Het werk van de pioniers aan de Zuidpool Plaats van de katholieke vrouw in de moderne maatschappij Personeel Rijksverzekeringsbank zegt zijn meening De bonnerslijst RIJNLAND EN ROERGEBIED 't Veiligheidsstelsel voor Europa NIEUW NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD- Donderdag 16 Januari 1947 PAG. 3 Landdag van het Kath. Vrouwengilde te Utrecht \/vf jaren oorlog hebben een geweldige verandering teweeg gebracht niet alleen op materieel, doch vooral op geestelijk gebied. Stroomingen, die voor den oorlog weinig of geen vat had den op de massa, hebben de laatste jaren en vooral na de be vrijding een geheele ommekeer in het denken van velen ver oorzaakt en de strijd om ideën en beginselen is feller geworden dan ooit. Dat de vrouw niet onverschillig staat tegenover de problemen van onzen tijd is vanzelfsprekend; zij heeft naast den man een taak te vervullen in het openbare leven en zij kan zich vandaag aan den dag daaraan niet meer onttrekken. Daarom was het van groot belang dat het R.K. Vrouwengilde te Utrecht een landdag belegde waarop de problemen scherp gesteld werden en aangegeven werd welke de taak is van de katholieke vrouw in onze dagen. Geen plaats voor landverraders Nederlandsche eischen bescheiden Uranium maakt de vroegere ijsmassa aantrekkelijk mede onder toezicht van Nederland VLIEGRAMP IN MEXICO Marktberichten y~..„JtfSSh De geweldige tinbaggermolen „Roosevelf, welke voor rekening van de Biliton Mij. bij de scheepsbouw Mij. Tampa in Florida werd gebouwd, glijdt van de helling. De „Roosevelt" en een zusterschip, de „Stuyvesanf'dat onlangs te water werd gela ten, zijn waarschijnlijk de grootste ter wereld in hun soort. De tinbaggermolens zullen worden gebruikt in de Indische wateren. Ass Press P. (Van onzen eigen redacteur) Voor deze bijeenkomst, die in het jaarbeursgebouw gehouden werd, bestond in breede kringen groote belangstelling, wij zagen vertegenwoordigsters van R.K. vrouwenbonden uit het geheele land, sommigen vergezeld van hun geestelijk adviseur. Ook de dames, studenten uit Utrecht en Nijme gen hadden van hun interesse blijk gegeven. De landdag werd geopend met een kort woord van de presidente mevrouw Van Nispen tot Seve- naarRuys de Beerenbrouck, die er op wees, dat de vrouw èn in het gezin èn in het openbare leven zooveel te geven heeft. Vaak zijn het maar kleine dingen die het leven maken, doch deze liggen veelal'in de hand der vrouw. Zij is het ook die op de maatschappij een invloedi ten goede uit kan oefenen. Daarom is het noodlg dat alle krachten samengebundeld worden en dat de katholieke vrouw ten strijde trekt tegen de verwildering der zeden en de ver wording der samenleving. De presidente besloot haar toe spraak met de mededèeling, dat de Bisschoppen eenheid wenschen in de vrouwenbeweging doch dat in die eenheid iedere groep het eigen werk zoo goed mogelijk moest verrichten. De katholieke vrouw in de moderne wereld. Dr. Ramselaar, adviseur van de Int. Unie van Kath. Vrouwenbon den constateerde, dat men tegen woordig anders staat tegenover vele problemen dan vroeger, ook de katholiek vrouw. En het is juist de gehuwde vrouw die met vele nieuwe problemen te maken heeft als woningnood, loonen en prijzen de zedenverwildering, het dans- vraagstuk e.dt Bij den opbouw van een nieuwe maatschappij is vooral het gezin betrokken, want de katholieke gezinnen hebben een geweldige taak. De kerste ning van Europa moet voor een deel weer opnieuw geschieden. In vele landen is het katholicis me in het defensief en in den strijd om de deels verloren ge- gane positie van het Christendom heeft de vrouw een groot aan deel te leveren Over heel de we reld moeten de katholieken strijd voeren voor de goede zeden, voor het onderwijs en voor het doen zegevieren van de katholieke ge dachte. Er is een strijd ontbrand tusschen Christendom en commu nisme. Deze strijd heeft zijn goe de zijde: het christendom ont waakt en er is een drang naar eenheid onder de kerken ont staan als nooit tevoren. Deze strijd gaat niet om macht maar uiteindelijk om geestelijk goed. Dit alles mag de vrouw niet onver schillig zijn. Met haar natuur lijke gaven kan en moet zij den man steunen. De spreker betreurde het dat hoewel de vrouw sinds der tig jaar stemrecht heeft zij toch hoegenaamd geen invloed heeft op het openbare leven. Er zjjn ontzaglijk veel posten in het openbare leven, die door vrouwen zeer goed en vaak beter kunnen worden waargenomen dan door man nen. Komende tot de beantwoording van de vraag wat de katholieke vrouw kon doen in de moderne wereld zag spreker de taak der vrouw eerstens in het gezin. Daarnaast moet bij de vrouw, die in het openbare leven treedt, en wie kan daar geheel buiten blijven?, verantwoordelijkheids, zin aangekweekt worden, opdat zij ook de jeugd weer gevoel voor 'A .- T- - verantwoordelijkheid bij kan brengen. Een tweede belangrijk punt is de onkreukbaarheid der vrouw en ten derde moet zij een eigen christelijke stijl kweeken in en buiten haar gezin. Vooral aan dit laatste besteedde de spre ker groote aandacht met het oog op de opvoeding der kinderen, die toch allereerst van de moeder uit moet gaan. De katholieke vrouwenbonden moeten aan dit alles werken en in de bonden moeten de vrouwen elkaar helpen en voorlichten, ge lijkgezinden .moeten elkaar vin. den, men organiseere goede cur sussen, men leze een goed blad en leve vooral mee met de litur gie der Kerk. Maar alles moet doordrenkt zijn van de liefde, want de liefde is het wezen van het Christendom. Hetgeen 's morgens door dr. Ramselaar in groote trekken was aangegeven, werd na de middag pauze door mej. Hillen, directrice van de School voor Maalschappe. lijk Werk te Sittard, in-een aan tal practische wenken uitgewerkt. Zij merkte daarbij op, dat het alleen lid.zijn van de vrouwen organisatie niet voldoende was, alhoewel men de kracht van het getal zeker niet moet onderschat ten. Waar de vrouw en vooral de huisvrouw tegenwoordig geen tijd meer heeft op alle vereenigings- avonden te verschijnen, leek het spreekster nuttiger zich in afdee. lingen te splitsen, die ieder een bepaalde taak op zich zouden ne men, De jonge moeders hebben nu eenmaal andere belangen dan zij, die reeds groote kinderen heb ben, zoo ook de ongehuwde en de gehuwde vrouw. Vooral de onge huwde vrouw heeft nogal eens te klagen over gebrek aan belang stelling, daarnaast vroeg spreek ster ook aandacht voor de ouder wordende vrouw. Uitvoerig ging mej. Hillen in op de vraag: hebben de katho. lieken een eigen levensstijl? Deze kan men aankweeken door aan dacht te hebben voor de proble men van den tijd en van de voor. lichting een goed gebruik te ma ken. Dan is er nog het probleem van het besteden van den vrijen tijd. Do ongehuwde vrouw heeft meer tijd voor wetenschappelijke ontwikkeling dan de gehuwde. Hier ligt weer een taak voor de vereen iging. Over het werken der vnreenigingen zeide de spreek ster, dat deze nog te veel femi nistisch ingesteld zijn. Vele vrou wen vragen alleen naar haar rechten en vergeten, dat zij ook plichten hebben. Wil de maat schappij grondig veranderen, dan moet de liefde zegevieren. Ook deze spreekster conclu. deerde aan het einde van haar betoog, dat de vrouw in Ne derland te weinig zeggen schap had in het openbare leven en dat in veie regee. ringsmaatregeien b.v. veel te sterk de mannelijke visie te bespeuren viel. Er is op dezen landdag veel ge zegd, er werd geen blad voor den mond genomen en men heeft er veel gehoord, dat de moeite van een lange reis overwaard was. Het zal de katholieke vrouw dui delijk zijn geworden dat ook op haar schouders een geweldig groote taak rust bij het herstel van ons land, vooral in geeste. lijken zin. Nog eens uitdrukkelijk werd gezegd dat het gezin daarbij een eerste rol moet spelen. Deze landdag heeft 'bij velen den blik verruimd en menigeen is er rij ker van huiswaarts gekeerd. In een rumoerige vergadering in Bellevue te Amsterdam, die belegd was dobr het bestuur van de Rijksverzekeringsbank en die door 1500 personeelsle den werd bijgewoond, werd uit voerig gesproken over de vraag of vroegere politieke gevange nen of er-N.S.B.-ers, over wie door Tribunalen of Bijzondere Gerechtshoven een vonnis is geveld, waarbij werd bepaald, dat zij niet als ambtenaar werkzaam mogen zijn, desniet temin .voor eenvoudigen arbeid bij de Rijksverzekeringsbank te Amsterdam mogen worden aan gesteld. Mr. H. Bijleveld, voorzitter van het besttfttr der R.V.B., zeide dat de Overheid een mogelijkheid had ge vonden, zonder in conflict te komen met een juiste uitvoering van het opgelegde vonnis ex-gedetineerden bij de Bank aan te stellen. Dit zou kunnen geschieden door de daartoe geschikte elementen onder de ver oordeelden slechts voor eenvoudi gen arbeid en dan op arbeidscon tract te werk te stellen. Een spitsvondig argument. Door een aanstelling op deze wijze te interpreteeren, aldus Mr. Bijleveld, zouden deze men- schen hun arbeid bij de R.V.B. kunnen verrichten zonder dat zij „een ambtelijke betrekking" bekleeden. Teneinde te voorzien in het groo te tekort aan arbeidskrachten, zoo zeide spr., als ook van de zijde der Bank aan de rehabilitatie dezer landgenooten na geboete straf mede te werken, wilde het bestuur de aanstelling van een beperkt aantal gegadigden uit de kringen der vroe gere gedetineerden en ex-N.S.B.-ers ovewegen. Reeds in den loop van het vorige jaar had het bestuur met toestemming van het departement pogingen in het werk gesteld om politieke gedetineerden formeel bij de Bank te werk te stellen. In over leg met kampcommandanten zou een aantal van hen dagelijks naar de Bank worden vervoerd en afge zonderd van het vaste personeel, eenvoudige werkzaamheden moeten verrichten. Doordat in het najaar op groote schaal voorwaardelijk' ontslag werd verleend, en men de in vrijheid gestelde N.S.B.-ers niet kon dwingen tot dit werk, zijn deze plannen destijds niet ten uitvoer gelegd. Opnieuw wil het bestuur thans de mogelijkheid van tewerk- Voor het tijdvak van 19 Jan. t.e.m. 1 Februari 1947 geeft elk der volgende bonnen recht op het kcopen van: Bonkaarten KA KB KC 701 (Strook no. 3) 57-1 brood 800 gr. brood 57-2 brood 400 gr. brood 57-1 boter 125 gram boter 57-2 boter 125 gram marga rine of 100 gr. vet 57-3 boter 250 gr. marga rine of 200 gr. vet 57-1 melk 4 liter melk 57-2 57-3 melk 3 liter melk 57-1 vleesch 100 gr. vleesch 57-2 vleesch 300 gr. vleesch 57-1 alg. 200 gram kaas 57-2 alg. 375 gr suiker, boterh.str. enz., of 750 gr jam, stroop enz. 57-lc res. 800 gram brood 57-2b, 57-2c res. 1 blik of pot appelm. (voor inlevering) 57-3b res. 200 gram kaas Bonkaarten KD KE 701 strook no. 3) 58-1 brood 800 gram brood 58-1 boter 250 gram boter 58-2 boter 125 gr margarine of 100 gr vet 12 liter melk vleesch 100 gr. vl. 100 gr kaas 375 gram suiker, boterh.str. enz. of 750 gr jam, stroop enz. 800 gram brood 500 gram rijst of kindermeel (uit pi bi a rijst bereid) of kinderbiscuits 58-2d res. 1 blik of pot ap pelmoes (voor- inlev.) 58-2e res. 2 blikken of pot ten appelmoes (voorinlev.) Tahakskaarten enz. t 71 2 rants, tabaksart. v 71 100 gr chocolade en/of suikerw. x 71 1 rants, tabaksart. BONKAARTEN MA MB MC MD 701 (strook no. 3) 57-4 brood 800 gram brood 57-4 boter 250 gram boter 57-4 marg. 250 gram mar garine of 200 gram vet 57-4 melk 5 liter melk 57-4 vleesch 300 gram vleesch 57-5 vleesch 100 gram vleesch 57-4 kaas 200 gram kaas Op 23 Januari zullen nog bon nen worden aangewezen voor suiker, versnaperingen en tabak. De bonnen 57-2b, 57-2c res. en 58-2e res. moeten uiterlijk op Zaterdag 25 Januari bij een de taillist, die appelmoes pleegt te verkoopen worden ingeleverd. De blikken en potten hebben 'n inhoud van een liter. De niet aangewezen bonnen van strook no 2 kunnen worden \»_<r- nietigd. 58-1 melk 58-1, 58-2 58-1 alg. 58-2 alg. 58-ld res. 58-le res. stelling voor deze thans in vrijheid gestelde menschen onder oogen zien, ditmaal zouden zij niet in af zondering, maar onder het vaste personeel over de gewone afdeelin- gen worden verdeeld. Uiteraard zoudfcn daarvoor politieke ex-gede tineerden in aanmerking mogen ko men, die ina een nauwkeurige se lectie bleken te beschikken over een herziene mentaliteit. Sterke afkeuring. 19 personeelsleden maakten ge bruik van de door het bestuur ge boden gelegenheid hun meening over dit plan kenbaar te maken Zeventien van hen gaven onder grooten bijval van het personeel hun sterke afkeuring over een eventueele aanstelling van vroegere N.S.B.-ers te kennen, twee anderen stemden er onder het maken van ecnig voorbe houd gedeeltelijk mee in. Mr. Bijleveld deelde tot slót me de, dat het bestuur zich zou bera den of over modaliteit nog met de dienstcommissie van de Bank nog nader overleg gepleegd zou worden. Tegenover enkele krasse uitingen van tegenzin, stelde hij een voor beeld, dat een andere kijk op deze kwestie gaf. Met den raad tot ieder lid van het personeel de aangele- fenheid nog eens rustig en naar igen eer en geweten te overwegen, besloot hij de vergadering. VLIEGEND FORT NEERGESTORT Een Amerikaansch vliegend fort is bij Dayton (Ohio) neer gestort en in vlammen opge gaan. 3 leden van de bemanning lieten hierbij het leven, de vier de wred gewond. Noodlottige geboorte-aangiften De 40-jarige Karei Landheer uit Amsterdam nam in 1942 dienst bij de Waffen-SS. Erg beviel het hem niet en toen hij de kans schoon zag, dook hij onder. In dien tijd werd hem een dochter geboren. Toen hij deze ging aangeven werd hij gearresteerd en wegens desertie ter dood veroordeeld. Voor het vonnis ten uitvoer kon worden ge bracht, werd hij bevrijd door de Russen. In Mei 1945 was hij in Nederland terug en nam dienst bij deB.S. Toen men er echter achterkwam, dat zijn politiek ver. leden niet brandschoon was, werd hij ontslagen. Later werd hem bij zijn derde vrouw een zoon geboren, bij de aangifte van dit kind werd hij wederom gearres teerd. Hij had zich voor zijn dienstne ming bij de SS voor het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam te verantwoorden. Mr. Gelinck eisch- te een gevangenisstraf van zes jaar met aftrek van voorarrest en ontzetting uit de beide kies rechten. Engefsche persstemmen Volgens „Manchester Guardian" Een correspondent in Neder land van de Manchester Guar dian heeft aan zijn blad een overizcht geseind van de gepu bliceerde Nederlandsche eischen ten aanzien van Duitschland. „Deze eischen blijken beschei dener te zijn dan vele Neder landers gemeend hadden te mo gen verwachten", aldus schrijft de correspondent. „Nederland heeft zooveel te lijden gehad", aldus zegt hij aan het einde van zijn artikel, „niet alleen van den ooriog, die over het land vaagde, doch ook door de ver schrikkelijke verwoesting, wel ke achteraf door1 de Duitschers is aangericht, dat het ongetwij feld aanspraken op schadever goeding kan laten gelden. Doch men kaj^ zich afvragen, of een gedeelte van deze aanspraken daar de aangerichte schade toch niet in haar geheel vergoed kan worden iliet op een minder gevaarlijke manier dan door deze „bescheiden'' grenswijzi gingen bevredigd had kunnen worden, anagezien de economi sche vonrdeeien niet alleen klein zijn doch in de toekomst ook aanzienlijke kosten voor het land zullen opleveren". De Times heeft een kort uit treksel van het memorandum der Nederlandsche regeering gepubli ceerd, evenals de Daily Telegraph De News Chronicle spreekt van een „weldoordacht en met be- heersching opgesteld document, waarin meer welwillende voor zieningen zijn vervat, dan de na zi's, die Rotterdam in puin leg. den, hadden mogen verwachten". De Daily Herald teekent aan: „Het Nederlandsche memorandum reikt tot een van de voornaamste kwesties, want het voert aan, dat de eenige politiek, waardoor men Duitschland in economisch opzicht tot herstel kan laten komen, zon der gevaar voor de wereld, be staat in een politiek van algeheele decentralisatie". (Van een medewerker) IJRANICUM: een modern tooverwoerd. Zoodra het Zuidpoolgebied werd genoemd als vindplaats van Uranicum, bracht dit toovcrwoord velen ertee zich te haasten naar de Zuidpool, teneinde te trachten iels van deze verborgen schat ten te bemachtigen. Wij hebben vele beschrijvingen gelezen van de groote Amerikaansche expe ditie Byrd, waaraan door on geveer 5000 man wordt deelge nomen. Van de toekomstige ex pedities waarin de namen ge noemd worden van Rusland, Australië, Noorwegen, Chili, cf van de sedert 1943 aan de Marguerite Baai verblijvende Engelsche expeditie. Maar het werk van de pioniers, die reeds jaren en jaren terug trachtten de geheimen van dit zes de werelddeel, de Antarctis, te doorgronden, wordt zoo spoedig vergeten. En toch hebben deze menschen de wegen gevonden, waarlangs de modern uitgeruste ex pedities gaan. Wij willen hierbij terug denken aan de merkwaardige tocht van de Engelsche ontdekkingsreiziger Ja mes Cook, die reeds in 1773/75 met twee schepen de Adventure en de Resolution (elk 400 ton metende) een tocht om het Zuidpoolgebied maakte. Dit was het begin van een vrijwel ononderbroken reeks ont dekkingstochten, waarvan de voor naamste hierna genoemd worden. Na de ontdekking van de Zuid Shetland eilanden, Alexander I land en het eiland Peter I in 1819, volgt in 1823 de tocht van de Engelsche Robbenjager James Weddell waar bij de naar hem genoemde Weddel- zee werd ontdekt. John Biscoe vond in 1832 Grahams Land. Het Oostelijk deel van de An tarctis was van 18311839 het doel De mate waarin speciale vei ligheidsmaatregelen ten aanzien van de Rijn- en Roergebieden geboden zullen zijn, zal, volgens de Regeering, allereerst afhan gen van het statuut, dat voor Duitschland zal worden ontwor pen. Indien consequente politie ke decentralisatie van Duitsch land en de concentratie van economische macht in Duitsch land gepaard gaan aan een doeltreffende demilitarisatie en Regeering vraagt toetreding van alle Duitsche natuurstaten In overeenstemming met het gevoelen van andere vredelie vende landen is ook Nederland van oordeel, dat een verdrag' de demilitarisatie en ontwape ning van Duitschland beoogen- de, gesloten moet worden voor langen duur, waarin een nieu we generatie in Duitschland kan opgroeien. Er zjjn reeds thans voldoende aanwijzingen, die er op duiden, dat de val van het Hitlerisme niet het einde van het Pruisische nationalisme heeft beteekend. Om deze verderfelijke mentaliteit uit te roeien bestaat naar het oor deel der Nederlandsche regeering geen beter middel, dan den Duit schers de zekerheid te geven, dat iedere hernieuwde poging tot agres sie, in welken vorm ook, zal stuiten op den onmiddellijken weerstand van de rechtstreeks daarbij betrok ken mogendheden, die hun gemeen schappelijk. doel in een voor langen duur gesloten verdrag scherp heb ben omlijnd. De Nederlandsche Regeering geeft er zich volledig rekenschap van, dat een veiligheidsstelsel voor Europa slechts aan zijn doel kan be antwoorden, indien de vier daarbij betrokken groote mogendheden eensgezind optreden. Voor een doel treffend Europeesch veiligheidsstel sel is die samenwerking een onont beerlijke voorwaarde. Daarnaast mag de vraag ech ter gesteld worden of een Euro peesch veiligheidsstelsel, dat uitsluitend op de samen werking dier mogendheden ge baseerd is, geacht mag worden in ieder opzicht een sluitend ge heel te vormen. De Nederlandsche Regeering is geneigd deze vraag ontken nend te beantwoorden. Haars inziens zouden de geallieerde nabuurlanden van Duitschland tot zoodanig veiligheidsstelsel dienen te kunnen toetreden. In verband met het bovenstaande zal de Nederlandsche Regeering het op prijs stellen te vernemen, of haar meening juist is, dat naast de groote mogendheden, alle andere gealli eerde Duitsche nabuurstaten, te weten België, Tsjechoslowakije, De nemarken, Luxemburg, Nederland en Polen, desgewenscht zullen kun nen toetreden tot het verdrag, de demiilitariseering en ontwapening van Duitschland beoogende. Een voor militaire transpor ten gebruikte Lockhe Lodestar C 60 is bij het vliegveld van Puebla (Mexico) onmiddellijk na het opstijgen neergestort. De 22 inzitetnde Mexicaansche mili tairen zijn allen levend ver brand. De reddingsploegen kon den de verkoolde resten der lichamen niet identificeeren. Dit is de vierde groote vlieg tuigramp in het nieuwe jaar, die een aanzienlijk aantal men- schenlevens heeft gekost. Sinds 1 Januari zijn meer dan 100 menschen bij vliegrampen om het leven gekomen. ontwapening van Duitschland in' zijn geheel, ligt het in de rede, dat geen van deze gezamenlij- ken opzet totaal afwijkende regelingen voor het Rijn- en Roergebied zullen behoeven te worden ontworpen. Volstaan zoude worden met: dan kunnen 1. het scheppen van 'n apart regime voor de in deze gebie den gevestigde industrieën, 2. het vaststellen van ver scherpte sancties, indien het regime door Duitsche 'instanties wordt geschonden, 3. het vaststellen van een langen tijdsduur waarvoor het regime zal gelden, 4. het handhaven van een geallieerde bezetting op een bepaald aantal strategische pun ten voor langeren duur dan voor het overige deel van Duitschland. ITALIë KRIJGT EEN LEENING van 100 millioen dollar De Amerikaansche regeering heeft bekend gemaakt, dat zij bereid is Italië dit jaar een lee ning van 100.000.000 dollar toe te staan. In een brief aan den Italiaah- schen minister van financiën, Campigli, heeft de president van de export en import bank verklaard, dat de bank bereid is deze leening te verstrekken „ten behoeve van bepaalde on- derdeelen van de Italiaansche industrie om exportmarkten te heroveren en uit te breiden". Noorsche walvischboof vergaan In Oslo is bericht ontvangen, dat de „Simbra", een vaartuig behoorende bij de Noorsche wal- vischboot, vergaan is en 15 men- schenlevens te* betreuren zijn. De Simbra had een bemanning van 16 koppen. Groote Schoonmaak. Tijdens de strenge vorst van de vorige week had men gelegenheid de lichtboeien uit de Waddenzee en Noord zee een goede schoonmaakbeurt te geven. In Den Helder werden de boeien afgekrabt en thans worden ze van een kwast verf voorzien. Anefo P. van meerdere expedities. Hiérbij ontdekte men o.m. Victoria Land en Enderby Land. Deze tochten zijn voornamelijk gehouden ten behoe ve van de walvischvaart. De Franschman Dumont d'Urville voind in 1840 Adelie Land. Het jaar 1840 is zeer belangrijk geweest in de geschiedenis van de~ Zuidpool tochten. De Amerikaan Charles Wilkes ontdekte dat jaar Wilkes Land met een kustlijn van ruim 2000 km terwijl de Engelschman Clark ross door de ontdekking van de Ross Zee den weg naar de Zuid pool opende. Tot het einde der 19e eeuw komt dan een plotselinge stilstand iri de veelvuldige ontdekkingsreizen. In 1895 volgt dan weer een belangrijke gebeurtenis. Kapitein Kristensen en Carsten Borgchrevik betreden als eersten het Antarctische vaste land nabij Kaap Adare. Een Belgi sche expeditie onder leiding van de Gerlache doet eveneens in 1895 onderzoekingen op de Westkust van Antarctis. Gebruikmakend van de ervarin gen van zijn voorgangers tracht Sir Ernest Shacleton in 1908 de Zuid pool te bereiken. Hij bleef echter nog 180 km van zijn doel verwij derd. In 1911 werd de poging her haald door den Engelschman Scott en den Noor Amundsen. Beiden wisten de Zuidpool te bereiken, doch Amundsen was Scott één maand voor. Op zijn terugtocht is Scott met vier van zijn metgezellen ten gevolge van de slechte weers omstandigheden omgekomen. Hier na heeft Shackleton nogmaals7 ge tracht de Zuidpool te bereiken,, doch ook zijn tweede tocht kwam niet tot haar einddoel. Een derde tocht van Shackleton naar 't Zuid poolgebied eindigde in 1922 op Zuid Georgia met den plotselingen dood van dezen bekenden Zuidpoolonder- zoeker, die ondanks vele tegensla gen wist door te zetten en de we tenschap vele belangrijke diensten heeft bewezen. Na den eersten wereldoorlog wer den de Zuidpooltochten sterk be vorderd ten behoeve van de wal- vischvaart. In het bijzonder in de Australische sector. Een Noorsche expeditie trok rond het geheele vasteland en bracht een schat van gegevens mee voor de Noorsche reederijen. Een nieuw hulpmiddel het vliegtuig bewijst dan de ontdek kingsreizigers haar groote waarde. In 1928 verkende Wilkins per vlieg tuig Graham land, terwijl Wilkins en Ellsworth van 19331935 vlieg tochten ondernamen van Grahams Land over het vaste landgebied naar Little America. Admiraal Byrd maakte belangrijke tochten naar de 0 Antarctis in 1928/30 en 1933/35. Gedurende de eerste tocht ging hij over de Zuidpool. Door de vele Zuidpooltochten is komen vast te staan, dat dit gebied een vastland is. Zooals de kaart aangeeft, maken verschillende sta ten aansprak op dit gebied, doel) men verwcht dat de U.N.O. zich zal moeten uitspreken aleer deze toe stand wordt bestendigd. Immers voor de verdeeling van, onbewoonde en practisch ontoegan kelijke, ijsmassa's bestond weinig belangstelling, maar als er onder de ijsmassa's Uranium wordt ge vonden, dan verandert er veei, heel veel LANGENDIJK. 17.000 KG roode kool 11.90—18.70; 57.000 KG gele kool 9,50—11.60; 52.000 KG D. witte kool 7.50—8.80; 7500 KG uien 12.50—15.50; 2000 KG bieten 1 9.80; II 7.60; 800 KG witlof I 33.41.—; II 17.— 4*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3