DE KLEINE VASTEN
ONRUST BIJ EN RUMOER OM
DEN MIDDENSTAND
\A/ei&ldnieu.w4-Qoutnaal
Nieuw Noordhollgndsch Dagblad
3
„Miinwerkers staken in Amerika!"
Wat de goede Simj ons
Wij Hebben Het lekker.
echt gezieN
lou steyger
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1948
HEERSCHT ONRUST bij en rumoer om den Mid
denstand. Eenerzijds is bij het publiek de meening
gevestigd, dat de Middenstand te veel verdient en een
weelde-leventje leidt, terwijl de groote massa niet of nau
welijks rond kan komen en streeft de Overheid naar
lagere winstwarges, anderzijds wil de Middenstand aan-
toonen, dat de winsten niet te hoog zijn, rekening hou
dende met de onderbezetting, die in vele branches valt
waar te nemen en de financieel {.moeilijkheden, die voort
vloeien uit de fiscale maatregelen van de Overheid en de
prijsstijging van de goederen, die de middenstander noodig
heeft voor herbevoorrading.
voering van de arbeidsproductivi
teit. Dat wij als volk zoo verarmd
uit den oorlog zijn gekomen schijnt
nog steeds niet voldoende tot ieder
te zijn doorgedrongen. We dienen
echter te begrijpen, dat zoolang de
grootte van de arbeidsproductivi
teit niet meer wordt dan 60 tot
70 van die van voor den oorlog
het verbruik ook niet meer dan 60
tot 70 kan bedragen. De heer
van Eek bepleitte in dit verband
een langere arbeidstijd voor de ar
beiders. Doch hij vreesde, dat 'dit
vierkant ingaat tegen de wensch
der arbeidersorganisaties en de
opvattingen van de politieke par
tijen, die momenteel in de regee
ring vertegenwoordigd zijn. Al er
kennen ook wij, dat opvoering van
de arbeidsproductiviteit een pri
maire eisch is, gelooven wij, dat
een arbeider, die niet of nauwe
lijks met zijn loon kan rond ko
men, lerwiji hij ziet, dat anderen
op een gemakkelijke manier veel
geld verdienen, nu juist niet in een
goede gesteltenis verkeert om met),
enthousiasme langer te gaan wer
ken.
De hooge winstmarges
Dat er gevallen van hooge
winstmarges zijn toonde de heer
van Eek met enkele voorbeelden
aan en hij wees er op, dat prijs
verlaging van verschillende arti
kelen mogelijk is zonder de be.
staansmogelijkheid van den Mid
denstand in gevaar te brengen.
Dat de stelling, dat de Midden
stand te hooge winstmarges geniet
met kracht zou worden bestreden,
was te verwachten en het was dan
ook o.m. de heer van der Bruie,
die hier tegen op kwam.
Vooruitzichten zijn niet
rooskleurig
Deze tegenstelling kwam duide
lijk tot uiting op het Buitenge
woon Congres van den Nederland.
schen Katholieken Middenstands
bond, dat gewijd was aan actueele
economische vraagstukken van
den Middenstand, dat Dinsdag en
Woensdag te Utrecht werd gehou-'
den.
De vooruitzichten van den Mid
denstand zijn zeer somber. Dat was
de kern van het betoog van den
heer van Eek, Directeur van de
Ned. Middenstandsbank te Am
sterdam, die sprak over de na-
oorlogsche financieele positie van
den Middenstand. De ruime kas.
middelen, waarover vele midden
standers momenteel nog beschik
ken, vormen slechts" een tijdelijk
verschijnsel.
De koopkracht is dalende
Tengevolge van de verarming
van ons land zal de reëele koop
kracht van het publiek belangrijk
minder blijken te zijn dan voor
den oorlog, zoodat er boven de da.
gelijksche uitgaven voor levenson
derhoud bij de groote massa wei
nig of niets overblijft voor de be
vrediging van andere meer luxe
behoeften. Alle zaken, die geheel
of gedeeltelijk waren gespeciali.
seerd op de verkoop van weelde-
of luxe artikelen, zullen rekening
moeten houden met een steeds
verder inkrimpende en uiteinde
lijk te geringe omzet.
Nu reeds treden er verschijn
selen op, die wjjzen op een da
lende koopkracht van het pu
bliek. De middenstanders kla
gen weer over slechte betalers.
Om de spanning op te heffen
tusschen loonen en prijzen, zag de
heer van Eek als eenig middel: op-
Deze noemde de prijsbeheer-
schingspolitiek in feite een af
leidingsoffensief omdat de
geldsaneering geen succes is
geworden. De uitgaven van de
Overheid zijn grooter dan de
inkomsten, wat de heer van
der Brule weet o.a. aan het
feit, dat de Overheidstaak zoo
is toegenomen.
Naar onze meening trof de heer
van de Brule hier een zeer ge
voelige snaar. Want als er nog
steeds geldinjecties plaats hebben,
die niet te vermijden zijn als ge
volg van een begrootingsiekpti van
twee milliard dan wordt de ten.
denz tot prijsstijging sterker en
dan zal iedere vorm van prijsbe-
heersching ijdel blijken te zijn.
Het leven is nu eenmaal sterker
dan de wet. Iemand, die ruim in
zijn geld zit, is nu eenmaal meest
al niet geneigd, uit sociale over
wegingen, genoegen te nemen met
zijn distributiepakket van beperk,
te omvang en hij zal trachten het
ontbrekende op de zwarte marKl
aan te vullen. Dit heeft weer to;
gevolg, -dat fabrikanten en leve
ranciers sterk worden aangetrok
ken goederen aan de normale dis
tributie te onttrekken en op de
zwarte markt aan te bieden. AU
wij dan ook aandringen op ver.
hooging van de arbeidsproductivi
teit dan moet tegelijk aan de
Overheid de eisch gesteld worden
van uiterste zuinigheid.
M. P. J.
(Wordt vervolgd)
,1f STAKIflGttt
Hel1 Lewts-spook bedreigt de hongerende landen
De toestand in Griekenland
schijnt al meer en meer het
karakter van een volslagen
burgeroorlog aan te nemen,
hoewel officieele berichten uit
Grieksche militaire bron mel
den, dat zich onder de gesneu
velde verzetslieden ook „bui-
tenlandsche vrijwilligers" be
vinden. Door gebruik te ma
ken van het leger en van
vliegtuigen, moeten de parti-
sanen er onder worden gehou
den, wat echter nog steeds niet
schijnt te gelukken, want de
Grieksche minister van oorlog
noemde den toestand in Noord
Griekenland critiek. De strijd
van de partisanen gaat tevens
gepaard met een krachtige
actie om de regeering Tsalda-
ris omver te werpen. Tsaldaris
gaat volgende week naar New
York om zich persoonlijk te
beklagen over de inmenging
van vreemde mogendheden in
de Grieksche binnenlandsche
aangelegenheden.
Kapitein Tillessen, die ver
dacht wordt van den moord,
ET KERKELIJK JAAR heeft afscheid van ons geno
men met al de verschrikkingen, die Joannes ons in de
Apocalyps openbaarde. Met den eersten Zondag van den
Advent treedt het nieuwe kerkelijk jaar ons tegemoet en
al aanstoncbvalt het'groote verschil tusschen oud en nieuw
ons in de liturgie op. Waren de texten in missaal en
brevier, vooral de laatste weken nuchter, die van den
Advent zijn stemmingsvol en dichterlijk, ze brengen ons
in de sfeer van het aanstaande Kerstfeest.
BRttTOT, WIJ HEBBEN vlENl
BIJ DE GRUyjEf? GEZIEN.
Hij koalj snoep en kOEK
en ecNje chocolade en
roodmerk koffie en ook
tnee ook de cabsabons
die Nam my /v\EE.
(Advertentie;
DË ADVENT is zeer oud, de
eerste documenten die er
melding van maken dateeren uit
380. De Adventsliturgie heeft zich
in den loop der tijden steeds meer
uitgebreid en is van een heel
aparte schoonheid geworden. Deze
laatste weken voor Kerstmis zijn
tijden van boete en gebed zooais
ook de groote vasten is en vroeger
liet men deze voorbereiding zes
weken duren. Op 11 November, op
St. Maarten dus nam de kleine
vasten een aanvang, vandaar den
naam St. Martinusvasten. In som
mige streken komt op dien datum
de St. Maartensgans op tafel. Het
eerste feest van den Advent, die
sinds menschenheugenis tot vier
weken is teruggebracht is het zoo
geliefde Sint Nicolaasfeest. Waar
de Advents-liturgie ons aanspoort
tot het geven van aalmoezen is
Sinterklaasavond een welkome ge
legenheid daartoe.
Na St. Nicolaas viert de kerk
sedert 1854 op 8 December het
feest van Maria's Onbevlekte Ont
vangenis, dat door zijn late ont
staan hoegenaamd geen weerklank
in het volksleven heeft gevonden
Het is een louter kerkelijk feest
gebleven. Desalniettemin ziet men
toch op dien dag in België en
Duitschland en ook wel in ons
land kinderen ais herders ver
kleed zingend langs de huizen
trekken om de Moedermaagd in
verwachting te eeren.
Een merkwaardige dag is da
feestdag van St. Thomas „de on-
geloovige" op den 21ste Decem
ber. Het is de eenige heiligendag
in de week voor Kerstmis. Op
dien dag, de lotsdag liet men zich
weleer veelal den toekomst voor
spellen.
De „Gulden Mis" op Quater
temper-Woensdag in de Advent is
weer eens een dag waarop de
volksdevotie zich krachtig uit.
Gulden beteekent voortreffelijk.
Men denke maar eens aan de uit
drukking: de gulden middenweg.
De populaire devotie van de Gul
den Mis heeft haar ontstaan te
danken aan de mysterie-spelen
die vroeger op dezen dag opge
voerd werden en het Evangelie
van Maria Boodschap uitbeeldden.
In de St. Jacobskerk te Brugge
had deze plechtigheid nog tot het
einde der achttiende eeuw plaats.
Met gulden letteren was deze
mis geschreven, niet in het mis
saal, zooals wel eens ten onrechte
gemeend wordt, maar in de harten
der geloovigen.
Gezangen voor den Advent zijn
er betrekkelijk weinig en dan aan
velen nog onbekend, behalve het
Alma Redemptoris Mater. Het
alom bekende „Rorate coeli des'J-
per" dat vaak na het lof gezongen
wordt, geniet verreweg de groot
ste populariteit. De tekst is ont
leend aan verzen van den profeet
Isaias en de muziek werd in de
zeventiende eeuw in Frankrijk
door de Oraiorianen gecompo
neerd. De wonderschoone melodie
is wel zeer geëigend om ons in de
echte Adventsstemming te bren
gen
In de laatste week voor Kerst
mis komt men in het Romeinsch
Brevier de zeven O-antifonen te
gen, die een bijzondere plaats in
de Liturgie innemen. Vooral in
de middeleeuwen werden zij veel
gezongen, vaak begeleid door het
feestelijk gebeier der klokken. Het
zijn merkwaardige liederen, die
een specifiek Oostersch karakter
dragen. De Benediktijn Dom Gué-
ranger zegt van hen dat ze het
merg der Advents-Liturgie bevat,
ten.
Naast de vele liturgische gebrui
ken in de kerk zijn er ook nog die
in vele huisgezinnen vooral de'
laatste jaren weer, toepassing
hebben gevonden. Het voornaam
ste is wel het ophangen van den
adventskrans, een krans van
groen, aan paarse linten bevestigd
waarop vier kaarsen zijn waarvan
er op den eersten Zondag een, den
tweeden twee en zoo eiken Zondag
meer aangestoken worden.
Zoo is dan de Advent in den
waren zin des 'woords een voorbe
reiding tot het Kerstfeest, den dag
waarop de wolken des hemels den
Rechtvaardige zullen regenen",
waarnaar onze wereld, misschien
meer dan ooit, snakt.
in 19Z i -.yU. up UcTt oTOe-
geren kanselier van de repu
bliek van Weimar, dr. Erzber-
ger, is door een Hof van Cas
satie te Freiburg, in de Fran-
sche zone van Duitschland,
vrijgesproken op grond van
het feit, dat Tillessen onder
de in 1933 door Hitier afge
kondigde amnestie valt. Weer
een bewijs, dat het nazisme
nog steeds niet dood is en dat
de zuivering in Duitschland,
evenals bij ons, verre van vol
maakt is. Inmiddels is de Pre
sident van het Hof, in verband
met deze vrijspraak, ontslagen.
Het communisme maakt
front. Het heeft den wind in
de zeilen. Overal steekt het
den kop op en grijpt het naar
de macht en met succes. Het
laatste bericht, dat de Fran-
sche socialisten zijn ingegaan
op de communistische voor
stellen, is er een bevestiging
van. Frankrijk staat dus voor
een communistische dictatuur.
België heeft ultra-roode mi
nisters. Het bewind van Tito
is bolsjewistisch en Dimitrof,
de bekende Bulgaarsche com
munistenleider, is premier ge
worden. Donderdag heeft hij
zich aan het parlement voor
gesteld. Dimitrof verklaarde,
dat de vriendschap met de
Sovjet-Unie als de hoeksteen
van de buitenlandsche politiek
van Bulgarije moest worden
beschouwd, terwijl hij schei
ding van kerk en staat nood
zakelijk acht als versterking
van het nationaal karakter van
de kerk.
Een delegatie van Duitsche
sociaal-democraten onder lei
ding van Schumacher is in
Londen aangekomen. Schu
macher betreurde, dat niet
meer joden naar Duitschland
waren teruggekeerd. Hij acht
te een volkomen stopzetting
van de ontmanteling der Duit
sche industrie de eerste stap
naar verbetering van den toe
stand in de Britsche zone en
hij pleitte voor een hereenigd
Duitschland, terwijl hij tevens
vond, dat de werkelijk groote
nazïbonzen zwaarder gestraft
moeten worden.