-RADIO
NEDERLANDSCHE UNIE
HAD POSITIEVE WAARDE
Et
4
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
Houding van het1
driemanschap niet altijd
gelukkig
HANDEL IN VALSCHE
RIJVERGUNNINGEN
Boek en Blad
Dr. Hokus Pokus
De brand bij de N. S.
te Haarlem
De B.N.V.-affaire
Prijsverlaging huishoude
lijke artikelen
Tumult in 't Italiaansche
Parlement
ESTAFETTE BAYEUX-
EINDHOVEN
Lichtjesdag in de
Lichtstad
DE niEUWE DIRECTEUR"!!!
Dr W. pixseitat m keiMuub
Mor onze. troepen 'ui IM-ktii
He cmkypém qaan tekenen
\9aricte distdbutk.!!!
/V
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1946
ZATERD
Nederlandsche meisjes, die tijdens den slag om Arnhem
Engelsche gewonden van de 1st Airborne Division verpleeg
den, legden tijdens haar bezoek aan Londen bloemen aan
den voet van den Cenotaph. (Planet News P.)
Verschenen is het rapport
over de Nederlandsche Unie
en haar driemanschap, uit
gebracht door de daartoe op
verzoek van het, driemanschap
door Prof. Ir W. Schermer-
horn benoemde commissie.
De commissie bestond: uit de
heeren J. P. Fockema Andreae,
voorzitter, W. M <ie Brauw, H.
M J Dassen, W A. Offerhaus,
A Plate, F. L. R. Sassen, L W,
G Scholten en J. in 't Veld,
Secretaris was de heer J. de
Visser.
De oprichting van de Neder
landsche Unie, aldus 't rapport,
heeft ongetwijfeld in meer dan
een opzicht heilzame gevolgen
fehacl Zij bleek te beantwoor.
en aan net verlangen van het
Nederlandsche Volk, kort na de
capitulatie, naar een samenbin
dend element. Zij bracht niet
veel minder dan een millioen
goede vaderlanders van allen
rang en stand en religie en van
zeer onderscheiden levensopvat
tingen samen. Zij versterkte het
nationaal bewustzijn en schraag
de hen in hun verzet tegen de
NSB en haar trawanten.
De eer van dit alles komt voor
een goed deel toe aan de drie
mannen, die het initiatief tot de
oprichting hebben genomen en
de leiding van de gansche bewe
ging hebben geh'adj
Uit de Uniekringen zijn voorts
zeer vele illegale werkers voort
gekomen, zaodat de Ned. Unie
in werkelijkheid belangrijk heeft
bijgedragen tot het ondergrond-
sche verzet
Fouten bleven met uit.
Ongetwijfeld heeft liet drieman^
schap ook fouten gemaakt. Het zou
trouwens gezien de hij zonder moei_
lijke omstandigheden en de spanning
waaronder gewerkt werd, wel een
xvonder zijn geweest als1 fouten wa
ren uitgebleven.
Bij de beoordeeling van die fouten
moét worden vooropgesteld dat de
zuivere wamuvaderlandsohe gevoe_
lens van ieder der leden van het
driemanschap boven twijfel verheven
zijn.
De houding van het driemanschap
bij en na de oprichting tegenover de
politieke partijen was niet gelukkig.
Het driemanschap heeft minder
verstandig en zelfs gevaarlijk
gehandeld, niet zoozeer door
denkbeelden te verdedigen wel
ke; op zlchteelf geenszins laak
baar; verwantschap vertoonden
met die van den vijand, maar
door bij de verdediging van die
denkbeelden op zulk een ver
wantschap den nadruk te leggen;
door toe te laten dat de redactie-
staf van de "Unie'» de aanbevo
len politiek verdedigde op een
wijze die aan instemming met
Duitsche denkbeelden deed den.
ken.
DaaVbij werd zelfs wel verkondigd
dat het Duitsche nationaal-socialisme
en de denkbeelden der Necïerland_
fiche Unie uit hetzelfde zaad s waren
opgegroeid. Niet is belet dat die
Staf in artikelen de toekomst meer
dan eens voor Duttschland te roos
kleurig voorstelde, als verontsohul_
diging ikan niet gelden de wensch om
zoo lang mogelijk het Uniewerk te
dben gedoogen. Het driemanschap
had naar het oordeel der commis
sie; zulk een wijze van schrijven niet
mogen toelaten* en daaraan dadelijk
een eind moeten maken.
Een ernstig tie korft schieten in
het betrachten van de vereischte
houding zie de commissie in de
uitlating van den heer Linthorst
Homan.
Deze heeft in het najaar van 1940;
zij het in besloten kring en ook
later meermalen in persoonlijke ge_
sprekken de wenschelijkheid van
een 3—2_overwinning' van Duitsch_
land verdedigd, ook al doelde hij
daarbij slechts op de sterkteverhou
ding bij een door hem wenschelijk
geachten vrede door overleg; al
meende hij dat dan de volle onaf
hankelijkheid van het vaderland on_
der het Huis van Oranje zou worden
verzekerd en al is hij bij de intrede
van Rusland in den oorlog geheel
van zijn onjuist inzicht teruggeko
men.
De schade die door onjuistheden in
de Unieleiding zou kunnen teweeg',
gebracht zijn*1 is tot uiterst geringe
proporties beperkt gebleven en valt
weg egenover het onmiskenbare en
groote voordeel, van de heóhtie sa
menbinding van vele honderdduizen
den goedgezinde Nederlanders.
Alles tezamen genomen spreekt
de commissie als haar overtuiging
uit dat het optreden van het drie
manschap ondanks de in het eer»
ste moeilijke oorlogsjaar begane fou
ten over het geheel genomen in
het' 'belang van Nederland geweest is
en dat het werk van de Nederland
sche Unie dank zij het initiatief
van het driemanschap tot stand g*e_
bracht als zoodanig voor Neder
land een wezenlijke positieve waar
de heeft gehad.
Vijf Amsterdammers stonden
dezer dagen terecht voor het
drukken en verhandelen van val-
sche rijvergunningen. De hoofd
dader die in finantieele moeilijk
heden verkeerde drukte met een
bediende de vergunningen die
door eenige andere personen in
het kantoor van de Rijksverkeers
Inspectie a„n den man werden
gebracht
Zoo was het mogelijk, dat zij,
die geen vergunning kregen er
toch een zwart konden koopen.
Een wachtmeester der rijkspoli
tie en eenige controleurs hebben
bij een controle het bedrog ont
dekt. Het bleek dat de vergun
ningen voor f 350 en meer van
de hand gedaan werden. Tegen
den hoofdaader werd' 1 jaar
geëischt, tegen zijn bediende 1
jaar en 3 maanden en tegen de
anderen ieder 1 jaar
Oude Prentenboekjes in een
nieuw kleed
Er was eens een huisvader, die
in geen winkel een prentenboek
voor zijn kinderen Kon vinden;
dat heirf aanstond: Het was een
dokter, dïe nooit last had van
zijn kleine patiëntjes, omdat hij
ze, als hij hen behandelde, zoet
.wist te houden met origineele
vertelseltjes. Zoo besloot hij dan
zelf een prentenboek voor zijn
kinderen te maken, kocht een
blanco boek, schreef er rijmpjes
in en teekende er zelf plaatjes
bij. Een uitgever zag dit eigen
werk en besloot het te drukken
en uit te geven Het was bijna
een eeuw geleden, dat deze kin
dervertelseltjes als „Piet de
Smeerpoets", Hansje.kijk.in-de-
lucht" en dergelijke voor 't eerst
werden uitgegeven, en zij heb
ben zich weten te handhaven
tot op heden. Deze kinderver
haaltjes, met de origineele plaat
jes zijn evenals de „Geschie
denis van mijnheer Kardoes en
mejuffrouw Muizenschrik"
door de Uitgeverij C A. Spin
ZnHeeben graclïfc 170, A'dam
opnieuw uitgegeven in een wel
verzorgde uitgave.
De Haagsche politie heeft
de hand gelegd op een 61-ja-
rigen zgn. magnetiseurdie
zijn bijnaam van „Dr. Hokus
Pokus" wel verdiende om de
zonderlinge grappigheden, die
hij met zijn goedgeloovige
patiënten uithaalde. Hij ver
stond de kunst hen onmid
dellijk te vertellen wat er aan
mankeerde, nadat hij hen
maar even in de oogen had
gekeken.
Om een open kraambeen
te genezen schreef hij om
zwachteling met in slootwater
gedrenkte doeken voor. Dit
advies alleen al kostte ruim
veertig gulden en hetzelfde
bedrag liet onze „dokter" be
talen door een man, wiens
haar uitviel en die daarvoor
tweemaal per dag 10 druppels
Belladonna moest slikken. De
man raakte zijn geld kwijt en
zijn haar ondanks de drup
pels eveneens. Een Hage
naar, die aan „droge longen"
zou lijden, kreeg spek voorge
schreven, dat de kwakzalver
hem voor f 200.- zou leveren;
de arme man heeft echter
geld noch spek teruggezien.
Bij het onderzoek bleek dat
de arrestant al sinds 1930 met
deze fraaie gebrxtiken bezig is.
,De oorzaak van den brand die
Donderdagavond dë Cenlrale
Werkplaats der Ned Spoorwegen
te Haarlem teisterde is nog niet
bekend. Er wordt nog een uitge
breid onderzoek naar ingesteld'.
Achteraf is gebleken "dat de scha
de betrekkelijk nogal is meege
vallen Een tweede-#en een derde
klas rijtuig zijn grootendeels uit
gebrand, een derde rijtuig werd'
licht beschadigd De capaciteit
van de werkplaats wordt hoege
naamd niet door het gebeurde
beinvloed' alhoewel sommige
werkzaamheden oponthoud on
dervinden.
Naar thang' bekend wordt, is
eind Augustus ingebroken in het
pand Langestraat 29 te Enschede,
waarin o.a. de GOIW en de
Stichting 194045 zijn gevestigd.
Het bleek dat men koffers had
gestolen, afkomstig van het voor
malig hoofd van de afd. Opspo
ring van het Bureau Nat. Veili.gj
hèid, W. E. Sanders, die de kof
fers, waarin zich vele documen
ten bevonden, daar in bewaring
had gegeven. S. heeft onmiddel
lijk aangifte gedaan bij de politie
die zekeren B. en zekeren P.
aanhield. Het bleek dat alle docu
menten aanwezig waren. B
wiens kantoor eveneens in het
perceel Langestraat 29 gevestigd
was en als hoofddader wordt be
schouwd, schijnt op eigen ini
tiatief gehandeld te hebben. B. en
P. zijn op vrije voeten gesteld.
Vergeleken met de huidige
gevraagde prijzen is een aantal
huishoudelijke artikelen belang
rijk in prijs verlaagd. Daartoe
behooren o.a. aardappelmesjes,
etenstampers, afdruiprekken,
kloppers, pooken, kolenkitten
en schoppen, zeeven, stofblikken,
raspen, pannesponzen, waschlijn
enz. Weliswaar zijn de prijzen in
de meeste gevallen hooger dan
<ïie van voor tien oorlog, maar
toch veel lager dan die van den
laatsten tijd.
Tot nu toe lagen er panspon.
sen van f 0.25, per stuk. Vroeger
kostten deze 10 cent. thans mo
gen zij verkocht worden voor 15
cent Éen aardappelmesje in een.
voucïige uitvoering mag slechts
40 cent kosten
De maatregel heeft ten ge
volge, dat de productie van min
derwaardig goed onmogelijk
wordt gemaakt. Door uniforme'
prijzen kan de controle effectie
ver werken en het publiek is in
staat overvraging zelf te consta.
teeren.
De Italiaansche premier Gas-
peri is tijdens zijn toespraak in
de Italiaansche consiitueerende
vergadering verscheidene malen
in de rede gevallen. In zijn rede
zei hij, dat het een ernstige fout
zou zijn om, een nieuwe zuive
ringsactie onder monarchisten in
Staatsdienst te houden. Deze
verklaring werd met gejoel be
antwoord.
Vanuit Bayeux in Normandië
trokken de zegevierende ge
allieerde legers op naar het
Noorden en bevrijdden op den
gedenkwaardigen 18den Sep- -
tember Eindhoven van den
Duitschen overweldiger.
Ter herinnering aan dit feit
heeft men in de stad' der ver
maarde Philipsfabrieken een
grootsche feestviering opgezet en
als onderdeel daarvan werö een
„lichtjesdag" georganiseerd De
geheele stad werd in een zee van
lieht herschapen doch eerst werd.
als symbool vain dë vrijheid een
vuur uit Bayeux naar Eindhoven
overgebracht.
Daartoe hebben zich een aan
tal wielrenners begeleid, door
eenige journalisten naar Bayeux
begeven teneinde daar het
„eeuwige vuur" te halen In den
loop van Maandag kwam het ge
zelschap in Normandië aan en
omstreeks half zes in den avond'
startte de eerste wielrenner met
de fakkel naar Eindhoven. De
eerste etappe van het 750 km
lange parcours liep tot Leopolds-
burg vanwaar een aantal athle-
ten d'e fakkel in snellen loop naar
Eindhoven brachten
De tocht ging over dezelfde
route die het tweede Engelsche
leger volgde en loopt van Bay
eux via Rouaan naar Amiëns en
Cambrai vandaar naar Brussel en
Leopoldsburg en vervolgens naar
Eindhoven. De deelnemers zijn
vele nachten niet uit de kleeren
geweest en hebben veel hinder
ondervonden van het slechte
weer Desondanks is dë tocht
uitstekend geslaagd en zonder
ongelukken verloopen,
In Eindhoven begon de
Victorie.
Een duizendkoppige menigte
was getuige van de aankomst dSr
loopers. Burgemeester Kolfscho
ten nam in tegenwoordigheid van
min.-pres. Beel het vuuj: over en
ontstak daarmede de gastoorts.
Dit was het sein de geheele stad
in licht te zetten met 1*4 mill,
lichtpunten.
Burg. Kolfschoten hield een
rede waarin hij er op wees dat in
Eindhoven eigenlijk de victorie
voor ons land begon.
Ook min. pres. dr. Beel sprak
ter herdenking van de bevrijding
der stad.
PROGRAMMA
Zondag 22 September
HILVERSUM I (301.5 M.) 8,00 Het
nieuws; 8.15 Inleiding en Hoogmis;
9.30 Nieuws '945 NCRV Orkestwer_
ken; 12.30 KRO Klaas van Beeek;
13.00 Nieuws; 13.40 Apologie; 14.00
Der Freischütz; 16-30 Soldaten zie_
kenlof; 18.30 Ned,. Strijdkr.; 19 30
Nieuws; 20.00 Voetbalreportage; 20.15
Stichtsche Kamerorkest; 21.00 Lui
sterspel; 22-00 Nieuws; 22.20 Avond
gebed; 22.35 Liederen van Hugo
Wolff; 23 00 Symphonisch concert
waarna sluiting.
HILVERSUM II 415 M.: 8.00 Het
Nieuws', 8.15 Gram. muziek; 9.00
Voor den tuin; 10.00 Kamerorkest;
11.00 Triangel; 12.00 Romancers;
12.40 The Arden Singers; 13.00 Nieuws
13.50 Spoorwegen spreken; 14.30
Bach-concert; 15.45 Skymasters; 17.00
Collegium Musicum Amstelodamense
17.30 Oome Keesje; 18 00 Nieuws;
20.15 Les Gars de Paris; 20.45 Her
sengymnastiek; 21.45 4de SynTphonie
Gustav Mahler; 22.10 Hoorspel; 23.00
Nieuws, Swingparade en sluiting.
Maandag 23 September
HILVERSUM I (301.5 M.) NCRV
7.00 Nieuws ochtendgymn. en wij
dingswoord; 8.00 Nieuws; 8.15 Mor»
genconcert; 9.15 Vo'or jonge zieken;
10.00 Zangrecital; 10.30 Morgendienst
11.35 Viool en piano; 11.45 Familiebe
richten uit Indië; 12.00 Vrij en blij;
13.00 Nieuws; 14.00 Voor jonge moe»
ders; 14.20 Clarlnetduetten; 15.00
John Mac Cormack; 16.00 Bijbelle
zing; 17.05 Klein Vrouwenkoor; 13.00
Rhapsodia_sextetft; 18.30 Ned. Strijdkr
19.00 Nieuws; 19.45 Indonesische
landbouw; 20.08 Volkszang; 2.20 Ver»
zoekprogn; 22.00 Nieuws; 22.30 Toc
cata et variations; 22.45 Avondover
denking; 23.00 Avondconcert en slui_
tdng«.
HILVERSUM II (415 M.) VARA
7.00 Nieuws ocfhtendtgymn. en gr. pl.;
8.00 Nieuws; 8.15 Gram. muziek; 10.20
Regenboog; 11.15 Vlaamsche liedjes;
12.00 Kamermuziek; 12.35 Jan Cor-
duwener; 13.00 Nieuws; 13.15 Boyd
Bachmann; 14.45 Opera .fragmenten;
15.35 Voor de kleuters; 17.00 De
school is uit; 18>,00 Nieuwrs; 18.15
Vaudeville_orkest; 20.00 Nieuws;
20.15 Der Messias; 21.15 GG.-cabaret;
21.45 Ramblers; 23.00 Nieuws Gram.
muziek en sluiting.
doe*
[ruaS goede op di
.qrootefi
jlaq ik U öfen tfootf&Ken Z
nationale
InspanninqWdzijnverzoraiuq Indk
'He \?oetba[ooTnpeiËij2 is vto
hoqonnerieaaprackschot)
