Amerika zegt de prijs-
beheersching vaarwel
DE
NIEUWE
VOOR
ZITTERS
DE HEER VAN JERICHO
van de Katholieke Volkspartij
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Een terugkeer naar de vrije economie
De invloed op het
Ned. regeeringsbeleid
Schacht's arrestatie
onwettig?
Sowjet-delegatie op de
„Queen Elizabeth"
De Russen kregen slaap
PROCESSEN TEGEN
NAT.-SOC. LEIDERS
DE DUITSCHE
OOSTGRENS
Duitsche kolenexport
Een kostelijk boek van Edmond Nicolas
Scherpe kantjes
Zaterdagavond
ZATERDAG 19 OCTOBER 1946
Sedert lang bestond in Amerika het streven om de prijs-
beheersching los te laten en ook de controle op de loonen
op te heffen. President Truman heeft nu in een dezer
dagen gehouden radiorede verklaard, dat hij de maximum
prijzen voor het vleesch zal opheffen en hij deelde tevens
mede, dat hij alle regeeringsbureaux had bevolen de
opheffing der maximum-prijzen op andere artikelen te
bespoedigen. Met het oog op het nauwe verband met de
opheffing van de prijsbeheersching zal ook, volgens
Truman, verwijdering der loongrenzen worden bespoedigd.
Dit loslaten van de prijsbe.
heersching en van de looncon-
tröle beteekent van de Vereen.
Staten zelf, dat zij de geleide
economie, door wijlen president
Roosevelt zoo voorgestaan, meer
en meer verlaten, om weer naar
de vrije economie terug te kee.
ren Met het gedwongen aftre
den van Wallace als minister
van handel, die een felle rede
had gehouden over het Britsche
„imperialisme" en een „vrien
delijker" politiek tegenover de
Sowjet-U'nie had bepleit, ver
dween de laatste man van Roo
sevelt's „New-Deal".groep uit de
regeering.
Amerikaansche instemming
Opmerkelijk is, dat het Ame
rikaansche volk, gezien de ver
schillende reacties na de radio
rede van Truman, blijk geeft
gaarne bevrijd te worden van de
knellende banden van prijsbe
heersching en loonstop. Na de
rede van Truman, die zelf de
prijsbeheersching wilde handha
ven, blijk geeft gaarne bevrijd te
worden van de knellende banden
van prijsbeheerschihg en loon.
stop. Na de rede van Truman
stegen de noteeringen op de New
Yorksche beurs belangrijk en tij
dens het nationaal congres van
de Amer „Federation of La
bour" te New York werd een
resolutie aan de regeering ge
zonden, waarin nog eens werd
verzocht om de volledige ophef
fing van de bureaux voor de
prijsbeheersching en voor de
controle op de loonen. Wil men
deze houding van het Ameri
kaansche volk verklaren, dan
kan men natuurlijk, evenals
Truman deed, wijzen op het feit,'
daj Amerika altijd een ontoerei
kende prijsbeheersching heeft
gekend. Ik voor mij geloof, dat
de oorzaak vooral gezocht moet
worden in den kapitalistischen
geest van het Amerikaansche
volk, een geest, die we niet al
leen aantreffen bij de onderne
mers en 'beursspeculanten, maar
ook bij de Amerikaansche arbei
ders.
De gevolgen voor de wereld
De terugkeer van geleide naar
vrije economie, hef, loslaten van
prijs- en looncontrole heeft ech
ter ook groote beteekenis voor
de landen, die voor hun weder
opbouw en hun economisch her
stel en het handhaven van een
minimum-consumptie voor hun
volken, op Amerika zijn aange
wezen.' Door de prijsstijging, die
wij nu in Amerika kunnen ver
wachten, zullen de landen, die
een groote behoefte aan import-
goederen hebben, over meer de
viezen moeten beschikken ter
handhaving van den import of,
wanneer geen deviezen meer be
schikbaar zijn, zullen zij hun in
voer drastisch moeten beperken
Het loslaten van de prijsbe
heersching in Amerika zal
ook tot gevolg hébben, dat
de uit Amerika ingevoerde
goederen in ons land duur
der worden. Het prijspeil
zal dan ook in ons land stij
gen en de vraag doet zich
voor, wélke consequenties
dit voor onze Regeering zal
medebrengen.
Loonsverhooging niet te
voorkomen
Zooals dezer dagen uij de re.
geeringsverklaring van minister
Beel is gebleken, wil de regee
ring niet alleen streven naar
prijsverlaging, maar ook 't loon
peil stabiliseeren. Waar wij zoo'n
groote behoefte hebben aan de
duurder Wordende Amerikaan
sche goederen, moet hst voor-
loopig uitgesloten worden ge
acht, dat de regeering er in zal
slagen de prijzen over de geheele
linie of over een belangrijk deel
daarvan te doen dalen. En dit
brengt weer mede, daj de drang
naar loonsverhooging grooter zal
worden. Loonsverhooging zal uit
eindelijk niej achterwege kun.
nen blijven, zoodat ook op dit
punt de regeeringspolitiek schip
breuk zal lijden.
Uit dit alles blijkt weer eens
andermaal, dat de kleine landen
met handen en voeten gebonden
zijn aan de Ver. Staten. De lan
den, die als gevolg van oorlog en
bezetting zijn verwoest en leeg
geplunderd, kunnen geen eigen
economische politiek voeren De
Amerikaansche inflatiepolitiek
heeft een beslissenden invloed
op de sociaal-economische poli
tiek van de kleine landen.
De Nederlandsche regeering
zal door deze Amerikaan
sche inflatie-politiek in de
nabije toekomst voor nog
ernstige sociale problemen
komen te staan.
De loonstop en de prijsbeheer
sching in ons land hebben nog
maar uiterst povere resultaten
opgeleverd. De groote arbeiden
de massa van ons volk, die van
een vast inkomen moet leven,
alsmede de pensioengenieters
e.d., zullen nog grooter moeite
hebben in hun dringende be
hoeften aan kleeding en voedsel
te voorzien. De regeering zal
krachtige en doeltreffende maat
regelen moeten nemen om de
groote massa, die ook al door de
.bezettingsjaren zoo op achter is
geraakt, voor den ondergang te
behoeden.
Hier komt men er niet door
propaganda te voeren voor ver
hooging van de arbeidsproduc
tiviteit Een arbeider, die tegen
een vastgesteld loon moet wer-,
ken, terwijl hij iederen dag moet
ervaren, dat de behoeften van
zijn gezin slechts tegen steeds
hoogere prijzen kunnen worden
bevredigd, lapt deze propaganda
aan zijn laars. Maar dat niet al
leen, De arbeider, wiens loon is
vastgesteld, terwijl hij andere
groepen van ons volk hooge
winsten ziet maken en een le
ventje leiden alsof er niets aan
de hand is, voelt- zich door deze
propaganda beleedigd. En hij
vraagt zich terecht af of het her
stel van Nederland1 alleen van
hem moet komen.
M. P. JANSSEN
(Wordt vervolgd.)
De Nederlandsche minister
van Oorlog, luit.-kol. Fievez,
die een bezoek brengt aan
België, legde te Brussel een
krans op het graf van den
Onbekenden Soldaat.
Schacht heeft een uitvoerigen
brief gericht tot generaal Lucius
.Clay, militair gouverneur van de
Amerikaansche 'bezettingszone in
Duitschland, waarin hij te ken
nen geeft, dat zijn gevangenhou
ding te Stuttgart onwettig is: Het
zuiveringstribunaal te Neuren
berg zou op 6 Oct. j.l. verklaard
hebben, dat Schacht zich vrij
door het geheele Dutsche rijk
bewegen mag.
Molotof, Wysjinsky en andere
leden van de Sowjet-delegatie
voor de algemeene vergadering
der V. N. hebben «zich aan boord
van de Queen Elizabeth begeven.
De Sovjet-afgevaardigden arri
veerden per vliegtuig te Sout
hampton. Tegenover een corres
pondent van Reuter zeide Molo
tof, naar aanleiding van het aan
bod der Britsche regeering, den
torpedojager Dido te zijner be
schikking te stellen, zoodat hij op
tijd de Queen Elizabeth zou
kunnen bereiken, het volgende:
Ik kon het aanbod niet aanne
men, daar wij het zeer druk
hadden tot laat in den nacht'. Ik
hoop, dat 'dit niet verkeerd op
gevat wordt. Wij zijn de Britsche
regeering zeer dankbaar voor
haar bereidwilligheid'. Er is in Pa
rijs nog wat werk blijven liggen.
Ik hoop, dat wij het in New York
kunnen afhandelen. Het ver
heugt mij, met de Queen Elisa
beth te reizen en ik ben er ze
ker van, dat wij een uilsteken-
de reis zullen hebben.
ln de Russische zone is een
slaapwagentrein van de
Deutsche Reichsbahn „ge-
requireerd" door de Russen.
De Duitschers kregen een
oud wrak stel terug. Bij in
formatie werd medegedeeld,
dat men daar maar genoe-
aen mee moest nemen. Het
is begrijpelijk. dat men zich
thans te Berlijn aroote zor
gen maakt over een twee
den slaavwagentrein, die
zich eveneens in de Russi
sche zóne bevindt. Als de
Russen een slaveriqe bui
krijgen, is ook deze trein
misschien verloren.
In den loop van de volgende
maand zullen, naar de secretaris
van het Amerikaansche ministerie
van oorlog mededeelde, de pro
cessen tegen de leiders van de
S.S., industrieelen en politici be
ginnen. Men heeft in Amerika
groote belangstelling voor deze
processen.
W. J Andriessen
Mr. E. M. J. A. Sassen
DE KATHOLIEKE Volkspartij
houdt vergadering van den
Partijraad op Zaterdag 9 Novem
ber a.s., des morgens om half elf,
in het Jaarbeursrestaurant te
Utrecht. Aan de orde is o.m. de
vaststelling van het Jongeren-re
glement, d.w.z. van het bijzondere
reglement voor de Jongeren-orga
nisatie, wier doel het is, de jon
geren te vormen tot goede Partij
leden der K.V.P, en daarmede tot
goede burgers van den Nederland-
schen Staat. Het gaat hier om een
eigen verband van die jongeren,
wier belangstelling uitgaat naar
den staatkundigen arbeid. Voor
lichting en vorming over beginsel
en program en politieke proble
men behooren tot de middelen, die
de organisatie der jongeren zal
aanwenden. Lid der Jongerenor
ganisatie kan zijn iedere Neder
lander van 18 tot 30 jaar, die met
het doel en de middelen der Par
tij instemt. Jongeren van 25 tot 30
jaar behoeven voor het lidmaat
schap der Jongerenafdeeling de
goedkeuring van het Jongeren-
afdeelingsbestuur.
Verder wordt een incidenteele
reglementswijziging voorgesteld in
verband met de nieuwe regeling
van het voorzitterschap. Het P B.
wil nl. de mogelijkheid openen,
naast een voorzitter, een of twee
ondervoorzitters te doen benoe
men. Zooals men weet, wordt voor
de eerste maal voorgesteld, tot
v oorzitter te "benoemen den heer
W. J. Andriessen, lid van de
Tweede Kamer en lid van het da-
gelijksch bestuur van de Kath.
Arbeidersbeweging; als onder
voorzitters worden voorgesteld de
heeren Chr. Matser, lid der Twee
de Kamer en burgemeester van
Arnhem, en mr. E. M. J. A. Sas
sen, lid van de Tweede Kamer.
Voorts wordt voorgesteld, in het
dagelijksch bestuur een vrouw,
een Indische specialist en een
landbouwdeskundige op te nemen.
Als zoodanig worden voorgesteld
resp. mej. mr. W. M. W. van Lan-
schot, mej. A. H. Nolte, de heer
F. Sybesma of de heer J. H. Ver
meulen, en de heer ir. G. J. Hey-
meyer of ir. J. Th, Everts.
In de middagvergadering geeft
de voorzitter van de Katholieke
Tweede Kamerfractie, prof. mr.
C. P. -M. Romme, voorlichting over
den staatkundigen toestand en het
parlementaire werk.
Wilhelm Pieck, de leider der
Socialistische Eenheidspartij in de
Sovjet-zone, heeft verklaard, dat
hij in tegenstelling met de verkla
ring van Molotof zou trachten
correcties aan te brengen aan de
Duitsche Oostgrens,
De uitvoer van steenkool uit
de Britsche zone van Duitsch
land bedraagt over de laatste 3
maanden meer dan drie millioen
ton. Nederland staat met 425.000
ton als derde ontvangend land
op de ranglijst. Oostenrijk heeft
bijna 600.000 ton gehad, Frank
rijk 530.000 ton en Luxemburg
416.000 ton.
CDMOND NICOLAS is bij de
katholieke lezers'geen on
bekende meer. In verschillen
de artikelen, in ziin roman „de
President" en vooral in de
destijds in de „Zonnewijzer"
opgenomen reeks verhalen
„Verstandig en gezond" heeft
Nicolas bewezen een schrijver
te zijn die ziin publiek weet
te boeien. Ziin stijl is vlot en
geestig, hij heeft een goeden
kijk op menschen en dingen
en weet zijn zienswijze op de
problemen van het hedendaag-
sche leven dikwijls op een fij
ne humoristische wijze weer
te geven.
In den nieuwen roman de
Heer van Jericho is Nicolas
ongetwiifeld op ziin best. Hier
schildert hij, tegen den ach
tergrond van het bekoorlijke
Limburgsche landschap, het
wonderlijke leven van een
even wonderlijken kasteelheer
die het'wat de liefde betreft,
tot ziin viiftigste iaar niet
verder weet te brengen dan
een huwelijksaanzoek.
Al die iaren leidt de baron
een eenigszins vreemd leven,'
hoewel dat van ziin geliefde
nog vreemder is. Deze zwerft
door biina alle landen van de
wereld, belandt ln een kloos
ter en vandaar in een farm
om tenslotte via een inrich
ting voor zenuwlijders in de
armen van den baron van
Hautetaille, den Heer van Je
richo. terecht te komen.
Het is een kosteliik boek,
niet te zwaarwichtig, maar
toch met een aantal levens
wijsheden die het werk tot
boven het niveau der heden-
daagsche ontspanningslectuur
verheft. Nicolas brengt op een
smakelijke manier een aantal
problemen op het tapijt, het
kloosterleven, den huwelijken
staat en maatschappelijke toe
standen betreffende en levert
zoo noodig 'n niet mis te ver
stane critiek Heel goed zijn
in dit verband de lessen van
Pastoor Smeets over het hu
welijk weergegeven.
Dat alles maakt de Heer
van Jericho tot een prettig
leesbaar boek dat rijk is aan
variatie en uitstekend ge
schikt om in den huiselijken
kring te worden voorgelezen.
Den liefhebbers van een goed
boek kunnen wii Nicolas' werk
^bijzonder aanbevelen.
De illustraties van Bertram,
die zich biizonder goed aan
den text aanpassen, en de
keurige uitgave, verzorgd door
„Het Spectrum", maken het
werk voor een ieder tot een
riik bezit.
LOU STEYGER
Volgens „Parool" ligt in de
etalage van een boekhandel
in Amsterdam een ingemeene
anlï-katholieke roman ten
verkoop, die in de bezettings
jaren bij de Nederlandsche SS-
uitgeverii „Storm" verscheen,
onder den titel „Klooster
school". Er is trouwens meer
nazïlectuur weer in den boek
handel verkrijgbaar. Sommi
ge menschen séhijnen dat van
zelfsprekend te vinden, met
het ooa op de persvrijheid
Schuschnigg zei in een rede
tot de Nijmeegsche katholieke
studenten een waar woord.
Wanneer het nationaal-socia
lisme zijn ver derf elijken in
vloed heeft kunnen uitoefe
nen. is dit niet jn de eerste
sche arbeiders of de Duitsche
sche arbeders of de Duitsche
boeren, maar aan de Duitsche
intellecPueelen. Hij spoorde
de studenten daarom aan,
zich te bezinnen op de juiste
beginselen. Een aansporing,
'die helaas niet alleen voor 'de
studenten geldt
De Nieuwe Eeuw" betoogt
in een hoofdartikel, dat tal
van leidende figuren in de
Nederlandsch-lndische Regee
ring lid zijn van de Vrijmet
selarij. Uit de Grondwet van
de orde blijkt, dat de loge ge
hoorzaamheid aan de wetten
des lands in Indië niet prin
cipieel acht. Sommige men
schen zijn van meening, dat
dit veel van de gebeurtenis
sen van den laatsten tijd in
Indië verklaart
|N het katholieke gezinsleven
draagt de Zaterdagmiddag,
de Zaterdagavond een eigen
karakter. Kraak-heldere Hol-
landsche zindelijkheid maakt
huis en erf schoon, de kinde
ren krijgen van moeder „een
aoede beurt". En onze ziel?
Op Zaterdagavond j gaan we
biechten, om den Zondag echt
goed te kunnen pieren. Dat is
naar beproefd al-oud Katho
liek gebruik, waaraan we vast
moeten houden.
MARCUS
