MILLIOENEN- WORDT MlLLIARDEN-NOTA
I
HET ALGEMEENE BEELD
ECONOMISCH HERSTEL-
bleef beneden de verwachting
NADERE OMSCHRIJVING
VAN DE UITGAVEN
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De uitgaven daalden met anderhalf milliard, maar het tekort is niettemin bijna twee milliard gulden
Staats! eening en drukken het zwaarst
:MBER 1948
EGMOND
k van
tiyves
Pastoor J.
te Amster-
rnen de Ves-
relen onver-
n. Immers, al
de eerste
voorbij, toch
ïen daar hem
e periode bij
ïouden. Maar
i bestemd om
klimmen,
met Pasfoor
■geplaatst te
;lge dorp Eg.
"ke stadsparo.
n beteekent
te prom die
en zijn groo-
zijn ieder
1 meer dan
Iveren prie--
Duyves op
n waar dit
d. Hij gaat nu
vaar hij in
heeft ge-
parochianen
hem gesteld
nond.
n pastoor in
nmlsbare ze-
in de drukke
net het bedie.
het stand-
dicht", want
absoluut op
schap binnen,
mond aan Zee
'elen niet. dat
trekken.
ZICHT
JK
leginnen lang-
ein plaats te
en winter-
he en snijboo.
er te betceke
ieze artikelen
Pronkboonen
el ijk aangebo-
>er bij vorige
was.
tr. A bracht
De aanvoer
«rooier. De
emen, je soort
kg. De aan.
zooals andij-
Pt snel af. De
hoorlijk. Deze
spruiten aan.
brachten op
0; snijboonen
680; andijvie
per stuk; spi.
1225 per kg
1522 per stuk
kg.; meloenen
ven 110—1.30
1.20; aardbeien
■oenekool 12—
in 58 per kg.
ik; spruiten 40
per kg,; bos.
irei 10—15 per
110 'per stuk
vergadering
opbond heeft
ïen tusschen
de vertegen-
MPEA. aan-
an de MPEA
ten behoeve
itieoord -een
d van 25.000
tankoop van
40VENE
SÏA
OCT
m Juni 1897,
n voor den
ge, dat zij de
sprak: „Wat
ig voelen in
en, die ik op
behulpzaam
troostend en
d voor alle
lan de natio.
zelfden dag
aan toe, hoe
n den hemel,
rde haar in.
soo zeide zij:
dat het den
oet, wanneer
want door
ïen den goe-
bij ons aan-
m offer om
ia eens echt
ar feest. Bid-
or elkaar, er
nd veel noo-
ogschen tijd
niet in gei
ons behulp-
met novene-
lieve tijdig
ons op te
irmelitessen,
>nr. 39730
I
V/OENSDAG 18 SEPTEMBER 1948
[\ER GEWOONTE GETROUW heeft de Minister van Fïnan-
ciën de aanbieding van de Rijfcsbegrooting 1947 in de
Tweede Kamer vergezeld doen gaan van een overzicht der
financiën, de millioenennota. Hierin wordt erop gewezen, dat
de op 28 Mei 1946 door den Minister van Financiën in een
vergadering van de Eerste Kamer uitgesproken verwachting
inzake een vermindering der Rijksuitgaven voor het dienstjaar
1947 met 1% milliard wordt overtroffen. In de thans ter be
oordeeling voorgelegde cijfers wordt het totaal der uitgaven
voor 1947 geraamd op 4.250.093.693.tegenover
5,582.877.'223.— in 1946.
Hierbij wordt aangeteekend-,
dat ten aanzien van het laatste
cijfer rekening is gehouden met
een op 7 Augusus 1946 aangebo
den nota van wijziging op de
marinebegrooting en met de no
ta's van wijzigingen der overige
hoofdstukken welke eerstdaags
de Tweede Kamer zullen berei
ken.
Deze nota bevat in de eerste
plaats een beschouwing over de
dienstjaren 1940 tot en met 1945
Daaruit blijkt, dat d'e begroo-
tingstekorten over de jaren 1940
tot en met 1945 (Nederland en
Londen tezamen genomen) in
totaal het enorme bedrag van
f 12,6 milliard beloopen.
In de tweedë plaats bevat de
nota een beschouwing over de
ontwerpbegrooting voor 1946,
waarin naast de reeds eerder ge
noemde wijzigingen van de mari
nebegrooting. waardoor het bud-
getaire beeld een verslechtering
onderging, nog andere wijzigin
gen worden voorgesteld.
De hoofdschotel der nota
wordt gevormd door opmerkin
gen en beschouwingen over de
ontwerp-begrooting voor 1947 en
Omschrijving
Ontwerp.tyagToo
ting v. 1946 m"
gediend op
12 April 1946
GEWONE
Uitgaven f2,230,977,094
Middelen -f 2,394,024,742
door een uitvoerige beschouwing
hiervan, geplaatst in het kader
van het door het centraal plan
bureau ontworpen nationale bud
get.
Dit budget is eensdeels geba
seerd op een prognose van d'e
waarschijnlijke ontwikkeling van
den algemeenen economischen
toestand in 1947, terwijl voor een
and^r deel daarin taken zijn ge
steld1. welker verwezenlijking
vool de toekomst van ons land'
van essentieel belang worden ge
acht
Het batig saldo op den gewo
nen dienst voor 1947 wordt ge
raamd op f90.783.527, welk be
drag bestemd is als bijdrage aan
den buitengewonen dienst. Deze
sluit uiteindelijk met een nadeelig
saldo van f 1.651.117.009. Voegt
men hierbij het nadeelig saldo
va,n het landbouwcrisisfonds
dan komt men tot een totaal be
grotingstekort van f 1.967.399.992
De recapitulaties van de cijfers
der middelen en uitgaven in
1947 vergeleken bij die in "1946
geven het volgende beeld te zien
O ntwerp.begrooti hg
voor 1946 met intye_
grip van de voor
gestelde wijzigingen
dor marinefoegroo.
King en tevens van
alle eerstdaags in te
dienen wijzigingen.
DIENST
f 2,423,'676,484
f 2,476,202,901
Voord, saldof 163,047,648
^Over te brengen
naar de middelen
van den buiten-
gewonen dienst f 163,047,648
f 52,526,417
Ontwerp,
be&'rootinig voor
1947.
f2,310,358,329
f2,401,141,856
f 90,783,527
f 52,526,417 f 90,783,527
Uitgaven
Middelen
BUITENGE
f 3,136,020,819
f 748,838,904
Overgebracht van
den gew. dienst
«J»
Nadeelig saldo
Nadeel ig saldo v.
Landb. Crisisfonds
Uitgaven, excl. de
bijdrage v. d. ge
wonen aan den
buitengewonen
dienst
Middelen, excl. de
bijdrage v. d. ge
wonen aan den
buitengewonen
dienst
f2,389,181,915
f 163,047,648
f 2,226,134,267
f 376,240,000
f 2,602,374,267
GEHEELE
WONE DIENST
f 3,159,200,739
f 848,578,904
f2,310,621,835
f 52,526,417
f2,258,095,418
f 376,240,000
f2,634,335,418
DIENST
f 1,939,735,364
f 197,834,828
f 1,741,900,536
f 90,783,527
f 1,651,117,009
f 316.282,913
f 1,967,399,922
f5,368,997,913- f 5,588,877,223
f 4,250,093,693
f 3,142,863,646
f 3,324,781,805 f 2,598,976,6841
Nadeelig'saldo
Nadeelig saldo v.
Landbouw Crisis
fonds
f2,226,134,267
f 376,240,000
f 2,258,095,418 f 1,651,117.009
f 376,240,000 f 316,282,913,
f 2,602,374,267 f 2,634,335,418 f 1,967,899.922
Bij ,de boven aangegeven ver
mindering der* rijksuitgaven tenj
bedrage van -rond f 1.333 millioen1
is nog geen rekening gehouden met
het nadeelig saldo van het Land
bouwcrisisfonds, dat f 6° millioen
minder bedraagt dan het vorig
jaar. De verlaging van jiitgaven
bedraagt dus in totaal f 1.393 mil-,
lioen, in welk bedrag met alle
voorgestelde wijzigingen voor 1946
rekening is gehouden. Daartegen
over staat, dat de bpbrengst van
de middelen, welke, met'inbegrip
van alle ingediende aanvullingen,
voor 1946 op f 3.325 millioen werd
begroot, voor 1947 naar rafning
f 2,599 millioen zal bedragen,
derhalve f726 millioen minder.
Het Landbouwcrisisfan ds in
aanmerking genomen, is het be-
grootingstekört van f 2.634mil
lioen voor 1946 met f667 millioen
teruggeloopen tot f 1.967 millioen
voor 1947.
In dit verband zij er de aan
dacht op gevestigd, dat de uitga
ven van den gewonen dienst voor
1947 114 millioen lager worden
geraamd.
MINISTER LIEFTINCK
noemde den financieelen
toestand deplorabel.
In zijn slotbeschouwingen op
de rijksbegrooting voor 1947 er
kent de minister van financiën,
d'at, ofschoon ontegenzeglijk de
economische toestand van Ne
derland in 1946 is verbeterd, de
aan het begin van het jaar ge
koesterde verwachtingen omtrent
het tempo van het economische
herstel niet ten volle in vervul
ling zijn gegaan. Met name is
het herstel en de uitbreiding van
het productie-apparaat bij d'e
gemaakte veronderstellingen tén
achter gebleven, terwijl het met
het bestaande productie-apparaat
bereikte productie-volume niet
ten volle bevredigend is geweest
Voor deze ontwikkelng zijn
oorzaken aan te wijzen, welke
niet of nauwelijks door het Ne-,
d'erlandsche volk en zijn regee
ring konden worden beïnvloed.
Samenvatting van de uitgaven
op den gewonen dienst.
Omschrijving in millioenén
guldens.
Uitgaven voor de politie 48
Bijdrage in de kosten van
gemeentepolitie (door
Binnenlandsche Zaken) 15
Burgerlijke rechtspraak 10
Gevangenissen, rijkswerk
inrichtingen, ri.ikstucht-
en opvoedingswezen 26
Steun aan noodlijdende ge
meenten 60
Uitkeering a. h. gemeente-
fonds (door Financiën) 10
Volkshuisvesting11'
Volksgezondheid10
Sociale verzekering ,75
Kijksarbeidsbureaux 82
Hulpverleen; oorlogsslacht.
offers 44
Dienst uitvoering werken 41
Grondgebruik en landbouw-
herstel 40
9
Rijkswaterstaat 59
Landbouw 23
Vervoer: spoorwegen (17
min), zeescheepvaart
(5 min), luchtvaart (11
min), vervoer- en ver-
keersdiensten (5 min) 3»
Onderwijs 205
Radio 7
Militaire uitgaven (oorlog) 222
Militaire uitgaven (marine) 292
Departementsuitg. (perso
neel en materieel)*33
Hoofdstuk
I Huis jder Koningin
II.' Hooge colleges van staat,
kabinet der Koningin en
kabinet van den minis
ter-president
III. Buiteniandsche Zaken
IV. Justitie
V. Binnenlandsche Zaken
VI. Onderwijs, kunsten en
wetenschappen
VHa. Nationale schuld
VHb. Financiën, .belastingen
overige middelen
Villa. Oorlog
VTIIb. Marine
IXa. Openbare werken en we
deropbouw
1Kb. Verkeer
X. Economische Zaken
XI. Landbouw, visscherij -n
voedselvoorziening
fXII. Sociale zaken
XIII. Overzeesche gebiedsdeelen
XIV. Onvoorziene ontvangsten
Aangezien de te verwachten
ontvangsten uit de „vermogens-
aanwasbelasting" en de „heffing
in eens" bestemd zullen worden
voor de aflossing van de staats
schuld, zijn deze niet in de ra.
Buïtenlandsche dienst (bui
teniandsche zaken) 9
Handel en nijverheid 9
Directoraat-generaal van de
prijzen 8
Dienst der belastingen 76
Bijdrage aan het algemeen
burg. pensioenfonds ex
art. 168a der Pensioen-
r wet 1922 (Staatsblad
no. 240) en bijdragen
voor inkoop van dienst
tijd e.d -f27
Nationale schuld (rente en
aflossing) 780
Andere uitgaven 100
Totaal 2310
De grootste post, namelijk
de dienst der staatsleenin-
gen, welke post ruim 1/3 van
het totaal uitmaakt, is zon-;,
der meer niet voor vermin
dering vatbaar, doch zal. ge
zien -net verloop der rijks
financiën, veeleer in de toe
komst een stijging te zien
geven De minister hoopt in
de memorie van toelichting
op het dezer dagen bij de
Tweede Kamer in te dienen
wetsontwerp voor een hef
fing ineens nader, in te gaan
op de beteekenis van de
uitermate hooge staats-chuld
en op de wijze, waaroo hij
zich voorstelt dit probleem
tot een oplossing te kunnen
brengen.
De middelen
De middelen van den gewonen
dienst van de ontwerp-begroo-
ting 1947 vertoornen in vergelij
king met de ramingen voor 1946
het volgende beeld:
Middelen gewone dienst
(in miliioenen guldens)
1947
02
i;e
24,1
2.8
25,0
43,3
2 205.2
52,1
3.9
5,3
2,5
15,7
4,8
10.0
3,7
0,9
2,401,1
1946
0.2
0,9
16.4
13,7
22.5
44,4
2 206 3
52,2
15,4
3,3
3,3
5,8
3,0
3,2
2,6
0,8
2,304,0
ming van de middelen voor 1947
opgenomen Voorts is %een plan
in studie om diverse middelen,
dndere dan belastingen, te'ver-
hoogen.
De leveringstermijn voor inves-
teeringsgoeüeren, welke moeten
worden geimporteerd, zijn uiter
mate lang en ook de import van
grondstoffen en halffabrikaten
laat tengevolge van de algemee-
ne schaarschte veel te wenschen
over. m
Tot de oorzaken echter, welke
het Néderlandsche volk wel kan
beïnvloeden, behooren het nog
steeds lage peil der arbeidspro
ductiviteit en het feit, dat^e be
sparingen nog niet den voor een
regelmatig herstel noodzakélijken
omvang hebben aangenomen
Een algemeene Verbetering van
den economischen toestand zal
slechts kunnen worden bereikt,
wanneer:
a. rde arbeidsproductiviteit wordt
opgevoerd tot een peil, het
welk dat van voor den oorlog
benadert en daardoor het na
tionaal product wordt opge
voerd.
b. het kwantum voor export ge
schikte goederen kan worden
opgevoerd.
c. de consumptie desondanks be
perkt blijft, waardoor de be
sparingen toenemen.
Daarnaast zal het van regee-
ringswege noodig zijn:
a. om de uitgaven, welke door
de bijzondere tijdsomstandig
heden noodzakelijk zijn, bin
nen rationeele grenzen te hou
den en zoo snel -als de om
standigheden dit toelaten te
liquideeren; f
b. om ook Ïen aanzien van de
overige uitgaven de vereischte
rationalisatie en efficiëntie te
bereiken
POLITIEKE
DELIN0UEMTEN
£«JN DUUR
Tot en met 1947 meer
dan 300 millioen gulden
Aandacht verdienen de uitga
ven van het hoofdstuk Justitie
onder de afdeeling politieke
delinquenten. Uit de onder
staande (abel blijkt, dat tot en
met 1947 voor de 'maatregelen
'"i van de politieke
delinquenten f292 millioen
noodig wordt geacht, waarte
genover f 14 millioen aan in
komsten is geraamd. In het
overzicht zijn de uitgaven, ge
daan in 1944 en in het eerste
halfjaar 1945 in het bevrijde
deel van ons land, niet opge
nomen. Veilig kan dus worden
aangenomen, dat tot en met
1947 voor dit doel meer dan
300 millioen gulden noodig zal
zijn.
Aard der uitgaven voor politiexe
delinquenten, resp. in 2e halfjaar
1945, in 1946 en in 1947:
Directoraat-generaal voor de bij
zondere rechtspleging resp. f
f 1 millioen; f 1.200,000;
totaal f 2*200,000
Berechting enz.: resp f 1,983,200;
f 9.582,310 en f 9,223,742.
totaal f20,389,252
PGD cq. PR A-en: 'resp.
f 9.100,000; f 20 millioen en
f 12,750,000; totaal-f 41,850.000
Verblijfs- en interneeringkam-
pen (w.o. buitenbewaking)resp.
f 33.5 millioen; f 113 millioen en
f 33,957,000, totaal f 180,457,000
Bijz. Jeugdzorg resp. f 5,750,000;
f15,230,000 en f9,475,000
totaal f 30,455,000
Opneming van politieke delin
quenten in gevangenissen en rijks
werkinrichtingen: resp. f
f—f12,000,000
totaal f 12,000,000
Tewerkstelling van politieke de
linquenten bij den D.U.W: resp.
f f en f 4,500,000
totaal f4,500,000
Totaal der uitgaven respectiev,
f 49,933,200; «f 158,812,310 en
f 83.105,742.
totaal f291,851,252
Middelen-resp. f5,000,000
en f 9,176,000,
totaal f 14,176,000
Nadeelig saldo 1945 f 49,933,200;
1946 f 153,812,310; 1947 f 73,929,742;
nadeelig saldo totaal f 277,675,252
