Nieuw
Tegengestelde meeningen
te Malino
's Werelds grootste sluis
hersteld
Uitlevering oorlogsmisdadigers
mogelijk
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Olie
De Oranjestoomt op naar
een gelukkig Amsterdam
Verklaring yan rechter Jackson
STRUYE
kabinetsformateur
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs f 3.40
per kwartaal: f 1.20 per
maand; Inclusief Incasso.
Advertentle-prlJs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum 2.50; In alle
edities 26 et p. num.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 et p. m.m.1
In alle edities 30 et
Noordhollandsch Dacrblad
Buiten God is 'i
nergens veilig
(Vondel)
VRIJDAG 19 JULI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10982
ALKMAAR: Langestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafslngel 59
tel. 4243 (K 2290 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80: tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
"TUSSCHEN HET PUIN van het afgebroken IJmuiden speelt
de jeugd onbekommerd, als ware er niets gebeurd. Maar
de vreemdeling, die van het station af de geteisterde stad
inloopt, bespeurt hier de bittere werkelijkheid van eenige
jaren bezetting. Een onafgebroken hoop puin op de scheiding
van land en zee. Het is de „normale" tragiek van een stukje
Atlantik-wal. De bezetter maakte ontzaggelijk veel brokken
en sloeg wonden in een Holland, dat tintelde van leven. Nu
liggen de brokken beton met kwistige hand gestrooid tusschen
de tankversperringen op een hellend woestijnvierkant.
MISSCHIEN is het toeval, mis
schien ook symbolisch, dat
juist OP deze plek het bewijs ligt,
dat het vaderland wèl gewond
maar niet gestorven is. Want
naast dit Pompei is een meester
werk, dat in weinige oogenblik-
ken in grnizel was geslagen, vol
ledig hersteld. De vernielde Noor-
dersluis, als de grootste sluis ter
wereld een nationale trots, kon
gistermiddag haar eerste vaartuig
weer schutten en sloeg daarmee
voor onze Amsterdamsche wereld
haven een mijlpaal op den weg
naar herstel.
Dat juist het vlaggeschip
„Oranje", versch uit Indië komend
en belast met duizenden repa
trianten, die eer te beurt viel, was
een bijkomstigheid, die de feest
vreugde bij de heropening van de
Noordersluis niet weinig ver
hoogde.
Om kwart over drie voeren wij
op de „F. C. v. Wijck" vanaf de
Zuidersluis de havenmond tege
moet. En toen ons vaartuig door
den elleboog was gekropen, lag
tusschen twee roode havenlichten
het troetelkind van de Maatschap
pij „Nederland", de „Oranje" als
een zwaan met ingetrokken hals
op het blauwgeribap waterkleed.
Een zwaan dan in een Zondags
kleedje; want het dikbuikige vaar
tuig was voor deze gelegenheid rij
kelijk gepavoiseerd. Daarop was
blijkbaar gerekend, want ook onze
schuit, de sleepbooten en de be
groetende vaartuigen gingen schuil
achter bonte vlaggetjes.
En toen de „v. Wijck" bijdraaide
en van hieruit de vele genoodig-
den een driewerf hoera wierpen
over de verschansing van de Oost-
injevaarder, volgde door de hon
derden repatrianten een spontane
beantwoording van het welkom op
vaderlandschen bodem.
Op zulke momenten wordt men
een oogenblik stil, ook al heeft
men geen vrienden of familie aan
boord, omdat men inziet, dat
na jaren scheiding een weerzien
bijzonder teer moet zijn. Weerzien
kan dankbare vreugde brengen,
maar ook dichtgetrokken wonden
opnieuw openscheuren.
Eerst als men van onzen liliput
uit op den grooten walvisch be
kenden heeft ontdekt, breekt de
spanning en volgt luide begroeiing
over en weer.
Eindelijk dan, als de „Oranje"
's werelds grootste sluis is ingema-
noeuvreerd en de schare der dui
zenden vanaf de sluismuren onaf
gebroken wuift en begroet, de mu
ziek het Wilhelmus heeft ingezet
en de deuren zich sluiten, voelen
duizenden zich weer thuis, in vei
lige vaderlandsche armen.
Dan eerst realiseert men zich,
wat een gigantisch werk Neder-
landsche ingenieurs hier zestien
jaren geleden hebben' geschapen
en thans in nieuwe glorie hehben
gezet. Dan ook breekt voorgoed
een orkaan los van toejuichingen.
Het dek van de „Oranje" is op
eens zwart; door de tropenzon ge-
bruinden benutten elke plaats, om
familie aan de wal te begroeten;
de bemanning hangt uit de pa
trijspoorten en op den „daktuin"
van den wolkenkrabber, vlhk
naast de metersdikke pijp, zwaaien
verpleegsters in spierwitte uni
form naar de halsrijkende menig
te.
De sluis gaat weer open.
Veel te lang duurt het wachten
op de aantrekkende sleepbooten.
Dan schuiven twee groote armen
meters water weg en drijft da
„Oranje" de hoofdstad tegemoet.
Op de „v, Wijck" legde de di
recteur-generaal van den Rijks
waterstaat- deze wederindienst-
stelling vast met een uiteenzet
ting van het herstelwerk. Op 29
April 1930 werd de sluis door
H. M. de Koningin feestelijk in
bedrijf gesteld. Sindsdien bezit
ons land de grootste schutsluis ter
wereld. Thans na ruim zestien
jaren, laat zich nog niet aanzien,
dat zij spoedig te klein zal zijn.
De toenmalige hoofdingenieur van
den Rijkswaterstaat, J. A. Ringers,
onze tegenwoordige minister van
Openbare werken, heeft eer van
zijn werk gehad. Onder zijn mede
werkers bevond zich de jeugdige
ingenieur J. P Josephus Jitta, die
thans als hoofdingenieur in het
herstelwerk zulk een belangrijk
aandeel had.
Er is door honderden handen
hard gewerkt aan het herstel.
Toen de „Oranje" Batavia voor
de thuisreis verliet, was het werk
nog in vollen gang. Een week ge
leden stond de deurkas nog droog,
moest de deur nog worden ge
plaatst en de bewegingswerktui
gen aangebracht. Daarom meende
de directeur-generaal geen pluim
te mogen onthouden aan de harde
werkers, die dit resultaat wisten
te bereiken.
Als daarmee de officieele we-
derindienstneming is voltrokken,
keert ons vaartuig met de genoo-
digden, w.o. vele autoriteiten het
vlaggeschip den xug toe.
Op den achtergrond ligt tus
schen wazige rookpluimen een ge
lukkig Amsterdam.
Gelukkig, omdat het weer vol
waardig is voor de groote vaart.
P S.
De groote sluis, fle Noordersluis te IJmuiden, is weer in dienst gesteld.
Het eerste schip, dat geschut werd was het m.s. "Oranje", dat in zes
jaar vooi de geallieerden als hospi taaischip te hebben dienst gedaan
voor het eerst zijn huishaven weer kon bereiken. De "Oranje" vaart de
sluis binnen. Stevens P.
Nadat op de zitting van
Woensdag de vertegenwoordi
ger van Zuid-Celebes, Nadja-
tnoedin, aan het eind van zijn
betoog een resolutie had voor
gesteld, volgens welke Indo
nesia en Nederland twee on
afhankelijke naties moeten
worden, vereenigd in een
bondgenootschap, waarvan de
duur moet worden bepaald
door de rijksconferentie, ver
klaarde een vroeger lid van
den Volksraad, Soekawati,
vertegenwoordiger van Bali,
zich tegen volledige autono
mie.
Indien wij thans reeds de volle
dige onafhankelijkheid zoutten
verkrijgen, zoodat er, anders ge
zegd, een zwak Indonesië builen
het rijksverband zou oe.staan dan
zou Indonesië in werkelijkheid een
speelbal worden van ie groote
mogendheden, die op zoj'ri mo
ment lang geloerd hebben, ver
klaarde Soekawati.
Hij gaf de voorkeur aan een
groote mate van autonomie, doch
binnen het rijksverband op basis
van gelijk deelgenootschap, totdat
Indonesië sterk genoeg zou zijn
om op eigen beenen te staan In
afwachting van een oplossing voor
Java en Sumatra weaschte Soe
kawati, dat de huidige conferen
tie zou blijven func'.ioneeren als
een „tijdelijke volksvertegenwoor
diging". die later zou worden
aangevuld.
Hij toonde zich eveneens een
voorstander van het benosmen van
Indonesische ministers, die ver
antwoordelijk zouden zijn aan de
volksvertegenwoordiging. Neder
land zou dan dezen departemen
talen hoofden van advies dienen.
Saleh Achmed, de vertegenwoor
diger van het eiland Banka, zeide
dat op het eiland de door de repu
bliek gepropageerde vrijheidsidea
len er toch veel aanhangers hadden
gevonden. Achmed verklaarde dat hij
de gelegenheid tot overleg' op de
conferentie van Malino geboden,
wenschte aan te grijpen om autono
mie voor Banka te eischen.
De vertegenwoordiger van de Chi_
neescbe bevolking op Billiton dr,
Liem Tjae Lo betoogde dat in ver
gelijking' met de Nederlandsche
groep de Chineezen te weinig zetels
hadden gekregen. Sultan Iskandar
Mohamad Djabir van Ternate juich
te de politiek van dr. van Mook toe.
De kaatste spreker was R. J. Mete_
kohy, vertegenwoordiger van de
Zuidelijke Molukken.
HET PROCES te Neurenberg
tegen de voornaamste oorlogs
misdadigers van het Nazi-rijk zal
spoedig ten einde zijn en men
vraagt zich af of nu de mogelijk
heid bestaat dat sommigen der
beklaagden nog zullen worden
uitgeleverd aan die landen, die
nog een speciale rekening met
hen hebben te vereffenen. Zulks
is inderdaad theoretisch mogelijk
krachtens de Londensche overeen
komst van 8 Aug. 1945.
Hoewel de veroordeelden aan
sprakelijk worden gesteld voor
alle oorlogsmisdaden in Europa
bedreven, zijn er toch onder hen
verschillenden wier naam met een
bepaald land zijn verbonden. Voor
Nederland en Oostenrijk is dat
b.v. Seyss-Inquart, die echter ook
in Polen en Tsjecho-Slowakije nog
iets heeft goed te maken. Oosten
rijk heeft voorts nog belangstel
ling voor Kaltenbrunner, Schi-ach
en Von Papen. Theoretisch is het
mogelijk dat het gerecht de inter
nationale misdadigers nog verwijst
naar een nationaal gerecht. Uit
Weenen en Praag zijn berichten
gekomen dat men, indien het von-
Tegenwerking van de
Socialitsen
De Prins-Regent van België
heeft gisteren den heer Struye
van de Chr Volkspartij ontvan
gen en hem verzocht een regee
ring te willen vormen. De heer
Slruye heeft verzocht de op
dracht in beraad te mogen hou
den. Tevoren was Van Acker
aangeboden een regeering te
vormen waarvoor deze echter
had bedankt.
Het Bureau van de Belgische
socialistische partij heeft
Donderdagochtend zijn vroe
gere beslissing bevestigd,
volgens welke alles in het
werk moet worden gesteld
om zonder verwijl de regee
ring van links opnieuw te
vormen.
Na zijn bezoek aan den Prins-
Regent verklaarde Van Acker,
dat hi.i het aanbod om een regee
ring te vormen van de hand had
gewezen, omdat zijn partij hem
niet toeliet een regeering te vor
men zooals hij haar zou wen-
schen. Van Acker is van meening
dat een beroep moet worden ge
daan op alle mensehen van goe
den wil en op al de krachten van
het land. Het werk van herstel
moet worden voltooid.
Ook Struye heeft gewezen op
de moeilijkheden, die zijn ont
staan door de beslissing van de
Belgische socialistische parlij. Hij
hoopte, dat ais Zaterdagmorgen
de Algemeene Raad bijeen zou
komen, alsnog de samenwerking
tot stand zou kunnen komen.
Serviesgoed voor
Indiëgangers
Het centraal distributiekan
toor deelt mede, dat zij, die
naar Indonesië vertrekken, bij
de plaatseliike distributiedien
sten aanvragen voor servies
goed en metalen keukengerei
kunnen indienen.
Textiel voor Tie!
De Amerikaansche stad Rich
land. die eenigen tijd geleden
het geteisterde Tiel adopteer
de. zond een lading goederen,
voornamelijk textiel, naar de
ze plaats af.
nis van Neurenberg te mild is uit
levering zal vragen. De verdedi
ger van Seyss, Dr. Steinbauer. is
het daarmede niet eens en pro
beert zijn cliënt op alle mogelijke
manieren voor zoo iets te vrijwa
ren, Rechter Jackson verklaarde
echter uitdrukkelijk dat wanneer
het de beschuldigden zou gelukken
te Neurenberg hun gerechte straf
te ontgaan, zij zeker aan de bond-
genooten worden uitgeleverd. Men
heeft echter den indruk dat het
wel bij theorie zal blijven daar
een uitlevering wel overbodig zal
zijn omdat de zwaarste straffen
zullen worden geëischt.
„De richtlijn die alleen
redding kan brengen"
EEN ARTIKEL over „Gemeen
telijk bestuur" besluit Prof.
Romme in de „Volkskrant" aldus:
„Sedert den 17en Mei is er
staatkundig zoo een en ander
gebeurd. De Kath Volks
partij is, naar de krachten
naar bij de stembus gegeven
en naar de omstandigheden
waarin de uitslag haar heeft
geplaatst, doelbewust aan het
werk gegaan, om datgene
verwezenlijkt te krijgen, wat
zij in den verkiezingsstrijd! in
's lands belang als doelwit
had gesteld. De gemeente-
- raadsverkiezingen moeten
ook een antwoord zijn op dit
staatkundig gebeuren. Een
antwoord dat ons sterker
maakt. Want van onze
kracht hangt zoo ontzaglijk
veel af voor onze mogelijk
heid, de ontwikkeling voor
uit te stuwen in de richting,
die alleen redding brengen
kan, de richting van concrete
voldoening aan de zedelijke
normen van 't christendom."
Verkiezing van Daladier
geldig verklaard
De Fransche constitueerende
vergadering heeft vanmorgen
vroeg de verkiezing van Dala
dier tot lid van de Fransche As
semblee geldig verklaard.-
Nieuwe voorzitter van
de Eerste Kamer
Naar het „Vrije Volk" meldt zal
prof mr. R. Kranenburg, vrijzin
nig-democratisch lid van den Par
tij van de Arbeid, benoemd wor
den tot voorzitter van den Eerste
Kamer.
Weer fraude op
Distributie-kantoor
Te Breda zijn drie distributie
ambtenaren gearresteerd in ver
band met gepleegde fraudes met
suikerbonnen Men hield enve
loppen met opplakvellen achter
en verkocht deze. Op deze wijze
zijn 1600 kg suiker en 430 kg boter
verdwenen.
HONGARIJE ONDER
SOVJET-DRUK
Amerika en Engeland heb
ben bii de Sovietregeering ge
protesteerd tegen het ontslag
van den Hongaarschen vice-
premier en van 3 afgevaardig
den van de partii der kleine
boeren. De maatregelen der
Soviets beteekenen een onge-
oorlqofde inmenging in de
binnenlandsche aangelegen
heden van het land. Het pro
test gaat ook tegen het feit,
dat men Engeland niet heeft
gekend in deze maatregelen.