P.O.A. n.v.
ONZE STRIJD
Opleiding tot marine-officier
in den loop der jaren
tegen het communisme
2
Nieuw Noordhollandsch Dagblad
De Kardinaal gaf 'f sein!
Concordia" coöperatief
Visitekaartjes
Kerstkaarten
Nieuwjaarskaarten
Payglop 7, Alkmaar
Voor het Tribunaal
EEN DUISTER GEVAL
Bekeerd
I Gegund
Wit-Gele Kruis
Het Vierde Beest
Een veel bewogen
geschiedenis
VRIJDAG 13. DECEMBER 1946
Hoe bezweren wij het
allergrootste gevaar van
dezen tijd? Waarom vindt
het Communisme zooveel
opgang? Waarom wordt de
groote massa opgezogen
door het moderne heiden
dom, belichaamd in het
God-loos communisme?
Deze en andere actueele vra
gen beantwoordde een kapelaan
uit een nette rooie volksbuurt in
Amsterdam de Weleerw. Hr.
J. Deijsselbloem, gisteravond
voor een zeer talrijk gehoor in
't Gulden Vlies, dat uitstekend
bezet was. Niet alleen de leden
van de Alkmaarsche KAB. die
dezen avond georganiseerd bad,
ook de leden van de andere
stands- en jongerenorganisaties
en vele andere belangstellenden
uit stad en omgeving waren
naar dezen spreker komen luis
teren.
—-Het Godsverlies de ont.
goddelijking van de massa
noemde kap. Deijsselbloem een
van de oorzaken en hij betoog
de, hoe de mensch zonder Gods
hulp de natuurwet niet kan
onderhouden, al tracht het hu
manisme, dat hij teekende als
'n verguldsel, als 't voorportaal
van het moderne heidendom,
ons dat te doen gelcoven.
Zooals wij in het nabije ver
leden hebben gestreden tegen
den Satan van het nationaal-
socialisme, die ons te na kwam
in ons nationaal en ons christe
lijk volksbestaan, zoo gaat onze
strijd nu niet tegen de com
munisten als menschen maar
tegen het communisme als sy
steem, dat God vervloekt en de
Kerk en haar zending poogt te
vernietigen.
De Kardinaal, die in 1941 het
sein gaf voor den strijd tegen
het naltionaal-socialisme, heeft
thans bij het 50-jarig bestaan
van de KAB het bevel tot den
aanval gegeven; den oproep tot
den strijd aangeheven tegen het
moderne heidendom.
De massa dreigt godsdienstig
verloren te gaan; van de 15.000
katholieken in da parochie van
een Amsterdamsche volksbuurt,
dreigen er 6 a 7000 verloren te
gaan. De domme massa loopt o
zoo gemakkelijk achter de roo-
de vlag aan. Door modernisee
ring van de zielzorg een bij
eenkomst in 2 bioscopen op
Zondagmorgen met Hertri de
Greeve als spreker wordt
getracht deze menschen nog
terug te winnen en te behouden.
Verder gaf spr. als strijdmid
delen aan: stevige bevordering
van. een (anti-kapitalistische)
welvaartspolitiek, vorming van
anti-communistische cellen op
de bedrijven en kantoren, ac
tueele voorlichting van de mas
sa en tenslotte gehedb.theid aan
de pries Iers, trots al hun fou
ten en gebreken.
Heit icommunisirse wakkert
den anti-clericalen geest
aan, omdat het wel weet, dat
als 't volk los is gemaakt
van zijn priesters, de hemel
van de aarde losgerukt
wordt en de Satan van dit
moderne heidendom vrij spel
heeft.
De heer van Slingerland, die
den spreker had ingeleid, bracht
hem namens de talrijke aanwe.
De N.V. Melkinrichting „Con
cordia" alhier is in handen over.
gegaan van een combinatie van
zeven coöperatieve fabrieken en
zal met ingar.g van 22 Dec. a.3.
voor rekening van deze combi
natie gaan draaien. De zaken
worden echter op denzelfden
voet voortgezet.
zigen dank en gaf hem de ver
zekering, dat op de katholieke
arbeiders in dezen strijd gere
kend kan worden, zooals op hen
in 1941 gerekend kon worden,
toen de strijd tegen het natio-
naal.socialisme werd ingeluid.
Het koor van Sint Dominicus
zong hierna nog enkele liederen.
NUTSSPAARBANK
Ten behoeve van de spaarders
bij bovengenoemde instelling
vestigen wij de aandacht op een
in dit blad voorkomende adver
tentie. Daaruit blijkt, dat tij
dens het" berekenen van de aan
de spaarders over het jaar 1946
verschuldigde rente, de Spaar
bank, evenals m vorige jaren,
gesloten zal zijn van Donderdag
19 December af tot aan 't eind'e
van het jaar.
Echter zal in spoedeischende
gevallen tijdens deze sluiting
aan verzoeken om terugbetaling
van spaargelden gevolg worden
gegeven. Uiteraard verdient het
aanbeveling zich vóór Donder
dag aan de Spaarbank te ver
voegen, indien men vóór den
aanvang van het nieuwe jaar
nog over wat contant geld
wenscht te beschikken. De ren
te over 1946 kan na 1 Januari in
de spaarbankboekjes worden
bijgeschreven.
Telef. 3892
V.J
BURGERLIJKE STAND
Geboren; Pieter z. v. Pieter
Kieft en J. Taai; Reinder W. G.
z. v. Henri C. Eecen en S. Zoet
hout; Petrus A. M. z. v. Adria-
'nus B. Buter en M. E. Lichten-
hahn; Catharina C. d. v. Petrus
Knijn en A. Evers; Willem A.,
z. v. Willem Mets en Fr. Schoe-
I vers.
I Ondertrouwd. Adrianus Ta-
nis en Catharina M. Boots;
Reiner ten' Napel en Aaltje
Scher; Adrianus J. Mooy en
Divera J. M. Kalb; Pieter C-
Vriesman en Pieternelle Alme-
kinders; Johannes L. J. van
Rosendaal en Cornelia E. Tool;
Andreas T. A. Mulder en Anna
Soeker.
Overleden; Egbertus Ibink,
81 jaar, wedr. v. C. Koopamn.
HIJ ZAT ER WARMPJES IN
HEILOO
De Di»ilsche vrouw Frederika H.B.
uit Heiloo ^«erd ervan beschuldigd
meer dan eens gevaarlijke dreige_
menten t« hebben geuit aan het adres
van buren en bekenden die hraar te
na kwamen. Tevens zou ze op schan_
delijke wijze de Koningin hebben^
beleedigd. Merkwaardig was echter*
dat zij gistermiddag t^r zittdng de
zachtmoedigheid zelve was en alles
halsstarrig 'ontkende. Met Duit«schers
was ze niet omgedaan, de Duitsche
vlag hrad ze slechts twee keer uitge_
stoken en ook was ze er zich niet
van bewust ooit verraad te hebben
gepleegd. Aangezien in deze "duistere
zaak" meerdere getuigen gehoord
zullen moeten worden, zal het Tribu
naal mevr. H. op 24 December a.s.
nogmaals laten voorkomen. Dij ge.
brek aan een verdediger verzocht de
echtgenoot mevr. H. spoedig vrij te
willen laten met 't oog op de zwakke
gezondheid van een der kinderen. Hij
zeide dat alle beschuldigingen het
gevolg zijn van een gewone buren
ruzie.
UITGEEST
In den nacht van Woensdag
op Donderdag werd door de
politie een onbekende ntan
aangehouden, die zich in ken-
nelijken staat bevond en be
halve zijn eigen jas nog twee
andere overjassen bij zich had.
Daar vermoed wordt, dat deze
van diefstal afkomstig zijn en
nog geen aangifte is gedaan,
wordt degene, die een jas ver
mist, verzocht zich in verbin
ding te stellen met het bureau
van politie.
ZIJPE
BEVOLKING
Blijkens het <fezer dagen in
het Prov. Blad van Noordholland
opgenomen overzicht van den
loop der bevolking in de ver
schillende gemeenten in 1944,
bedroeg hel aantal ingezetenen
der gemeente Zijpe op 31 Dec.
1944 officieel 6475. Aangezien
sinds de bevrijding een groot
aantal geevacueerden uit onze
gemeente naar Den Helder is
teruggekeerd, is het bevolkings
cijfer thans weer tot beneden de
6000 gedaald.
Frans H. J. U. te Uitgeest werd
reeds in 1933 NSB.er maar liet zich
eerst na den oorlog in 1940 van een
slechte zijde zien. De oorzaak hier
van was dat hij zich na een volgens
zijn zejSger. onschuldige interneering
in de Meidagen beleedigd gevoelde.
Waar zijn echtgenoote altijd een: fél
NSB_sxer is geweest; hreeft zij hem
waarschijnlijk aangevuurd.
U. is echter voor verbetering vat
baar en gaf reeds het vorige jaar
den wensch te kennen mee +e helpen
aan de bezetting van Dui'schland.
Hoewel iets dergelijks natuurlijk uit
gesloten is. zal hij zichr bij een even-
tueele vrijlating wel nuttig kunnen
maken.
HEERHUGOWAARD
De bouw van 48 woningen in
Den Helder, onder architectuur
van het Architectenbureau Pe
ters Roelofs aldaar, is gegund
aan de fa. P. Bot Zn. alhier
voor f 536 475.
Het Wit_Gele Kruis alhier hield
dezer dagen zijn algemeene jaarver
gadering. De rekening over 1945 werd
goedgekeurd met een batig saldo
van 736.32." De begrooting 1946 werd
vastgesteld op 'n bedrag van f 5561.50
in inkomsten en uitgaven. De be
grooting 1947 werd vastgesteld op
5379.—. Besloten werd het aantal
bestuursleden op 7 te bepalen. Tot
bestuurslid werd gekozen mej. Tr. v.
Langen. Het bestuur deelde mede;
dat m de e.v. algemeene vergadering
de bestuursleden hun mandaat ter
beschikking stellen doch zich her
kiesbaar stellen, zulks in verband
met de omstandigheid dat tengevolge
van den oorlog gedurende de laatste
jaren geer. periodieke aftreding is
geschied.
Te Heerhugowaard-Noord zal in
Januari a.s. een Moeder cursus wor
den gehouden. Pogingen zullen wor_
den gedaan om een tweetal consul,
tatiebureaux voor kleuters te vesti
gen in aansluiting op de bestaande
consultatiebureaux voor zuigelingen.
Wegens het groote gebrek aan goede
kraamzorg zal worden getracht een
tweetal gediplomeerde kraamver
zorgsters in vasten dienst aan te stel
len. Het salaris werd bepaald op
1500.per jaar plus sociale lasten.
Krachtige pogingen zullen worden
gedaan om de wijkverpleegster in het
bezit te stellen van een kleine Auto.
Uit de vergadering werd de klacht
vernomen dat deze jaarvergadering
hiet naar behooren was aangekondigd
waaraan ten deele'ook de slechte op
komst te wijten is. Voortaan zullen
de vergaderingen door middel van
advertenties ter kennis worden ge
bracht. Tevens zal naar een middel
worden gezocht om de vergaderingen
meer attractief 1e maken; b.v. door
een filmvertooning. eer, EHBO_de_
monstratie of een uiteenzetting over
een bepaald hygiënisch onderwerp.
URSEM
Een stampvolle zaal was Qe
luige van het zoo vermaarde
stuk van Pater de Greeve. Naast
een gloedvolle redenaar heeft
Ursem den bekenden -adio.
priester leeren kennen a's een
auteur en tooneelspeler van de
bovenste plank. Dat het stuk bij
het publiek zeer in den smaak
viel, bewees de stilte en het ap
plaus na elk bedrijf. Een woord
van dank aan het bestuur van
den Bond voor het Gezin, die
zijn leden dezen hoogslaanden
avond aanbood, is hier zeer ze
ker op zijn plaats. Rest ons nog
te vermelden, dat Zaterdag
avond in café Oudejans onze
oud-dorpsgenoot dr. W. Broer
tjes een lezing zal houden, waar
van dé baten voor de Ruilen-
Troef-actie worden besteed.
JAN BUISMAN WEDEROM
VOOR DE K.R.O.
Jan Buisman is aangezocht
om a.s. Zaterdag 14 December,
,van 2122 uur, de conference
in het cabaretprogramma der
K.R.O. te willen verzorgen.
De boertige conference-trant
blijkt wel in te slaan. Het pro
gramma van a.s. Zaterdag is
samengesteld uit diverse artis.
ten, o.a. Beuker en Denijs, bet
jubileerende pianoduo. Jan Buis
man zal met een liedje en een
praatje het geheel leiden.
Den 25en Juni van dit jaar
werden honderdveertig adel
borsten door luitenant admi
raal C. E. L. Helfrich ge
ïnstalleerd, waarmee de op
leiding tot marine-officier na
zes jaren onderbreking weer
in Den Helder werd geves-
tgd. Het was een korte plech
tigheid, maar groot was haar
beteekenis zoowel voor de
toekomstige officieren als
voor de stad Den Helder, die
er krachtens traditie recht op
had, dat de opleiding weer
aan het Instituut te Willems
oord zou worden hervat. Im
mers, vanaf 1854 is het Insti
buut onafgebroken hier ge
vestigd geweest, onafscheide
lijk ve-bonden aan de histo
rische ontwikkeling van l'en
Helder als marinestad. Voor
dien tijd echter had de op
leiding in verschillende plaat
sen van het land plaats ge
had. En het is interessant de
gegevens te raadplegen, die
hierover in het feestprogram
ma, dat ter gelegenheid van
het a.s. Assaut is samenge
steld. zijn verzameld.
Reeds in het begin van de
17e eeuw komen we den naam
„adelborst" tegen, zijnde een
betrekking bij een der vijf Ad
miraliteiten van Amsterdam.
Hun rang stond tusschen die
van schrijver en luitenant en
vele jongelieden gingen in de
leer bij groote zeehelden, de
Ruyter en Tromp. Met heriver-
val en de opleving van 's lands
financiën hield het aantal adel
borsten gelijken tred. De groot
ste opleving had plaats tijdens
de regeering van Prins Willem
V, toen in Amsterdam een zee
manscollege ontstond, waar
naast commandeurs en luite
nants ook adelborsten lessen
ontvingen.
Id 1785 werd aan het Oosterdok te
Amsterdam de Kweekschool voor de
Zeevaart opgericht waarvan vele
leerlingen na afloop van hun oplei
ding werden benoemd tot "cadets de
marine". Het meerendeei bleef ech
ter zijn vorming' ontvangen aan boord
van de verschillende schepen. Admi
raal van Kinsbergen. die herhaalde,
lijk aandrong op de sttichting van
een centralerv cursus; zag eindelijk
zijn streven beloond toen in 1803 het
fregat Euridice werd ingericht tot
"Cadetten Instituut voor de Marine
van de Bataafsche Republiek" en in
Hellevoetsluis werd gestationneerd.
De cadetten ontvingen lessen in nau
tische vakken, taler. en wiskunde en
hun opleid.ng' kon reeds op 12_jarigen
leeftijd beginnen!
Het jaar 1805 bracht reorganisatie
en het werd nu "Cadetten Instituut
der Bataafsche Republiek''. De Euri
dice werd afgedankt en een aantal
gebouwen op den wal kwamen voor
haar in de plaats. Tijder.s de regee
ring van Bodewijk Napoleon kreeg 't
Instituut het praedicaat "Koninklijk1'
Twee jaar la'er, toen de naam werd
gewijzigd in "Instituut des élèves van
de marine" werd de mogelijkheid uit
gesloten om officier te worden via
de vloot, daar het algemeene ontwik,
keiingspell dezer officieren zeer laag
stond. In 1809 werd het Koninklijk
Instituut der Marine te Enkhuizen
gevestig'd en alleen via deze instel,
ling kon men nu nog zee_officier
worden. Na het beëindigen der cur
sus kwamen dan de ëièves op de
vloot en kregen de titel vlaggejon-
ker. In den tijd 'lal ons land deel
uitmaakte van het Fransche Keizer
rijk is de opleiding' eenigen tijd ge,
vestigd geweest te Brest. Toen werd
het ook weer mogelijk officier te
worden via de vloot, daar het aan,
tal leerlingen te zeer terugliep.
Van de grachten naar dc zee!
Na het herstel onzer onafhanke
lijkheid volgde een zeer rumoerige
periode in en om de adelborsten
opleiding. Vereeniging met de Ko
ninklijke Militaire Academie in
Breda, met roeien op de stads
grachten en zeilen met masten en
tuig op een grasveldje, plaatsingen
in Delft en Dordrecht volgden el
kaar in bonte afwisseling" op. Ge
lukkig zag men de groote bezwa
ren hiervan in en in 1829 kwam
het Koninklijk Instituut voor de
Marine (nog steeds de officiëele
naam) in Medemblik tot stand.
Oude Marinemagazijnen werden
omgebouwd en de nog steeds tra
ditioneel aan het Instituut ver
bonden Mast van v. Speyck en het
oefen vaartuig Urania deden hun
intrede. Tegen den vastgestelden
opleidingsduur, van acht jasen,
werd vooral door de oudere zee
officieren-heftig geageerd. Ook het
feit dat Medemblik geen afleiding
bood en dat daar bovendien veel
vuldig malaria heerschte, waren
machtige wapens in hun handen.
Het gevolg was: van 1850 tot 1854
wederom Breda, op de Konink
lijke Militaire Academie voor de
Zee, en Landmacht. Ook dit kon
natuurlijk weer niet lang stand
houden en vanaf 1854 is het Insti
tuut onafgebroken in Den Helder,
of beter te Willemsoord gevestigd
geweestUit dien tijd datee
ren ook de meeste van de nog
steeds bestaande tradities van bet
Korps. Het bekende uniform met
roode kraag en ponjaard werd in.
gevoerd met dit verschil, dat de
kraag oorspronkelijk blauw was en
pas in 1857 de bekende kleur
kreeg. In 1870 kwam het hoofdge
bouw dat nog steeds in gebruik is,
tot stand. In 1879 werden de tuig-
zaal en gymnastiekzaal bijge
bouwd en in 1907, als gevolg \ian
het steeds stijgend aantal leerlin
gen, de „villa van Jaan". (Jaan
was de bijnaam van den toenmali-
gen leeraar in electrotechniek).
Begin 1940 bracht de laatste uit-
breiding met een geheel nieuwe
vleugel, bevattende een biblio
theek en aula.
Het uitbreken van den tweeden
wereldoorlog in Mei van dat zelfde
jaar deed de opleiding in Neder
land afbreken. Het oudste-jaar
werd over de vloot verdeeld en
kwam gedeeltelijk in Engeland
aan, evenals een kleine groep
tweede-jaars. Het meerendeei der
oudste-jaars arriveerde na verloop
van enkele maanden in Indië,
waar met het inmiddels in Sep
tember 1940 gevormde jongstejaar
op bet Instituut te Soerabaja de
opleiding werd beëindigd. Het
tweede-jaar uit Holland voltooide
zijn kennis in Engeland op een
noodinstituut te Penryn (Corn
wall), waar in 1942 de uit Indië
ontsnapte adelborsten ook terecht
kwamen. In 1943 werden de laat-
sten beëedigd en kwam voorloopig
een einde aan de opleiding tot be.
roepsofficier. Eerst in Mei 1946
werd in dezelfde gebouwen als
voorheen, het. Koninklijk Instituut
te Den Helder de opleiding her
vat, waar in Juni de nieuwe adel
borsten door den Bevelhebber der
Zeestrijdkrachten, den Luitenant-
Admiraal C. E. L. Helfrich, plech
tig werden geïnstalleerd.
