ONZE BESCHAVING
ALUMINIUM AUTOBUSSEN
OP KOMST
Nederlandsche eisch aan Italië
4
Nieuw NQordhollondsch Dagblad
Belangrijk fundament van Volksbestaan
Binnenlandsch
nieuws
In November meer
gedistilleerd
FATHER VAN
HEININGEN f
Vliegtuigervaring bij bussenbouw
De Sultan van Pontianak
in ons land
Varkenshandel en
Overheid
Groote Vier
vergaderen
Eenvoudiger behandeling
van amendementen
Commissie voor Finland verbetert record
Engelsche stedenbouw
kundigen in ons land
Hof van onderzoek
in Frankrijk
Het bezoek van
Baden Powell
Lady
Geen mondorgeltjes
Middeleeuwsche
wereldkaart
Bevin over de
Italiaansche koloniën
DE ZEVEN WERELD
WONDEREN
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1946
Te Nijmegen werd Woensdag
een driedaagsch congres ge
opend door het Nationaal In
stituut georganiseerd ter be
studeering van de toekomst
der Nederlandsche beschaving.
In de aula der Universiteit wa
ren een groot aantal personen
vereenigd onder wie vele uit uni
versitaire kringen en een aantal
Belgische gasten. De gastheer van
het congres, de Rector Magnificus
der R.K. Universiteit, Prof. Dr, J,
Cornelissen sprak een begroetings_
woord waarin hij vooral Z.K.H~
Prins Bernhard welkom heette en
de nadruk iegde op verdieping
van het nationale bewustzijn en
versterking van de gemeenschaps
zin, waarop het streven van het
congres gericht moet zijn. Prof.
Cornelissen klaagde over de ach
terstelling van het Oosten door
het Westen en waarschuwde er
voor dat de materieele achterstel
ling van sommige streken des
lands fatale gevolgen zal hebben.
Hij hoopte dal 't congres verbete
ring zou brtngen.
Rede Prins Bernhard
Z. K. H. Prins Bernhard, in
zijn functie van voorzitter van
het Nationaal Instituut, hield de
officieele openingsrede waarin hij
gewaagde van het feit dat on
danks belemmeringen, de vrijheid
van het geestesleven zich kon om
wikkelen. Wij moeten ons thans
bezinnen op onze cultureele taak
in den na-óorlogschen wereld. Een
zekere ordening is daarbij onmis
baar en ondanks principiëele ver
schillen kan er overeenstemming
worden bereikt en richtlijnen
worden vastgesteld langs welke
dit congres zal kunnen komen tot
het geestelijk herstel van ons land.
Levensverdieping nood
zakelijk
Prof. Dr. J. Waterink bracht
dank aan Prins Bernhard voor zijn
tegenwoordigheid en zijn stimu-
leerende woorden waarna hij ver
klaarde dat indien de Nederland-
sche beschaving en cultuur iets
willen gaan beteekenen in ons
volksbestaan de menschen anders
moeten worden; levensverdieping
beteekent verrijking der cultuur
en het levend houden van onze
nationale beschaving.
In de ochtendzitting werden re
feraten besproken over de Neder-
landsche cultuur tijdens de Fran-
sche tijd en de Duitsche bezetting.
Voor de Nederlandsche Rij
school is te Dublin 'n vijftal paar
den aangekocht. Te Utrecht
wordt 4 Sept. een cursus „leeraar
in 't kruideniersbedrijf" geopend.
Zwitsersche industrieelen en
zakenlieden zullen van 9 tot 12
September een bezoek aan ons
land brengen teneinde zich een
beeld te vormen van industrie- en
zakenleven. Amsterdam, en
Rotterdam gaan op 9 September
eikaars havens bezichtigen. Ge
zelschappen uit beide steden zul
len door de resp. gemeentebestu
ren worden ontvangen. Een
Amerikaansch studentenkoor komt
in 1947 naar Amsterdam.
De beruchte auto-dump in
Deelen staat thans onder be
waking der Rijkspolitie. Om
diefstal te voorkomen, heeft
men, behalve prikkeldraad
versperringen een met 2000
volt geladen electrïsche draad
aangebracht. Waarschuwings
borden duiden op deze „doo-
delijke" versperring.
Het was een fout de histo
rische beschouwingen te be
perken tot de zestiende en
volgende eeuwen daar de cul
tuur der vijftien eerste eeu
wen de grondslagen onzer be
schaving hebben gelegd. Juist
de godsdienst dier tijden heeft
een groot aandeel in onze cul
tuur gebad.
Dit wordt toegegeven doch men
vestigde er de aandacht op dat in
dién tijd ons volk een zwak na
tionaal bewustzijn koesterde.
Het Calvinisme is van belang
geweest voor de maatschappelijke
samenleving en het nationaal be
wustzijn doch is practisch zonder
invloed geweest op kunsten en
heeft moeilijk zijn houding t.o.v.
de wetenschappen kunnen bepa
len.
Liberalisme en Socialisme heb
ben de invloed van het Christen
dom in de 19de eeuw en 20ste
eeuw beperkt.
Protestanten en Katholieken
handhaafden in deze tijden de na
tionale cultuur. Het modern Hu
manisme dat meent een eenheids
cultuur te kunnen bewerkstelligen
doch daarin niet kan slagen werd
nog besproken waarna de eerste
dag van dit belangrijke congres
werd gesloten.
Tengevolge van de verbetering
van de gron'dstoffenposit'e, die
te danken is aan de ie verwach.
ten opbrengst aan melasse een
afvalproduct der suikerindustrie
uit den nieuwen suikerbieten-
oogsi. zal het mogelijk zijn het
rantsoeneeringspercentage van
gedistilleerd te verhoogen. Met
'nganig van 1 November a.s. zal
het percentage, dat thans de helft
van den omzet van 1939 b.edraagt
van 50 op 75 worden gebracht.
De export van gedistilleerd,
waarvan de ontwikkeling gaat in
de richting vani de voor.oorlog-
sche verhoudingen, verloopt zeer
bevredigend. De door de over
heid voor export aangewezen
hoeveelheid zal in haar geheel
worden gexporteerd, hetgeen een
belangrijke dev'ezenwinst ver.
schaft.
Father J. van Heiningen,
thans algemeen procurator
van de St. Josephs Missie
congregatie van Mill Hill is
op tragische wijze om het le_
ven gekomen bij een ver.
keersongeluk op den Rond
weg bij Roosendaal.
In den stroomenden regen werd
Father Van Heiningen, d'e op de
motorfiets vanuit de richting
Breda naar Roosendaal reed,
gisterenavond door de lichten
van een vrachtauto verblind,
waardoor hij een verkeersboom
die een opengebroken stuk weg
afsloot, te laat zag. Toen hij dan
op het laatste moment het ob
stakel wilde ontwijken werd hij
door de vrachtauto gegrepen en
tegen den grond geslingerd. Hij
werd onmiddellijk van de laatste
H.H. Sacramenten voorzien en
naar het ziekenhuis Charitas te
Roosendaal vervoerd', waar hij
kort na aankomst overleed.
Father Van Heiningen, die in
1924 tot priester was gewijd, is
leeraar geweest aan het Mill Hill
Studiehuis te Tilburg, later was
hij 6 jaar directeur van het St.
Bonifacius Missiehuis te Hoorn
en in 1937 werd hij tot algemeen
procurator van de congregatie
benoemd'. Hij zou zeer binnen
kort naar de missie op de Philip-
pijnen vertrekken.
dij de afd. vliegtuig
bouw van de Kon. Maat
schappij „De Schelde" zijn
thans in opdracht van de
Ned. Spoorwegen 130 alumi
nium autobussen in aanbouw,
waarvan de eerste vijf bin
nenkort gereed zullen komen.
Dit zijn de eerste geheel van
licht metaal vervaardigde
autobussen in Nederland en
de constructie is geheel geba
seerd op ervaringen, die deze
maatschappij in den vliegtuig
bouw heeft opgedaan.
De N.S. bestelden onlangs bij
een Zwitsersche firma een aan
tal autobussen, waarbij bleek, dat
de Zwitsers in tegenstelling tot
de geheel-stalen bussen, die men
normaal gebruikt een alumi
nium geraamte toepasten, afge
dekt met aluminium platen De
N.S. stelden zich in verbinding
met „De Schelde", die zich niet
alleen in staat verklaarde vol
gens hetzelfde procédé te bouwen,
doch die tevens door haar groote
ervaring bij het bouwen van Dor-
nier vliegtuigen capabel bieek een
zgn. zelfdragende bus te vervaar
digen. Deze bus mist het geraam
te, daar de beplating de dragende
taak hiervan overneemt, hetgeen
dus op een nog grootere gewichts
besparing neerkomt
De bussen worden voorloopig
nog gebouwd op Bedford vracht
auto chassis, omdat speciale bus-
chassis nog niet verkregen kun
nen worden hierin komt echter
spoedig verandering. Momenteel
heeft de fabriek een capaciteit van
21 bussen per maand, doch men
verwacht dit aantal binnenkort
door toepassing van vervaardiging
belangrijk te kunnen uitbreiden
aan den loopenden band.
Belangrijke voordeelen.
De lichtmetalen zelfdragende
bus biedt talrijke voordeelen bo
ven die van andere types. Terwijl
zij plaats biedt aan 30 passagiers,
heeft zij een gewicht van 1325 kg,
hetgeen 700 kg minder is dan de
niet-zelfdragende Zwitsersche en
900 kg minder dan de gewone
stalen bus. Het betalend gewicht
bedraagt resp. percentsgewijs 4214
37% en voor de stalen bus slechts
33 procent van het totaal gewicht.
Een ander voordeel blijkt uit
het feit, dat een autobus gemid
deld 18 uur per dag rijdt, waar
van zij 5 uur stilstaat. Van de
overblijvende 13 uur is zij meer
dan de helft bezig te versnellen
of te vertragen, hetgeen bij de
Nederlandsche zelfdragende alu
minium bus aanmerkelijk minder
is. De lichte Scheldebus is slechts
een derde deel van die 13 uur be
zig vaart te verhoogen of te ver-
mindesen.
De „Schelde" streeft ernaar om
in de toekomst zelfs geheel chas-
sislooze bussen te vervaardigen,
zooals reeds in de U.S.A. worden
fefabriceerd. De afzetmogelijkhe-
en zijn bijzonder gunstig. Neder
land heeft dringend 7000 bussen
noodig, die bovendien om de acht
jaar vernieuwd moeten worden.
En men dient de exportmogelijk
heden van deze nieuwe vinding
niet te onderschatten!
Het is te verwachten, dat de
bussen van dit type binnen kor
ten tijd den weg zullen veroveren,
omdat zij in elk opzicht efficiën
ter zijn dan stalen bussen, terwijl
zij ook bij eventueele aanrij
dingen niet minder sterk blij
ken te zijn dan deze.
Woensdagavond zijn Z. H". Sjarif
Hamid Alkadrie;; sultan van Pontia»
nak en de heer Soekawati; een der
Balineesche afgevaardigden op de
conferentie van Malino, per Sky_
master op Schiphol gearriveerd. Aan
een redacteur van het A.N.P. deelde
de sultan mede, dat het doel van zijn
reis is het kennisnemen van den po_
litteken toestand hier te lande en
het inlichten van de Indische regee_
ring hieromtrent, de Nederlandsche
regeering en het Nederlandsche volk
voor te lichten over den toestand in
Indië,' in het bijzonder over de con
ferentie van Malino en tenslotte om
hier te lande aan te dringen op
gTooter hulp aan Indië; in het bij
zonder op het gebied van hygiëne en
onderwijs. De reis van de 1 heer Soe
kawati heeft hetzelfde doel.
Het bedrijfschap voor vee en vieesch
is met ingang van 26 Augustus j.l.
overgegaan tot herinvoering' der
aanlioopvergunningen en vervrerbe_
wijzen voor biggen. Deze controle
maatregel is eenvoudig, in werke_
lijikheid beteekent 2ij den terugkeer
van omvangrijke administratieve be
slommeringen. De ervaring heeft
uitgewezen dat aankoopvergunoin-
gen en vervoerbewijzen povere hulp
middelen bij de bestrijding van de
clandestiene slachting zijn, omdat de
zwartslachters deze bescheiden ook
gebruiken om hun zwarte lading te
dekken. Op grond van deze overwe
gingen heeft het bestuur der onder
vakgroep "groothandel in varkens"
met klem geadviseerd tot dezen
maatregel niet over te gaan, maar
den handel in biggen vrij ie laten-
De vergadering van de mi_
nisiers van Buitenlandsche
Zaken van de Groote Vier
ie Parijs kenmerkte zich door
kalmte en zakelijkheid. De
ministers besloten alle arti
kelen van de ontwerp.vre-
desverdragen. waarover zij
overeenstemming hadden be-
re'kt, te zullen verdedigen.
Men besprak ook een mogelijk
uitstel van de bijeenkomst der
algemeene vergadering der Ver.
eenigde Naties Hierover werd
evenwel geen overeenkomst be.
reikt. Byrnes en Bevin waren
tegen uitstel, doch Molotpf was
van meen'ng, dat de kleine lan.
den niet genoeg vertegenwoor
digers hadden voor beide ver.
gaderin'gen Besloten werd over
te gaan tot een eenvoudiger
wijze van behandelen van amen
dementen op de Vredesconferen.
tie. De verschillende amende
menten zullen door de plaats,
vervangers der ministers wor
gden besludeerd teneinde uit te
maken of een amendement even.
tueel steun van de Groote V'er
verdient. Eventueele meenings-
verschillen zullen op informeele
bijeenkomsten van dgn Raad van
Ministers worden opgelost.
Tijdens het debat in de com
missie voor het verdrag met
Italië heeft de voorzitter be
kend gemaakt, dat België en
Nederland een eisch tot her
stelbetalingen tegen Italië
hebben ingediend.
Een goed voorteeken voor het
verdere verloop van de Conferen
tie van Parijs was de zitting van
de politieke commissie voor het
verdrag met Finland, waarbij alle
records van de conferentie werden
gebroken door dat elf van de 56
artikelen van dat verdrag werden
aangenomen, zonder discussie.
Er zat minder gang in het werk
van de politieke commissie voor
Italië, die een amendement van
Australië verwierp, waarbij een
sub-commissie zou worden inge
steld om te beslissen of het pla
teau van de Mont Cenis aan
Frankrijk of Italië zou behooren.
De economische commissie voor
den Balkan kon niet tot een be
slissing komen over een amende
ment van Zuid-Afrika, waarbij er
bij de Roemeensche regeering op
werd aangedrongen redelijks prij.
zen te betalen voor de goederen,
die haar als herstelbetalingen wer
den geleverd. Het amendement
werd ondersteund door Engeland
en de Vereenigde Staten, doch
bestreden door de Sowjet-Vnie, de
Oekraine en Joegoslavië.
Engelsche stedenbouwkundi
gen zullen van 12 tot 17 Septem
ber een studiereis door ons land
maken, als gasten van de Ned,
Vereeniging van Stedenbouw
kundigen en het Ministerie van
Openbare Werken en Wederop
bouw. Amsterdam, Rotterdam,
Nijmegen, Arnhem, Middelburg
en Den Haag zullen bezoek van
dit gezelschap ontvangen
De Franscbe nationale verga
dering heeft eenstemming beslo
ten een Hof van onderzoek in
het leven te roepen, dat tot taak
heeft een ondëïeoek in te stellen
naar de politieke en militaire ge.
beurtenissen! in Frankrijk van
het moment van Hitler's opkomst
in 1933 tot het eind van den oor.
log in 1945.
Tijdens het bezoek van Lady
Baden Powell aan ons land zal
zij dë volgende steden bezoeken:
Amsterdam, Utrecht, Groningen,
Arnhem, Eindhoven, Dordrecht
Rotterdam en Den Haag. Voorts
zal zij een bezoek brengen aan
Zeeland'.
Er heerscht in Nederland een
groote vraag naar mondharmo
nica's en dientengevolge is er
nergens zoo'n populair inslru.
mentje te krijgen Een importeur
wendde zich tot de Regeerin'g
voor dev'ezen; de mondorgeltjes
moeten tegenwoordig uit Ameri
ka kohier-
Maar dé regeering heeft het
verzoek afgewezen, omdat mond
harmonica's niet als een urgent
artikel worden beschouwd. Zij,
die dus nog een vooroorlagsch
exemplaar bezitten, moeten er
dus zuinig op zijn)
Cfnder de manuscripten van
een Russische staatsbibliotheek
werd een middeleeuwsche we
reldkaart ontdekt.. De kaart
wordt toegeschreven aan dén
Romeinschen geleerde en phi-
losoof Ambrosius Theodosius
Macrobius.
Antonini, voorzitter van den Ita
liaans chArnerikaansclhen Art) e ids
raad, heeft in een interview met
Ansa, het Italiaansch persbureau,
verklaard; dat Bevin hem te Parijs
heeft medegedeeld dat, wanneer
Italië afstand doet van zijn koloniën;
dit nog niet beteekent dat een recht
matig aandeel in het bestuur dezer
koloniën aan Italië zou worden ont
zegd". B'evin had echter verklaard
dat het niet mogelijk is over het lot
van deze gebieden te beslissen, in
dien Italië niet afziet van de souve.
reiniteit hierover.
Meesterwerken der oudheid
In de oudheid kende men zeven
wereldwonderen. In de eerste plaats
de pyramiden van Egypte, die we
allen kennen van foto's en beschrij
vingen. Verder de hangende tuinen
van Babyion, Eet Mausolaeum te
Idalicarnassus en de tempel van
Diana te Efeze. Voorts waren daa«
nog de Kolos van Rhodos, hei
beeld van Zeus door Phidias en
tenslotte de pharus ol vuurtoren
van Alexandrië. Het waren mee6ter«
werken die terecht beroemd waren,
Tegenwoordig kennen we ook
nog meesterwerken die befaamd
zijn. Bijvoorbeeld de drie onover*
troffen melanges van de Gruyter's
koffieRood, Blauw en Oranje
tnerk. Meesterstukjes van vakman
schap. Door ervaren specialisten
samengesteld en gebrand. De lucht
dichte koffiesilo's van De Gruyter
beschermen het aroma en verzeke
ren U daardoor het puur genot
van deze edele drank. De Gruyter's
koffie een wonder van geur en
gmaak. 4
(Advertentie)