Amerika zegt de prijs
beheersching vaarwe!
in de woestijn der vernieling
GROOTERE COURANTEN
MEER BOEKEN
EEN OASE
WIE EEN bezoek aan
Joris Voetangel in de Jacht
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
3
Een terugkeer naar dé vrije economie
Oudheidkundige
vondsten
Iets op til te Athene
Oeis fakvee naar
Argentinië
ALS IEDER MEEHELPT
INDIA EN DE U. S. A.
Tot
(Slof.)
Herwaardeering van den
gulden
□t de krachtige maatregelen,
die ae regeering zal moeten ne
men, behoort wel in de eerste
plaats, dat het meer dan tijd
wordt ernstig te overwegen of
het .geen zaak is over te gaan tot
herwaardeering van <ïen gulden
ten opzichte van het buitenland
over te èaan Vóór den oorlog
was de koers van den dollar
f 1.88 en van het pond sterling
7.60.
Tben onze regeering nog te
Londen zetelde werd bij over.
eenkomst deze koers vastgesteld;
op resp. 2.66 en 10.69 Onze
gulden daalde dus in waarde
t.o.v. het buitenland en dat be-
teekêiifle, dat wij sindsdien onzen
invoer duurder moeten betalen,
Qmgekeerd was deze nieuwe
koers voordeelig voor onze ex
porteurs. Waar onze invoer ech
ter veel' omvangrijker is dan
onze export, is het duidelijk, dat
deze te Londen vastgestelde
koers over het geheel genomen
zeer ongunstig is. Dat is ook in
onze leiH -de financieele krin
gen, wa Ier door den in Mei
afgètredt President van de
Ned. Bank, mr. Trip, erkend,
maar men achtte het tijdstip
voor herwaardeering nog niet
gekomen.
Door het loslaten van de
prijsbeheersching in Ameri
ka wordt deze koers voor
ons nog ongunstiger en
wordt het zeer gewenscht,
dat de Regeering tracht hier
in verandering te brengen.
Ook in Engeland bestaat sinds
de maatregelen in Amerika op
het gebied van de prijzen het
streven om #tot revaluatie van
het pond sterling over te gaan.
RegeeringssubsMies
blijven noodig
Nog om een andere rede.n is
waardestijging van onzen gulden
t.o.v het buitenland gewenscht.
In de jongste regeeringsverkla.
ring over loonen en prijzen
wordt gezegd, dat de regeering
haar -subsidies op de eerste 4e-
vensbenoodigdheden op den te.
genwoordigen voet niet kmi.
voortzetten. Ook dit voornemen
zal de regeering nu de Ameri-
kaansche prijsbeheersching
wordt opgeheven en gezien d'e
huidige koersverhouding wel
moeten laten varen. Slaagt de
regeering er niet -in de buiten-
landsche waarde van den gulden,
te verhoogen, dan zal men niet
kunnen ontkomen aan "loonsver
hooging wil men de groote massa
niet tot pauperisme brengen.
Natuurlijk zal men tegen dit
laatste weer aanvoeren, dat
loonsverhooging tot prijsstijging
moet leiden.
In de omgeving van Tel Fa-
rah in Palestina heeft een ex
peditie onder .leiding van den
Franschen" pater Roland de
Vaux overblijfselen gevonden
van verschillende steden uit
een tijdperk van 3000 tot,1000
iaar geleden. Men vond wo
ningen. gereedschappen, aar
dewerk, skeletten en een
beeldje van een godin.
Volgens mededeeling uit wel
ingelichte Grieksche politieke
kringen wijst de aankomst te
Athene van admiraal Sir Ager-
non Willis, opperbevelhebber,
van de Britsche Middelland-
sche zeevloot, en van lt.-ge-
raal Sir F. E. W. Simpson,
viee-chef van den Britschen
imperialen generalen staf, er
op. dat belangrijke besprekin
gen op til zijn. Sir Algernon
heeft, in gezélschap van den
Britschen ambassadeur. Sir
Clifford John Norton, een be
zoek gebracht aan Constantin
Tsaldaris, den Griekschen mi
nister-president.
Maar in vele bedrijfstakken
worden thans groote win
sten gemaakt en het lijkt
mij heel gewoon, dat deze
loonsverhooging ten laste
van de winst wordt ge
bracht.
Van de aangekondigde maat
regelen van de regeering om te
komen tot verlaging van de han
delsmarges verwacht ik niet veel
tenzij deze op radicale wijze
worden toegepast. Als een goed
middel ter stimuleering van
prijsverlaging zou men ook de
binnenland'sche concurrentie
kunnen bevorderen.
Met het oog op h'et groote be
lang van onze export kan wor
den opgemerkt, dat de afzet van
onze producten in hef buiten
land door de Amerikaansche
prijsstijging zal worden bevor
derd. Dit voordeel zal uiteraard
door eventueele waardestijging
van onzen gulden t.o.v het bui
tenland verloren gaan," althans
minder werden. Maar naar mijn
meening behoeven wij onze goe-
deren toch ook «.iet voor „een
appel en een ei" te verkoopen.
£>e kans bestaat, dat de ho'o-
gere prijzen in Amerika zullen
leiden tot een toenemende pro
ductie volgens de modernste,
tijdens den oorlog ontwikkelde
technologie. In dat geval zou de
prijsstijging van thans plaats
maken voor een prijsdaling,
waarvan wij allen zouden profi-
teeren. Dit is het eenige optimis
tische geluid waarmede wij dit
sombere artikel kunnen beslui
ten. M P JANSSEN
Zwarte dog voor
zwarthandelaar
Het Zuiderdiep te Groningen
is, evenals het Waterlooplein te
Amsterdam, een Mekka voor de
zwarthandelaren. Ondanks ver-,
schillende veroordeelingen bloeit
de zwarte praktijk er nog welig.
De politie is er echter actief, dat
ondervond dezer dagen eeh lid
van het zwarte gilde toen hij
door eenige agenten bij zijn
kraag werd gepakt. De man wist
te ontkomen en zette het op een
loopen, waarop de agenten hem
sommeerden halt te houden. Hij
voldeed aan dit vriendelijk ver
zoek niet en moest na enkele
waarschuwingsschoten ondervin
den daf het meenens was. Een
derde schot trof hem in de borst
zoodat hij in het ziekenhuis
moest worden opgenomen.
Uit verklaringen van de Ar-
gentijnsche landbouwdeskundige
commissie, die een studiereis
door ons land heeft gemaakt, tij
dens een bijeenkomst op liet
Departement van Landbouw is
gebleken, dat -in Argentinië
groote belangstelling bestaat
voor Nederlandsch fokvee. Sinds
den oorlog heeft Argentinië 76
dieren voor een waarde van
f 300.000 van ons ontvangen. De
ze dieren^ijn in Argentinië weer
voor hooge prijzen verkocht;-een
stier zelfs voor 28.000 pesos
(f 18.480)
Volgens de commissie heeft
men vooral op de groote Argen-
tijnsche rundveebedrijven zeer
veel belang bij goed geschoold
Nederlandsch personeel. Som
mige eigenaren stellen emigran
ten een goed ingericht buis be
schikbaar met een stuk grond.
Gezinnen met kinderen hebben
de voorkeur; zij ontvangen een
salaris van 1000 pesos per maand.
De Oranjezaal van het^iuis ten Bosch, het koninklijk zomer
verblijf in de residentie, met prachtige wandschilderingen van
Lievens en van Everdingen is onbescÜadigd in de ravage
rondom bewaard gebleven.
Naast andere voorzieningen
is er in dit land ook nog een
papiervoorziening, die zorgen
baart. Het Rijksbureau voor
Papier heeft het op zijn ver
langlijstje gezet de kranten
iets grooter en de toewijzin
gen voor boeken, leermidde
len en handelspapier iets Rui
mer te maken. En Nederland
is óók voor deze verruiming
op zichzelf aangewezen.
Aan grooteren invoer van
grondstoffen hoeft voorloopig niet
gedacht te worden.,De Regeering
moet toch al de gekste capriolen,
uithalen om het slakkengangetje,
waarmee onze economische ver
houding tegenover het buiten
land naar den afgrond dreigt te
schuiven, niet te veranderen in
een -sneltreinvaart. De oplossing
van dit probleem is dus aan ons
zelf.
Gm de zoo gewensehte uitbrei
ding der toewijzingen te bereiken
moet door het Nederiandsche lolk
een hoeveelheid van minstens
75.000 ton aan oud-papier worden
opgebracht. Thans is deze op
brengst in eenige maanden van.
3.600 ton tot 4.500 per maand ge
stegen, doch deze hoeveelheid is
lang niet voldoende. Zij zal moe
ten worden opgevoerd tot 9000
ton per maand.
Veel goede wil gevraagd
Nu is juist de inzameling van,
oud-papier niet de gemakkelijkste
opgave in het proces. Het blijkt
onmogelijk den ophaler een rede
lijk k>on te verzekeren, wanneer
hij voortdurend hüis-aan-huis
moet vragen om papier. Men kan
het verzamelen echter samen
doen met andere gezinnen, zoodat
binnen niet te langen tijd toch
Naar te Washington verluidt
zullen India en de Vereenigde
Staten per 22 October aan
staande volledige diplomatieke
betrekkingen aanknoopen.
De erkenning door de Ver
eenigde Staten zal de eerste
officieele erkenning van de
ad-interim-regeering van In
dia ziin.
een behoorlijke hoeveelheid afge
haald kan worden. Het Rijksbu
reau voor Papier, P. C. Hooft-
straat 173 Amsterdam, verstrekt
gaarne adressen van ophalers.
En indien men deze adressen
niet kent, is er altijd nog wel een
instelling „Liefdewerk oud-pa
pier", die gaarne bereid is afval-
papier op gezette tijden af te ha-
'len. Misschien willen ook de
jeugdbewegingen hier wel mee
helpen. Het gaat vooral om een
klein beetje goede wil, die noodig
is om de niet bijzonder groote,
maar alleen wat lastige bezwaren
op te ruimen. Kantoren, bedrijven
en instellingen, die dagelijks enor
me hoeveelheden papier in de
prullemand doen verdwijnen, be
dachts een ophaal-een-
trum of een Liefdewerk op te bel
len en de zaak komt in orde
tenslotte ook weer 'tot eigen voor
deel.
Men denke eens over deze din
gen en late het daar niet bij!
de
Residentie brengt en
vanaf Leiden „het Haagje"
nadert kan bij park Marlot,
zoodra Mj per fiets o£ als
de RVI genadig is geweest,
per auto of motor, het
spoorwegviaduct is gepas
seerd, kiezen tusschen twee
wegen die lijnrecht tot ia
het kart van de stad! voeren.
Zij die van snelheid houden
kunnen het beste den Be-
noordenhoutschenweg nemen
terwijl anderen, lie nog
even van de landelijke rust
willen genieten, beter doen
cTen Bezuidenhoutschenweg
te nemen. Hoewel een groot
d6el van het "beroemde
Haagsche bosch aan de ver
nielzucht der Duitschers is
ten offer gevallen, heeft deze
weg altijd nog haar lande
lijke karakter behouden.
Hoe meer men echter de stad
nadtert des te duidelijker merkt
men de vernielingen en geko
men bij de IJsbaan, zief men
reeds van verre de nu kale vlak
ten waar eens het mooie Bezui-
denhoutkwartier heeft gestaan.
Hier is ook van het eeuwenoude
bosch zoo goed als niets meer te
bespeuren.
Bij de Laan van Nieuw Oost
Indië kruist een tankgracht den
weg en waar vroeger in de
maand October de zonnestralen
over het bruin-gele loover sche
nen. grijnzen u 'nu de grimmige
deuren der vele kazematten te
gen die over het geheele veld
verspreid liggen.
In deze woestenij van vernie
ling ligt het Huis ten Bosch, het
zomerverblijf van de Koninklijke
Famiile als een oase. De kale
vlak te houdt kier even op om
verder weer k^zelfde beeld te
geven van brokken muur, boom
stronken en brandnetels.
Het beroemde bouwwerk van
Pieter Post zou aanvankelijk
door den bezetter worden afge.
broken om plaats te maken voor
de tankgracht. Zoover is het
niet gekomen.' Toen was het
moment aangebroken voor de
inspectie der Kunstbescherming
om de vele kunstschatten die het
paleis bergde, in veiligheid te
brengen. De Oranjezaal, waar
de meeste kunstvoorwerpen
aanwezig waren, werd practisch
geheel ontmanteld. De kostbare
tapijten en schilderstukken
werden in bergplaatsen onder
gebracht en er werden veilig
heidsmaatregelen getroffen om
vooral d'e Oranjezaal te kunnen
behouden bij een eventueele
ramp. Gelukkig heeft het Huis
ten Bosch de bombardementen,
van 22 Februari en 3 Maart over.
leefd, al werd er .aan de buiten
pui vrij veel besfiiadigd. Voor.
werpen in het Kastéél Doorwerht
opgeborgen gingen bij de ver
woesting van dit bouwwerk
helaas verloren. De Duitschers
roofden .het huisarchief daf in
middels door den Rijksarchiva
ris Jhr. Dr, Graswinckel kon
worden achterhaald en op eenige
stukken na weer is terugge
bracht.
Hef Huis ten Bosch is geheel
hersteld! en de Oranjezaal is weer
geheel ais van ouds. Een aardige
bijzonderheid is dat bij de res
tauratie een portret van. Amalia
van Solms is gevonden dat tot
nu toe onbekend was.
Zoo is dan als symbool van
Nederland's opbouw en herrij
zenis het Huis ten Bosch als een
oase temidden van de verwoes
ting eenzaam blijven staan. Het
is te hopen dat spoedig ook het
geteisterde Den Haag de oude
glorie zal herwinnen.
6. Jud Perolt had het .makke
lijk want nauwelijks buiten de
deur, had 'hij de keus uit drie
stevige politie-motoren. De
bende-leider bedacht zich dan
ook geen enkele seconde doch
sprong in het zadel Van de
voorste motor en schoot weg
onder gedaver van de knallen
de uitlaat.
Op dat oogenblik was Joris
Voetangel, die inmiddels tot
de ontdekking was gekomen
dat de vogel gevlogen was, be
zig het raam van de vierde
verdieping Ie openen om een
paar bevelen naar beneden te
schreeuwen naar dé agenten,
die naar hij dacht, nog steeds
aan de uitgang zouden staan.
Doch toen zag Voetangel wat
hij niet verwacht had te zuüen
zien. sDe man, die hij zocht en
waarvan hij meende dat deze
nog in het gebouw moest zijn,
ronkte weg op zijn eigen mo
tor. Hiéróver was Voetangel
een oogenblik stom verbaasd.
Doch Joris had in zijn loopbaan
geleerd zich spoedig van een
schrik te herstellen en daarom
deed hij dat ook nü. Die man
mocht hem niet ontglippen
en (jm dit te voorkomen zag 'hij
maar één mogelijkheid.
