Nieuuj ir Bresci Nederland kan de verantwoordelijkheid voor huidige situatie niet blijven dragen De Amsterdamse kakkers staken door Sjcshrir en Salim te Washington IN T HART VAN NEDERLAND Proces tegen de 23 S.S.-artsen ten einde Sedert: staakt het vuren sneuvelden 55 van onze jongens I en trui tonius v. Padua" M HELDER msvoorziening D/T BLAD! Voor Alkmaar en omgeving Radio-rede van Dr. van Mook Smokkelhandel bezorgde Republikeinse regeringspersonen goed inkomen LAATSTE KANS voor de Republiek Sterlingsaldi Marshall komt op Laatste opvoering .Czaar Peter7 Utrecht, domstad Zeven van hen krijgen de strop Raad van Vakcentralen roept op tot hervatting van het werk 'AN ZWITSERLAND Zwitser Kuebler de BellinzonaSitten op ireef met 3% minuut p Bartali en Coppi, en iaan Bresei het eerste p ging in de 223.4 km. SionBienne, blijft de Bartali leider in het al- :ement met bijna 19 >ng op zijn naaste con- ci, en toonde lyj door wederom zijn enorme weg. leerde uitslagen van de luiden: It.) 26 uur, 25 min., 52 i (It.) 26 uur, 44 min., :ers (B.) 26 uur, 50 min. ïwels (Ned.); 46. Franc- isspment luidt: 3 pnt; 2. Ockers 27 pnt; i pnt. msdag wordt te Bienne ;ehouden. ,n Zwitserland ïs ver ziet men de winnaar, links), terwijl hij het doorrijdt. De inwoners elrenners terdege aan. van tomaten zijn vrij- door het droge weer jol uit de polder 3 we- Over het algemeen is van dit product slecht. >n ging het wel. van aardappelen wordt valiteit is prima, maar in zijn niet daverend, lgemeen met uitzonde- :ele producten was de tug. IB ANKBOEKJES der kjes vóór 25 Augustus sveren aan het adres WESTGRACHT 33. if 1 September d.o.v. den teruggehaald. ighebbenden k ingevolge de Nood le gemeente Den Hel- elanghebbenden, dat e of Jjgn tafel en bed en, die Nederlander jaren in Nederland, Curagao woonachtig 947 de leeftijd van 65 vragen kunnen indie- ;n voor een uitkering ling worden gedaan gende dagen en uren. begint met de letters: ir en van 1417 uur. srdag 21 Aug. '47. Vrijdag 22 Aug. '47. Aug. '47. g 26 Aug. '47. t/m Plas) op Woens- Smits) op Donderdag fm Vonk) op Vrijdag Z op Dinsdag 2 Sept. nde in 't plattelands- nbegrip van Juliana- ,ng op Donderdag 4 in het café van C. A. ikelijk is gesteld van en bovendien op de ren de nodige gege id, moeten worden of andere papieren, lOrtedata e.d. blijken, genddmsbewijzen van depapieren (effecten, nz.), bescheiden be- :n, wachtgelden, hy-? van de laatstbetaalde g, uitkeringen inge- aliditeitswet, Ouder boekjes, belastingbil- r enz., benevens voor Eschrift van de balans rnr het laatstverlopen ogelijkheid verkeren, >eten hiervan schrif- jretaris van de Com- cht 32 te Den Helder, en wordt er met na- wijgen van inkomsten te inlichtingen, kan angenisstraf van vier zend gulden. .Wilt gij Okkig, de isterdp' Vrede en wel of hij een kik- at hij de Prinses tot eeld en onder luide paar naar buiten, t, men leek er niet reeg er wel genoeg hting toen de feest an. HoofdredacteurH. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. DirecteurE. J. M. Stumpel Abonnementsprijs 3-40 per kwartaal; 1.20 per maand; incl. incasso. Adv.-pr. p. editie 13 c. p. mm-; minimum 2.50; in alle edities 26 c. p. mm.; minimum 4.-; Fam.ber. 20 c- p. mm.; in alle edities 30 ct. Noordhollands Buiten God is 't nergens veilig Vondel DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1947 43e JAARGANG - NUMMER 11308 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel! 2046 (adm.), 2047 (red), K 2200 HOORN: Draafsingel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Weststraat 80, Tel. 2383 (K 2230). SCHAGENMolenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank r^R. VAN MOOK heeft gisteren in een radio-rede verklaard, dat L/ de Nederlandse troepen nog dagelijks bloot staan aan aan vallen van Republikeinse zijde. Ook de vernielingen in het Repu blikeinse gebied vinden voortgang. Als voorbeeld noemde Dr. van Mook het feit, dat enkele dagen geleden de olie-installaties in Panljalanbrandan in de as werden gelegd, waarbij meer dan duizend weerloze burgers, wederom merendeels Chinezen, dak en broodloos werden gemaakt. De Nederlandse regering kan de verantwoordelijkheid voor een dergelijke situatie niet blijven dragen, aldus Dr. van Mook. Dr. van Mook onderstreepte ver volgens nog eens ten overvloede de oprechte bedoelingen, welke Neder land gehad heeft ten opzichte van het bestand. Hij noemde" het een tekenend feit, dat Nederland accoord was gegaan met de demarcatielijnen, in het bestand van October vastge steld. De politionele actie heeft wel dui delijk aangetoond, dat het niet een militaire zwakte is geweest, welke de bereidheid van Nederland heeft bepaald om zich binnen zulke kleine perimeters te laten opsluiten als in een belegerde veste. De resolutie van de Veiligheids raad geeft de republiek een laatste kans haar standpunt te herzien en een samenwerking met Nederland opnieuw te ondernemen. Nederland is hiertoe nog steeds bereid, maar dan moet er ook een einde komen aan S,e verwoestingen in het repu blikeins gebied en de terreur en intimidatie tegenover de Nederlan ders en de door Nederland in be- scherrping genomen bevolkings groepen. Zo spoedig mogelijk zal de door ons voorgestelde interim-rege ring voor geheel Indonesië worden samengesteld. Dr. van Mook kon digde aan, dat het in de bedoeling ligt zo spoedig mogelijk over te gaan tot het instellen van de ont- worpén interim-regering. De geschiedenis Dr. van Mook begon met een kort overzicht van de toestand bij de capitulatie van Japan en van de ontwikkelingv welke zich nadien in Oost-Azië heeft voorgedaan. Hij brachtin herinnering, hoe de uit roeping van de republiek in Aug. 1945 in grote haast mede van Japanse zijde was geforceerd en memoreerde het feit, dat de Japan se bezetting op grote schaal haar wapens overleverde aan bepaalde Indonesische elementen. Vervolgens kwam dr. van Mook te spreken óver het Nederlandse beleid tegenover deze gegeven omstandigheden. De Nederlandse regering heeft van de aanvang af het Indonesisch nationalisme gezien als een posi- Op bezoek bij het Dept. van buitenlandse zaken Sjahrir heeft gisteren in gezel schap van Hadji Agoes Salim een ontmoeting gehad met James K. Penfield. directeur van de afdelijig voor het Verre .Oosten van het Mi nisterie van Buitenlandse Zaken te Washington. Naar verluidt zou de ontmoeting op verzoek van Sjahrir hebben plaats gehad. Het Franse Persbureau A.F,.P. meldt nader, dat de beide Indone sische diplomaten na afloop van het onderhoud aan de pers hebben ver klaard, dat de Republiek nog steeds arbitrage'wenst in het geschil met Nederland. Zij" weigerden echter aan te geven, welke arbitrage-formule de Republiek zou aanvaarden. Naar hun mededeling heeft het onderhoud met Penfield zich beperkt tot het uitwisselen van zienswijzen. tief element in de na.oorlogee ontwikkeling en daarom lag het voor de hand, dat Nederland het republikeins gezag zou versterken, opdat het in staat zou zijn de na werking van de Japanse invloed uit te schakelen. Hierna schetste dr. van Mook de moeilijkheden, welke zich bij het lot stand komen van de overeen komst van Linggadjati en daarna hebben voorgedaan. Hij wees hierbij op de voortdurende onmacht van de republikeinse regering, haar plan nen en voornemens" ten uitvoer te doen brengen. Telkens wanneer met respectabele Indonesiërs in Batavia overeenstemming was bereikt, bleek, wanneer overleg met Djokja had plaats gehad, deze samenwerking telkens onmogelijk te zijn. Het gebrek aan gezag Dr. van Mook ging vervolgens over tot het bespreken van de oor zaken van het*gebrek aan gezag bij de officiële republikeinse regering. Onmiddellijk na de Japanse capi tulatie kwamen de Japanse wape nen hoofdzakelijk in handen van pro-Japanse elementen, die met be wondering het Japanse bedrijf had den gadegeslagen. Ook de tijdens de Japanse bezetting ontstane politieke groeperingen, begonnen met het op richten van eigen strijdmachten, welke een ware terreur uitoefen den op de bevolking en een geheel zelfstandige politiek voerden. Tegen over deze militaire organisaties kon het civiele bestuur weinig gezag doen gelden. Hierbij kwam nog, dat de repu bliek de beschikking kreeg over een uiterst kostbaar en uitgebreid productie-apparaat. Door het ge brek aan bestuursmacht raakten de producten, waaraan de na-oor- logse wereld een zeer grote be hoefte had, in handen van gewe tenloze elementen, die een uitge breide smokkelhandel op touw zetten, welke Indonesië in de laat- Moeilijk omwisselbaar Het Engelsb ministerie van finan ciën heeft gisteravond medegedeeld, dat met ingang van middernacht vele regelingen inzake de omwissel- baarheid van sterlingsaldi tijdelijk zullen worden opgeheven. Canadese sterlingsaldi mogen alleen worden aangewend in Canada of in het sterlinggebied. De Engelse minister van financiën, Dalton, heeft mede gedeeld, dat heden volledige gege vens bekend zullen worden gemaakt. Sterlingsaldi kunnen thans niet meer van omwisselbare rekeningen van niet-ingezetenen in het sterling gebied op Amerikaanse of Canadese rekeningen worden overgeboekt. Overigens blijven de sterlingsaldi onveranderd omwisselbaar. De Ca nadese omwisselbare rekeningen worden afgeschaft. De Bank of Eng land zal de banken inzake een en ander instrueren. Dalton zeide verder, o.m.: „Ons besluit zal ongetwijfeld een storen de 'invloed hebben op de handel. Wij betreuren dit, doch het is on vermijdelijk". „Wij zullen nieuwe regelingen moeten treffen met andere landen, teneinde aan de nieuwe situatie het hoofd te kunnen bieden". Dalton besloot met het Engelse volk tot werkzaamheid op te wek ken. Een der bogen van de verkeersbrug over het Hollandsdiep, de Moerdijkbrug, werd door een definitieve boog vervangen. Het gehele werk nam slechts enkele uren in beslag. (A.N.P. P.) ste 2 jaren ongelooflijke schade heeft toegebracht. Deze smokkelhandel bezorgde bo vendien republikeinse regerings personen een goed inkpmen. De cor ruptie nam hand over hand toe. Dr. van Mook sprak hierna over de schendingen van het bestand van October 1946. De republikeinse -re geringspersonen, die dit bestand aanvaardden, hadden, naar dr. van Mook wil aannemen, de ernsjige be doeling hiermede een oplossing te bereiken, maar zij bleken niet in staat te zijn dit bestand door te voeren tengevolge van de tegen werking van de kant der avontu riers, die hiermede het einde van hun rijkdom zagen naderen. De republikeinse oorlogsheren wakkerden de strijd steeds aan, ter wijl de officiële regering van Djokja elke reële overeenkomst bleef af wijzen. Dit alles zou nog enigszins begrijpelijk zijn, indien wij stonden tegenover een bevolking, welke in haar geheel anti-Nederlands was. Het tegendeel is echter zeer duide lijk gebleken tijdens onze politiële actie. Reeds tevoren bereikten ons steeds meer noodkreten uit het republikeins gebied "van grote groe pen der bevolking, die verlangend uitzagen naar Nederlandse hulp tegen de republikeinse terreur. Het was juist deze terreur, welke zich uitstrekte zowel tot de autochtone als tot de vreemde bevolkingsgroe pen, welke ons tot ons politieel op treden dwongen. Ook thans duurt de terreur nog voort. Griekse kwestie in de Assemblee Herschel Johnson, de Amerikaanse afgevaardigde in de Veiligheidsraad, heeft verklaard, dat Amerika be sloten heeft de huidige verwarde toestand in Griekenland ter sprake te brengen in de Assemblee van de V.N., die volgende maand vergadert. Hij gaf uiting aan zijn vertrouwen in het „gezond verstand" van de Assemblee en herhaalde de vroegere waarschuwing, dat Amerika zelf maatregelen met betrekking tot Griekenland zal nemer}, wanneer de Assemblee het niet doet. Voor de reéhten der Staten Op de Inter-Amerikaanse Verde digingsconferentie te Petropolis in Brazilië heeft de Amerikaanse Mi nister van Buiteplandse Zaken. Marshall, verklaard, dat het herstel van Europa en Azië van vitaal be lang is voor de economie van het westelijk halfrond. Marshall zeide. dat de Ameri kaanse regering de economische pro blemen tezamen met haar zuster republieken zal blijven opnemen, om gpn gezonde grondslag te vinden voor practische samenwerking, waar toe elk Amerikaans land zijn deel moet bijdragen. Na een overzicht te hebben gege ven van hetgeen de V.S. voor de door de oorlog getroffen gebieden hebben gedaan, verzekerde Marshall dat zij door 't aanvaarden van deze last geenszins de economische pro blemen van het Westeliik halfrond uit het oog hebben verloren. Marshall weës er vervolgens op, dat de Amerikaanse staten hun vrij heid in naam der democratie heb ben gewonnen en hebben gevochten voor de onvervreembare rechten van het individu, welke eveneens voor staat en volk moeten gelden. Met de zelfde beslistheid, waar mee wii inbreuk op de fundamen tele rechten van het individu ver werpen, verwerpen wij inbreuk op de fundamentele rechten van staten „De resultaten van ons werk zul len het aan de gehele wereld dui delijk maken, dat volken, die in vrede wensen te leven, dit kunnen in een atmosfeer van toenemende samenwerking en welwillendheid." De staking in de Borinage De staking in de Borinage, welke Maandag was uitgebroken en het karakter van een proteststaking droeg, was Dinsdagochtend geëin digd. Het werk heeft stilgelegen in 13 steenkoolmijnen en in enige ce- mentbedrijven en andere fabrie ken. Het overheidspersoneel bleef aan het werk. Lagere Russische vordering op Hongarije? Van betrouwbare zijde wordt ver nomen, dat de Hongaarse bespre kingen te Moskou over de in Rus sische handen zijnde Duitse activa hebben geleid tot een verlaging van de Russische vordering op Honga rije tot 50 millioen dollar. De Hon gaarse verplichtingen beliepen vol gens de laatste schatting 120 tot 130 millioen dollar DE TABAKSBONNEN Het C.D.K. deelt mede, dat voor het tijdvak van 24 Aug. t.m. 6 Sept. a.s. de bonnen K 31 en K 32 der tabakskaart QA 707 recht geven op een rantsoen sigaretten of kerf tabak. Bon K 35 der gecombineerde kaart geeft in die periode recht op twee rantsoenen sigaretten of kerf tabak. Detaillisten mogen geen kaarten bewaren. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede: „Ret kcjrpt herhaaldelijk voor, dat detaillisten in tabak de tabakskgar- ten van hun klanten in bewaring nemen. Zij zijn van mening dat dit geoorloofd is. Dit is evenwel niet het geval. De detaillist en de klant maken zich schuldig aan verkopen resp. kopen, zander daarbij gelijk tijdig bonnen in ontvangst te nemen resp. af te geven. Bovendien moet men er rekening mee houden, dat, indien de kaarten bij de detaillist* zoek raken, gesto len worden of op andere wijze in het ongerede raken, onder geen voorwaarde tot vergoeding daarvan kan worden overgegaan, aangezien men in overtreding van bovenge noemde bepaling is." ii Na afloop van de laatste opvoe ring van het openluchtspel „Czaar Peter" heeft de burgemeester van Zaandam, mr. dr. J. in 't Veld gis teren, ten aanschouwe van de 600» mensen, die de opvoering bijwoon den (er waren 1000 extra plaatsen verkocht, hetgeen nogal wat moei lijkheden opleverde) Carel Briels, Den Doolaard en de secretaris van de Zaandamse Gemeenschap, de heer J. Voorthuizen, gehuldigd. De heer D. Metselaar, gemeenteraads lid, sprak waarderende woorden tot de initiatiefnemer van het feest, mr. dr. J. in 't Veld. De medewerken den aan het openluchtspel hebben er de voorkeur aan gegeven de re gisseur Briels in een besloten bij eenkomst te huldigen. Het gezel schap verzamelde zich vannacht om twaalf uur in „Ons Huis", waar de heer C. R. de Groot woorden van lof en waardering tot de heer Briels richtte. Om half drie sjoot burgemeester in 't Veld de bijeen komst. I In de Hortus Botanicus te Amsterdam bloeit de Victoria Regia weer. De bladen zijn van zulk een afmeting dat zij een kind ge makkelijk kunnen torsen. REIS-IMPRESSIES IN VACANTIE-TIJF Utrecht is een degelijke stad. De mensen zijn er rustig en be zadigd. Jonge mensen lopen rechts op de Vreeburg en- oude mensen staren bedachtzaam over de groe ne gazons van het Wilhelmina- park. De gebouwen zijn er statig Station, Jaarbeurs, Postkan toor met-de-leeuwen en de universiteitscomplexen en de we gen breed. Utrecht is degelijk enmooi. De stad had dit uitzicht zelfs, toen we er ontmoedigd in ronddwaalden Niet dikwijls zijn we ontmoedigd, maar als we naar een stad reizen om er een reportage op te pikken en we horen dan dat legio repor ters in de afgelopen weken hetzelf de'stralende idee hadden, dat een filmman en een" radio-speaker acte de'presence gaven, zie, dan zakt de ontmoediging ons als lood naar de schoenen. Met waardigheid zeggen we dan „pardon", we schudden handen en verdwijnen naar buiten, terwijl we tijgerachtig luisteren naar het hoongelach dat achter de deuren zal losbarsten. In een derge- In Meppel wordt het oude handweven nog in ere gehouden. Een wever aan de arbeid achter zijn eeuwenoud weefgetouwd. Het Amerikaanse Tribunaal te Neurenberg heeft in het proces te gen de 23 S.S.-artsen, dat negen maanden geduurd heeft, vonnis gewezen. Zeven van hen zijn ter dood veroordeel^ door middel van de strop. Hieronder behoren Karl Brandt, Hitler's vroegere lijfarts, die de hoofdbeschuldigde in dit proces was; Karl Gebhart, Himm- ler's lijfarts en voorzitter van het Duitse Rode Kruis en Rudolph Brandt, Himmler's adjudant. Voorts werden Joachim Mugrows- ky, Wolfram S.ievers en Viktor Brack tot de strop veroordeeld en Siegfried Handloser, Oscar Schroe- der, Gerhardt Rose en Karl Genz- ken tot levenslange gevangenisstraf. Herta Oberhausen, arts van het vrouwenkamp Ravensbrueck en de enige vrouw die schuldig is bevon den, kreeg 20 jaar gevangenisstraf, evenals Herman Becker-Freysing. Waldemar Hoven, chef-kamparts OIIDANKS HET FEIT, dat de Amsterdamse bakkers thans prac tise!) alleen staan in hun strijd tegen de beslissingen van minister Mansholt, houden zij hun bedrijven nog gesloten, Vijftien procent der hoofdstedelijke bakkers neemt niet aan de actie deel, doch ook in de kringen der stakende patroons is de opinie over het al of niet bakken verdeeld. Dit bleek in een vergadering, die zij Woensdagmiddag in Krasnapolsky te Amsterdam belegd hadden. Verscheidene bakkers voerden hier het woord en zetten hun stand punt over de actie uiteen. Tegen over bakkers, die onder alle om standigheden de actie willen voort zetten, brachten anderen hun stem ujt om zo spoedig mogelijk het werk te hervatten. Men was het er in het algemeen over eens, dat de bakkersactie bij het publiek zeer onpopulair is. Een bakker zeide nog njmmer zoveel beledigingen te hebben moeten slikken als in de afgelopen drie dagen. Hij was van mening, dat de Amsterdamse bak kers door hun eensgezinde houding een krachtig protest hebben doen horen. „Men dient" zo zeide hij „thans de consument te doen beseffen, dat de bakkers ook hun verantwoordelijkheid jegens het publiek kennen." Hij stelde voor het werk ten spoedigste te hervat ten. Een andere bakker wenste te protesteren tegen de bedrijfsvorde- ring. „De regering heeft hiermede een Duitse maatregel ter hand ge nomen. De bakkers hebben hun zaken niet voor hun plezier geslo ten, elke dag kost het hun veel geld. Wjanneer zij echter de actie niet waren begonnen, zouden zij een noodlijdend bedrijf krijgen." De'Voorzitter van de Christelijke Bakkersbond was van mening, dat in feite niet minister Mansholt, de man is, die aan de touwtjes trekt. In werkelijkheid is het volgens spreker Prof. Brouwer, die deze maatregel dicteert. In verband met de interj^illatie, die het tweede kamerlid ir. Hacke morgen in de Tweede Kamer zal houden, werd de vergadering ver daagd, teneinde het comité gele genheid te geven met ir. Hacke overleg te plegen. Morgenmiddag om drie uur komen de Amsterdam se bakkers weder te zamen. Inmiddels hebben meerdere Am sterdamse bedrijven aanzegging tot vordering ontvangen. De Raad van Vakcentralen heeft zich uitgesproken tegen de bakkerspatroonsstaking, welke in sommige gedeelten van ons land de voedselvoorziening, vooral van de arbeidersbevolking, ernstig in gevaar dreigt te brengen. Van de werknemers is na de be vrijding de uiterste zelfbeperking bij het stellen van looneisen ver langd. De in de drie centralen ge organiseerde werknemers hebben zich in 's lands belang steeds, zij het vaak met moeite, bij de overheids- beslissing in zake hun lonen neer gelegd, niettegenstaande de tekor ten, welke in de arbeidersgezinnen nog altijd bestaan. Het standpunt mocht ook van de bakkerspatroons- organisétie verwacht worden, dat zij zich, om haar verlangen tot gel ding te brengen, beperkt zou heb ben tot overleg.'De Raad vap Vak centralen acht het onverantwoord, dat een groep producenten eigen machtig de productie van een zo belangrijk vólksvoedsel stóp zet om de overheid te dwingen terug te komen op een na uitvoerige voor bereiding genomen prijsbeslissing. De Raad van Vakcentralen vraagt daarom de bakkerspatroonsorgani satie (het landelijk comité van actie) in het belang van de voedsel voorziening, dringend aanstonds een einde aan de staking te maken. Na opheffing kan dan verder overleg met "de regering worden gepleegd. De Raad doet voorts een beroep op de arbeidersbevolking op generlei wijze de stakende bakkers patroons steun te verlenen en zich van alle wanordelijkheden te ont houden. Amerikaanse gift aan Oostenrijk Naar verluidt, zullen de Ameri kaanse goederen die voor Septem ber naar Oostenrijk worden ver scheept. worden beschouwd als een schenking. Het betreft voedsel, steenkool, medicamenten, kleding, meststoffen en zaden ter waarde van 10.750.000 pond sterling, waarbij in begrepen de kosten van transport. Alle Oostenrijkse burgers, onver schillig in welke zone zij wonen, zullen van deze schenking profite ren. Hoofdprijzen Staatsloterij 's-Gravenhage, 21 Aug. 501ste Staatsloterij, 5e klasse, 8e trekking. flOOO 8407 f 400.— 9337 13867 16663 19397 f 200.— 2104 6098 10328 20301 f 100.— 4296 6718 9427 9407 10715 11629 18126 2009 21329 21604 van Buchenwald, zal worden gehan gen. Fritz Fischer, tweede lijfarts van Himmler en Wilhelm Beigl- boeck kregen resp. levenslang en 15 jaar. Karl Brandt, werd tot de strop veroordeeld „wegens het doen van sadistische en over het ajgemeen nutteloze experimenten op" mense lijke wezens." Genoemde vijftien artsen hebben zich allen schuldig gemaakt aan misdaden tegen de mensheid. Zij voerden hun practijken uit op ge vangenen in concentratiekampen en krijgsgevangenen. Duizenden man nen en vrouwen zijn gesteriliseerd, aan hoge druk'en lage temperatu ren blootgesteld, met mosterdgas bespoten en opzettelijk met ver schillende, ziekten geïnfecteerd. Ze ven artsen zijn vrijgesproken, een beklaagde, die alleen is schuldig bevonden wegens lidmaatschap van de S.S. is tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De zeven ter dood veroordeelde artsen zullen, naar verluidt, appèl aantekenen bij het Amerikaanse fe derale gerechtshof. DE OVERSTROMINGEN OP CEYLON Als gevolg van de herhaalde over- stroijiingen, die het eiland Ceylon gedurende de laatste dagen teis terden, is de benzine-toevoer van 't vliegveld Mebombo bij Colombo dat thans ook door KLM-vliegtui- gen op de Indië-route wordt aan gedaan bemoeilijkt. Hierdoor is het mogelijk, dat niet de hand kan worden gehouden aan het schema, waarbij om de andere dag een vlieg tuig naar Batavia vice versa zou vliegen, de route volgend via Sjar- jaColomboSingapore, en vertra ging ontstaat in het vervoer van passagiers en post. lijke stemming is men doorgaans niet in staat stadsschoon te waar deren, maar zopls steeds, palmde ook nu Utrecht ons in. De Dom En als „buitenman" in Utrecht, v/aar kijkt men dan het eerst naar? Naar de Dom, het onvolprezen bouwsel aan' het eind van de Zadel straat. Men kan het zien in het ka der van veramerikaansd sight- seeing-tempo-toerisme (wat een woord!) maar wij, peinzende jour nalisten in een peinzende stad be zien het met een bewogen blik. Jan Engelman, de Utrechtse dichter, zag het zo, toen hij sch»eef over de spits, die „zich heft naar de vroege sterren." Het was jammer, maar sterren waren er niet. Tegen de uit daging van de zakjes-blauwe lucht, (waar is de lucht blauwer dan bo ven Nederland?) was heel dit won derwerk van de Utrechtse Domto ren. In al z'n fierheid van 112 Meter was daar het grijze bouwwerk met det ranke spits, de bloemen, de krui sen en de spitsboogvensters. In de Westzijde van de toren vonden we een Latijns vers gebeiteld, dat ons zegt: ..In' 1321, op het feest van Paulus en Johannes werd deze to ren gegrondvest tot luister van Utrecht". Tot luister van Utrecht niet al leen, maar zeker ook tot luister van de vrome werkers der vroege Mid deleeuwen voor de bouwmeesters en de sjouwers, voor de beeldhou wers en de timmerlieden, die hier optrokken dit monument .van vroomheid, kunstzin en vakbe kwaamheid. De Fransen, Engelsen, Tjechen en Zwitsers in hun kakel bonte trekkersuitrustingen waren zelfs een ogenblik stil toen djj tot hen doordrong. Toen zeiden ze weer hoe „wonderful" en „ravissante" dit was en begon het onmisbare en onuitstaanbare rituaal van dure fototoestellen en ritselende Baede kers. Panorama We drentelden terug tot bij de Willemsbrug en daar staande kon het oog weiden over de Domtoren en de Buurkerktoren; draaiende doemden de drie gebouwen van de Spoorwegen op, karakteristiek, omdat de stijlen duidelijk hun oor sprong demonstreren. Zo ve.el was nog te zien, daar in dip orpgeving. In het park, de oude St. Geertrui dis met de prachtige mozaïeken in de voorgevel, rond de Domkerk de pittoreske straatjes,"het oude patri ciërshuis Zoudenbalch, het Univer siteitsgebouw, het klooster. Blin kend en groen gaat het water door de Oude Gracht. Het stroomt als 'n slagader door de oude stad, oor spronkelijk als een aftakking van de Oude Rijn en verdwijnt in het Noorden in de Vecht. D„e eigenlijke straat ligt er vrij wat hoger dan de straat en bij de waterkant zijn de deuren der oude pakhuizen. Bomen werpen er hun schaduwen langs. Kris-kras wandelend door deze stad is er de Voetreisstraat met de Openbare leeszaal, die leidt naar het Pieterskerkhof en de Pieters kerk met de oude crypte van 1048. Achter St. Pieter bereikt men het Paushuize, gebouwd voor onze enige Nederlandse Paus Adriaan VI. Van de Nieuwegracht via de Zui lenstraat met de prachtige geveltjes naar de Lange Nieuwstraat. Het Brandweermuseum is er, het mu seum voor moderne religieuse kunst en de St. Catherijne kerk. Zwerf verder in Utrecht en daar buiten en er is nog machtig veel moois te zien. We merkten het, ondanks onze ontmoediging. De beschietingen van onze troe pen door republikeinse groepen gaan voort. Tengevolge hiervan hadden wij aan onze zijde op 19 Augustus 3 gesneuvelden en 16 gewonden. Onze verliezen na de staking der vijandelijkheden zijn thans opgelopen tot 55 gesneuvel den, 1 vermiste en 158 gewonden. In de omgeving van Leuwiliang op West-Java vonden herhaaldelijk beschietingen van onze posten en patrouilles plaats. Bezuiden Garoet waren de irrigatiewerken voor de bevolkingsagnplant door saboteurs buiten werking gesteld. Een uitge zonden patrouille kreeg daarbij con tact met republikeinse troepen, waaronder met'zekerheid 5"Japan- nezen konden worden geteld. Bij Salatiga en Ambarawa zijn onze posten Bedono en Djoeboeng be schoten. Het vuur werd beantwoord met mortieren. In dit gebied vonden eveneens enige beschietingen van onze patrouilles plaats. Naar aanlei ding van de veelvuldige beschietin gen door rondzwervende T.N.I.-groe- pen werden in de omgeving van Gombong zuiveringsacties ingezet. Bezuiden Gombong werd met deze benden contact verkregen. De te genstanders leden hierbij gevoelige verliezen. Twee Nederlandse trucks werden in de omgeving van Malang onder mitrailleurvuur en geweer vuur genomen. Onderzijds werden hierbij enige verliezen geleden. Onze hosten ten zuidwesten en ten noordoosten van Malang werden door de republikeinen beschoten. Op ZuidrSumatra vonden enige beschie tingen plaats van onze patrouilles ter hoqgte van Lahat en Kajoe Agoeng. In Oost-Bali werden drie terroristen gevangen genomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 1