Nieuw
Amerika preekt- den vrede
met de lippen
SLAG OM ARNHEM
r
na©
TRAGISCH ONGELUK g
TE HEERHUGOWAARD
Herscholing en nascholing
vraagt zestien millioen
J
3 personen door gasverstikking gedood
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Een somber geluid
I
Een oude brief van Wallace
PLECHTIG HERDACHT
Hartenstein weer een dag jfdkwartier
OCTOBER:
GE2HN5MAAND
NED. DELEGATIE 1
Bij SOEKARNO
Tekort aan arbeids
krachten eischt
voorziening
Razzia te Amsterdam
RUSSEN VALLEN
AMERIKAANSCHE
POST AAN
Incident- te Berlijn
Hoofdredacteur: H N
Smits, rayon-redacteur
Fr Otten: binnenland
P Sigon.
Abonnementsprijs 3-40
per kwartaal; f 1.20 per
maand, Inclusief incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct p. m.m.,
minimum 1 2.50: in alle
edities 26 ct p. m.m.;
minimum 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11031
ALKMAAR - Langestraat
42A tel 2046 (adm.):
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel 4243 (K 2290) 2 liinen
DEN -HELDER: West-
straat 80; tel. K2$30
SCHA GENMol en straat
••2 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie:
Noorderbank
DE MILLIOENENNOTA is een
somber geluid over onzen
economischen en financieeien
toestand. Hadden wij dan anders-
verwacht? Neen, natuurlijk niet
Wij wisten al lang, dat liet herd
stel van orde en rust in Inaië,
'de steun bij den herbouw, de uit.
gaven in verband met de 'oor
logsschade, de verzorging van de
oorlogsslachtoffers en de rente
en aflossing van onze enorme
staatsschuld met zeer aanzien
lijke sommen gelds gepaard
gaan Maar vandaag ligt de iMil.
lioenennota voor ons en het zien,
dat de geraamde uitgaven .bijna
twee milliard hooger zijn dan de
geraamde iinkomsten, brengt ons
weer tot besef van de werkelijk-
Een begrootingstekort van
twee milliard. Dat beteekent.
dat de staat twee milliard gulden
zal moeten krijgen, hetzij uit
opvoering van de belastingen,
hetzij door leenen, hetzij aoor,
via de Nederlandsche Bank, de
bankbiljettenpers in werking te
stellen. Gebeurt dit laatste en
hier is' veel kans op, daar de be
lastingen al tot een zeer groote
hoogte zijn opgevoerd en de be
sparingen te gering blijken, dan
paan we den weg op naar de in
flatie. Inflatie is een ramp voor
vaste inkomenstrekkers en pen.
sioenpenieters Inflatie brengt
alle bestaande financieele ver
houdingen in de jvar Inflatie
leidt tot sociale onrust en uit
eindelijk tot opstand
De Millioenennota is een som
ber geluid. Waftt wat moet er
onder de gegeven omstandighe
den terecht -komen van een
vooruitstrevende politiek, die
ons door deze regeering is aan
gekondigd? Niet altijd is een
sluitende begrooting een ver.
eischte. Maar een tekort van
twee milliard eischt, in het al/
gemeen belang, dat met alle mo
gelijke middelen naar een even
wicht wordt-gestreefd. Gelukkig
is de regeering er in geslaagd,
vergeleken met 1946, de 'uitga
ven voor 1947 te vermin Ieren
met IVi milliard gulden. Dit is
een groot succes, maar' het is
niet voldoende
De rente en aflossing van onze
staatsleeningen eischen in het
komende jaar 780 millioen gul
den, dat is ruim een derde van
het totaal der uitgaven van den
gewonen dienst.
De millioenennota geeft niet
alleen ciifers. maar ook toelich
tingen. In ziin slotbeschouwing
z^at de minister,-dat het econo
misch herstel beneden de ver
wachtingen bleef Dit lag niet
alleen aan ons. Het buitenland
bleek niet in siaat te zijn al de
gekochte goederen, die wij voor
ons herstel dringend noodig
hebben, on korten termijn te
leveren. Maar wel was onze
eigen arbeidsproductiviteit nog
te gering en er werd nog te wei
nig gespaard Hier geeft de mi
nister aanwijzingen voor ons
volk om mee te helnen aan een
zoo spoedig mogelijk herstel
Want bii al ons verlangen naar
sociale rechtvaardigheid, bii al
ons streven naar herverdeeling
van het nationale inkomen, die
nen wij te beseffen, dat wij eers*
moeten zorgen, dat er iets te
verdeelen is Als wii denken aan
onze huismoeders, die de groot
ste moeite hebben om met hun
huishoudgeld rond te komen, dan
klinkt de eisch van sparen para.
doxaal Maar er zijn nog velen,
die groote inkomens hebben en
die een weeldeleventje leiden.
Voor hen geldt de eisch: spaar.
De regeering behoeft steun
niet alleen in dien zin, dat wij
moeten staan achter het regee-
ringsbeleicj, maar vooral door
hard te werken en te sparen.
Verhooging der productie herstelt
welvaart. Hoe meer er gewerkt
en gespaard wordt, des te eerder
zal de Millioenennota niet meer
worden aangeduid als een som
ber geluid, M P. J.
-
-
err m
Ter herinnering aan
den slag om Arnhem1
werd in tegenwoordig
held van H. M. de Ko.
ningin eh talrijke fa
milieleden der gevalle»
nen door generaal Ul
qnehart een monumeP
onthuld tegenover het
voormalig ha-'
tier van de
borne Divisie «L
de Koningin legde een
krans neer aan den
voet van het gedenk-
teelten. ANP P
Het Amerikaansche depar
tement van Handel "heeft
gisterenavond een brief vrij-
fegeven, die Wallace reeds
3 Juli i.l. aan President
Truman heeft geschreven In
den brief van 3000 woorïlen
schrijft Wallace o.m., dat er
reden is om te vreezen, dat
Amerika te veel naar isola
tionisme, dat als realistisch
wordt voorgespiegeld, over.
helt.
Hoe moeten de acties der V.S.
sinds VJ-day. als b.v.-de proeven
met de atoombom, de voortdu-
reade productie van bommen, het
plan om Latijnsch Amerika met
onze wapens te voorzien en het
verkrijgen van luchtbases over
de halve wereld, de andere lan
den toeschijnen? Deze acties be
wijzen dat wij alleen maar met
de lippen ter Vredesconferentie
den vrede .prediken De 'Russen
zullen hun pogingen ter vervaar
diging van bommen verdubbelen
en ook besluiten om hun „v£L
ligheidszone" uit te breiden. On-
Onder een somber vallenden
regen werden gisterenmorgen te
Oosterbeek in aanwezigheid van
duizenden genoodigden, waaron
der leden dèr Airborne-divisie en
een driehonderd Engelsche meis
jes van het World Trainingcorps,
Waac en Marine, de plechtighe
den ter herdenking van den slag
om Arnhem begonnen.
Om half negen werd te Oos
terbeek een plechtige H. Mis op
gedragen door pastoor Bruggeman
met assistentie van pastoor Ha
gen van Doorwerth en father Dij
ker, die in de Septemberdagen
aan de Engelsche luchtlandings
troepen geestelijken bijstand ver
leende. On dec doodsche stilte
werd „the lest post" geblazen, af
scheidssignaal van de gevallen
srijdmakkers. Direct na de R. K.
godsdienstplechtigheid werd door
Anglikaansche geestelijken een
herdenkingsdienst gehouden, on
der welke generaal Urquhart, de
commandant der Airborne divi
sie, een bijbellezing verrichtte.
Vooraf werden het Engelsche,
Poolsche en Nederlandsche volks
lied gespeeld.
Bij het graf van Pater Benson,
die tijdens de gevechten werd
gedood, werd eveneens onder
doodsche stilte bet signaal ge
blazen.
Ontroerend was het moment
waarop de Oosterbeeksche school
kinderen naar voren kwamen om
op de ruim 1800 graven bloemen
te strooien. Generaal Urquhart
legde vervolgens een krans neer
in het midden van het kerkhof,
evenals de Airbornes en hun na
bestaanden. Ook de commissiaris
Ier Koningin in de provincie
Gelderland, een deputatie van
bet Roode Kruis, de burgemees-
'er van Renkum en vele anderen
'<?»den kransen bij de graven
Behalve 50 uit Engeland gekomen-
Airbornes, onder wie zich de com
mandant van de Gliderbrifade bri.
DE ITALIAANSCHE diri
gent Victor de Sabata éal eind
dezer maand- in ons land diri-
geeren
HET CONCERTGEBOUW
ORKEST is momenteel bezig met
gramofoonopnamen en binnen
afzienbaren tijd zal men op
„Decca" werken kunnen beluis
teren van Schubert, Ravel, Ber
lioz, Strawinski en Mendelsohn,
alle onder -leiding van Eduard v,
Beinum uitgevoerd.
gadler Hiclc bevond, was er een de
putatie van 12 van dat deel van de
Airborn divisie, da» thans in
Du^.tschland diens» doet.
Na de kransrlegging begaf de me
nigte van genoodigden ;%ich naar het
Airbornemonüment dat verrezen is
tegenover ho'el 'Har: ens te-in", vy-aar
eens het hoofdkwartier van de Air
borne troepen gevestigd was. Het
monument is een zuil van baks een
waarop in relief eenige vliegtuigen
en parachutisten zijn aangebracht en
tevens op symbolische wijze *tot uit_
drukking is gekomen de kuip der
burgers van Oos'erbeek aan de strij
ders. Het is vervaardigd door Jan
Maris. De kosten werden bes reden
uit een fonds mede bijeen gebracht
door de bevolking van de gemeente
Renkum. 4
Onder de militaire autori'eiten
waren aanwezig luïtenant_adirüraal
H elf richt, luitenant-generaal Kruis
met ecktgenoote, sohout_bij_nach]t N.
Rost van Tonningen chef van het
m'ilitiaire huis van H. M. de Koningin
Van -de zijde der Nederlandsche re:,
geering' waren aanwezig de minister
van oorlog luit. kolonel Fievez en de
minister van buitenlandsche zaken
baron van Boe'zelaer van Oosterhout
de burgemeesters van Arnhem en
Renkum, de commissaris der koningin
In de provincie Gelderland jhr. Quar
les ven Ufford.
JHet Landelijk Secretari
aat der Katholieke Actie
deelt ons mede dat de ko
mende Octobermaand voor
heel Nederland bijzonder
in het teeken van de Ge-
zins-gcdachte geplaatst is.
In samenwerking met het
I.K.O. zijn tal van activi
teiten ontworpen, .Hie gedu
rende deze Gezinsmaand
ten uitvoer zullen worden
gebracht. Ook zal de
K.R.O, op bijzondere wijze
medewerken.
danks al onze protesten zullen
de Russen trachten -hun veilig
heidszone in Oost-Europa en het
Midden-Oosten uit te breiden
Uit militair oogpunt is dit nog
maar gering vergeleken met onze
luchtbases in Groenland, Okina
wa en vele andare plaatsen, dui
zenden mijlen van onze kusten
gelegen. Wij moeten trachten
een eerlijk antwoord te krijgen
op de vraag, welke factoren er
de oorzaak van zijn. dat Rus
land ons wantrouwt en wij Rus
land. Van het Russische stand
punt bekeken is de leening aan
Engeland en het weigeren van
een leening aan Rusland een be
wijs te meer voor het Verstevi
gen van een anti sowjet-hlok
Het is duidelijk te zien, dat dé
Russen zichzelf in een vijandige
wereld wanen en voor hun be
staan vechten Wij moeten be
grijpen dat de wereld veranderd
is en dat heden iten dage er geen
wereld kan bestaan, tenzij de
VS en de Sowjet-Unie op een
of andere manier samen kunnen
leven
Naar het republikeinsche pers
agentschap Antara bericht, heeft
de Nederlandsche delegatie Dins
dag een onderhoud van een half
uur gehad met Soekarno. Naar
verluidt droeg deze onfrnoeting
geen politiek karakter. De heer
Koets en de andere leden, der de
legatie arriveerden Dinsdagmor
gen uit Djogjakarta te Malang,
waar Soekarno zijn vacantie door
brengt. Het gezelschap bracht ook
een bezoek aan Mohammed Hatta.
Gisterenmorgen werd door de
buren van de familie Borst aan
den Middenweg te Heerhugo-
waard geconstateerd dat het
electrische licht in het huis nog
brandde en dat ook de woning
nog gesloten was.
UET MEEST trekt de aan-
11 dacht in de begrooting
voor Sociale Zaken de zeer
aanzienlijke verbooging van
de uitgaven voor herscholing
en nascholing, welke verhoo-
g:ng niet minder dan f 16
millioen bedraagt. Hierbq
dient echter te worden over
wogen, dat ten spoedigste
dient te worden voorzien in
het tekort aan geschoolde ar
beidskrachten, met name
voor den wederopbouw.
De materieele uitgaven van de,
gewestelijke arbeidsbureaux kon4
den belangrijk worden verlaagd.
Ook voor financieele tegemoet
komingen aan elders werkende
arbeiders kon met een aanzien-
lijk^lager bedrag worden vol
staan.
De uitgaven, verband houden
de met de verstrekking van goed
kope levensmiddelen aan be
hoeftige bevolkingsgroepen, zijn
thans ten laste van den gewonen
dienst gebracht, echter tot aan
zienlijk lagere bedragen dan in
de ontwerp-begrooting voor de
levensmiddelendistributie aan de
werkloozeh is uitgetrokken.
Bij het opstellen van deze be
grooting kon nog geen rekening
worden gehouden met de in voor-
bereiding zijnde noodvoorziening
voor ouden van dagen. Deze
maatregel zal uiteraard een zeer
belangrijk bedrag vergen; voors
hands is daarvoor een memorie-
post opgenomen.
De eerste klap is een daalder
waard zegt het spreekwoord en
dit is zeker van toepassing op 6e
gisteren gehouden controle door
ambtenamen van de pnjjsbeheer-
sching en de economische politie
*Er kwamen op een gegeven-mo
ment niet minder dan 12000 tex
tielpunten te voorschijn.
Bij nader onderzoek bleek, dat
de vrouw des huizes geheel ge
kleed onder 'aan den trap lag.
De vader en zijn vijf en veertig
jarige dochter Margaretha lagen
nog op bed doch de levensgees
ten van alle drie waren reeds ge
weken.
Nader is gebleken dat de gas
slang van een toestel in de keu
ken af was geschoten, zoodat de
familie jammerlijk door gasver
stikking om het leven is geko
men. Het echtpaar was negen en
zestig jaar oud.
Naar Amerikaansche autoritei
ten mededeelen hebben dezer da
gen vijf Sovjet-Russische solda
ten onder leiding van iemand die
bij de Sovjet-Russische bezet-
tingsautoriteïteh in dienst is, ge
wapend met stenguns een aanval
gedaan op het politieposthuis: der
Amerikanen bij Tempelhof
De Russen verlangden uitleve
ring van een Pool en zijn vrouw
die naar de Amerikanen gevlucht
waren. Het incident is nader
hand geregeld, de vrouw is aan
de .Ruksen uitgeleverd terwijl he
man nog door de Amerikanen in
bewaring wordt gehouden. De
Russen hebben bij monde van
den provoost-generaal excuus
aangeboden
