Nieuw
PARIJSCHE CONFERENTIE BEGINT HEDEN
KRUITHUIS VLIEGT DE
LUCHT IN
V SCHADUWEN
Minister Bevin komt niet
Amsterdammers beleven weer
angstige uren
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Economisch herstel of
Veiligheid?
Attlee vervangt
Bevin
Nederlander
verongeluk!
HET HAD NOG ERGER
KUNNEN ZIJN
I2aalsle nieuws
Bidaul! over internatio
nale samenwerking
„NOOIT MEER"
Hoofdredacteur: H. N,
Smits; rayon-redacteur
Pr. Otten; binnenland
P. Sigon. i
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand; inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.i
minimum 2.50; in alle
edities 26 ct. p. m.m.1
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct p. mm.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
MAANDAG 29 JULI 1946
41e JAARGANG - NUMMER 10990
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
De vredesconferentie,
die vandaag in Parijs begint,
staat voor een moeilijke taak. Er
komen ontwerp-verdragen aan de
orde, waarover nauwelijks over
eenstemming bestaat. De Groote
Vier zijn het over eenige alge-
meene bepalingen betreffende
Italië en de as-satellieten wél
eens, maar over een heel groot
deel ook niet. En terwijl men
reeds doende was voorbereidingen
te treffen voor de publicatie van
de punten van overeenstemming,
kwam Rusland dat wei eens
meer roet in het eten schijnt te
gooien met den eisch, om ook
de punten, waar de Groote Vier
het niet eens over zijn, publiek te
maken Dit mag niet bevorderlijk
zijn voor de hoop op een betere
wereld van den anderen kant is
het misschien maar beter dat we
de grauwe werkelijkheid zien. En
die is, dat de conferentie, die he
den te Parijs begint, nauwelijks
den naam van Vredesconferen
tie verdient! Het lijkt meer op een
algemeene vergadering der N.V.
tot voortzetting van den faillieten
boedel der Europeesche Staten.
En administreeren van verdragen
die bepalingen bevatten omtrent
datgene, wat Italië en de as-satel
lieten wel en niet mogen. Bepa
lingen, die het oorlogspotentiëel
van die landen inderdaad voor
geruimen tijd aantasten, maar
daarmee den vrede niet maken.
De vrede zooiets zei Minister
Byrnes 'ook, toen hij uit Washing
ton naar Parijs vertrok moet
komen uit de harten van de men-
schen. Bovendien is het optreden
van verschillende partners, bijzon
der de brutale houding van 'Rus
land, heelemaal niet geschikt om
den grondslag te leggen voor den
wereldvrede, maar wel, om het
oorlogspotentieel van verslagen
landen te verplaatsen naar over
winnende landen. Dit blijkt niet
alleen uit de laatste berichten van
Amerika^nsche zijde, volgens
welke Rusland bezig is de beslui
ten van Potsdam aan zijn laars
te lappen en de Duitsche oorlogs
industrie in zijn zone te laten
werken voor de Russische bewa
pening!
De Parijsche conferentie komt
bijeen onder den schaduw van tal
van onopgeloste problemen, die
dringend opheldering behoeven,
maar op deze eerste conferentie
niet of nauwelijks ter sprake ko
men. Dan zijn er ook nog het
probleem Amerika met de atoom
bom en vooral het probleem
Duitschland! „Duitschland vormt
nog steeds een voortdurende be
dreiging voor Frankrijk" heeft
minister Bidault verklaard. En nu
de illusie, dat dit o«de zeer in
Europa na de ineenstorting van
Duitschland zou zijn opgeruimd,
vervlogen is, moeten wij helaas
zeggen, dat Duitschland niet al
leen voor Frankrijk een bedrei
ging vormt!
Volgens een Italiaansch blad
zou het Vaticaan er bij de Parij
sche conferentie op aandringen de
beginselen van gerechtigheid en
naastenliefde niet uit het oog te
verliezen bij het vaststellen van
de „verdragen", die om de over
wonnen landen zullen worden
aangelegd Maar wie alleen maar
Polen, Hongarije en Joego-Slavië
neemt, en weet, welke machten
daar de lakens uitdeelen, die ziet,
dat een der sterkste krachten in
de Groote Vier van gerechtigheid
en liefde nog ver..verwijderd is.
En tochin de schaduwen
van de problemen, die het licht
op de Parijsche conferentie ver
duisteren, blijft de christelijke
wereld voor den triomf van liefde
en gerechtigheid in de wereld bid
den!
ONDERSCHEIDING VOOR AD
MIRAAL H. KEN1 HEWITT
H M. de Koningin heeft den
thans in Nederland vcrtoevenden
bevelhebber van de Amerikaan-
sche zeestrijdkrachten in Europa,
Admiraal H. Kert Hewitt, be
noemd tot Groot-Officier in de
Orde van Oranje-Nassau.
LI ET PALAIS DE LUXEMBOURG te
Parijs is de plaats, waar de verte
genwoordigers van 21 landen, waaron
der Nederland, vandaag zullen beginnen
met mede te beraadslagen over de Vre
desverdragen met Italië, Bulgarije, Hon
garije, Roemenië en Finland. Het meest-
sensationeele nieuws is tot nog toe, dat
Minister Bevin, die overwerkt is, niet aan
de besprekingen zal deelnemen. Men
zal zyn markante figuur en zijn mar
kante opmerkingen missen. Minister
Bidault zou hedenmiddag de openings
rede houden.
Minister Bevin die
de conferentie niet
bijwoont
De conferentie heeft een advi- j
seerend karakter. De verdragen
zijn ontworpen door de Groote
Vier, Amerika, Rusland, Engeland
en Frankrijk, en worden door deze
ook vastgesteld. De aigemeene
verwachting is dat er weinig van
beteekenis aan de ontwerpen ver
anderd zal worden. Volgens de
laatste berichten zal de pubhcatie
van de ontwerpen Dinsdagmorgen
geschieden.
Velen zullen in gedachten te
ruggaan naar de dagen vm 1919,
toen er ook een Vredesconferentie
plaats had, nl. die te Versailles.
Daar was practisch alleen het
Vredesverdrag met Duitschland
aan de orde, terwijl na het Duit
sche vraagstuk als de voornaam
ste schaduw over de Conferentie
valt, zonder dat het officieel ler
sprake komt. Volgens velen ging
het befaamde Verdrag van Ver
sailles het monument van eco
nomisch onverstand tegenover
Duitschland nog lang niet ver ge
noeg, volgens anderen is het veel
te ver gegaan. Zeker is het, dat in
dit verdrag een enorme propagan-
dastof was opgestapeld voor ue
ideologie en de methoden van het
nationaal-socialisme. En zeker is
ook. dat velen in de wereld voor
al Duitschland weer vreezen.
Bleek dit uit
een rede van
minister Bi
dault, het
kwam ook tot
uiting in een
belangrijke re
de van gene
raal de Gaulie.
Deze sprak te
Barleduc. Hij
raakte de kern
van het inter
nationale pro
bleem aan, door
op te merken,
dat Europa
verzwakt uit den strijd te
voorschijn is gekomen, terwnl
Amerika en Rusland tegenover el
kaar staan als de eenig overgeble
ven twee groote mogendheden! Zij
hebben enorme voorraden aan
materiaal en menschen. Tusseben
deze machten kan Europa een
factor van evenwicht vormen.
AUSTRALIë zal op de confe.
rentie te Parijs pleiten voor
de rechten van de kleine naties
en staat op het standpunt, dat
het economisch herstel van de
voornaamste landen belangrijker
is dan het vaststellen van gren
zen.
ITALIë verlangt de doeltref
fende verdediging van d- Tta-
liaansche rechten en een tot
stand brengen van een rechtvaar
digen en duurzamen vrede in het
belang van de internationale sa
menwerking.
DE OOSTENRIJKSCHE socia
listische partij heeft een op
roep geridht tot geestverwanlen
over de geheele wereld, waarin
zij zegt dat Oostenrijk dat bij het
uitbreken van den oorlog zelfs
niet bestond, slechter behandeld
zijde van Hitler en Mussolini
wordt dan de staten die aan de
aan den oorlog hebben deelgeno
men".
DE GAULLE
raakt de kern van het
probleem aan:
Europa vorme een even
wicht tusschen Amerika
en Rusland
In dit verband pleitte de Gaulle
voor nauwe samenwerking tus
schen Frankrijk en Engeland, en
betreurde het dat het Roer-
vraagstuk deze twee landen ver
deeld houdt. Tegen een economi
sche eenheid van Duitschland
heeft de Gaulle echter geen be
zwaar. Hij wilde verschillende af
zonderlijke Duitsche provincies of
landen. Voor het Oosten ziet hij
als '<*rens de Oder, voor het Wes
ten de Rijn.Het Roer-gebied
moet z. i. onder internationaal be
heer komen. Komt er geen eens
gezind Europa dan ziet de Gaulle
de toekomst in verband met de
gespannen verhouding tusschen
Amerika en Rusland somber in.
QE BRITSCHE MINISTER van
buiienlandsche zaken Bevin
kan wegens een lichte onge
steldheid (hij is overwerkt) niet
naar Parijs gaan. De eerste
minister, Attlee, zal de Britsche
delegatie voor de vredesconfe
rentie in zijn plaats leiden.
Dr. Wurfbaini, cte Nederland-
sche consul-generaal te Kaap
stad is bij het beklimmen van
den Tafelberg verongelukt. Hij
maakte een val van 4.50 meter
en werd door neerstortend ge
steente gedood.
Minister Bidault die de conferentie
heden opent
2 ONDAGMIDDAG omstreeks half zes is een kruitmagazijn
gelegen aan den Noorderweg in den Grooten IJpolder
te Amsterdam, vermoedelijk tengevolge van broeiing van het
kruit, in de lucht gevlogen. Er ontstond een enorme rookzuil
in noordelijke richting, die door de geheele stad zichtbaar
werd. Hoewel zeer velen op wonderbaarlijke wijze aan den
dood zijn ontsnapt, heeft deze geweldige explosie toch nog
enkele slachtoffers geëischt. Ook gingen een boerderij en
drie woningen in de vlammen op. Het kruithuis werd als op
slagplaats gebruikt voor Duitsche munitie, die vergaard wordt
uit de in de duinen gelegen bunkers.
Vier militaire wachten, die zich
bij het in de lucht gevlogen
kruithuis bevonden op het mo
ment d'er ontplofifng, zijn als
door een wonder aan den dood
ontsnapt. Er waren vier munitie
opslagplaatsen in het kruithuis.
De munitie werd er verzameld,
teneinde ze van hieruit naar
schepen in het Noordzeekanaal
te vervoeren, die de gevaarlijke
lading op zee overboord zetten.
Het sorteeren der munitie ge
schiedde meestentijds met behulp
van S.S.-arbeidskrachten.
Een in de nabijheid gelegen
boerderij brandde geheel af. Drie
dagloonershuizen werden met
den grond gelijk gemaakt. Ver
schillende inwoners zijn er ech
ter zonder kleerscheuren afge
komen, van anderen is nog niets
bekend.
Naar een ooggetuige ver
klaarde, was de omgeving
van 't kruithuis in een ware
hel herschapen Projectielen
werden bij de ontploffingen
in alle richtingen wegge-
slingerd.
Op wonderbaarlijke wijze zijn
de vier, hij het kruithuis op
wacht staande militairen, aan
den dood ontsnapt. Bij den eer
sten slag der hevige explosie, die
door het in de lucht vliegen van
de opgestapelde munitie werd
veroorzaakt, werden de drie sol
daten, P. Hurkmans, Tepe en
Burggreeve, allen uit Haarlem,
tezamen met hun wachtcomman
dant, den eveneens in Haarlem
woonachtigen heer Biesbrouck,
van den grond gelicht en als
veertjes door de lucht geslin-
§erd. Een viertal meters verder
éïandden zij weer op den be
ganen grond en wel aan de an
dere zijde van een twee meter
breeden sloot, waarover de enor
me luchtdruk hen had heenge
slagen. Verdoofd van schrik en
van den slag. maar wonder bo
ven wonder slechts licht gewond,
aarzelden de mannen, met groote
tegenwoordigheid van geest,
geen moment "dekking te zoeken
in het water van de sloot. Gelijk
tijdig weergalmde daarop de
Spaak heeft gisterenavond in
een vergadering verklaard, dat
zijn taak bemoeilijkt wordt door
enkele communistische eischen.
Hij pleitte voor samenwerking
met de Chr. Valkspartij en deed
een beroep op Van Acker om tot
de regeering toe te treden. To
Hasselt heeft gisteren een groo
te demonsratie plaats gehad ten
gunste van den terugkeer van
Koning Leopold.
IN EEN TOESPRAAK tot de
voormalige verzetsbeweging te
St Etienne bij Lyon verklaarde
de Fransche minister van buiten-,
landsche zaken en premier, Bi
dault, dat de pogingen om tot in
ternationale samenwerking te
komen meer van ganscher harte
zullen moeten geschieden om suc
ces te hebben. Frankrijk, aldus
Bidault, heeft op de aanstaande
Vredesconferentie niets anders te
vragen dan de meest elementaire
garanties voor zijn eigen veilig
heid. Er moet een eind gemaakt
worden aan de onzekerheid die
thans in dit opzicht nog steeds be
staat. Duitschland vormt nog
steeds een voortdurende bedrei
ging voor Frankrijk.
„Duitschland is een realiteit, en
niet langer het zwarte vacuum,
zooals het de rest van Europa
twee jaar geleden toescheen. Het
is noodzakelijk er bij voortduring
op te wijzen dat Berlijn wederom
op zijn oude plaats opgebouwd zal
worden, en dat het oo ermij de-
lijk de hoofdstad zal blijven van
hetgeen de dwaasheid of wijsheid
der geallieerden vat; Duitschland
overlaat."
Byrnes de Amerikaansche
Minister van Buiienlandsche
Zaken, heeft voor zjjn ver
trek naar de Vredesconfe
rentie te Parijs een toespraak
gehouden, waarin hij de be
lofte deed, dat „de Veree-
nigde Staten nooit meer zul
len terugkeeren tot een iso
lationistische politiek".
Byrnes verklaarde voorts, dat
de Ver. Staten de vastbeslo
ten meening zijn toegedaan dat
de vredesconferentie te Parijs het
begin en niet het einde van de
krachtsinspanningen voor het op
bouwen van den vrede moet
zijn.
Byrnes zeide overtuigd te zijn,
„dat wij na maanden van on
afgebroken inspanning op den
weg terug naar den vrede zijn".
Hij zeide voorts, dat naar zijn
meening het vermijden van een
nieuwen oorlog voornamelijk af_
hangt van de snelheid, waarmee
de gevaarlijke bronnen van wrij
ving. die de nasleep van den
vongen oorlog zijn, kunnen
worden weggenomen.
Byrnes gaf de waarschuwing,
dat „In een wereld, waarin lan
den angstvallig hun souvereini-
teit bewaken" er "geen „ideale
werkwijze voor het tot stand
brengen van den vrede" is.
INDIë
tweede zware slag, die zoo mo
gelijk nog heviger was dan de
eerste De brokstukken en de
projectielen vlogen de mannen
om het hoofd, die er in het water
echter weinig hinder van onder
vonden. Toen de ergste ontplof
fingen voorbij waren, verwijder
den de mannen zich zoo snel
mogelijk van de gevaarlijke
plaats. Onderweg ^waarschuwden
zij verscheidene bewoners van
boerderijen voor de nog komende
ontploffingen. Velen van hen
wisten in hun besluiteloosheid
niets beters te doen dan achter
een hooiberg te kruipen. Na in
het Binnengasthuis verbonden te
zijn, konden alle vier de wachten
huiswaarts keeren.