DE GEER VOELDE ZICH NA ZIJN AFTREDEN
NIET MEER VERANTWOORDE LIJK
Was de opdracht voor Indië serieus
Gerbrandy js voorzichtig met antwoorden
&E UniiBO*,
Geen nieuwe politieke koers
van de K.V.P.
r
Treinen .reden
op elkaar in
Staatsraad Kan
overleden
AMERIKA HEEFT BELANG
bij de uitvoering1 van Linggadjati
Van Opa Riparato:
Bom van 1000 kilo ontploft
bij vervoer naar de Leusderheide
Voor Alkmaar en omgeving
v -
Flitsen uit de Londense tijd
in de rechtzaal
Zal het hard tegen hard gaan in Indonesië?
Truman's plannen
goedgekeurd
De Unie-bom van Opa Riparato
Openingsrede van Partijvoorzitter
Andriessen
Hooic redacteur H. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten-
Directeur E. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-40 per
kwartaal; ƒ1.20 per maand;
incL incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum 2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum ƒ4:-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in alle^edities 30 cti
Buiten God is 't-
nergens veilig
Vondel
ZATERDAG 10 MEI 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11223
BUREAUX:
ALKMAAR: Lqngestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red-),
K 2200
HOORN: Draafsingel 59, Tel-
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DÉN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
- v - i
B^E EERSTE DAG van de behandeling van de zaak tegen de oud-minister-pre
sident Jhr. de Geer werd in hoofdzaak besteed met het horen van be
langrijke .getuigen. Drie ministers uit het jiondense Kabinet en twee van
pnze diplomatieke vertegenwoordigers legden verklaringen af. Uit de op
schrift gestelde verklaringen van wijlen Von Ribbentrop en de mondelinge ge-
tuigênis van Otto Bene, de vroegere gemachtigde van de Düitse regering te
Den Haag, bleek, dat de Duitsers politieke munt trachtteh te slaan uit de
terugkeer van de Geer naar Nederland. Onze Ambassadeur te Brussel had
uit gesprekken met yerdachte in 1941 te Lissabon, de indruk gekregen,, dat
deze overtuigd was, dat Duitsland de oorlog zou winnen. Dé landverradèrs
Voorhoeve en Goedewagen hadden hun bemiddeling verleend bij het verschij
nen van verdachte's brochure „Synthese in de oorlog". De 76-jarige ver
dachte maakte een kalme indruk en antwoordde op 'n vraag van de'President,
dat hij zich zelf zou verdedigen
DE OUD-MINISTER was ten laste gelegd, dat hij zich door des
tijds de Nederlandse bodem, te betreden, begevèn heeft in
de macht van de vijand" en daardoor bij de bevolking van het
bezette gebied de indruk moest wekken, dat hij als gewezen
minister-president geen heil meer zag in de voortzetting van de
strijd en daarmede de vastbeslotenheid van het Nederlandse
volk de oorlog voort te zetten, aan het wankelen dreigde te bren
gen. Ten aanzien wan de brochure is de Geer ten laste gelegd,
dat hij door het pubhceren van dit door^de Duitsers goedgekeur
de boekje (de vrije meningsuiting was toen streng aan banden
gelegd) een gedachte propageerde, die lijnrecht in strijd was
met de ideologische gr.ondslagen waarop de Nederlandse staat
berustte.
Het getuigenverhoor
Nadat de president allereerst en
kele vragen, had gesteld aan de he
ren Posthuma, oud-hoofdcommissa
ris en Heyink, hoofdinspecteur van
politie te Amsterdam, betreffende
liet vooronderzoek, kwam als ge
tuige voor de heer J. G. Sillem, tij
dens de oorlog Nederlands gezant te
Lissabon. Deze verklaarde, dat toen
het aan het gezantschap bekend
werd, dat de Geer van plan was
naar Nederland te reizen, de heer
van Pallandt verdachte dit had ont
raden, Kort voor' hij naar Neder
land vertrok, waren de heren Sil-<
lem èn-van Pallandt bij dei Geer in
zijn hotel te gaSt. Er werd toen
niet over zijn reis naar Nèderland
gesproken en ook niet over Indië.
Wij kregen de indruk, aldus de heer
Sillem, dat de Geer zich verzoend
had met de gedachte naar Neder
land te gaan.
Op de vraag van de President,
waarom niet over'Indië werd ge-'
sproken, antwoordde getuige, dat
men te Lissabon meende, dat de
Geer .te oud was voor een verant
woordelijke zending naar Indië. Men
dacht meer, dat het een opdracht
was om hem bezigheden te ver
schaffen.
Getuige vertelde verder,dat op 3
Februari 1941 de Geer bij hem ge-
komeh was met de mededeling, dat
hij na rijp beraad toch besloten had
naar Nederland terug tê gaan. Hij
verlangde er naar zich bij de ove
rige leden van zijn gezin te voegen.
De heer Sillem had de oud-minister
toen gewezen op de omstandigheid
dat zijn terugkomst in Nederland
de geestkracht van het Nederlandse
volk nadelig zou beïnvloeden.- Im
mers men zou het in Nederland
kunnen opvatten als een soort
vlucht, een gebrek aan vertrouwen
in de kracht van de geallieerden.
Of verdachte tijdens zijn verblijf t,e
'Lissabon contact heeft gehad met
de Duitse gezant aldaar, kon getui
ge niet met zekerheid zeggen. De
heer' Sillem nam echfgr aan, dat
zulk eeh contact er Wel geweest is,
omdat verd. een Duits visum-nodig
had om naar Nederland te reizen.
Uitvoerig liet het Hof zich door de
heer Sillem voorlichten over het
vertrek van Jhr. de Geer uit Por
tugal.
Op de vraag van de militaire
raadslieer, gen. majoor A. R. v. d.
Bent, of verdachte bij aankomsten
Portugal nog het plan had naar
Indië te gaan, antwoordde.-deze be
vestigend. De getuige mr. B, Ph. v.
Rarinxma tkoe Slpoten, Nederlands
ambassadeur in Brussel, verklaar
de, dat hij in Ljssabon met verd.
gesproken heeft. Rij kreeg daar de
indruk, dat Jhr. de Geer overtuigd
v/as, dat Duitsland de oorlog zou
winnen. De getuige kon met zeggen
of Jhr. de Geer. een eventuele Duit
se overwinning aangenaam zou vin
den. Wel zeide gétuige, dat Jhr. de
Geer, sprekende over zijn reis naar
Nederland, gezegd had: „ik ben geen
minister meer en heb de vrijheid
als privé burger te gaan waarheen
ik wil". t
Dit heeft verdachte ook aan an
deren. gezegd. Uit de voorgelezen
getuigenverklaringen blijkt dit ook
steeds weer.
•Gerbrandy aan het woord
Oud-minister, prof. dr; P. S. Ger
brandy is de volgende getuige.
Over het ontslag van Jhr. de Geer
als minister-presidept vertelt prof.
Gerbrandy, dót dit niet geheel
vrijwillig is geschied. Hij wenst
zich echter niét uit te laten over
de redenen, die tot dit ontslag de
aanleiding hebben gegeven.
Pres.: „In Augustus 1940 vroeg
ihr. de Geer, toen hij nog minister
president was, verlof om een va-
cantiereis naar Zwitserland te ma
ken, hoe vond u dit verzoek? Be
vreemde -ü dat?"
Prof. Gerbrandy, die na elke vraaS
Van dp president lang aarzelt en de
indruk maakt, dat hij niet gaarne
de interne dingen uit de diploma
tieke sfeer in het openbaar behan
deld ziet, antwoordt: „ja dit be
vreemdde. mij". En dan vervolgde
hij, op aandrinf^n van de president:
„de plaats van de minister-presi
dent was natuurlijk bij' de rege
ring".
Pres.: „Is het plan gerezen Jhr.
de Geer naar Indië té zenden. Künt
u daar iets van zeggen?"
'Get.: „Het leek ons een onpret
tige situatie, dat een ambteloos oud
minister in Engeland vertoefde, en
zonder speciale taak. Wij meenden,
dat het wenselijk was hem bezig te
houd,en en besloten hem met een
opdracht naar Indië te zenden".
Pres.: „Wat weet u van de radio
rede d.d. 20 Mei 1940 van Jhr. de
Geer, waarin hij de ambtenaren in
Jhr. de Geer in de beklaagdenbank.
Nederland aanmoedigt, zoveel mo
gelijk met de Duitsers samen te
werken en door ^kalmte en waardig
heid de eerbied van de bezetter af
te dwingen?"
Get.; „Ik was het er niet mee
eens. Jhr. ^de Geer heeft niij ér niet
in gekend
Ten aanzien van de Indische "op
dracht van Jhr. de Geer vertelde
prof. Gerbrandy, dat volgens rap
port van minister Weiter,, de ver
dachte er mee instemde.
Pres.: „Toen verdachte naar Indië'
vertrok, lag het in de bedoeling
van de Nederlandse regering de
oorlog door te zétten tot het bit
tere einde. Is dat zo?"
Get.: „Absoluut. Jhr. de Geer was
eenandere mening toegedaan.
Kort voor zijn aftreden zeide hij
op, een ministerraadvergadering,
dat hjj geen eerste minister kon
blijven als ik doorging het aan te
sturen op het doorzetten van de
oorlog".
-De president vraagt aan prof. Ger
brandy of hij nog van mening is, -
dat'de terugkeer van een hoogge
plaatst ambtenaar naar Nederland
in die tijd, verkeerd geacht moet
worden.
Prof. Gerbrandy: „Ik acht het fu
nest, als iemand, die zovéél van de
politiek wist als Jhr. de Geer,- naar
een door Duitsland bezet gebied
ging, bestond natuurlijk groot ge
vaar, dat de Duitsers bepaalde ge
heimen in handen zouden krijgen".
De opdracht naar Indië was reel
Pres.: „Was de opdracht naar In
dië een reële opdracht?"
Prof. Gerbrandy: „Zeker. In het
belang- van Nederland en ook van
Jhr. de Geer zelf. Er moest goed
contact komen met Indie. Met die
opdracht ging Jhr de Geer weg 'en
daarom kreeg hij ook het - visum,
dat hem zekef niet .zou zijn gege
ven als hij zich naar een andere,
plaats' wilde begeven".
Pres.r „Er is Sprake van geweest
-van Duitse zijde zou dit zijn ge
zegd dat een Nederlands gouvér-
nement onder leiding van Jhr. de
Geer het de Duitsers gemakkelijker
zou maken hun bewind in Neder
land te voeren. Lijkt het u waar
schijnlijk, dat Jhr. de Geer een der
gelijke functie - zou hebben aan
vaard?" t
Prof. Gerbrandy: „Zeker niet.
Daar was hij natuurlijk tegen".
Op eèn desbetreffende vraag van
dé president vertelde, prof. Gerbran
dy dat hij kort voordat verdachte's
brochure jn druk verscheen, er een
gestencilde copie van in handen
kreeg. De publicatie van deze bro
chure in Nederland droeg natuurlijk
'niét de goedkeuring van de Ko
ningin
pe o'chtendzitting was hiermede
afgelopen. (Vervolg op pag. 5)
Een spoorwegongeval tussen'
Zwolle en Apeldoorn heeft gistéren
een zwaar gewonde en vier licht
gewonden geëist.
De machinist van de personen
trein ZwolleApeldoorn, dig om
13.32 uur uit Zwolle was' vertrokken
zag tot zijn grote schrik om onge
veer twee uur op hetzelfde spoor
een goederentrein vanuit tegenover
gestelde richting naderen. Hij rem
de zo Sterk mogelijk doch een bot
sing was niet te voorkomen., Met
- no'g vrij grote vaart reed de loco
motief op de goederentrein in. Pe
locomotief en drie rijtuigen van de
personentrein vlogen uit de rails
evenals de locomotief en twee wa
gens van de goederentrein.
Een reizigër, de heer L. Kroon
uit Apeldoorn, werd zwaar gewond.
Drie reizigers en de machinist van
d.e personentrein liepen 'lichtere
verwondingen op. -
De overige reizigers, die met de
•schrik Vrij kwamen zijn met auto
bussen verder vervoerd. v
De heer L. Kroon is naar het R.K.
ziekenhuis in Apeldoorn overge
bracht.
Later vernemen wij nog, dat de
goederentrein -een snelheid van on
geveer 20 km. had. De ravage is
groot. Van twee Zweedse personen
wagens werd de lichte houten bo
venbalk nagenoeg geheel vernield
en ook de beide locomotieven wer
den zwaar beschadig;!. De eerste
wagon van de personentrein werd
tegen de locomotief opgedrukt,
waarbij dp heer Kroon, die op het
voorbalcon stond, zwaar werd ge
wond, o.m. brak hij beide benen'.
Officiëel is medegedeeld: De
zer dagen heeft'de Amerikaanse
ambassade in pen Haag het vol
gende mondeling aan het Mi
nisterie van Buitenlandse Za
ken ter kennis gebracht: -
„Gedurende de maand, dip
verlopen is sedert de onderte
kening van de overeenkomst
van Linggadjati heeft dé rege
ring der Verenig'de Staten uit
gezien naar een aankondiging,
dat de .voorziening in het ac-
coord, die betrekking heeft op
het herstel van Amerikaanse
rechten en eigendommen -binnen
hét republikeinse gebied, van
kracht zou zijn géworden. De
Amerikaanse regering acht on
verwijlde maatregelen tot het
bereiken van overeenstemming
inzake de economische en finan
ciële aangelegenheden als ook'
de uitvoering van artikel 14
noodzakelijk, niet alleen als
wettelijke verplichting, maar
ook als voorwaarde voor de re
habilitatie van de economie van
Nederlands Indië.
De Amerikaanse regering
dringt derhalve bij de gemeng
de commissie, verantwoordelijk
voor de Uitvoering van de eco
nomische en financiële clausu-
W-van het accoord van Ling
gadjati aan op effectieve en
prompte maatregelen".
Aan de chef van de directie Verre
Oosten van het ministerie van bui
tenlandse zaken te Batavia is op
dracht gegeven he£ bovenstaande
ter kennis te brengen vaA de rege
ring der republiek Indonesia.
Hard tegen hard?
]Het republikeinse „Nieuwsblad"
schrijft in een hoofdartikel o.m.:
„Van Nederlandse zijde is men al
gemeen overtuigd, dat thans binnen
afzienbare tijd belangrijke beslis
singen tegemoet kunnen worden
gezien. Wij kunnen hierop slechts
zeggen dat dit volkomen van de
houding der Nederlanders afhangt.
Indien de Néderlanders aan onze
redelijke eisen een gewillig oor le
nen,, zullen inderdaad in de komen
de dagen spijkers met koppep wor
den geslagen. Moet het echter aan
de andere kant hard. tegen hard
gaan, dan zijn „wij daartoe volko
men bereid." Het blad gaat dan
verder: „Als illegale daden, in strijd
met de' overeenkomst .van Lingga
djati, worden o.m. beschouwd: 1)
Het gebeuren in Makassar,' waarin
de republiek niet „is gekend. 2) De
vorming van de staat West-Borneo.
3) De steun aan de Pasoendan-^be-
weging. Het valt niet te ontkennen,
dat de overeenkomst van Lingga
djati tot stand is gekomen onder
druk van buiten. Nadat de Neder
landers getracht hebben bij monde
van minister Jonkman en doorde
stunt van Prof. Romme met zijn
verschillende Linggadjatfs ons een
eenzijdige interpretatie op te leg
gen, was het weer de buitenlandse
druk, die de Nederlanders dwong
tot ondertekening van het accoord.
'over te gaan." Het blad besluit:
„Zoals wij de situatie zien_ zal het
hoogstwaarschijnlijk wel hard tegen
hajd gaan."
Deskundigen haar Indonesië
De heren G. C. van Waveren,
accountant-van het ministerie van
financiën, A. Mey, adviseur van het
ministerie van financiën en direc
teur van de rijksbegroting, en J. P.
van~Marle, accountant Van de gene
rale thesaurie, zijn Vrijdagmorgen
per' Skymaster naar Indonesië ver
trokken.
MOEDERbAG
Naar eerst thans bekefid ia ge
maakt is Donderdag te Den Haag
in de ouderdom van 73 jaar over
leden Staatsraad Mr. J. B. Kan.
Mr. J. B. Kan studeerde te Lei-
cjen en promoveerde in 1896 cum
laude op het proefschrift, „Üe
comptabiliteit in het Staatsbestuur"
en werd daarop benoemd tot ad
junct-commies aan het Departe
ment van Financiën. In 1904 ging
hij over naar Binnenlandse Zaken,
van welk departement hij op 34-
jarige leeftijd secretaris-gengraal
werd. Op 8 Maart 1926 werd hij
minister van Binnenlandse Zaken
in het kabinêt-de Geer. Als zoda
nig Was hij werkzaam tot 10 Aug.
1929 toen- het ministerie aftrad. In
1939 trad hij op als voorzitter van
het Algemeen Steuncomité terwijl
hij in de loop der jaren ook? veel
werk heeft verzet op het gebied
van publiceren. Van zijn hand ver
schenen verschillende' opstellen in
tal van wetenschappelijke vakbla
den. Mr. Kan_die een populaire fi
guur, was, stond- bekend als een en
thousiast beoefenaar! van onder
scheiden takken van sport.
Het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft het pro
gram van President Truman
voor financiële steun aan Grie
kenland en Turkije met 287
tegen 107 stemmen goedgekeurd.
"Tekst-
RelnVdlkhcÖ
llkstmtics
(JealWcwroj
ANDAAG
loopt Ret Kinderverhaal
over Pa Pimpel af. Het
verbaal is vooral door
de kleinen zeer gewaar-,
deerd, dat hebben wij
wedervarenNu iö er
weer een ander verhaal
gereed. Hét zal vooral
de groteren interesseren,
maar dat behoeft de kleintjes nog niet af te schrikken.
Het is een origineel verhaal, dat speciaal voor het
Nieuw Noordhollands Dagblad is geschreven door de
letterkundige Rein Valkhoff uit Alkmaar, met tekenin
gen van onze tekenaar Gerard Wanroij. Het behandelt
de fantastische geschiedenis van de atoombom van-
Opa Riparato en de avonturen, welke hij met zijn
geniaal afweerwapen de wereld deed doorleven.
Maandag a.s. gaat het scherm op voor deze nieuwe
geschiedenis:
KOMT, ZIET EN HOORT
TWEE PERSONEN
GEDOOD
Gevaarte werd gesleept
over het wegdek
Gistermiddag om 3 uur heeft
opnieuw een ontploffing van mu
nitie, die onschadelijk gemaakt
zou worden, en daartoe naar de
Leusderheide werd vervoerd, twee
doden en een gewonde geëist. Een
1000 kg bom van Duits fabricaat,
die door een drietal soldaten van
de opruimings- en bergingsdienst
van Maarn over de provinciale
Weg, die van Doorn naar Amers
foort loopt, naar de Leusderheide
werd gesleept, explodeerde plot
seling met grote kracht.
Twee der soldaten, de 30-jarige
NI Niesink uit' Amsterdam, en de
even- oude M. de Regt uit Haarlem
liepen op dat moment ieder aan een
kant van hét gevaarte. Niesink.werd
door de -luchtdruk opgenomen en
enkele tientallen meters weggeslin
gerd, maar bekiyam wonder boven
wonder slechts lichte verwondingen.
De Regt wérd op slag gedood. Het
duurde ruim twee uur voor men er
in slaagde zijn stoffelijke resten te
vinden. In de auto, die onmiddellijk
in brand vloog, kwam de 19 jaar
oude chauffeur W. de Jong uit Delft
om hei levén.
De explosie*geschiedde vlak voor
de theetuin van het Café-Restayrant
„Bergzicht", dat dichtbij de Pyra-
midevan Austerlitz staat. Flinke
schade werd er door de ontploffing
veroorzaakt. In de weg is een gat
geslagen van ong. 3 M. diep met
een diameter van 10 M. tSpoedig na
de ramp was de Commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht,
de heer M. A. Reinalda, ter plaatse,
evenals officieren van de O.B.D.,
de geneeskuhdige dienst en de
brandweer uit Amersfoort.
Militairen van Üe O.B.D. hebben
verklaard, dat de zware bom in
Maarn was gedemonteerd. Daar het
gevaarte te zwaar was voor de auto,
had men het er aan vast gebonden
en slêeptè het over het wegdek. Het
was de laatste van ruim ,180 bom
men, die van Maarn uit naar de
Leusderheide zijn gesleept en daar
onschadelijk zijn gemaakt.
IJET VEEL PAPERASSEN
en zware tassen beladen,
zijn de hfgevaardigden van de
Partijraad der K.V.P. gisteren
naar Utrecht, getogen, om daar
Vrijdag en Zaterdag de belan
gen van de Katholieke Volks
partij te behartigen, Contribu-,
tiekwesties en reglementeii -pro
blemen vormden de hoofdzaak
van de beide eerste zittingen
Een gewichtige zitting noemde
voorzitter Andriessen deze bijten-
komst. Hij wees baarbij op het "be
lang van goede reglementen, diè
formeel de grondslag van de I'artij-
organisatie vormen. In verband
met de contributievoorstellen wees
rde yoorzitter op de noodzaak van
1 betere financiën; in de .hiërarchie
der waarden neemt de K.V.P. een
gelijke plaats in als de sociale, cul
turele en jeugdorganisaties, maar
dit brengt dan ook consequenties
mede tep opzichte van de contribu
tie-plicht.
De K.V.P. is klaar voor de nieuwe
tijd, zij beseft, dat na de grote
schokken van de oorlog een drang
naar vernieuwing aanwezig is. Die
drang is over heel de wereld merk
baar. Diepgaande Spanningen gaan
door alle landen, er is alom drang
naar diepgaande''hervormingen, ook
in ons land. Europa gaat een moei
lijke tijd tegemoet. De beginselen
zullen daarbij een grote rol spelen.
Ook dus onze partij, gezien haar
principiële basis. Om haar taak te
volbrengen yioet de Partij groeien
aan innerlijke kracht
De partij zal haar politieke
koers welke zij tót nog toe
volgde, handhaven. Deze is,- blij
kens de resolutie van 1945, dat
een vooruitstrevende politiek in
christelijke zin moet worden
gevolgd, zij zal zich daarvan
Biet laten afdringen, noch door
druk van links, noch van rechts.
Er is geen sprake van dat de
Partij loopt aan de leiband van
de Partij van de Arbeid, Ons
eigen program is toetssteen voor
de daden der fractie.
Wij, aldus" de voorzitter, willen
in de politiek idealen verwezenlij
ken; wij willen een herkerstende
maatschappij, een christelijke* sa
menleving.' Niet alleen encyclieken
citeren, maar ook in practijk breb-
gen. Dit vraagt aller krachtsinspan
ning. Een tegenstelling tussen in-
telligentia en partij ziet spr. niet
Het P.B. is zich van geen Schuld
bewust. Het houden van de vroe
gere politieke bijeenkomsten 'in
Amersfoort wordt weer overwogen.
De/*medewerking der intellectuelen
kan niet worden gemist. De partij
erkent natuurlijk de vrije menings
uiting wat men wel eens betwij
feld heeft maar de partij is geen
discussiegezelsehap! Zij is een con
structief apparaat, dat stabiel wil
en moet werken.
Na deze -rede, die met applaus
begroet werd, deed de secretaris
mededeling van enige moties infcake
de vergoeding der'oorlogsschade.
Dé voorzitter deelde mede, dat
later tef vergadering een uitspraak
van de Partijraad gevraagd zou
worden, om zich te verenigen met
het standpunt, zoals dat uiteengezet
is door mr. Teulings' op de- bekende
persconferentie: uitgaan Vhn het
beginsel der integrale vergoeding
op basis der vervangingswaarde,
met inachtneming van de rechtvaar
digheid en de naastenliefde.
Een viertal vragen van de kring
Den Helder werden door .de voor
zitter beantwoord. Een vraag inihke
de positie der emigranten in Frank
rijk zal behandeld worden met ir.
Heijmeijer. De klacht over absen
teïsme wordt doorgegeven" aan de
fractie. Inzake de kinderbijslag aan
gezinnen, waarvan de vader over/
leden is, is de regering dilligent.
Het vierde punt, de verkavelings-
politiek van minister Mansholt,
heeft, zei de voorzitter, de scherpe
aandacht van de fractie.
Nadat nog van enige moties ken
nis genomen was, werden enige op
merkingen gemaakt over de begro
ting-1947, die een eindcijfer geeft
van f 193.750. Vooral werd critiek
geoefend op de post van f 30.000
voor het Staatkundig Centrum. Ge
vraagd werd hoe de positie van het
Centrun; is (waarover ook amende
menten zijn ingediend)Met warmte
werd gepleit voor een post voor hét
Indische Do'cumentatiebureau. De
penningmeester, de heer Alberts,
die de begroting met vaardigheid
verdedigde, hoopte dat deze- post
het eerste gevolg zou zijn van de
inkomsten van Het Goseling-Ver-
schuur-herstelfonds. Pater Stokman
lichtte de betekenis van het Staat
kundig Centrum toe.
De situatie is anders dan in 1945.
Een ontmoetingspunt als toen is nu'
niet meer zo nodig. Het betreft nu
^en verband, dat zorgt voor de po
litieke „planning". Leden van ande
re partijen zijn er geen lid meer
van, maar er wordt niet persé ge-
eist dat alle medewerkers lid van
de partij zijn. De partijleiding heeft
lyngs verschillende kanten invloed
op de gang van zaken in het cen
trum'. De post is vooral nodig voor
het apparaat van het Bureau van 't
centrum, waaraan enige vaste
krachten verbonden zijn. Hier
wordt ook veel wetenschappelijk
werk gedaan, maar mén werkt ook
mét een dosis- idealisme. De post
van het centrum woi-dt intussen
aangehouden' tot de regelèmentswij
ziging.
Alvbrens het Voorstel inzake de
cont'ributieheffing wordt" behandeld,'
ging dé vergadering over in 'n huis
houdelijke zitting waarin de finan
ciële toestand van de partij bespro
ken werd.
In de discu&ie kwam 'overigens
vooral naar voren, dat de partijraad
niet verder mocht gaan dan voor
stellen, hoe groot het bedrag zou
moeten zijn, dat aan de centrale
partijkas moet worden afgedragen;
verder kringen en afdelingen in de
bepaling der contributie vrij laten.
Er werd o.a. op aangedrongen, ook
de plattelandsafdelingen iets meer
te bieden over de act. vraagstuk
ken van het platteland, dan betaalt
men een goede contributie veel ge
makkelijker.
De penningmeester had tegen de
suggestie geen bezwaar en het voor
stel van het P.B. kwam dan qok te
luiden: de afdracht aan de partij
bedraagt 80 cent per lid. De kringen
en afdelingen betalenverder hun
eigen contributie, maarmoeten
dit dan ook doen!
Het nieuwe bestuursvoorstel is
Tenslotte bij acclamatie aangenomen,
waarna dé vergadering werd geslo
ten.
