RADIO
De lijdensweg van het Zeeuwsche volk
Nieuw Noordhollandsch Dagblad MAANDAG 21 OCTOBER 1946
Gezinsdeugden
Duitsche bezittingen
in Spanje
VONNISSEN
TE CRONAU
HONGARIJE EN
NEDERLAND
Weer diplomatieke
betrekkingen
VOORZICHTIG MET
ZUURSTOF CYLINDERS
Een geschiedenis van bloed en tranen
Worsteling tegen vernieling,
ambtenarij
puin en
Vliegtuig-ongeluk in
Britsch-lndië
Communistische partij
onwettig
Denemarken kan z'n
gasten niet kwijt
Stalin naar U. S. A.P
PROGRAMMA
Torens, die yit het verdron
ken land als gevouwen kin
derhanden omhoog rezen,
vroegen om hulpen
van alle kanten kwamen
de helpers.
U/1L een gezin werkelijk ge-
lukkia zijn. dan moeten
we er noodzakelijk bepaalde
goede eiaenschappen kunnen
vinden, deugden, gezins-deug-
'den: ordelijkheid, netheid, re
gelmaat, tucht, zindelijkheid,
zelfbeheersching, verdraag
zaamheid, goedheid. liefde,
hartelijkheid. vergevingsge
zindheid. godsdienstzin, geest
van christelijke beschaving. De
aanwezigheid van deze en der
gelijke hoedanigheden maakt
de sfeer van een gezin uit en
bepaalt er het peil van. Maar
deze gezinsdeugden zijn er, om
ook geregeld beoefend te wor
den. Men moet er naar stre
ven. om dat alles ook werke
lijk in praktijk te brengen. Op
de daden van deze gezinsdeug
den komt het aan! Een gezi I
is gelukkia in de mate als het
zelf wil!
MARCUS
José Ibanez Martin, de
Spaansche minister van on-
derwiis, heeft aan iournalisten
te Madrid medegedeeld, dat
Spanie er in heeft toegestemd
met Britsche, Amerikaansehe
en Fransche vertegenwoordi
gers te onderhandelen over de
Duitsche bezittingen en activa
in Spanie. Daar de Sovjet-
Russen geen vertegenwoordi
ging in Madrid hebben, kun
nen zii, naar opvatting van
Spaansche ziide, niet aan de
onderhandelingen deelnemen.
Het intermediate court te
Gronau heeft zijn 6-daag-
sche zitting gesloten mef het
uitspreken van het vonnis
jegens twee leden van de
R.C.N., G. H, Volker en B,
Kroeze.
Volker, aldus de president, was
een gewone smokkelaar en poog-
de zijn eigen zakken ie spekken.
Het yonnis werd: een jaar ge
vangenisstraf wegens overtreding
der Duitsche Kriegswirtschaft-
verordnung, die nog seeds van
kracht is en die betrekking heeft
op ongeoorloofde ruil-transac-
ties. Verder een jaar gevange
nisstraf wegens ongeoorloofden
aankoop van goederen.
Kroeze werd veroordeeld tol 1
jaar voorwaardelijke gevange
nisstraf.
Volgens het Duitsche Nieuws
bureau heeft de geallieerde
bestuurscommissie voor Hon-
gariie haar goedkeuring ge
hecht aan het Vriidag door
den Hongaarschen minister
raad genomen besluit om de
diplomatieke betrekkingen met
Joego-Slavië en Nederland te
hervatten.
In verband met een tweetal re
cente ongevallen bij bet gebruik van
zuurstofcylinders d"ie menschenlevens
hebben geëischt- en waarbij anderen
zwaar gevt-ond werden; komt heu de
arbeidsinspectie wenschelijk voor
nogmaals met allen nadsuk te wijzen
op de gevaren, welke schuilen in het
gebruik van zuurstofcylinders, welke
voor andere doeleinden zijn g*e.
bruikt dan voor zuurstof. Zuurstof-
cyinders werden gebruikt voor kool
zaadolie, geperste lucht, me'haan;
metbyleen en lichtgas; ten behoeve
van autotractie. Het gevolg hiervan
is dat vele cylinders thans terugko
men zonder dat hieraan te zien is;
dat zij niet voor zuurstof zijn ge
bruikt. Het behoeft nauwelijks be
toog dat dit de ernstigste gevolgen
kan hebben.
De Arbeidsinspectie doet een drin
gend beroep op ieder, die zuurstof
cylinders' voor andere doeleinden ge
bruikt heeft, dit bij teruggave uit
drukkelijk aan hun leverancier of
depothouder te vermelden, zelfs, in
dien ze zijn gebruikt voor samenge
perste lucht. Men zij overigens uiterst
voorzichtig1.
kE ZWARE EXPLOSIES,
die volgden op den
bommenregen, uitgestrooid
over Walcherens dijken,
opende voor de woedende
zee toegangen om het land
te verzwelgen, maar ook
opende zij een lijdensweg
voor het Zeeuwsche volk.
Een via dolorosa, begon-
nen op 3 October 1944, loopend over het ondergeloopen
eiland en dwars door de in puin geschoten stadswijken en
dorpen, later door het met zout doordrenkte land, steeds maar
verder tot in onze dagen toe. Een via dolorosa van bloed,
zweet en tranen, die de overwinning en de bevrijding van
Europa tot doel had.
De eerste week van October
1944 was een dramatisch begin"'
van den Geallieerden opmarsch.
3 October scheurde de "Westka-
pelsche dijk door zware ontplof
fingen open en donderend
s ormden de golven het land bin.
nen De vreeselijke wedloop met
het water nam een aanvang.
Wie zal het drama van dit volk
uit het kleine dorp kunnen be.
schrijven?
Het waren tragische uren, die
vele bewoners het leven kostten,
door de bombardemen en en
door het water, Menschen
vluchtten, dooden dreven met
den s room mee, vee verdronk en
de zee kolkte steeds verder het
land in
Het zijn daar in> Westkapelle
vreeselijke oogenblikken ge
weest.
Maar dit was nog niet genoeg.
Want 'n paar dagen later volg
den de bombardementen bij
Vlissingen, Rammekens en Veere
en toen was Walcheren gedoemd
weerlooos te verdrinken.
En het Noorden luisterde naar
de S'em van Radio Oranje, die
sober het noodzakelijke van deze
vernielingen naar voren bracht.
Intusschen was Zeeuwsch-
Vlaanderen den smartelijken
weg gegaan van den oorlog in al
zijn wreedheid. Dorp na dorp
werd in puin geschoten en de
dooden vielen er bij honderden:
Nederlanders. Canadeezen, Duit-
schers. De poort naar de vrijheid
was er een van veel bloed en
nog meer tranen.
De aanval op het verdronken
Walcheren werd voorbereid en
Vlissingen onderging een bom
bardement van zee uit, zoo he
vig, dat er in deze haven- en in
dustriestad maar één huis onbe.
schadigd bleef.
En!.... als symbool van Ne.
derlandsch fierheid, het stand
beeld van Michiel de Ruyter.
Toen kwam de stormloop van
Zeeuwsch-Vlaanderen op Wal
cheren me+ amphibievaartuigen
en landingsbooten, waarvan er
velen in den grond werden ge
schoten De stormtroepen had
den het hier zeer zwaar te ver
duren en eenmaal bij Vlissingen
aan land moest huis voor huis
aan den zeekant worden ver
overd. Dooden, puin en vernie
ling. Zoo ook ging het bij West
kapelle. Maar de onverganke
lijke moed van Canadeezen en
Twintig personen, naar men
gelooft allen militairen, wer
den gedood toen een Dakota-
vliegtuig dat een oefenvlucht
voor parachutisten maakte, in
Noord-West Britsch-lndië te
gen een berg vloog.
De regeering van Travan-
core. een staat in Zuid-India,
met een bevolking van meer
dan zes millioen personen,
heeft gisteren de communisti
sche nartii en alle organisaties,
die er mede verbonden ziin.
.onwettig" verklaard. De
communisten zouden volgens
de verklaring den vrede en
rust in gevaar brengen en vre
delievende burgers terrorlsee
ren. Tevens zou ..uit bet hm v-
bare inlichtingen" bliiken. dat
de communisten van buiten af
van wapenen en noodzakelijke
fondsen worden voorzien.
Britten onder aanvoering van
brigade-generaal H. Smith zege
vierde ook hier.
Bevrijding in een
verdronken land.
Na maanden van verschrikking
werden in het verwoeste Zeeland
de vlaggen gehangen over hef
golvende water en uk de puin.
hoopen Hef enthousiasme was
nief te vertellen.
Walcheren en Zeeuwsch-
Vlaanderen hadden de zware tol
betaald aan de vrijheid voor Ne
derland en Europa. Zooals dat
me' trofsch, maar ook mef wee
moed, door iederen Zeeuw wordt
fenoemd: „Voor een bevrijd
uropa een verdronken Walche
ren".
Hét voorjaar van 1945 maakte
de menschen op Walcheren wak
ker uit de apathie van zorg en
ellende en al spoedig had men
plannen klaar liggen om te be
ginnen aan hef herstel van de
dijken. Zonder voldoende machi-
Tijdens het bezoek,
dat Mrs. Leonards, de
stichteres van het
„American Relief for
Holland" en vice-pre-
sidente van het on
langs opgerichte „Uni
ted Services to Hol
land" aan Nederland
brengt stelde zij zich
op de hoogte van den
nood in de getroffen
gebieden. Mrs. Leo
nards bezichtigt een
bunker woning te West
kapelle. (Xramer P.)
nes, vervoermiddelen en gereed
schappen, ook zonder de noodige
hulpmiddelen van zinkstukken
ehz. Zij die bui'en Zeeland van
de plannen wisten hielden hun
adem in over zooveel moed en
optimisme en vroegen zich af,
hoe dit alles zou afloopen. Een
avontuur of moedige werkelijk
heid?
In den zomer van hetzelfde
jaar werd met het gigantische
werk begonnen. Torens, die uit
het verdronken land als gevou
wen kinderhanden omhoog rezen
vroegen om hulp.
Dit kleine ploegje had hef be
grepen en ving den strijd aan
tegen zee en stormen. Verbe en
en dapper, omdat wat verloren
was terug' te winnen. En van
alle kanten kwamen toen de hel
pers.
Het resul'aat van dit gevecht
tegen de elementen was schit
terend.
De glorieuze 8 October 1945
Een jaar na de bommenregens op
Walöherensch dij'ken was het eerste
gat, dat bij Vlissingen, gedicht. D'at
bij Westkapelle en Veere volgde.
Maar de laatste dijkdoorbraak bij
Rammekens kostte de werkers dagen
en maanden van ontzaggelijk stoere
arbeid, want de Westerstormen beuk-
ten de herstellingen kapot en telkens
weer moest opnieuw worden aang'e_
r pak. Eind Januari 1946 was de be_
slissing gevallen en Walcheren kon
worden behouden, dank zij het werk
en de doorzetting van een handvol
mannen.
Het droogmalen ging vlot en in
Maart kwam het verdronken land te
voorschijn.
Nu ook kwam pas goed aan het
licht; wat er onherstelbaar was ver_
nield en wat nog kon worden opge
bouwd. Er werd niet stil gezeten en
getreurd om dat wat verloren g'ing.
Integendeel alles wat maar werken
kon verzamelde zich om te herstel
len; te her_ontginnen en opnieuw
op te bouwen.
En tot op heden is er verbazend-
veel gepresteerd door de Zeeuwen
en door hen, die van alle kanten
le^ hulp kwamen. Ruim 3000 mannen
uit alle provincies trokken naar het
geschonden Zeeland om te doen wat
,'edaan kon worden. Wegen werden
ïersteld, duizenden woningen kon_
len eenigszins bewoonbaar worden
;emaakt, d.w.z. zoo goed en kwaad
iet ging beschut tegen regen en
-•ind, de afwateringen moesten wor«
:en herzien en de landerijen klaar
emaaki. Want kosten wat wilde, de
aaie en dappere Zeeuwen stonden
sr op, dat er dit jaar op Walcheren
kon worden geoogst. En het is hun
gelukt! Hoe is hte mogelijk vraagt
men zich af bij het zien van al die
verwoestingen.
(Wordl vervolgd)
Een helicopter met drijvers werd te Buffalo met groot succes
gedemonstreerd. Vooral in waterrijke streken met weinig of
geen landingsmogelijkheid voor helicopters met wielen, kan
het met drijvers uitgeruste auto-rotatievliegtuig van groot be
lang zijn. De piloot toont aan, hoe zachtjes de machine op
het water kan worden „neergezet". (I.N.P. P.)
Hel geallieerde bestuur der
Westersche mogendheden heeft
de Deensche regeering toestem
ming gegeven ruim 10.000 Duit-
schers, die tijdens den oorlog het
land in kwamen, naar Duitsch-
land terug te zenden.
Dat de Denen daar nog niet
veel mee opschieten blijkt wel
uit het feit, dat zij nog 196.000
Duitschers onderdak moeten ver-
leenen onder dezen bevinden zich
duizenden Berlijners, 15.000 uit
dé Sovjelrussische zone en ruim
160.000 personen die voor den
oorlog in dë thans door Polen
bestuurde gebieden ten Oosten
van de Neisse woonden.
De toren van de Abdij is
zwaar beschadigd; aan het
herstel van dit prachtige mo-
vment wordt gewerkt.
DINSDAG 22 OCT.
HILVERSUM I (301 M.) AVRO:
7.00 en 8.00 Nieuws: 8.15 Afwisselende
gr. pi.; 9.30 Arbeidsvitaminen; 11.45
Fam. berichten uit Inclië. 13.00 Het
nieuws; 13.15 Renovaseptet; 14.00
Knipcursus; 15.30 Radiophilh. orkest;
16.40 Voor de jeugd; 18 00 Nieuws;
18.30 Ned. Strijdkr.; 20.15 Bonte trein
23.00 Nieuws waarna populaire mu
ziek.
HILVERSUM H (415 M)KRO: 7.00
en 8.00 Nieuws; 8.15 Pluk den dag';
9 50 Lichtbaken; 10.15 Claude debus_
sy; 12.30 Vaudevilleorkest; 13.00 Het
nieuws; 13.15 Vibrafoonsextet; 14.00
Hartvelt-kwartet; 15.00 Voor de
vrouw; 16.00 De Zonnebloem; 16.30
Vuurduvel; 18.30 Pianoduo; 19.00 Het
Nieuws; 20.45 Filmkwartier; 2130
Matrozenkoor 22.00 Nieuws; 22.00 Ge_
zinsweek: 23.00 Klaas van B'eeck.
Naar het blad „Chronicle"
te Halifax meldt heeft het uit
„hooggeplaatste bron" verno
men dat het mogeiiik is dat
generalissimo Stalin begin No
vember een bezoek brengt aan
de Vereenigde Staten en wel
licht ook aan Canada.
Volgens den zegsman werd
er een suite in gereedheid ge
bracht voor Stalin op de
„Aauitania", en hii zal zich
inschepen op dit schip voor
ziin volgende reis van Enge
land naar Amerika.
Officieele kringen in de
Vereenigde Staten verklaren
echter geheel onkundig te zijn
van een dergeliik bezoek.
4
