Nieuuu
EEN PROGRAM VAN CHRISTELIJK SOCIALE POLITIEK
GOEDE VOORUITZICHTEN
Voor Alkmaar en omgeving nergens v($^del)
Bureaux:
Nieuw kabinet snijdt tal van problemen aan
Belangrijke mededeelingen
over ingrijpende hervormingen
RECHTVAARDIGE VERDEELING
VAN DE STOFFEUJKEWELVAART
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal: 1.20 per
maand. Inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum 2.50; In alle
edities 26 ct. p. m.m.;
minimum 4.—.
Fam. ber 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct.
No ordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
DINSDAG 23 JULI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10985
ALKMAAR: Langestraat
42A tel. 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noord erbank
H.M. de Koningin heeft hedenmiddag de zitting van de
Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de volgende
Troonrede:
HET VERTROUWEN van mijn
volk heeft u geroepen; om
in de komende vier jaren; mede
te beslissen over het wel en wee
van ons vaderland. Dit stemt
mij lot voldoening. Uw verkie
zing toch strekt mij ten teeken
van een terugkeer tot normale
grondwettelijke vormen en sta
biele staatkundige verhoudingen.
Te meer verheug ik mij hier
over omdat thans eerst recht
alle krachten gericht kunnen
worden op het eene doel: het
leggen van een deugdelijken
grondslag voor den geleidelijken
wederopbouw van onze geeste
lijke en stoffelijke volkswelvaart.
Tot mijn groote vreugde mocht
ik mede uit eigen aanschou
wing vaststellen, dal wij in
gestagen tred reeds menige
schrede op den weg naar dit
groote doel hebben gezet en dat
wij, wat de krachlsinspanning
betreft om het te bereiken
geenszins de minsten zijn in den
kring der door den oorlog ge
troffen volkeren.
Nochtans wachten ons nog vele
en grooie moeilijkheden, welke
ik zoowel u als mijn geheele
volk in ernstige en voortdurende
overweging aanbeveel. Deze
moeilijkheden zullen slechts
overwonnen kunnen worden, in
dien ieder onzer zich met geest
drift wijdt aan den gemeen-
schappelij.ken arbeid, die uitsluL
tend in slaat zal zijn voor de
breede lagen van ons volk den
weg tot welvaart te banen.
In de ontwikkeling der ge
beurtenissen
in Oost-Indië
valt verbetering aan le wijzen.
In belangrijke deelen der bui
tengewesten is reeds in eersten
aanleg overgegaan tot de vesti
ging van een nieuwe rechtsorde,
steunend op de beginselen, die iri
mijn rede.^an 7 December 1942
werden neergelegd. Met verte
genwoordigers der bevolking uit
die buitengewesten, waar he
geallieerde opperbevel de ver-
anwoordelijkheid voor de be
stuursvoering heeft overgedragen
wordt thans beraadslaagd over dé
vervulling, langs loyalen en
vreedzamen weg, van de natio
nale verlangens.
Op Java en Sumatra echter
ontbreken nog voldoende voor
waarden voor zulk een overleg.
Ik vertrouw, dat deze voorwaar,
den mede dank zij verdere
besprekingen spoedig aanwe
zig zullen zijn.
Het geallieerde opperbevel in
deze gebieden; en in den' Riouw-
Archipel, neeft zijn taak nog niet
voltooid. Nog altijd lijden daar
tot onze bezorgdneid velen
uit alle bevolkingsgroepen onder
d'e gevolgen van den oorlog.
De verdere liquidatie van de
Japansche invasie en de terug
keer van
orde en rust
met name op Java en Sumatra,
zijn noodzakelijke voorwaarden,
wil Nederland' zich ten volle
kunnen wijden aan zijn roeping,
om te zamen met de Indonesi
sche volken ook voor hen bin
nen het Koninkrijk een eigen
staatsverband op te bouwen,
waarin die volken vrij hun eigen
kracht kunnen ontplooien en
door middel waarvan zij zich een
eigen plaats in de rij der Ver-
eenigde Volken zullen kunnen
verwerven. In dit Indonesisch
staatsverband zullen uiteraard'
de rechten en belangen van alle
bevolkingsgroepen en van min
derheden dienen te worden be
schermd en behartigd.
Ten einde voor den overgangs_
tijd in het bijzonder de uitoefe
ning van de laak van het opper
bestuur ten aanzien van Oost-
Indië beter tot haar recht te
doen komen en ook daar de
Rijksconferentie voor te berei
den, zal onverwijld een ontwerp
van wet tot instelling van een
commissie-generaal aange
past aan de eischen van den hui-
digen tijd aan u worden voor
gelegd.
In afwachting van het herstel
van het
economisch leven
zullen de groote moeilijkheden
waarvoor Oost-Indië zich op het
gebied van geld- en handelsver
keer gesteld ziet, slechts met
steun van Nederland 'en door
nauwe samenwerking van beide
deelen van het Koninkrijk, uiler.
aard' op voet van gelijkheid, over
wonnen kunnen worden.
Diep getroffen ben ik door de
plichtsbetrachting en zelfbeheer-
sching. waarmede intusschen
zoowei burgers als militairen
ginds onder zoo moeilijke om
standigheden voortgaan, hun taak
te vervullen.
Ook in West-Ind'ië leeft een
drang naar vernieuwing der
staatsinstellingen.
Wat reeds zonder grondwets
wijziging ter bevrediging daar
van kan geschieden, zal ten
spoedigste worden bevorderd, op
dat Suriname en de Nederland-
sche Antillen zullen kunnen be
ginnen met op nieuwen voet
eigen leven, deelgenootschap in
het Koninkrijk en in het bijzon,
der hun taak in hun eigen om
geving ter hand te nemen.
Nederland', dat zich in het
verleden voortdurend tot taak
heeft gesteld in de internationale
samenleving der volkeren bij te
dragen tot den opbouw van een
vreedzame
Internationale wereldorde,
zal ook thans naar vermogen
krachtig samenwerken met al
die landen, die eveneens den
wederopbouw en de bevestiging
van vrede en veiligheid willen
dienen op grondslag van recht
en rechtvaardigheid.
In de organen van de veree-
nigd'e naties en met name in den
Veiligheidsraad, zoomede in de
commissie voor de beheersching
der atoomenergie, streeft de re-
'geering naar bevordering van;
goede internationale verhoudin
gen op den grondslag van het
Handvest, met het doel den in
ternationalen vrede en veiligheid
te bevestigen en de vrijmaking
van het in het atoom sluimerend'
geweld te doen strekken tot heil,
in stede van tot rampspoed der
menschheid.
Onzerzijds wordt een spoedige
totstandkoming van de definitie
ve vredesregelingen gewenscht,
ten einde de wereld de gelegen
heid te bieden, door vreedzamen
arbeid tot herstel te geraken.
Het besef, wederkeerig be-
i staandte bij de Nederlandsche
zoowel als bij de Belgische re
geering, dat ten aanzien van een
aantal internationale vraagstuk
ken haar respectievelijke be
langen gestadig meer samenloo-
pen, draagt er toe bij de nauwe
samenwerking met onze zuider
buren te versterken.
De ontwikkeling van onze be
trekkingen met de mogendheden,
waarmede de vriendschappelijke
re.aties niet zijn verbroken ge
weest. blij© aanleiding geven
-ot voldoening.
Nederland stelt zich voor aan
spraken te doen gelden op grens,
verbetering van beperkten om
vang langs zijn oostgrenzen.
Ónze strijdkrachten.
Mede als een bijdrage tot de
vestiging van een sterke inter
nationale rechtsorde zal worden
voortgegaan met den wederop
bouw zoowel van onze marine
als van onze landmacht. In beide
deelen onzer strijdmacht zal bij
zondere aandacht worden ge
schonken aan de tucht, het mo
reel, de geestelijke verzorging
en de sociale bemoeiingen ten
dienste van het personeel en zijn
gezinnen. Voorstellen tot wijzi
ging van de dienstpichtwet 'en
van de bevorderingswetten voor
het beroeps- en reservepersoneef
onzer landmacht zullen u gorden
aangeboden. Zoowel aan onze
landmacht als aan onje marine,
in het bijzonder aan djt gedeel
te, 'hetwelk tijdens deh oorlog
reeds jaren uit het vaderland
afwezig was, worden hooge
eischen gesteld. Met erkentelijk
heid maak ik gewag van de
groote plichtsbetrachting en of
fervaardigheid dezer mannen.
In ernstig onderzoeok zal worden
genomen de vraag op welke wijze
ontduiking van het bepaalde in art.
263 van het Burgerlijk Wetboek kan
worden tegengegaan. Maatregelen ter
voorkoming van lichtvaardige
echtscheidingen
zullen worden voorbereid. Maatrege
len zullen worden voorbereid ten be
hoeve van een meer doeltreffende be
strijding van de openbare onzedelijk
heid.
Ten aanzien van het onderwijs zal
gestreefd worden naar het wegnemen
van belemmeringen die de vernieu
wing van het onderwijs in den weg
staan en naar het aanvullen van de
op dit gebied bestaande tekorten.
Ontwerpen van wet, vastleggende het
kader waarbinnen zich d'e vernieu
wing van het onderwijs zal kunnen
voltrekken, zullen in overweging ge
nomen worden. Voorstellen tot ver
betering van de financieele verhou
ding ten aanzien van het bijzonder
hooger oderwijs' zullen U op korten
termijn bereiken.
De regeering zal sterken steun ver.
leenen aan de
jeugdbeweging
met inachtneming van zelfstandigheid
der levensrichting en erkenning van
de rechten der ouders. Bijzondere
aandacht zal worden gewijd aan de
bestrijding van de verwildering der
jeugd.
DE TROONREDE, die zeer
uitvoerig en gedetailleerd
is, opent goede vooruitzichten
voor de actieve christelijk-so-
ciale politiek, waarvoor de
Katholieke Volkspartij den
verkiezingsstrijd gevoerd heeft.
Zij bevestigt den uitstekenden
indruk van de plannen van
het kabinet-Beel, welke wij
reeds uit de eerdere Regee-
ringsverklaring hadden opge
daan.
Teekenend is, na een korte
inleiding, dat de breede be
schouwing over de Overzee-
sche staatsdeelen voorop
staat. En tot blijdschap stemt
het, dat de Regeering in de
ontwikkeling der gebeurtenis
sen aldaar verbetering ziet.
Zij vertrouwt, dat ook op Java
en Sumatra spoedig voldoen
de voorwaarden voor een
overleg, als nu te Malino
wordt gevoerd, aanwezig, zul
len zijn. De Regeering betuigt
nog eens haar geloof in de
eenheid van het Rijksverband
naast medewerking aan den
opbouw van het eigen staats
verband, opdat de Indonesi
sche volken een eigen plaats
in de rij der Vereenigde Vol
keren zullen kunnen innemen.
Op Indië volgt onze plaats
in internationaal verband. Wij
betuigen onze liefde voor vre
de en veiligheid, en ons ver
trouwen in internationale sa
menwerking, die we zullen
steunen, ook door het opbou
wen van een vloot en land
macht, waarbij alle aandacht
geschonken zal worden aan
sociale en moreele belangen.
Dan volgt een rijtje ter ver
wezenlijking van speciale geeste
lijke wenschen van het katho
lieke program: maatregelen te
gen echtscheidingen, meer doel
treffende bestrijding van de
openbare onzedelijkheid, deug
delijke onderwijsvernieuwing,
verbetering van de financieele
verhouding voor het bijzonder
hooger onderwijs, steun aan de
jeugdbeweging en bestrijding
van de verwildering onder de
jeugd
Er komt een nationaal omroep
bestel op publiekrechtelijken
grondslag, met erkenning van de
verschillende levensbeschouwin
gen.
Het streven naar opvoering
van de nationale productie staat
voorop om te komen tot herstel
van de stoffelijke welvaart. Acti
viteit betoont de regeeririg ten
aanzien van de ontwikkeling van
het gezonde middenstandsbedrijf
er komt beschefming tegen d^
onredelijke concurrentie van het
grootbedrijf, enz. De regeering
maakt ernst met haar actieve
welvaartspolitiek, met medewer
king van een op wettelijke basis
staand adviseerend planbureau.
Een redelijke belooning voor den
land- en tuinbouw zal in acht
genomen worden bij het streven
naar verlaging van den kostprijs.
Hst land- en tuinbouwonderwijs
zal moeten worden uitgebreid.
De wederopbouw zal niet
kracht worden voortgezet. Een
financieele regeling voorden
bouw van woningen door parti
culieren is vrijwel gereed!
Tal van wettelijke maatregelen
worden voorgesteld, zooals een
regeling van het vervoer langs
den weg e.d. Als de Regeer.ng
alles, wat zij aankondigt, of als
wenschelijk in uitzicht stelt, vol
voert in de komende vier jaar,
dan doet ze knap werk
Van de groote dingen noemen
wij, in de chronologische volgorde
van het langademige staatsstuk
zelf, de ordening: hier genoemd
verschuiving van overneidsbe-
moeiïng naar publiekrechtelijke
organen. De voorbereiding van de
publiekrechtelijke bedrijfsorgani
satie zal met spoed worden voort
gezet Er komt een sociaal-econo
mische raad en socialisatie zal
worden overwogen van de open
bare nutsbedrijven, die nog niet in
gemeenschapsbezit zijn. En de
mijnen? „Socialisatie zal worden
bevorderd, zoodra uit een onder
zoek gebleken is, dat het algemeen
belang zulk ingrijpen vordert.'
Groote zorg zal worden besteed
aan de rechtvaardige verdeeling
van de stoffelijke welvaart; er
komt scherp toezicht op de prij
zen, de kinderbijslag zal worden
verhoogd, een voorloopige oplos
sing worden gevonden voor ver
betering van de hulp voor ouden
van dagen en tal van andere so
ciale maatregelen.
En nadat deze en tal van andere
hoopvolle vooruitzichten geopend
zijn in dit overvloedige staatsstuk,
volgtonder in den zak de re
kening: „grooie zorg boezemt mij
de toestand van 's lands financiën
in", zegt de Koningin in de Troon
rede. Gelukkig volgt op de mede-
deeling, dat in het belang van de
voortzetting van de financieele
hulp uit het buitenland niets mag
worden nagelaten, wat de van
ouds erkende credietwaardigheid
van Nederland zal kunnen ver
sterken, niet de aankondiging
van een „van ouds bekende aan
passingspolitiek", maar de meer
constructieve en hoopgevende ver
klaring, dat eerste voorwaarde
voor de versterking van ons cre-
diet is: eendrachtige voortzetting
van de herstelpolitiek. Overigens
worden verschillende financieele
maatregelen aangekondigd, even
als de instelling van een Staats
commissie voor Grondwetsherzie
ning.
Moge ook het slot van de Troon
rede in vervulling gaan: dat God
wijsheid en kracht moge geven tot
zegen van ons Koninkrijk en zijn
toekomst!