vjht
V. P.
De beteeken is van
het gemeentebestuur
Op weg naar den afgrond
Stemt K.V.P.
VEERTIG MILLIOEN BOLLEN
DOOR DEN MOLEN?
r
Tegen den rooden vloed
Nieuw Noordhoilandsch Dagblad
3
Autonomie bestaat slechts op papier
Het is niet waar
Buitenlandsche bexoek
aan slagvelden en
begraafplaatsen
VERNIETIGING VAN
DEVIEZEN!
OP 26 JULI
J
Duivelsche internationale
communistische actie
Plebaan Fiibry proost' van
het Haarlem$ kapittel
Merkwaardig
ontslag
Vrijheidsstandbeeld
in Engeland
ZATERDAG 20 JULI 1946
ANDERMAAL zal het Nederlandsche Kiezerscorps zich vol
gende week naar de stembus moeten begeven om op
democratische wijze hen aan te wijzen, die zooals de eeds
formule het zegt de belangen der gemeente met al hun
vermogen moeten voorstaan en behartigen. Straks zullen de
kiezers aan hun vertrouwensmannen uit hun naaste omge
ving de opdracht geven: „Vertegenwoordig ons en leid", zoo
als het geschreven staat in de Heldersche Raadszaal onder het
schilderij van den helaas door Duitsche terreur omgekomen
Joodschen kunstenaar L. Pinkhof.
Het zal daarom voor velen nut
tig zijn om aan den vooravond van
deze verkiezingen een beschrijving
te geven zij het in kort bestek
van taak en samenstelling van
het gemeentebestuur.
Aan het hoofd dér gemeente
staat de Raad niet dus de Bur
gemeester, hoewel men deze dik-
wils ten onrechte als zoodanig be
titelt. Het getal leden van den
Raad hangt af van het aantal in
woners der gemeente. Dit getal is
altijd oneven om te waken tegen
het staken der stemmen Het
kleinste getal is zeven (in alle
gemeenten beneden 3000 zielen);
het grootste getal vijf en veertig
(in alle gemeenten boven de
200.000 zielen).
De taak van de gemeente is
die specifieke belangen van
een groep te behartigen, die
voortvloeien uit het tezamen
wonen
Tijd en omstandigheden hebben
uiteraard een groote invloed op
den omvang van die gemeen
schappelijke belangen. In vroegere
eeuwen is vooral de gemeenschap
pelijke verdediging en de vorming
van handels- en verkeersrecht de
taak der steden geweest. Na de
centralisatie van den Franschen
tijd, waarin de zelfstandigheid
van de gemeenten teloor ging,
werd in 1848, enkele tientallen
jaren na de vorming van ons Ko
ninkrijk, in de Grondwet bepaald
dat aan den Raad de regeling en
het bestuur van de huishouding
der gemeente wordt overgelaten.
Dit is het beginsel der autonomie
en het is de onsterfelijke verdien
ste van Thorbecke, onze grootste
staatsman uit de vorige eeuw, dat
dit beginsel in zijn Gemeentewet
consequent klaar en duidelijk
werd uitgewerkt.
Volgens de Gemeentewet moet
de Raad al die verordeningen
vaststellen, die de openbare orde,
zedelijkheid, gezondheid en de
huishouding der gemeente betref
fen.
Het huishoudelijk belang.
Een belangrijke practische
vraag is: wat behoort tof het huis
houdelijk belang? Verschillende
staatslieden en staatsrechtsgeleer
den hebben dikwijls getracht een
definitie van het begrip „ge
meente-huishouding" te geven.
Doch hierin is men nooit afdoende
geslaagd. De moeilijkheid wordt
nog vergroot doordat de Gemeen
tewet bepaalt, dat de plaatselijke
verordeningen niet treden in het
geen van algemeen rijks- of pro
vinciaal belang is. Het systeem
der wet kent dus drieërlei huis
houding, waarvan de juiste gren
zen niet zijn bepaald. Wel'zegf de
wet, dat de bepalingen van plaat
selijke verordeningen in wier
onderwerp door een wet, een alge-
meenen maatregel van bestuur,
een prov verordening of een ver
ordening van een commissie of
orgaan, ingevolge een gemeen
schappelijke regeling tusschen ge
meenten, van rechtswege ophou
den te gelden. Onder „onderwerp"
verstaat men dan het belang dat
men wilde regelen. In de practijk
dat het er bij de
gemeenteraadsver
kiezingen niet zoo
erg op aan komt.
Elke stem heeft
waarde, nu nog
meer dan bij de
andere verkiezin
gen. - Laat geen
stem verloren gaan
Stemt! Stemt goed
geven dus de hoogere corporaties
de grenzen van de huishouding
der gemeente aan, waarom men
het bestaan van de autonomie dan
ook heeft ontkend. De autonomie
bestaat slechts op papier als de
centrale overheid straffeloos alles
kan regelen wat zij wil
Een groot gevaar voor de
gemeentelijke autonomie is de
huidige gebrekkige regeling
van de financieele verhouding
tusschen het Rijk en de ge
meenten. Immers, als de ge
meenten door de groote tekor
ten op de gemeentebegrooting
als gevolg van crisis- en be
zettingstijd, financieel afhan
kelijk zijn van de Centrale
Overheid, dan is de basis van
de autonomie verdwenen.
Gemeenteschemering.
De autonomie der gemeente
staat momenteel wéér in het mid
delpunt der belangstelling van
allen die met haar bestuur te ma
ken hebben.
Op het congres van de Vereeni-
ging van Nederlandsche gemeen
ten, hetwelk vorige maand te
Utrecht is gehouden, heeft Prof.
Mr van Poelje een rede uitge
sproken over „Gemeentescheme
ring", waarin hij constateerde dat
de belangen van de gemeenten
op een minder belangrijke plaats
zijn beland dan zij verdienen en
gaf hij 'n uiteenzetting van de uit
breiding van de gemeenten en van
de gemeentelijke inrichtingen in
de laatste 50 jaar. Vroeger was
de taak van de politie, armenzorg
en openbare gezondheid ge
meentezaak. Spr. vroeg zich af:
wat is er van dit alles overgeble
ven? Staan wij niet voor een ge
meenteschemering? Hebben de ge
meenten nog een taak bij den
opbouw van ons land? De betee-
kenis van de gemeentepolitie is
wel erg verminderd in verhouding
tot vóór 1940 Op het gebied van
de Brandweer is ook groote cen
tralisatie, welke wel zal gehand
haafd blijven, gezien hét feit dat
het centrale apparaat met een
brandweerschool zal worden uit
gebreid. Ook de armenzorg is aan
het Rijk overgegaan en wat dé
belastingheffing betreft is aan de
gemeenten bijna geen bevoegdheid
meer overgebleven om van de
schoolgeldkwestie heelëmaal niet
te spreken. Als taak voor de ge
meente zag Prof. van Poelje ech
ter de plaatselijke samenhang te
bevorderen en betreffende de
jeugdzorg zal de gemeente moeten
werken aan het contact tusschen
de organen, die voor de opvoeding
moeten zorgen
Naast het gezin is hier aan de
gemeente een taak gegeven.
M. P. JANSSEN
(Wordt vervolgd.)
Van verschillende zijden zijn
aanwijzingen ontvangen, dat Ne
derland in 1947 een stroom van
Amerikaansche, Canadeesche en
Britsche bezoekers tegemoet kan
zien Deze zullen voornamelijk
komen voor een bezoek aan de
slagvelden en oorlogsbegraafplaat
sen in ons land. In verband hier
mede werd een vergadering bij
eengeroepen van vertegenwoordi
gers van de overheid. A.N.V.V.,
Horeca, vervoersondernemingen,
reisbureaux enz. ter bespreking
van de vraag, wat gedaan zal
moeten worden om dezen stroom
van bezoekers naar behooren te
kunnen ontvangen en te verzor
gen. Op het gebied van vervoer
en logies zijn er nog al wat pro
blemen op te lossen.
|N DE KRINGEN der bloembol-
I lenkweekers rijst steeds meer
verzet tegen de onontkoombaar,
schijnende dreiging, dat bijkans
de helft van de bloembollen-
oogst 1946 aan <Je vernietiging
zal worden prijsgegeven.
De opbrengst wordt dit jaar
geraamd op ruim 40.000 ton, met
een ruw geschatte waarde van
80 millioen gulden. Slechts de
helft hiervan kan worden ge
ëxporteerd. De resteerende bol
len, ter waarde van vèertig mil
lioen gulden, zullen moeten wor
den vernietigd. Misschien dat
een klein gedeelte als veevoeder
kan worden gebruikt maar de
rest is waardeloos
Steeds meer stemmen gaan op
om alsnog voor dit surplus een
bestemming te zoeken. Men acht
het in deze tijd onverantwoord,'
dat veertig millioen aan kostbare
deviezen eenvoudig aan de ver
nietiging wordt prijsgegeven. De
oplossing voor dit vraagstuk zou
zijn: compensatie - leveringen.
Men wijst in dit verband op
Tsjecho-Slowakije, waarmede
reeds geruimen tijd een leven
dige ruilhandel op deze basis ge
dreven wordt.
Velen zijn ervan overtuigd, dat
op deze wijze b.v. ook met
Frankrijk zaken te doen zouden
zijn Fransche wijnen en par
fums zouden kunnen worden ge
ruild voor Nederlandsche bollen.
Al behooren deze zaken nu niet
bepaald tot hetgeen we het aller-
van Communisme en Revolutionair-socialisme
hield de Katholieke Volkspartij het krachtigst
stand bij de algemeene verkiezingen op 17 en
19 Mei. De KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ roept
alle welgezïnden op, met haar den dam tegen
dezen rooden vloed te versterken.
Niet alleen om te getuigen
tegen het roode gevaar,
maar ook om te voorkomen,
dat de ultra-radicale invloed
in de gemeente raden zich
uitbreidt.
|N EEN SCHERP ARTIKEL
waarschuwt de „Tijd" tegeo de
duivelsche communistische actie,
welke wij in ons land door de po
litieke agitatie van de E.V.C heb
ben leeren kennen! Het blad ont
hult in het bijzonder het interna
tionale karakter van deze actie,
waarin de E.V.C. slechts een klei
ne schakel is:
Onze zeelieden- en havenarbei
dersstakingen krijgen hun inspi
ratie uit dezelfde bron als derge
lijke stakingen in Engeland, Ame
rika, Australië en Britsch-Indië.
Die bron is de communistische
wereldactie, bedoeld als gezags
ondermijning in de democratische
landen. Met eerlijke vakactie
heeft zij volstrekt niets van doen.
Zij gaat met duivelsch overleg te
werk; haar eerste aanslag is ge
richt op de slagaders van het in
ternationale levensverkeer: de
scheepvaart en de havens. Hij
werd reeds tijdens den oorlog
voorbereid en incidenteel ook uit
gevoerd. De oorlogsomstandighe
den toen de zeeman zoo'n on
vervangbare bijdrage leverde tot
den vrede werden uitgebuit,
om de eischen der zeelieden to
renhoog op te schroeven. Nu het
vrede heet te zijn, moeten die
eischen gerealiseerd en zelfs over
troffen worden. Bereikt is. dat
zelfs sommige bona-fiüe zeelieden
dit nu als een eerlijk recht zien.
Daarin schuilt het duivelachtige
/an de communistische taktiek.
Als tweede phase is geprojec
teerd de staking op de spoorwe
gen en in de mijnen. Steeds is de
bedoeling: lamlegging der volks-
voorzieningen-op-grooie-schaai
Deze roept automatisch om regee-
ringsingrijpen. Zoodoende worden
volksbelang en overheidsgezag
tegenover elkaar gesteld. Doel:
verdachtmaking en verzwakking
van iedere regeering die niet com
munistisch is.
Tenslotte de op den duur onont
koombare consequentie, tenminste
als de communistische actie zelve
niet slaagt: dat via den afkeer te
gen deze bolsjewistische agitatie
de democratische volken een haat
zullen ontwikkelen tegen alles
wat arbeidersbeweging en vak
actie is Het gevaar voor de ko
mende ontwikkeling is, dat, als
eenmaal vijand nummer één: het
kapitalisme, verslagen is, een an
dere vijand nummer één: de ar
beidersbeweging, zijn plaats zal
hebben ingenomen. Want het ge
zonde volksinstinct zal evenmin
als de terreur van het grootkapi
taal de terreur van den arbeiders-
dwang dulden. In Australië is het
al zoo ver, dat bij een groot deel
van het volk, in al zijn schakee
ringen, „Labour" als de eerste ge
meenschapsvijand geldt. Er is ge
vaar voor wereldwijde spreiding
van dit gevoel
Dat mogen ook hier te lan
de die arbeiders indachtig
zijn, die de E.V.C. en de
C.P.N. steunen, omdat ze er
tijdelijk beter van denken te
wórden.
Tijdens de eerste prijsuitdeeling
sinds den oorlog in het seminarie
Hageveld, deelde Z.H. Ex. de
Bisschop van Haarlem mede, dat
uit Rome bericht ontvangen was,
dat de H. Vadej den hoogeerw.
heer F. Fiibry, plebaan van de
kathedrale Ikerk in Haarlem,
benoemd heeft tot proost van het
Haarlems kapitel als opvolger
van mgr. H. Taskin.
eerst..noodig hebben: er zal on
getwijfeld groote vraag naar be
staan. En wat is het alternatief:
destructie!
Algemeen, zoo lezen wij in de
„Nederlander", wordt het be
treurd, dat indertijd een overeen
komst met Denemarken voor de
levering van vleesch op deze
grondslag niet tot stand kon ko
men. Denemarken wilde ruilen
voor bloembollen, met bijbeta
ling van een gedeelte in devie
zenmaar Argentinië leverde
goedkooper. Argenitnië echter
vroeg volledige betaling in de
viezen. De vraag is nu maar, wat
tenslotte het goedkoopst, of lie
ver. het voordeeligst is!
Nu het exportseizoen is aange
broken, zien de kweekers het ge
vaar, dat de helft van hun oogst
zal worden vernietigd, naderbij
komen. En steeds dringender
wordt hun verlangen, dat de re
geering alsnog al het mogelijke
zal doen, om met verschillende
landen hierover tot overeenstem
ming te komen.
Men is ervan overtuigd, dat het
onverantwoordelijk is, veertig
millioen kostbare deviezen door
de molen te draaien!
De heer Erik Hazelhof, direc
teur van den Nederlandschen
Voorlichtingsdienst te Montreal
in Canada, is voorloopig van zijn
functie ontheven, hangende het
onderzoek naar de passage uit
een rede, welke de heer Hazel
hof op 4 Juni jl in een hotel te
Montreal voor leden van de
Kiwanis Club uitsprak.
In deze rede heeft de heer
Hazelhof, naar bekend werd,
een aantal minder vleiende
opmerkingen gemaakt aan
gaande persoon en karakter
van den voorloopigen presi
dent van de zichzelf gevormd
hebbende Indonesische repu
bliek Soekarno en van diens
ministers of andere mede
werkers.
Volgens een brief van de Ned.
legatie is de redevoering van den
heer Hazelhof uitgesproken zon
der dat er eenig overleg was ge
pleegd' met een officieele Neder
landsche instantie. Dientenge
volge sprak de heer Hazelhof ge
heel en al op eigen gezag en
daardoor is hij ongelukkigerwijze
de grenzen te buiten gegaan,
waaraan hij zich, indien hij zich
van zijn verantwoordelijkheid
als officieel vertegenwoordiger
van de Nederlandsche regeering
bewust zou zijn geweest, gehou
den zou hebben.
Een dezer dagen werd aan den
raad van het kustplaatsje Marga
te in Engeland het verzoek ge
wricht steun te verleenen aan plan
nen tot oprichting van een vrij
heidsbeeld op de kust van Dover.
Dover.
Het beeld zou Churchill voor
moeten stellen en de passeerende
schepen zouden zich kunnen
oriënteeren op het gloeiende
puntje van Churchill's sigaar,
waarin men dag en nacht een
licht wil laten branden.
Het eerste der 21 Duitsche schepen welke als onderdeel van de Duitsche
schadevergoeding aan Nederland zijn toegewezen, het s.s. "Spree"; is In
óns land aangekomen. Een drijvende hok lost de onderdeelen van de twee
laadbruggen van Thompsons Haven bedrijf te Botterdam; de eerste ge
roofde laa d bruggen welke in ons land terugkeeren. Anefo/Hof P.
