WJMR BLEEF
te Hoorn
Het Joden verraad te Ursem
FFN UURTJE TELEX
7500 Nederlanders te Aken
in moeilijke omstandigheden
Nadeelig saldo betalingsbalans
geraamd op 600 millioen
De invoer is niet onbevredigend
Feestelijke viering 40-jqrig
bestaan van Middenstandsbond
y
Hoofdklasse
biljart
ktberichtén
NIEUW NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD- Vrijdqg 25 April 1947
PAG. 3
J
De juweelen waren het motief
Weinig medewerking van de Engelsche
autoriteiten
Maar driemaal zoo duur als in 1939
Grootsche huldiging van alle kanten
Politiek
&ick Alalvet
Ier van den Ned. Biljart'
ser de burgemeester van
mr. M. C. Leemhorst, da
e opening zal hebben ver-
allen zich 5 A 600 belang-
:n uit geheel Nederland op
iaal daartoe gebouwde tri-
'erdringen, om de verrich-
ade te slaan van de spelers
kampioenschap Nederland
ljart, kader 35/2.
Wat is kader 35/2?
zullen éven met de handen
ïaar zitten over deze tech-
litspyaak: 35/2. Wat is dan
tl? Op debeide biljarts, al
door De Keizerskroon te
m een hotel te Schagen,
geheel gerestaureerd door
r Feller, zullen zich langs
randen strooken bevinden
m breed. In deze strooken
iet geoorloofd zijn slechts
tramboles te maken. Zijn
e gemaakt,, dan moet I van
len (de speelbal niet mee-
over de 35 cm-lijn zijn
>m opnieuw een carambole
en maken. Op het vrije
ik kunnen vrije en grooter
orden gemaakt: Dit wat
e techniek van 35/2.
et zal brengen? Wie als
dsch kampioen uit de bus
n? Nog niets is-met zeker-
eggen. Dit zal worden uit-
op de groene lakens onder
licht in de Parkhotel*
te Hoorn.
lelast met de vernietiging
irculatie ingeleverde glas-
ïoewel de man blijft ont-
ijn de aanwijzingen tegen
anig, dat hij ingesloten is.
aan dezen handel circa
en hebben verdiend.
loord te Haarlem
niet opgehelderd
arige R. N-, die op 17 de-
imsterdarn werd gearres-
verband met den rcof-
ëlke in den nacht van 6
ril te Haarlem werd - ge--
naar het Rijksopvoe-
cht te Amersfoort, waar.
rca 8 maanden geleden
teruggebracht. Bij zijn
:n bij confrontatie .bleek
oende bewijs om hem in
houden.
soenbonnen voor j
hpoeder en soda
ïtraal Distributiekantoor
e, dat met ingang van 25
op de rant$oenbonnen
ïpoeder, per rantsoen ver
is 250 gram waschpoeder
250 gram so'da.
rieuze ontploffing
js zijn berichten binnen-
over een vliegende bpm,
sdagmiddag j.l. te Troyes
kilometer tenzuidoosten
omlaag gekomen, in
gedoken en ontploft -
een bom van het type
est zijn. Men veronder-
t het een experimenteel
uit Engeland afkomstig
woordvoerder van de
ambassade verklaarde
it dit onwaarschijnlijk
de Britsche proefprojec-
Iuite'nd boven de Noord-
eerd werden. De politie
heeft de zaak in onder-
res R.K. Jeugd-
rganisaties
selijke afdeeling van de
St. Andries" te Venray
op 15 Augustus a.s. een
congres van alle r.k.
sorganisaties. Er wordt
p ongeveer 20.000 deel-
mgen zijn verzonden
Kardinaal de Jong, Mgr.
immens, Bisschop van
en de ministers dr. L.
dr. Jos. J. Gielen, mr.
tarsseveen, dr. G. W. M.
luit.-kolonel A. H. J. Fl.
vele andere wereldlijke
ie autoriteiten.
RME DAGEN
ling Klimatologie van
te De Bilt deelt als
voor de maand Mei.
de gemiddelde neerslag
irmaal zal zijn. Over de
valt niets met vol-
irschijnlijkheid te zeg-
maand Juni wordt ver-
de gemiddelde tempera
normaal zal zijn. De
neerslag beneden nor-
ordt op gewezen, dat
.•achtingen betrekking
het maandgemiddelde.
nt, dat er steeds een
kan voorkomen, die
ïg naar den anderen
ïen.
uwe buslijn
ig van 4 Mei zal do
rneming. NACO een.
inleggén op Enkhuizen
ik, die om 10 uur van-
il starten,
N, 24 April. Aan-
kg witte kool 12.90;
afw. 9; 1150 kg gew.
.60—15.60; 825 afw. 3;
ten I 88.50; idem II
425 kg modjo 12.40;
I 45; 1260 kg idem II
idem III 15—34; 12.000
.40; 6900 kg peen III
5 kg peen IV 5.60.
De Rotterdamsche melkslijter, Sijbrand van der Dus-
sen, is met zijn gezin naar Californië vertrokken per
constellation van de K.L.M. Zijn zwager heeft daar
ginds een modelboerderij volgens Amerikaansch re
cept gekocht.
Voor het Bijzonder Hof te
Amsterdam stonden gisteren te
recht de twee hoofdverdachten
in de Jödenverraadzaak te Ur
sem, nl. de Eindhovensche agent
van politie G. Mosterd en Fr.
Weijers, eveneens uit Eindho
ven.
In ons nummer van 25 April '46
gaven, wij over deze zaak een uit
voerig bericht: Ten huize -van bur
gemeester v. d. Heuvel waren in
Febi-. '44 ondergedoken de Joodsche
fam.' Coster man en vrouw
een meisje van Joodschen bloede,
S. Philips.en J. Bakhuis uit Alk
maar, stiefzoon van Mr. Baron Tuyl
van Serooskerken. Op 'Dinsdag 22
Februari had een- inval in de bur-
gemeesterlijke woning plaats, waar
bij deze Joden, die een groote hoe
veelheid juweelen' bezaten met den
onderduiker door den S.D. gearres
teerd werden, terwijl, de juweelen
eveneens werden meegenomen.
Door ingewijden werd al dadelijk
van dit verraad verdacht de zwa
ger van den heer v. d. Heuvel, die
zoo nu en dan in Ursem verscheen,
qm er levensmiddelen te halen en
het vertrouwen van de. onderdui
kers had weten te winnen.
Hij was van de geheele situatie in
huize v. d. Heuvel op de hoogte en
wist zoowel van schuilplaatsen als
juweelenschat alles; op verzoek
van den heer Coster had hij eens
getracht enkele ruwe diamanten
te verkoopen, die hefn in een gla
zen buisje werden' meegegeven en
later weer werden teruggebracht.
De arrestanten werden naar
Eindhoven gebracht, vanwaar de
Joden via Arnhem en' Westerbork
naar Duitschland werden' vervoerd,
waar het echtpaar Coster zoo goed
als zeker in een vernietigingskamp
den dóód vond en tnej. philips na
een jaar in Birkenau vertoefd te
hebben in Rusland terecht kwam,
van waar zij na de bevrijding naar
Nederland terugkeerde. De onder
duiker Bakhuis keerde na een
maand gevangenschap in Amers
foort en Duitschland reeds in het
land terug.
oi ..in beslag genomen" dian an
ten zijn echter spoorloos verdwe
nen.
Bij 'het onderzoek van de zaak
Th. v. Gijzen, een V.-man van den
S.D. die ook zijn oog op deze Joden
en hun juweelen had laten vallen,
kwam de P.R.A. op het spoor van
Fr. W., die met zijn S.D.-vriendeh
van Gijzen nét 'n slag op voor was.
In Maart '46 werd W. te Amsterdam
gearresteerd; tot driemaal t°e was.
hij reeds eerder uit gevangenschap'
ontsnapt. Ook zijn mededader Mos
terd was al eerder verdacht van
andere delicten,* gearresteerd, zelfs
tot 4 keer toe; doch telkens wist hij
te bereiken, dat hij in vrijheid
werd gesteld. Totdat de Alkmaar-
sche P.R.A. hem arresteerde en
naar Alkmaaroverbracht.
Thans stond hij terecht. Een reeds
bejaarde 'oud-politieman, wiens
haardos in gévangenschap grijs go-
worden was. Hij maakte een ze-
nuwachtigen indruk, volgde nauw
lettend het getuigenverhoor en ont
kende meerdere malen op enkele
detailpunten.
De overval
Oud-burgemeester v. d. Heuvel
deed het relaas van den overval,
waarbij verd. Mosterd 'in burger
gekleed zich als „Jansen" voor
stelde. Hij bleek van de - situatie
volkomen op de hoogte te zijn. Hij
dreigde den burgemeester, den pas
toor én Kolenbrander, te zullen ar
resteeren, als hij niet vertelde, waar
de Joden zaten. v. d. HeuVel ont
kende echter, dat hij Joden in huis
had. Dezen hadden zich intusschen
verstopt, doch werden gevonden.
De heer v. d. Heuvel vertelde aan
Mosterd, dat hij kort tevoren een-
anoniem waarschuwingsbriefje had
ontvangen, waarop M. hem zei, dat
hij dat goed moest bewaren. De
verdediger, Mr. A. F. v. d. Meeren
uit ".Eindhoven wekte den indruk,
alsof hij wilde doen gejooven, dat
Mosterd zelf dat briefje had ge
schreven. Voorts zou hij tegen v. d.
Heuvel gezegd hebben: „Met die
Joden b°ef je geen medelijden te
hebben, want dat zijn geen men-
schen:" Verd. ontkende dit echter.
Behalve eenige koffers mei kleeren,
namen de S.D.-ers, 1 ook bonbons,
twee hammen, knotten wol en 'n
lap stof mee, alles toebehoo'ren'de
aan de fam. Coster, aldus verklaar-,
de Mevr. 'v. d. Heuvel. Haar zoon
Constant verklaard, dat M. met de
juweelen niet tevreden was; er
moest ook hog een glazen buisje
met ruwe diamanten zijn. Töèri dit
gezegd werd, stond het voor get.
vast, dat Fr. Weijers hier de verra
der was,- want die alleen wist van
dat buisje af. Verd. M. ontkende
ook hier naar dat buisje gevraagd
te hebben. Ook 'zou hij geen revol
ver gehanteerd hebben, zooals
meerdere getuigen verklaarden.
Get. Bakhuys weet niet waar in
Eindhoven de juweelen gebleven
zijn. Hij verklaart, dat M. hem la
ter in Eindhoven nog verhoord
heeft, heigeen verd. ontkent.
Mej. S. Philips, die met het echt
paar Coster naar Duitschland werd
vervoerd, heeft deze het laatst in
Birkenau gezien en neemt aan, dat
zij vandaar naar het crematorium
zijn gebracht.
Een minder-betrouwbare getuige
was de vertegenwoordiger J. v. d.
Echoot uit Vught, die in relatie
stond met Mosterd en Weijers en
van hen vernomen had, dat zij po
gingen wilden doen om het echt
paar Coster naar Zwitserland te
doen uitwijken. Het leek'„er echter,
veel.Op, dat het niet.zoozeer de be
doeling was de Joden te helpen
ontvluchten dan wel hen een groot
bedrag (1 a 2 ton) afhandig te ma
ken en de buit samen te deelen.
In hoe.verre get. v. d. Schoot hierin
betrokken was, kwam niet vast te
staan; hij ontkende pertinent in een
dergelijk complot betrokken te zijn,
doch de Pres., Mr.- Lammers,
scheenhem maar matig te geloo-
veq.
Get. P. Beers uit De Rijp had
verd. M. na de affaire in Eindhoven
ontmoet en geconstateerd, dat M.
hevig geschrokken was, toen het
gesprek op de Ursemsche geschie
denis kwam.
Get. A. Smulders, de vrouw, w"aar
verd. Fr.-W. mee samenleefde, ver
klaarde, dat W. herhaaldelijk be
zoek kreeg van M.; dat W. haar
gezegd had dat hij met den S.D.,
mee moest naar Ursem. Na de Jo-
denarrestatië had hij hier echter
niets meer over gezegd.
yx
Temidden van de ruïnes van
Aken met zijn thans nog 140.000
Zielen tellende bevolking (voor
den oorlog 162.000), wonen on-
geveer 7500 Nederlanders, men-
schen, die hier voor den oorlog
een zaak hadden of wel van Ne-
derianascne afstamming zon,
voornamelijk Limburgers. Tij
dens een onderhoud met een
Nedërlandsche autoriteit te
*Aken, vertelde deze, dat de ver
zorging van deze Nederlanders,
die wat de levensmiddelenvodr-
ziening'betreft door de Engel-
schen met de Duitschers wor
den gelijkgesteld, nog met groo
te moeilijkheden gepaard gaat.
Zij ontvangen, voórzoover zij al
thans geen lid zijn geweest van
een nationaal-soeialistische organi
satie, weliswaar iedere maand een
levensmiddelenpakket uit Nederland
doch voldoende is dit nog niet. Mén
heeft in den afgeloopen wmter
vooral het gemis aan brandstoffen
en aardappelen gevoeld. Schrijnend
vfior de hier wonende Nederlanders
is, dat zij geen pakketten van hun
familieleden in Nederland mogen
Krijgen, terwijl iedere Duitscher
deze, zonder dat hem moeilijk
heden® in den weg worden gelegd,
uit Engeland, Canada en Amerika
Tenslotte werd nog gehoord de
adj. van Politie A. P. Maas, die voor
de Illegaliteit nog- vóór de bevrij
ding in Eindhoven eén: onderzoek
had ingesteld en van Inspecteur v.
d. Staal vernomen'had, dat iemand,
die in verbinding stond met "den
S.D. (hetgeen verd. 'Mosterd ge
weest zou zijn) een anoniem briefje
aan burg. v. d. Heuvel geschreven
had; ook had deze %etuige van v. d.
Staal vernomen, dat Weijers van
den S.D.-er Weber f300 had ontvan
gen als Judasloon, waarmee W.
maar matig tevreden was. Deze
Weber, "die Vermoedelijk de juwee
len in ontvangst had genomen, was
ook als getuige opgeroepen, doch
niet verschenen.
Daar het Hof het noodig oordeel
de deze getuige te hooren en dé ver
dediger van Mosterd er op aan
drong dezen Weber te hooren, het
geen een heel ander,licht op de
schuld van zijn cliënt zou werpen,
werd het verder onderzoek uitge
steld tot 22 Mei a.s.
Pondenbalans staat er
gunstiger voor
De Betalingsbalans voor 194T,
opgesteld op basis van de laatst
beschikbare gegevens van het
Centraal Planbureau en van de
Nederlandsche Bank, vertoont
een deficit van f2.234.000.000.-
voor de goederen- en diensten
balans, welk deficit grooten-
deels door kapitaalsmutaties ge
dekt kan worden. Echter res-
teert dan nog een passief saldo
van f609.000.000.-.
Door de internationale prijsstij
ging, welke sedertdien is opgetre
den, is dé toestand thans ongunstf-
ger dan aan het begin van Ket jaar
kon wordep voorzien.
Een groot deel van het bestaande
tekort op de betalingsbalans is te-
Eere-doctoraten
Gemeentelijke Universiteit1
In een plechtige zitting van den
senaat der Amsterdamsche Ge
meentelijke Universiteit op 20 Mei
te 15 uur in de aula der universi
teit ter gelegenheid van de P. C.
Hooftherdenking zullen de eere-
dóetoraten in de letteren en wijsbe
geerte worden verleend aan. prof.
mr. P. N. van Eyck, Henriëtte Ro
land Holst, Camjlle Huysznans en
Herman Teirlinok.
Frits Lugt, die aanvajikelijk even
eens het eere-doctoraat zou ver
werven heeft den senaat medege
deeld, dat hij om principieele re
den dit eere-doctoraat niet wen%cht
te aanvaarden.
rug te voeren op een tekort aan dol
lars, of daarmede gelijk te stellen
valuta.Het dollarprobleem voor
1947 zal een te nijpender karakter,
krijgen, doordat tal van posten,
welke onder het programma van
1946 zijn besteld, tengevolge van de
destijds lange levertijden eerst ge
durende 1947 worden afgeleverd en
in dit jaar dienen te worden betaald.
Er bestaat goede hoop, dat in de
naaste toekomst de eerste tranche
van 100 millioen dollars van het
crediet van 500 millioen dollars, dat
bij de internationale bank voor hér-
stel eq wederopbouw is aange
vraagd, ter beschikking komt, ter
wijl uit hoofde van vrijwillige li
quidatie van Amerikaansche effec
ten door omzetting van het provenu
in een binnenlandsche dollarleening
op een tweede 100 millioen dollars
wordt gerekend.
Ook de deviezenbegrooting voor
Canada sluit met een tekort.
Relatief gunstiger is het beeld
van de pondenbalans. Terwijl in
1946 de pondenvoorziening nog
een financieringsprobleem van
de eerste orde vormde en het
-slechts met dè grootste moeite
geluktp met behulp van credie-
ten hel niet - gedekte gedeelte
van het invoerprogramma te
financieren, is voor 1947 het
evenwicht in den civielen sector
naaf alle.waarschijnlijkheid met
eigen middelen bereikbaar.
Voor de financiering van de mili
taire aankoopen van 1 Maart 1947
af zulleh, zoodra de herziene mili
taire programma's ter beschikking
staan, onderhandelingen met de
Britsche treasury worden aange
knoopt.
De ontwrichte handel en de
enorme transportmoeiiijKneoen
in aanmerking genomen was de
invoer van goederen in de
laatste vier maanden van 1945
volgens de Deviezennota zeker
niet onbevredigend te noemen.
Met een hoeveelheid van 700 a
800 ton per maand werd ruin!
een derde gehaald van de hoe
veelheden, die men voor den
oorlog placht in te voeren.
Dit niveau werd voortgezet tot
Juni 1946. Daarna steeg het aan
zienlijk en schommelde tot het eind
van dat jaar tusschen de 1000 en
1300 ton per maand, een cijfer, dat
tegenover een maandgemiddelde
van ca. 2000 ton in 1939, de omstan
digheden- in aanmerking genomen,
zeker geen al te slecht figuur slaat.
Hierbij moet er in de eerste plaats
op worden gelet, dat de prijzen zeer
sterk zijn gestegen: de invoergoede-
ren'-zijn thans ca. driemaal zoo duur
als in 1939. Over het geheele jaar
1946 is ongeveer de helft ingevoerd
van de hoeveelheid van 1939, ter
wijl het bedrag, dat in 1946 betaald
moest worden, ongeveer anderhalf
maal zoo hoog was als dat in 1939.
De invoer gedurende 1945 en 1946
was overigens nog verre vanvol
doende om in de bestaande behoef
ten te voorzien.
Uitgedrukt in percentages van de
waarde van den totalen invoer kan
voor de oncferlinge verhouding van
de vief hoofdcategorieën het vol
gende worden opgemerkt: voor
grondstoffen en half-fabrikaten be
droeg het aandeel in de jaren 1937
tot 1939 gemiddeld 56% van "het to
taal, terwijl in 1946 deze categorië
was teruggeloopen tot 49% van het
totaal. De categorie productiemid
delen steeg daarentegen van gemid
deld 15% tot ruim 21o/0, tengevolge
van de groote behoefte aan outil
lage en de sterk gestegen'prijzen io
deZen sector. De percentages -van
consumenten goederen en hulpstof
fen bleven op ongeveer hetzelfde
niveau met resp, 15o/0 én 14%. De
betaling van de hierboven genoem
de importen in 1945 en 1946 moest
grootendeels uit saldi, Credieten en
uit de opbrengst van exporten ge
schieden.
kan ontvangen. Ook de schoenen
positie der Nederlanders in Duitsch
land is zeer' precair,' daar dè .ver
deeling hiervan geheel bij de
Duitschers berust.
Langdurige zuivering
Onmiddellijk na de capitulatie
van Duitschland hebben alle in
Aken en Keulen Wonende Neder
landers hun passen moeten inleve
ren. Pas nadat gebleken is dat zij
niets op hun kerfstok hebben, ont
vangen zij deze tefug. Deze zuive
ring, die geschiedt onder leiding
van den Centralén Raad voor de
Zuivering te Berlijn, zal, naar het
zich laat aanzien nog twee jaar in
beslag nfemen en tot nu toe heeft
b.v. in een stad als Keulen slechts
5% der Nederlanders een nieuwe
pas ontvangen. Veel kwaad bloed
heeft het evenwel gezet, dat zij, die
dan eindelijk in het bezit zijn ge
steld'van'een "pas, van de Engel
sche autoriteiten geen toestemming
krijgen een bezoek van enkele da
gen dan hün familieleden in Ne
derland te .brengen. Dit geldt zelfs
voor sterfgevallen. Het" gevplg van
deze strenge houding is, dat velen
de grens op clandestiene wijze over
schrijden. Volgens de Nederland
sche autoriteiten in West-Duitsch-
land zou het gewenscht zijn dat de
Nederlanders in" de grensstreek, die
in het bezit zijn van een pas, ten
minste éénmaal in de gelegenheid
worden-gesteld hun familieleden in
Nederland te gaan bezoeken.
Onder de Nederlanders in de
Duitsche grensstreek zijn vele
mijnwerkers en textielarbeiders,
die op het oogenbiik dp wacht
geld staan. Aan de andere zijde
van de grens, in Nederland,
zijn deze menschen broodnoo-
dig, doch tot heden werd door
de Engelsche autoriteiten ieder
verzoek om naar Nederland te
mogen vertrekken geweigerd.
De gezondheidstoestand van vele
Nederlanders laat te wènschen óver
en het zou mogelijk,moeten zijn, dat
b.v. twee Nederlandsche artsen uit
Vaals, enkele keeren per week naar
West-Duitschland. kwamen.
Er bestaat op het oogenbiik een
groot gebrek aan versche groente
en volgens zegslieden zou een klein
aantal auto's met groente uit Ne
derland reeds een groote vërlich-
'ting kunnen brengen.,
Primitief onderwijs
Het onderwijs aan de Nederland
sche kinderen is nog zeer primitief
en er is een groot gebrek aan leer
krachten en leermiddelen. Daar
men niet over leesboekjes beschikt
wordt b.v. leesles gegeven aan dt
hand van in België gekoehtc
Vlaamschè krant,en. Ook het gemis
aan Nederlandsche literatuur en
kranten doet zich onder de Neder
landers in West-Duitschland zeer
gevoelen. Een diplomatiek ambte
naar in Keulen, vertelde dat hij de
laatste drie maanden geen Neder
landsche krant onder de oogen had
gekregen.
Positie
Ned. Passagiersschepen
Donderdag 24' April:
„Aalsdijk", 23-4 van St. John
.(N.B.) naar Rotterdam.
„Arkeldijk", RotterdamGolf van
Mexico, 24-4 te - Antwerpen.
„Axeldijk", VancouverRotter
dam, 22-4 van San Francisco naar
Los Angelos.
„Celebes", Batavia—Amsterdam,
23-4 Van, Port-S»id.
„Nieuw-Holland", Amsterdam
Batavia; 23-4 van Suez.
„Valerius", New OrleansRotter
dam, 24-4 te Antwerpen.
„Veendam", New-York—Rotter
dam, 26-4 v.m. te Southampton ver
wacht.
Prijscontrole in de
confeetie-industrie
De prijscontrole heeft sedert
Maart in Amsterdam en omgeving
17 coniectie-industrieën gi.-ndlg
onderzocht. Het bmek dat tegen 16
bedrijven procesverbaal moest wor
den opgemaakt, in verband met
.overtreding van de prijsvoorschrif-
ten. Het overtredingsbedrag bedroeg
in twee gevallen 1 resp. f 130.000.- en
f 126:000.-. Het onderzoek In deze
branche wordt met krhcht voort
gezet.
Dezer dagen is uit het
kanaal bij de Tweede
Dongensche Sluis té* Til
burg het lijkopgehaald
van een onbekenden man.
Het lijk is thans geïdenti
ficeerd als dat van den 42-
jarigen L. van Hest uit de
Staringstraat* te Tilburg,
die sedert een maand ver
mist werd. Twee scha
renslijpers kregen gister-
Op Zaterdag 3 Mei a.s. geheel afgebrand. De Koningin zal een bloem-
des namiddags te kwart brand ontstond in een hou- stuk leggeft bij het geder.k-
voof zes zal in de bovenhal ten mét riet bedekte teeken voor de gevallenen
van het Bossche Stadhuis schuur. Door den sterken en een rede uitspreken.
een bijzondere plechtig- wind sloeg het over op de De 18-jarige landbouwers
heid plaats hebben. In het woning met aangebouwde
daartoe opgerichte efjiitaaf, schuur en een stroo-klamp.
knecht A. Kievit te Haar
lem was met een wals,
welke door een paard
.werd getrokken, op weg
naar een weiland. Door
een mankement aan het
voertuig schrok het paard
en sloeg op hol, waardoor
oogenblikHen K. van den bok werd ge-
avond, nadat zij te Hilva- door de burgerij' tot stand In e*hkele
renbeek een flesch spiritus gebracht, zal een rijk be- stond het geheele complex slingerd eq onder de 300-
hadden leeggedronken, ru- werkt schrijn» met herin- in liéhterlaaie. Aan blus- kg zware walscylinders te-
zie. Het geyolg was, dat er" neringen aan gesneuvelde schen viel niet te denken.'recht kwam. Hij was op
een vechtpartij ontstond, Bosschenaren worden, S6" Het grootste deel van den slag dood. Het Ameri-
waarbij een hunner, tenge- plaatst. Dit schrijn bevat inboedel ging verloren, kaansche s.s. „Robert H.
volge van een slag, voor naast brieven en persoon- terwijl twee paarden en Harrison" groot 7181 brt.
de wielen van een juist lijke eigendommen Van de eenige varkens in de vlam- en eigendbm van de Alas-
passeerende vrachtauto te- gesneuvelden een do»u- men omkwamen. De scha- ka S.S. Co, Ine te Seattle,
recht kwam. De man, de mentatie van 's-Hfertogen- de is aanzienlijk. 3 Mei dreef gisteren beneden'
bosch in oorlogstijd. Ver- a.s. des namiddags om 3 Plymouth in het Kanaal
moedelijk is dit het eerste uur wordt nabij de Woeste roqd. Het schip had zijn
documentaire gedenktee- -Hoeve een -plechtige her- schroef verloren en seinde
ken, dat in Nederland tot denking gehouden ter na-
stand is gekomen. J.l. gedachtenis van hen, die
den van ons land, werd op Woensdagmiddag, is. de vielen als represaille voor
slag gedood. De dader A. landbouwschuur „Het Va- den aanslag op Rauter.
van Balkom, tut St. Oeden- gevuur" van de familie H.M. de Koningin is voor
rode werd gearresteerd. De Timmermans te Lepel- nèmens bij deze plectitig-
46-jarige P. Meyboom, wo
nende te Rotterdam, voor
heen stoker op de groote
vaart, doch deii laatsteh
tijd .zwervende in het Zui-
om assistentie. Daarop is
de „Zwarte Zee?' t Van L.
Smit Co's internationale
sleepdienst van Plymouth
uitgevaren, teneinde de
„Robert H. Harrison" bin-
chauffeur treft gèen schuld straat bij Bergen op Zoom heid aanwezig te zijn. De nen te sleepen.
(Van onzen eigen redacteur)
TER GELEGENHEID van het veertigjarig bestaan heeft de
Katholieke Diocesane Middenstandsbond in Haarlem een
Congresdag gehouden, die werd bijgewoond door honderden
leden van den bond en 'opgeluisterd door de aanwezigheid van
talrijke kerkelijke en wereldlijke autoriteiten. Niet alleen hierdoor
werd deze feestdag een schoone herinnering in de annalen van
het Katholiek vereenigingslevën, ook niet alleen door de be
geesterende woorden van onderscheiden sprekers, maar vooral
werd deze viering tot een heerlijk leest door den wil en de blij
moedigheid van allen, om in vollè vertrouwen en met onver-
flauwbaren moed door te gaan op den vrijwillig gekozen weg
en wel zoo- door te gaan, dat het ledental van elfduizend georga-
niseerden bij den N.R.K.M.B. bisdom Haarlem bij hei gouden
.jubileum aanzienlijk zal zijn vergroot.
van Haarlem, vertegenwoordigers
van velschillende Katholieke orga
nisaties, de bondsvoorzitter en vele
andere autoriteiten, ook uit .het
Katholieke politieke leven.
Allereerst gaf de voorzitter, de
heer v. d. Brule, een overzicht over
de afgeloopen perioden, waarin hij
verschillende behartigenswaardige
woorden wist te zeggen over het le
ven in het kader van den Midden
standsbond en waarin hij o.m. aan
drong op kadervorming, die nu zeer
nodzakelijk is geworden, nu meer
dan ooit.
Eerlijk in handel, Christelijk
in wandel.
Het geheele Bisdom was
vertegenwoordigd.
Dat was de gedachtengang die
•door dit lustrum liep als een gouden-
draad van Katholieke opvatting, tot
uitdrukking gebracht in de vele
wenschen die werden geuit in den
-loop van den dag.
Reeds den avond tevoren waren
talrijke leden in reünie bijeengeko
men, om met elkaar, kennis te ma
ken, die van alle hoeken van het.
Diocees waren komen opzetten naar
de Bisschopstad Haarlem, terwijl
gistermorgen het feest werd begon
nen met een plechtige H. Mis, op
gedragen door denBondsadviseur
Rector Kraakman, in de trotsche
St. Bavokerk, waarbij hét koor o.l.
van Dr. Kat de gezangen uit
voerde. Een' waardig begin dus van
dezen glorierijken dag, er op wijzend
dat het bewustzijn van Gods onont
beerlijke steun in het verenigings
leven levendig is onder.de Katholiek
georganiseer.den.
De Centrale vergadering, die hier
na werd gehouden, stond in het
teeken van- hardnekkige,* maar
vriendschappelijke debatten, oger de
verschillende regeeringsmaatregelen
en over allerlei besluiten, die tot on
tevredenheid van den Middenstand
werden en worden genomen. Maar
dit is een feestelijke weergave van
een feestelijken dag en daarom el-,
ders iets- meer over deze debatten.
Hiér zij echter gememoreerd, dat
op voorstel van den voorzitter den
heer H. E. v. d. Brule, de oud-bonds
voorzitter de heer E. J. M. Stumpel
tot eerelid van den Diocesan en bond
werd benoemd, als een kleine palm
tak voor de,vele en ongekende ver
diensten, die hij in deze organisatie
op zijn naam heeft staan.
De groote .feestvergadering.
Na de -ontvangst op het prachtige
Stadhuis, waar de wnd; burgemees
ter de heer/Geluk den afgevaardig
den eenigp mooie gedachten meegaf
over het vereenigingsleven van den
Katholieken middenstander en waar
hij hen voorts opriep om gezamen
lijk mede te werken aan het na
leven'van de door de overheid 'ge
geven voorschriften, ging de groote
stroom van deelnemersop naar de
Concertzaal, waar de fêestvergade-
ring zou worden gehouden.
Hier wareq ook -de vele -autoritei
ten aanwezig. Zijne Hoogw. Exc. de
Bisschop van Haarlem, die in Rome
is, had zich laten vertegenwoordigen
door den Vicaris-Generaal Mgr. N.
A. Ammerlaan, voorts was aanwezig
da Deken van Haarlem, Rector
Brans van de K.J.M.V. en apdere
geestelijke autoriteiten; waaronder
wij nog opmerkten, Deken Kuijs,
vroeger van Schagen. Verder gaven
blijk van hun belangstelling o.a. de
Commissaris van de Koningin in
Noordholland, Z.E. Baron de Vos Van
Steenwijk, het College van B. en W.
Dan nam Dr. A. Olierook, de oud-
geestëlijk adviseuy, het woord, om
'de aanwezigen en over hun hoofden
heen alle georganiseerden en hen,
die dit nog niet zijn toe te spreken
en richtlijnen mee te geven hoe zich
te hoqden in een wereld, die niet
gelukkig kan zijh zonder princi-
.pieele menschen en zonder karak
ters, die weten waar het op staat.-
Hij ontvouwde de doelstellingen
van de Katholieke -organisatie's in
het algemeen en de redenen, waar
om een Katholiek alleen ,in zijn
eigen organisatie zich op zijn plaats
kan voelen, ook al worden van den
anderen kant dikwijls veronderstel
lingen fffeuit, dat de eenheid in de
zen tijd boven alles moet gaan.
Hij wijdde voorts gevoelvolle
woorden aan, zooals hij dat uit
drukte „de mannen van het eerste
uur", die met voorbijzien van eigen
belangen „zich geheel en al opoffer
den voor het idealistische werk-en
met namen herdacht hij zijn oude
schoolvriend Chris Jansen, die zijn
leven lang trouw ble'ef aan zijn
principe en zijn organisatie tégen
alle stormen, tegenkantingen en
moeilijkheden in. Hij, de fiere strij
der, heeft nu zijn levend monument
„schoot in zijn doelstellingen, God
welgevallig om haar principe,"
Dan riep spr. allen op, om de we
reld gelukkig te maken en te her
vormen, „eerlijk in- handel en
Christelijk in wandel" te hervor
men n.l. door de wet van Christus
zelf.
En /hij besloot met de aanwezigen
er op te wijzen, dat dit feest niet
alleen was een mediteeren over het
verleden, maar het moest .een ba-
zuinstoot zijn om met kracht te
werken naar het-gouden jubileum
toe.
Niet alleen stoffelijke welvaart
Mgr. N. A. Ammerlaan wenschte
namens den Bisschop de jubilee-
rende bond geluk met dit lustrum,
hij noemde dit een feit van betee-
kenis en voldoening. Ook Mgr. sprak
vérder een wóórd van dank aan al
len; in het verleden en heden, die
zich gegeven hebben met al hun
krachten voor hun eigen organisa
tie. Hij wees er op, dat stoffelijke
welvaart niet alleen de prmnsch ge
lukkig kon maken, maar dat er een
levensbeschouwing moet zijn, zon
der welke een wereld niet kon ge
dijen.
Als laatste bijzonderheid vertelde
Mgr. Ammerlaan, dat een verzoek
naar Rome onderweg was, om den
voorzitter de eereteekenen „Pro
Pontifice et Ecclesia" te overhandi
gen, welk verzoek de Bisschop nu
wel persoonlijk zou onderstreepen.
Dit ontlokte een groot enthousias
me aan de vergadering.
Tenslótte bood de heer J. Bakker
namens alle leden het geschenk van
de afdeelingen aan, n.l. 15.000.
voor hét Chris Jansenfonds, terwijl
hij als tweede geschenk -ruim elf
duizend ledën kon afdragen aan het
Hoofdbestuur.
Verschillende spreker, o.w. den
bondsvoorzitter, namen nog het -
woord, om dén jubileerenden Dio-
cesanen bond te complimënteeren.
Ook waren tal van schriftelijke
fèlicitati'e's binnengekomen, o.a.
van den Minister-President, van de;
Ministers Gielen, Fievez, v. Maars-
seveen en een zeep uitvoerig van
Minister Huijsmans, die wees op' de
groote noodzaak van een princi
pieele organisatie.
Ook de bloemen ontbraken niet,
deze waren van alle kanten binnen
gekomen, waarbij in het bijzonder
dient te worden gereleveerd- de
prachtige altaarversiering door de
afd. Eisse.
Deze feestvergadering werd opge
luisterd door het knapenkoor, dat
diverse prachtige liederen zong,
waarbij men de mooie stemmen
van eenige jongens volop kon be
wonderen.
Deze mijlpaal was een waardige
in de geschiedenis van de Dioce
sane Hanze, die een krachtige aan
sporing zal zijn op den weg naar
het gouden lustrum over tien ja
ren.^
Vr
Noorsehe soldaten naar
Amsterdam
Van begin Mei af zullen gedu
rende twee maanden telkens voor
vijf -dagen 200 Noorsehe soldaten
van de bezettingstroepen In
Duitschland hun verlof in Amster
dam -komen doorbrengen. Circa
2000 Noren zullen dit voorjaar on
ze hoofdstad 'bezoe-ren.
fVT IS een van de wooidtn aie
de menschheid het meest irj
den mond heeft en iedereen
meent daarvan verstand te héb
ben. Terwijl het meestal toch
zoo is. dat men van dit begrip
nog niet de geringste voorstele
ling heeft. De inhoud vail dit
woord behoort voor de meeste
menschen tot het meest vage en
onduidelijke van hun kennis.
Het is vermakelijk te hooren
wat er zooal aan wijsheid ver
kondigd wordt. Gewoonlijk
komt het hier .op neer. dat geen
enkel openbaar bestuurslichaam
deugt en dat iedereen zich in
zijn persoonlijke belangen bena
deeld waant. Oplossing van pro
blemen', middelen ter verbete
ring, maatregelen om te voorko
men of te bestraffen worden
met gemak en wonderlijke een
voud aan de hand gedaan: Ook
hier staan, zooals overal de
beste stuurlui aan wal. Maar
deze 'primitieve politici 'van den
kouden grond kunnen er mis
schien voofloopia hun voordeel
mee doen, wat voorzichtiger te
zijn in hun uitspraken.
door J. S. FLETCHER
28.
Hij nam de portefeuille op en
maakte de leeren band los, die haar
gesloten hield. „Natuurlijk enkele
papieren," zei hij. „Wat is dit eer
ste? Een rekening van het Minerva
Hotel, in Londen-City. Daar nam
Dick toen zijn intrek. Dit kan ,ons
van nut zijn. Ik was al benieuwd
hoe'we hem in Londen zouden kun
nen naspeuren als dat noodig zou
worden. Nog meer papieren. Die
zullen we later wel eens nakijken.
En hierzijn bankbiljetten!
Uit een der vakjes haalde hij een
pakje bankbiljetten van de Bank
van Engeland. Hij spreidde ze uit
en toonde ze aan Rachel, die terug
deinsde. >-
„Net wat ik dacht," vervolgde
Blake. „Hij kwam hier om ze in
veiligheid te brengen. Dat zou er al
dan niet op kunnen duiden dat hij
zich in gevaar ging begeven. Laat
ons ze -nu eens tellen."
Rachel bleef als verlamd zitten,
terwijl Blake de biljetten, krakend
van nieuwheid, telde.
„Er zijn hier tien biljetten van
vijftig Pond, veertig van tien Pond
en twintig van vijf Pond", ant
woordde hij tenslotte. „Dat maakt
samen een bedrag uit van duizend
Pond. Hij nam er vijftien honderd
op bij de bank in Lombard street.
Dus verliet hij hier de kamer met
vijfhonderd Pond op 2ak.
„Wat beteekent dat?" zei Rachel
fluisterend.
„Dat toont duidelijk aan dat h(j
hier gauw terug wilde komen, dien
nacht, zoU ik zoo denken," ant
woordde Blake terwijl hij de bank
biljetten weer samenvoegde en ze
in de portefeuille stak. „En het pro
bleem dat we moeten oplossen is
nog altijd hetzelfde oude. Waar ging
hij diep avond heen en waarom
ging hij? Ziet u? We moeten Terug,
terug, terug! De oplossing van het
mysterie ligt niet in - het heden,
noch in Februari, maar vóór uw
broer Dick van hier verdween. Een
ding kunnen we misschien al di
rect navorschen. We weten, dat hij
hier in de omgeving schulden had.
Is hier iemand in,de onmiddellijke
omgeving die hij kon bezoeken om
zijn zaken direct af te handelen?
Rachel schudde het hoofd.
„Ik weet het,niet-, ik weet. het
echt niet," antwoordde zij. „Ik "weet
weinig van zijn zaken af. Ik weet
dat, toen hij vertrokken was, de
menschen mijn vader lastig vielen,
maar ik weet niets van de details af.
Waaróm zou hij overigens zoo ge
haast zijn geweest, dep eersten
avond van zijn aankomst? En als
hij alleen iemand betalen wilde,
waarom kwam hij dan niet terug?
Neen! Het komt me voor dat, wan
neer hij Werkelijk vijfhonderd Pond
bij zich hield toen hij dien aVond
deze kamer verliet, het voor een
heel speciaal doel was en dat hij
zich in gevaarlijk gezelschap ging
begèven. Ennu ja, u begrijpt
Wel wat ik ver,der denk."
,|Zeker!" zei Blake. ,,Wel, we we
ten nu in iéder geval iets. Laat ons
nu eens-naar die papieren kijken."
Een snelle blik op den verderen
inhoud van de portefeuille toonde
Blake, dat de eigenaar ervan er niet
Veel van documentaire waarde in
had opgeborgen. Er was een brief
Van hemzelf, geadresseerd aan Ri
chard Malvery, poste restante Li
verpool, een program van een con
cert aan boord van den oceaanstoo-
.mer waarmee-Richard van Montreal
"was vertrokken, verder twee of drie
betaalde hotelrekeningen en heèl
wat winkelbonnen voor kleine aan
schaffingen in Liverpool en Londen.
En dan was er een stevige gele
enveloppe waar Blake een telegram
uit haalde. Hij floot zachtjes toen
hij het las.
„Dit zou een spoor kunnen betee-
kenen," zei hij. „Dit is een, telegram
dat naar Dick in Londen werd ver
zonden. Kijk, ziet u uit welke plaats
het afkomstig is?"
Rachel keek naar de aangeduide
plaats.
„Shilhampton!" riep ze Uit.
„Precies, Shilhampton, en op den
zelfden dag dat Dick hier is ge
weest," zei Blake. „Alstublief. Zoo
duidelijk als 't maar kan. Afgezon
den vanuit Shilhampton om half 9
's morgens en ontvangen in Londen
om kwart over 9 op 27 Februari.
Een korte boodschap, nietwaar?
Vijf woorden: „Uier steeds op ge
wone plaats". En geen onderteeke-
ning. Welnü, „hier" beteekent Shil
hampton; „steeds" beteekent van
daag of morgeh, op welken tijd ook
in de onmiddellijke toekomst; „ge
wone plaats" toont aan, dat er vroe
ger ergens een plaats in Shilhamp
ton was waar Dick gewoon was,
iemand te ontmoeten. Kunt u zich
nu misschien iemand herinneren,
dien hij daar gewoon was te be
zoeken?"
„Nee," zei Rachel. „Ik herinner
me niet, dat hijiemand in' Shil
hampton kende. Ik heb nooit zijn'
vrienden gekend. Hij ging altijd
daarheen, waar hij zin had heen te
gaan; hij deed waar hij idee in had
en. Ik geloof, dat hij enkele onge-
wenschte relaties had."
„Klaarblijkelijk wel," zei Blake.
„Nu, wie dat telegram dan ook mag
hebben verzonden, hij moest op het
opgavebiljet zijn naam en adres
zétten, al liet hij het telègram dan
ook ononderteekend, dus kunnen
we misschien langs dien Weg den
afzender te weten komen. Maar dan
rtog, wat verhindert een afzender 'n
valschen naam en een valseh adres
op te geven? De menschen van het
postkantoor weten dat. niet."
„Het ziet er hopeloos uit," zei
Rachel vermoeid. Ze stond uit den
stoel' op en keek droefgeestig naar
de- portefeuille en den inhoud er
van. „Wat bent u van plan met deze
dingen te gaan doen?" vroeg ze.
„Ik zal de hotelrekening en het
telegram bij me steken," antwoord
de Blake. „Ik zal naar Londen gaan
en zien of ik iets te weten kan ko
men in dat hotel; daar ligt een kans
Ik zal nu even de nummers van de
bankbiljetten noteeren en dan sluit
u alles weg, de bankbiljetten ook.
U heeft toch een brandkast in huis?'
Wordt vervolgd.
