Nieuw Voornaamste Republikeinse verdedigingslinie op West-Java doorbroken Woestijn-hitte in de Betuwe eiste 188 slachtoffers Regering verklaart haar houding aan de Verenigde Naties Van Kleffens acht tijdstip thans voor bemiddeling niet gunstig Gevechten op Sumatra Voor Alkmaar en omgeving Het juiste standpunt Nederlanders rukken snel op naar de strategische punten Soekaboemi in onze handen Geen Brits contact met Gani en Tamzil Sit-down-staking van één uur 50 km. ten Zuiden van Semarang Operaties zullen niet lang duren HONGAARSE VRIJHEIDSPARTIJ heft zich zelf op E.V.C. proclameert staking Sjahrir per vliegtuig ontsnapt Bombardement op Cheribon Hooic'redacteur H. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. DirecteurE. J. M. Stumpel Abonnementsprijs 3-40 per kwartaal; 1.20 per maand; incl. incasso. Adv.-pr. p. editie 13 c. p. mm-; minimum 2.50; in alle edities 26 c. p. mm.; minimum 4.-; Fam.ber. 20 c- p. mm.; in alle edities 30 ct. No ordh ollands Buiten God is 't nergens veilig Vondel WOENSDAG 23 JULI 1947 43e JAARGANG - NUMMER 11284 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.), 2047 (red), K 2200 HOORN: Draaf singel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Weststraat 80. Tel. 2383 (K 2230). SCHAGENMolenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank pEEDS MEERMALEN hebben wij ons verbaasd over het standpunt van N.V.V. en E,V,C., inzake hun belangstelling voor de politieke actie. N.V.V. en E,V,C„ al treden zij ook gelukkig nog ieder voor zich afzonderijk op, zijn in principe niet afkerig' van politiek, niettegenstaande beide sociale verenigingen zijn. Zeker, sociale verenigingen ook met een sterk economisch doel en wij we ten ook wel dat het van het so ciaal-economische naar het poli tieke, maar één stap is, sterker nog, dat sociaal-economische en politieke belangen vaak ten nauw ste met elkaar verbonden zijn. Toch heeft ieder een eigen ter rein. Sociale en politieke leiders, economische en staatkundige orga nisaties, hebben ieder hun eigen gebied en hun eigen verantwoor delijkheid. En ook volgens ware democratische begrippen ieder hun eigen vrijheid. Zo cenken de katholieke en christelijke organisaties er in de meeste landen over, en terecht. De socialistische en min of meer marxistische bonden en vakbewe gingen, en ook het Wereldverbond van Vakverenigingen, hebben een andere een onjuiste opvatting Zij spreken zich herhaaldelijk over politieke kwesties uit, met het gevolg, dat zij hun stakingsrecht, dat toch al o zo voorzichtig ge hanteerd moet worden, wel gaarne zouden aanwenden als dwangmid del in politieke en staatkundige aangelegenheden. Dat is natuurlijk volkomen on juist en het is gced gezien van de Katholjeke Nederlandse Arbeiders beweging en het Christelijk Na tionaal Vakverbond, om, zoals zij gisteren deden dit nog eens open lijk uit te spreken. Met. name speelt deze zaak met betrekking tot de Indische gebeur tenissen. Het gaat hier om een politieke zaak, en geen kleinig heid, maar een van de hoogste orde. Dat daarbij ook de belangen van de werkende, klasse nauw ver- borlden zijn, 'hebben wij nooit ontkend. Integendeel. Dat is van de beginne af aan zo geweest, ook toen het van bepaalde zijde niet werd uitgesproken. En alle arbeiders zo breed mogelijk genomen! hebben in ons democratische land recht en plicht om zich in politieke zaken uit te spreken, bij de stembus en door middel van hun lidmaatschap van hun politieke organisatie. Nie- maand wij herhalen: niemand denkt er dus over, de werkers invloed op de gang der politieke en staatkundige zaken te ontzeg gen. Ook zij hebben in de Volks vertegenwoordigers mannen, waar aan zij in zulke gevallen hun spe ciale vertrouwen kunnen schen ken en zij doen dat ook. Wie zo de zaak bezipt, moet toch wel erkennen, dat het vermengen van sociale en politieke zaken on juist en gevaarlijk is en dat zeer in het bijzonder het proclameren eener staking met het doel, de politiek in een bepaalde richting te dwingen, onjuist en ondemocra tisch, dus on-vrij is. Wanneer de politeke leiders, met hun verant woordelijkheid voor de zaken van hun terrein menen een bepaalde richting te moeten uitgaan, dan is het onduldbaar dat anderen, die een andere verantwoordelijkheid hebben op een ander terrein, een dwangmiddel gebruiken (lees: mis bruiken) om hen te dwingen in een richting, die zij menen niet te moeten uitgaan. Indien de Katholieke en de Christelijke arbeiders dus door hun leiders wordt voorgehouden, dat de vakbeweging zich niet als zodanig met de Indische kwestie heeft in te laten, dan nemen zij het juiste standpunt in en als die leiders der politieke staking als een principieel onaanvaardbaar mid del veroordelen, hebben zij de juis te opvatting over democratische rechten en vrijheden aan hut zijde. LJOEWEL OFFICIEEL over het oprukken van de Ne derlandse troepen niets wordt medegedeeld, daar onze legerautoriteiten uit veiligheidsoverwegingen nog steeds het stilzwijgen hierover bewaren, weet Reuter heden uit Batavia te melden, dat de Neder landse troepen de voornaamste republikeinse verde digingslinie op West-Java hebben doorbroken. Soekaboemi, waar door de Re publikeinen voor millioenen aan ondernemingsproducten, waar onder rubber is opgeslagen, zou zijn bezet. De oorzaak, dat Soe kaboemi zo snel gtevallen is, moet worden verklaard uit het feit, dat de stad reeds sedert maanden practisch afgesneden was van de Republikeinse hoofdmacht. Na de doorbraak van de Indonesische verdedi gingslinie kwamen de hoofdpun ten daarop, te weten Krawang, Poerwokerto en Madjalenka in Nederlandse handen. De Neder landers kunnen nu in noorde lijke richting naar de kust op rukken en zo een van de rijkste rijstgebieden bezetten. Naar ver luidt rukken de Nederlanders verder op naar Cheribon en In- drama joe. Onze mariniers Nadat zij op drie punten aan de Oost-Javaanse kust waren ge land, zijn de mariniers in snel tempo vele strategische punten gepasseerd. Ook vanuit Soerar baja werd een aanval onderno men. Ten zuiden van Semarang zouden onze troepen langs de weg naar Magelang en de Repu blikeinse hoofdstad oprukken. Ook uit Ambarawa, waar in 1945 Britse en Voor-Indische troepen in actie zijn geweest om Nederlandse en geallieerde ge- interneerden te hulp te komen, worden gevechten gemeld. Luchtaanvallen duren voort Heden werden de Nederland se luchtaanvallen, die als „pre- Van gezaghebbende zijde wordt heden vernomen dat J. L. M. Mit- cheson, de Britse consul-generaal, nog niet in staat is geweest zich in verbinding te stellen met de ministers Gani en Tamzil, die d:oor de Nederlanders onder huisarrest zijn gesteld. De republikeinse mi nisters hadden de heer Mitcheson om een onderhoud op Maandag verzocht en' dit zou langs diplo matieke weg met de Nederlandse autoriteiten besproken zijn. ventief" zijn gekenmerkt voort gezet tot steun van grondopera- ties. Het totale aantal vernietig de Indonesische vliegtuigen is tien gebleven en de republikei nen beweren, dat zij met zeker heid een Nederlands toestel heb ben neergeschoten, terwijl was waargenomen dat een tweede op Nederlands gebied neerstort te. Volgens onbevestigde berich ten is tevens een Nederlands vliegtuig op Sumatra neerge schoten. Proholinggs bereikt. Volgens de laatste berichten van Oostjava hebben de mari niers, die gisteren te Kraksaan, 90 km ten Zuidoosten van Soe- rabaja, zijn geland, Probolinggo bereikt. Het wordt waarschijn lijk geacht, dat zij zich zullen voegen bij troepen, die oprukken in de richting van het belang rijke spoorwegknooppunt Ban- giL Volgens het Franse Persbu reau AFP heeft Radio-Djogja gisteren nieuwe landingen van Nederlandse troepen in de haven van Probolinggo gemeld Reuter voegt hieraan toe, dat, eveneens volgens Radio-Djogja, gevechten in de stad plaats hebben. Verder deelde Radio Djogja mede, dat Indonesische troepen tegenaan vallen hebben ingezet in de sec tor van Semarang. Volgens mededelingen van het republikeinse leger hebben re publikeinse kustbatt^rijen vier voltreffers geplaatst op een Ne derlands oorlogsschip in de na bijheid van Merak op de West kust van Java. Volgens dezelfde mededelingen wordt op drie punten van het front in Sumatra strijd geleverd. Een Nederlandse militaire colonne trekt door het Indische land. OFFICIEEL wordt medegedeeld, dat de permanente Nederland se vertegenwoordiger bü de Ver enigde Naties, Jhr. J. W. M. Snouck Hurgronje, op 21 Juli jl. aan de wnd. secretaris-generaal der V.N., de heer A. Pelt, de vol gende mededeling van de minister van buitenlandse zaken heeft over handig^. „Uit besprekingen, welke met de Indonesische republiek zijn ge voerd sinds de ondertekening van de overeenkomst van Linggadjati op 25 Maart is het duidelijk ge worden, dat de huidige regering van de republiek, hetzij niet be reid, hetzij niet in staat is om deze overeenkomst uit te voeren. Bovendien hebben de republikein se strijdkrachten zich in werkelijk heid nooit gehouden aan het be stand, dat op 14 October 1946 werd gesloten; de regering van de repu bliek zelve heeft niet ontkend, dat door haar strijdkrachten vijande lijkheden zijn begaan. Gedurende de laatste maanden zijn geweldda den zowel bij de demarcatielijnen op Java en Sumatra als tegenover Oost-Indonesië en West-Borneo eer der toegenomen dan afgenomen. Deze daden gingen vergezeld van een zinloze vernietiging van waar devolle economische goederen. Door de handhaving van de voedselblok- kade werd een deel van de bevol king van Indonesië op de rand van d<e hongersnood gebracht. Gijzelaars worden nog gevangen genomen en gehouden op republikeins grondge bied en een vijandelijke en ophit sende propaganda werd gevoerd. Nederland, als zijnde de staat, bij wie de souvereiniteit over dit grondgebied berust, en die derhalve uiteindelijk verantwoordelijk is voor de handhaving van recht en orde, kan niet toelaten, dat deze vijan delijke daden voortgaan. Het is volmaakt duidelijk ge worden, dat de huidige republi keinse regering niet in staat is de veiligheid, het recht en de orde op haar gebied te handhaven, terwijl zij weigert met de Neder landse regering samen te werken om de daarvoor nodige voorwaar den in het leven te roepen. Onder deze omstandigheden heeft Hr. Ms. regering tot haar zeer groot leedwezen zich gedwongen gezien Aan het slot van c!e rede, die de secretaris van de CPN, het 2e Kamerlid Paul de Groot, gisteren avond in-het RAI-gebouw te ^Am sterdam op een massameeting van de CPN heeft uitgesproken, deel de hij mede, dat Woensdagochtend tussen 11 en 12 uur in alle Am sterdamse bedrijven, waar de be- drijfsraden dit zullen toestaan, een sitdownstaking zal worden gehou den als protest tegen het optreden vari de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië. de lt.-gouverneur-generaal te mach tigen over te gaan tot politie-maat- regelen van een strikt beperkt ka rakter. Ik wens de nadruk er op te leggen, dat de Nederlandse regering vasthoudt aan haar onwrikbaar be sluit om het politieke programma, dat gebaseerd is op de beginselen, die ten grondslag liggen aan de overeenkomst van Linggadjati, uit te voeren. De Nederlandse regering hoopt en vertrouwt, dat de omstandigheden spoedig zullen toelaten de construc tieve samenwerking met de repu bliek, gelijk deze gewenst wordt door talloze Indonesiërs op republi keins grondgebied, te hervatten, een samenwerking, zoals deze reeds met goed resultaat bestaat met de staten van Oost-Indonesië en Borneo." Bovenstaande mededeling ge schiedde in aansluiting aan vroegere soortgelijke mededelingen van de Nederlandse regering aan de secre taris-generaal van de V.N., naar aanleiding van een opmerking door mr. van Kleffens op 13 Februari 1946 in de Veiligheidsraad ge maakt, dat hij aan de Nederlandse regering in overweging, wilde geven om als een daad van courtoisie de Veiligheidsraad in te lichten om trent het verloop van de besprekin gen, die toen werden gevoerd tus sen Nederland en de republiek. BATAVIA, 23 Juli (AFP). Het republikeinse legercommuni qué maakt melding van gevech ten in de nabijheid van Pandakan, 50 km ten Zuiden van Soerabaja en op gelijke afstand ten Noorden van Malang. De Nederlanders blij vend naar het zuiden oprukken. Nederlandse pantsereenheden zijn Salatiga binnengedrongen, 50 km ten Zuiden van Semarang op de weg SemarangDjokjakarta. Voorts maakt het communiqué melding van verscheidene aanval len der Nederlandse luchtmacht, voornamelijk op Cheribon, waar vliegvelden zijn gebombardeerd. Een Nederandse jager is neerge schoten. volgens Dr. Beel In een onderhoud met de Haag se correspondent van de News Chronicle heeft minjster-president dr. Beel verklaard', dat de mili taire operaties in Indonesë naar zijn mening niet zeer lang zullen duren. Er is geen sprake van, dat daarbij verder zal worden gegaan dan herstel van orde en rust. De minister-president ontkende dat er op Java en Sumatra dor pen of stgden waren gebombar deerd, aldus de News Chronicle. MOORDAANSLAG TE EDAM Twee jarig meisje gedood, haar moeder gewond Een afschuwelijke moordaanslag;, tengevolge waarvan een tweejarig meisje gedood en haar moeder ge wond werd, heeft Dinsdag het an ders zo stille plaatsje Edam in rep en roer gebracht. Een 51-jarige boerenknecht heeft 's morgens, terwijl zijn baas naar de markt te Purmerend was het tweejarig dochtertje van de familie Dijkstra met een mes vermoord. Daarna viel hij de vrouw des hui zes met een ijzeren staaf aan, sloeg haar op het hoofd en wilde haar daarna met een mes steken. De vrouw verweerde zich echter krach tig en wist de onverlaat het mes te ontrukken, waarna zij naar de bu ren om hulp melde. De vrouw moest met een hersenschudding naar het ziekenhuis vervöerd wor den. Intussen zoekt de politie naar de dader die twee uur later gevon den werd. De man, zekere Visser, had zich verscholen in 't riet langs de IJsselmeerkust. Hij is gearres teerd en ingesloten. DE VIERDAAGSE HET WANDELFESTIJN te Nijmegen is weer begonnen. Vier da gen lang zal de Keizer Karei-stad het begin- en eindpunt zijn der grote marsen. Vier dagen lang zullen duizenden sportieve mannen en vrouwen alleen of in groepsverband door de fraaie contreien der Waal-stad marcheren om er gezondheid naar lichaam en geest yp ie doen, en om aan elkander te tonen wat wilskracht en uithoudingsvermogen vermag. NIEUWELINGEN VATTEN HET TE LICHT OP Zware eerste dag De eerste dag van de Vierdaagse, de bekende Betuwetocht, is voor de duizenden deelnemers, vooral voor de nieuwelingen een beproevings dag geworden. De hitte was over weldigend. Reeds in de eerste och tenduren brandde de zon op de kale wegen van de Betuwe en -ook op de Waaldijk kwam hoogst zelden 'n fris windje de deelnemers afkoelen. Toch ri(. tnrht floor do Rotuwo. 30 buitenlanders. De eerste vertrok ken omstreks 5 uur in de ochtend en om 13 uur waren de eerste 55 km-lopers reeds binnen De warmte heeft veel slachtoffers gemaakt, voornamelijk doordat ve len onderweg té veel dronken. Vol gens de chef van de geneeskundige dienst was deze dag een der warm ste, welke de wandelaars de laatste jaren hebben moeten doormaken. In totaal zijn er vandaag 140 amb tenaren in uniform uitgevallen, waarvan het merendeel politieman nen. Bij de burgers vielen uit: 25 dames en 23 heren, 188 in totaal. Ik geloof niet, dat hij er bij hoort, maar hij loopt al van Nijmegen af achter ons aan. door Huizen, Eist en Valburg een ware zegetocht. De bevolking leef de mee en was gul met fruit. Vruchtendrank en chocolademelk: 't leek weer het goede land van voor de oorlog. In Eist ontvingen de bur gemeester van Eist en het gemeen tebestuur de leiders van het NBVLO op het gemeentehuis waar zij het organisatiecomité dank zegden dat men ook dit jaar de zo geteisterde Betuwe niet vergeten had. In on overzienbare rijen van soldaten, overheidspersoneel in uniform, en burgers uit alle delen van het land allen in een uitstekende stemming trok de colonne van Eist naar Val burg, vanwaar alle groepen tesamen één route volgden. Vanmorgen zijn gestart 6772 deelnemers, waaronder 1318 militairen en 596 geuniformde mannen van het overheidspersoneel, voornamelijk van politie en PTT. De rest waren burgers, waaronder Uit Indonesië. Gevangen genomen Republikeinse sluipschutters worden weggeleid. (Anefo P.) Mr. E. van Kleffens, de nieuwe Nederlandse ambassadeur in de V. S„ heeft, alvorens aan wal te gaan, aan boord van de „Veendam" pers vertegenwoordigers ontvangen, aan wie hij zijn mening zei over de si tuatie in Indonesië. Wij beschouwen dit niet als een oorlog. Wij trachten alleen de orde te herstellen bjj een recalcitrant onderdeel van de nog te vormen fe deratie. Een zeer groot percentage van de Indonesische bevolking de bewoners van Borneo, Celebes, de Moliikkcn en de kleine Soenda- eilandcn is het hierin met de Nederlanders eens. Wij hebben werkelijk zeer veel geduld betoond. Steeds weer heeft de Republiek, die in feite een deel staat binnen de federatie is, ontwij kende verklaringen afgelegd, doch de Republikeinse regering is niet bij machte geweest men behoeft dit niet beslist aan kwade trouw te wij ten om aan haar verplichtingen te voldoen. Zij schijnt niet in staat de anarchisische elementen in haar midden in toom te houden, de ge wapende, naar geen wet luisterende benden, die vernielingen uitvoeren en de Javaanse kleine boer terro riseren". Met nadruk wees mr. van Klef fens op het feit, dat de Republiek blijft vasthouden aan de practijk om duizenden mensen, meest vrou wen en kinderen, als gijzelaars te gebruiken, terwijl deze in ellendige omstandigheden leven, des te onver- dragelijker, omdat de Republiek plechtig beloofd heeft alle gijzelaars vrij te Jaten. Dit, aldus mr. van Kleffens, is nog maar één voorbeeld van de talrijke, niet nagekomen be loften. y,oor bemiddeling in het geschil achtte hij het tijdstip thans nog niet gunstig. Omtrent arbitrage ver klaarde hjj: „bij arbitrage te beslis sen tot nict-uitvoering van Linggad jati, dat ljjkt me ondenkbaar". Mr. E. van Kleffens is Dinsdag te Washington aangekomen. De Hongaarse Vrijheidspartij, die de leiding heeft van de rechtse oppositie, heeft zich zelf heden ontbonden. Vince Nagy, een van de leiders, heeft de Nationale Vergadering meegedeeld, dat de gebeurtenissen van de afgelopen week hebben bewezen, dat de re gering niet in staat is om de pri vileges van d.e afgevaardigden der partij te verdedigen Hij voegde er aan toe, dat de meerderheid der partijleden zich aan alle poli tieke activiteit zal onttrekken. Na zijn verklaring te hebben voorgelezen verliet Nagy, verge zeld van alle leden der partij fractie, de vergadering. Voor zeelieden en transportarbeiders De hoofdbesturen van de Alge mene Nederlandse Bond van Zee varende en van de Landelijke Bedrijfsgroep Transport der E.V.C. hebben, in overeenstemming en na diepgaand beraad met het hoofdbestuur van de EVC, beslo ten: ale ver\joer naar Indonesië, vanuit Nederlandse dan wel bui tenlandse havens, voorzover dit direct of indirect het militair ge weld tegen het volk van Indonesië bevordert, met alle ten dienste staande wettige middelen tegen te gaan Daarom worden alle trans portarbeiders en zeelieden opge roepen, alle werkzaamheden wel ke in verband staan met boven genoemd vervoer, onmiddellijk te staken. In een republikeins communi. qué over de gevechten aan de Westkust van Sumatra worden zware gevechten tussen Indone sische en Nederlandse strijdkrach ten gemeld. Voorts wordt in ge noemd communiqué meldipg ge maakt van zware beschietingen van verscheidene dorpen in de omgeving van de demarcatielijn. Zo'n groot cijfer op de eerste dag van de vierdaagse is nog nooit be reikt, doch men moet in aanmerking nemen, dat er ook nog nooit zo'n groot aantal nieuwelingen heeft in geschreven als dit jaar. Morgen gaat dé tocht naar het Maas-Waal-ge- bied met als hoofdcentra Druten en ae beroemde wandelplaats Wijchen. HET DOEL VAN ZIJN REIS LIET BLIJKT, dat Sjahrir, de n vroegere republikeinse pre mier, over wiens reis ook in de Chronica Indonesia een en an der wordt verteld, per vliegtuig ontsnapt is. Hij „vloog door de Nederlandse blokkade naar Sin- gapore"j wordt gemeld, en het cestel. waarmee hij wist te ontkomen, was verborgen in een oude hangar. Een nieuwe, die daarnaast stond, was door de Nederlanders gebombar deerd, de oude werd niet ge raakt.... Het Voorindisehe Dakota-vlieg- tuig, waarin Sjahrir van Djokja naar Singapore is gevlogen, heeft vier hoogeplaatste Indonesische officieren van Singapore naar Su matra gebracht, waarna het vlieg tuig naar Singapore terugkeerde. De piloot B. Patnaik, die Sjahrir naar Singapore gevlogen heeft, vergezelt hem thans in de vlieg- boot naar Voorindië. Op een persconferentie te Singa pore heeft Sjahrir zijn taak als volgt omschreven: Het buitenland voorlichten over de houding van de republikeinse regering, in het buitenland reacties oproepen tegen de Nederlandse aanval en de repu blikeinse regering adviseren, over hetgeen gedaan moet worden. Sjahrir deelde mede, dat vele gedemobiliseerde Australische en Voor-Indische vliegers hun dien sten aan de Indonesische repu bliek hebben aangeboden, inaar wij moeten eerst vliegtuigen zien te krijgen, voegde Sjahrir er aan toe. Hij zeide, dat de republiek geen luchtmacht bezat, slechts een paar tanks en weinig artillerie en transportmiddelen. Buitenlandse wapens zouden uiteraard welkom zijn. Heden is Sjahrir in een Boac- vliegboot uit Sngapore naar Voc.' Indië vertrokken. Batavia, 23 Juli (Reuter). Volgens een bericht van het Re publikeinse persbureau Antara hebben twee Nederlandse vlieg tuigen gisteren 25 bommen op Cheribon geworpen, waarvan er 13 op belangrijke rangeerterrei nen van de spoorwegen zouden zijn gevallen. Hoofdprijzen Staatsloterij 's-GRAVENHAGE, 23 Juli. 501e Staatsloterij, 3e klasse, 2e trekking, f 25000 16992 f2000 19271 f 1500 3998, 11926 f1000 2586 13787 19057 20715 f400 1520 3146 4099 f200 17245 19083 f100 2335 2554 9518 9573 17386 en 19371.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3