DE SPELLING IN DE WET
SLOOPER EN BOUWER
Nieuw Noordhollandsc.h Dagblad
3
Hoe wordt het nu?
Verraadster
krijgt 15 jaar
LEGER NIET VERGETEN
BIJZ. GERECHTSHOF
maar beiden voor de slechte zaak
Amerikaansche pers over
Stalin's verklaringen
SPECIALE V.N.-WEEK
TE LONDEN
Gevechten in Perzië
Naar het beloofde land
De moord
op de Chmeezeri
Prawda kijft nog steeds
Indonesische ministers
bij Killearn
DE ONGEWENSCHTE
DUITSCHERS
Tweede Kamer maakt1
front tegen communisten
Draagt elkanders...
vreugden
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1946
NA EEN KORT debat heeft
drs. Lucas van de KVP
met zijn belangrijk en on.
verwacht amendement in.
zake jde spelling, succes ge
had' in de Tweede Kamer.
De minister nam het amen
dement practisch over en
het werd z.h.s. aangenomen.
De schrijfwijze van de Ned]
taal is nu in de wet opge
nomen en zal niet, zooals
aanvankelijk in het ontwerp
stond, bij maatregel van be
stuur worden vastgesteld.
Dit heeft het voordeel, dat we
nu weten, waar we aan toe zijn.
Volgens de nu in de wet (die nog
door de Eerste Kamer moet wor
den aangenomen} opgenomen
bepalingen is de officieele
schrijfwijze van de Nederland
sche taai de schrijfwijze van de
Vries en te Winkel, met inacht
neming van de onderstaande
regels:
1. De e wordt in open letter-'
frepen niet verdubbeld. De ee
lijft echter aan -het einde van
een woord, alsmede in samen
stellingen met en afleidingen
van woorden op ee.
Als samenstellingen van woor
den op ee worden ook beschouwd
samenstellingen, waarvan het
eerste lid, op ee uitgaande, niet
of niet meer als afzonderlijk
woord voorkomt.
2. De o wordt in open letter
grepen nief verdubbeld De oo
Blijft echter in goochelen, goo
cheme. loochenen, alsmede in
hun samenstellingen en afleidin
gen.
Verkleinwoorden van woorden
op o worden behandeld als de
overeenkomstige woorden op a
en u.
3. Sch wordt alleen daar ge
schreven, waar de ch wordt uit-'
gesproken. De ch blijft echter
in het achtervoegsel -iscn.
4 De uitgangen -e en -en van
het lidwoord een, van geen en,
van de bijvoeglijke bezittelijke
voornaamwoorden mijn, uw, zijn
hun en haar mogen, behalve in
staande uitdrukkingen, worden
weggelaten.
5. De naamvalsuitgang -n bij
lidwoorden, voornaamwoorden,
bijvoeglijke naamwoorden en
daarmee gelijkstaande woorden
mag. behalve in staande uit.
drukkingen, worden weggelaten.
6. Op de schrijfwijze van Ned.
aardrijkskundige namen zijn de
regels 1 tot en met 3 niet van
toepassing
7. In woorden, die van aard
rijkskundige namen zijn afge
leid en geen deel uitmaken van
zoodanige namen, volgt het ach
tervoegsel de regels 1 tot en met
3 diet grondwoord of het ge
deelte daarvan,, dat in de aflei
ding voorkomt, behoudt den
vorm, dien het volgens het be
paalde in regel 6 heeft, evenwel
met dien verstande, dat de regels
1 en 2 worden toegepast op aen
klinker van de lettergreep, die
onmiddellijk aan het achtervoeg
sel voorafgaat. In afleidingen van
aardrijkskundige namen, die vol
gens regel 6 sch aan het eind
hebben, blijft s (sch) bewaard.
8. Namen van straten, lanen,
pleinen en dergelijke worden
niet als aardrijkskundige namen
behandedd en volgen mitsdien de
regels 1 tot en met 3 met inacht.
neming van het in regel 7 be
paalde
9. Namen van landen, zeeën,
rivieren, steden, enz., buiten
Nederland en België, 'waarvoor
het Nederlandsch een eigen vorm
heeft, alsmede hun samenstellin
gen en afleidingen, volgen de
regels 1 tot en met 3.
Het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam veroordeelde
de 47-iarige NSB-ster J. M.
Oosterveen-Twisk uit IJmui-
den-Gost tot een gevangenis
straf van 15 iaar met ontzet
ting uit de kiesrechten. De
eisch was levenslang. Verd.
had in Juni 1943 te Velsen,
aan dën NSB-burgemeester T.
van der Weide het adres van
'n ondergedoken joodsch echt
paar bekend gemaakt, als ge
volg waaryan het echtpaar
benevens een tusschenpersoon
en de eigenaar van het „on
derduikadres" het leven ver
loren.
10. Ten aanzien van het voor
naamwoordelijk gebruik en het
gebruik van tweede-naamvals.
vormen als der, dezen zijner,
enz. worden regels .gesteld bij
algemeenen maatregel van be
stuur Totdat deze van kracht
wordt, richt men zich naar de
woordenlijst de Vries en te
Winkel.
11. De schrijfwijze van bas
taardwoorden en historische
namen alsmede die van z.g. tus-
schenklanken in samenstellingen
zal -nader worden geregeld vbij
algemeenen maatregel van be.
stuur Totdat deze van kracht
wordt, geldt de schrijfwijze van
de woordenlijst van de Vries en
te Winkel
Verder is aangenomen een
amendement van drs. Lucas,
waardoor bepaald wordt, dat de
vaste commissie van advies op
verzeek van den minister advies
uitbrengt omtrent uitvoering,
toepassing en wijziging van de
bepalingen der spellingswet.
Door den socialen dienst
van het Ministerie van 0or-
log is samengesteld een bro-r
chure: „Het vergeten Leger?
Neen!" Zooals bekend stelt
genoemde dienst zich ten doel
den militair in alle sociale
moeilijkheden, zoowel gedu
rende zijn diensttijd Ëfas bij
demobilisatie bij te staan.
De brocnure geeft een over
zicht van de verschillende
sociale voorzieningen, die met
betrekking tot ons leger ge
troffen zijn. De verschillende
hoofdstukken zijn o.a. gewijd
aan: pensioen in geval van
invaliditeit, weduwen- en
weezenpensioenen soldijen etc.
van de dienstplichtigen bij
uitzending naar Indië. Ook
zijn in deze brochure aanwij
zingen opgenomen met be
trekking tot demobilisatie en
terugkeer in de burgermaat
schappij.
Het Amsterdamsch Bijzonder
Uerecötsüoï beliandelae gis
teren de zaak tegen den 55-
jarigen aannemer A. Hopman
te Castricum, die in de beide
laatste jaren van den oorlog
zjjn onderneming in dienst
had gesteld van de Duïtsche
atbraaKwoede. in Castricum,
Egmond aan Zee, Egmond-
Binnen, Bergen, Akersloot en
Den Helder had Hopman
ettelijke huizen en Huizen
blokken met den grond gelijk
gemaakt om schootsveld te
verkrijgen voor de Duitsehe
vuurmonden, die een invasie
van overzee moesten afwee-
ren.
Merkwaardig was in deze zaalc
dat de rechercheur, belast, met 't
onderzoek, een leidende functie
had bekleed bij de B,S. en nu een
brief aan den Procureur-Fiscaal
gezonden had, waarin hij namens
een aantal oud-illegale werkers
te Castricum clementie vroeg
voor dezen verdachte, die „anti-
Duitsch gezind was!" In den brief
was verder de interessante mel
ding te lezen, dat m Castricum
talrijke aannemers, die naar har
telust gecollaboreerd hebben, vrij
rondloopen.
De Advocaat-Fiscaal meende
dat het door dezen verdachte ge
pleegde feit op zichzelf al erg
genoeg was en vroeg een'gevan
genisstraf van 4 jaar, waarvan 3
jaar .in een Rijkswerkinrichting.
Millionair geworden
De middagzitting bracht twee
millionairs voor den Advocaat-
Fiseaal. 't Waren de gebroeders
J. E. en A. Holman uit Alkmaar
en Heiloo. Met hun aannemers
bedrijf hadden zij in den Duit-
schen tijd opdrachten ten be
hoeve van de Wehrmachf uitge
voerd en voor een waarde van
vier millioen gulden aan prikkel
draadversperringen, .geschutsstel-
lingen, bunkers, straatversperrin-
De „Philadelphia Record" zegt
dat Stalin de oprechtheid van
zijn verkaringen, aangaande het
niet bestaan van een werkelijke
oorlogsdreiging en den Russi-
soh'en wensch tot nauwer samen
werking tussehen Groot-Brit-
tannië en de V.S., zou kunnen
bewijzen d'oor Andrei Gromyko,
Sovjet-afgevaardigde bij dem
Veiligheidsraad „die samenwer
king met de Sovjet-Unie moeilijk,
zoo niet onmogelijk heeft ge-
maaiki", te loozen. De Philadel
phia Record is een van de Ame-
•rikaansche bladen, die de ver
klaringen van Stalin sceptisch
beoordeelen. Andere bladen zijn
van meening, dat zij zeer be
moedigend zijn. De New York
Herald Tribune b.v. schrijft o.m.
„Het Kremlin zoekt misschien
naar een werkelijke basis voor
den vrede en maakt zelfs toe
spelingen op een nieuwe koers
wijziging van zijn politiek om
hiertoe te kunnen geraken" De
tSanfrancisco Chronicle schrijft:
Stalin maakt het duidelijk, dat
hij niet aan een op handen zijn-
den oorlog gelooft Als hij die
meening is toegedaan, is die
meening ook juist".
gen, mitailleurnesten, munitie
bergplaatsen en personeelbunkers
aangelegd op het vliegveld Bei gen
op Texel en verder in Noordhol-,
land. In den overgebleven tijd;
lieten zij en-passant ook nog
tankgrachten om Alkmaar en
Nijkerk -(Gld.) graven. Van de
ontvangen 4 millioen waren er
twee millioen schoone winst bij!
Hoewel de verdachten, toen 't
"Feldgrau plaats moest maken vaor
het khaki, hun administratie ge
deeltelijk hadden verbrand, bleek
ter zitting uit overgebleven kas
boekjes wei van hoe enormen
omvang de opdrachten aan de'
verdachten waren geweest. De,
gebroeders verdedigden zich una
niem met de stumperige opmer
king, dat zij door de Duitschers
gedwongen zouden zijn geweest.;..
De Advocaat-Fiscaal nam met
dit argument geen genoegen en
eischte yoor beiden 6 jaar, waar
van -5 jaar door te brengen in een
Rijkswerkinrichting, benei ens
cfntzetting uit het recht om in de
toekomst werkzaam te zijn bij een
bouwbedrijf.
Uitspraak 7 October.
P ft O e F V CU c.HT
"■Amsterdam
6 OCT - 6
WEDER LAND-ZUID-A.FR IK A
Zooals bekend, vertrekt 6 Oc
tober een K.L.M.-toestel voor
een proefvlucht naar Zuid-
Afrika. De Posterijen gebrui
ken voor de post, die met dit
toestel wordt vervoerd, een
speciaal stempel, waarvan
hierboven een afbeelding.
Zondag a.s. begint in Londen
een propaganda-week voor de V.«
N. Er zullen ongeveer .2000 bij
eenkomsten worden gehouden,
w.o. gala-voorstellingen van too-
neel en film, concerten, sport
wedstrijden .<en e.d. teneinde het
publiek van het belang der doelj-
stellingen der V.N. op de hoogte
te brengen
Ook de geestelijkheid zal haar
medewerking yerleenen. Zoo zal
d'e Aartsbisschop van Westmin
ster in de gelijknamige kathe
draal een preek houden over de
V.N. terwijl .in de St Paul's ka
thedraal een speciale dienst zal
worden gehouden "welke de ko
ning en de koningin zullen bij
wonen.
Een hooggeplaatste Perzische
militaire woordvoerder heeft
ontkend, dat Boesjir aan de Per
zische Golf door'gewapende rui
ters van de stam der Kaskais zou
zijn veroverd. Ook zeide de
woordvoerder, dat het eveneens
niet juist -was. dat ér gevechten
plaats gehad zouden hebben
tussehen Perzische Troepen en de
Kaskais, behalve bij Kazeroen,
waar de Kaskais na een gevecht
van drie kwartier zich terug
trokken.
In midden Egypte worden den"
laatstenffcijd door de politie ge
heime wapentransporten aange
houden. Dinsdag werd bij Min-'
qeh een aantal wapensmokke-,
laars gedood tijdens-pen gevechi
met „concurrenten in -deze bran
che" Er werden 30.000 kogels in
beslag genortjen. Naar het blijkt
worden deze wapenen vanuit
Lybia via het Nijldal naar de
Roode Zee gebracht, vanwaar ze
over dën Sinaï naar Palestina en
ook wel naar Arabië worden ver
voerd.
Onder de Chineezen op Malak-
ka heerscht verbittering over dën
schijnbaar onuitgelokten aanval
op de hulpelooze Chineezen te
Bagansiapiapi aan de Oostkust
van Sumatra. 200 Chineezen
werden door meer dan 1000 goed
gewapende Indonesiërs gedood.
Verschillende delegaties van
Chineezen en Indonesiërs zijn te
Bagansi'apiapi aangekomen ten
einde een onderzoek in te stellen.
Ook de Chineesche consul is op
de plaats des onheils aangeko
men.
In een aanval op opvoeders
van het puikje der Russische
jeugd schrijft de Pravda: „In
vele komsomol - organisaties,
vooral in de landbouwgebie
den, wordt de politieke opvoe
ding door zekere partij-com
missies verwaarloosd. Onder
vooraanstaande functionaris
sen van de Komsomol-organi-
satie heerscht een geest, die,
een neiging tot slapheid en
kleinmoedig opportunisme
vertoont." Het schijnt in die,
Komsomol heelemaal niet te
deugen!
Volgens een republikeinschen
woordvoerder hebben dë Indo
nesische ministers Soeaarsono ent
Oetoyo gisteren voorbereidende
besprekingen gevoerd met lord
Killearn ten einde de formalitei
ten in verband met de komende
hervatting van de onderhande
lingen te regelen
Begrijpelijkerwijze heeft het
in bewaring stellen van een
aantal ongewenschte Duit
schers in afwachjing van
hun uitzetting over de Oos
telijke grens nogal wat
consternatie gewekt. Naar
het Hoofd van den Rijks-
vreemdelingendtenst center
mededeelt, hoeft er bij den
„bena-fiden" Duitscher hier
te lande geen enkele reden
tot ongerustheid te bestaan.
Iedere Duitscher heeft inder
tijd een met redenen omkleed
verzoekschrift voor een Verblijfs
vergunning moeten indienen,
waarin hij ruimschoots de gele
genheid heeft, gehad tot uiting te
brengen op welke wijze hij zich
als een oprecht vriend van het
Nederlandsche volk heeft gedra
gen. Een «Duitscher die illegaal
werkte of zich op andere wijze
voor ons volk verdienstelijk
maakte hoeft zich geen zorgen te
maken. Ook zij, die hierop niet
kunnen bogen, doch wien niets
ten nadeele van ons volk ten laste
kan worden gelegd, zullen niet
over de grens worden gezet. Na
tuurlijk liggen de zaken voor teen
illegaal werker sinds Dollen
Dinsdag nog wel een beetje an-
Üersi
Door den Rijksvreemdelingen-
dienst wordt ieder van de bijna
18.000 dossiers van Duitschers, die
een verzoekschrift ter bepleitung
van hun belangen indienden,
nauwkeurig onderzocht. Daarbij
zijn tevens getuigenverklaringen
en informaties uit archieven ge
voegd. Het uitwijzen van Duit
schers. die hun leven nog niet im
Duitschland waren, de taal niet
kennen en er totaal geen familie
of relaties hebben, behoort tot de
uitzonderingen. Die-Duitscher, die
zich als een oprecht vriend van
het Nederlandsche volk heeft ge
dragen, zal ook "in d.e toekomst
de bescherming van dit volk on-'
dervinden. Deze laatste gedachte
ligt ten grondslag aan alle maat
regelen, die in deze materie wor
den genomen.
Tenslotte verzekerde-het Hoofd
van den Rijksvreemdelingen
dienst dat deze ïlienst zich slechts
laat leiden door de ondubbelzin
nige Nederlandsche opvattingen
van recht en billijkheid.
VERVOLG VAN PAG. 1
De moreele schuld, van
de gebeurtenissen in Amsterdam
ligt bij de CPN, -stelde Schouten
vast. De heer Vorrink prees d'e
rede van minister Jonkman,
maar verheugde zich, dat de
regeering niet opzy wilde gaan
voor het „ebeurde in Amster
dam. Hij bestreed overigens de
communistische beweringen, dat
de betoogingen in "de hoofdstad
zoo spontaan waren geweest.
Zoo, dat men te voren al wist té
verteilen, dat de staking 24 uur
zou duren en spontaan kon men
borden voor den dag halen, met
allerlei opschriften!
Interessant was de vraag
van den heer Vorrink, of alle
wapens die in den bezettings
tijd over ens land waren ver
sprei!!, we! bij de bevoegde
instanties 'waren ingeleverd.
Ieder die een beetje ingewijd
is, weet dat de heer Vorrink
naar den bekenden weg
vroeg
Het protest van de commu
nistische mevr. v. d, Muyzen-
bergh tegen'deze'„verdachtma
king" maakte dan ook niet veel
indruk. De Minister van Oorlog
zei, dat onderzoek naar verboden
wapenbezit de aandacht der
regeering "heeft. En tenslotte is
het van belang nog even te luis
teren naar den heer Vorrink, als
deze zegt: Wij hebben een les
gekregen waarmee de commu
nisten. willen dreigen; mijn par
tij wenscht er voor te waar
schuwen. dezen weg niet op te
gaan
(Deze waarschuwing mag in
alle kranten en bladen van
de PvdA wel vet gedrukt
worden. Zij brengt immers
op ander terrein consequen
ties mee! Vandaag gaat het
om dit, morgen om dat mo
tief, maar het gaat altijd om -
agitatie ed. Hoe 'veraer
bonafide jJarlijen zich in alle
opzichten distancieeren van
de CPN, hoe beterhet is.
Het is met voldoende in het
parelment het optreden van
de CPN te striemen, zooals
de heer en v. d Goes en Vor
rink dit hebben gedaan. Men
moet er de consequenties uit
trekken, dat op alle terrei
nen voorschrijding van den
communistischen invloed
moet worden tegengegaan!)
De heer mr, Romme was door
de verklaringen van de regee
ring volkomen "bevredigd en zei
iets, wat ons niet heelemaal dui
delijk was, nl d'at de radiorede
van minister Jonkman door den
minister-president terecht in het
'kader was betrokken. Hij be
toogde, dat ook nu weer geble
ken was. dat dergelijke inter
pellaties de uitwerk-ing hebben
van een boemerang Het vertrek
der troepen had niet gepaard
moeten gaan met een protest,
maar met een eeresaluut. Met de
communisten is het nu eenmaal
niet mogelijk een discussie te
voeren met een* kans op -resul
taat. De Minister van Oorlog be
toogde tegenover een opmerking
van de communisten nog, dat het
leger z.i. meer dan ooit wortelt
in het volk. Hij gaf toe, dat er
aan de voorlichting in het leger
wel wat ontbreekt; dit zal ver
anderd worden
"QRAAGT de lasten van
den ander" maar ook:
draagt de vreugden van den
ander! De christen stelt niet
alleen .belang in het leed van
den ander om dit met hem te
deelen en daardoor te halvee-
ren; doch eveneens in de
vreugde van den ander, om
daarin te deelen en ze daar
door te verdubbelen! Toch
schijnt mede-lijden sommigen
menschen lichter te vallen
dan mede-vreugde, ofschoon
ook deze tot het wezen van
de broederlijke liefde behoort.
Talloos zijn de aspecten van
de liefde en een belangrijk
doch vaak-veronachtzaamd
aspect is dit: „Zet geen dom
per op de vreugde van een
ander!", de Septemb er-spreuk
van den Bond zonder Naam.
Al mijn lezers aanbevolen.
MARCUS
