Nieuuu
Sjahrir's kracht ligt in de
Nederlandsche zwakheid
DE ZAAK-DEGRELLE
voor de Vereenigde Naties
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
De Sultan van Pontianak:
NAAR VRIJWILLIG
HEID EN VRIJHEID
Nederlandsche troepen
in Indonesië noodzakelijk
Spanje van medeplichtig
heid beschuldigd
in September een kilo
suiker extra
NIEUWE BRAND-
STOFFENBONNEN
In totaal 3 eenheden
De doodvonnissen tegen
de Nazi-leiders
1000 ten tomaten extra
naar Engeland
Tragisch ongeluk
te Vught
Twee zusters in de
vlammen omgekomen
Fransch vliegtuig
neergestort
Alle inzittenden gedood
SCHROKKERIGE
GIJZEN
De evacuatie uit het
binnenland van Java
Christelijk
naaste-begrip
1946
Hoofdredacteur: H. N.
Smite: rayon-redacteur
Fr. Otten; binnenland
P. Sfgon.
Abonnementsprijs 3 40
per kwartaal: 1.20 per
maand. Inclusief incasso.
Advertentle-prtjs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum 2.50; ln alle
edities 26 ct. p. m-xn.;
minimum 4
Fam. ber, 20 ct p. num.;
ln alle edities 30 ct
MoUsch Dacrhlad
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11019
ALKMAARLangestraat
42A tel 2046 (adm.):
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen
DEN HELDER: Wet
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
De Sultan van Pontianak, Ha-
mid de tweede, die in gezel
schap van den Malino-afge
vaardigde voor Bali, den heer
Soekawati, in ons land ver
toeft, teneinde bij de Neder
landers een beter begrip voor
de Indonesische zaak te ver
krijgen, heeft gisteren in de
Residentie voor een aantal
journalisten het woord ge
voerd.
En hoewel deze conferentie wei
nig nieuwe gezichtspunten ople
verde de Sultan is een zeer
voorzichtig man zijn er toch
wel eenige opmerkelijke dingen
door hem gezegd.
Zoo noemde de Sultan het een
treffend feit, dat bij de verschil
lende redevoeringen ter gelegen
heid van het eenjarig bestaan der
„republiek" een verrassende ge
matigdheid en verzoeningsge
zindheid aan den dag is getreden.
Daaraan zullen de door Malino
aangedane concurrentie en de
binnenlandsche moeilijkheden wel
niet vreemd zijn. Vooral die bin
nenlandsche moeilijkheden zijn
vele. Als voorbeeld noemde de
Sultan de rijstlevering aan Britsch
Indië, waarvan tot dusverre van
de beloofde 700.000 ton slechts
6000 ton verzonden zijn.
Dan zijn velen teleurgesteld in
de verwachting, dat Sjahrir na
zijn ontvoering een toenemende
popularitetit zou genieten. Dat is
alierminst het geval.
Sjahrir blijft men echter als
voorheen openlijk en in stilte
tegenwerken. Daarom, zoo
meende de Sultan, zou een
eventueel tot stand gekomen
nationaal kabinet weinig an
ders zijn dan camouflage van
de binnenlandsche verdeeld
heid. „Sjahrirs kracht", aldus
de Sultan, „ligt in de Neder
landsche zwalaieid" en het zal
niet aan hem liggen, wanneer
dit niet volledig zal worden
uitgebuit."
Hamid de tweede had den in
druk gekregen, dat de Engelschen
het Nederlandsch-Indonesisch con
flict beu worden, o.m. omdat een
haard van onrust vlak naast Sin
gapore en Malakka een onaange
name buur voor hen zou zijn. Ook
de ervaring op de Hooge Veluwe
heeft de Engelsche stemming on
gunstig beinvloed als gevolg van
het feit dat de Britsche methodiek,
zooals de Sultan het noemde, ge
heel afwijkt van de Nederland
sche. Om die en meerdere rede
nen bestaat er voor Sjahrir alle
aanleiding om Lord Kileam voor
zich te winnen en met een glim
lach van broederschap en verzoe
ning te begroeten.
Een andere krachtfactor voor de
republiek ligt in het. gemeenschap
pelijk wantrouwen tegen de wer
kelijke Nederlandsche bedoelingen,
die volgens haar achter schoone
leuzen schuilgaan.
Dit vond volgens Re Sultan
zijn voedingsbodem in het te
voorzichtig formuleeren door
de Nederlandsche regeering en
het feit dat het Rijksverhand
teveel wordt geaccentueerd.
In Indonesische kringen voelt
men dit aan als een te enge
verbintenis en een nieuw soort
koloniale geest.
„Het Rijksverband" aldus de
Sultan, „wordt meer acceptabel
naarmate de vrijwilligheid van de
deelname van Indonesië meer op
den voorgrond en de desbetref
fende eisch van Nederlandsche
zijde meer op den achtergrond
staat".
Het probleem zou voornamelijk
dus op psychologisch terrein lig
gen.
Het leugenachtige propaganda-
apparaat van Demasoemi heeft in
de geesten overal spookbeelden op
geroepen. De T.R.I, soldaten b,v,
ontwaakten bij hun gevangenne
ming als uit een booze droom toen
zij bemerkten, dat zij niet op slag
gedood werden zooals hen steeds
was afgeschilderd.
Soekarno zou volgens de
Sultan door Sjahrir's eigen
houding eerder aan reputatie
gewonnen dan verloren heb
ben.
Daarop heeft ook de heer Soeka
wati het woord gevoerd tot de
journalisten. Deze stelde vast, dat
bij hem, op de kleine Soenda-
eilanden en in andere deelen van
de Groote Oost de samenwerking
weer volledig is hersteld.
„Wat wij willen" aldus de heer
Soekawati, „is zelfstandigheid en
Van Mook heeft ons ver
trouwen en ook Jonkman heeft
bij ons een goede naam en ik
waarschuw de Nederlanders
tegen ongemotiveerde aanval
len op het beleid van den lt.-
gouverneur generaal."
De heer Soekawati verklaarde
huiverig te staan tegenover de ge
dachte aan een uittreden uit het
rijksverbaryl. Indonesië heeft
immers op' technisch en econo
misch gebied en nog op velerlei
ander terrein hulp van buiten noo-
dig. Deze hulp willen wij bepaal
delijk van Nederland hebben.
Aan het einde van zijn toespraak
sprak Soekawati den wensch uit,
dat men aan Nederlandsche zijde
de teekenen des tijds zou verstaan
en aan de vrijwilligheid de hoog
ste prioriteit zou verleenen. „Geef
ons echter vooral een snelle ie-
geering en reorganiseer he; ko
ninkrijk op basis van gelijkheid.
Dan zal het wel losloopen met het
rijksverband."
Op meerdere vragen heeft daar
na de Sultan geantwoord. Desge
vraagd deelde hij o.m. mede, dat
hij de aanwezigheid der Neder
landsche troepen ovexzee noodza
kelijk achtte, n:f;t ais machtsmid
del tegenover net nationalisme,
vrijheid ën geen terugkeer van doch tegen terreur en rneord.
oude koloniale verhoudingen. P. S.
In een officieel communiqué
zegt de Belgische regeering
van meening te zjjn, dat de
omstandigheden, waaronder
Degrelle naar beweerd wordt
Spanje verliet, het bewijs le
veren van een directe mede
plichtigheid der regeering van
Madrid met den Belgischen
verrader.
In het communiqué, dat door
Spaak zelf is opgesteld, wordt
verder verklaard, dat de Belgi
sche regeering .haar klacht tegen
de Spaansche regeering, wier op
treden, aldus beweert de Belgi
sche regeering, bewijst, dat zij
den wil heeft „degenen, die de
agenten en medeplichtigen der,
asmogendheden zijn geweest, te
beschermen en te helpen" aan de
V. N. zal voorleggen.
Het voornaamste punt der he
In de tweede helft van Septem
ber, zal in verband met het feit.
dat eenigen tijd geleden het sui
kerrantsoen niet volled'ig kon
worden gehandhaafd, thans voor
alle leeftijdsgroepen een extra
bon worden aangewezen voor 1
kilogram suiker.
De bezitters van een brand-
stoffenkaart T 606 dienen de
daarop voorkomende bonnen
62 BV en 63 BV in het tijd
vak van 5 September tot en
met 20 Sept. a.s. bij den
brandstoffenhandelaar in te
leveren Op deze bonnen zul
len in totaal drie eenheden
vaste brandstoffen worden
geleverd.
Op bon 62 BV zal worden ge
leverd één eenheid bruinkoolbri
ketten of gascokes, naar keuze
van den leverancier en op bon
63 BV twee eenheden vaste
brandstoffen; wat de soort be
treft, naar keuze van den leve
rancier. Er wordt uiteraard naar
gestreefd! om de verd'eeling der
beschikbare soorten over den
handel zoo gelijkmatig mogelijk
te doen plaatshebben.
De op de brandstoffenkaart
„T 606" voorkomende bonnen 58
en 59 kunnen worden vernietigd.
schuldiging van de Belgische re
geering is het feit, dat op het
oogenblik da* de Spaansche auto-
ritetiten de Belgische ambassade
te Madrid er van in kennis stel
den, dat Degrelle uit Spanje zou
worden uitgewezen, Degrelle in
werkelijkheid Spanje reeds had
verlaten.
Volgens de „Evening Standard"
zouden alle doodvonnissen tegen
Nazileid'ers te Neurenberg in c'e
gevangenis aldaar door ophan
ging of met de guillotine worden
voltrokken. De geallieerde be
stuursraad te Berlijn zou richt
lijnen hebben opgesteld voor d'e
ten uitvoerlegging van de op 23
September uit te spreken von
nissen. Binnen 20 dagen zullen
de gevangenen een beroep mo-'
gen doen op den geallieerden be
stuursraad' De ter dood veroor
deelden zullen op den 20sten dag
nadat deze raad d'e uitspraak van
het tribunaal heeft bevestigd, ge
ëxecuteerd worden.
Tot en met 7 September a.s.
kunnen nog 1000 ton tomaten ex
tra in Engeland worden inge
voerd' De condities (minimum
exportprijzen) blijven gelijk aan
de laatste condities Aug. 1946.
In het geneeskundig gesticht
„Voorburg", onder de ge
meente Vught, is Dinsdag
morgen een tragisch ongeluk
voorgevallen.
Drie vrouwelijke religieusen
waren in een magazijn van het
instituut bezig een groot vat
vloeibare boenwas leeg te ma
ken. Toen de was verhardde,
gooiden zij er benzine bij, maar
het lukte niet de was vloeibaar
te maken. Om nu te zien hoeveel
vocht in het vat aanwezig was,
staken zij een langen stok met
aan het eind een stuk brandend
katoen in het vat. De gevolgen
waren ontzettend, een reusach
tige steekvlam sloeg omhoog en
twee zusters stonden direct in
vlammen. Later heeft men hun
lijken verkoold' ferugge vonden.
De derde zuster wist nog te ont
komen door uit een raam ie
springen. Met behulp van de
brandweer van het Instituut en
die van de gemeente Vught werd'
de brand gebluscht. Het magazijn
brandde ech'ter geheel uit.
De namen der beidé slachtof
fers zijn zuster Lubina, mej. N.
C. Buil (50 jaar) afkomstig uit
Eindhoven en zuster Gemella,
mej M. van Diest (26 jaar) af
komstig uit St. Oedenrode.
Een Fransch vlieguig, dat ui»
Kopenhagen naar Parijs was
vertrokken is ten Zuiden
van Kopenhagen omlaag ge
stor». Alle een ën twintig
inzittenden kwamen om het
leven.
Ooggetuigen zagen het vlieg
tuig brandend neerstorten in de
nabijheid van het plaatsje Hol-
tug op Seeland, kort qadat -het
van het vliegveld te Kastrup bij
Kopenhagen was opgestegen met
bestemming Parijs. Volgens oog
getuigen sprongen drie personen
uit de machine alvorens zij te
pletter vielen. De vlammen kwa
men uit dén motor en de machine
scheen van koers te veranderen
om boven land te komen.
Aan boord van het veronge
lukte Fransche vliegtuig waren
17 passagiers en een bemanning
van vier Onder de passagiers
bevonden zich een Engelschman,
een Amerikaan vier Franschen,
twee Noren, een Spanjaard', een
Zweed en zeven Denen. De be
manning bestond geheel uit
Franschen. Post voor de Voedsel-
en Landbouworganisatie der V.N
en Roode Kruispakketten voor
Frankrijk gingen verloren.
Op den Coolsingel te Rotterdam zijn Maandag 90 officieren
van het corps mariniers beëedigd. Een moment tijdens de
plechtigheid. (A.N.P. P.)
In verschillende bladen, o.a. in
het „Vrije Volk", lazen wij on
langs een berichtje over de
schrokkerige Gijzen. U weet wel,
zij schrokten groote brokken en
gunden een ander niets!
Wellicht is zelfs het „Vrije
Volk" reeds Jot de conclusie geko
men, dat er ook in de politiek
schrokkerige Gijzen bestaan.
Tot de merkwaardigheden, wel
ke zich op het oogenblik bij de
wethoudersverkiezingen in den
lande afspelen, behoort onder an
dere de schryjikerige inhaligheid
van de Partij van den Arbeid.
Waar ze maar even kans ziet,
pikt ze de meerderheid van de
wethouderszetels en om de baan
tjes. van de heeren uit de vorige
periode veilig te stellen, vindt
men in tal van plaatsen handlan
gers om het aantal wethouders uit
te breiden. Zonder dat een bij
zonder gemeentebelang dit eischt,
worden nieuwe functies gecreëerd
en de berooide gemeentekassen
moeten maar bloeden, terwill#
van de zetelvastheid van divers»
democratisch - personalistisch -
socialistische figuren.
Zoo ging het in Rotterdam, in
Groningen, in Utrecht.
En in andere plaatsen, niet het
minst in ons gewest, aarzelt d»
P.v.d.A, niet, zoo te manoeuvree
ren, dat zij, hoewel dikwijls min
derheid in den Raad, toch dn
meerderheid van de wethouders-*
zetels of zeiijs alle zetels, verkrijgt
Dat geschiedde dan als regel
met de bekokstoofde of toevallig?
medewerking van de Communis
ten. en in naam van de democra
tie, omdat de meerderheid beslist.
Voor ons beteekent democratia
echter nog iets anders dan da
macht van het domme getal en wij
meenden ook, dat de politiek®
vernieuwing, waarover wij to 6
voor kort nog wel eens hoorden
spreken, er een andere opvatting
over had!
Het is jammer voor de gunstig®
ontwikkeling van de ^politieka
verhoudingen in ons land, dat d®
Partij van den Arbeid ook bij d®
wethoudersverkiezing de zelfge
noegzaamheid, aanmatiging ert
zelfoverschatting als het systeem
van den politieken sc'hrokkerigen
Gijs huldigt!
Uit officieele bron wordt
vernomen, dal de evacuatie
van geïnterneerden uit het
binnenland van Java binnen
10 dagen zal worden hervat.
QIT STOND in het Oude
Testament (Lev. 19:18):
„Neem geen wraak en blijf ook
geen wraak koesteren tegen de
zonen van uw volk, maar be
min uw naaste gelijk uzelf".
De Jood beschouwde dan ook
als zijn naaste: zijn volks- en
geloofsgenoot en daarmee uit.
Het oude naastenbegrip is star,
het beperkt zich tot hen die
eens en voorgoed als onze
naasten zijn gegeven: ouders,
bloedverwanten, vrienden, ras-
volks-, geloofs-, stand-, kaste-
genooten enz. Het christelijk
naaste-begrip omvat te allen
tijde de hierboven genoemde
„vaste" naasten, doch daar
naast potentieel alle, alle, alle
menschen; en actueel die men-
schen, die ons pad kruisen, die
wij, al of niet in persoon „ont
moeten". Moderne vervoers
middelen, dagbladpers en radio
hebben het aantal dezer „wis
selende" naasten voor iedet
onzer zeer vermeerderd!
MARCUS