Nieuw
De dure radio !SEN$AT10NEELE BEKENTENISSEN
in Haagsch bom-comp!ot
MOTIES-ROMME c.s.
AANGENOMEN
INDO CHINA IN OPSTAND
Voor Alkmaar en omgeving nergens ^deV
Ik ben niet van plan
dat te dekken
Werk van ontwortelde oud-illegalen
„DIE MENSCHEN
MOETEN
VERDWIJNEN"
Een Katholieke
manifestatie
voor den Paus
Veldslag bij Hanoi
(2cta{sle nieuws
Hoofdred.: H. N. Smits;
rayon«red.: Fr. Otten.
Dir.: E. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3.40
per kwartaal; 1.20 per
maand; Inclusief incasso
Advertpntie.prijs: per
editie 13 et. p. m.m.;
minimum 2.50; in alle
edities 26 cf-. p m.m.;
minimum 4.
Fam. ber 20 ct. p m.m^,
in alle edities 30 ct.f
Noordhollaudsch Dagblad
Buiten God is 't
ZATERDAG 21 DECEMBER 1946
42e JAARGANG - NUMMER 11109
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat
42A - tel. 2046 (adm.);
2047 (redacUe) K 2200
HOORN: Draafsingel 59
tel. 4243 (K2290 2 Ujnen
DEN HELDER: West.
straat 80 tel K 2230 2383
SCHAGEN: Molenstraat
52 tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
MINISTER GIEÏJEN heeft
Vrijdag in de Tweede
Kamer bij de voortzetting van
de behandeling van de afdee-
ling radio en pers van zijn
begrooting verteld, dat hij niet
van plan was, de dure radio-
begrooting met zijn verant
woordelijkheid te dekken. Hij
zal overleg plegen met den
minister van Financiën! Daar
zal dus wat zwaaien, nu de
Kamer zoo kras oordeelde over
de geldsmijterij. De schuld
vraag van de 'radio-ellende
wilde de minister niet behan
delen. (Ministers hebben er
een handje van, kwesties te
ontwijken, waar het publiek
nou net erg nieuwsgierig naar
is!)
Hoe komen wij uit het moeras,
zei de minister, met nettere woor
den. Daartoe strekt het voorstel,
dat wij een heilloos plan hebben
genoemd, omdat de figuur van de
ontworpen Regeeringscommissaris
ons niet aanstaat. Verder zit er
veel goeds in dit voorstel, dat in
derdaad eenigszins gebaseerd is op
het radioplan van de Yara, met
dien verstande, dat de minister de
wielen voor den wagen ook aan
brengt en het voertuig dus loopen
kan. Daar is de Avro natuurlijk
ook bij. Niet dat wij nou zoo op
die Avro gebrand zijn, maar als er
gepraat wordt over rechtsherstel
van de oude Omroepvereenigin.
gen, die bewezen hebben dat ze
een aanhang van beteekenis achter
zich hebben (wat 'ook blijkt uit de
belangstelling voor de vier meest-*
bekende omroepbladen) dan kan
men de Avro zoo maar niet aan
den dijk zetten! De minister was
van oordeel, dat er veel aan de
samenwerking ontbroken heeft,
waar samenwerking geboden was
(en de wijze waarop de overheid
zich met de radio-zaak bemoeide,
heeft die niet in de hand gewerkt!)
Minister Gieien is overigens van
plan, de radio-belasting hij be
doelt de luisterbijdrage te ver
lagen, het volgend jaar en dat is
al gauw. Er zijn thans 1.400.000
betalende luisteraars. Dat betee-
kent tegen een luisterbijdragevan^
12. gulden het peuleschilletje' van
13.680.000 gulden! De minister zal
van de luisterbijdrage geen bate
voor de schatkist vorderen. Men
is nog in onderhandeling over de
bijdrage aan de P.T.T., evenals
over de zenders, die een onge
stoorde ontvangst mogelijk zullen
maken. Zendtijd voor communis
tische stroomingen zal bekeken
worden.... bij de definitieve re
geling. Er zal voorloopig 'ook geen
communist worden benoemd in de
radioraad. Dat nam de communist
Wagenaar natuurlijk zoo maar
niet. Het formuleeren van radio-
oplossingsmogelijkheden zooals het
Vara-rapport die ziet, leidt tot de
moeilijkheid ten aanzien van het
communisme, gelijk wij in twee
artikelen over dat rapport, al eer
der hebben opgemerkt. Het kan
o.l. niet gaan over het erkennen
van geestelijke of maatschappe
lijke stroomingen zonder meer,
maar over dergelijke stroomingen,
die geen gevaar opleveren voor de
openbare orde, voor de veiligheid
van den Staat e.d. En op dit punt
verdient het communisme nag niet
zoo direct hetcertifies ff van
geen bezwaar"! Wagenaar stelde
zelfs een motie voor, waarin de
-trekking dag dat op grond van
DE BOMMEN-BARON, kapitein F. J. J. van Heemstra, heeft
gister volledig bekenddeel te hebben gehad in de voorbe
reiding van de infame bomaanslagen op Sint Nicolaasavond,
die o.a. tot gevolg hadden, dat de neer Boer in den Haag en
zijn vrouw en dienstbode om het leven kwamen. Vanwege de
Haagsche politie en den krijgsraad zijn thans op een perscon
ferentie mededeelingen gedaan, waarbij de geheele zaak ont
rafeld is. Er blijkt geen organisatie te zijn geweest. Het ging
meer om persoonlijke maatregelen van eenige uit het lood
geslagen menschen, die zooals commissaris Pool van de
Haagsche politie zich uitdrukte een illegaliteitskolder had
den, hetgeen niets ten nadeele van de verdienstelijke menschen
van de illegaliteit zegt.
Het duidt meer op 'het meer
malen aan eten dag tredende
verschijnsel, dat fatsoenlijke
menschen( die vaak ook met
goede vaderlandsche bedoelin
gen in het verzet hebben ge
werkt, zich nog ihei hebben
kunnen ontworstelen 'aan den
gedachtengang ujiit den bezet
tingstijd, toen tegenover den
bezetter alles .geoorloofd scheen,
terwijl wij nu weer in een
rechtsstaat beginnen \é- leven,
waarin bomaanslagen e.d. hu
eenmaal niet geduld kunnen
worden. De aanslagen zijn daar.
mee natuurlijk
niet gerechtvaardigd,
zij worden er alleen door ver
klaard en zullen wellicht voor
den rechter straks reden zijn,
om verzachtende omstandighe
den te doen gelden. -Daar zijn de
drie dooden echter niet mee ge
holpen. Hoe is te verklaren, dat
fatsoenlijke menschen zich tot
deze daad lieten verleiden? 'Men
meende in den heer Boer iemand
te zien, die ten onrechte nog vrij
liep, hij moest, meende men, al
lang achter slot gezeten hebben
wegens verraad, wat eclhter
nooit bewezen -is.
Verder was er ook btf deze men
schen ontevredenheid over de be
rechting in het algemeen van vaak
vermeende politieke deliquenten; er
waren "dienst"moeilijkheden speciaal
QE EERSTE MOTIE-ROMME, betreffende de vrijheid
en de veiligheid van de slachtoffers der gebeurtenis
sen in Indonesië en van de geïnterneerden, jis Vrijdag
middag in de Tweede Kamer met 83 tegen 10 stemmen
aangenomen. (De communisten stemden tegen.)
QE MOTIE-SCHOUTEN, welke de regeering uitnoo-
digt ten spoedigste over te gaan tot de bijeenroe
ping van de rijksconferentie en overigens tegen het
gevoerde beleid gericht is, werd verworpen met 65
tegen 29 stemmen. (Vóór de fracties der A.R., C.H., St.G.
en P.v.d.V.; tegen waren de R.K. fractie, de 'P.v.d.A. en
de Comm. fractie. De heer "Ruys de Beerenbrouck had
tevoren verklaard zich van stemming te zullen ont
houden.)
pE TWEEDE MOTIE-ROMME c.s., welke zich na ver
schillende overwegingen vereenigt met het door de
regeering vporgenomen beleid t.a.v. het ontwerp-accoord
van Linggadjati, werd met 65 stemmen voor en 30 tegen
aangenomen. (Vóór stemden de R-K. fractie (behalve de
heer Ruys de Beerenbrouck), de partij ,.van den Aibeid
en de Communistische fractie. Tegen stemden de frac
ties der A.R., C.H., St.G., P.v.d.V. en de heer Ruys de
Beerenbrouck.)
V,
bedoelde formuleering nü ook aan
de communisten zendtijd moet
worden gegeven. Bovendien wild^
de bolsjewiek dat de minister zou
toezeggen, dat hij een communist
in den radio-raad zou benoemen,
als er een vacature kwam. Maar
de Minister van Onderwijs, .Radio
en Pers en andere Kunsten is niet
van gisteren en zei, dat men van
hem moeilijk kan verlangen, dat
tfiij zich vastlegt op het voorzien
in een vacature, die nog moet ont
staan! Wat de andere kwestie be
treft, omzeilde hij voorshands de
moeilijkheid, door te zeggen dat
hij nu niet kon vooruitloopen op
een definitieve regeling. Van de
Partij van den Arbeid verklaarde
teci aanzien van kapt. van Heemstra
die dikke yriendsclrap had met de
menschen welke In het complot be
trokken waren en die hem blind ver
trouwden. Dat daardoor deze men
schen tot een dergelijke daad komen;
bewijst; hoe ze "uit het l0°d gesla
gen'' zijn; maar de ordelijke maat
schappij moet niettemin teg"en derge
lijke lieden t°ch worden beschermd.
Een psychiatrisch onderzoek wordt
Ingesteld.
De dienst moeilijkheden van
Heemstra
bestonden daarin; dat twee hoofdof
ficieren; wier namen overigens niet
genoemd worden een overste en
eerj kolonel meenden te moeten
ingrijpen In den dienst van Heem
stra omdat het daar een beetje wild
toeging. Hij was commandant van de
motortransportafdeeling in de Fre-
derijkskazerne in den Haag. Wrevel
was daar verwekt door het feit dat
het liften met militaire auto's werd
verboden hetgeen den militairen»
chauffeurs een aardig duitje in den
zak bleek te schelen. Van Heemstra
had bovendien nog andere moeilijk
heden met de hoofdofficieren.
Heemstra sprak daarover met zijn
ondergeschikten; die hem zeer ver
knocht waren en langzaam rijpte het
plan om de officierenuit den» weg
te ruimen.
Sergeant de Boer;
die een schitterende staat van dienst
heeft in het verzet ging' voor zijn
kapitein door het vuur en er werd
in den militairen vriendenkring vaak
gesproken over de wenschelijkheid
"die kerels maar te 'doen verdwij
nen!'' Men wilde ze eerst ontvoeren I
Maar dat bleek niet u t.voerbaar.
Toer.» kwam de kwestie Boer op
den voorgrond; den man; die ver
dacht werd van verraad wat nooit
te onderzoeken was; zooals de poli
tie zegt.
Naar de „Osservatore Roma
no" mededeelt,wordt Zondag
ochtend op het St. Pietersplein
te Rome, onder leiding der
geestelijkheid een groote ma
nifestatie van Katholieken ge
houden, die er getuigenis van
zullen afleggen, dat het hart
van de Eeuwige Stad kloppen
de is om den Plaatsbekleeder
van Christus de hernieuwde
verzekering te geven van ver
bondenheid met den Heiligen
Vader, die aan Zijn volk, aan
de Christenheid en aan de we
reld, het bewijs leverde van
Zijn weldadige liefde voor
allen die lijden, van zijn vast
beslotenheid in het verdedigen
van recht en waarheid, van
Zijn wijsheid, ter bevestiging
van het postulaat van den wa
ren vrede.
Deze betooging, die tevens be
doeld is als antwoord op de
aanvallen waaraan de kerk en
de geestelijkheid bloot staan,
wordt voorafgegaan door een
H. Mis, welke voor het hek van
den St. Pieter wordt opgedra
gen en waarbij de menigte ge
zamenlijk de geloofsbelijdenis
zal zingen. Na de plechtigheid
zal de Paus op de loggia van
de Basilliek verschijnen om de
huldebetuigingen van het volk
in ontvangst te nemen en den
zegen „XJrbi et orbi" te geven.
de heer Scheps, die daar meer een
uitzonderingspositie schijnt in te
nemen, dat hij voor de motie-Wa
genaar zou stemmen. Toen kwam
de groote baas van deSp.vd.A., jhr.
v. d. Goes van Naters, en zei, dat
de motie te sterk was, omdat er
gesproken werd over „alle stroo-,
mingen die in de bevolking leven".
V. d. Goes voelde wél waar de
schoen wrong! Met 44 tegen 23
stemmen verloor de communist
het pleit. Toch waren er dus nog
een aantal deden, die met den
communist meevoelden. Dat waren
vier leden van de Partij van
de Vrijheid, 'en, met negen com
munisten, tien leden van de
■Partij van den Arbeid.
Te Parijs is vernomen, dat
Donderdag b(j Hanoi in
Fransch Indio-China een al-
gemeene veidslag is ontke
tend. De Fransche commissa
ris te Tonkin zou ernstig ge
wond z(jn.
Volgens nadere berichten zou
den Donderdag vijandelijkheden
ontketend zijn door Vietnames-
■sche tegen Fransche troepen. De
levering van water en electrici-
teit is opgeschort. Ook de tele-,
fonische verbindingen schijnen
verbroken te zijn. De Vietamee-
zen zijn Donderdagavond met
kanonnen en mortieren gaan vu
ren.
Officieel is medegedeeld, da'
de Fransche minister van kolo
niën Zondag naar Indo-China zal
vertrekken. Fransche troepen
hebben'te Hanoi reeds le minis
teries van financiën en voor
lichting bezet, teneinde te voor
komen dat men van daaruit op
de Fransche bevolking van de
stad vuurt. In de stad zijn barri
cades en loopgraven gemaakt.
Naar verluidt zijn de president
van Vietnam en de minister voor
de nationale defensie Donderdag
middag uit Hanoi ontkomen. Vrij
dagavond woei de Fransche vlag
op de residentie van den president
en op den schouwburg. Volgens
een telegram van het Fransche
Persbureau AFP uit Hanoi doven
de Fransche troepen thans de
laatste haarden van tegenstand.
De schade aan het electrische net
schijnt ernstiger le "zijn dan men
aanvankelijk dacht. ÏMen ver
wacht, dat de reparatie twee we
ken in beslag zal nemen.
De Vietnamsche troepen hebben
volgens de laatste berichten drie
steden aangevallen.
In de omgeving van den
Franschen generalen staf te
Parijs noemt men den toe
stand In Indo-China critiek.
Op het oogenblik bevinden
zicb in Indo-China totaal
89.000 manschappen onder
Fransch commando. Volgens
militaire deskundigen te Parijs
zou men 200.000 manschappen
meer noodig hebben om Indo-
China te „heroveren", indien
de troebelen militaire opera
ties op groote schaal noodza
kelijk zouden maken.
Dr. van Mook was verheugd
over de beslissing van de Tweede
Kamer inzake Linggadjati en
achtte haar ook van belang voor
het verdere verloop van de Pasar
conferentie. Alle te Romi resi-
deerende Kardinalen hebben ge
protesteerd tegen de laffe persaan-
vallen tegen den Paus. De
Commissie-Generaal zal vermoe
delijk tegen 1 Januari naar Bata
via terugkeeren. De electriei-
teitsvoorziening in Twente en den
Achterhoek stagneert. Het
Amerikaansehe plan voor atoom
energie is in beginsel aanvaard.
De Tweede Kamer is op Kerst
reces, uitgeleide gedaan door ze-
genwenschen van den president.
H(j een brand in het gebouw
van het Nederlandsche Roode
Kruis te Weenen is een zending
levensmiddelenpakketten ver
brand. De bonnen 51-8 en 51-9
voor koffie en thee zijn verlengd.
4