RADIO
De zuivering van het
Dagblad voor Noordholland
VAN DEN HELD JAN TROMPETTER
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Bommenwerpers bestoken Indonesische
troepenconcentraties
Militaire actie te
Bandoeng
WATER OP DE BON
Trygve Lie optimistisch
Vrouw vermoord
te Amsterdam
Jalouzie de oorzaak
Kabinet Huysmans
stelt zich voor
Geen verandering in het
regeeringsbeleid
DE PARIJSCHE
CONFERENTIE
V.
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 194S
III. (Slot.)
"TENSLOTTE kwamen ook en-
kelp journalisten van het
Dagblad voor Noord-Holland
voor de zuiveringscommissie;
Ne bis idem, is een oud La-
tijnsch spreekwoord; niemand
worde tweemaal voor eenzelfde
feit veroordeeld, is er de betee-
kenis van. Er waren journalisten
die alreeds door de vanwege het
Militair Gezag ingestelde zuive
ringscommissie te Alkmaar wa
ren gezuiverd en ofschoon bij de
langverbeide verdwijning van
het M.G medegedeeld werd, dat
de besluiten van het M.G. van
kracht zouden blijven, werden
enkele collega's toch nog eens
door deze landelijke zuiverings
commissie berecht.
Wij hebben echter den indruk,
dat die zuiveringscommissie van
het M.G wat men noemt een
opgezette mouw was; een come-
die, gespeeld door de ex-illega
len en hun vriendjes. Maakte
V niet de directeur van een ex-
illegaal blaadje deel uit van die
zuiveringscommissie, evenals de
journalist, die voor de zuive
ringscommissie in Amsterdam
,^dei> President-Commissaris van
c/| O het Dagblad voor Noord-Holland
-f verdedigde, doch wien door den
1 voorzitter er een verwijt van ge
maakt werd dat hij als journalist
was aangebleven, toen zijn blad
een meer dan schandelijk artikel
„moest" opnemen over H.K.H.
Prinses Juli'ana?
Intusschen kwamen de dossiers
van de Alkmaarsche Zuiverings
commissie ook in dii proces ter
sprake en hebben de betrokken
journalisten uit de stukken ken
nis kunnen nemen van de be
schuldigingen, al of niet ten on
rechte door hun collega's tegen
hen ingebracht
Kan men dus bezwaar maken
tegen deze dubbele zuivering,
evenzoo komt het ons vreemd
voor, dat de eene journalist wèl,
de ander niet ter verantwoording
werd geroepen, terwijl zij toch
beiden, in dezelfde positie ver-
keerend, dezelfde houding had
den aangenomen. Is de oplossing
soms te zoeken iii het feit, dat de
eene betere relaties had bij de
illegalen dan de ander, of dat de
een zich meer liet voorstaan op
zijn illegale activiteit dan de an
der? Hoe het zij, het bevredigt 't
rechtsgevoel niet, dat hier niet
het. systeem: gelijke monniken,
gelijke kappen werd! gehuldigd.
De heer Dmkelberg, die vóór de
totstandkoming van de „moffen-
creatie'' directeur-hoofdredacteur
van De Zaanlander was, had' en
kele artikelen geschreven in dat
blad, die den Öuitschers zóó on
aangenaam waren, dat zij hem
ervoor gevangen hebben gezet.
In 1942 verliet hij vrijwillig de
journalistiek en hij solliciteerde
ook niet naar de functie van
journalist bij het Dagblad voor
Noord-Holland Voor de mede
werking aan de fusie hoorde hij)
twee jaar uitsluiting tegen zich
eiscnen.
De directeur en de hoofdredac
teur van den Kennemer, de hee-
ren Zuijdema en Belterman, die
ook na de fusie bleven medewer
ken, drie jaar.
Een raadselachtige figuur.
Be man, die door zijn geruc!ht_
makende artikelen zichzelf nogal in
opspraak heeft gebracht, was H. P.
v. d. Aardweg, de romanschrijver, die
PROGRAMMA
DONDERDAG 8 AUGUSTUS
HILVERSUM I (301.5 m.) KRO 7.00
Nieuws, ochtendgymn. en morgenge
bed; 8.00 Nieuws;; 8.20 Pluk den dag!
10.00 NCR.V BBC.Symph. orkest;
11.00 KRO De Zonnebloem; 11.45 Fa
milieberichten uit Indië; 12.03 Adolf
Busch; 12.30 Lunchconcert en nieuws
14.00 NCRV Stichts Salonorkest;' 15.45
Yehrudi Menuhin; 17.30 Concert voos
piano en orkest; 18.00 Orgelspel; 18.30
Ned. Strijdkrachten en nieuwe; 19-45
RVD antwoordt; 20.08 Zang uit Lim
burg; 20.50 Hieronymus van Alphen;
21.10 Omroeporkest; 22.00 Nieuws;
22.45 Avond overdenking; 23.00 Bach_
cyclus; 24.00 Sluiting'.
HILVERSUM II (415.5 M-): AVRO:
7.00 Nieuws, ochtendgymn. en gram.
8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 9.15 Morgen
wijding; 9.50 Vroolijk programma;
11.10 Ensemble Jetty Cantor; Ï2.35
Orgelspel, 13.00 Nieuws; 14.00 "Alles
wordt plastic"; 14.20 Omroep_Kamer_
orkest; 19:20 Orkest Arie Bruinsma;
16.00 Disco-variété; 17.30 Lichtie
pianomuziek; 18.00 Nieuws; 18.15
Nocturne in Bruin; 18.45 Sportpraatje
19.15 UW_causerie; 19.30 Renova-
septet; 20.15 Promenade_orkest; 21.15
Atoom_energie; 22.30 Reportage; 22.35
The Skymasters; 23.00 Nieuws; 23.15
Gram.; 24.00 Sluiting.
door zijn uitgever Butter aan een
krantenbaantje geholpen werd bij het
Dagblad voor Noord-Holland. Zijn
beweringen dat hij daar gekomen was
in opdracht van de illegaliteit, en om
menscbenlevens te redden (hij zou
Klomp en Werkman uit Duitsche
handen gevrijwaard hebben) werden
door de Zuiveringscommissie met een
korreltje zout genomen. Een lange
reeks citaten uit de artikelen die hij
tijdens zijn hoofdredacteurschap van
het blad schreef, konden evengoed
uit "Volk en Vaderland" geciteerd
zijn, zóó vloeiden zij over van na-
tionaal-socialistiscfcre propaganda.
Zoowel v. d. Aardweg als zijn
Joodsche verdediger mr. Levy be
toogden dat deze artikelen slechts de
bedoeling hadden de nazi's te ridicu.
liseeren; maar intusschen hebben ze
toch grif ingang gevonden bij tal van
eenvoudige lezers, die de gave des
onderscheids misten.
Tot zijn verdediging kon zijn raads
man ook een groot aantal citaten
laten hooren uit artikelen die hij in
later jaren had geschreven, die in
derdaad van moed getuigden en die
dan ook in geen andere krant te lezen
waren. De Eereraad voor de Letter
kunde had Van den Aardweg ver
gunning gegeven verder te publicee-
ren. De Openbare aanklager eischte
tegen deze raadselachtige figuur uit
de redactiestaf van het Dagblad voor
Noord-Holland vijf jaren uitsluiting.
De verschillende NSB-redacteuren;
die door Den Haag gestuurd waren,
Jonker de NSBLer, Schroder de SS_
man en Marinus de politieke vuil-
spuiter uit Den Haag, werden hier
wel als getuigen g'ehoord doch zullen,
zich voor het Bijz. Gerechtshof heb
ben te verantwoorden; dat zij heel
hun leven geen kans krijgen ooit
journalistieken arbeid te verrichten,
staat wel vast.
Tweemaal gezuiverd.
Tenslotte werd ook de heer Tj.
A'dema gehoord. Hij was sinds 1918
hoofdredacteur van de Alkm. Courant
en werd na de fusie al dadelijk ver
vangen door den NSB_er Jonker. Ont
slaan wilde Butter hem niet, want
tegenover de buitenwereld gaf het
toch altijd* nog eenig cachet, als
Adema, die door niemand van sym
pathie met Duitschers en NSB_ers
verdacht werd aan de krant verbon
den bleef. Enkele korte perlode's, als
Butter door de voordeur een NSB_èr
eruit gegooid had, om er door de
achterdeur weer een in te laten,
moest Adema de functie van waar
nemend hoofdredacteur vervullen.
Artikelen, door hem :zelf geschreven
in den geest van de nieuwe orde,
konden hem niet ten laste worden
gelegd; hij werd slechts verantwoor
delijk gesteld voor de opname van de
copie, die door de persdictators in
Den Haag' verplichtend was voorge
schreven.
Zijn verdediger mr. dr. C. Berkhou-
wer maakte er zeer terecht, bezwaar
tegen dat de heer Adema voor de
tweede maal gezuiverd werd; in Alk
maar achtte de zuiveringscommissie
hem met een berisping voldoende ge
straft; terwijl mr. Borst in Amster
dam één jaar uitsluiting vroeg, in
gaande den dag' van de uitspraak.
Ook tegen deze laatste bepaling
maakte mr. Berkhouwer bezwaar; in
alle gevallen van perszuivering ging
tot dusver de uitsluiting in op 15 Mei
1945. Waarom dan voor den heer
Adema, die trouwens in Juli 1944
reeds door den SS_hoofdredacteur
Schroder ontslagen was weg'ens zijn
onbruikbaarheid voor de nieuwe-orde
journalistiek, een andere maatstaf
aangelegd? Reeds twee jaar kon bij
zijn beroep niet uitoefenen. Hij heeft
er dus al twee.jaar opzitten.
Wij vertrouwen daarom, dat de
Zuiveringscommissie, alvorens tot
een uitspraak te kome.n, cïeze
overweging zeker in aanmerking
zal nemen, zich herinnerend haar
milde houding tegenover den
journalist Jae. Broersen, die
.eveneens eenigen tijd waarne
mend hoofdredacteur was en
wien het certificaat van „geen
bezwaar" werd toegezegd, waar
tegen geen enkele collega be
zwaar zal maken.
De andere journalisten van het
Dagblad voor Noord-Holland
kwamen er, öf omdat hen' niets
bezwaarlijks ten laste kon wor
den gelegd', öf omdat zij de jour
nalistiek inmiddels verlaten heb
ben, met een koopje af, al moet
niet vergeten worden, dat zij al
bijna anderhalf jaar hun beroep
niet hebben uitgeoefend, met d^
financieele gevolgen van dien.
Op 17 Aug. zal de^ Zuiverings
commissie in besloten zitting uit
spraak doen.
De N ederlandsche leger-
voorlichtingsdienst maakt
bekend, dat middelzware
bommenwerpers op 6 Aug.
troepenconcentraties der
extremisten in de nabij
heid van Bandoeng heb
ben aangevallen. De sterk
te der concentraties is tot
nog toe niet bekend.
Auto's en een olie-opslag
plaats zijn door machinege
weervuur en bombardement
vanaf zeer geringe hoogte in
brand geraakt en twee ge
vechtsvliegtuigen zijn op ver
kenning gestuurd boven het
vliegveld Tasikmalaja, waar
3 vliegtuigen op het vliegveld
in brand zijn gevlogen. Eigen
vliegtuigen zijn van den grond
af beschoten.
In verband hiermede ver
klaart een bericht van het re-
publikeinsche persbureau ^An-
tara van 7 Aug., dat 9 Indo
nesiërs en 6 Chineesche bur
gers werden gedood, toen 2
gevechtsvliegtuigen der geal
lieerden Tasikmalaja gister
ochtend met machinegeweren
beschoten. Een ander bericht
zegt, dat Tjitjalengka door 'n
eskader van vijf geallieerde
bommenwerpers en twee ge
vechtsvliegtuigen hevig is ge-
Een 250.000 inwoners tel
lende plaats in het graafschap
Northumberland in Engeland
wordt sinds Dinsdag iederen
dag van 6 uur des avonds tot
6 uur des morgens van de wa
terleiding afgesneden. Het wa
ter, dat beschikbaar kan wor
den gesteld, wordt gedistri
bueerd. De reden hiervan is
gelegei in het feit, dat er in
het pompstation van Tyne-
mouth nog slechts voor 40
dagen water is.
bombardeerd. Onderzoekingen
zijn gaande, maar zeker is het
jdat er groote verliezen ver
oorzaakt zijn.
Tijdens de bijeenkomst van
den Raad van de UNRRA in het
gebouw van den vroegeren Vol
kenbond te Geneve heeft Trygve
Lie, de secretaris-generaal van
de Ver. Naties, verklaard, dat hij
.na zijn reis door Europa de toe
komst hoopvol inzag.
De vijfde zitting van den-Raad
werd door Laguardia, den direc
teur-generaal van de UNRRA,
geopend, waarbij hij Lie dankte
voor zijn bemoeiingen waardoor
het gebouw ter beschikking van
de UNRRA is gesteld'.
Over het werk van de UNRRA
zeide Lie dat het een aanvulling
is van hetgeen in Parijs tot stand
is gebracht. In 1918 waren de
verbonden mogendheden niet
bereid de economische en sociale
problemen aan te pakken. „Zon
der de dynamische persoonlijk
heid van Laguardia zou de ge
schiedenis van 1946 er heel an
ders hebben uitgezien", zoo be
sloot Trygve Lie.
Joodsche inwoners van Tel
Aviv siaan in de rij voor de
bakkerswinkels gedurende de
twee uren, dat liet uitgaans
verbod in verband met de
huiszoekingen naar wagens,
was opgeheven. (Ass. Kess)
Te Amsterdam is gisterenmor
gen omstreeks kwarf over elf
op de Nassaukade ongeveer
bij de Clercqstraat een 28-
jarige vrouw door een man
met een mes doodgestoken.
De man en de vrouw hadden
eenigen tijd staan praten. Plotse
ling sprong de man op zijn fiets
en reed snel weg in de richting
van het Leidsche Plein. Op het
zelfde moment riep de vrouw, dat
zij gestoken was. Voorbijgangers
schoten te hulp en brachten haar
bij een in de buurt wonenden
dokter, alwaar, zij na 5 minuten
aan de bekomen verwondingen
bezweek.
Nader wordt vernomen, dat in
de handtasch van het slachtoffer
brieven zijn ge-vonden, waaruit de
identiteit van den vermoedelijken
dader gemakkelijk was vast te
stellen. Gebleken is, dat de vrouw
met den mam samen heeft geleefd,
maar niets meer van hem wilde
weten.
Dader gegrepen
De dader van den moordaan
slag is door de Naardensche poli
tie gearresteerd. De dader, een
zeer bekend Amsterdamsch straat-
'muzikant-banjpspeler, werd door
'een Naardenscnen politieagent met
een diepe borstwonde aan den
kant van den weg gevonden De
man, die overigens' een onbespro
ken verleden heefteen bij de Am-
sterdamsche politie goed aange
schreven staat, heeft zich in de
•vertwijfeling over de in groote
opwinding begane daad, van het
leven willen berooven door zich-
zelfs in de borst te steken. Zijn
verwonding is echter niet levens
gevaarlijk. Hij heeft reeds een
volledige bekentenis afgelegd.
DAMSPELRUBRIEK
Rectificatie:'In probleem no.
57 van C. de Graaf komt nog een
witte schijf op veld 32 te staan.
Minister - president Camille
Huysmans heeft Dinsdag voor
het Belgische parlement een
regeeringsverklaring afgelegd,
waarin hij deed uitkomen, dat
het ministerie-van Acker viel
zonder dat zijn politiek was
afgekeurd. De huidige regee
ring zal' de voornaamste doel
einden van het ministerie van
Acker nastreven, namelijk mo
netaire en financieele sanee
ring, handhaving van de waar
de van den frank, evenwicht
van begrooting, economisch
herstel, s lands wederopbouw
en maatschappelijke vooruit-
gang.
De regeerirng gaat de verbinte
nis aan de begrootingen uiterlijk
op 31 October in te dienen. Zij
dringt er op aan, dat deze voor
1 Januari besproken en goedge
keurd zullen worden.
De rantsoeneering zal worden
beperkt tot die koopwaren, waar
van productie en invoer nog steeds
ontoereikend zijn.
De verkregen resultaten van de
prijzen- en loonenpolitiek zullen
bestudeerd worden op de natio
nale arbeidsconferentie op de na
tionale conferentie van den han
del en., op de nationale conferen
tie van den landbouw, welke alle
drie binnenkort gehouden zullen
worden.
Het beginsel van stabiliseering
der loonen op het vroegere peil
zal gehandhaafd» blijven, doch de
minister van arbeid en sociale
voorzorg zal weer bevoegd zijn nm
bij wijze van uitzondering en vol
gens een strengere procedure,
aanpassingen toe te staan.
De kwestie der loonen zal op
nieuw in haar geheel onderzocht
kunnen 'worden, zoodra de pro
ductie haar peil van 1939 bereikt
zal hebben.
Ook de salarissen van ambtena
ren in overheidsdienst, waaronder
die der ambtenaren van de rech
terlijke macht zullen herzien wor
gden.
Ten slotte zal de regeerirng o:n-
nenkort het leger op vredesvoet
brengen, dientengevolge zal zij
afzien van het gebruik van bui
tengewone volmachten.
Het bestuur van het Joodsch
Bureau heeft besloten den
voorzitter van de commissie
voor het reglement van orde
van de Parijsche conferentie,
Spaak, een verzoek te zenden
gehoord te wo.den door de
desbetr effende commissies.
Een woordvoerder van het
^bureau verklaarde, dat aan
gezien de Vereenigde Naties
de mogelijkheid van een der
gelijke procedure hadden ge
schapen voor deze organisatie,
het in overeenstemming met
de.- democratische beginselen
zou zijn bij de Parijsche con
ferentie een dergelijke poli
tiek te volgen.
12. Wat was die Jan spin
nijdig. Nu kon de achter
volging weer opnieuw be
ginnen. En ditmaal zonder
paard, want dat had al lang
genoeg van de renpartij en
was er in zijn eentje van
door gegaan. Van pure
woede smeet Jan den stok
in het water.
Hij wilde het op een loo-
pen zetten, doch werd bij
zijn kraag gegrepen door
den verkeersagent, die met
een barsch gezicht zijn
boekje voor den dag haal
de en Jan begon te onder
vragen. „Je naam?" „Jan
Trompetter, meneer en ik
ben getrouwd met Isabella"
Daarschrok de agent van
want hij kende Isabella heel
goed en wilde met haar
voor geen geld van de we
reld ruzie krijgen. Daarom
liet hij Jan onmiddellijk los
en ging op de brug het ver
keer tegenhouden, om Jan
de gelegenheid te geven zoo
gauw mogelijk den hond in
te halen!