Nieuut
Sjahrir stemt in met de
aanwezigheid van Ned. troepen
Regeering heeft1 vrije hand
inzake de legervorming
Veldmaarschalk Smuts in de
Staten-Generaal
Voor Alkmaar en omgeving
Bureaux:
Mits de republiek wordt erkend
Tweede Kamer neemt wetsontwerp
dienstplichtvoorziening aan
Amerika moet maar wat minder eischen
volgens Molotof
16 jaar voor
Mgr. Stepinac
Gelijke kansen
beteekenen geen
gelijkheid
EZ5BBEEHSE!©
Lijst van geïnterneerden
Stilte op de Beurs
Effectenhandelaren
staken
Stervend Europa kan herrijzen
Heilig Moederschap
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redacteur
Fr. Otten: binnenland
P Sigon.
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal: 1.20 .per
maand, inclusief Incasso.
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. mm.,
minimum /12.S0; ln alle
edities 26 ct p. tn.ro..
minimum 4.
Fam. ber 20 ct p. m.m.;
ln alle edities -30 ct
Buiten God is 't
nergens veilig
(Vondel)
VRIJDAG II OCTOBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11049
ALKMAAR Langestraat
42A tel 2046 (adm.):
2047 (redactie) K 2200
HOORN; Draafsingel 59
tel. 4243 (K 2290 2 lijnen
DEN HELDER: West
straat 80; tel. K2230
SCHAGEN: Molenstraat
=>2 tel 459 (K 2240)
Bankrelatie
Noorderbank
Maarschalk Smuts bracht Donderdag pen bezoek aan den
geboortegrond van zijn voorouders. Zeeland. Bij zijn aan
komst te Goes werd hem door een Zeeuwsch boerenkoor
een zanghulde gebracht. (A.N.P. P.)
CJAHRIR heeft, tijdens een interview met den correspondent
van de New York Times te Batavia, verklaard, dat de
Indonesiërs bereid zijn de aanwezigheid van Nederlandsche
troepen te aanvaarden, nadat de republiek is erkend, mits
voordien een overeenkomst is tot stand gekomen, volgens
welke dergelijke troepen nooit in strijd met de belangen van
de Indonesische regeering zullen worden gebruikt.
troepen noodig hebben voor onze
interne aangelegenheden, is sma
delijk."
Wel gaf hij toe dat bandieten
hun practijken uitoefenen onder
het mom van nationalisme, doch
hij achtte hun aantal zeer gering.
Hij was er volkomen van over
tuigd, dat de republiek in slaat
zou zijn de orde te herstellen, „zoo.
dra aan de binnenlandsche aan
gelegenheden voldoende aandacht
zou kunnen worden besteed.
Sjahrir verklaarde verder, dat
de 'Indonesiërs nooit zullen toe
stemmen in een verdeeling van de
souvereiniteit over Java tusschen
hen en de Nederlanders, terwijl
hij hoopte, dat te zijner tijd alle
Indonesische eilanden onder repu-
blikeinsche vlag zullen worden
gebracht.
Voorloopig zal de republiek zich
t.a.v. haar eischen beperken tot
Java en Sumatra, terwijl de be
volking van de andere eilanden
van haar aanhankelijkheid bij
plebisciet zal kunnen getuigen.
Sjahrir gaf uitdrukking aan zijn
bereidheid om met de Nederlan.
ders tot een compromis te komen,
ofschoon hij onvermurwbaar was
op het puitt van republikeinsche
souvereiniteit over geheel Java.
Volgens den correspondent
wenschte Sjahrir niet nader in te
gaan op de kwestie Sumatra.
Sjahrir garandeerde den
Nederlanders hun vooroorlog -
sche bezittingen en sprak de
hoop uit, dat onder de belofte
van de Indonesische regeering,
dat de Nederlandsche onder
nemingen een prachtige toe
komst tegemoet zouden gaan,
ook de toekomst van de Ne
derlandsche technici en ge
leerden zou worden begrepen.
Het eenige voorbehoud bij die
belofte is, dat de eilanden een
grooter aandeel in de winst zou
den moeten hebben dan vóór den
oorlog.
Op de vraag of de republiek ge
bruik zou willen maken van Ne-_
derlandsche troepen tegen onge-
wënscfïte elementen, antwoordde
Sjahrir: „Ik hoop van niet. Het
denkbeeld dat wij buitenlandsche
DE REGEERING had een wets-
on'werp ingediend, waarin
machtiging werd gevraagd om
voorloopig de vrije hand te krij
gen bij het treffen van velerlei
voorzieningen, die geen uitstel
kunnen lijden, doch afwijkingen
van de Diens plichtwet inhouden
dit in afwachting van het oogen-
blik, waarop de regeering in
staat zal zijn een herziening van
de Dienstplich wet aanhangig te
maken. Een uitzonderlijk ont.
werp, met vérstrekkende be
voegdheden, dat alleen door ae
bui engewone omstandigheden,
waarin ons land nog verkeert,
gerechtvaardigd kan worden.
Dat er bezwaren waren en dat
menigeen uit de Tweede Kamer,
die overigens gaarne de regee
ring wil steunen, niet con amore
voor dit buitengewone ontwerp
stemmen zal, valt te begrijpen.
Ook valt te begrijpen, dat de
communisten totaal afwijzend
stonden tegen dit ontwerp en
tegen het uit handen geven van
zoo groote bevoegdheid aan een
regeering, die den communisten
nu niet bepaald welgezind is!
Indien hier een Russische re
geering bestond, zou 'het zelfs
aan communis'ische Kamerleden
niet eens meer gevraagd worden
of ze tot deze fnachtiging bereid
waren.... Daarom kunnen de
krokodillentranen van de heeren
Stokvis, Schoonenberg e.a over
fascisme en neo.dic atuur e.d,
gevoegelijk gelaten worden voor
wat ze zijn. De communistische
heer Stokvis verklaarde er van
overtuigd te zijn, dat de Kaïnêr
he1 ontwerp met een overweldi
gende meerderheid zou verwer
pen, hetgeen hij overigens zelf
niet geloofde.
De heer Ruys de Beerenbrouck
bepleitte ten aanzien van de
vrijstellingen de belangen van
de groo'e gezinnen, ook in ver-
Aartsbisschop Stepinac
van Zagreb is hedenmor
gen door het Joegoslavi
sche gerechtshof tot zes
tien jaar dwangarbeid en
verlies van burgerrechten
voor den tijd van vijf
jaar veroordeeld.
In de vergadering van de
Vredesconferentie van gis
teren sprak Molotof over
de herstelbetalingen en
gaf hij eenige cijfers van
den groei van het Ameri-
kaansche nationale inko
men gedurende den oor
log, die volgens hem een
Amerikaanschen eisch tot
hooge herstelbetalingen
niet rechtvaardigen.
Wij zijn ons bewust, dat de V.
S. gedurenden den oorlog hun
eigen belangen zoowel als de on
ze hebben verdedigd, waarvoor
wij allen zeer dankbaar zijn, toch
kan men niet zeggen, dat Amerka
evenzeer van den oorlog te lij
den heeft gehad als andere lan
den. Als men een lijn gaat trek
ken met landen als Roemenië,
Bulgarije en Joegoslavië, wat zal
er dan van hun industriëh over
blijven? Zij kunnen gemakkelijk
in korten tijd met Amerikaansch
kapitaal worden gekocht. Wij
zouden den tijd- kunnen .beleven
dat wij in ons eigen land steden
Engelsch hooren spreken wan
neer wij op een willekeurig
oogenblik de radio inschakelen.
Als wij kleine landen dezelfde
rechten als Engeland en Ame
rika geven, zullen zij geen onaf
hankelijke politiek kunnen voe
ren en spoedig leven bij de gra
tie van de dollar-democratie van
kapitalisten.
Molotof ging verder: „On
der de huidige omstandig
heden beteekenen gelijke
kansen geen gelijkheid
maar een economische po
sitie, waarin kapitalisten
en meesters van geheele
staten kunnen worden en
deze kunnen regeeren
door middel van de dol
lar-democratie".
Wij moeten trachten, zei Mo
lotof, het bestaan van fascisti
sche landen in Europa onmoge
lijk te maken. Wij moeten er
eveneens op letten, dat geen
machtige staten voordeel trekken
uit de na-oorlogsche moeilijkhe
den van kleine of verzwakte
landen onder het mom van ge
lijke kansen Ie willen geven of
door dollar-democratie.
TSJANG KAI TSJEK is her
kozen als president der Chi-
neesche republiek.
IN HENGELO is een school
voor maatschappelijk werk ge
opend. een dochter-instelling
van de school te Amsterdam.
band met de regeling van de uit
zending naar ïndië. Hij vroeg
ook het personeel van de Ma
rine, dat geen kader is, en vijf
jaar gediend heeft, uit den Ma
rinediens1 te ontslaan. Het is een
euvel, dat reserve-officieren, die
zich aan de registratie onttrok
ken, na in een ander beroep te
zijn gegaan, he1 bij de zuive
ringscommissies doen voorkomen
dat zij onbetrouwbaar zijn, om
zoo een oproeping te ontgaan!
Hij bepleitte verschillende be
langen van hoogere en lagere
Aan onze bureaux ligt ter in
zage lijst G 12, bevattende de na
men van hen, die op 27 Sep
tember j.l uit Midden-Java naar
Batavia werden geëvacueerd.
De uitlatingen van Minister
Liefticck op de Woensdag ge
houden persconferentie te
's-Gravenhage vormden gis
teren ter beurze het uitslui
tende onderwerp van gesprek.
Wat de minister heeft gezegd
ten opzichte van het effectenbe
drijf en de effectenbeurs hebben
onmiskenbaar op de effectenoeurs
groote verontwaardiging gewekt.
Verscheidene groepen bespraken
de situatie en overal kwam het
misnoegen over de woorden van
Z.Exc. Lieftinck duidelijk tot
uiting. De effectenhandelaren ge
voelden er dadelijk niet veel voor
om zaken te doen en overal gin
gen stemmen op om geen notee
ringen tot stand te brengen.
Het dagelijksch bestuur van de
Vereeniging voor den Effecten
handel bevindt zich op het oogen
blik te Brussel en besloten is om
dit bestuur telegrafisch op de
hoogte te stellen van de situatie,
zooals die zich op de effectenbeurs
gisteren heeft ontwikkeld.
Nadat de beurslieden onderling
met elkander 'hadden overlegd
werd ten slotte besloten voor Don
derdag geen noteeringen op te
geven.
Veldmaarschalk Jan Smuts
heeft, hedenmorgen om twaalf
uur in de Staten-Generaal in
sappig Zuid-Afrikaansch een
rede uitgesproken. De Veld
maarschalk wees erop, da* de
Zuid-Afrikaners trotsch zijn
op hun Nederlandsche af
komst en sinds den oorlog is
de sympathie van Zuid-Afri-
ka voor het Nederlandsche
volk nog sterk toegenomen.
Sedert den oorlog bestond onder
de Zuid-Afrikaners het grootste
meeningsverschil terzake van het
oorlogsbeleid van de regeering.
Maar toen Smuts op 40 Mei 1940
een motie van warme sympathie
en financieelen steun aan Neder
land voorstelde, heerschte er voor
de eerste maal eenparigheid. Over
Nederland bestond geen verschil
van meening. Toen heeft het ware
hart van den Zuid-Afrikaner ge
sproken. Toen Nederland aan het
einde van zijn lijdensweg geko
men was, maar ook aan den rand
van den ondergang stond en de
Duitschers als 'laatste maatregel
Nederland onder water wilden
zetten, werd aan Seys Inquarf
kennis gegeven, dat bij doorvoe
ring "dezer plannen 'represailles
zouden volgen. De inundatie bleef
achterwege. Voedselbommen daal.
den als manna uit den hemel.
Smuts kon naar Zuid-Afrika te
rugvliegen met het voldane ge
voel dat door de tusschenkomst
van Zuid-Afrika, Nederland ter
elfder ure voor de grootste ramp
werd gespaard.
Sprekende over het groot-
scheepsche immigrafieprogram
van de Unie, zei hij, dat ook
in Nederland spoedig de pro
cedure voor dé geschiktste
immigranten een aanvang zal
nemen.
Toen de Maarschalk het pro
bleem „Europa" aansneed vroeg
hij zich af, of Hitier er misschien
toch nog in geslaagd was, uit de
ouinhopen van Europa zijn monu
ment te bouwen. Europa moet
hersteld worden en tot een nieu
we climax van kracht en invloed
opgebouwd.
Churchill heeft gesproken over
een „raad van Europa" als toe-
komstigen vorm van het Avond
land'. Dat was een stem van
groot gezag. Smuts was van
meening, dat Churchill's inzich
ten in breeden kring gedeeld
worden
Verzoening tusschen Frank
rijk ed Duitschland zou het
geheele beeld veranderen. Ik
vrees echter dat de wereld
daarop niet zal kunnen
wachten. Zou Groot Britan-
nië niet zelf de leiding kun
nen nemen in dit grootste
aller Europeesche belangen?
De toestand van alle kleine
staten is heden ten dage pre
cair genoeg om spoedig on
dragelijk te worden en deze
staten te dwingen zich vroe
ger of later als aanhangers of
satellieten aan te sluiten bij
een of andere groote mo
gendheid.
Misschien ook kam een groep
kleine Europeesche staten bij el
kaar komen en de zaak op gang
brengen door een statenbond on
der een Raad le vormen.
In Oost-Europa ontwikkelt
zioh reeds een Slavische staten-
groep en waarom niet? Waarom
zou dit gevreesd worden door an
dere staten? Is het niet verstan
diger en veiliger zulke groepen,
die uitdrukking geven aan diep
gaande nationale of economische
belangen op wettige basis te
plaatsen Het was de overtuiging
van Smuts, dat de organisatie der
Ver. Naties dergelijke steunpila
ren noodig heeft.
(Morgen komen wij op deze
rede nog nader terug.)
TOT het heiligste en meest
begeerenswaardige voor alle
menschen behoort het moeder
schap. Er is niemand, bij toten
het woord en 'het begrip „Moe
der" niet de edelste gedachten,
de teederste gevoelens oproept.
„Moeder" dat is voor een
ieder een van de liefste wezens
op aarde. Vandaag viert de
Kerk de verhevenste van alle
Moeders, die ook onze Moeder
is. De glans van haar goddelijk
Moederschap moge ook aan elk
aardsch moederschap vandaag
een nieuwe luister en heilig
heid geven.
MARCUS