Nieuw
Dr. van Mook: Het is geen strijd
van volk tegen volk
Veel vernielingen en branden
op West-Java
HULDE EN GEBED
Chinezen lijden vooral onder
de Republikeinse terreur
Voor Alkmaar en omgeving
Het 8ste leerjaar
LANDVOOGD GEEFT REKENSCHAP
Zo spoedig mogelijk vorming van
Verenigde Staten van Indonesië
r\R. VAN MOOK, de luitenant-Gcuverneur-Ceneraal
heeft gisteren voor radio-Batavia een rede gehou
den, waarin hij zeide behoefte te gevoelen reken
schap te geven van de huidige toestand en van de
gebeurtenissen van de vijf dagen sedert de Regering
het ernstige en moeilijke besluit moest nemen de weg
van onderhandelingen met de Republiek voorlopig te
verlaten. De Regering wist, aldus de landvoogd, dat
de ondernomen actie door velen in de wereld zou
worden beoordeeld als een daad van Nederlandse
agressie. Het is echter altijd moeilijk gevallen als
deze te beoordelen. Bijzonder moeilijk is echter het
geval van de Republiek, waar de uiterlijke vormen zo
sterk de innerlijke tegenstrijdigheden verbergen
Republiek bleef een
gesloten wereld
Tegal bezet
Op Sumatra zuiveringsacties rond Medan
en Padang
BENOEMINGEN IN
BISDOM
ONS
Landing aan Z.-kust
van Java?
De toestand
in Cheribon
Normale leven goeddeels
hervat
Soebang volkomen
verwoest
Voor hen die vielen
J
Laatste nieuws
Zware gevechten op Java
en Sumatra
NIEUWE NEDERLANDSE
MISSIE-BISSCHOP
Father Hettinga
van Mill Hill
„SALVO"
'n Nieuwe soldatenkrant
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten*L-
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3 40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum ƒ2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c-
p. mm.; in alle edities 30 ct.
Buiten God is t
nergens veilig
(Vondel)
ZATERDAG 26 JULI 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11287
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red),
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
NU de Tweede Kamer het wets
ontwerp tot wijziging van de
Leerplichtwet heeft aangenomen,
staan twee 'dingen ugst.
Ten eerste, dat de Eerste Kamer
in het wetsontwerp geen verande
ringen meer kan aanbrengen. Ze
kan het aannemen of verwerpen.
Het eerste lijkt ons waarschijnlijk.
Ten tweede, dat. als het voorstel
van minister Gielen aangenomen
wordt, de wijziging in elk geval zal
ingaan op 1 September van dit jaar.
Het lijkt daarom niet ondienstig,
op enkele bepalingen te wijzen, die
voor de betrokkenen van belang
zijn.
DAT zijn in de eerste plaats de
verzwaarde straffen, die op
schoolverzuim gesteld zijn.
Bij de eerste overtreding zal de
kantonrechter nu een boete kunnen
opleggen tot honderd gulden. Bij
een tweede overtreding binnen zes
maanden kan veroordeling volgen
tot een boete van driehonderd gul
den of tot hechtenis van een maand.
Bij elke volgende overtreding bin
nen zes maanden wordt geen geld
boete meer opgelegd, maar volgt
veroordeling tot hechtenis, van ten
hoogste drie maanden.
Het schoolverzuim wordt dus
duurder enriskanter.
Hierdoor zal een eind komen aan
de praktijk van vele ouders, die hun
kinderen aan het onderwijs ont
trokken en lachende de ge"nS®
boete betaalden, die ruimschoots
vergoed werd door de geldelijke
opbrengst van de arbeid, die de
kinderen verrichtten.
Bovendien zal de veroordeling
veel sneller kunnen volgen. Onder
de huidige wet krijgen de ouders
eerst een waarschuwing, een z.g.
aanzegging, waarin met proces-ver
baal gedreigd wordt bij voortgezet
schoolverzuim.
Deze aanzegging komt te verv?Jï
len en reeds van het eerste verzuim
kan zodra gebleken is dat het on
geoorloofd is, onmiddellijk proces
verbaal worden opgemaakt
We kunnen wel zeggen, dat hier
door de procedure enkele maanden
korter wordt. In de toekomst zal
het dan ook niet kunn^n
men, dat er maanden en maanden
verlopen zonder dat overtredende
ouders iets naders horen over
verzuim van hun kind.. f
BIJ het beoordelen van dit wets
ontwerp moet goed onderscheid
worden gemaakt tussen de acht-
jarige leerverplichting en het ach
St Populairr'zegt men m'eestah het
achtste leerjaar wordt af£schaftJ
Dit is onjuist. Het achtste lee
jaar blijft bestaan en er zullen tal
we scholen zijn, vooral meisjes
scholom waar dit achtste leerjaar
ook in de toekomst trouw zal wor
den gevolgd.
Vooral op dc meisjesscholcn Js
dit onderwijs zo door en doorprac
tisch en op het leven gericht, dat
het de hoogste waardering heeft
van de ouders, die ernst maken met
de opvoeding van hun kinderen.
Wie wel eens in de gelegenhe
is geweest om te zien welk schit
terend werk hier geleverd wordt op
S „„bied van de vrouwelijke
handwerken en de huishoudkunde,
zal hiervan zeer onder de mdruk
gekomen zijn.
We spreken wel eens over'min
der goede resultaten van het onder
wiis Op dit gebied is er echter in
de laatste jaren een enorme voor
uitgang te constateren, en wanneer
we zien dat vele meisjesscholen
biina al haar leerlingen in het ze
vende leerjaar een diploma
naaien kunnen bezorgen en m het
achtste leerjaar een diploma cos
tuumnaaien, dan begrijpen we de
vrees van de tegenstanders van de
wetswijziging, dat dit mooie onder-
wiis er de dupe van zou worden.
Ook op vele jongensscholen wordt
door het geven van voorbereidend
landbouwonderwijs en onderwijs in
handenarbeid een grondslag gelegd
voor verdere practische bekwaam
heid van deze leerlingen.
r\IT achtste leerjaar wordt dus
D niet afgeschaft. Maar wel zal
de' verplichting om dit leerjaar te
volgen tijdelijk, nl. tot 1950. opge
schort worden. t
Zulks betekent, dat in de toe
komA de kinderen slechts verplicht
zullen worden tot het doorlopen
V Hebben" dezfzeven leerjaren
doorlopen en zijn ze nog geen der
tien jaar. dan zullen ze echter ook
nog het achtste geheel moet envoi-
gen. Practisch zal dit niet vaak
voorkomen.
Het spreekt vanzelf, dat de kin
deren niet zeven jaar op de la8®>"e
school behoeven te blijven Ze kun
nen hun leerplicht ook vervullen
op de Ulo-scholen, op de middelbare
scholen en op de door de Mmister
van Onderwijs erkende lagere.1f"<i
en tuinbouwscholen en nijverheids
SCNieunw is in het ontwerp echter
de duidelijke verplichting voor
leerlingen, die deze scholen bezoe
ken, om het onderwijs ook trouw
te volgen. Ze zijn dus niet meer,
zoals vroeger, vrijgesteld van leer
plicht zolang zij deze scholen be
zoeken, maar zij zijn juist ond r-
worpen aan de leerplichtwet en het
zal niet meer voorkomen, dat men
..zogenaamd" zijn kinderen naar een
huishoudschool zendt om ze onge
straft thuis te kunnen houden.
Er zijn zo nog enkele verande-
1 ingen. Kinderen, die om welke
reden dan ook, vrij laat of-helemaal
niet in het zevende leerjaar komen,
worden vrij van leerplicht op de
dag dat ze veertien jaar worden,
onverschillig in welk leerjaar ze
zitten. En slechts die kinderen van
elf jaar en ouder zijn van leerver
plichting vrijgesteld, die meer dan
6 km van de school af wonen.
Al deze maatregelen worden dus
van kracht als de Eerste Kamer er
haar fiat aan geeft. En dat is, zeiden
we al, nagenoeg zeker.
Reeds in Februari 1946 had de
Nederlandse regering op grond van
de Koninklijke rede van 7 Decem
ber 1942 het recht op zelfbeschik
king van het volk van Indonesië er
kend; daarom had de Nederlandse
regering in de overeenkomst van
Linggadjati uitdrukkelijk als doel
van haar beleid gesteld de oprich
ting van de Verenigde Staten van
Indonesië, die als gelijke met Ne
derland zouden samengaan. Was het
begrijpelijk, dat de republikeinen
met enig wantrouwen uit vrees voor
een terugkeer der koloniale verhou
dingen hiertegenover stonden, in
November-December 1946 was daar
geen reden meer voor. Gemaakte af
spraken pleegt Nederland nauwkeu
rig na te komen.
De republikeinse wereld bleef
intussen een gesloten wereld Niet
gemakkelijk viel waar te nemen,
wat zich daarbinnen afsneelde;
tegelijk bleef de republikeinse
propaganda Nederland en de Ne
derlanders afschilderen als bela
gers van de vrijheid van Indone
sië, tegen gemaakte afspraken in.
Ook internationaal bleef de repu
bliek zich dringen op de plaats
van geheel Indonesië. Eveneens
tegen gemaakte afspraken in gin
gen republikeinse organisaties
voort gewelddadige acties te voe
ren en bedreigingen te uiten tegen
hen, die samenwerking met ons
hadden aanvaard. Iedere samen
werking werd door Djogja afge
wezen; Djogja bleef in gezelschap
van Japanners en Duitsers, deser
teurs, Westerse en Oosterse avon
turiers en profiteurs.
De republiek was oorzaak, dat
Nederland een militair apparaat
moest handhaven, daar de republiek
de belaging der bezette plaatsen
voortzette. Steeds werd samenwer
king moeilijker, de geest van wan
trouwen en vijandschap kon niet
worden bezworen.
De noodzakelijke discipline om
een goed en betrouwbaar rechtsap-
paraat op te bouwen was verdwe
nen. Langzamerhand keerden de In
donesiërs zich zelf tegen de repu
bliek, niet tegen de onafhankelijk
heid. Dit kwam eerst naar voren in
de bezette steden van Oost-Indone-
sië en Borneo, langzamerhand in
toenemende mate binnen de repu
bliek zelf.
Hoe onjuist de voorstelling van
zaken is als zou de Nederlandse re
gering wegens afwijzing van een
klein onderdeel van haar voorstel
len tot de huidige actie hebben be
sloten, meende dr. van .Mook onno
dig te herhalen. De grondslag voor
een werkelijke rehabilitatie dreigde
steeds smaller te worden doordat de
vijandelijkheden steeds toenamen.
Het is geen strijd van volk tegen
volk: dit hebben de gebeurtenis
sen der laatste vijf dagen zeer dui
delijk aan het licht gebracht. Ner
gens waar onze troepen kwamen
werd vijandschap ondervonden.
Integendeel, de algemene reactie
is een van verlichting, dat einde
lijk bij overeenkomst de toestand
van strijd en terreur gaat verdwij
nen.
f
Dat bij zulk een uitgebreide actie
zeer weinig verliezen werden gele
den is een feit, dat boekdelen
spreekt. De betreurenswaardige po
litiek van de republiek van ver
schroeide aarde is weinig anders dan
een kapitaalsvernietiging op grote
schaal en in de meeste gevallen een
vernietiging van niet-Indonesisch
bezit.
Ten diepste betreurt de regering
de brandstichtingen en vernielingen
die in een aantal steden hebben
plaats gehad en waarin met name de
huizen en bezittingen van de Chi
nezen het middelpunt waren van
vandalisme en roofzucht.
Met de grootste nadruk wil de
regering er op wijzen, dat de strijd
wijze niet een is van een volksoor
log en dat daarmede is aangetoond
de noodzakelijkheid van een goede
gemeenschappelijke politie-organi-
satie ten behoeve van de binnen
landse veiligheid. De regering doet
een beroep op allen in de gebieden
waar Nederlandse troepen de veilig
heid handhaven met alle kracht er
aan mede te werken, dat zo spoedig
mogelijk de taak voor orde en vei
ligheid door een normaal geconstitu-
tioneerde politieorganisatie kan
worden overgenomen.
Het zal daardoor mogelijk wor
den in deze delen van Indonesië
de staatkundige organisatie op te
bouwen om tezamen met Oost-
Indonesië en Borneo de Verenigde
Staten van Indonesië te vormen.
De regering zal hiermede niet lan
ger wachten dan nodig is, tot her
stel en vrijheid in deze gebieden
en het organiseren van een regel
matig bestuur.
Rehabilitatie van transport, eco
nomische productie en economisch
verkeer zal met kracht ter hand ge
nomen worden. De regering roept
vooraanstaande figuren uit de Indo
nesische wereld op zich voor deze
constructieve arbeid ter beschikking
te stellen. Daardoor worden de be
langen van volk en veiligheid van
Indonesië sneller en beter gediend
dan door vorming ener organisatie,
die onmachtig is gebleken in het
vestigen van een regelmatig staats
gezag.
Niets zal de regering aangenamer
zijn dan spoedig het ogenblik te
zien aanbreken, waarop het pro
gramma van Linggadjati zal kunnen
worden uitgevoerd.
Dr. van Mook besloot met een op
roep om samen Indonesië te maken
tot een welvarende natie, welke het
zijn kan. En dat het, indien het zijn
vrijheid behouden wil, worden
moet. De regering richt deze oproep
tot allen, die Linggadjati aanvaar
den en met haar de verantwoorde
lijkheid beseffen voor herstel van
vrede, recht en welvaart in Indone
sië.
BATAVIA, 26 Juli. (Reuter) Vol
gens onbevestigde berichten is een
Nederlandse colonne, bestaande uit
vierhonderd gevechtswagens en
vrachtwagens met troepen, welke
van het bezette Cheribon uit in Oos
telijke richting oprukt, heden Peka-
longan, halverwege tussen Cheribon
en Semarang, genaderd.
Tegal. 48 K.M. ten Oosten van
Cheribon, is bezet en indien ook ~Pe-
kalongan zou zijn bezet, zou hiermee
de gehele weg langs de Noordkust
van Java tussen Batavia en Sema
rang in Nederlandse handen zijn.
Het legerbericht van
Vrijdagmiddag
Het officiële legerbericht van
gisteren zegt, dat de verliezen aan
onze zijde sedert het begin van de
acties bedragen 32 doden, 41 ge
wonden en 7 vermisten.
Over de acties zegt het legerbe
richt:
In WES T-J A V A werden Poer-
wakarta, 18 kilometer ten Zuiden
van Tjikampek, Pamanoekan, Mad-
jaiaja, Tjitjalenka, Pasarboengoer
en Pegandanbaroe bereikt en bezet.
De ondernemingen Tjipetir en Pa
rakan Salak in het gebied van Soe-
kaboemi werden bereikt. Op deze
ondernemingen had brandstichting
plaats gehad. De tunnel bij Saksaat,
in de spoorlijn BandoengPoerwa-
karta, is in onbeschadigde toestand
aangetroffen en bezet.
Tjikalong-Wetan, gelegen beoos
ten de lijn TjimahiPoerwakarta,
werd bezet.
In de buurt van de reeds ge
noemde plaatsen Tjitjalenka en
Madjalaja is door de republikein
se gewapende troepen veel ver
nield en verbrand: Luchtverken-
ning wees uit. dat het bekende
radiostation Malabar in brand
staat.
MIDDEN-JAVA: zuiverings
acties hadden plaats in de omgeving
van Banjoebiroe.
OOST-JAVA: Pasoeroean
werd bij verrassing bezet. In de om-
i, geving van Probolonggo werden
zuiveringsacties uitgevoerd, waarbij
arrestaties werden verricht. Djati-
roto werd bezet, waarbij de aldaar
gelegen suikerfabriek in onbescha
digde toestand werd aangetroffen.
Tijdens de zuiveringsacties in de
De nieuwe Nederlandse gezant in de Ver. Staten, mr. E. van
Kleffens (midden) werd bij zijn aankomst met het s.s. „Veendam"
in New York City verwelkomd door de Nederlandse zaakgelas
tigde te Washington, mr. O. Keuchlin (links). Rechts dr. v. d. Mor
tel, consul-generaal in Chicago. (Ass. Press P.)
Oosthoek bij Pranjakan werd een
Duitser gevangen genomen. De ver
binding tussen Loemadjan en Djem-
ber werd tot stand gebracht.
In de stad Modjokerto hadden ge
durende de nacht van 23 op 24 Juli
infiltraties plaats. De daartegen ge
nomen maatregelen hadden een vol
ledig succes.
SUMATRA: Bij Medan onder
namen gewapende Republikeinse
groepen in de nacht van 22 op 23
Juli aanvallen op het pas door Ne
derlandse troepen bezette Bindjai,
terwijl ten Oosten van Medan op
enkele Nederlandse posten en pa
trouilles werd geschoten.
Ook in het nieuw bezette gebied
rond Medan vinden zuiveringsacties
plaats. De treinverbinding tussen
Medan en Arnhemia werd hersteld.
Rond Padang werden eveneens de
zuiveringsacties voortgezet, zonder
dat weerstand van betekenis werd
ondervonden.
Aanzienlijke hoeveelheden wa
pens werden in beslag genomen.
Aan republikeinse zijde bedroegen
de verliezen hier enkele doden. Uit
Palembang wordt bericht, dat Ba-
roeradja, 150 km ten zuidwesten van
de stad, werd bezet.
De houding van de bevolking.
De houding van de bevolking te
genover de Nederlandse troepen
laat nauwelijks iets te wensen over.
Men toont zich hier en daar welis
waar wat onzeker, doch elders, bij
voorbeeld in Cheribon en in ver
schillende plaatsen in de Preanger
en in Oost-Java, werden de troepen
met enthousiasme ontvangen. De be
volking uit de omstreken van het
vliegveld Kalidjati liep toe om hulp
te verlenen bij h"et noodzakelijk her
stel. Hierdoor was dit vliegveld
Donderdag reeds voor gébruik ge
schikt. Opgemerkt kan worden, dat
bij de bevolking allerwege begrip
blijkt te bestaan omtrent de taak
van de Nederlandse troepen.
Van tegenstand van enig gewicht
is, uit militair oogpunt bezien, nau
welijks sprake.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd:
tot districts-moderator van de
Kath. Actie voor mannen en vrou
wen in het district Wervershoof:
Rector F. Lohman te Medemblik;
Pastoor dr. J. van der Lugt te
Warmenhuizen voor het district
Heerhugowaard;
voor het district Beverwijk Rector
R. van Ginkel van Huize „Helio-
mare" te Wijk aan Zee;
tot moderator van de K.A. voor de
vrouwelijke jeugd en de Gidsen
werd te Den Helder (H.H. Petrus en
Paulus) benoemd Pater P. Leender
O.F.M. en te Zwaag kapel. S. Schut.
Kapelaan M. Klijn werd benoemd
tot geestelijk adviseur van de Ned.
R.K'. Transportarb.bond afd. Groote
broek.
Het 16-jarige Engelse meisje
Norma Parnaby, zal als tweede
pilote meevliegen met de Hali-
fax-bommenwerper, die van
daag een tweedaagse tocht bo
ven Europa gaat maken. Zij
heeft een prijs gewonnen met
haar opstel „Waarom ik pilote
wil worden".
BATAVIA, 26 Juli (Reuter) Het
republikeinse legercommuniqué, he
denochtend door Radio-Djokja om
geroepen, maakt melding van een
Nederlandse vloot voor de Zuidkust
van Bantam.
Waarnemers te Batavia zeiden,
dat binnenkort een Nederlandse am-
phibielanding aan de Zuidkust van
Java zou worden uitgevoerd, waar
schijnlijk in de nabijheid van de
voornaamste haven Tjilatjap.
Volgens een republikeins commu
niqué zijn zes Nederlandse tanks
met twee Brcngun carriers onder
weg naar Lawang (ten Noorden van
Malang) door mitrailleurvuur ver
dreven. Volgens het communiqué,
worden op verscheidene plaatsen
van Middenjava gevechten gele
verd, waarin de Nederlanders tanks
gebruiken.
Cheribon is tnans ook in Neder
landse handen. In de omgeving van
de stad is veel vernield, doch in de
stad zelf is het normale leven goed-
deels hervat. De komst van de Ne
derlandse troepen heeft de Repu
blikeinse bevelhebber volkomen
verrast. Een groot aantal van zijn
soldaten was nog aan de maaltijd,
toen de eerste afdelingen de straten
binnenrukten. Zelfs militaire papie
ren en orders van het Republikeinse
hoofdkwartier waren niet vernie
tigd. De weg van Bandoeng naar
Cheribon is door landmijnen op
sommige gedeelten volkomen ver
nield en verschillende bruggen zijn
opgeblazen, hetgeen de opmars ech
ter niet vertraagd heeft daar de ge
nie deze door Bailybruggen verving.
De bevolking van de dorpen en des
sa's, volwassenen en jeugd groetten
met opgestoken duim. In de omge
ving van Cheribon trof men twee
suikerfabrieken brandend aan. Een
van deze is de „Sindang Laoel"-fa-
briek, een der grootste van Java.
Verkenningsvluchten boven een
uitgestrekt gebied in West Java, dat
toebehoort aan de AngloDutch Plan
tation Company hebben uitgewezen,
dat Soebang, het centrum van dit
gebied, met inbegrip van de kracht
stations volkomen is verwoest.
Berichten van gisteren meldden,
dat Soebang in brand stond. De
eigendomsrechten van dit gehele ge
bied zijn in handen van de Anglo
Dutch Plantation Company, waar
van de hoofdkantoren gevestigd zijn
in Londen en Amsterdam.
De Regering maakt tot haar leedwezen bekend, dat in
de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Koninklijke Marine (gedurende het tijdvak 18 t.e.m. 24
Juli 1947):
Serg. mar. Joh. van Waateringen, afkomstig uit Amster
dam. Gesneuveld op 21 Juli 1947 t.g.v. vijandelijke actie.
Mar. 3e kl. Z.M. W. Bruinsma, afkomstig uit Tzum (Fr.).
Gesneuveld op 21 Juli 1947 t.g.v. vijandelijke actie.
Korp. der mar. Tj. Nauta, afkomstig uit Broek onder Ak
keren. Gesneuveld op 21 Juli 1947 t.g.v. vijandelijke actie.
Koninklijke Nederlandse Landmacht (gedurende het tijd
vak 16 t.e.m. 24 Juli):
Serg. J. A. J. M. van Dooremalen, afkomstig uit Tilburg.
Gesneuveld op 16 Juli 1947 bij Bandoeng.
Sold. H. L. Rupert, afkomstig uit Bentelo. Gesneuveld op
16 Juli 1947 bij Palembang.
Sold. H. C. A. Hesseling, afkomstig uit Glanerburg (Lon-
neker). Gesneuveld op 16 Juli 1947 bij Palembang.
1ste It. A. G. van Os, afkomstig uit Utrecht. Gesneuveld
op 21 Juli 1947 bij Tjibeber.
Serg. D. Koote, afkomstig uit Middelharnis. Gesneuveld
op 21 Juli 1947 te Tjimahi.
Serg. J. Schotanus, afkomstig uit Gaasterland (Fr.). Ge
sneuveld op 21 Juli 1947 te Tjileungsir.
Sold. H. Mensink, afkomstig uit gem. Nieuw-Leusen. Ge
sneuveld op 21 Juli 1947 te Leuweliang.
2de It. P. Bareman, afkomstig uit Axel (Z.-Vl.). Gesneuveld
op 21 Juli 1947 omgeving Bandoeng.
Korp. J. de Leeuw, afkomstig uit Haarlem. Gesneuveld op
22 Juli 1947 te Poeraseda.
Sold. G. de Zoeten, afkomstig uit 's-Gravenhage. Gesneu
veld op 22 Juli te Poeraseda.
Sold. E. S. F. Peetsma, afkomstig uit Klazienaveen. Ge
sneuveld op 22 Juli 1947 te Medan.
2de It. W. C. M. Feijnen, afkomstig uit Sprundel. Gesneu
veld op 22 Juli 1947 te Medan.
H. A. Peters (rang onbekend), mitrailleur bataljon, afkom
stig uit Didam (Gld.). Gesneuveld op 22 Juli 1947 te Medan.
Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (gedurende het tijd
vak 13 te.m. 19 Juli 1947): geen verliezen.
In opdracht van de Niwin is door een carosseriefabriek te Eist
de eerste „toneelwagen", bestemd voor het geven van uitvoerin
gen voor onze jongens in Indië, vervaardiqd en afgeleverd. In
vijf minuten tijds is deze wagen, welke achter een truck kan
worden vervoerd, in een volledig toneel, compleet met verlich
ting en radio, herschapen. We zien hier de wagen, waarvan de
wand geheel uitklapbaar is, in „toneelstand". Binnen enige da
gen zal het transport naar Indië plaats vinden. (v. Mourik P.)
Volgens berichten van het Indo
nesische persbureau Antara, wordt
thans aan alle fronten op Java en
Sumatra zwaar gevochten en nemen
de Nederlandse luchtaanvallen in
hevigheid toe.
Van officiële Indonesische mili
taire zijde wordt de val van Malang
tegengesproken en geeft men te
kennen, dat de tegenstand, welke de
Republikeinse troepen bieden krach
tiger wordt.
Van Republikeinse zijde wordt de
herovering van Modjokerto volge
houden en republikeinse berichten
verklaren, dat de Nederlanders uit
deze stad zijn verdreven door sa
menwerking van leger en bevolking.
De Nederlanders zouden bij hun te
rugtocht minstens 150 doden in de
stad hebben achtergelaten. Ook be
weren de Republikeinen, dat zij
Tjitjalenka en Goenoengpati her
overd hebben.
De terugtrekkende Republikeinen
passen vooral op de Chinese bevol
king van Indonesië hun politiek van
de „verschroeide aarde" toe. Reeds
"gisteren deelden wij mede, dat vol
gens schattingen van Chinese krin
gen de schade bedraagt door de Chi
nezen alleen- op West-Java geleden
5 millioen gulden. Ook het Leger
bericht van gisterenmiddag maakt
melding van vernielingen en brand
stichtingen van Chinese eigendom
men. In Salatiga heeft de Chinese
wijk ernstig geleden aldus het
Legerbericht door brandstichting
en plundering. Te Medan op Suma
tra werd de Chinese wijk Deli Toea
bij het vertrek van de Lasjkars door
hen platgebrand.
In zijn radiorede heeft Dr. van
Mook gisteren de brandstichtingen
en vernielingen betreurd, die in een
aantal steden hebben plaats gevon
den en waarin met name de huizen
en bezittingen van de Chinezen het
middelpunt waren van vandalisme
en roofzucht. Dr. van Mook zegde
toe. dat de regering alles in het
werk zal stellen om deze gebeurte
nissen te beperken en om hulp te
verlenen aan de individuële slacht
offers hiervan.
De Chinese consul-generaal te Ba
tavia heeft Vrijdagmorgen een be
zoek gebracht aan Krawang, Tji
kampek en Renbandengkok. waar
hij de door de Chinezen geleden
schade opnam.
Te Krawang zijn ongeveer 110 To
ko's, huizen en rijstpellerijen afge
brand, waarvan alle pellerijen en 83
toko's en huizen Chinees eigendom
waren. De andere afgebrande hui
zen stonden tussen deze Chinese
eigendommen. Te Tjikampek zijn
meer dan 130 Toko's, woningen en
pellerijen afgebrand, terwijl alle
Chinese winkels werden leegge
roofd. In deze plaats was, behalve
het station en de markt, alles wat
verbrandde Chinees eigendom. Te
Renbandengkok zijn 8 pellerijen en
10 woningen, alle aan Chinezen toe
behorend, verbrand. Er kwamen
geen persoonlijke ongelukken voor.
Alle Chinezen in deze plaatsen zijn
vertoornd over de wijze, waarop het
Indonesische leger de verschroeide-
aarde-politiek uitvoert.
Z.H. de Paus heeft father
Nicolaus Hettinga, de missio
naris van Mill Hill, een Fries
van geboorte, benoemd tot
Bisschop van Kashmir en Ka-
firistan. Dit werd Woensdag
te Mill Hill (Eng.) medege
deeld, waar Father Hettinga
als congregatie-overste aan
wezig was ter bijwoning van
het generaal kapittel zijner
orde.
Father Hettinga werd 8 Juli
1908 te Bolsward geboren en
studeerde achtereenvolgens te
Weert, Roosendaal en Mill Hill.
Op 9 Juli 1933 trok hij naar de
missie van Brits-Indië. Hij heeft
daar gewerkt in het onherberg
zame Peshawa, vlak bij de
Khyber-pas, waar hij paria's en
Mohammedanen kerstende en
behalve volksscholen ook een
college, een hogeschool en een
technische school heeft gesticht.
De Paus heeft het arbeidsveld
van deze Nederlandse priester
thans verheven tot bisdom en
hem zelf tot eerste bisschop
aangesteld.
Naar wij vernemen zal er
binnenkort een keurig verzorgd
geïllustreerd maandblad ver
schijnen onder hoofdredactie
van Drs. L. A. M. Goossens,
Majoor-Aalmoezenier, bestemd
voor onze jongens bij land- en
zeemacht.
Het is een uitgave van Kath
Thuisfront, Gedempte Burgwal
14, 's-Gravenhage.
1
