In het hart van de Haarlemmermeer
RADIO
EEN UURTJE TELEX
HET ZEEWIER-MYSTERIE
gsbrigade
Priesters vermoord in Istrië
Wereldbank zal geen dollars
meer lenen aan Engeland
drenkelingen
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 27 Augustus 1947
PAG. 3
Reis-impressies in vacantietijd
Dag van schoonheid
Het Vaticaan spreekt zich hierover uit
Katholieke Actualia
J
Staking
Amerika voogd
over Europa?
Vreest Australië
Rusland
Kermis
Kroniek
Buitenland
i der water worden door-
rvolgens werd een
ionstreerd door middel
ren van een ketting,
ien toegepast wanneer
zich in de nabijheid
bevindt. Om en om
lsen vastgepakt, zodat
:etting ontstaat. Dit
itrand even aan de
getoond.
Glas deelde mede, dat
van redding door ieder
toegepast, mits men
hand grijpt. Als een
is de ketting verbro-
greep die de brigade
niet mogelijk. Irmid-
ch weer twee leden
in zee begeven, om
met de vlet. Deze
dden is het succes
Bijna dagelijks
de vlet geoefend en
dan ook uitsteker. -
een oogwenk is de
snelt naar de plaats
drenkelingen wer-
loord gehesen. Inmid-
andere leden van de
met de brancard. Het
de drenkeling ge-
met de rug naar bo-
oofd naar beneden, om
binnengeraakte water
aken. Na kunstmatige
was de patiënt weer
knapt en onder luid
weer naar de tent.
Burgemeester Niele
wees er op, dat het
van het grootste be-
hier een reddings-
die op Zaterdag
des Zondags een wa
de baders houdt. Ook
dagen is de tent wel
moet rekening wor-
dat de brigade be
dui, die overdag hun
Vervolgens bracht
en, dat het bezetten
door de leden geheel
schiedt. Vergoeding
voor ontvangen. Van
en vrijwillige bijdra-
de reddingsmiddelen
pr. eindigde met het
e zeer talrijke toe
een hartelijk applaus
van de Egmondzeeër
ode.
DRAMA
\KF.ORMAAT
n de heerlijke zo-
die we tegenwoor-
speelde zich op het
uisduinen een drama
een reeds, om de fi"
hoojdrolvertolker,
aat kan worden ge-
geschiedde dat een
het mannelijk ge
nt poogde binnen te
rin zich drie dames
juist een verfris'
adden genomenDe
den vanuit de geslo-
atuurlijk niet zien
buitenzijde bezig
iting los te maken,
vat van hen mocht
rwacht: ze begonnen
hun angstig geroep
alle zijden de bad-
Onder hen bevond
oeder van het
manneke, dat er in
gd de tentsluiting los
en naar binnen wil
Doch toen de dames
hoe jong hun bela-
irstten zij in luid ge
werd de moeder te
geven dat tegen de
id van het ventje
bezwaar bestond. De
menigte droop af
zak van alle conster-
een zuurtje
TEIT VAN DE
T. N. I.
26 Aug. (Aneta).
rlandse Actie-comité
de T.N.t voortdurend
nt op de bevolking van
den, teneinde haar tot
aar het Republikeinse
vingen. Wederom zijn
patrouilles en posten
Adjibarang. Ten Wes-
rwokerto is een Neder-
loor de T.N.I. met mor-
weren onder vuj.ir geno
osten van Salatiga in
zetten Nederlandse
zuiveringsactie in tegen
ties van de T.N.I., die
in het bevrijde gebied
t te schuiven. De T.N.I.
'e verliezen en werd
en groep van de T.N.I.
en van Tegal werd door
troepen enige verliezen
In Oost-Java bij Sito-
en twee republikeinse
dood en veertig gevan-
n. Bij zuiveringsacties
ten van Banjoewangi
antal republikeinen ge-
ederlandse patrouille in
g van Tandjong Balai
asikarleden neergescho-
gevangen genomen,
t dusver ontvangen ge-
agen de verliezen van
gesneuvelde en twee
NG LEOPOLD
TERUG?
k, 26 Aug. (Belga).
ige Belgische minister
n( Albert de Vleesch-
zijn land zal vertegen-
i de commissie voor de
e gebieden, heeft bij
van het Vliegveld La
klaard, dat in de aan-
ken Koning Leopold
teruggeroepen zou
het nodig is, zal een
aats hebben, maar wij
dat het noodzakelijk
ïze toevlucht te nemen,
tuwer meende, dat de
in de koning kon plaats
de wet van 1945 in te
door te verklaren, dat
die de koning in de on-
l plaatsen te regeren,
bestaan. Naar zijn me-
België een koning
IIAARLEMZo graag mag ik verloren lopen in de drukte
van een grote stad.... Af en aan rijden de zware Haar
lemse trams. Af en aan suizen de auto's voorbij. Fietsen en voet
gangers in druljke warreling dooreen. Blok aan blok rijen zich
de huizen en gebouwen, moderne en historische. Zo is Haar
lem, de Spaarnestad.
De Stad
Op de Grote Markt, het hart van
Haarlem's binnenstad. Geflankeerd
door het Stadhuis. Anno 1630 staat
daar op. Sinds die tijd is dit gebouw
ongeveer 10 x verbouwd, met als
gevolg dat er dan ook wel 10 bouw
stijlen aan te bewonderen zijn. Het
Prov. Griffie gebouw was eertijds
de residentie van Lodewijk Napo
leon. Als men ver van Haarlem af
staat wordt het oog onwillekeurig
getrokken naar het rijzige gebouw
van de Oude SiDt Bavo; als ge dit
gebouw binnen treedt, en de stilte
U omvademt, hoort ge niets meer
van wat buiten is. Daar staat een
van Europa's beroemdste orgels,
dat eens door Mozart bespeeld
werd, en thans nog steeds duizen
den trekt naar de bekoring van
haar orgelende klanken.
Bij de eerste pilaren van dit
machtige bouwwerk is men bezig,
de kalklaag te verwijderen, zodat
de oorspronkelijke kunst, waarmee
zij beschilderd werden, nu weer
voor een ieder is te aanschouwen.
Hier zijn scheepjes te bewonderen,
geconstrueerd naar die, waarop
Piet Hein op zijn tochten de Ocea
nen bevoer. En als we weer naar
buiten gaan, horen we het geklin
gel van de Damiate-klokjes, die
Willem II, de Roomse Koning, uit
Damiate had meegebracht ten tijde
van de Kruistochten. Midden op de
Grote Markt staat het standbeeld
van Laurens Koster. Een andere
bezienswaardigheid is nog de
„Vleeshal" met zijn typische oud-
Nederlandse trapgeveltjes.
Onze wandeling gaat verder en
we komen langs het' Bakenesser
kerkje, in oud-Gothische stijl opge
trokken; ranke pinakeltjes heffen
hun spits naar de hemel.
Haarlem - Bloemenstad
Onlangs vierde men in Haarlem
het bloemenfeest, waar allerwege
de Bloemenkoningin voor een week
resideerde. Maar Haarlem is zelf
een Bloemenkoningin; gegroeid en
groot geworden is Haarlem door de
bloemen. In de Stadskweektuin
worden allerhande planten ge
kweekt, die later in de parken
worden overgeplaatst. Het zijn de
vele parken en plantsoenen die
Haarlem zo mooi maken. En het
Krelage huis is het centrum der
bollencultuur.
Op het Groot Heiligland staan die
echte oud-Hollandse huisjes, met
hun oude stoepjes en kleine raam
pjes. Daartegenover het Frans Hals
museum: een stukje poëzie temid
den van het prozaïsche der groot
stad.
Ook het Hofje moet genoemd
worden. Met een beetje phantasie
ziet ge de Begijntjes al uit de lage
huisjes komen, terwijl ze verlegen
naar ons glimlachen.
Onze wandeling is nog niet ten
einde. Naar het Kopje van Bloe-
mendaal, 50 meter boven A.P. gaat
onze reis. Als wij boven zijn aange
land zien we een heerlijk panora
ma zich voor ons uitstrekken. Het
Kopje lijkt het middelpunt van een
groot cirkel oppervlak. De omtrek
wordt gevormd door een rij van
bouwwerken dorpen en steden aan
de ene kant, de horizon, waar zee
water en lucht, elkander schijnen te
raken, aan de andere zijde.
Zo zien we het Klein Seminarie
van ons diocees: Hageveld. Een
vaag silhouet van Haar koepel.
Vaag, door het grijze waas in de
verte, dat het al omdoezeld houdt.
Zo zien we de Spaarne, Amsterdam,
Santpoort, Velsen Hoogovens, de
vuurtoren van IJmuiden, Beverwijk
en Zaandam, de zee, met de zon als
een koperen bal zwevend daarbo
ven, Zandvoort en Bloemendaal aan
Zee.
Kopje van Bloemendaal
De segmenten van de cirkel,
waarin wij staan zijn opgevuld met
de stad Haarlem en het vele schoon
van de natuur, zo zeldzaam bij el
kaar op dit kleine plekje van de
aardbol. De Oude en Nieuwe Sint
Baaf. Het Bakenesser torentje. De
koepel der gevangenis en de grote
gasfabriek.
Bloedrood gaat de zon onder.
Over de wiegende toppen der bo
men dansen duizenden muggen. Aan
hun voet springen konijnen en eek
hoorns. Heuvels en dalen. Witte
zandpaadjes zich slingerend daar
tussen. De huizen lijken van speel
goed, achteloos rondgestrooid op
een groen tapijt. Een slagschaduw
valt over de bomen, wiegelend in
de avondwind; tientallen kleuren
van bruin en groen in telkens ver
schillende soorten. Wolken, geschil
derd als blauw-violette fietsen daar
boven. Het firmanent, met sterren
bestrooid, hoog weer daarboven ge
spannen. Bossen, heide, duinen, zee,
daarover heen de stervende dag.
Een bijzondere dag, 24 Augustus. Zo
mooi, zo edel, zo ragfijn, en zo
aards. Reisimpressies! Maar op het
kopje van Bloemendaal is wel dé
overheersende indruk: De Schep
per, een Liefderijke God, overheen
een tobbende wereld
G. P.
PROGRAMMA
DONDERDAG 28 AUGUSTUS:
HILVERSUM I (301 M.): KRO:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 7.30
Morgengebed; 8.00 Nieuws en gram.;
NCRV: 10.45 Alt met orgelbegel;
KRO: 11.00 Radioziekenbezoek; 11.45
Pianorecital; 12.00 Angelus; '12.03
Vervolg pianorecital; 12.33 Lunch:
concert; 12.55 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws en Kath. nieuws; 13.20 Boek
bespreking; 13.25 Lunchconcert;
13.45 Vrouwen-vjria; NCRV: 14.00
„Organola"-Sextet; 14.40 Voor de
Vrouw; 15.25 Werken van Mozart;
15.45 Zang door kinderkoren; 16.45
Hobo-reëltal; 173.0 Omroep-orkest;
18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.00
Nieuws; 19.15 Hoe staat het in Indië?
19.45 Departementen spreken; 20.15
Mariniers met de NCRV op vacan-
tie-tournee; 22.30 Nieuws; 23.00 Oude
en moderne Engelse Kamermuziek;
23.45 Don-Kozakken koor; 23.57
Sluiting en Wilhelmus.
A HILVERSUM II (415 M.l: AVRO:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 8.00
Nieuws en gram.; 10.30 Voor de
Vrouw; 10.40 Musette-orkest; 10.50
Voor de kleuters; 11.00 Ensemble
Jetty Cantor; 12.38 Metropole-orkest
13.00 Nieuws; 13.15 Renova-Septet;
14.00 Cello, piano; 14.30 Werken van
Baeh; 17.00 AVRO-KaleXoscoop;
17.20 „Wat wil je worden"; 17.50
Rijk Overzee; 18.00 Nieuws; 18.15
Sportpraatje; 18.30 „The Skymast.";
19.10 Deanne Durbin en Nelson Ed
dy; 19.30 Iers muzikaal progr.; 20.15
Radio Philh. Orkest; 21.15 ,,'n Kwes
tie van motieven", hoorspel; 21.50
The Romancers o.l.v. G. van Kreve
len; 22.30 Over Nederl. componisten
enz.; 23.00 Nieuws en gram.pl.
De studenten-wéreldspelen zijn in het stadion te Parijs geopend.
Foto van het défilé van de Hollandse studenten. 24 naties nemen
aan deze spelen deel.
Te Lanische, in de onder Joego-
Slavisch bestuur staande zóne van
Istrië, werd Zondag een aanslag
gepleegd op een tweetal geeste
lijken. Tijdens een kerkdienst in
Pisino heeft een bende met schop
pen, houwelen en sikkels gewa
pende Joegoslaven zich toegang
trachten te verschaffen tot de
kerk, doch zij werden door de
menigte, die de ingang bewaakte,
teruggeslagen.
Toen de priesters zich echter, na
aan 250 kinderen de H. Communie
te hebben uitgereikt, in de sacristie
terugtrokken, werden zij daar door
de bende aangevallen. Pater Bulei-
sich werd met sikkels aangevallen
en volgens het Italiaanse blad Voce
Libere letterlijk afgeslacht. Mgr.
Ukmar, geheim kamerheer van Z.H.
de Paus, die door het Vaticaan naar
Venezia Giulia was gezonden, omdat
de bisschop van Triest tengevolge
van de voortdurende vijandelijke
manifestaties niet in staat was zijn
ambt uit te oefenen, werd op de
grond gesleurd en vertrapt, waarbij
hij een schedelbreuk en kwetsingen
aan de nieren opliep. Met een am
bulancewagen van het Rode Kruis
moest Mgr. Ukmar naar Fiume
gebracht worden.
In een bos heeft men het ver
minkte lijk van de sinds een week
vermiste pater Kristian, pastoor van
Golazzi in Istrië, gevonden. Het lijk
f
krijgsgevangenen, die zonder onderwijs tot
ïiocr voor de Japanners de een hoogtepunt wor-
Een afstamme g Birma-Siam- den opgevoerd", aldus
van Sint Thomas sp00rxijn moesten aan- de Kulturminister
More (de in 1535 op ]eggen> wor(jt in Oost- Grimm. 9 De tribu-
bevel van Hendrik j5nge]an(j een gedach- nalen van Parthenay
VIII omwille van het teniskerk opgericht, en Bressuire hebben
Geloof onthoofde En- pe vroegere Britse le- zes priesters en leken
gelse kanselier) heeft geraaimoezenier Pater vrijgesproken, die be-
zich tot het Katholi- Malcolm Cowin, die schuldigd waren van
cisme bekeerd. Het zejf slavenarbeider in ontduiking der ver-
betreft hier de 39-ja- Birma was en er hon- makel ijk he iclsbelasting
rige A. Mitchell, Epis- dercleri medegevange- op de fancy-fairs,
copaals geestelijke, nen begroef, heeft welke zij organiseer-
eertijds verbonden zïch met de leiding den ten bate van het
aan de Episcopaalse
kerk van Saint Paul
te Washington. Mit-
chell stamt voorts af
van Patrick Henry,
die in 1776 een der
stichters van de V.S.
was. 9 Onder over
grote belangstelling van de kerkbouw be- bijzonder onderwijs,
heeft Pastoor P. Beek- last. Pater Chaba- Evenals in de Vendée
man op Zondag 10 non, O.M.I., missiona- hebben ook in Bre-
Augustus te Semarang ris in Argentinië heeft tagne verschillende
zijn zilveren Priester- tezamen met vijf me- organisatoren van
feest gevierd. Tijdens debroeders vier expe- soortgelijke fancy-
de receptie spraken dities ondernomen fairs en voorstellin-
vertegenwoordigers naar Patagonië. Zij gen geweigerd om
van de Chinese ge- doopten er 7000 in- vermakelijkheidsbe-
meenschap in welge- landers, waaronder lasting te betalen. Zij
meende woorden hun een 120-jarige. 9 „De werden dan ook door
dank uit voor het vijandigheid van de de Administratie der
werk, dat Pater Beek- Katholieke Kerk ten Indirecte Belastingen
man gedurende 22 jaar overstaan van de voor het gerecht ge
in Semarang heeft Staatsschool wordt daagd. De rechtbank
verricht. De opsom- niet ingegeven door te Brest veroordeelde
ming van al hetgeen bezorgdheid voor de de Voorzitster van
de „Chinezenpastoor" ziel van het kind, een plaatselijke Ka-
tot stand heeft ge- doch door haar eigen tholieke jongevrou-
bracht, werd tot een zwakheid." Dit ver- wenorganisatie tot
indrukwekkend stuk klaarde de Socialisti- boetes van 100 francs
geschiedenis van de sche Kulturminister en twee van 500
vestiging der H. Kerk van Neder-Saksen, op francs met uitstel van
onder de Chinezen een cultureel congres betaling. Drieduizend
van Semarang, we der Duitse Sociaal- katholieken hielden
mogen wel zeggen Democraten in de een betoging voor het
van Java. Namens de Russische zone. Hij gerechtshof. De be-
Resident sprak diens voegde er nog aan toe, klaagde werd verde-
Secretaris buitenge- dat het recht van de digd door Kanunnik
woon waarderende Staat boven het recht Mr. Moënner, Vicaris
woorden. Ter ere van de ouders gaat. Generaal, en Mr. Mu-
van de duizenden om- „Daarom moet de rat, advocaat van de
gekomen geallieerde strijd tegen het bij- Parijse balie.
toonde sporen i/jn afschuwelijke,
mishandelingen.
Zaterdag jl. is, volgens de Voce
Libera, een kerkdienst verstoord in
Pinguete, waarbij de menigte twee
priesters met projectielen bekogelde
en hen dwong de kerk te verlaten.
De Zondag te Lanische in de onder
Joegoslavisch bestuur staande zóne
van Istrië gepleegde aanval op de
pauselijke afgevaardigde Mgr. Jakob
Ukmar wordt ten Vaticane be
schouwd als een bloedig gevolg van
de jongste rede tegen de Kerk van
Edvard Kardelj, de vice-premier
van Joego-Slavië.
Kardelj heeft in zijn Woensdag jl.
uitgesproken rede verklaard, dat de
Rooms-Katholieke Kerk in Slovenië
de voornaamste vijand van het na
tionaal herstel en het Joegoslavische
vijfjarenplan is.
De hoofdredacteur van de Osser-
vatore Romana, Graaf Delia Torre,
wijdt in dat blad een beschouwing'
aan deze daden van geweldpleging.
Het blad merkt op. dat deze
schanddaad niet met politieke oog
merken verricht werd, maar het ge
volg is van de haat tegen de gods
dienst en de Kerk. Het orgaan van
het Vaticaan dringt er op aan, -dat
maatregelen genomen zullen worden
dat dergelijke misdaden niet alleen
worden bestraft, maar dat men die
zal tegengaan. Zij zijn het gevolg
van de campagne, welke de Joego
slavische pers richtte tegen de kerk
en de geestelijkheid, welke zij als
vijanden van het volk voorstelt.
De Amerikaanse bisschop, Mgr.
Mac Donough, hulpbisschop van
Mgr. Patrick Hurley, die momenteel
de nuntiatuur in Joego-Slavië waar
neemt, is te Rome aangekomen,
waar hij besprekingen voert met de
leiders van het pauselijk staats
secretariaat.
bij de
Meelfabriek „Holland"
Over het conflict bij de meel
fabriek Holland te Amsterdam,
waar het gehele personeel van
150 man gisterenochtend het werk
heeft neergelegd, heeft de perso-
neclskern een verklaring afge
legd. Deze kern is Zondag, in een
vergadering van het personeel,
gekozen uit vertegenwoordigers
van de 4 vakgroepen: N.V.V.,
E.V.C., Chr. en Kath. Vakbond.
Men verklaarde uitdrukkelijk, dat
de staking niet door enige vak
vereniging is geproclameerd of
wordt gesteund.
De voorgeschiedenis van het con-
flifct begint in Mei j.l., toen een af
vaardiging van het personeel een
onderhoud had met de voorzitter
van het Collge van Rijksbemidde
laars, mr. J. A. Berger, die ten aan
zien van het toekennen van een
prestatietoeslag zou hebben ver
klaard, dat hij bereid was in deze
iets te doen, mits een rapport van
een bedrijfseconoom kon worden
overgelegd, waarin werd aange
toond, dat de individuele prestatie
der arbeiders was verhoogd. Her
haalde verzoeken voor een onder
houd over dezè kwestie werden
door de directie afgewezen. Op
nieuw zijn toen pog'ingen gedaan tot
een bespreking met de directie te
komen, die echter Maandagochtend
opnieuw werd geweigerd. Direct
daarop heeft de kern het personeel
van deze weigering in kennis ge
steld en is het werk neergelegd.
Het personeel legt zich neer bij
de bestaande C.A.O. en wenst er
kenning van de verhoogde produc
tie per arbeider in de vorm van
prestatietoeslag. Tenslotte verklaar
de de personeelskern zich bereid op
ieder ogenblik met de directie in
overleg te treden, indien de laatste
daartoe de wens zou uiten.
NEDERLANDS OORLOGS
SCHIP BESCHOTEN
Een communiqué van de Marvo
maakt bekend, dat het Nederland
se oorlogsschip „Tidore" kortgele
den hevig beschoten is door repu
blikeinse batterijen, die opgesteld
stonden op het eiland Mendol (Oost
kust van Sumatra). Een lid van de
bemanning is gewond. Het schip
heeft het vuren beantwoord, waar
door aan huizen in de nabijheid van
de republikeinse stellingen schade
werd toegebracht.
Blijkens aanvullingen op het Ne
derlands actie-communiqué v. Dins
dag zijn op vele plaatsen in het be
vrijde gebied onderdelen van de T.
N. I. door Nederlandse troepen ver
dreven. Deze onderdelen hadden
zich weer verzameld in grotere en
kleinere groepen en gaan voort met
het vernielen van bruggen en op
werpen van versperringen. Op 23
Augustus is te Garoet een hevige
brand waargenomen in de richting
Bajongbong achter de heuveltop
pen ten zuidwesten van Garoet. In
Tasikmalaja werden drie Japanne-
zen gevangen genomen. Nederland
se troepen vonden in een fabriek te
Negla bij Tjiwidej in West-Java 40
pakken dynamiet. In een kampong
van Pemamarang bij Kajoeagoeng
in Zuid-Sumatra werden op 22 Aug.
twee Indonesische vrouwen, drie
Indonesische mannen en vijf Indo
nesische kinderen vermoord. In een
rivier werden de verminkte licha
men van drie Indonesiërs gevonden,
aan handen en voeten gebonden.
Twee marine-officieren
geridderd
Het heeft H.M. de Koningin be
haagd de militaire Willemsorde 4e
klasse toe te kennen aan luitenant
ter zee 1ste klasse J. F. van Duim
en aan luitenant ter zee 2de klasse
E. H. Larive. Luitenant ter zee Van
Duim, de huidige commandant van
de onderzeedienst, heeft als com
mandant van Mr. Ms. onderzeeboot
„021" tal van successen weten te
boeken. Luitenant ter zee Larive,
die de marinedienst inmiddels heeft
verlaten, was commandant van on
ze in Engeland gebaseerde „M T
B"-dienst en heeft zelf met motor
torpedoboten tal van gevaarlijke
acties tot een goed einde gebracht.
Uitvoer van land- en
tuinbouwproducten
Uit de in het zo juist verschenen
Statistisch Bulletin van het Centraal
Bureau voor de Statistiek, no. 48,
jaargang 1947, gepubliceerde ver
gelijkende cijfers over de export van
land- en tuinbouwproducten in de
eerste 5 maanden van 1946 en 1947
blijkt, dat in de maanden Januari-
Mei 1947 aanmerkelijk meer is uit-
gevoeifd dan in de overeenkomen
de maanden van 1946, terwijl in
vergelijking met het gemiddelde van
de eerste vijf maanden van 1937
1939, wat hoeveelheid betreft, aan
zienlijk minder, doch wat waarde
betreft ruim 30 pet. meer is uitge
voerd, uiteraard als gevolg van de
sterke prijsstijging op de buiten
landse markt.
De waarde van de uitvoer van
akkerbouwproducten en tuinbouw
producten was in de genoemde pe
riode van 1947 belangrijk hoger dan
voor de oorlog. Niettegenstaande de
prijsstijging op de buitenlandse
markt van dierlijke producten, ligt
de totale uitvoerwaarde van deze
rubric/ aanmerkelijk beneden het
vooroorlogse peil.
Spanje geen lid van
F.A.O.?
De afgevaardigden op de derde
jaarlijkse vergadering van de FAO
hebben besloten de aanvrage van
Spanje voor het lidmaatschap nog
niet in behandeling te nemen. Oos
tenrijk, Finland en Siam zijn als
lid aanvaard.
Ten aanzien van het lidmaatschap
van Spanje verklaarde de Portugese
afgevaardigde, dat de FAO een tech
nisch lichaam is, waarin voor poli-
tjeke kwesties geen plaats is. waar
op de Tsjechoslowaakse minister van
voedselvoorziening, Majer, antwoord
de, dat de FAO een „politieke or
ganisatie in de ware zin des woords"
is en de grootste collaborateur van
Duitsland niet als lid kan aanvaar
den.
Positie Nederlandse
passagiersschepen
Delftdijk, Rotterdam-San Fran
cisco, 25 Aug. van Bilbao. Holland,
BataviaA'dam, 25 Aug. te Sa-
bang. Oranje, AmsterdamJava,
passeerde 25 Aug. Perim.
Dodelijk ongeluk in
Maastunnel
Dinsdagmiddag om kwart voor zes
is in de Maastunnel eer. érnstig on
geluk gebeurd, waarbij één dode te
betreuren valt. Een motor met twee
militairen reed namelijk met zo'n
vaart tegen de achterzijde van een
vooruit rijdende autobus van de
R.E T., dat de berijder ervan de
macht over het stuur verloor en
achtereenvolgens tegen de linker- en
rechterwand van de tunnel botste.
Een duo-passagier, de 43-jarige ser
geant-majoor-telegrafist H. Zweistra
uit Schiedam werd van de motor ge
slingerd en was op slag dood.
De bestuurder, de 40-jarige A.
Bauw van de duikbootbasis Waal
haven werd ernstig gewond eii moest
in het Havenziekenhuis worden op
genomen.
Een Sint Willibrordus-
monument. vervaardigd
door Albert Termote. zal
Vrijdag a.s. door de Vere
niging „Nederlandse Ka
tholiekendagen" aan de
stad Utrecht worden aan
geboden. Het zal geplaatst
worden op het St. Jans-
kerkhof, het centrum der
stad. ïj; De oud-hoofdcom
missaris van politie te
Utrecht, de heer Schuite
maker, die in 1942 door
de Duitsers ontslagen
werd, is nu rechtsherstel
verleend. Aangezien reeds
een hoofdcommissaris
werd benoemd zal hem
een andere betrekking
worden aangeboden.
Een der mooiste molens
van ops land, de „graan
halm" te Haamstede, be
staat 100 jaar, dus is er
weer een feest! Op het
traject Den Bosch Lage
Zwaluwe zal in October
vier maal daags een perso
nentrein gaan rijden. Se
busdiensten blijven echter
gehandhaafd. ;j; De tor
pedojager „Piet Hein" ls
Maandag uit Tandjong
Priok naar Nederland ver
trokken. ij; Het eerste elf
tal van „Ajax" is naar
Stockholm vertrokken om
een wedstrijd te spelen
tegen AIK. Daarna gaat
de ploeg naar Kopenhagen
29 Aug. zullen In verband
met de aankomst van het
M.S. Johan van Oldebar-
neveld extra treinen wor
den ingelast. Inlichtingen
aan de Stations. ïj; Giste
renmorgen werd te Den
Haag verwacht de Belgi
sche Minister van Buiten-
terwijl ook Oslo nog op t
programma staat. Tegen
23 September a.s. zal de
eerste groep Amerikaanse
oudstrijders Nederland be
zoeken. i|: Na een infor
matief bezoek aan Indone
sië zijn gisterenochtend de
heren J. van der Kieft en
H. H .J. van der Pol resp.
directeur van de Arbei
derspers en het Algemeen
Ned. Persbureau, per
vliegtuig op Schiphol te
ruggekeerd. Op Vrijdag
landse handel, Baron F. H.
v. d. Straten Waillet. Hij
zal 2 dagen de gast zijn
van Min. Huysmans en
met hem alle hangende
vraagstukken bespreken,
ïfc De zee heeft dit seizoen
8 slachtoffers geëist. 40
personen werden door het
strandpersoneel gered.
Talloze gewonde mensen
zijn verbonden. Deze ge
vallen zijn veelal aan
eigen schuld te wijten en
het publiek wordt ge
waarschuwd, aanwijzingen
van ter zake kundige
strandpolitie op te volgen.
De Fédération Dentaire
International heeft van 3
10 Aug. j.l. in Boston
een congres gehouden waar
de Nederlandse tandarts,
de heer Ch. F. L. Nord, uit
Amsterdam, voor de pe
riode van 19471952 tot
voorzitter is gekozen.
De minister van financiën
heeft bepaald. dat de
beurzen voor de geld- en
fondsenhandel op 1 Sep
tember 1947 zullen zijn ge
sloten. Die dag zal voor de
geldleningen niet als
werkdag worden be
schouwd. Uit naam van
Z.K.H. Prins Bernhard zal
J. H. van Royen, de Ne
derlandse ambassadeur te
Ottawa 4 September a.s.
een bronzen gedenkplaat
aanbieden aan de Cana
dese luitenant-generaal C.
Foulkes wegens de door
hem aan Nederland bewe
zen diensten.
Naar aanleiding van het feit, dat
Engeland nogmaals een bedrag
van 150 millioen dollars van de
Amerikaanse lening heeft opge
nomen, heeft een functionnaris
van de wereldbank verklaard, dat
het uitgesloten is, dat Engeland
van de wereldbank een dollarle
ning krijgt voor het dekken van
de lopende uitgaven in de komen
de winter. De bank zal alleen dol
lars beschikbaar stellen voor het
uitvoeren van specifieke herstel
projecten.
Maandag werd medegedeeld, dat
Sir Wilfrid Eady, van het Engelse
departement van financiën bespre
kingen heeft gevoerd met de presi
dent van de wereldbank, John Mac-
loy, doch bijzonderheden over deze
besprekingen zijn niet bekend.
Daar het uitgesloten is, dat Enge
land steun ontvangt van de wereld
bank en daar het onwaarschijnlijk
is, dat het Amerikaanse Congres in
de nabije toekomst nogmaals een
lening aan Engeland zal goedkeu
ren, blijft er voor Engeland niets
anders over dan zich te wenden tot
het internationale monetaire fonds
en de import export bank. Leningen
kunnen echter alleen worden ver
strekt op korte termijn en tegen
hoge rente.
Daar de Engelse financiële dele
gatie Maandag is vertrokken, heeft
dit nieuws in bevoegde Amerikaan
se kringen de mening bevestigd, dat
de Engels-Amerikaanse financiële
besprekingen weinig hebben bijge
dragen tot de oplossing van de
In een artikel over het plan-
Marshall in het Amerikaanse „Wall-
street journal" schrijft Ray Crom-
ley, dat de deskundigen van het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken tenslotte het plan
enige vorm beginnen te geven. Hoe
wel zij het definitieve plan nog niet
gereed hebben, daar dit van het re
sultaat der conferentie te Parijs af
hangt, kunnen zij thans vrij nauw;
keurig de rol schetsen der V. S. bij
het herstel van Europa. Volgens de
schrijver komt de zienswijze der
deskundigen op het volgende neer.
1. Getracht moet worden Euro
pa de voor-oorlogse levensstandaard
terug te geven en dit werelddeel
„self-supporting" te maken binnen
hoogstens 5 jaar.
2. De Ver. Staten moeten het
recht behouden alle projecten te
schrappen, welke zij economisch on
gezond achten, tenminste voor zover
het geld der Ver. Staten daarbij be
trokken is.
3. De Ver. Staten moeten er op
aandringen, dat elke dollar, die in
het buitenland wordt uitgegeven,
werkelijk gebruikt wordt voor goed
gekeurde projecten.
4. Geheel West-Europa moet als
een eenheid beschouwd worden,
m. a. w. het economische herstel van
Duitsland en het Ruhrgebied moet
evengoed bevorderd worden als dat
van de voormalige geallieerden der
V. S.
5. De deur moet open gelaten
worden voor de oostelijke Europe
se volkeren, tot deelneming aan de
continentale samenwerking, mits
deze landen er in toestemmen op de
zelfde voorwaarden deel te nemen.
Rode Kruis-vliegtuigen
naar Djocja
Een tweede vliegtuig van de voor-
Indische Luchtmacht is met een la
ding van twee ton medicamenten,
bestemd voor de Republiek in Sin
gapore aangekomen en zal via Ba
tavia naar Djokjakarta dorovliegen.
Het eerste vliegtuig met medica
menten is intussen van Djokja in
Bataria teruggekeerd.
voornaamste economische problemen
van Engeland.
Het Duitse probleem is tijdens
deze besprekingen niet aangeroerd,
doch wanneer Snyder, de Ameri
kaanse minister van financiën de
volgende maand naar Londen gaat,
zal men deze kwestie waarschijnlijk
eveneens in de besprekingen be
trekken.
Met gesloten deuren is in het par-
lementsgebuw te Canberra in Au
stralië een conferentie geopend aan
gaande de vredesregeling met Ja
pan. Deelnemers waren vertegen
woordigers van de delen van het
Britse gemenebest.
Reuter verneemt van gezagheb
bende zijde, dat de conferentie ach
ter gesloten deuren, naar men ver
wacht, gericht zal zijn tegen stap
pen. welke de Sovjet-invloed in de
Stille Oceaan zouden vergroten.
Au I -alië is de mening toegedaan
dat zodanige vergroting van invloed
een nadeel zou vormen voor het
Britse gemenebest. In een officieel
communiqué is meegedeeld, dat de
deelnemers aan de conferentie van
mening zijn, dat er zo spoedig mo
gelijk een vredesconferentie met be
trekking tot Jap#n moest plaats heb
ben. Voorts is van gedachten ge
wisseld over het Amerikaanse voor
stel, inhoudende, dat de vredescon
ferentie slechts met een meerder
heid van twee-derde der stemmen
beslissingen zou kunnen nemen.
Onderwijzers en militaire
dienst
De minister van oorlog heeft aan
de Tweede Kamer medegedeeld, dat
het mogeEjk gebleken is ook onder
officieren jonger dan 30 jaar, voor
zover zij bij het onderwijs werk
zaam waren, te demobiliseren.
Er zijn in dit verband maatrege-
h.n genomen om ook de onder-offi-
cieien als hier uedpeld, geboren in
de jaren 1918, ID J en 1920 tot een
toaal van 29, met groot verlof te
zenden.
Nadat deze maatregel haar >w.sL g
gekregen heeft, zullen alle dienst
plichtige onderofficieren, die hier
to lande onder d„ wapenen waren,
voor zover zij t ie; ziin opgeleid bii
het dienstvak der militaire admini
stratie en voor zover zjj inderdaad
t y het onderwijs werkzaam zijn, ge-
mobiliseerd zijn.
£EN OUD volksgebruik, dat
zich tot in onze dagen heeft
weten te handhaven, al is het
ook, dat het voor velen zijn
eerste betekenis heeft verloren.
Oorspronkelijk betekent ker-mis
zoveel als kerk-mis. Het is het
jaarlijks terugkerende feest van
,de wijding van de parochie
kerk in een plaats, waaraan ook
volksvermaken verbonden wa
ren. Het godsdienstige ging sa
men met het gezelligheidsleven,
omdat beide onafscheidelijk één
zijn: het is de éne mens, die een
kerkelijk feest viert en zich
daarom ook weet te ontspannen
en te vermaken. Dat is de grote
betekenis van kermis, dat wij
onze pret en vreugde weten te
vinden als Christen, als Katho
liek, op gepaste en beschaafde
wijze. Wie zó kermis viert, ge
niet dubbel!
MARCUS
Als één zaak in deze troebele na-
oorlogsjaren duidelijk aan de dag is
getreden, dan is het wel, dat de
wereldpolitiek, vergeleken bij die
van vroeger, zowel structureel als
formeel essentiële veranderingen
heeft ondergaan. Door de hoge
vlucht dm- techniek zijn niet alleen
de afstanden tussen de landen en
werelddelen aanmerkelijk ingekort,
maar werden ook de staatkundige
es. economische betrekkingen tussen
deze landen en werelddelen verge
makkelijkt. Het verloop van de
tweede wereldoorlog wijzigde boven
dien de vorm van het wereldpoli
tieke leven. Door de loop der- om
standigheden sloten héle continen
ten zich aaneen ter bestrijding van
een gezamenlijke vijand, hoewel het
positieve element aan deze eenheid
zo goed als geheel ontbrak. Deze
vorm (Amerika, Rusland, Engeland
en kleinere geallieerden tegen de
as en Japan) wijzigde zich na de
oorlog, als gevolg van het ontbreken
van dit positieve element, snel. Doch
het wezenlijke van deze wereld
politieke vorm bleef bestaan, nl. de
wereld in twee
delen verdeeld,
AMERI- j twee sterk vij-
KAANSE Sn IaS"
I EXPANSIE Contnla".
J biele moot van
neutrale landen,
die zo lang mogelijk aan de aantrek
kingskracht van een dier beide ko
lossen weerstaan.
De beide door Amerika en Rus
land beheerste hemisferen hebben
echter haar grenzen en het is voor
deze beide landen van het grootste
belang om zo snel mogelijk uit te
maken waar deze grenzen zich be
vinden en hoe zij in hun eigen voor
deel kunnen worden gewijzigd. De
Amerikaanse en Aziatisch-Russische
wereld tasten elkanders randgebie
den af en trachten hun invloed in
die landen, welke nog geen stelling
genomen hebben, uit te breiden.
Amerika deed nog voor de Ja
panse ineenstorting zijn grote stap
naar het Westen. Het keizerrijk van
Hirohito moest geliquideerd worden,
Pearl Harbour mocht zich niet meer
herhalen. Hawaï, de Marshall-groep,
de Carolinen en de Marianen wer
den stuk voor stuk in bezit genomen,
de Philippijnen bezet en ten slotte
Japan zelf onderworpen.
Toen bleek, dat deze Amerikaan
se expansie een onderneming was
op lange termijn en een vooruitzien
op de komende situatie. Want Korea
werd een voorpost tegen de ter elf
der ure verschenen legers van Sta
lin en in China stonden de Ameri
kanen aan de Mandsjoerijse gren
zen. De Pacific, 's werelds grootste
oceaan, werd in een jaar tijds het
„Amerikaanse Meer", waar de vloten
naar goeddunken konden kruisen en
aan welks stranden een langzame
infiltratie begon van Amerikaanse
invloeden. In de nieuwe aera van
mechanisch voortbewogen vliegtui
gen en atoombommen, wilde de
U.S.A. zich veilig stellen door zich
met „ruimte" te omgeven.
Daarom was deze eilanden-strijd
naar het Westen in laatste instantie
niets anders dan een grootscheepse
en welberekende manoeuvre tegen
Rusland, deze reusachtige kolos, die
na de ineenstorting van de fascis
tische dictaturen alleen zou over
blijven, grimmiger en gevaarlijker
dan ooit tevoren.
Geldigheid
militaire retours
In verband met de verjaardag van
H.M. de Koningin zullen de mili
taire retourkaarten (plaatsbewijzen
enkele reis, voor militairen geldig
voor heen- en terugreis) van Vrij
dag 29 Augustus tot en met Dinsdag
2 September geldig zijn.
40.
Woensdag zou de boot
vertrekken. Het is onmogelijk de
gevoelens van geluk te beschrijven,
die ik had, als ik aan New York
dacht; de wetenschap, dat ik al het
geweld achter mij zou laten ge
weld op internationaal gebied, in 't
groot en geweld in het klein, in de
jodiumhandel, deed mij goed. Ik
dacht een ogenblik aan Pierre, die
in koelen bloede een medemens had
neergeschoten, weliswaar om mij 't
leven te redden, doch de wetenschap
dat hij in ieder geval zijn revolver
niet or^ebruikt zou hebbe_n gelaten,
vervulde mij met een niet te onder
drukken afkeer. Neen, ik was blij,
alles achter te laten, ook de gedach
ten aan Piérre.
Na de dag op boulevards en in de
bioscoop te hebben doorgebracht,
ging ik tegen dinertijd naar het ho
tel terug.
Het was bijna ongelooflijk, dat
Pierre er nog steeds was. Evenals
de vorige maal kon ik niet nalaten
uit te roepen: „Je hebt sinds giste
ren 5 uur achter elkaar dienst ge
had; dat kun je toch nooit volhou
den op deze manier?"
„Vandaag is de laatste dag, Mon
sieur" Gisteren en vandaag, legde
•hij uit, was zijn dienst om vijf uur
's middags begonnen; tijdens zijn
uren, zoals vanmorgen, toen hü mijn
ontbijt had gebracht, was hij slechts
gebleven ter wille van mij. Boven
dien, zo herinnerde hij mij er aan,
moest er ook tijdens mijn afwezig
heid iemand zijn, om te voorkomen,
FEUILLETON
door DAVID KEITH
dat men mijn oude kamer zou be
treden. Maar na vanavond zou dat
niet meer nodig zijn. Het was zijn
gezegde, meer dan iets anders, dat
me deed realiseren, dat de toestand
van het abnormale was geëindigd en
alles van nu af tot het normale was
teruggekeerd. Ik vertelde hem. dat
ik over enkele dagen zou vertrekken
en zeide hem, wat die extra uren
voor mij hadden betekend en dat ik
hem ook buitengewoon dankbaar
was voor de geweldige dienst, die
hij mij gisteren had bewezen. Daar
over sprekend, probeerde ik zo goed
als ik kon, een toon van afkeer uit
mijn stem te houden.
Ik bemerkte, dat hij ontroerd was.
Ik nam een groot bedrag aan bank
biljetten uit mijn portefeuille en gaf
het aan hem. Hij nam het aan met
een grote dankbaarheid. Openhartig
verklaarde hij mij, dat enkele van
zijn collega's hem hadden uitge
lachen, omdat hij zo hard voor mij
had gewerkt, zoals zij zeiden, omdat
hij geld rook. Hij zeide mij echter
nadrukkelijk, dat dat ue reden niet
was geweest.
Wij schudden elkaar de hand. Ik
vroeg hem nog een ogenblik te
wachten, waarop ik nog wat geld in
een enveloppe deed en hefn verzocht
dit aan Lavisse te overhandigen.
Dat was meer speciaal bloedgeld; ik
voelde het als een transactie, die
nu gelukkig achter de rug was.
„Zijn de ramen nu gesloten in de
andere kamer?" vroeg ik.
„Ik sloot ze een half uur geleden,
Monsieur. Het spijt me, dat de geur
van Javel-water en de vlekken nog
niet Helemaal zijn verdwenen. Als
Morïsieur er de voorkeur aan geeft
om ergens anders te gaan slapen.
„Neen, Pierre. Maar als hij komt,
laat hem dan eerst hier binnen, niet
daar".
„Goed, Monsieur". Hij verliet de
kamer. Ik ging wat zitten lezen.
Toen werd er op de deur geklopt.
„Goede avond, Monsieur Gérard."
Ik zag direct, dat hij weer een ze
nuwachtige bui had.
Er was een ogenblik stilte, terwijl
de liftboy de koffer neerzette en
verdween.
Daarna een stroom van woorden,
vragen.
Wat een genoegen zou het voor
mij zijn, die vragen slechts lang
zaam te beantwoorden.
„Is uw gezondheid weer helemaal
in orde?" informeerde ik met enigs
zins boosaardige bedoelingen. „Ik
heb begrepen, dat U die avond zeer
plotseling van uw aanval was gene
zen. Omdat U tegen de orders van
de dokter in bent opgestaan en Pa-
.rijs hebt verlaten. Bij mijn thuis
komst had ik U van mijn avonturen
willen vertellen, doch
„Wat is u overkomen, Monsieur
Weavair?" Hij was nu een en al
nieuwsgierigheid. Geen spoor van
schaamte.
„U vertelde mij zelf. Monsieur Gé
rard. dat ik in levensgevaar ver
keerde, en nadat ik na ons gesprek
vertrok, ontdekte ik, dat u gelijk
had. Onze vriend in het bruin deed
een aanval op mij, maar ik ontsnap
te en keerde 's avonds laat terug
om te bemerken, dat u waart ver
dwenen. Ik geef toe, dat het mij 'n
weinig teleurstelde, u hier niet meer
te vinden."
„Maar vertel toch, Monsieur Wea
vair! Ik brand van nieuwsgierigheid!
Wat is er gebeurd? Wat is het goe
de nieuws"
Had hij dan helemaal geen
schaamtegevoel? Wilde hij dan niet
begrijpen, waar ik op aanstuurde?
„U wist toch die middag, dat ik in
gevaar verkeerde, nietwaar? Die
middag, toen u Parijs zo plotseling
verliet?" Ik zou hem krijgen.
Eindelijk scheen het hem duidelük
te worden, dat ik ergens op doelde,
hoewel hij niet begreep wat. „Ik
ging niet graag weg, want ik voelde
me nog lang niet goed genoeg om
te reizen, maar bovendien om U,
Monsieur; ik voelde, dat ik U te
midden van het gevaar in de steek
liet. Tenslotte Was ik het toch ge
weest, die u had meegenomen naar
dat café, waar we die gevaarlijke
ontmoeting hadden. Maar
„Maar wat, Monsieur Gérard?"
Met moeite kon ik mijn sarcasm
bedwingen; zelfs nu kon hij zijn laf
heid niet erkennen.
„Maar toen de kellner mij de
gehele situatie had uitgelegd en mij
duidelijk had gemaakt, dat ik in
Brest van meer nut kon zijn...."
Wat was dat?
„Heeft Pierre met u gesproken?"
„Heeft hij u dat niet gezegd, mon
sieur. De man was verbaasd. „Heeft
hij u niets over ons gesprek medege
deeld?"
Ik schudde van neen.
Wordt vervolgd
