Alkmoarsche straatnamen
Lichte gevallen voor 't tribunaal
Gemeenteraad H. Hugowaard
Mipuw Noordhollandsch Dagblad
Waar het op
aan komt
DONDERDAG 18 JULI 1946
7
Bepaald staatsgevaarlijk zag 't
70 jaar oude echtpaar W. de Lan
gen en diens sfokdoove vrouw,
destijds wonende Heiligland 16,
thans gedetineerd in resp. Roch
dale en Westerweg, er niet uit.
Terwijl elders SS-mannen in
vrijheid worden gesteld, wordt
hier zoo'n zielig oud stelletje voor
het Tribunaal berecht, na reeds
14 maanden kampleven Geheel
onschuldig was het echtpaar ech
ter niet; het had in den oorlog
een week-inkomen van 9.49 en
liet zich verleiden door propa
ganda van de NSB, die de ouden
van dagen een onbezorgden ouden
dag beloofde. De man en de' vrouw
werden reeds in 1935 NSB-er; de
man was blokleider, colporteerde
met Vova en verrichtte, daartoe
aangewezen door het GAB wacht
dienst, in dienst van Gemeente
werken. bij pakhuizen, waar Duit-
sche goederen werden bewaard,
waardoor het echtpaar zijn armza
lig inkomen iets kon vergrooten.
De vrouw stond terecht, behalve
voor het lidmaatschap van de
n.s.b., voor het uitsteken van de
n.s.b.-vlag op wijlen Mussert z'n
verjaardag en voor het feft: dat
zij een Duitscher de kleeren had
afgeborsteld. Wat men al niet
tegenkomt in een dagvaarding.
Bovendien bleek nog. dat zij den
Duitscher slechts even een kleer
borstel geleend had. Ook zou zij
het meisje Roemer aangezet heb
ben naar Duitschland te gaan,
doch dit kwam niet vast te staan;
de vrouw zei, dat ZÜ zelfs pogin
gen gedaan had, het meisje van
haar aanstaand vertrek naar D.
af te brengen, hetgeen het kind in
het kamp zelf in bijzijn van ande
re gedetineerden had verklaard.
Mr A. J. Leesberg achtte niet
al het ten laste gelegde bewezen;
van het vrijwillig wachtdienst
verrichten was de strafbaarheid
althans niet bewezen. PI. wees op
de onbetrouwbaarheid van som
mige getuigenverklaringen en
processenverbaal, die in de hitte
van de eerste Meidagen van '45
werden gegeyen en opgemaakt;
vooral, waar buren-oneenigheid
in het spel is, zooals in dit geval,
is voorzichtigheid geboden.
De beide beschuldigden zijn oud,
arm, alles kwijt, doch kunnen
straks bij hun kinderen in komen
wonen Zij ffiebben het nationaal-
socialisme afgezworen en vervul
len weer hun kerkelijke plichten.
PI. vraagt clementie, en refereert
zich gaarne aan de uitspraak van
het Tribunaal.
Voorts stond terecht de 44-jari-
ge Jac Chr. Polderman, uit Lim-
men destijds te IJmuïden, we
gens lidmaatschap n.s.b. en
N A.F.; op de papierfabriek van
Van Gelder had hij als sociaal
veorman gefungeerd. Ook hij ver
wachtte van de msi verbetering
van den economiscnen toestand.
Hij was echter al een jaar of drie
geleden tot andere gedachten ge
komen; pro-Duitsch was hij nooit
geweest en wilde weer graag aan
den slag Tegenover enkele min-
der-gunstige verklaringen van zijn
vroegere Directie las de President
weer andere verklaringen voor,
die in zijn voordeel pleitten.
Ook het volgende geval kan een
broddkwestie genoemd worden. P. M.
Thijssen had 18 jaar in Duitschland
gewoond, waar hij uit Nederland,
sche ouders was geboren. Zijn vader
die 25 jaar in DuitscMand had g'e_
woond, werd in de Meidagen van
'40 ten onrechte opgepakt, mishan.
deld en in een kamp gestopt, hetgeen
hij, zich zoo aantrok, dat hijf kort
daarna overleed. De zoon hoewel
niet Duitsch o£ nationaal-socialistisch:
gezind, liet zich door de propaganda
van de NSB verleiden en dacht dat
de NSB de wereld wel beter zou ma.
ken. Hij werd in Juni '40 lid. Zijn
vrouw was ziek en om voor zijn ge
zin te kunnen zorgen, ging' hij bij de
Duitschere werken, eerst als monteur
later als bakker, aanvankelijk fi
guurlijk, later letterlijk om den
broode. Hij leefde voor zijn werk en
zijn gezin, nationaal socialistische
propaganda pleegde hij nimmer.
Mr. Leesberg vond het geen zwaar
geval en zei dat als men alle arbei
ders die voor loon gewerkt hadden
voor de B schers voor het Tribu
naal zou brengen dat dit Instituut nog
vele jaren zou moeten werken. En
ge'"k had hij. Met het oog op de ge_
7' omstandigheden (vrouw en twee
kmdeTen staan, op het punt in het,
ziekenhuis opgenomen te worden)
drong pleiter aan op een spoedige
oplossing.
Mr. J. P. Windhausen, die de zit
ting op sympathieke wijze leidde, be
paalde in alle gevallen de uitspraak
op over 14 dagen of eerder.
Eén tandarts voor
zesduizend' man
„In Amerika is er op de 2500
menschen één tandarts en men
beklaagt zich daar, dat er niet ge
noeg tandartsen zijn. Bij ons in
Nederland moeten 6000 inwoners
het met één tandarts doen. Hier
mede is dus duidelijk, dat de tand
heelkundige verzorging van Ne
derland veel te wenschen over
laat", aldus bleek uit een toe
spraak bij de ontvangst van A ne-
rikaansche tandartsen, die raar
ons land zijn gekomen, om hun
collega's in te lichten over den
stand der Amerikaansche tand
heelkundige wetenschap.
Departement- van
Openbare Werken
Voor het. tijdperk, dat de
minister van openbare wer
ken en wederopbouw in ver
band met ziin reis buitens
lands afwezig zal ziin, zal het
beheer van ziin departement
worden waargenomen door
den minister van verkeer, ir.
H. Vos.
Onder voorzitterschap van den
Heer Burgemeester B J. F. Sut-
man-Meijer kwam de noodge-
meenteraad van Heerhugowaard
op 16 Juli bijeen
Subsidies
Een verzoek van het uitvoerend
comité van den R.K. Sportdag, ge
houden 30 Juni j.l., om een prijs
beschikbaar te kunnen stellen voor
de beste prestatie van dien dag,
tot een maximum bedrag van f25.
Aldus besloten
De landbouwtenioonstellmgs-
commissie te Alkmaar ontving op
haar verzoek t.b.v. de op 25 Sept.
a,s, te houden land- en tuinbouw
tentoonstelling een subsidie van
f25.
Van het bestuur van de R.K.
Meisjesschool in de parochie van
den H. Dionysius was een verzoek
binnengekomen om een voorschot,
op de gemeentelijke vergoeding
ingevolge art. 101 der l.o. wet.
Gezien de school geopend is op 1
Mei 1946 werd dit bedrag vastge
steld op 2/3 x 167 x f12.83.
Aan het organisatie-comité van
„Mariken van Nfmwegen" werd
ingevolge verzoek een subsidie
verleend ten bedrage van de ver
schuldigde verm belasting. Het
nadeelig saldo van dit openlucht
spel ten bedrage van ongeveer
f2000 was Voor een groot deel te
danken aan het slechte weer.
Bericht van Dijkgraaf en Hoog
heemraden van Noordhollandsch
Noorderkwartier om voor de a.s
verkiezing een gevolmachtigde
voor de gemeente aan. te wijzen.
Met 9 stemmen en 2 op den heer
A. Quant werd gekozen burge
meester Sutman Meyer.
De woningnood
Een voorstel van B. en W. om
overeenkomstig de zienswijze van
Gedepu'eerde Stalen de verlen
ging van de ontruimingstermijn
van onbewoonbaar verklaarde wo
ningen met het oog op de woning
nood, voorhands achterwege te
laten, werd aangenomen.
Naar aanleiding van de monde
linge mededeeling van den inspec
teur der volkshuisvesting, in te
stemmen met het plan tot het
bouwen van 12 woningen in deze
gemeente in het jaar 1946, werd
besloten hiervan 8 in het centrum
te plaatsen, 2 in Noord en 2 op 't
Kruis. Er zullen 2 types wonin
gen gebouwd worden voor groote
en kleine gezinnen.
Mededeelingen
De raad Werd medegedeeld dat
B. en W. besloten hadden over te
gaan lot;
1. verkoop van de woning H 35
met bijbehoorende grond aan G,
P. Sprenkeling voor een bedrag
van f3900;
2. aankoop van het perc. bouw
land sectie H 926 aan het Kabel
pad, van S Dekkers, voor een be
drag van f2000.hoofdzakelijk
bestemd voor de bouw van wo
ningen;
3. verkoop van het gedeelte
ringvaari, liggende onder de ge
meente Oterleek aan de provincie
Noord-Holland, voor een bedrag
van f1835.bedoeld voor verbe
tering van de vaart.
Bruggenherstel
De raad stemde tee in een voor
stel van B. en W., om, ten behoe
ve van het herstel der bruggen in
de kerkpaden te Veenhuizen in
onderhoud bij de gemeente een
crediet toe te staan van f 233
Met 8 stemmen voor den heer
H. J. M. van Herpen, hoofdcom
mies ter secretarie Leidschenöam,
tegen 3 stemmen voor den heer G
T. A. Speeker, wnd. secretaris, al
hier, werd eerstgenoemde tot se
cretaris der gemeente benoemd.
ATHLETIIEKDAG K.N.T.A.K.
TE SPIERDIJK
Zondag 21 Juli a.s., wordt door
de Katholieke Noorder Turn- en
Athleliekkring in samenwerking
met de afdeeling St. George te
Spierdijk den eersten athletiek-
dag na de bevrijding georgani-
serde. Deze dag kan met den op
30 Juli j.l. te Heerhugowaard
gehouden Kringsportdag be
schouwd worden als de grond
slag voor den opbouw van de
katholieke sportbeweging in ons
district. 's Middags vanaf één
uur worden de 12 nummers van
het programma afgewerkt w.o.
men de 1500 meter-loop aantreft,
die door bekende loopers zal wor
den afgelegd. Deze dag verdient
een groote belangstelling uit de
omgeving.
COMMISSARISSEN
VAN POLITIE
BENOEMD
De heer H. J. Teseling is met in
gang van 1 Augustus 1946 benoemd
tot commissaris van gemeentepolitie
te Ede. De heer Tesehng, die sinds
1931 bij de politie te 's Gravenhage
werkzaam is, is thans hoofdinspec
teur van politie en chef van een der
recherche-afdeehngen.
De heer E. HV Tenckinck, sinds vele
jaren commissaris van politie te
Haarlem is thans benoemd tot hoofd
commissaris der gemeente politie in
deze gemeente, met ingang van 1
Juli 1946. voorts zijn in deze ge
meente de beeren J. Fontyne, thans
commissaris van politie te Middel
burg en W. J. Gorter thans commis
saris van politie te Hoorn, benoemd
tot. commissaris van gemeentepolitie.
De heer C. M. V. Veen, thans
commissaris van politie te Hengelo,
is met ingang van 1 Augustus 1946
benoemd tot commissaris van politie
te Hilversum.
De heer K. Rypma, thans inspec
teur voor de luchtbescherming in
N. Holland en Utrecht, te Haarlem
en belast met de afwikkeling van
luehtbescheTmirvgeaangelegenheden in
zijn ressort Is met ingang van i Aug.
1946 benoemd tot commissaris van
gemeentepolitie te Den Helder.
Tijdschriften
Het Katholiek Cultureel Tijd
schrift dat spoedig na de bevrij
ding van het zuiden des lands
uitkwam en anderhalf jaar lang
voorlichting heeft gegeven zal
zijn taak als zoodanig binnen
kort beëindigen. Op 1 Augustus
zal het laatste nummer in den
ouden vorm verschijnen. Inplaats
van om de veertien dagen, wil
men in September eens per
maand uitkomen met een geheel
anderen inhoud. Het ligt in de
bedoeling weer tot het niveau
van Studiën terug te keeren.
Daartoe zal ook de hoofdredactie
gewijzigd worden.
De distributie van
aardappelen
In tegenstelling tot de geruch
ten, dat binnenkort de handel in
consumptie-aardappelen zal wor
den vrijgegeven, ceelt de afdee
ling Vóórlichting van het mi-
nisterie van Landbouw, Visscne-
rij en Voedselvoorziening me
de, da' er momenteel geen sprake
ka» zijn van een opheffing van
den gecèntraliseerden aardappel-
handel
Het vrijlaten van den handel
in aardappelen, waarmee een
opheffing van de distributierege.
ling gepaard zou moeten gaan,
zou het in de hand' houden van
de prijzen ten zeerste bemoeilij
ken.
Figuren uit het verzet
Vim 'r. heel andere genre zijn de per
soonsnamen aan straten gegeven en
lang niet altijd' naar de waarde welke
zij door hun werk voor ons hebben.
Natuurlijk zullen door d"e 8 October.
vereemgiiTgv allereerst worden uitge
beeld de namen van hen, die in 1573
medewerkten, elk op zijn wijze, aan
de bevrijding van Alkmaar en is
daarvoor geschikt de Cabeljoustraat.
Jacob Cabeliau; heer van Mulhem
behoorde tot de Watergeuzen, die
den Briel voor den Prins v. Oranje
veroverden. Als hopman, werkte hij
in Enkhuizen, nam het kasteel van
Medemblik en kreeg Hoorn in han
den. Tijdens de belegering van
Haarlem werd hij met zijn volk naar
Alkmaar gezonden, maar niet toege
laten. Wel kreeg hij van de stad op 1
Januari graan en geld. Hij had zich
in Eg'mondbinnen verschanst en na
den val van HaaFÏem werd de stad
vermaand hem als Gouverneur met
zijn, vendel in te nemen, wat pas 16
Juli geschiedde. Vanaf het beUg op
21 Augustus toonde hij zich een
moedig man, die ondanks zijn ziekte
de bevolking steeds aanvuurde. Op
den bangsten dag, 18 September,
was hij bij de Frieschepoort om de
menschen moed In te spreken.
De bevrijding heeft hij niet l^ng
overleefd, want 22 Februari 1574
overleed hij op het Hoogc^uis aan de
Langstraat.
Een andere figuur uit dien tijd was
Ehrk Duyvel. Dirk Claesz. Duyvel
stamde uit een oud Amsterdamseh
geslacht en werd omstreeks 1540 ge
boren. In 1567 moest hij om zijn her
vormde godsdienst uitwijken en ging
naar Dantzig Met een opdracht van
den Prins ging hij in 1569 naar En_
geland. Hij was een der eersten die
van den Prins een kaperbrief kreeg
en liet zich in het nemer van sche
pen niet onbetuigd. Op 1 April is hij
bij den Briel. 5 Juli 1572 werd hij ge_
vonnisd met verbanningen verbeurd
verklaring van zijn goederen.
Nu ging hij als kapitein bij den
landmacht over en in 1573 vocht hij
tijdens het be'eg van Alkmaar dap
per mee. 18 September werd hij vrij
gesproken van een tegen hem inge
brachte beschuldiging als zou hij de
stad hebben willen verlaten.
24 April 1578 is hij commissaris
van monstering te Amsterdam voor
de Staten van Holland. 20 Sept. 1579
benoemt de Staten Generaal hem
tot monsterheer-generaal en krijgs.
commissaris over alle troepen van
den Staat.
Duyvel overleed vermoedelijk te
Alfen op 23 Dec. 1599.
Een andere figuur was Maarten
Pieterszoon van der Mey, stadstim
merman, die op zich nam een schrij
ven van het stadsbestuur aan Sonoy,
over te, brengen. Na veel moeite en
angst bereikte hij Schagen, waar
Sonoy zich bevond en deelde deze
ook mondeling de noodzakelijkheid
van het openen der zeesluizen mede.
Door dezen maatregel zouden de
Spanjaarden wel moeten verdwijnen.
Sonoy vond het goed, maar de te
genstand van de heeren Staten in
Hoorn was groot. v. d. Mey verde
digde ook daar zijn stad en trok
vandaar naar Delft, om den Prins te
bewegen het gewenschte bevel tot
het doorsteken van dijken en het
opzetten der sluizen te geven. Had
hij den brief aan Sonoy in een pols
stok geborgen, de brieven aan het
stadsbestuur raakte hij bij een po
ging om in. de stad te komen, kwijt.
Deze vielen de Spanjaarden in- han
den,- die, door den inhoud gewaar
schuwd, spoedig wegtrokken. Voor
reiskosten ontving v. d. Mey op 20
Dec. 1573; twintig gulden.
Een andere belangrijke figuur was
de uit het in Alkmaar bekende ge
slacht voortgesproten,Floris van Tey_
lingen.
Voor onze stad was hij wel de
meest bekende en vermoedelijk een
der rijksten, want hij werd in 1558
aangeslagen voor een vijfde deel van
de 1000 ponden, welke voor oorlog
voering aan den koning moesten wor
den geleend, v. Teylingen was ach
tereenvolgens Schepen op 33 jarigen
leeftijd; thesaurier in 1546 en bur_
gemeester voor het eerst in 1554.
In deze laatste functie was hij de
man, die op 18 Juli 1573 de beslis
sing nam om het Prinsenvolk in te
laten; na in de betreffende verga
dering over dit punt te hebben ver
klaard; met den prins en de burgers
te willen leven en s-terven.
Den lsten September was hij het
weer; die met Cabeliau, kapitein
Steen wijk en Burgemeester v. Hou
ten wist te voorkomen, dat de stad
zou worden ontvlucht.
In 1581 werd hij met nog 2 ande
ren uit zijn ambten ontslagen. Hij
had in verband met zijn leeftijd ge
weigerd nog weer eens Burgemeester
te orden en dreigde de stad te zul
len verlaten, als men hem weer bur
gemeester maakte. Hij overleed te
Alkmaar op 15 Februari 1585 en was
toen 75 jaar.
In het nummer van 29 April wer
den de namen van andere burge
meesters genoemd, die voor zoover
iets naders over hen bekend is, nog
wel nader zullen worden beschreven.
VEILINGOVERZICHT „KENNE-
MERLAND" BEVERWIJK
Dë aigeloopen week is het aard-
beienseizoen weer gesloten. De
prijzen zijn de geheel e campagne
uitstekend geweest, en hebben dan
ook heel wat van de vorstschade
goed gemaakt. Dit neemt evenwel
niet weg dat er een groot percen
tage van de aardbeienkweekers
een slecht seizoen achter den rug
hebben Heden liepen de prijzen
nog al uiteen door het groote ver
schil van kwaliteit.
Sla en waspeen werd deze week
in groote kwantums aangeboden.
Naar sla was veel vraag, en ging
dan ook voor goede prijzen van
de hand. De handel in waspeen
was s;ug te noemen, het grootste
gedeelte kon de minimumprijs niet
opbrengen en werd in groote par
tijen naar Duitschland verzonden.
Ook van tuinboonen was er een
flinke aanvoer, ook dit product
kon veelal de minimumprijs niet
opbrengen, ofschoon het vandaag
iets beter ging.
De opbrengsten van postelein
waren ook al niet hoog te noemen.
De aanvoer van bloemkool heeft
niet veel meer te beteekenen,
voor goede kwaliteit werden be
hoorlijke prijzen besteed.
Doperwten blijven duur Voor
peulen werden nog steeds enorme
prijzen genoteerd. Komkommers
en tomaten zijn schaars en gingen
dan ook vlot voor goede prijzen
van de hand. Het aanbod van
dubb. en snijboonen is nog germg
en duur. Frambozen en zwarte
bessen alsmede kruis en roode
bessen gingen voor goede prijzen
van de hand.
I/V den hemel wordt geen
hoek gehouden van de he-
dragen die wij aan de armen
gei^n. Wie honderdduizend
oumen wegschonk staat er
daardoor nop niet honderddui
zend maal heter voor de.n den
pene die slechts één pulden af
stond/ De enpelen noteeren
slechts de innerlijke prooiheid
van het offer dat wij aan per
soonlijk bezitspenoepen hebben
pebracht en slechts in zoover
re dit uit innerlijke liefde
drang (dus niet onder druk,
uit „standsbesefmet tepen-
zin enz.) peschiedde! Dat Vin-
centius van Paulo. wiens feest
we morgen vieren, voor
vondelingen. verwaarloosde
kinderenpevallen vrouwen
galeislaven. zieke pelgrims
krankzinnipen en bedelaars
zorpde. stempelt hem tot een
proot^ sociaal werkerdat hij
dit alles met volkomen opoffe-
rinp van zichzelf en omreden
dat Christus al deze onmaat
schappelijke lieden oneindig
liefheeft, deedeerst dat
maakt hem tot een heilige!
Dat er vijftig millioen franken
door zijn handen gingen,
klinkt geweldig; doch dat hij
daarbij zelf nederig, zacht
moedig en arm bleef, dat is
pas geweldig! Onze Vincen-
txanen mogen dit ernstig over-
wegen! Doch ook allen die ti
tels voeren als ziekenverpleeg
ster, sociaal werkster of
ambtenaar van maatschappe
lijk hulpbetoon
MARCUS
QjAtbifkutienieuuM
OFFICTEELE BONNENLIJST
voor de tweede helft van de 8ste
periode '46 (21 Juiï tra 3 Aug.).
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kooperf van:
BON KAARTEN KA. KB, KC 608
440 t.m. 444 brood 800 gr. brood
445 brood 400 gr. brood
448 boter enz 125 gr boter
449 boter enz 250 gr' marg
458, boter enz. 100 gr' vet
459 suiker 400 gr ruwe
suiker
450 algemeen 100 gr. zelf
rijzend bakmeel of bloem
451 algemeen 200 gr kaas
452 algemeen 250 gr jam,
stroop, enz.
453 algemeen 50 gr. thee
B 84 reserve 1600 gr brood
C 84 reserve 800 grj brood
B 85 reserve 100 grkaas
BONKAARTEN LA, LB, 'LC 608
397 vleesch 100 gr, vleesch
398 vleesch 400 gr! vleesch
A 70 melk 2 liter melk
B 70, C 70 melk 3Vz liter melk
BONKAARTEN KD. KE 608
940, 941 brood 800 gr. brood
948 boter enz. 250 gr. boter
949 boter enz' 125 gr', marg.
959 suiker 400 gr.' ruwe
suiker
950 algemeen 100 gr zelf
rijzend bakmeel of bloem
951 algemeen 100 gr. kaas
952 algemeen 250 gr', jam,'
stroop, enz
D 84 reserve 800 gr brooct
E 84 reserve 500 gr', rijst,
kindermeel of kinderbiscuits
BONKAARTEN! LD, LE 608
897, 898 vleesch 100 gr vleesch
D 70, E 70 melk 6 liter melk
TABAKSKAARTEN enz.
T 39 2 rants, tabaksart
V 39, V 40 100 gr, chocoladé
en/of suikerwerken
X 39 2 rants, tabaksart.
X 40 100 gr' chocolade
en/of suikerwerken
Het aardappelrantsoen voor de
week van 21 t. m. 27 Juli zal afzon,
derlijk worden bekend gemaakt.
De bonnen voor melk zijn geldig
t. m. Zatei-dag 27 Juli a.s. Voor de
week van 28 Juli t.m. 3 Aug. zul
len voor tabak, melk en aardappe
len nog bonnen worden aangewezen.
Op de suikerbonnen 459 en 959 is.
voor zoover voorradig ook geraffi
neerde suiker verkrijgbaar. Men
moet er evenwel rekening mee hou
den dat de suiker niet onmiddellijk
bij den handel verkrijgbaar zal zijn
in verband met de bevoorrading'.
Deze week is wederom 100 gram
vleesch extra beschikbaar, zoadat
men in totaal 500 gram per veertien
daigen ontvangt.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 19 Juli a.s. worden
gebruikt met uitzondering van de
bonnen vooi* vleesch en melk, waar
op eerst met ingang van Maandag
22 Juli a.s. mag worden gekocht.
Bij deelneming aan maaltijden van
de centrale keuken moeterr' aldaar
de bonnen "307 en 897 vleesch" wor
den ingeleverd.
