Nieuui
DE COMMISSIE-GENERAAL Naar beperking
GAAT NAAR CHERIBON
7 Dec. begint de conferentie
van den Passar
Voor Alkmaar en omgeving
PLEIT BESLECHT
STAKING OP WAL
CHEREN GE-EINDIGD
van het Veto-recht
Belgische regeering
nog gered
Meer vertegenwoordigend karakter
dan Malino
Albanië sluit geen
overeenkomst met V. S.
In December exfra bon
voor gesmolten kaas
Aanwijzing suikerbonnen
SPOORWEGEN ONDER
NIEUWEN DIRECTEUR
Hoofdredacteur: H. N.
Smits; rayon-redaeteur
Fr Otten; binnenland
P. Sigon.
Abonnementsprijs f 3.40
per kwartaal; f 1.20 per
maand: inclusief incasso
Advertentie-prijs: per
editie 13 ct. p. m.m.;
minimum I 2.50; in alle
edities 20 ct. p. m.m.:
minimum f 4.
Fam. ber. 20 ct. p. m.m.;
in alle edities 30 ct.
1
Noordhollandsch Dagblad
Buiten God is
nergens veilig
Vondel
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11073 L
BUREAUX:
ALKMAAR' t «msestraat
42A tel. 2046 (adm.);
2047 (redactie) K 2200
HOORN: Draafslngel 59
tel. 4243 (K 2290) 2 liinen
OEN HELDER: West
straat 80; tel. K 2230 2383
5CHAGENMolenstraat
52 tel. 459 (K2240)
Bank: Noorderbank
Directeur:
E. J. M. Stumpel
U/EET MEN NQG dat er eens,
na de bevrijding, een Re
geering was, die op het stand
punt stond, dat Nederland de
Indonesische Republiek, feite
lijk product van Japansche
makelij, niet kon worden er
kend?
Inmiddels zijn we langza
merhand gewend aan de Repu
bliek Indonesië als een poli
tieke realiteit en niemand ver
wondert zich er meer met
kans op succes over, dat we
al een heel eind in het schuit
je van de erkenning zitten.
Nog niet d e j u r e, of in rech
te, maar de facto, dus in
feite, en op de feiten komt het
tenslotte aan
Toen was er een minister
van Overzeesche Gebiedsdee-
len, die zei, dat het nooit tot
erkenning van ir. Soekarno
zou komen. Dat was onvrucht
baar, Soekarno was toch
eigenlijk, vonden de fatsoen
lijke Nederlanders, van wie
velen zich doodgevochten had
den tegen collaboratie e.d.,
een man, die samenspande
met de Jappen en de Jappen
waren onze doodsvijanden.
Wij gaan echter in Indone
sië door op het hellend vlak.
Dat is niet de schuld van de
Regeering en ook niet van de
Commissie-Generaal, maar van
de feiten, waaraan wij ons
toch niet ontworstelen kun
nen. Want de zaak Nederland-
Indonesiè is een zaak van Ne
derland en Indonesië, en daar
komt niemand tusschen
behalve de Engelsche Lord
Killearn, met het spook der
internationale verhoudingen
op den achtergrond, welke
achtergrond soms neigingen
vertoont, de voor-grond te
zijn!
Men leze nu, wat de Regee-
i mg vertelt in de Memorie
van Antwoord op de Algemee-
ne Beschouwingen over de
Rijksbegrooting: „Wat de Re
publiek in het bijzonder be
treft, acht de Regeering het
niet meer bevorderlijk tot een
vruchtbaar overleg een onder
scheid vol te houden tusschen
den heer Sjahrir, die wel, en
ir. Soekarno, die niet in de
besprekingen zou zijn te be
trekken. De Republiek ont
moetend als een gegeven van
politieke realiteit van het
oogenblik, aanvaardt de Re
geering daarbij haar organisa
tie zooals zij is, het streven
naar een bruikbare zakelijke
overeenstemming moet preve-
leeren boven meer of mindere
waardeering voor bepaalde
personen".
Het pleit is dus ook ten aan
zien van Soekarno beslist.
Vanwege de feiten, dat nemen
wij aan. Maar de motiveering
achten wij weinig gelukkig.
Nog zijn wij echter niet aan
het einde van het hellend
vlak. Tegenover angstige po
gingen van zekere zijde, om
te verdoezelen,dat de beslis
singen, die in Indië worden
genomen, ten alle tijde in vrij
heid onderworpen blijven aan
de goedkeuring van de Staten-
Generaal, mag dat is nu
ook eens ter wille vah de fei
ten in het licht gesteld wor-
Bij de NederlandschIndo
nesische onderhandelingen is
het zwaartepunt verlegd naar
Djogjakarta, waar Soekarno,
Hatta en Sjahrir thans in ver
gadering bijeen zijn teneinde
de nog onopgeloste vraagstuk
ken te bespreken. Het resul
taat van deze besprekingen
zal de procedure van de bij
eenkomst te Cheribon op 11
November a.s. bepalen. De
Commissie-Generaal heeft
haar bereidheid te kennen ge
geven om naar Cheribon te
gaan.
Er worden reeds toebereidselen
voor deze reis getroffen en het is
mogelijk, dat zij per Nederland-
sche Catalinavliegboot zal worden
gemaakt.
Gewoonlijk welingelichte krin
gen te Batavia waren optimistisch
gestemd omrent den afloop van de
conferentie te Cheribon. De re-
publikeinsche ministers, die Ba
tavia per vliegtuig verlaten heb
ben waren eveneens van meening,
dat zij te Djogjakarta voldoenden
steun zouden krijgen om naar
Cheribon te komen met voorstel
len (n.l. over de voornaamste
kwestie, betreffende de positie van
den Kroon) die voor de Nederlan
ders aanvaardbaar zouden zijn.
Men kan zich moeilijk voorstel
len, dat dit optimisme niet zal
worden gerechtvaardigd door de
ontwikkeling te Djogjakarta. Im
mers, indien het voorstel van
Sjahrir door het Republikeinsche
kabinet van de hand wordt gewe
zen. dan is het duidelijk, dat de
bijeenkomst te Cheribon ge
schrapt zal moeten worden. Deze
den, dat volgens de uitdruk
kelijke verzekeringen van de
Regeering vastgehouden wordt
aan de bekende rede van H.M.
de Koningin van 7 December
1942. Daarin staat o.a. dat er
een Rijksconferentie komt, om
de nieuwe staat van zaken
voor de Rijkseenheid Ne
derland, met Indië, Suriname
en Curacao te bespreken,
waarna langs den constitutio
neel en weg de eindbeslissing
zal worden genomen.
Aan de Rijkseenheid houdt
de Regeering vast. En. toen de
zer dagen berichten uit Indië
meldden, dat het bij de onder
handelingen tenslotte ging om
de positie van de Kroon, kon
men niet anders doen dan zich
grootelijks verbazen. Immers,
die positie kan en mag niet in
het geding zijn. Wij weigeren
te wachten op het moment, dat
de Kroon ook van het hellend
vlak der zoo geprezen staats
manswijsheid rollen zou. Niet
een ieder, die iets van Indo
nesië weet, schijnt er zoo over
te denken. Zoo lezen wij met
verbazing, dat oud-minister
Logemann op een vergadering
van de Partij van den Arbeid
heeft gezegd, dat, als het gaat
om Indonesië in of buiten het
Koninkrijk„desnoods ook
de laatste concessie moet wor-
der gedaan". Hier raakt de
heer Logemann nu het punt
aan, waarop Regeering, Com
missie-Generaal en tenslotte
ook het Parlement, een halt
moeten toeroepen aan de po
litiek van het hellend vlak!
mogelijkheid wordt zeer gering ge
acht.
Naar alle waarschijnlijkheid zal
men te Cheribon na de plenaire
zitting een tweede vergadering
houden, waarin de politieke on
derhandelingen, die op 4 Novem
ber onderbroken zijn, zullen wor
den hervat.
Op deze laatste vergadering zal
men wellicht over kern-kwesties
in principe een beslissing nemen.
Deze beslissingen zullen in een
nieuwe plenaire zitting van de Ne.
derlandsche en Indonesische dele
gaties hun definitieven vorm moe
ten ontvangen. Het is echter niet
noodzakelijk, dat dit eveneens te
Cheribon zal gebeuren.
De staking onder de bouw
vakarbeiders op Walcheren is
geëindigd. Gistermorgen zijn
de arbeiders normaal aan het
werk gegaan. Door de aanne
mers wordt ernaar gestreefd
een regeling te verkrijgen,
waarbij de arbeiders éénmaal
in de veertien dagen reeds des
Vrijdags inplaats van Zater
dags met Verlof kunnen gaan.
Te New York is medege
deeld, dat de V.S. een con
creet voorstel zullen doen om
het recht van veto der groote
mogendheden te beperken.
Men meent te weten, dat het
voorstel de volgende punten
bevat: 1. De Veiligheidsraad
zal trachten een duidelijker
definitie te vinden ten aanzien
van de vraag over welke ge
schillen het veto kan worden
uitgesproken. 2. De Groote
Vijf moeten overeenkomen,
dat een negatieve stem of ont
houding niet noodzakelijk al^
een veto worden beschouwd.
3. De Groote Vijf moeten mo
gelijke amendementen op het
reglement van den Veilig
heidsraad opstellen.
Tengevolge van de verga
dering der liberale fractie in
de Belgische Kamer en den
Senaat, waarbij werd beslo
ten de regeering niet ten val
te brengen, is de regeerings-
crisis tijdelijk bezworen.
Officieel is te Batavia bekend
gemaakt, dat aan de confe
rentie van den Passar op 7
December a.s. 75 afgevaar
digden zullen deelnemen, van
wie niet meer dan 60 de
autonome gebieden zullen
vertegenwoordigen.
Minderheden, cultureele socia
le, economische en andere be
langhebbende groepen zullen ten
hoogste 15 vertegenwoordigers
kunnen afvaardigen.
k
Weenen treft maatregelen
voor den winter. Op velerlei
wijze trachten de bewoners
van Weenen brandstof voor
den komenden winter te ver
zamelen. Een boom, die eens
de Ungar Gasse sierde, wordt
in blokken gezaagd.
De groote beteekenis van de
conferentie van den Passar is
allereerst gelegen in het feit, dat
de deelen van den Archipel, die
niet behooren tot het Republi
keinsche gebied, jiier gelegenheid
vinden zich, door middel van
een door hen zelf gekozen verte
genwoordiging, uit te spreken
over hun toekomstigen status in
de nieuwe structuur van Indone
sië, alsmede over hun verhouding
tot Nederland en de Republiek.
Ook voor Malino was ge
streefd naar een billijke verte
genwoordiging, doch deze droeg
veelal noodgedwongen een ge
ïmproviseerd karakter. Na Mali
no hééft de bevolking van de
meeste gebieden zeer actief deel
genomen aan de inrichting van
een geschikte apparatuur voor de
verkiezingen, zoodat de afvaardi
ging naar den Passar meer vol
ledig beantwoordt aan de eischen
voor een juister vertegenwoordi
ging.
Naar officieel wordt bekend
gemaakt, heeft Amerika zijn
politieken vertegenwoordiger
in Albanië teruggeroepen.
De Amerikaansche missie,
aldus de mededeeling van het
Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken, heeft 't
doel, waarvoor zij was uitge
zonden, niet kunnen bereiken.
De huidige Albaneesche regee
ring is bij voortduring niet be
reid zich tegenover Amerika
te verplichten door bilaterale
overeenkomsten, welke in het
geheel geen last voor Albanië
beteekenen.
De directeur der KlL.M., dhr.
Hans Martin, die niet alleen
bekendheid geniet door zijn
meer dan 25-jarig dienstver
band bij de Kon. Luchtvaart
Mij., doch ook als auteur van
verschillende, veel gelezen
boeken, viert Zaterdag 9 No
vember zijn zestigsten verjaar
dag. (A.N.P.)
Waarschijnlijk zal begin De
cember een extra bon voor ge
smolten kaas worden bekend
gemaakt, waarop voor ieder
een, behalve voor kinderen,
geboren in 1945 of later, 50 gr.
verkrijgbaar zal zijn.
Te beginnen met de periode
van 23 Nov. tot 7 December
zal de aanwijzing van den sui
kerbon weer normaal in de
eerste week van elke veertien-
daagsche periode geschieden.
Zooals reeds aangekondigd,
zou de achterstand in de be
voorrading, welke was ont
staan tengevolge van de extra-
verstrekkingen in September,
eerst in den loop van Novem
ber kunnen worden ingeloo-
pen.
In de gisteren gehouden ver
gadering van aandeelhouders
van de Nederl. Spoorwegen is
besloten aan ir. W. Hupkes op
ziin verzoek eervol ontslag te
verleenen als president-direc
teur van de N.S. Ir. Hupkes,
dié reeds sinds 1938 lid is van
de directie, werd op 1 Juni '45
benoemd tot president. Hij was
de man, die de spoorwegsta
king voorbereidde; hij was ook
de man, die na de bevrijding
den wederopbouw der Spoor
wegen op zulk een voortreffe
lijke wijze heeft geleid.
Met ingang van 1 Januari
1947 neemt Ir. F. Q. den Hol
lander deze functie over. Ir.
den Hollander is sinds 30 Jan.
van dit jaar lid van de N.S--
directie; voordien bekleedde hij
het ambt van directeur-gene
raal van Handel en Nijverheid
en van Verkeer.
VOI<GENS 'n Amerikaansch
blad zijn Engelsche en Ameri
kaansche geleerden erin ge
slaagd het wondergeneesmid
del peicelline op synthetische
wijze te bereiden.