Handel met Duitschland
Naar snellere berechting
van politieke delinquenten
Voor-lndië moet zelf beslissen
a/leen via de Trust-Mij.
4
Nieuw Noordhollondsch Dagblad
Onts/agenen weer in Overheidsdienst?
Meer zaken naar de
Tribunalen
Gedenksteen in
Santpoorts Ziekenhuis
EEN RAADSELACHTIG
GEVAL
Nederlandsche bestuursambtenaar
op Zuid-Celebes vermoord
De toestand in de inter-
neeringskampen op Java
De Ned. delegatie te
New York
Pisangen voor de apen
DE MEENING VAN
GHANDI
Russische leerstoel to
Nijmegen
DONDERDAG 19 DECEMBER 1946
IVJ DE TWEEDE KAMER U in-
''gediend een wetsontwerp hou
dende nadere voorzieningen met
betrekking tot de Bijzondere
rechtspleging. In de Memorie van
Toelichting wordt medegedeeld,
dat in het tijdvak liggende tus.
schen de bevrijding en de maand
Juli 1946 door de Bijzondere ge
rechtshoven en de Tribunalen
bijna tienduizend, voor het mee-
rendeel eenvoudige zaken zijn be_
recht. Thans dienen nog ten min
ste vijf en veertig duizend zaken
van meer omvangrijken aard te
gen gedetineerde en niet-gedeti-
neerde politieke delinquenten te
worden behandeld. Hierbij komen
nog de zaken tegen de Duitschers,
die als oorlogsmisdadigers ter be
schikking van Nederland zijn ge
steld. Het ingediende wetsontwerp
heeft ten doel de berechting te
versnellen. Naast vereenvoudiging
der procedure, opent het ontwerp
de mogelijkheid van een zeer ver.
eenvoudigde wijze van afdoening
van strafzaken, die weinig gecom-
pliceercr zijn en geen uitvoerige
behandeling behoeven om de fei
ten te doen vaststaan. Volgens de
in het ontwerp neergelegde rege
ling, kan de daarvoor aangewezen
raadsheer in dergelijke gevallen
.bij, eenvoudige beschikking straf
opleggen.
Hierbij wordt recht gedaan op
Gedurende de eerste oorlogs
jaren vonden honderden joden
een toevlucht in het Provin
ciale Ziekenhuis te Santpoort,
daarbij geholpen door het be
stuur, die hen als patiënten
liet inschrijven. Voor velen
beteekende dit de redding van
een wissen dood, al hebben
later gerezen moeilijkheden
nog een groot deel van deze
menschen het leven gekost.
De overlevenden hebben nu
uiting gegeven aan hun dank
baarheid tegenover bestuur,
doktoren en personeel van het
ziekenhuis met de aanbieding
van een fraai tableau in opa
line, vervaardigd door den
Haarlemschen kunstenaar Fr.
Balendong. Het kunstwerk
werd door den 4-jarigen Ro
bert van Furth, die in 1942 in
deze inrichting werd geboren,
onthuld.
de stukken na verhoor van den
verdachte. Tot een werkelijke „af
doening" komt het alleen in die
gevallen, waarin het O.M. en de
verdachte zich tegen de rechter
lijke beslissing niet verzetten. De
Raadsheer heeft niet de bevoegd
heid den verdachte vrij te spreken
of te ontslaan van rechtsvervol
ging. In de gevallen, waarin naar
^zijn oordeel de zaak behoort te
eindigen met vrijspraak of ontslag
van 'rechtsvervolging of een hoo-
gere straf behoort te worden op
gelegd, dan waartoe hij bevoegd
is, geeft hij daarvan kennis aan
den Procureur-fiscaal.
Het ontwerp stelt ook voor
bet aantal raadsheeren per
Kamer der Bijzondere Ge
rechtshoven van vijf op drie
te brengen. Hierdoor wordt
bet mogelijk het aantal Ka
mers per Hof te vermeerderen
zonder tot uitbreiding van de
zittende magistratuur over te
gaan.
Thans worden reeds zaken, die
feitelijk door de Bijzondere Ge
rechtshoven behooren te worden
behandeld, naar de Tribunalen
verwezen. In verband hiermede
wordt aan de Tribunalen de be
voegdheid gegeven tot het opleg
gen van ffjeer gevarieerde maat
regelen, dan waarover zij tot he
iden beschikten. De Tribunalen
kunnen den maatregel van ïnter-
neering voorwaardelijk opleggen.
Aangezien slechts bij hooge uit
zondering dubbele berechting kan
plaats hebben, ©enerzijds door de
Bijzondere Gerechtshoven en an
derzijds door de Tribunalen, was
het noodzakelijk ook den Hoven
mogelijk te maken om den ver
dachte ernstig* in zijn vermogen te
treffen. Hierdoor wordt voor de
Bijzondere Gerechtshoven de mo
gelijkheid geopend geldboete, het-
lzij als eenige straf, hetzij cumula
tief met andere straffen op te leg
gen. Teneinde de zekerheid te
hebben, dat onrechtmatig verkre
gen winsten, die niet langs den
fiscalen weg aan het vermogen
van den veroordeelde zullen wor
den onttrokken, niet ter zijner be
schikking zullen blijven, is geen
maximumbedrag der op te leggen
boete bepaald. Om ook kort na de
capitulatie van Duitscbland be
gane misdrijven door de Bijzon
dere Hoven te kunnen doen be-
'rechten is voorgesteld 15 Mei 1945
als datum te beschouwen van hef
einde van den tweeden wereld
oorlog.
Het wetsontwerp wil ook
buiten twijfel stellen de be
voegdheid van de Overheid
personen, die hetzij met toe
passing van het besluit Bui
tengewoon strafrecht of het
Tribunaalbesluit, hetzij inge
volge een voorwaardelijke
buitenvervolgingstelling over
eenkomstig het besluit politie
ke delinquenten 1945 ontzet
zijn van het recht tot het be
steden van ambten of bepaal
de ambten, op arbeidsover
eenkomst in den burgerlijken
overheidsdienst op te nemen.
Tenslotte worden in het Tribu
naalbesluit eenige artikelen inge
voegd Betreffende de voorwaar
den bij het voorwaardelijk opleg
den van den maatregel van inter-
rneering door de Tribunalen.
long Volendam op de schaats.
Even kijken, of ze scherp ge
noeg zijn.
Op de vergadering varn de Ned.
Kamers van Koophandel voor
Centraal Europeesche landen
werd na minister Huysmans om.
het woord gevoerd door Mr. H. R.
Marius, secretaris van de onlangs
opgerichte Trust-Mij voor den
handel van Nederland met het
buitenland.
Mr. Marius betoogde, dat par
ticulieren voorhands geen handel
kunnen doen met Duitschland,
aangezien de geallieerde autoritei
ten de leiding der economische
zaken in Duitschland in handen
houden. Zoolang derhalve de be
zettingsautoriteiten in de verschil
lende gebieden oppermachtig zijn,
is het onmogelijk, dat particuliere
gegadigden in Duitschland worden
toegelaten, daar zaken afsluiten en
verder zuiver hun eigen belangen
behartigen.
Wel kan een eerste begin wor
den gemaakt met het herstel van
de economische betrekkingen met
Duitschland, dat een levensbelang
voor ons land is.
De bezettingsautoriteiten
verlangden als tegenpartij een
centraal orgaan, waarmede
besprekingen over handelsmo
gelijkheden zouden kunnen
worden gevoerd en waarmede
eventueel contracten zouden
kunnen worden afgesloten.
Dit heeft er toe geleid, dat de
trust maatschappij werd opge
richt.
Kortweg gezegd is het doei der
trustmaatschappij bevordering van
het herstel van het economische
verkeer met Duitschland.
Gezien de benarde voedselsitua
tie in Duitschland zullen in de
eerste plaats importen van levens
middelen, noodig voor handhaving
of verhooging van de rantsoenen,
de belangstelling der bezettings
autoriteiten genieten en voorts
importen van grondstoffen, die
het de Duitsche industrie mogelijk
moeten maken weer op gang te
komen.
De trustmaatschappij zal, voor-
loopfg althans, het centrale li
chaam zijn, dat de noodige onder
handelingen met de bezettings.
autoriteiten voert.
Het is echter niet de bedoe
ling, dat de trustmaatschappij
voor een lange reeks van ja
ren dit centrale punt bljjft
vormen. Naarmate de moge
lijkheden ruimer worden, zal
de particuliere handel de
werkzaamheden moeten over
nemen.
Buiten de trustmaatschappij kan
door den handel reeds voorberei
dend werk verricht worden door
het voeren van correspondentie
met den Duitschen fabrikant of
handelaar. Deze correspondentie
,mag uitsluitend inhouden het vra
gen en verstrekken van inlichtin
gen omtrent mogelijke leveringen,
doch niet het afsluiten van een
transactie.
De trustmaatschappij staat voor.
loopig nog -niet voor het publiek
open. De Mij. bezit nog geen eigen
kantoorgebouw en de personeel-
sterkte is nog zeer gering. In de
komende weken zullen slechts or
ganisatorische werkzaamheden
verricht worden, alsmede oriën-
teeringswerk in Duitschland. Het
is dan ook onmogelijk, dat reeds
thans met het in behandeling ne
men van aanvragen begonnen
wordt.
In Amsterdam heeft een 21-
jarige jongeling, die eertijds het
eerzame beroep van fotograaf
uitoefende, zijn intrede gedaan
in de wereld der wonderlijke
dingen. Voor een aantal dokto
ren gaf deze knaap, die het on
getwijfeld ver zal brengen in het
fakirschap, een demonstratie van
zijn kunnen. Hij doorstak zich
met scherpe priemen at inplaats
van een haringsalade een scho
tel met scheermesjes en glas
scherven op en deed. meer van
die .griezelige dingen.
De nieuwe fakir, Ohristiaan
Thorn-Leeson genaamd, heeft
zijn „gave" ontdekt in een
Duitsch concentratiekamp, waar
hij absoluut gevoelloos bleek voor
de martelingen. Doktoren stellen
een diepgaand onderzoek in.
Een instrument, dat in deze dagen de buitengewone belang
stelling van iedereen heeft, is de thermometer, welke op ieder
uur van den dag wodt geraadpleegd. (A.H.F. P
De aspirant-controleur R.
Westhof is in een kampong,
9 kilometer ten Oosten van
Maling, door een bende van
60 man met blanke wapens
overvallen en vermoord, ter
wijl hij in een jeep met politie
op weg was naar een verniel
de brug.
Een gecombineerde commis
sie bestaande uit leden van de
subcommissie ter bespoediging
van de evacuatie van geinter-
neerden, is begonnen met het
instellen van een onderzoek
naar den toestand van de in-
terneeringskampen in het bin-
Het bureau van de Neder
landsche delegatie bij de alge-
rneene vergadering der V. N-
beëindigt Zaterdag officieel
zijn werkzaamheden. Verschei
dene leden der delegatie zijn
reeds naar Nederland vertrok
ken, de andere gaan Dinsdag
met de „Westerdam".
nenland van Java. Aan dit
onderzoek wordt van Neder
landsche zijde deelgenomen
door dr. R. Prins, lid van het
Nederl. Roode Kruis en W.
Albers, lid van het buraeu
'voor verplaatste personen en
van Indonesische zijde door
Sr. Sjamsoedin en dr. Poedjin.
Eiken dag brengt een vlieg
tuig van de „Swiss Air" bana
nen en wittebrood naar ons
land bestemd voorde apen
van circus Knie, want deze
dieren zijn kieskeurig en zon
der hun lievelingskost valt er
niets met hen te beginnen.
Het is 30 jaar geleden, dat in
ons land apen in een circus
zijn opgetreden. In 1938 werd
in het RAI-gebouw te Am
sterdam een olifant géboren
op weg naar ons land zag dit
maal een pony het levenslicht
en begin volgend jaar wor
den in circus Knie weer twee
blijde gebeurtenissen ver
wacht. Ditmaal zal de RAI het
voorrecht hebben twee jonge
kameeltjes, die vermoedelijk
in Januari ter wereld zullen
komen, het eerste onderdak te
bieden.
Ghandi heeft zich voor het
eerst in het openbaar uitge
laten over de Londensche
besprekingen met de Voor-
Indische leiders. Hij is van
meening, dat Voor-lndië na
rijp beraad zelf een beslis
sing moet nemen, waarbij
men zich moet laten leiden
door waarheid en rechtvaar
digheid. Daarna moet men
voet bij stuk houden, wat de
gevolgen daarvan ook mogen
zijn.
Dr. Moekerdji, voorzitter
van de Hindoe Mahasabha (een
orthodoxe Hindoe organisatie)
heeft op een bijeenkomst van
de constitueerende vergadering
van Voor-lndië verklaard naar
aanleiding van de resolutie
van Pandit Nehroe, waarin
deze onafhankelijkheid eischt,
dat hij een crisis ziet naderen.
Hij was van meening, dat vrij
heid niet zou kunnen worden
bereikt met constitutloneele
middelen, gezien de ontwikke
ling van de laatste dagen.
De leider van de „onaan-
raakbaren", dr. Ambedkar,
twijfelde er niet aan, of op de
een of andere wijze zou een
Vereenigd Voor-lndië ontstaan.
Hij vroeg zich af, of het wel
raadzaam was de resolutie in
beschouwing te nemen, daar
zij niet rept van den status d"er
afzonderlijke provincies en het
gevaar bestaat, dat de Moslem
liga er daarom buiten zal blij
ven. Spreker was er van over
tuigd, dat de politieke proble
men niet door een oorlog kun
nen worden opgelost.
In tegenwoordigheid van den
senaat en vele professoren en
studenten, heeft dr. J. Japin,
privaat-docent in de Slavische
talen en letterkunde, bijzonder
in het Russisch, zijn ambt aan
vaard met een rede over Fedor
Michallowitsj Dostojewski, die
de ziel van het Russische volk
zoo diep gepeild heeft in zijn
psychologische romans.
Dostojewsky, die christelijk
afstierf, verwacht in het nieu
we Rusland van geestelijke en
sociale stroomingen een socia
lisme van geestelijken inslag
met den Christus der armen
als middelpunt.