Nieuu/
Commissie-Generaal wordt
ingesteld
Truman over het Palestijnsche
probleem
SESEEEESa
De berechting der politieke
delinquenten
EEN INCIDENT EN...
EMOTIE IN PARIJS
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux
ren,
69
48
1.20
10
25
89
Kleinzielige bezwaren
■nr
ONGEREGELDHEDEN
TE CALCUTTA
De minimumprijzen
Joden ook naar Amerika
(2aalsle nieuw»
Evacuatie wordt
hervat
Binnenlandscb
nieuws
Chineesche communisten
maken vorderingen
Buitenland sch
nieuws
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand, Inclusief Incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.,
minimum f 2.50; In alle
edities 26 ct p. m.m-;
minimum 4
Fam. ber. 20 ct p. m.m.;
in alle edities 30 ct
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11005
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafstngel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
gepro-
KNVB
MET EEN KORTE ONDERBREKING heelt de Tweede Kamer
gisteren in twaalf uur het wetsontwerp tot instelling van
een Commissie-Generaal behandeld. De voornaamste critiek
kwam, begrijpelijk, van de heeren Schouten en Tilanus en
was voornamelijk van staatsrechtélijken aard. Maar ook het
beleid van den Luit.-Gouverneur-Generaal werd zeer gecriti-
seerd. De Katholieke sprekers gaven blijk in te stemmen met
het ontwerp en oud-minister Logemann verklaarde het ont
werp met vreugde te begroeten. Het wetsontwerp werd ten
slotte aangenomen met 51 tegen 28 stemmen.
schouwd. Het belangrijkste is 'n
oplossing voor Indië te vinden.
Nog geen instructie
Bij den aanvang van de be
handeling wees de heer Schou
ten er op, dat men het ontwerp
moeilijk kan bezien als men de
instructie van de Commissie-
Generaal niet kent. De heer Van
Poll betoogde, dat eenzelfde
moeilijkheid rijst ten aanzien
van de personen, die in de Com
missie-Generaal benoemd zullen
worden Minister Jonkman er
kende deze bezwaren. Het is
moeilijk het ontwerp te bezien
als men de instructie niet»kent,
doch de bewindsman meende,
dat het ontwerp op eigen meri
tes kan beoordeeld worden. De
instructie is echter nog niet ge
reed en moet nog in den Minis
terraad worden behandeld. Spr.'
zal echter tijdens het debat alle
inlichtingen verschaffen welke
mogelijk zijn. Hiermede namen
de heeren Van Poll en Joekes
genoegen.
Staatsrechtelijke bezwaren.
De heer Vonk (PvdV) betoog
de. dat de Comm.-Gen. slechts bij
de wet kan worden ingesteld.
Als bezwaar meende spr. te moe
ten opmerken, dat de ministeriee-
le verantwoordelijkheid in het
gedrang kan komen. Er kunnen
verstrekkende regelingen ge
maakt worden door de Comm.-
Gen. Hoe* kan de minister ver
antwoordelijkheid dragen voor
fouten, die hij niet heeft gewe
ten? Een verplaatsing van een
belangrijk deel der opper-be-
stuurlijke taak naar Batavia is
te vreezen De Comai.-Gen. zou
een instrument kunnen worden
tot verdere afscheiding van het
Koninkrijk. Ook de heer Meye-
rink (AR) voelde niets voor het
ontwerp. Het opdragen van zoo
veel bevoegdheden acht deze
afgevaardigde een uit handen
geven van bevoegdheden. De
Chr Hist, heer Tilanus had' wel
accoord gegaan met het zenden
van een Commissie van deskun
digen maar wat in het ontwerp
wordt voorgesteld gaat veel te
ver. Spr. ontkende, dat de Ko
ning tijdelijk bevoegdheden van
het opperbestuur aan anderen
mag overdragen.
De laatste kans
De heer Palar van de Partij
van den Arbeid' noemde de in
stelling van een Comm.-Gen.
zooals de Tijd schreef de laat
ste kans Het belangrijkste voor
deze afge.vaardigde is dat er ein
delijk onderhandeld kan worden
te Batavia met grootere bevoegd-'
heden dan de heer Van Mook'
had. De Comm.-Gen. worde
snel uitgezonden
Oud-minister Logemann
acht de uitzending van een Com
missie met ruime volmacht een
scheppende staatkundige daad.
De leden van dë Commissie zul
len dë politiek der regeering
hebben uit te oefenen. Noodig is
daadkracht en besluitvaardigheid
De grondwettigheid staat voor
spr. vast De heer Van Poll was
van meening, dat dit ontwerp
een verdere dooreenstrengeling
van opperbestuur en algemeen
bestuur zal beletten. Daarom had
hij tal van staatrechteli.ike be
zwaren en verklaarde zijn stem
niet aan het ontwerp te kunnen
geven. De heer Hoogkarspel
(Comm.) betreurde, dat men <fe
staatsrechtelijke kwe.stie als het
voornaamste in déze zaak be-
Critiek op Van Mook.
Er werd' ook heel wat critiek
geleverd op het beleid van den
luit.-gouv. gen. Zoo verklaarde
de heer Vonk, dat Van Mook de
ministerieele aanwijzingen heeft
overtreden en spr. kon dan ook
niet instemmen met de figuur,
dat de luit. gouv.-gen. ambtshal
ve lid zal zijn van de Comm.-
Gen. en dat hij preseance zou
hebben voor de Comm.-Gen. De
heer Meyerink betoogde, dat d'r.
Van Mook builen zijn boekje is
gegaan en ook de heer Tilanus
zei, dat sinds de capitulatie van
Japan de luit. gouv. gen zijn
eigen opvattingen heeft doorge
voerd. Het resultaat is echter
droevig Oud-minister Logemann
noemde het echter een onrecht
te zeggen dat dë heer Van Mook
een eigen politiek zou voeren.
De heer Van Poll merkte nog op,
dat dr. Van Mook niet meer met
vertegenwoordigers van de repu
bliek heeft gesproken sinds het
vrijlaten uit dë kampen niet
voortgezet werd. De katholieke
afgevaardigde achtte 't mogelijk
met vertegenwoordigers van de
republiek te spreken zonder de
republiek te erkennen
Als protest tegen het Brit-
sche plan voor India was door
de Moslemliga de dag van
gisteren bepaald als de „dag
van het daadwerkelijk ver
zet."
In Calcutta kwam het tot
plunder- en steekpartijen.
Britsche troepen moesten de
orde herstellen. Ongeveer 90
personen werden gedood en
900 gewond. Berichten van
nieuwe ongeregeldheden te
Calcutta komen nog steeds
binnen, terwijl het aantal
slachtoffers nog stijgt. In an
dere steden van Britsch-In-
dië beperkte het daadwerke
lijk verzet zich tpt demon
straties en massa-bijeenkom
sten. Hierbij deden zich ver
der geen incidenten voor.
Met ingang van Maandag 19
Auguslus zijn de minimumprij
zen als volgt vastgesteld';
Peen zonder lof I 8,idem
II 5,Roode kool 4,50; Savoye
kool 4,50; Witte kool 5,Kroten
3,50.
Overige minimumprijzen on
veranderd
PRESIDENT Truma.i heeft
in een verklaring de hoop
uitgesproken, dat tengevolge
van de Britsche conferenties
met de Joden en Arabieren
een eerlijke oplossing van het
Palestijnsche probleem kan
worden gevonden en onmid
dellijke stappen kunnen wor
den gedaan om den toestand,
waarin de verplaatste Joden
in Europa verlteeren, te ver
beteren.
President Truman zeide. dat
hij overwoog een speciale wet
bij het Congres in te dienen
voor het binnenlaten in de
V.S. van een vastgesteld aan
tal verplaatste personen uit
Europa, onder wie Joden.
In de verklaring wordt gezegd,
dat de Amerikaansche regeering
„geen enkel eigen plan heeft voor
gesteld voor de oplossing van het
probleem", hoewel de president
met den Britschen eerste-minister,
Naar wij vernemen, heeft de Minister van Justitie een
bespreking gehad met de procureurs-fiscaal over de uitvoering
van de regeeringsplannen betreffende de invrijheidstelling van
de politieke delinquenten. Daarbij bleek, dat van de uniforme
wijze van buitenvervolgingstelling van de zgn. lichte gevallen
kon afgeweken worden in die gevallen, welke zich bij onder
zoek hiervoor niet bleken te leenen. De procureurs-fiscaal
hebben hunnerzijds toegezegd te zullen zorgen, dat vóór 1
October de voorgenomen werkzaamheden zullen zijn voltooid
en er ernstig naar te Zullen streven, dat alsdan slechts het
door den minister genoemde aantal dergenen, die voor be
rechting door Bijzonder Gerechtshof en Tribunaal in aanmer
king komen, in 'de kampen zal zijn achtergebleven.
WltlJDAG hebben de ope-
ningsbjjeenkomsten plaats
gehad van acht commissies,
die de oniwerpvredesverdra-
gen moeten bestudeeren.
In de vergadering van de po
litieke en territoriale commis
sie voor Roemenië had een in
cident plaats. Nadat de Sov
jet-afgevaardigde Wysjinsky
vijftig minuten lang gesproken
had over de kwestie, dat
Frankrijk behoorde deel te ne
men aan de discussies, of
schoon dit land niet in oorlog
met Roemenië is geweest.
De afgevaardigde van Nieuw-
Zeeland, L. J Jordan, protesteer
de daarna op emotioneels wijze
tegen het feit, dat de vorige spre
ker een onderwerp, dat niet ter
zake deed, had behandeld. Ik zou
bij mijn leven nog resultaten wil
len zien, zei hij, we hebben we
ken met de plenaire zitting ver
knoeid. Gaan we nu hier ook we
ken verknoeien? Naar Jordan's,
meening ging er te veel tijd ver
loren met redevoeringen houden,
„wauwelen" en vertalen.
In de daarop volgende discussie
bleek de bedoeling van Wysjins-
ky's rede niet geheel duidelijk,
daar volgens andere sprekers
Frankrijk als lid van den raad
van ministers van buitenlandsche
zaken uiteraard zitting had in de
commissie voor Roemenië en an
dere Balkanstaten.
Vervolgens zëtte de Sovjet-af
gevaardigde Novikof uiteen, dat
Frankrijk en de Vereenigde Staten
die niet in Oorlog met Finland
waren geweest maar wel zitting
hadden in de commissie, geen
stemrecht toekwam.
Novikof voegde er nog aan toe,
dat hij geen bezwaar heeft tegen
deelnemen der betrokken landen
aan de discussies. Zijn verklaring
sloot aan bij die van Wysjinsky
en verduidelijkte het feit, dat de
Sovje't-Unie niet wenscht, dat
landen, die met een land geen
oorlog hebben gevoerd, hun stem
uitbrengen bij het nemen van be
slissingen over de betrokken voor
malig vijandelijke mogendheid
Een -'otselinge overstrooming in
Illinois (V.S.) heeft 2000 pe. jonen
dakloos gemaakt. Er zijn dooden
en gewonden. De stad Belleville
is van de buitenwereld afgesloten.
l}E INDONESIëRS hebben
het geallieerde hoofd
kwartier ervan in kennis ge
steld, dat zjj bereid zijn de
evacuatie uit het binnenland
te hervatten.
Onmiddellijk nadat Sjahrir gis
teravond in Batavia was terugge
keerd, werd het geallieerde hoofd-1'
kwartier mondeling medegedeeld,
dat de Indonesische republikeinen
bereid waren de evacuatie in de
onmiddellijke toekomst te hervat
ten Soedibyo heeft verzocht, een
vertegenwoordiger van de gealli
eerden naar Djokjakarta te stu
ren, teneinde over de bijzonderhe
den van de evacuatie 'in het begin
van de volgende week te onder
handelen.
Het voorrijden van de tuigpaarden tijdens het groote natio
nale concours hippique, dat te 's-Hertogenbosch gehouden
werd. A. N. P. P.
A'ttlee, een onderhoud over deze
kwestie heeft .gehad.
De President verklaarde voorts,
dat men dit probleem in een geest
van verzoening moet aanva'ten,
wil het vrede en voorspoed voor
Palestina brengen.
Een woordvoerder van het Je
wish Agency heeft te Parijs naar
aanleiding van de verklaring van
Truman over het Palestijnsche
probleem gezegd, dat Amerika zich
al eens eerder heeft bereid ver
klaard een aantal Joodsche vluch
telingen op te nemen. De Ameri
kanen houden er niet van zich te
binden.
Het critieke stadium bereikt?
Over het resultaat van de be
sprekingen tusschen Bevin, Byr
nes en Hall, de Engelsche minister
van koloniën, wordt het diepste
stilzwijgen bewaard. Het schijnt
dat naar de meening van Bevin
de Palestijnsche kwestie in een
kritiek Stadium is gekomen. Hall
keert vandaag naar Londen terug.
15 Zweedsche zuiveldeskun-
digen zullen ons land bezoe
ken. Tusschen Chili en Ne
derland .wordt het handelsac-
coord voor een jaar verlengd.
Te Niimegen zijn zes sla
gerijen gesloten wegens frau
de. De Intern. Esperantis-
tenbond wil de UNO vragen
het gebruik van Esperanto te
bevorderen. Het amateurs-
tooneel in Nederland gaat con
tact opnemen om tot een in
ternationale organisatie te ko
men. De Amsterdamsche
Jodenbuurt zal verbouwd wor
den. Het Londensch phil-
harmonisch orkest komt over
enkele weken naar ons land.
Een delegatie van de Ned.
Wielren Unie, bestaande uit
een 8-tal personen, zal bij de
wedstrijden om het wereld
kampioenschap te Zurich aan
wezig zijn.
De Chineesche communisten
hebben de spoorlijn tusschen
Hautsjow (in het noordwesten
van Kiangsoe) en Kaifeng (een
belangrijk spoorwegknooppunt
in Honan) bij Loenghai afge
sneden
Volgens persberichten uit Nan
king hebben de communisten
Kaifeng en Lioepotsjeng omsin
geld1 Hun doel is, aldus de be
richten, den Loenghai spoorweg,
de hoofdader. die door vier pro
vincies loopt, over een grooten
afstand in hun bezit te krijgen.
De Amerikaansche kruiser
„Fargo" is voor Tanger aan
gekomen. Veldmaarschalk
Kesselring en een aantal an
dere voormalige Duitsche le
geraanvoerders zullen dezen
herfst in Italië berecht wor
den. De eerste conferentie,
van Duitsche vakvereenigin-
gen in de Britsche zone zal
Woensdag te Bielefeld wor
den gehouden. Sinds Dec.
van het vorig jaar hebben
zich bijna 3500 verplaatste per
sonen. in hoofdzaak Polen,
Duitschers en Statenloozen in
de Ver. Staten gevestigd.