichting van
industrieterreinen, zeggen B en
W., dat hiervoor in aanmerking
komen de terreinen tusschen
Noorderkade, Friescheweg en
Spoorlijn en dat tusschen Tromp
straat en Zeglis. In het algemeen
zijn deze terreinen nog niet in
bouwrijpen toestand; de in 1945
ingestelde commissie, die een
onderzoek instelt naar de moge
lijkheden die het industrieter
rein- in „Noord" biedt, is nog niet
met haar arbeid gereed
De kansvop vestiging van de
Fokkerfabrieken te Alkmaar,
waarnaar enkele leden vroegen,
naar aanleiding van een bericht,
dat wij destijds publiceerden, is
gering; B. en W. blijven in de
zen echter diligent.
Alvorens stappen te doen in
zake grenswijziging, wenschen
B. en W. het rapport af te wach
ten van de door het Prov Be
stuur ingestelde commissie-fêr
Veen, welke dit vraagstuk van
alle kanten bestudeert.
Wanneer er van de zijde- der
cuitureele organisaties aandrang
mocht komen tot oprictiting van
'een Alkmaarsche Gemeenschap,
zullen B. en W. daaraan gaarne
medewerking vérleenen.
Financieel beleid
Verschillende leden dringen
aan-op stappen bij de regeering
voor een betere fmancieele ver
houding tuSschen Rijk en Ge
meente; anderen willen, ondanks
den financieel minder gunstigen
toestand van de gemeente, 't we-
deropbouwwerk krachtig voort
zetten; B en W. wijzen er op,
dat voor onderhoudswerken niet
meer uitgetrokken is dan het
exploiteerde, thans steil de heer
Schouten de liefhebbers van een
rijtoer weer in de gelegenheid'
van deze gezonde sport Ie genie
ten. Voor hen die nog niet be
dreven zijn in de ruitersport is
een piqueur aanwezig. Men zie
de advertentie in dit nummer.
WARMENHUIZEN
NAAI-EXAMEN
Bij het op 8, 9 en 10 Juli ge
houden examen aan de Maria-
Naaischool te Warmenhuizen
slaagden voor costumière de
dames T Bleeker S. Boekei, R.
Jongejan, A Kraakman, A.
Kruyer, A. Mooy, L. Nannes, T.
de Nijs, J. Hoogenboom, S. Roo-
zendaal, A Spaans, E. Stam, N,
Strooper. T. Tesselaar, E. Tesse-
laar en M. Zoon.
Voor linnennaaien: M. Bruin,
M Duin, C. Duineveld, T.' Kraak
man, J. Mulder, T. Roozendaal,
B Roozendaal en C. Stoop.
WIERINGERMEER
FLEVO—POLITIE DET. 1—6
Dinsdagavond werd op 't sport
terrein te Middenmeer een
vriendschappelijke wedstrijd ge
speeld tusschen de plaatselijke
voetbalvereeniging „Flevo" en 't
alhier gestationeerde detache
ment van de Rijkspolitie, 't Was
een zeer goed gespeelde wed
strijd; door beter spel waren de
politiemannen steeds in den
aanval, maar 't Flevo-backstel
wist van geen wijken, maar niet
temin kon niet worden verhin
derd dat 't doel zesmaal werd
doorboord. 10 minuten voor 't
einde wist. Flevo de eer nog te
redden, wat een gejuich van de
toeschouwers ontlokte.
Een volgende keer beter Flevo!
strikt noodige.
Is het verantwoord, zoo vroe
gen enkele leden, voor den aan
leg van een woonwagenkamp een
zoo groot bedrag op de begroo
ting uit te trekken, terwijl er
andere nooden zijn, die dringend
'voorziening behoeven. B. en W.
wijzen er op, dat werkverruiming
en hot vrijmaken van het hui
dige woonwagenpark voor indus
trieterrein den doorslag gaven
bq dit object.
Openbare veiligheid
De benoeming van een Com
missaris van Politie kan spoedig
verwacht worden, aldus B en
W. Wat de uitbreiding van het
politiecorps betreft, waardoor da
kosten voor de gemeente geste
gen zijn tot f 237.000, merken
B. en W. op, dat de werkzaam
heden der politie belangrijk zijn
uitgebreid; de omvang van het
corps is aan Ry'ksvoorschriften
gebonden; bij ministerieele be
schikking is de sterkte bepaald
op 81 man. B en W. achten deze
uitbreiding noodzakelijk, hoewel
de daaraan verbonden kosten
zeer hoog zijn.
Volksgezondheid
Nu van particuliere zijde een
inrichting voor kraamverpleging
wordt geopend in Huize „Ros
made", Kennemerpark 3, achten
B. en W. het niet noodig, zooals
enkele leden vroegen, van ge
meentewege een gebouw hier
voor beschikbaar te stellen
De instelling van een mèdisch-
paedhgogiseh instituut van par
ticulier e zijde is in voorbereiding;
in hoeverre de gemeente daarbij
zal worden betrokken, staat nog
niet, vast
Een voorstel tot invoering van
schooltandverzorging is in voor
bereiding
Wat de'
Volkshuisvesting
betreft, wordt het woningtekort
in Alkmaar geschat op 2000 wo
ningen. Het bureau Woningdis
tributie heeft 1117 geheele en 317
gedeeltelijke woningen toege
wezen.
(Wordt vervolgd.)
URSEM
UIT HET BAVO-KAMP
St. Bavo I' speelt Zaterdag
avond om 7 uur haar tweede pro
motiewedstrijd tegen MOC I
Jongens nu niet denken: we heb
ben het Zondag gewonnen dus
nu hebben we een zacht kostje.
Geeft in dezen wedstrijd wat jé
geven kunt en dan zal het aan
spanning niet ontbreken.
Op verzoek van den trainer
bericht ik jullie dat hij alle spe
lers om 6.30 in de kleedkamer
verwacht. Jongens, laat het pu
bliek nog eenmaal genieten en
dan sluiten wij het seizoen met
de beste wenschen voor Zater
dag
3E GRAAF IN HET ZILVER
Juli a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn dat Jaap de Graaf te Ursém een
expeditiebedrijf begon, eerst met de
kettenwagen, later is dat veranderd
in een auto. 25 Jaar heeft Jaap voor
Ursem en omgeving' talrijke vrachten
vervoerd en hebben we hem langs
den weg kunnen vinden met groen
ten, vee, verhuizing, menschen enz.
Tijdens de Duitsehe bezetting heeft
Jaap het zwaar te verduren gehad om
zijn wagen te behouden. Ondanks al
les heeft hij nooit voor de Weermacht
of een andere Duitsehe instantie ge
reden. Toen zijn wagen dan tenslotte
onder de stroohoop was beland, ging
hij weer met de kettenwagen om zijn
klanten van dienst te kunnen zijn.
BEEMSTER
HET HUISHOUDONDERWIJS
Aan de meisjes van het
7e en 8e leerjaar.
Well
den Jisperweg.
Reeds maanden te voren werk
ten de meisjes met groom lust en
ijver om zoodoende op 't eind
van den schooltijd haar werken
bekroond te zullen zien met di
ploma koken en huishoudkunde
Haar moeite is dan ook niet
tevergeefs geweest.
De meisjes levérden keurig
werk. 't Was werkelijk een genot
die jonge meisjes bezig te zien in
dat mooie ruime en lichte huis-
houdlokaal van de O.L.Vr van
Lourdesschool. Ieder haar eigen
gerechten bereidend met intense
zorg en toewijding.
De resultaten van het eerste
examen waren dan ook buiten
verwachting
Wij wenschen het huishoud-
onderwijs, dat zoo geheel in de
lijn ligt van de vernieuwing, met
name de O.L. rouw van Lour
desschool, eên stijgend succes toe