De toekomst der veilingen na zestig jaar
Palar c<
on1
Slechts één ding is nodig:
exportexport!!
HET ZEEPRIN
m
w
m
r
HET ZEEWIER-MYST
"J
Ons Heer in de gouden zon
s
s
aft
Werkers in de nacht
PAG. 4
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 12 Juli 1947
Een stukje liturgie
J
Dammen
II
s
ÉÉ-
e
II
is
B
a
mt
3
rJÜ
1
3
3
11
8
ÉS
-LI
11
ipt m
m
f
8
e
Hf 'pB-
3
11 E
IB
N
I-«
0
3
n m
Het circus trekt
CIRCUSNOTITIES
J
VERZORG HUID!
DIRK COSTER EN
ZIJN WERK
Zielzorger van Margraten
naar Amerika
BEURSPRAATJE
Hef „kommando Frank"
gevonnisd
„EEN GROET DES
GEESTES"
Tentoonstelling
Oostenrijkse
kunstschatten geopend
Positie Nederlandse
schepen
Het gevaat
meent Loc
(Van onze eigen verslaggever)
II (Slot)
Zagen wü uit de voorgaande be
schouwing, dat het ontstaan van
de veilingen de wereldmarkt
voor ons opende, van niet min
der invloed is dit geweest op de
verbetering van de kwaliteit.
Telkens en telkens weer wezen
ffe vellingbesturen bun tuinders
op de absolute eis. om het beste
van het beste te'leveren. Kwali
teit vestigt alleen een wereld
naam, en deze wereldnaam moest
en werd dus ook gevestigd. In
derdaad grensde, vóór de gepas
seerde oorlog, onze groente en
(ruit kwalitatiei aan bet vol
maakte. Veel beeft deze oorlog
vernield. l)oor de eenheidsprijs
werd de kwaliteit verloochend en
onze wereldnaam in discrediet
gebracht.
Nu is evenveel het moment aan
gebroken, onverwijld van deze
dwalingen terug te kerei^ Betere
kwaliteit, betere verpakking, be
tere verzorging, sortering enz. kun
nen ons alleenhet verloren gegane
terrein doen heroveren. Het meer
dere werk krijgt de tuinder ver
goed door een betere prijs.
De bekwame voorzitter van het
Centraal Bureau, wijlen de heer
F. N. Valstar, die in 1944 op afgrij
selijke manier door de Duitsers
werd /ermoord, zei het eens zo
treffend: „De strijd om onze plaats
op de wereldmarkt moet gestreden
worden met een goed product, met
een product, dat beter is daa dat
van onze concurrenten."
Eren wij in dit besjek eerbiedig
deze man, die de gave had, om
mensen, die hij mqpst teleurstellen,
blij gestemd te laten gaan.
üe toekomst? Exports
Export:
Een blik in de toekomst? Dat is
niet mogelijk. De toestand op de
wereld is zo onoverzichtelijk, dat
zowel een optimistische als pessi
mistische voorspelling waaghalze
rij zou zijn. Als een rots in de
Rocky Mountains zo vast, staat
evenwel de overtuiging, dat wij
geheel afhankelijk zijn van export.
En deze is geheel afhankelijk van
het al dan niet wegnemen van de
talrijke internationale handelsbar
rières. In het eigen land houdt de
regering angstvallig het uiterst
moeilijke complex der loon- en
prijspolitiek in de hand en des
niettemin is de kostprijs al zeer
gestegen. Loslaten zou ons door de
vicieuse cirkel, hoger dit, hoger
dat, op de wereldmarkt onmoge
lijk maken. Desniettemin komen
door diezelfde politiek de tuinders
en de export in het gedrang. Zie
naar de recente aardapppelgeschie-
denis. De Regering stelt de export
prijs zo lagg, dat de kostprijs lang
niet wordt bereikt, en wel om het
een goedkoop volksvoedsel te laten
blijven.
Prompt lopen evenwel de aan
voeren terug, de prijzen stijgen en
export is dus helemaal niet meer
mogelijk.
Met het oog op export is de
stichting van een bureau, dat de
mogelijkheden in de gehele we
reld onderzoekt" evenwel van het
hoogste belang. Deze inlichtingen
dienst, het U.C.B., draait gelukkig
op volle toeren, en menige geluk
kige transactie zal hierdoor in de
toekomst ongetwijfeld mogelijk
zijn. De afzetheffing van 1% dient
dah ook o.a. om dit bureau te be
kostigen.
Daarnaast worden in samenwer
king met het TJ.C.B. door de veilin
gen koelhuizen gesticht, die het
mogelijk maken om groenten en
fruit op een gunstiger tijdstip op de
markt te brengen. Aan het kisten-
probleem voor de tuinders hebben
de veilingen resoluut een eind ge
maakt, zoals in menig ander op
zicht voor het welzijn van de, tuin
ders baanbrekend werk werd ver
richt.
Nieuwe mogelijkheden liggen er
ongetwijfeld verankerd in de Diep
vriestechniek.
Of deze, door de Duitsers ge
bouwde installaties, in de toekomst
zullen voldoen is nog een open
vraag. Wel zullen de relatief zeer
hoge kosten en de eis tot continu-
doordraaien, dus afhankelijk van
de al dan niet lage grondstoffen
prijzen, ongetwijfeld geen goedkoop
product opleveren.
De schaarste aan arbeidskrachten
maakt ook in de tuinbouw ver
doorgevoerde mechanisatie nood
zakelijk. Maar ook met het oog op
een rationele bedrijfsvoering, die
een verlaging van' de kostprijs be
oogt, is deze mechanisatie van evi
dent belang. In dit opzicty werd
door de rijkstuinbouwconsulenten
in samenwerking met de veilingen
al veel bereikt, doch er ligt onte
genzeggelijk nog een veel groter
terrein braak.
Het verboujven van pootaardap-
p.elen neemt op het ogenblik, mede
dank zij de werkzaamheid van de
veilingen, een vooraanstaande plaats
in.
Wel wordt de expprt bedreigd
door het optreden van de colorado
kever, een snuiter die de hebbelijk
heid heeft, zich aan geen grenzen
te storen. Maar we moeten niet
vergeten, dat regeringen van om
liggende, even noodlijdende, landen
het verhaal van de coloradokever
mqar al te gaarne gebruiken, om
deze devigzen-verslindende impor
ten te weren. Natuurlijk blijft even
wel een nadicalg vernietiging van
dit ongedierte geboden.
Terugkerend op het chapiters
„kwaliteit" en „export", willen we
even stilstaan bij de grote tuinbouw
expositie te Stokholm. D.e Zweden
hebben er hun ogen uitgekeken en
spraken begeesterd over het Ne
derlandse product. Vooral de drui
ven tyajen prachtig. Het resultaat
was de'levering van 100.000 kg.
Maar al is onze kwaliteit nog zp
goed, de buitensporig hoge ver-
vijerskosteni maken ons product op
de buitenlandse markt zeer duur.
Wel is de verwachting gerechtvaar
digd, dat de verdere toeneming van
het aantal schepen een welkome
verlaging zal bewerkstelligen. Wie
weet zullen hete-lucht of atoommo-
tor.en hierin nog een woordje mee
spreken.
In het verleden was Duitsland
onze belangrijkste afnemer. Ons
hart wordt pas gerust als dit land
economisch weer op gang komt.
Wij kunnen zonder een afnemend
Duitsland, wat meerzegt, een be
talend Duitsland niet leyen. Onge
twijfeld zal ons land tot het cre-
eren van dit betalend Duitsland
haar offers moeten brengen.
VOOR DE JEUGD
Deze keer zullen we eens 'n Litur
gisch voorwerp bekijken, dat is dus
een ding dat voor Liturgisch gebruik
bestemd is en daardoor een gewich
tige taak vervult en een geheiligd
voorwerp is geworden. Want iets
wat we voor de Eeredienst van God
gebruiken, dat wordt Hem toegewijd
en mag niet meer voor 'n gewoon
aards doel gebezigd worden. We
weten wel, dat alles door God.is ge
schapen en mede dient tot Zijn ver
heerlijking, maar nu is het juist zo
mooi dat wij sommige gewone stof
felijke dingen apart en alleen voor
Hem gebruiken om hem op een
bijzondere manier eer te bieden. De
monstrans die we dikwijls boven 't
tabernakel uitgesteld zien is zo'n
gewijd Liturgisch voorwerp bij uit
nemendheid en welk een bizondere
verheven taak vervult het niet! Het
mag bij feestelijke Heilige Missen,
bij Loven, Processies en Veertig
urengebed het Allerheiligst Sacra
ment dragen en aan de gelovigen
tonen. Het is net of de gouden mon
strans dan van louter hemelse blijd
schap schittert en straalt! Welk een
prachtige aanblik: dit kostbare gou
den of zilveren voorwerp daar in de
hoogte te zien staan, omgeven door
kaarslicht en witte bloemen. En dan
bedenken we: neen, het kan ook
niet mooi genoeg zijn voor zulk een
heilig doel: Ons Heer aan Zijn volk
te tonen!
Kennen we de monstrans al lang
in de Kerk? Neen, nog niet zo heel
lang, want hij kwam pas in de 14e
eeuw in algemeen 'gebruik. In die
tijd begon men bij sommige plech
tigheden het Heilig Sacrament in
processie rond te dragen, eerst al
leen in de ciborie. Maar toen steeg
het verlangen om Ons Heer ook te
mogen zien en zo kwam men er toe
een voorwerp te vervaardigen,
waarin een grote Heilige Hostie be
sloten en toch zichtbaar rondgedra
gen en uitgesteld kon worden. Deze
gewoonte bestond reeds met som
mige kleine relieken (overblijfselen)
van Heiligen, die men in kostbare
mooi-versierde houders op het altaar
ten toon stelde en ze in processies
meedroeg. De eerste monstransen
werden naar het voorbeeld van die
reliekhouders vervaardigd. Men
noemde dit nieuwe Liturgische
voorwerp „monstrantia" van het
Latijnse woord: „Monstrare", dat
wil zeggen: Laten zien. Tonen. En
net als de relekwjehouders, werd
ook de monstrans in een kostbaar
metaal uitgevoerd en passend ver-"
sierd, meestal met edelstenen, wat
je wel begrijpen kunt, want deze
monstrans moest geen overblijfsel,
g-en reliek van Onze Lieve Heer
dragen, maar Zijn Eigen wezenlijs?
Lichaam en Bloed, onder de ge
daante van brood.
De christelijke kunst, die er altijd
op uit was om alles wat voor de
dienst van God gebruikt v^erd maar
zo schoon en waardig mogelijk te
maken, nam de monstrans ter hand
en gaf hem door de loop der tijd
allerlei vormen, naar gelang het in
een bepaalde periode mode was. Zo
zien we de eerste monstransen altijd
in gotische vorm, in de stijl der
middeleeuwen, de z.g. spitsboogstijl.
Een gothische monstrans is dikwijls
net een klein kathedr, aaltje met
torentjes en pinakeltjes versierd.
De Heilige Hostie rust dan in een
lunula, of klein half maantje, en dit
bevindt zich weer in een glazen of
kristallen cylinder, z<j,dat iedereen
Ons Heer goed kan zien. Wat later
gaf men de monstrans ook de vorm
van een grote stralenschietende zon
in welker middenpunt de Heilige
Hostie dan gesteld was. In deze ge
stalte zien wij de monstrans nog heel
dikwijls in onze kerken. En dat deze
vorm wel zeer geschikt en toepasse
lijk is, kun je nagaan als je weet
dat Onze Lieve Heer de „Sol justi-
tiae" wordt genoemd: de Zon der
gerechtigheid! In de 17e en ook nog
in de 18e eeuw zijn er prachtige
monstransen gemaakt, prachtige
producten van goudsmeedkunst,
meest van zilver, die de vorm van
een baldakijn vertoonden: een
troonhemel werd door knielende
Engelen opgehouden en daaronder
rustte Ons Heer als een Koning op
Zijn eretroon. In verschillende ker
ken van ons land worden zulke
oude monstransen nog bewaard en
bij hoge feesten gebruikt. Men
noemt zulke exemplaren ook wel
eens: een barokmonstrans, omdat
zij in de z.g. barokstijl uitgevoerd
zijn. Bij gelegenheid zal ik je nog
wel eens iets over de verschillende
kunststijlen in verband met Litur
gische voorwerpen vertellen en dan
denk 'k vooral aan de Liturgische
gewaden en de bouwstijlen der ker
ken.
Tegenwoordig ziet men veel mon
stransen in kruisvorm, die ook zeer
zinrijk zijn en ons er steels aan
herinneren, dat het heilige mysterie
10. De volgende morgen zwom de paling weer
naar het rotsblok, waar hij de matroos had achter
gelaten. De matroos*was er echter niet meer en
toen de palipg eens rondkeek, zag hij een lange
streep in het zand; de inktvissen hadden de matroos
naar de duikboot gesleept.
En ja, bij de duikboot was de matroos aan het
sjouwen met grote bossen wier, terwijl twee inkt
vissen om hem heen zwommen en hem af en toe
een mep met hun vangarmen gaven, om hem har
der to laten werken.
Op zeker ogenblik kregen de inktvissen de
paling in de gaten en meteen stoof één van hen
op hem af De paling wist niets beters te doen
dan onder het zand te kruipen. Zo wachtte hij
bijna de hele dag, totdat de inktvis afdroop
ZATERDAG 13 JULI
Correspondentie' en oplossingen
onder motto „Damrubriek" in te
zenden aan het bureau van dit blad.
Oplossingen van de problemen no.
1(W en 101 in te zenden tot uiterlijk
17 Juli a.s.
Frpbleem No. 100
van J. Verdoner te Amsterdam
,C'
y,
K'/W/
.M1
tri
Stand:
Zwart 12 schijwen op 2 6 tot 9 13
tot 16 22 23 en 28.
Wit 12 Schijven op 17 21 24 25 30
31 34 25 37 42 46 en 47.
Wit speelt en wint.
BIJ DE PROBLEMEN
Probleem No. 100
Dit probleem, dat in de damru
briek van „De Grpene Amsterdam
mer" van 1913 een le prijs heeft be
haald, is niet gemakkelijk op te
lossen.
Probleem No. 101
Een compositie met tal van goede
eigenschappen. De grootstg moei
lijkheid van No. 101 is wel het op
spelen van de" juiste inleidingsz^t.
Er zijn n.l. verschijnende zetten die
hiervoor in aanmerking zouden
kunnen komen.
OM NA TE SPELEN
Damzet van Fabre
Zwart 11 sqhijven op 1 2 8 9 10
13 18 19 22 35 en 36.
Wit (Fabre) 11 schijven op 25 29
33 34 39 42 43 44 47 48 en 49.
Marius Fabre, de beroemde Fran
se dammeester en oud-wereldkam
pioen, die enkele jaren geleden te
Parijs is overleden, heeft zich een
wereldnaam verworven door het
legio aantal damzetcombinaties, die
door hem tijdens het practische par-
tijspel in toepassing zijn gebracht.
Er zijn er bij die een oplosdiepte
van 15 zetten hebben! en met
nog een verlengstukje eindspM er
bij zelfs van 20 zetten! Het'bij
kans ongelooflijke is hierbij soms
gedemonstreerd. Wat men met tal
van deze meesterstukjes krijgt te
aanschouwen, is dan ook inderdaad
hogeschool damgpel techniek en tao
tiek van de bovenste plank. We zijn
dan ook voornemens om af en toe
op "deze verwonderingwekkende pre
staties van Fabre terug te komgp.
In'de stand die bovenstaande werd
weergegeven verrastte Fabre zijn
tegenstrever met een formidable
damzet en wel als volgt:
29—24! 1930
44—40 3544
39 50 3028
47—41! 3638
43 5!! slaat 6 schijven en wint
Wit Zwart
Demonstratief behoort bovenstaand
bravourstukje wel tot een van de
mooiste maar met tot de moei
lijkste die vanFabre in omloop
zijn.
Probleem Nb. 101
van S. van Heerwaarden te Texel
9 <i
m m
-
-
Stand:
Zwart 10 schijven op 7 8 9 14 15
17 18 22 26 en 30.
Wit 10 schijven op 24 32 33 35 37
38 39 43 47 en 49.
Wit speelt en wint.
der Eucharjstie niets anders is dan
een voortzetting van het Kruisoffer
op Calvarië. Als je nu weer in de
kerk komt, en Ons Heer wordt uit
gesteld, moet je, na eerst goed ge
beden te hebben, maar eens kijken
tot'welke soort van monstransen*die
van jullie kerk behoort!
En eindelijk geeft de monstrans
nog een mooie verheven gedachte
voor ieder van ons! Hoezo? Wel, de
monstrans moet ons een voorbeeld
zijn. Wij moeten eigenlijk allemaal
monstransen wordenWij moe
ten allemaal Christusdragers zijnen
door ons goed, heilig en rechtvaar
dig leven, Onze Heer aan alle men
sen tonen!
TUSSEN CHAPITEAU EN PISTE (VI)
„r NELLER, sneller!
De zitplaatsen weg!
Balken, palen, planken
Vlugger daar in die wagen!
Aanpakken en wegzetten.
Aanpakken Rondzei-
len kunnen weg! Orkestpo
dium neer Vlugger
Dat is afbouw.
Na de pauze de hekken
opruimen, de stallen en na
de slotmars van het olifan
tennummer, ter-wijl het pu
bliek nog maar half buiten
is, in tempo aanvallen op
de binnenbouw.
Elf uur
Twaalf....
Een....
Twee
Werken, snel en zeker.
Binnenbouw, waarbij de
twee circushelften tegen
elkaar op werken, in een
wedstrijd welke helft het
eerst schoon zal zijn. Als
je erin zit, merk je dit niet.
Het begin gaat nog. Even
hard draven als de rest,
planken en balken naar de
wagens brengenLater
wordt het moeilijker. Er is
een moeheid in armen en
benen, een dof gevoel in
het hoofd, waar,bij men nog
maar me£ een half oor
luisteren kan naar de ge
schreeuwde aanwijzingen
van de anderen en nog
maar één gedachte vastzit:
het tempo bijhouden.
Een wonderlijk grote
Fantastisch veel komt er
nog. Na de binnenbouw
mqpten de rondstangen
weg, touwen los, quadre-
pols w.eg, chapiteau naar
beneden. Met gekrijs van
katrollen zakt het dak als
een slappe reuzen-padde
stoel neer. De schijnwer
pers korjien laag bij ae
grqnd te'hangen en wor
den gedoofd. Dan zakken
de zeilen tot de grond.
Als stijf-be^roren vin
gers komen de vier masten,
mat-glimmend, bij het
neerhalen schuin tegen de
nachthemel te hangen.
Masten neer.
van onze speciale verslaggever
hoeveelheid onderdelen
blijkt een circustent te be
vatten.'Bij de, in vergelij
king met de afbouw vrij
rustig verlopende opbouw,
valt dit niet zo op. In de
afbouwnacht wel. En alles
moet in de wagens. Lang
zaam komt er de gedachte
bij:
„Komt er nu nog
meer?"
Zeilen losmaken en in
rollen.
Ankers uit.
En de wagens rollen door
de nacht naar het station,
de ijzeren banden lawaaie
rig klinkend door de sla
pende stad.
Twee uur, half drie.
Op het terrein, tussen
wat eenzame vrachtauto's,
lopen nog wat jongens om
gereedschappen te verza
melen en kabels. Anderen
hebben nog een cafétje ge
vonden, waar ze, moe han
gend over de tapkast, een
glas bier drinken.
Het circus trekt
Zo zal het blijven voort
gaan, zolang nog mensen
bestaan met gevoel voor
romantiek en verten. De
extra-trein, wagens, men
sen, dieren, Nieuwe steden
met andere mensen; een
ander plein, waar de ten
ten verrijzen zullen.
Zo is het circus.
Mensen, dieren, sensa
ties.
Een rollend dorp, met
een eigen taal, een eigen
wet, een eigen leven. Een
rollend dorp, waarin de
eigen mensen slechts wo
nen kunnen. Hadada, de
tijgerdompteur, Ruzsa, de
olifantenman, Velasca en
Bobby, Opa Wilke en de
baas, de mensen -uit de
kassa en de jongens uit de
pakwagens. Zij kennen de
wagens, de tent, de stallen,
de wegen, de lucht met zon
en regen. Zij behoren tot
hun goede wereld van
zaagsel en zand.
Zij leven tussen chapi
teau en piste.
Joov van den Broek
Tegen zonnebrand, stuklopen,
doorzitten, schrijnen, smetten en
ter verbetering der huid: Purol of
Purolin. Door 't crème-karakter is'
Punplin geliefd bij de vrouw, voor
zichzelf en de baby.
Dirk Coster, dia dezer dagen 60
jjiar werd, is te Delft geboren en
toond'e reeds vroeg belangstelling
voor de literatuur. Als jong litera
tor maakte Coster naam in „De
Gids". Dat was enige jaren voor
de eerste wereldoorlog toen hij te
gen Willem Kloos polemiseerde!
Later, na het eerste treffen der vol
keren op het slagveld in 1914
1918, trok hij wederom de aan-
dadht. Het waren vooral zijn lezin
gen over Dostojewski's werk en
zijn critieken, die toen in het mid-
delpunt dér belangstelling kwamen
te staan. In 1919 verscheen zijn
„Marginalia" waarin een sterke
drang naar innerlijke verdieping
tot uiting kwam, een geestesge
steldheid die zich slechts bij wei
nig tijdgenoten openbaarde. Enige
jaren later kwam Dirk Coster uit
met een bloemlezing „Nieuwe ge
luiden", waarvan wel de grootste
verdienste is geweest, dat hij be
langrijke figuren, toen nog niet als
zodanig erkend, op het eerste plan
bracht en ieder van hen naar
waarde toetste. Hij heeft met het
daarop volgende „Nederlandse
poëzie in honderd verzen" velen
van het schohe van de dichtkunst
doen genieten en er voor ontvan
kelijk gemaakt. En daar tussen door
schreef hij talloze critieken en vér
halen waarvan er verscheidene ge
bundeld zijn in „Mensen, tijden en
boeken", dat vele herdrukken be
leefde en waaraan wij een prettige
herinnering bewaren. Dirk Coster
heeft zijp lezers veel gegevqp, hij
is een schrijver met hoge idealen
en het ware te wensen dat er ook
in deze tijd meer van de hand van
d'eze stuwer der literatuur ver
scheen. Zijn werk wordt nooit oud.
Aan boord van de K.L.M. Constel
lation „Arnhem", die Woensdag
avond 9 Juli naar New York ver
trok, bevond zich prof. P. J. H. Heij-
hen, leraar aan het Bisschoppelijk
College St. Joseph te Sittard.
Onlangs is in Amerika een bqek
verschenen van Joseph James Sho-
mon, majoor-kwartiermeester in het
Amerikaanse leger, getiteld „Cros
ses in the wind", waarin veel aan
dacht wordt gewijd aan het onver
moeibaar onbaatzuchtig werk van
deze Nederlandse priester, afkom
stig uit Margraten, die acht maan
den lang iedere dag opnieuw de
plechtigheden bij de teraardebe
stelling vsln duizenden jonge Ame
rikanen, die voor onze vrijheid hun
leven lieten, heeft geleid.
Prof. Heijnen zal lezingen hou
den voor de „Radio branch of the
American legion of honour". Ook
zal hij vertoeven temidden van de
Amerikaanse bond van oorlogswedu
wen, waarvan mrs. Roosevelt ere
voorzitster is.
De Effectenbeurs had tot de
laatste dag deze week een onbe
langwekkend verloop. De rege
ringsverklaring, door minister
Beel afgelegd, oefende vrijwel
geen invloed uit. Het publiek
hield zich gereserveerd en er zat
weinig tekening in de markt.
Bij het begin van de vrije handel
kon worden geconstateerd, dat de
animo niet groot was; zoals gebrui
kelijk ging de belangstelling nogal
uit naar de scheepvaarthoek. De
claims, de stockdividenden en de
aandelen Koninklijke Boot trokken
weer goede belangstelling; voor de
claims werd eyi hoofdkoers vastge
steld ,van f 26 bij een vorige slot-
1 prijs van f 22. De stockdividenden
bedongen f 165 bij een vorige slot-
prijs van f 161; in overeenstemming
hiermee waren ook de aandelen
hoger. De hoofdkoers werd vastge
steld op 164)4 procent. De aande
len Holland-Amerika-Lijn waren
met een hoofdkoers van 205 iets
hoger, hetgeen verband hield met
het feit, dat door de H.A.L. over de
laatste zeven jaren een dividend
werd uitgekeerd van 35 procenï (25
procent in aandelen, 10 procent in
contanten)
Aandelen H.A.L. liepen nog op tot
207, maar overigens deden zich geen
opvallende verschijnselen voor. De
cultuurfondsen waren prijshoudend.
H.V.A.'s waren tegen het slot van
de noteringen ongeveer 240. Ook in
Koninklijke was weinig te doen. De
koers schommelde tussen 415 en 417.
De industrie-afdeling was rustig,
aandelen Ned. Kabelfabriek waren
echter met een koers van 265 een 8-
tal punten lager. De bankaandelen
waren weinig veranderd. Ook de
aandelen Indische Cultuurbanken
vertoonden geen grote mutaties.
De Amerikaanse markt was stil,
voor de meeste soorten een fractie
beter.
Op de beleggingsmarkt ging wei
nig om in de Nederlandse Staats
papieren. De nieuwe conversiele
ning was goed prijshoudend. Voor
gemeentelijke en provinciale lenin
gen werd meer belangstelling aan
de dag gelegd, vooral voor de staf-
felleninigen. Voor de 3% procents
pandbrieven bestond enige koop
lust, maar er was weinig materiaal
beschikbaar. Prolongatie 2% pet.
Het bijzonder gereechtshof te
's-Gravenhage heeft arrest gewezen
in de zaak tegen de vier Haagse
politiemannen, die tijdens de bezet
ting hebben deel uitgejnaakt van
het zgn. „Kommando Frank", dat
ten behoeve van de S.D. opereerde.
De doodstraf werd opgelegd aan
J. K. Krom; levenslange gevange
nisstraf kreeg W. J. baron van
Boetzelaer. De uitspraak tegen C.
van Baarle .luidde: 20 jaar en tegen
H. Zinkhaan 15 jaar, beiden met
aftrek en ontzetting uit de kies
rechten en het recht bij de gewa
pende macht te dienen.
Donderdagmiddag werd onder een
overweldigende belangstelling van
tal van leden van het corps di
plomatique en prominente figuren
uit de kunstwereld de tentoonstel
ling van kunstschatten uit Oosten
rijk, die in het Rijksmuseum te
Amsterdam werd gehouden, offi
cieel geopend.
Dr. Felix Hurdes, de Oostenrijkse
minister van onderwijs, sprak bij
deze gelegenheid een rede uit, waar
in hijme geschiedenis van zijn land
en Nederland in grote trekken door
liep en wees op de banden, die er
tussen de beide landen, vooral in de
voorbije eeuwen hadden bestaan.
Deze tentoonstelling moest volgens
spr. vooral beschouwd worden als
een groet des geestes van het herrij
zend Oostenrijk, dat zove.le dank
bare herinneringen aan Nederland
heeft. De minister hoopte, dat de
schoonheid van de meesterwerken
weerklank zou vinden in het Neder
landse volk en een aansporing zou
mogen zijn tot onderling begrip en
verbroedering der volken. Namens
minister Gielen, die door ambtsbe
zigheden verhinderd was, sprak Mr.
Reinink een openingsrede, waarna
de genodigden een rondgang langs
de geëxposeerde kunstschatten gin
gen maken. Deze expositie van
kunstschatten uit de musea, kerken
en kloosters in Oostenrijk, de groot
ste en belangrijkste, ooit in ons land
gehóuden, is geopend tot 12 October.
Wij zullen er nog nader in onze ko
lommen op terug komen.
„Kota Inten", 10 Juli van Batavia
naar Rottenflam; „Veendam" ver
trekt 11 Juli ca. 15.30 van Rotter
dam naar New York; „Volendam"
Batavia^—Rotetrdam, 10 Juli 7.30
van Port Said; „Zujderkruis", 10 Ju
li van Rotterdam te Batavia, ver
trekt vermoedelijk 18 Juli terug.
Hoera, twintig nieuwe textiel
puntenwij hollen allemaal
hard naar de winkel, maar wat
is er te koop?
2.
Op mijn verzoek was mijn winkel
in New York geliquideerd, de
schilderijen waren'verkocht. In New
York*teruggekeerd huurde ik een
kleine flat. De enige gasten waren
mijn beide zwagers met hun vrou
wen. Kindeqpn kon ik niet meer
uit staan. Alle kinderen herinnerden
mij aan mijn vroeger geluk.
Door het sterven van mijn vrouw
en dochtertje was ik aandeelhouder
geyrorden in de importzaak. Daar
leefde ik van als" een kluizenaar,
die het bruisende leven rondom
hme moedwillig buitensloot. Ik wist
dat ik nergens meer goed voor wqs
en ik haatte elk teken van mede
lijden. Zo was mijn leven tien ja
ren voorbij gegleden met'stille wrok
in miin harï en" een alles overtref-
fende*angst voor het leven.
Op een goede dag lpvamen Al en
Jim weer eens' bij mij eten. Na het
dinertje bleven zij.' in tegenstelling
tot*de andere ksi^n, rustig zitten en
staken een sigaar op. Al vertelde
toen, dat zij in^moeilijkheden zaten
in hun bedrijf. Sinds jaren hadden
zij zaken gedaan met een fabriek in
Brest. Gérard en Co. en met hun
makelaar de heer Binbonnet, te Pa
rijs. De fabriek verwerkte zeewier
tot een jodiumhoudend halfproduct
een bestanddeel, dat Pearce Bro
thers nodig had voor het fabriceren
van een soort jojliumhoudende ont
bijtkoek. een veel gewild product,
genaamd Idena-koek. De laatste
maanden er had elke maand een
verscheping plaats was de kwali-
FEUILLETO
door DAVID KEITH
N
teit van het product zo erbarmelijk
slecht, dat Al zich genoodzaakt had
gezien herhaaldelijk en steeds scher
per op een betere kwaliteit aan te
dringen. Wat echter het meest be
vreemdde was het feit, dat het Bin
bonnet klaarblijkelijk weinig kon
schelen, een zo goede klant als
Pearce Brothers te verliezen. Zijn
antwoorden op de brieven van Al
waren onbeschaamd en op het kan
tje af van onb.eleefd. Ten einde raad
had men ook Gérard geschreven, die
antwoordde dat hij degang van
zaken niet in de hand had. Alles
heel erg vreemd, temeer omdat de
vroegere correspondentie van de
Fransen in uiterst hoffelijke taal
was opgesteld.
Ten einde raad hadden Al en Jim
besloten dat de enige manier om
deze zaak tot klaarheid te brengen
was, zelf een onderzoek te gaan in
stellen. En hier kwam de aap uit de
mouw: daar wilden ze mij voor
spannen, omdat ik de Franse taal
vloeiend sprak.
Het was een geweldige schok
voor mij. die niet kon geloven, dat
ik werkelijk nog enig nut had in de
maatschappij. Direct was ik vol
argwaan. Al en Jim slaagde er ech
ter in mij ervan te overtuigen, dat
ze beslist mjj, als aandeelhouder en
dus belanghebbende in deze zaak,
met mijn grondige kennis van de
Franse taal nodighadden.
Zo" begon dus mijn Franse avon
tuur, dat mijn gehele verdere leven
zou beïnvloeden.
HOOFDSTUK III
De volgende morgen de fatele
morgen begon uitstekend. Een
vriendelijk zonnetje scheen door
het venster van mijn hotelkamer
naar binnen. Mijn koffie en harde
'broodjes werden dor dezelfde kell-
ner gereserveerd. Hij begroette mij
met een opgewekt „goede morgen,
monsieur", en uitte het juist^aantal
„Voila Monstieur's",* bij het klaar
maken van de tafel. Even later
bracht hij mijn hevig gepoetste
schoenen binnen, waarvoor ik hem
hartelijk dankte. Hij deelde mij
mede, dat hij de hopfdkellner voor
deze verdieping was, waardoor zijn
handelingen en vriendelijke opmer
kingen nog een grotere gunst voor
mij betekenden. Ja, de dag begon
goed. Tegen tien uur was ik per taxi
op weg naar de Rue de Saint-Mar-
tin. Het bleek een lange, nauwe met
vrachtauto's verstopte straat te zijn,
geflankeerd door oude grauwe hui
zen, waarin talloze kantoortjes wa
ren gevestigd, Hiér en daar ningen
matrassen en beddegoed uit de bo
venramen, waargloor bleek, dat er
ook mensen w.oonden.
Het'huis van Mqnsieur Binbonnet
was als alle andere. Vuil en ver
waarloosd, de vuile grijze verf hing
in lappen langs het houtwerk naar
beneden. Vanuit mijn taxi ontcijfer
de ik, tussen een aantal naamplaten
van koper en emaille, de naam A.
Binbonnet.
Met behulp van de chauffeur klom
ik uit de taxi en bemerkte to£n tot
mijn ergernis en schrik, dat de con
cierge op de eerste verdieping
woonde. Leunend op de. armvan "de
cbehulzame chauffeur en met de an
dere hand mij aan de* leuning op
hijsende, bereikte ik, volkomen uit
geput, de woning van dg concierge.
Met een ruk werd de deur geopend
en een slordig vrojiwmens van een
jaar of vijftig, een aardappelmesje
in de hand, grijze piekharen voorde
nijdig blikkende ogen, verscheen en
schreeuwde me toe: „Nou, wat is er?
Wat moet je hebben?"
Iedereen kent de Berijse concier
ges, maar dit was wel h,et topnupt.
Zelfs de chauffeur werd er door van
zijn stuk gebracht. „Nou", begon ze
weer.
Toen ik tenslotte de naam „Bin
bonnet" uitbracht, antwoordde zij
met tw«ee woorden „niet thjiis"
en draaide zich weer om, om verder
te gaan met haar aaniapp'elen.
„Wacht U een ogenblikje,-alstu
blieft".
„Nou, wat is er?" (Handen op de
heupen.)
„Wanneer komt hij terug?"
Een schouderophalen. „Vanavond"
„Bedoelt U vóór of na het eten'"
„Na!"
„Wilt U hem dan alstublieft mee
delen, dat ik hier ben geweest en
dat ik vanavond na het eten terug
kom." Ik nam een van Pearce Bro
ther's kaartjes uit mijn zak, waarop
sinds kort mijn naam prijkte: T. S.
Weliver, Pearce Brothers Ine New-
York, krabbelde mijn adres op de
achterkant en oveijjiandigde het aan
haa£. „Als het hem vanavond niet
gelegen komj, vraagt u hem dan een
berichtje naar mijn hotel te sturen."
(Wordt vervolgd.)
v
Vi
Dc heer Vonk,
van de Vrijheid, z
vastberadenheid is
daar nu wel vertrc
ik twijfel toch nog,
v/eer met „spoedig"
veel te vragen. Wor
en Madoera uiteint
de republiek overgei
toch worden afgezlei
souvereine unie? So
rale regering de N
ten-Generaal niet i
Nederlandse souvere
overgangsperiode ai
Jure erkend? Hoe st
gijzelaars? Er is 13
een proces Van ontb
zal dit nu een einde
achtergrond van he
streven staat hgt con
het nationalisme lijn
ataat. Het laatste re
binet is zo seharlakc
lijkt, dat men onderl
communistisch comi
van het camouflage
Het is juist, dat dc
'delijk en onomwonc
heeft gesteld.
Pa
De rede van het 1
van de Partij van
heer Palar, vatten
jamen: Indonesië 'is i
dere, maar bezit pi
lijkheden, die het
maken dan Nederlati
het zich niet dwinge
game vrijwillige san
bedreiging met mili
Onjuist, eerst had qv
heslist moeten zijn.
Zelf eerst van Lingi
ken, door troepentran
doorgaan 'na de
Daarom zocht de r
bij het buitenland, f
niet het recht, de re
wijten dat ze Ling
omdat het zelf het
Nederland blokkeert
rine, vandaar de rij
de republiek. Neder
met militair geweid
De twee interpretati
coord hier en ginds
niet. Ten aanzien vat
rie moeten Nederlan
bliek elkaar zien te
zoeken naar wat v
zame samenwerking
maar daaryoor moet
nesiërs winnen. Daai
troepen zodanig vei
den. dat ze geeu bedi
I
De woordvoerder
de heer de Grooi
„de arbeiders van K
zullen keren tegen ec
als de regering ovi
Dit zou ook zeer
internationale gevo
Thans hebben derde
kregen, zich in de zf
De heer Vonk ziet
Loopt datgene, wat n
worden ter verheid
noodtoestand niet, vqc
eindelijke vormen, d
tot stand zullen ko
regering verklaren,
dreiging van Indones
zjen de defensie, we
acht?
De heer Til anus
ning, dat de tijd is as
een einde te maken
zaamheden van de
neraal. Voorzichtig!)
nieuwe republikc*-,se
wenst. Hoe staat het n
conferentie? Wij moe
ZONDAG 13
HILVERSUM I:
8.00 Nieuws; 8.30
Nieuws; 10.00 Ker!
Vaudeville-Orkest; l.t
Ziekenlpf; 5.05 Ke
Programma voor de
krachten 7.30 Nieuws
vervloot; 9,45 Concert
gebed; 10.50 Operamr
HILVERSUM II;
8.00 Nieuws; 9-30
Omroeporkest; 12.40
1.00 Nieuws; 1.15 Van
Kurhaus-coneert; 6.00
Kerkdienst; 8.00 Nier
hous-concert; 9,10 B
Dansmuziek, 11.00 Nh
MAANDAG li
HILVERSUM I;
7,00 Nieuws: 7-15
*8.00 Nieuws: 8,15 G
10,30 Morgendienst!
I.15 -gtafmuziek; 2.1
orkest; 6.00 Gemengd
8,30 Programma voo
Strijdkrachten: 7.00
Jan Zwart herdenkin;
Philharm. orkest;
II.30 Avondmelediëer
HILVERSUM n:
7,00 Nieuws; 7.15
8.00 Nieuws; 9.00
10,00 Morgenwijding;
zieken; 12.35 .Enseml
no"; 1.00 Nieuws; 1-5
orkest; 300 Hoorspel;
muziek; 6.00 Nieuws;
ziek; 7.00 Meisjeskoor
8.15 Resideptie-Orke;
Cabaret; 10.15 Tatigo-
11,00 Nieuws; 11.15 Gi