liÉkiÉisËÉS
Hoe het vlaggeschip van de Striking Force
ten onder ging s
Henri Hermans overleden
EEN UURTJE
DE SLAG IN DE JAVAZEE
De eskadercommandant Karei Doorman
vroeg tevergeefs om vliegtuigen
Nederland verliest een groot musicus
Tot onze
bemoediging
NIEUW NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD- Woensdag 26 Februari 1947
3
27 FEBRUARI 1942, slag in de Javazee. Met deze
enkele woorden zullen straks de geschiedboeken dit
wapenfeit vermelden uit de geschiedenis van den
tweeden wereldoorlog. Maar een geweldige tragiek
gaat schuil achter deze simpele woorden, want de
slag in de Javazee was de tragedie van een Nederland-
schen zeeheld, die met een vloot van veertien schepen,
waarvan slechts enkele van Nederlandsche nationa
liteit, tegen een ter zee en in de lucht overmachtigen
vijand ten onderging.
Wij meenen niet beter te kunnen
doen dan enkele fragmenten over te
nemen uit het zoojuist verschenen
boek van Anthony van Kampen
„Ik val aan, volgt mij", waarin deze
schrijver het leven van Karei Door
man, den eskadercommandant van
de Striking Force beschrijft en te
vens een beeld geeft van het dra
matisch gebeuren op dien 27sten
Februari 1942 in de Javazee. 1)
„Als het eskader op weg is naar
de Java-zee, op zoek naar de Ja-
pansche landingsvloot en Japansche
vliegtuigen hun bommen afwerpen
qp het kleine hoopje schepen van
Doorman, ontvangt deze een bericht
van de wal. Het luidt: Geen vlieg-
tuigbescherming kan gegeven wor
den.
De escadercommandant lacht sar
castisch. Alsof men hem, die her
haaldelijk op uitbreiding van de
luchtmacht in Indië heeft aange
drongen en om vliegtuigen gesmeekt
had, dit nog speciaal moest mede-
deelen. Hij had niet anders ver
wacht. Zonder bescherming vanuit
de lucht moest hij den strijd gaan
aanbinden tegen den wel tienmaal
sterkeren vijand.
Onmiddellijk aanvallen.
De bemanning van de eskader-
vloot had reeds weken van onver-
moeiden arbeid achter den rug. In
den nacht van 19 op 20 Februari
had men reeds slag geleverd tegen
een Japansche vloot in Straat Ban
doeng, waarbij de Piet Hein, na al
zijn torpedo's op één na afgeschoten
te hebben, roemrijk ten onder ging
en de Tromp zwaar beschadigd
werd, zoodat deze flottieljeleider
niet meer deel kon nemen aan de
komende acties van de Striking
Force. Sinsdien was men bijna on
afeebroken in touw gejveest, her
haaldelijk door Japansche luchtes
kaders aangevallen. Het volk op de
vloot is moe. De inspanning, het
gemis aan slaap, de hitte en de emo
ties laten zich gelden. Zal er dan
nooit een einde komen aan dit va
ren?
Maar als Doorman om 12 uur
seint naar den wal: Grens uithou
dingsvermogen personeel overschre
den" is het antwoord van vice-ad-
miraal Helfrich: „Continue to attack
the enemy until he is destroyed".
Hij had juist een telegram ontvan
gen, dat de voorhoede van een groo-
te Japansche vloot, die Java nader
de, op 80 mijl NW van Soerabaja
gesignaleerd is; daarbij waren min
stens acht zware kruisers en twaalf
jagers en hij voegt aan het eerste
telegram aan Doorman het volgende
toe: „Onmiddellijk aanvallen".
En eskadercommandant Doorman,
die al op weg was naar Soerabaja,
keert om en in gevechtsformatie
stevent hij met hoogen vaart terug,
op zoek naar den vijand, koers
Noordwest.
Om 4 uur komt de vijandelijke
vloot in 't zicht. De stemming aan
boord van het vlaggeschip wordt
grimmig. De mannen achter de ka
nonnen en mitrailleurs wachtten de
naderbijkomende vloot der Jappen
met ongeduld.
Onverwachts opent de vijand
het vuur, op ongeveer 12 Yi mijl.
Karei Doorman vindt het nog
te vroeg het vuur te beantwoor
den; het heeft nqg geen zin. Hij
ziet meer schepen, dan de ver-
kenningsberichten hebben opge
geven; maar een paar meer of
minder maakt nu geen verschil
meer. Het eskader jaagt voort
en enkele minuten later kan
het vuur geopend worden en als
donderslagen tijdens hevig on
weer braken de oorlogsbodems
hun tallooze granaten over en
weer. Ze fluiten over de man
nen van De Ruyter. Er worden
treffers gemaakt en geïncas
seerd. Een Japansche kruiser
staat al in lichter laaie en zinkt,
doch het gejuich verstomt op
het vlaggeschip, als dit zelf een
treffer krijgt, die beide dekken
doorboort en explodeert; het is
4.31 uur.
De De Ruyter vuurt door; alle 7
kanonnen van 15 cm spuwen hun
granaten, terwijl de herstelbrigade
bezig is het volk uit de getroffen
compartementen te halen.
Doorman ziet de granaten komen;
hij ziet ook viervijf bellenba-
nen van voorbijvliegende torpedo's.
Cm kwart over 4 heeft de vijand er
blijkbaar genoeg van en legt een
rookgordijn, doch spoedig blijkt, dat
de bedoeling is door dit scherm
heen jageraanvallen op het eskader
van de Striking Force uit te voe
ren. Doorman laat een rookgordijn
leggen en aan zijn jagers seinen:
„vijand aanvallen".
Met volle kracht schieten ze door
het rookgordijn heen en voeren de
opdracht uit. De Japansche jagers
lanceeren bundels torpedo's op
Doorman's vlaggeschip, doch Over
ste Lacomblé, de'commandant van
De Ruyter laat zóó keurig manoeu
vreeren, dat geen enkele doel treft.
De bellenbanen gaan rakelings
langs. Om half vijf trekt de vijand
zich in Noordelijke richting terug.
Het vlaggeschip heeft vier tref
fers gekregen; doch de verliezen zijn
zwaarder; de Kortenaer en de Elec-
tra zijn vernietigd en de Exeter is
zwaar beschadigd.
„Ik val «van
Als om 5.07 de Exeter nog
maals getroffen wordt, met het
gevolg, dat zes van de acht ke
tels uitvallen en 14 man op slag
gedood worden, zoodat het schip
geen andere keuze overblijft
dan weg te strompelen, veron
derstellen de Java, de Houston
en de Perth, dat het een ma
noeuvre is, door den eskader
commandant bevolen en ze vol
gen trouw in de bevolen kiel-
linie de Exeter.
Karei Doorman ziet tot zijn
verbazing deze manoeuvre; hij
voelt intuïtief wat de oorzaak is
en oogenblikkelijk laat hij het
radiostation uitseinen:
„Ik val aan. volgt mij"
En terstond nemen de drie
schepen van de Striking Force
hun positie weer in en zetten
den strijd voort.
Op een vlot in den maanbesche-
nen nacht drijven de overlevenden
van de Kortenaer over de rimpel-
looze Javazee. Het wordt steeds la
ter. Danzien ze het gogd
Of is het een fata morganaeen
bedriegelijk visioen? Schepen na
deren in razenden vaart, varende in
kiellinie; het zijn de overgebleven
schepen van Doorman onder een
bijna volle maan in den tropennacht.
De mannen van de Kortenaer roe
pen, schreeuwen, doch worden niet
gehoord; rakelings varen hun eigen
schepen koers Noord, recht op den
vijand af. Slechts een reddingslicht
afgeworpen van het vlaggeschip
vertelt hun, dat zij gezien zijn; dit
licht wees later in den nacht den
Encounter den weg, om hen te vin
den, waarna zij in Soerabaja aan
wal komen.
Na de Witte de With- opdracht te
hebben gegeven om den aftocht van
de zwaarbeschadigde Exeter te
dekken, verzamelt Doorman achter
zijn vlaggeschip de De Ruyter: de
Perth, de Houston en de Java,
waarbij zich later nog de jagers Ju
piter en Encounter en de vier Ame-
rikaansche jagers aansluiten. Het
eskader doorkruist de Javazee, op
zoek naar de Jappen-vloot.
Op verzoek van Doorman laat de
commandant van de De Ruyter dat
deel van het scheepsvolk, dat maar
even gemist kan worden, permissie
geven een luchtje te scheppen op
den ccmmandotoren; hiervan wordt
dankbaar gebruik gemaakt door dc
uitgeputte bemanning.
Doorman ziét geen vijandelijke
schepen, maar de oogen van den
vijand de Japansche luchtver-
kenners zien zijn schepen wei
De verkenningsberichten van de
wal, van Abda-float, blijven uit, en
hij heeft geen vliegtuigen! Het is
een heldere nacht en Doorman rea
liseert zich, dat er geen kans is den
vijand te verrassen. De schepen
rennen door het donkere water.
De Amerikaansche jagers moeten
naar Soerabaja teruggestuurd wor
den, omdat hun olievoorraad uitge
put is; de Encounter volgt even
later om dezelfde reden en de Ju
piter kreeg een granaat midscheeps
en moest worden afgeschreven.
„Met inzet van alles"
had de order geluid van het com
mando; maar dat „alles" is nu wel
heel weinig; slechts de vier krui
sers De Ruyter, Java, Perth en
Houston.
Een bellenbaan, die bewijst, dat
zij door Japansche onderzeeërs ach
tervolgd worden, wordt ontweken.
Van den Commandant Zeemacht
worden berichten ontvangen van
een vijandelijk convooi, benevens
een oorlogsvloot, benoorden Bawean,
w.o. twee slagschepen en drie krui
sers.
Doorman kan den vijand ontwij
ken, doch hij herinnert zich de op
dracht: „met inzet van alles" en zet
koers in de richting van Bawean.
Daar zal hij aanvallen. Er komen
moeilijke oogenblikken voor Door
man. De automatische telefoon is
door de gevechtshandelingen uitge
vallen; de vuurleiding is beschadigd,
zoodat er weinig controle meer op
is. Er is praktisch geen ventilatie
meer, zoodat onder het pantserdek
een moordende temperatuur
heerscht. Steeds vallen er menschen
flauw, die naar boven gedragen
moeten worden.
Als het naderend noodlot ver
schijnt om 10.45 de Japansche vloot.
Het zal gaan spannen en Doorman
vindt het jammer, dat hij zoo hope
loos weinig te verliezen heeft.
De strijd ontbrandt. Een 20 cm.-
granaat treft het achterschip, doch
de kruiser vaart door en blijft vu
ren.
De kruisers gaan ten onder.
Even na elf uur zet een uit de
lucht geworpen lichtfakkel boven
de De Ruyter de omgeving in een
licht als van duizenden electrische
lampen; het lijkt klaarlichte dag.
Drie seconden later hoort schout
bij-nacht Doorman een ontzaglijke
ontploffing en hij weet direct, dat
het de Java is; hij. laat het schip
onmiddellijk radiografisch oproepen,
doch de mannen in de radiohut krij
gen geen antw»rd meer. Hr. Ms.
Java is uitgestreden en gaat ten
onder. Doorman seint naar de wal:
„Java getorpedeerd en gezonken".
De Japansche vloot trekt zich te
rug en een lugubere stilte daalt over
de Javazee.
Om tien minuten over half 12
wordt opnieuw een lichtfakkel
ontstoken boven de De Ruyter.
Zwaar is de sfeer van het nade
rend noodlot. De Chef-Sein-
brug, korporaal-telegrafist Van
Esveld loopt van stuurboord
naar bakboord; hij blijft staan.
Doorman ziet, dat de korporaal
een moment verstijft. Dan ziet
hij hem naar de spreekbuis ren
nen-en hoort hem schreeuwen
met schor-overslaande stem:
„Bellenbaan aan stuurboord!"
Plotseling is het alsof het
schip even stept; een schok
een schuivend doffe klap
er schokt iets in de De
Ruyter.
Karei Doorman richt zich op
uit zijn lichtgebogen houding;
hjj kijkt den commandant van
het vlaggeschip, Overste E. La
comblé aan.
Het schip trilt na en maakt
slagzjj over stuurboord. Karei
Doorman zegt niets, maar weet,
dat het afgeloopen is. Hij zjicht
diep.
De hel wordt ontketend op
Hr. Ms. kruiser De Ruyter.
Brandend loopt het schip vol;
het ligt nu stil."
Anthony van Kampen beschrijft
dan in vele bladzijden het laatste
uur van wat eens het vlaggeschip
was van eskader-commandant
Doorman, die met,den commandant
Ov. Lacomblé alleen op de comman
dobrug achterbleef.
Met inzet van alles hadden zij
hun plicht gedaan en samen gingen
zij ten onder met hun schip, dat
schuin wegzonk in de golven.
Het nam met zich mee twee man
nen van de Koninklijke Marine, die
faalden in den opzet den vijand te
vernietigen, doch die de eer van hun
land hoog hielden, zooals de dapper
ste marinemannen van dat land
door alle tijden heen de traditie van
eer en dapperheid hebben hoog ge
houden.
1). „Ik val aan, volgt mij"; het le
ven van Karei Doorman, Schout
bij Nacht, door Anthony van
Kampen. Uiig. van de C. V. Uit
geverij, voorheen C. de Boer Jr.
Amsterdam.
Te Amsterdam werd Dinsdag de Februari-staking 1941, het eerste
massale verzet tegen den Duitschen overweldiger, herdacht. Bij
het op het Waterlooplein opgerichte gedenkteeken vond een
treffende plechtigheid plaats. (A.N.P. P.)
Op ruim vier en zestigjarigen
leeftijd is te Maastricht vrij plot
seling na een kortstondige ziek
te overleden de bekende dirigent
van het Maastrichtsch Stedelijk
Orkest, Henri Hermans. Zijn
naam is sinds 1916 onafscheid
baar verbonden geweest aan het
Limburgsche muziekleven en
dat van Maastricht in het bij
zonder. Geboren uit een geslacht
van musici, viel het niet te ver
wonderen dat ook Henri Her
mans reeds vroegtijdig in zijn
geboorteplaats opviel door zijn
buitengewone muzikaliteit. Zijn
eerste schreden op het pad der
kunst zette hij onder toezicht
Albaneesche bisschop
in arrest
De bisschop van Alessio, voor-
loopig hoofd der Apostolische
missie in Albanië, Mgr. Fran
cesco Gjini, is, volgens te Va
ticaanstad binnengekomen be
richten, gearresteerd. Er zijn in
Vaticaanstad geen redenen be
kend, welke tot de arrestatie
geleid zouden hebben. Dezelfde
berichten zeggen, dat het Fran
ciscaner klooster van Skoetari
verwoest zou zijn en alle mon
niken gedood of gevangen ge
nomen.
van zijn vader en pater v. d.
Heuvel S.J. te Sittard. Daarna
vervolgde hij zijn lessen aan de
muziekschool te Aken, waar hij
op 18-jarigen leeftijd de diplo
ma's kerkmuziek en orgelspel
behaalde. Hij werd organist aan
de O.L. Vrouwekerk te Maas
tricht en volgde te Luik het
conservatorium waar hij ver
schillende eerste prijzen kreeg,
daarna haalde hij in Keulen het
orkest-diploma. In 1916 werd hij
directeur van de stedelijke mu
ziekschool en dirigent van het
daaraan verbonden orkest, dat
later het M.S.O. werd.
Hermans is voor Limburg de
opvoeder geweest van den mu-
zikalen smaak, hij leerde zijn
tijdgenooten de goede orkest
muziek boven de populaire ope
ra waardeeren, maakte zijn ge
hoor vertrouwd met de beste
Nederlandsche en Fransche com
posities. Vele jonge musici leid
de hij op en bracht hen op het
podium. Maastricht en Limburg
heeft hij op muzikaal terrein een
nationale en zelfs een interna
tionale faam bezorgd. Limburg
en heel Nederland verliest in
Henri Hermans een musicus van
uitzonderlijk groot formaat, die
ook als mensch tot een der edel-
sten behoorde.
HERDENKING FEBRUARI
STAKING
Duizenden op het
Waterlooplein
Manschappen van de voorma
lige B.S. hebben Dinsdag de
wacht betrokken bij een zwart
omfloersten mast, die midden
op het gehavende Waterlooplein
te Amsterdam was opgericht.
Het plein was volgestroomd met
de Amsterdammers, die 6 jaar
geleden voor het eerst een open
lijk appèl aan den verzetsgeest
van ons volk deden. Weer ver
drongen zich voor de vensters
van de huizen de hoofden van
Joden, doch ditmaal niet schuw
weggescholen achter gordijntjes,
in grenzelooze angst voor de ge
laarsde gestalten, die de straten
onveilig maakten.
De Amsterdammers herdach
ten de Februaristaking. De heer
E. Diamant namens den Bond
van oud-illegale werkers, wekte
op tot waakzaamheid. Dat deze
noodig is, blijkt wel uit de kran
tenberichten. De heer W. van
Wijk sprak namens de vereeni-
ging van ex-politieke gevange
nen en kwam op tegen de prak
tijken van een Amsterdamsche
roeivereeniging, die het lidmaat
schap voor Joden niet toegan
kelijk stelt. De zuivering noem
de de heer van Wijk een pas
kwil'en onder grooten bijval
haalde spr. de woorden aan van
Mr. Zaayer in zijn requisitoir
tegen den directeur van Win
terhulp, C Piek, waarin deze
het niet ten uitvoerleggen van
doodvonnissen hekelde. De heer
B. van Dorp sprak namens de
oud B.S.-ers. Tot slot van de
plechtigheid legden vertegen
woordigers van vele vereenigin-
gen en instellingen kransen aan
den voet van de rouwmast.
Eindigt de Parijsche
krantenstaking?
De hoop, dat de Parijsche
krantenstaking deze week zal
eindigen, is versterkt door het
feit, dat Bourcan, minister van
voorlichting, via de radio over
het geschil zal spreken. Op het
ministerie van voorlichting wil
de men niets naders meedeelen
over het bericht, dat de kranten
binnen enkele dagen weer zou
den verschijnen, welk bericht
door de vakvereeniging prema
tuur wordt genoemd. Het ver
bond van werkgevers deelde
evenwel mede, dat de kranten
morgen zullen uitkomen.
Staatsblad h 39
bevat een besluit,
waarbij het opticiensbe-
drijf gebracht is onder de
bepalingen van de vesti
gingswet kleinbedrijf.
Per vliegtuig is oud-mi
nister mr. J. van Royen
ngar New-Yodk vertrok
ken, waar hij als lid van
de Nederl. ^delegatie bij
den sociaal econ. raad
der UNO aan de beraad
slagingen van dezen raad
zal deelnemen. De cur
sussen, die door de R.K.
leergangen te Tilburg
worden gegeven, zijn tot
nader aankondiging ge
sloten. Bij K. B. is bij
bevordering., aan W. S.
Sipkema, chef de bureau
bij bet Centraal Bureau
inzake antecedenten-on
derzoek van het ministe
rie van binnenlandsche
zaken, toegekend de gou
den eere-medaille, ver
bonden aan de Orde van
Oranje Nassau. Op 72-
jarigen leeftijd is te
Amersfoort overleden A.
J. Locxma van Weideren
Baron Rengers, kamer-
beer 1. b. d. van H. M.
De overledene was Dijk
graaf van het waterschap
Eemnes en de grondleg
ger van de ruilverkave
ling in den Eemnespol-
der. Donderdag as. is de
land naar Paleis Soest-
dijk werden verzonden.
De stichting „Nieuw
Walcheren" heeft voor
haar boomenactie van de
Belgische touringclub een
bedrag van 17.000 francs
begrafenis te Ferwerd.
In het felicitatieregister,
dat door het Haagsch co
mité voor volksfeesten op
dertig plaatsen in de stad
ter teekening is neerge
legd ,zijn door dé Haag-
sche burgerij bij de ge
boorte van Prinses Maria
Christina 7600 handteeke-
ningen geplaatst. Voor
het eerst in de geschie
denis is een auto over het
ijs van de Zandkreeik van
Noord- naar Zuid-Beve-
lanö gereden, tusschen
Kortgene en Wolphaarts-
dijk. ïk Nu de groots'e
drukte wel voorbij is kan
gezegd worden, dat on
geveer 6000 telegrammen
uit binnen- en buiten-
ontvangen dat door de
leden dier vereenig ing
bijeengebracht is. De Ne
derlandsche gezant te
Bern schonk aan de
stichting 23 uit 1909 da-
teerende aquarellen, ver
vaardigd door de Engel -
sche schilderes Una Hunt
ij: De leerlingen der Ge
rard Adriaan van Swie-
ten Tuinbouwschool te
Frederiksoord vertrekken
naar de Staatsmijnen om
aan den kolenslag deel
te nemen, ik De Tilburg-
sehe politie vond in een
auto-garage een vracht
auto met een aantal lee-
ge groentenkisten. De
onderste kisten, een zqs-
tal, bleken Belgische shag
te bevatten. Vrachtauto
en shag werden in be
slag genomen en ter ver
der onderzoek doorge
geven aan ambtenaren
van invoer en accijnzen,
ik Het aantal gearres
teerden in de veesmok-
kelaffaire te Chaam is
thans tot 20 uitgebreid,
het .onderzoek der ver
schillende poliüe-instan-
ties is nog in vollen gang.
Bij dit onderzoek is ko
men vast te staan dat de
smokkel van vee zich o.a..
uitstrekt over de plaats
jes Alphen, Baarle Nas
sau, Niels en Rijsbergen.
ik Op haar reis naar
Willemstad. (Curasao) zal
Hr. Ms. kanonneerboot
,,Van Speijk" van 15—17
Maart in de Britsch
West-Indische haven op
het eiland Trinidad Port
of Spain vertoeven. De
mogelijkheid bestaat om
gewone en aangeteekende
brieven en briefkaarten
aan de opvarenden te
verzenden. Deze corres
pondentie moet uiterlijk
5 Maart ter post zijn be
zorgd.
IlllliiK
Het gebied rond Soerabaja werd kort geleden door de Neder
landsche troepen onder bescherming genomen. Hoe noodig dit
was, bleek uit de jammerlijke omstandigheden, waarin de be
volking verkeerde, tengevolge van de tactiek der verschroeide
aarde, welke op vele plaatsen was toegepast. Een groot gedeelte
der bevolking was meegevoerd door de terugtrekkende benden
en hiervan maakten rampokkers gebruik om hun bezittingen te
rooven en de velden te oogsten. Doch de Nederlandsche autori
teiten waren op haar post. Op de foto zien we een groep ram
pokkers, in de buurt van Perrong, die de gestolen padi in veilig
heid wilden brengen, maar door een patrouille van de veldpolitie
werd aangehouden. (A.N.P. P.)
DE H. VADER SPRAK
VOOR CUBA
Het rijk van den geest is
ook Christus' rijk
Ter gelegenheid van eer
ste Nationale Eucharistische
Congres in Cuba, heeft de Paus
een radiorede tot de Katholieke
Cubanen gehouden. De H. Vader
richtte gelukwenschen tot hét
volk en zijn geestelijke en poli
tieke autoriteiten, omdat zij het
land op plechtige wijze hadden
toegewijd aan het H. Hart en
aan de Onbevlekte Maagd Ma
ria, waarna zij een nieuw be
wijs van Wun levendig geloof le
verden door h£t houden van een
Nationaal Euch. Congres. Deze
betooging aldus de Paus
doet een nieuwen Eucharisti-
schen haard in deze wereld op
laaien; gij hebt u' geschaard in
de rijen van hen, die zich niet
voeden met een goddeloozen
haat, maar met broederlijke
liefde.
Nadat Pius XII lof gebracht
had aan de natuur van Cuba,
het schoonste land dat ooit men-
schenoogen aanschouwden, uitte
hij den wensch, dat het land ge
spaard zou mogen blijven voor
bederf, dat uit het nieuw-hei-
dendom voortkomt. Het is de
wereld overduidelijk gebleken,
wat de uitwerking van het ma
terialisme is, wanneer de mensch
gaat denken, dat hij alleen
maar stof is. Ongelukkigerwijze
hebben wij den indruk, dat de
les die hij ontving nog geen
vruchten afwierp en wij hebben
te vreezen dat het eene mate
rialistisch systeem door een an
der niet minder verderfelijk zal
worden gevolgd. Tenslotte gaf
de Paus Zijn zegen niet alleen
aan de Cubanen, maar aan alle
werelddeelen voor de versprei
ding van het rijk van den geest,
die ook het rijk van Christus is.
Kan het niet vlugger in
den N.O.-polder?
Q;EZE VRAAG duidt_ in het
kort de beteekenis van de
klachten aan, welke in de Eer
ste Kamer „werden geuit bij de
behandeling van de begrooting
voor het Zuiderzeefonds. 30.000
H.A. is nog niet in cultuur ge
bracht, terwijl er zoo'n land-
honger is. Minister Vos, die nog
steeds het departement van
Openbare Werken en Wederop
bouw ad interim beheert,zei,
dat hij den gang van zaken ook
onbevredigend vindt. Maar
„waar haal ik materiaal en ar
beidskrachten vandaan?" Voor
uitgifte van gronden in de Wie-
ringermeer wenscht de minister
een geregeld tempo aan te hou
dt hij is niet voor verkoop, de
pioniers hebben voorrang, maar
hij behoudt zich het recht voor,
groote staatsbedrijven te stich
ten! De Zuiderzeeraad is nog
niet opgeheven, de nieuwe Wa
terstaatsraad is nog niet inge
steld, deze zaken maken nog
punten van binnenskamersch
overleg uit.
Frankrijk krijgt tarwe
De Fransche minister van
Landbouw heeft medegedeeld,
dat de V.S. en Canada vóór 20
Juni a.s. 550.000 ton tarwe naar
Frankrijk zullen verschepen. De
internationale graan-organisatie
zal beslissen, aldus de minister,
die Vrijdag j.l. uit de V.S. naar
Frankrijk is teruggekeerd, hoe
groot het percentage van het
totaal aantal ton mag zijn, dat
Canada en de V.S. naar Frank
rijk zal exporteeren.
Examens Katholieke
Eccnomische Hoogeschool
Aan de Kath. Economische
Hoogeschool te Tilburg slaag
den voor het propaedeutisch
examen in de economische we
tenschappen de heeren M. van
de Akker, Voorburg; J. Arends,
Venlo; P. Beelen, Son en Breu-
gel; W. v. d. Bergh, Nijmegen;
J. v. Haaren, Nijmegen; M. van
Oeyen, Venlo; P. de Rooy, Hel
mond; P. Teeuwen, Tegelen; G-
Thissen, Herkenbosch; C. v. d.
Ven, Tilburg; J. Verwilligen,
Tilburg en A. Wasmoeth, Til
burg.
Tegen vriendin van
verraadster 8 jaar geëischt
Nadat zij tegen haar vriendin A.
„-an Dijk met wie zij jaren heeft
samengeleefd', de doodstraf had hoo-
ren eischeri, moest de 39-jarige Jo
hanna Maria de Regt uit Den Haag
voor het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam verschijnen om zich te
verantwoorden voor het aandeel,
dat zij had in de uitlevering van
Joodsche Nederlanders aan den
S.D., hetgeen voor velen den dood
tengevolge heeft gehad. In het bij
zonder was haar ten laste gelegd,
dat zij in haar woning onderdak
verschafte aan Joodsche personen,
hoewel zij wist, welke gevolgen dit
voor de onderduikers zou hebben.
Dit adres was nl. aan de S.D.-in-
stantie, die zich met de deportatie
van de Nederlandsche Joden bezig
hield, de z.g. Zentralstelle, bekend
en desondanks had verdachte geen
aanleiding gevonden haar gasten
van het gevaar in kennis te stellen.
Uit het verhoor bleek, dat ver
dachte zelf niet over middelen be
schikte, zoodat de kosten van de
huishouding bestreden werden met
gelden, die A. van Dijk voor haar
verraderswerk incasseerde. Verd.
was het willig werktuig van haar
vriendin en had voortdurend vol
gens haar aanwijzingen gehandeld.
Dit kwam ook naar voren uit de
verklaringen van de 17-jarige doch
ter en den 19-jarigen zoon van ver
dachte, die op een desbetreffende
vraag antwoordden, dat hun moeder
geheel onder dwang van A. van D.
handelde.
Mr. M. H. Gelinck wilde de ver
houding, die tusschen verdachte en
haar vriendin bestond, wel in aan
merking nemen, maar hij wenschte
daarmede toch niet de gansche vér-
antwoording voor het aandeel van
verdachte in het jodenverraad weg
genomen te zien en elschte een ge
vangenisstraf van 8 jaar met ont
zetting uit alle rechten voor het
leven, alsmede verbeurdverklaring
van een aantal bijouterieën.
Departement1 van Oorlog
blijft voorioopig nog
In tweede instantie heeft de
Senaat nog een en ander in het
midden gebracht over de Oor-
logsbecrooting. Minister Fievez
h?d nog verschillende vragen
verzuimd te beantwoorden en
de betrokken Eerste Kamerle
den hebben hem er vriendelijk
aan herinnerd! Zoo de heer Koe-
jemans over het „Lichtspoor",
waarin gesproken was over sa-
teliet-staten, en de minister
vond ook, dat dit beter achter
wege gelaten had kuijnen wor
den; zoo'n officieuze krant mag
zeker nooit zoo duidelijk spre
ken als deWaarheid! Vriend
Koejemans vreesde verder blok
vorming, als wij te veel samen
werken met het leger in België.
De minister stelde hem gerust,
Z. Exc. probeerde dit althans,
of het gelukt is, weten we niet.
De heer Donkersloot sprak over
dienstweigering en de actie van
„prof." Pootjes, het aantal
slachtoffers van dezen vreemden
sinjeur was bij den minister niet
bekend. De heer Algra wees
nog eens op de onvoldoende
postverbinding met de militai
ren in Indië. Hij bepleitte nog
eens de wenschelijkheid, een
eigen leger, met eigen stijl en
eigen traditie te behouden. Op
een vraag van den heer Vixe-
boxse antwoordde minister Fie-
ve^ dat hij zal nagaan of de op
leiding der troepen zou kunnen
aansluiten op de methode van
de padvinderij. Wat tie naam
van het departement betreft, is
de minister van oordeel, dat wij
ziging daarvan pas kan worden
overwogen, als in den loop aer
eerstvolgende jaren beslist
over mogelijkheden van reorga
nisatie van de militaire depar
tementen. Tegen het gebruik van
het „lefstokje" heeft de minis
ter niet zooveel bezwaar. Bij de
officiersopleiding krijgt de de
mocratie het volle pond, aldus
de minister: ieder die er de
eigenschappen voor heeft, kan
er voor in aanmerking komen.
Positie Nederlandsche
passagiersschepen
„Kota Inten": Rotterdam
Java, 24 Febr. 17.50 van South
ampton.
„Noordam", 24 Febr. van Rot
terdam te New-York.
„Oranje", AmsterdamJava,
passeerde 24 Febr. Kaap Fi-
nisterre.
„Oranjefontein", 24 Febr. van
East Londen te Durban.
Donderdag spreekuur
Comm. der Koningin
Naar de provinciale griffie
mededeelt, zal het spreekuui
van den Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-
Holland niet Woensdag 26 Febr.
doch Donderdag 27 Februari
worden gehouden van 10 tot
12 uur.
LIET LEVEN is goed en waai
en schoon en gelukkig
Vooral als men jong is en on
bezorgd, nog niet de keerzijde
van de medaille heeft gezien.
Want die is er ook. Er is helaas
maar al te veel, dat ons deze
wereld als een dal van tranen
doet gevoelen. De zorgen voor
een groot gezin, het tobben met
allerlei moeilijkheden, de be
proevingen, de slagen, het ziek-
zijn, het weken en maanden en
misschien jaren gebonden zijn
aan de beperkte ruimte van een
bed of kamer. In duizenderlei
vormen openbaart zich het leed.
het verdriet. Zóó is ook het le
ven. Moeilijk. Hard. Zwaar.
Taai-taai. Eentonig. Eenzaam.
Hulpeloos. Arm. Arme men-
schenkinderen. Tobbers. Aan
vaardt vandaag, in geloof, en
zóó tot uw troost en bemoedi
ging, het heerlijke woord van
Christus, dat Hij ook tot u per
soonlijk richt: „Al wie den wil
doet van Mijn Vader, die in de
hemelen is, is Mijn broeder en
zuster en moeder."
MARCUS
