B. en W. voor de Vierschaar
JAN KüHNE
VERSCHIJNING
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
TRIBUNAAL
DONDERDAG 31 OCTOBER 1946
N.S.B.-ers
maar geen verraders
Na Arie Bakker en Jan Tem-
me hebben zich gisteren ook
de andere leden van B. en W.
uit den bezettingstijd, nl. J.
Barkman en de op 30 Dec. '45
overleden n.s.b.-burgemeester
B. v. d. Sluys voor het Tribu-
naal_mceien verantwoorden
De onderwijs-wethouder Bark
man was blijkens de dagvaarding
in '41 lid van de N.S.B. geworden.
Naar hij zei uit vrees voor het
Bolsjewisme. Van Sept. '41 tot
Maart '43 was hij buurtschaps.
hoofd van den N.V.D., in welke
functie hij zich blijkens door zijn
verdediger Mr. A. V. Leesberg
overgelegde verklaringen zonder
onderscheid des persoons gedragen
had. Hij was voorts Kringverte
genwoordiger v. d. Kring Kenne-
merland Noord v. h. Opvoeders-
gilde, lid van Sakso-Frisia, abon-
né op „Storm", en voorts in de
jaren '43/44 wethouder van On
derwijs op 'n salaris van f700.—
per jaar. Omdat hij echter privé-
lesseii moest opgeven, werd hij
hier niet beter van. Vooral over
zijn wethouderlijk beleid voelde
Mr. Schenkeveld hem aan de
tand. Hij had medegewerkt aan
de benoeming van den n.s.ö.-er
Brouwer tot hoofd der Rochdale.
school, aan het ontslag van den
Gymnasiumleeraar Zaal en aan
het verspreiden van Jeugdstorm
kalenders en -platen in de scho
len. Op Dollen Dinsdag nam hij
naar hij zei op aandringen van
v. d. Sluijs de beenen en ging naar
Groningen; een week later was
hij terug en nam hij alweer
naar zijn eigen woorden ont
slag als wethouder n.a.v. een
woordenwisseling met den burge
meester over zijn vertrek op Dol
len Dinsdag. In Maart '45 vertrok
hij weer naar Ruigezand Éprov.
Groningen) waar hij 16 April
werd gearresteerd; sindsdien ver
blijft ae 65-jarige gepensïonneer-
de onderwijzer in 't kamp.
Blijkens het verhoor heeft hij
geen rol gespeeld in het ontslag
van de curatoren van het Gymna
sium en de benoeming in deze
functies van NSB-ers. Zelf was hij
ambtshalve curator.
Van Prof. Mr. Koelma waa er
een verklaring, dat Barkman
steeds gepoogd had het onder
wijs in Nat. Soc. geest te be
ïnvloeden; hij had o.m. de
schooljeugd naar de film over
de Hiterjugend willen sturen.
Mr Leesberg meende, dat
Barkman allang vrij was geweest,
als hij geen wethouder geweest
was; hij accepteerde deze functie
in het belang van het onderwijs.
Hij droeg echter geen wethouder-
lijke verantwoordelijkheid. In
het geval-Zaal hield hij zich aan
de wettelijke voorschriften, Zaal
wilde ziekteverlof, doch weigerde
zich te laten keuren. Voorts heeft
besch. meerdere personen uit
Duitschland en Arbeidsdienst we
ten te houden. Met 't oog op besch.
leeftijd en gezondheidstoestand
dringt PI. aan op een interneering
gelijk aan detentie.
HET BELEID VAN
WIJLEN
B. A. v. d. SLUIJS
„Nil nisi male"
„Niets dan kwaads" kregen
wij te hooren over den NSB-
burgemeester B. A. van der
Sluijs, wiens zaak posthuum
behandeld werd met mr B.
W. Stomps uit Haarlem als
verdediger.
Blijkens 'de tenlastelegging
was van der Sluijs in '33 reeds
lid van de NSB geworden; in
Maart '43 lid van Germaanscne
SS; werver voor de Waffen SS;
in de jaren '42, '43, '44 zou hij
verbindingsman van de SD ge
weest zijn.
Als burgemeester van Alkmaar
had hij burgers opgeroepen voor
werkzaamheden voor den vijand;
de schoolhoofden opgedragen
hun leerlingen naar een film van
de Hitlerjugend te sturen; de
onderwijzers aangespoord een
cursus voor nat.-soc. ambtenaren
te volgen; een lid van de C.v.T,
op het L.O. benoemd in tegen
stelling met de voordracht (komt
meer voor!) en tenslotte NSBers
benoemd tot curator van het
Murmellius-gymnasium, na goe
de Nederlanders als zoodanig
ontslagen te hebben.
De beheerder, mr G. J. c(s
Lange, brffcht rapprtfciuit
omtrent de financieeie posi
tie van v. d. Sluijs; een ef
fectenbezit van f 120.000 in
begrepen, werd het vermo
gen op ca. f 166.000 geschat.
Er werd echter bij verteld,
dat de overledene dit kapi
taal niet uit zijn burgemees
terschap of tijdens den oor
rog had verkregen, doch des
tijds als een vermogend man
uit Indië kwam.
Mr. Schenkeveld had er een
kennelijk behagen in 's mans
politiek zondenregister uit te
rafelen en wist te vertellen, cfet
de surrogaat-burgemeester eens
gezakt was voor het burgemees
tersexamen, zoodat Alkmaar ook
nog een onvolwaardig burgerva
der had gehad.
Bij zijn installatie door kame
raad mr. Backer sierden portret
ten van Mussert en Hitler de
raadszaal en waren vele „goede
Nederlanders" aanwezig, die er
geen fluit mee te maken had
den. De namen kregen wij niet
te hooren, maar die zullen wel
in de notulen van de 22 Mei '42
gehouden installatievergadering
zijn opgeteekend.
„Nil nisi bene"
„Niets dan goeds" wist de ver
dediger, mr. Stomps, over zijn
cliënt te vertellen; v d. Sluijs
was als zoovele óud-Indisch.
gasten NSB.er uit ontevre
denheid over het regeeringsbe.
leid. Zij waren gewend in Indië
eemgszins dictatoriaal op te tre.
'den en werden zoo getrokken
naar de NSB, waarvoor zij ech
ter na de Meidagen van 1940
hadden moeten bedanken. In
hun verdwaasdheid zagen zij niet
in, dat Duitschland moest ver
liezen. Maar ook Colijn schreef,
d'at Duitschland den oorlog ge
wonnen had. Dat zijn cliënt wer
ver voor de SS geweest is, moet
PI. namens de fhmilie pertinent
ontkennen; hij heeft zijn zoon
er van af gehouden Evenmin
was hij verbindingsm'an bij den
SD; op de verklaring van de
eenigste getuige in deze, mej.
Tr. de Munk, een meisje, dat
later door de illegaliteit ui( den
weg geruimd is, kan z.i. het Tri
bunaal toch niet afgaan. Pleiter
citeert nog een brief van de
BrandweeFleiding, volgens welke
v. d. Sluijs door benoemingen
e.d. er aan medewerkte, dat ver
schillende personen niet naar
Duitschland hoefden, Hij leefde
voorts in persoonlijke vijand
schap met den Ortskommandant.
Ook van 23 verpleegsters van
het Centraal Ziekenhuis was een
gunstige verklaring ingekomen.
Geen enkel geval van verraad
is van hem bekend. Daarom ver
zoekt PI. ook het goede van den
overledene in acht te nemen.
in 'f kamp tot andere
gedachten gekomen
De dagvaarding van den be
kenden ex.NSB-er Corn. Blees
omvatte maar liefst tien punten;
o.a. lidlmaatsohap NSB sedert '33;
groepsleider van '40-'43- lid van
de WA en begunstigend lid SS.
Besch. zei, dat hij maar één
dag lid 'van de Germaansche SS
geweest was, omdat dit1 niet ver.
eenigbaar was met zijn NSB-
lidmaatsohap Hij kwam slechts
bij uitzondering in uniform op
het kantoor van hef AZAA, waar
hij boekhouder was.
In 1941 had hij in zijn functie
van secretaris van de school
commissie brieven geschreven
aan dr. ir. Valkenburg, van het
Departement van Onderwijs,
waarin hij over de gezindheid
van leeraren en leerlingen van
Gymnasium. Handelsschool, HBS
Ambachtsschool en Chr. Scholen
tal van voor met name genoem
de personen bezwarende feiten
.signaleerde. Hij was hiertoe ge
komen, om'dat de kinderen van
NSB-ev op deze scholen lastig
werden gevallen
Blijkens het rapport van den
kampcommandant, maj. de
Rie, had besch,. zich daar
uitmuntend gedragen, zoo
dat hij tot de hoogste func
tie van kamphoord opklom;
hij verrichtte belangrijk
werk in de kampadministra
tie en heeft een positieve
houding aangenomen, waar
mee hij blijk gaf, geheel tot
ommekeer te zijn gekomen,
wat zijn politieke houding
betreft.
Zijn verdediger, mr. W. Rus.
sel uit Amsterdam, belichtte het
karakter van besch., die wat hij
doet, goed doet; hij' was NSB-er
met.alle gevolgen van dien, zoo
als 'uit de tenlastelegging bleek;
hij was geen pfofiteur en geen
verrader.
Pl. verzoekt clementie voor
zijncliënt, die tenslotte zelf
vroeg hem in de gelegenheid te
stellen het nieuwe leven, dat hij
in het kamp begonnen is, voort
te kunnen zetten.
Tusschen neus en lippen
door werd de zaak tegen J- Schmer-
sal te Heiloo; die inmiddels in vrij
heid is gesteld, behandeld. Hij vroeg
voorrang in behandeling omdat hij
geen uur van zijn werk wilde mis
sen. Hiermede liet hij zich al direct
van zijn goeden kant kennen. Hij
had eenige jaren voor de Duitschers
in het Derde Rijk gewerkt en later
als chauffeur gereden voor dezelfde
hreeren in eigen omgeving'.
Ja dat zijn van die dingen
Enfin de President, die wel eens
zwaardere gevallen voor zich heeft
zien staan en hen dan ook ongena
dig afstrafte, was menschelijk_mild
tegen deze goedwillenden monteur.
De uitspraak^ volgt' over veertien
dagen, welke vermoedelijk wel mee
zal vallen. Voor zijn verkeerde
werklust heeft hij tenminste al een
jaar opgeborgen gezeten.
NSB.er als vriend der
vervolgden.
zoo had P. Visser te St. Pancras zich
g'etoond. Vanaf 1935 lid van de NSB
"vanwege de economische toestan
den", had hij zich snel bekeerd toen
de vijand binnenviel maar liet alles
zoo'n beetje sloffen. Het gevolg was
dat hij eerst in 1944 zijn bedankbrief
thuiskreeg. Maar in die jaren nam
hij het op voor de vervolgde Joden
en voelde hij zich staan aan den kant
van de onderdrukkers. Voorwaarde,
lijk in vrijheid f^steld kreeg hij een
boete van 15TO.—;- waartegen hij
nu in verzet was gekomen De be
heerder toonde aan dat hij in gelden
niets had, wel in erfenis; waarvan
slechts vruchtgebruik werd genoten.
Het Tribunaal doet ook hiervan
over 14 dagen uitspraak.
Voordrachtavond
Voor de volksuniversiteit meld
de voordrachtkunstenaar J. El-
sacker een in alle opzichten boei
ende voordracht van een van Ste
fan Zweig's novellen „De Amok-
maker". Deze Duitsche schrijver,
dichter en essayist houdt zich in
zijn werk sterk bezig met de psy
chologische en philosophische
sfeer, waarin de mensch zich ge
plaatst ziet, en als diep denker
zij het dan, dat zijn noodlotsge
dachte soms in hevige mate naar
voren dringt ontleedt hij het
menschelijk leven en het mensche-
lijk gevoel in uiterst fijne nuan
ceeringen. „De amokmaker" 's
zulk een psychologisch hoogtepunt
uit Zweig's leven.
De voordrachtkunstenaar bracht
dit alles zoo uiterst gespannen
naar voren en iedere zin was zoo
tot in de perfectie uitgemeten
naar inhoud en zegging dat r.ien
mag spreken van een buitenge
woon mooie voordracht. De de
pressie van den vereenzaamden
uit het verhaal' van Zwelg bracht
hij over op de toehoorders die
hierdoor even konden zien in het
monotone bestaan van een in de
tropen verbitterd mensch.
In de tweede helft van den
avond droeg J. Elsacker eenige
luchtige novellen voor van Jo
Bekker en Ernest Claes, die de
veelzijdigheid van den kunstenaar
in hooge mate deden uitkomen.
De aanwezigen, in groote getale
opgekomen, konden kennis maken
met een bijzonder soort littera
tuur en met een uitstekend kun
stenaar
Disfribufiedsensf Heer-
hu go waard opgeheven
De distributiedienst, omvat
tende de gemeenten Heerhu-
gowaard. Hensbroek en Ob-
dam, zal met ingang van 1
November worden onderge
bracht onder de distributie
diensten van Langediik en
Spanbroek.
DANK VAN
STEENBERGEN
Het is 28 October en zware
regenwolken pakken zich bo
ven stad en land van Steen
bergen samen. Zii vormden de
groote bedreiging in dit zwaar
getroffen gebied voor allen
wier huizen nog steeds niet
glasdicht ziin en wier woning
twee iaar na de bevrijding
nog steeds bestaat uit een ge
deelte van een houten keet of
bunker
En toch is veler gemoed op
dezen somberen morgen niet
triest gestemd. Van het raad
huis wappert zelfs vroolijk de
vlag want de Alkmaarders
komen glas brengen!
Belangriik was deze tocht
echter niet alleen vanwege de
glasaanvoer; minstens zoo be
langriik waren voor ons" de in
drukken. welke de Alkmaar-
•ders over de huisvesting in
deze noodgebieden mee terug
gebracht hebben, om daarvan
getuigenis af te leggen tegen
over hen .die meenen dat het
wel niet zoo erg zal ziin als
in pers en radio bekend ge
maakt wordt.
Minstens zoo belangrijk voor
U was deze tocht om daarmee
aan de getroffenen daadwer
kelijk te tonen, dat er boven
den Moerdijk nog velen wonen
die wel begrip hebben van de
vaak schier ondrageliike nood
in deze gebieden.
Burgers van Alkmaar. Uw
daad zal door Steenbergen
nimmer vergeten worden.
Mr. Dr. L. DE COU
Burgem. v. Steenbergen
Een leelijk soort
oplichting
Na een lange omzwerving van
den Kantonrechter naar het Hof
en van het Hof naar den Hoogen
Raad was de zaak van W. W. te
Alkmaar weer terecht gekomen
bij de Arrondissementsrecht.
bank alhier; waar zij opnieuw
behandeld werd door mr. J.
Krabbe; terwijl mr. Leesberg Jr.
voor verd. pleitte.
Zooals de Officier van Justitie in
zijn requisitoir het uitdrukte, had
men hier te doen met een leelijk
soort van oplichting. Tezamen met
zekeren P. was verd. in Maart 1945,
tijdens den hongerwinter, gegaan
naar een boer A. B. té Zij
deden zich daar voor als leden van
het Sondercommando der Duitsche
Wehrmacht om den graantoestand
op te nemen. Zij beloofden echter
geen rapport uit te brengen, zoodat
de Duitschers niets in beslag zouden
nemen indien de boer hen wat tarwe
leverde, Deze kon niets anders doen
dan de Leeren te vriend ho'iden en
brij schonk aan .eder 12*.'t kg tarwe
en - pond boter.
Toen echter da bevrijding kwam
raakten W. en P. in een internee-
ringskamp op grond van hun NSB-
schap. Ondertusschen heei'ï de rol
lende sneeuwbal een flinke afmeting
aangenomen. Door het Hnf werden
beiden veroordeeld tot 2v* jaar ge
vangenisstraf. Doch na cassatie heeft
de Hooge Raad ïret vonnis over W.W.
vernietigd en teruggewezen naar de
Arrondissementsrechtbank te Alk
maar
De Officier van Justitie requi-
reerde tegen verd. een gevangenis
straf van drie jaar.
In een uitvoerig pleidooi ging mr.
Leesberg in op de juridische zijde
van de zaak. Verd. had, hetgeen
door de getuigenverklaringen was
bevestigd, geen woord gesproken tot
den boer. P. had het woord gevoerd.
Dit laatste ontzenuwde de woorden
van den Procureur_Generaal die
verd. medepleger noemde op grond
van zijn zwijgen.
In geval echter de Rechtbank er
niet toe zou kunnen overgaan om
verd. vrij te spreken; vroeg mr.
Leesberg groote clementie.
12 November zal de Rechtbank
uitspraak doen.
Doodenhèrdenking
Door de K.A.J. en de K.J.M.V.
zal op Allerheiligen des middags
te drie uur een doodenherden-
king worden gehouden. Deze
plechtigheid vindt plaats op de
Kalh, Begraafplaats.
„Nieuwe Ministers"
Onder bovenstaande titel bracht
Joh. Kaart en zijn gezelschap
het stuk, d'at reed's eerder als
„De zoon van den minister"
successen heeft behaald in de
Nederlandsche tooneelwereld.
Eenigszins aangepast aan dezen
tijd heeft het zijn waarde kun
nen houden, om de gezonde hu
mor in en tusschen de regels en
om de vele waarheden, die ter
loops worden gelanceerd.
Een nieuwe minister komt en
ontdekt, dat zijn bode tegelijk
zijn vader is en na eenige we
derwaardigheden verdwijnt hij en
moet de portefeuille overdragen
op den vader-bode-nieuwen mi
nister.
Zooals deze bode wordt ge
speeld moet men inderdaad de
talenten hebben van een Joh.
Kaart, die niets liever doet, dan
al het mogelijke onmogelijke
uit zijn rol te halen en die hel
een genoegen is zijn tegenspelers
voor allerlei verrassingen »e
stellen.
Deze avond werd de sterk-
spelende Magda Jansen het
slachtoffer van zijn ongelooflijke
geestigheid en fantasie. Een suc
ces op zich om een routinée als
Magda Jansen eenige oogenblik
ken te laten haperen Een zeer
behoorlijke vertolking gaf ook
Gerhard Alexander als de zoon-
minister en Joh. Valk als de
stiefvader Ver/?r groepeerden
zich om deze vier de overige be
zetting van de „Comedian len"
zoodanig, dat zij allen het succes
maaken. waarbii de talrijke toe
hoorders in hel Gulden Vlies een
kostelijke avond kregen 'met veel
humor en veel kleine spelden
prikken op alles wat met politiek
annex is.
burgerlijke stand
Geboren: Maria J. J. <3. v. Aldert
H. Pater en L. A. van Veen; Anna
M. C d. V. Johannes Koster en r' S.
Martin; Margaretha E. B. d., v. Je-
hannes B. Her-mes en B. Wokke
Getrouwd; Theodorus T. B'olten en
Jacoba M Groothuizen; Chiristiaan
Broekhuizen en Elisabeth D, Buurs;
Willem Smit en Wilhelmina C. He
mels.
BIJ VERGISSING
is gisteren het bericht, waarbij
cfe jonge mannen, die in militai
ren dienst moeten, voor heden
avond werden bijeengeroepen in
hef Velo-gebouw, onder het
nieuws van Heerhugowaard te
recht gekomen.
Niettemin verwacht men
evenals een half jaar geleden
■voor deze bijeenkomst een bui
tengewoon groote komst De
militairen kunnen 'geen hier
beswol<pTi word< n"= missen!
Benoeming Heemraad
Bij K. B. zijn benoemd: tol
Heemraad van het Waterschap
de Schermeer, K. Korver te
Oterleek; en tot Heemraad van
"den polder d'e Zeevurw. P Kleen
Ie Kwadijk
Koorvereen. „Bergen"
in Hef „WesfeBÜiehf"
Dezer dagen heeft de Koorver-
eeniging, ..Bergen" op verzoek een
concert gegeven voor de inwoners
van „Westerlicht". Precies 8 uur
begon het koor met „Ave Verum"
van Mozart en „Ecce quo modo"
van Gallus (Handl), welke wer
ken onder de bekwame lei'ding
van Corn Jonker zeer goed ver
tolkt werden.
Het spgntane applaus na ieder
nummer" getuigde van de waar
deering der hoorders die alle wer-
'mn met intense aandacht tuig
den.
Marijke Jonker van Schoor, gaf
blijk van haar talent als voor
drachtskunstenares in één der
kleen-gèdichten van Guido Ge-
zelle, „De Krekel en de Wande
laar" van Adema van Scheltëma,
een oud-Nederlandsch gedicht
..Pyrlala" en een .Spookgeschie
denis".
Invallen is zelfs voor een vol
leerd musicus een minder prettig
werk. Frans van Hek, fluitist,
bracht geheel onvoorbereid, met
Jan v. d. Peet aan de vleugel, een
Sonate van de bekende Engelsche
componist Henry Purcell op ver
dienstelijke wijze ten gehoore.
Jan v. d. Peet speelde voor een
dankbaar gehoor de „Ballade" van
Cl. Debussy en de „Polonaise in
Cis moll" van Fr. Chopin.
Ook het werk van de jonge
kunstenares en kunstenaars werd
beloond met een gul applaus.
van de lang verwachte KERK
BOEKEN voor de schoolvrije jeugd
„In Christus" v. Meisjes 472 blz.
„Met Christus" v. Jongens 525 blz.
gebonden in linnen band a ƒ2.
Geschreven door Pater H. Helmer
C.S.S.R. - Uit voorraad bij de firma
VERDRONKENOORD 113-115 - aohter de Vischmarkt
