DE VERRE STEM l
RADIO
renigmg
HOLLAND-HELVETIA
Witlof en bloembollen op gas
WktyM. mniaiwepiui-
44o((andia weci met 8-1....
Vetptetd.(wat zi£llq).,
tberichten
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Zaterdag 20 September 1947
PAG. 3
De Zwitsers die Engeland klopten
zijn morgen onze gasten
Spelsystemen vragen
de aandacht
v.
4 Een oude kwestie:
Minimumprijzen in de tuinbouw
Er komt meer licht in deze zaak
Belangrijke uitvinding van een spoorweg
beambte te Castricum
Hogere lonen
in textielindustrie
Zljpe w&cl 350JCUU oud
j//
100. Massachusetts SO,
10. Mr. v. d. Hoef 80-
20. Mar. Niel 120—150,
10150. Piquante 170,
95, Pr. Juliana 130—
ostenrijk 8095. Peach
150. Queen Flora 75,
80—120, Red Pitt 160-
itcr 45. Rijzende Zon
80. Sunkist 65, Scarlet
50, Sunshine 450,
30. Sunburst 5075,
130, Toscelli 70, Thee-
Tindal 35, Vict. d'Oli-
Eerde 110, Will. Cop-
Will. Pitt 80—140,
30—160, White Virgin
45, Witte Valk 85—130
65. Zenober 6085,
nt Blanc 3580, Re-
0—15. Qeel 30—50, Ex-
iir. W. Scott 15, Ir.is
35—80, alles in 'centen
ithus enkel 190250 p.
GSDRAVERIjEN
Sportpark te
Ukmaar
ntersporten weer de
gen. is het a.s. Zondag
paardensport de laat3te
Misschien daardoor is
zo groet aantal van de
n staat ingeschreven.
verlangen van vele
emoet te komen, zul-
e nummers reportages
balwedstrijd Holland
worden uitgezonden,
iet na Zondag voor de
in A'lkmaar „op de
Zal het mogelijk zijn
weer in actie te ko-
al afhangen van bet
at de volksvertegen-
traks inneemt bij de
van het totalisator-
dit gehandhaafd, dan
voor de paardensport
n ons land zeer som-
het zeer de vraag of
maar nog weer wed-
n.
[TIE OPROEP
n die op 17 Sept. j.l.
Kofa een hcrenrljwiel
meenam en zijn eigen
„Sprint" liet staan,
telden bij de politie.
ECHTVERENIGING
tember hoopt 't
daalEmko de dag te
aarop zij 50 jaar gele-
ht werden verbonden.
echtpaar bezoeken is
zig met het gereedma-
zaal. Het huis is te
de dertien kinderen,
in 't Missiehuis te
de 35 kleinkinderen,
reeds één in 't kloos-
men bevatten.
HAAKCLUB
EGMONDEN"
AAN ZEE De
De Egmonden" is aan-
de Noordhollandse
en speelt dit seizoen
2 in de vierde klasse.
van de schaakclub
de. dat de elub thans
Daar elk bord altijd
ersonen bespeeld moet
;t te begrijpen, dat met
aar een of meerdere
uitgèzien.
BRIDGEDRIVE VAN
BRID.GECLUB
EGMONDEN"
AAN ZEE A-groep:
pman 54,5; 2. Karels-
3. Gouda-Zwart 43.5;
e Goede 42.ij; 5. Hop-
39.5; 6. Pepping-Groot
Leijen 39; 8. Hopnian-
Gebr. v. d. Molen 31.5;
Koopman 28.5; 3. Smit-
l. Fam. Dekker 25; 5.
oes 20.5; 6. Huibers-de
Scholten-Burgcr 56.5;
uizen-Kramer 48; 3.
>r 47; 4. Kloppenburg-
r; 5. Broek-Dekker 33;
ij 37,5; 7. Burger-Ro-
Bosman-Tervoort 34.
SPEL, 19 Sept. 1947.
kg rode kool 3.60—
g gele kool 3.906.50;
kool 6.60—7.30; 11.000
jol 6.60—9.40; 900 kg
94, afwijkend 3035;
en 31; 20 kg tomaten
mdijvie 10; 29.500 kg
i11.40. middel 10.40
en 6.90—7.80. nep 10.10
rend 3.10—4.50; 27.000
6.20—6.90. 3000 kg II
0 kg peen II 6.106.40:
oemkool: AI 5495. I
end 2258. stek 215;
lappelen: Bevelanders
inke Eigenh. 7.308.90,
auw 7.90—9.20, Eerste-
6.50—6.60, kriel 5.20—
[UIZEN, 20 Sept.
21000 kg: bl. eigenh.
itte eigenh. 7.308.50;
8.—; bevelanders 8.80
ïans blauwe 9.209.60;
schotten 7.30; 7600 kg
0.70, grove 10.7011.
10; 1000 kg rode kool
witte k.ool 7.708.70;
ne kool 7.107.20: 500
19—107; 160 kg andijvie
19 Sept. Uien 7
66.50; gele kool 5
imers 11—23; snijbonen
>ncn 70—96; andijvie
victoria 42—77; toma-
pebziken 4—23; trans-
K, 19 Sept. Andij-
loemkool 1 A 601.05,
-20. waspeen 1216,
751.25, snijbonen
akbonen 2248, kom-
—28, postelein 2638,
inazie 2735, tomaten
enen 2656, bramen
ven 7585, groene kool
001 6—15, uien 10—15,
kroten 59, spruiten
beien 1.051.45. kSs-
0—1.35.
RSPEL, 19 Sept.
-dappelen: bevclgndeps
ordelingétt 8.50, grove
blauwe 8.40—8.90,
70 kg peren: bón
7000 stuks bloemkool;
afw. 0.15—0.38. 0.02—
dubb. slabonen 0.89
beiten: I 5.90—7.40. II
rode kool 4.8010.80;
kool 5.50—7.50; 5000*kg
5,80—10.20; 17500 kg
0—7.30; 160 baal bréék-
B 3.90, C 6.60. D 2.30;
gróf 10.80—10.90, gró-
9, drielingen 7.403.
GESPEELDE
WEDSTRIJDEN
1920: Zwitserl.Nederl. 21
1921: Nederl.Zwitserl. 20
1922: Zwitserl.Nederl. 50
1923: Nederl.Zwitserl. 41
1925: Zwitserl.Nederl. 41
1926: Nederl.Zwits'erl. 50
1928: Zwitserl.Nederl. 21
1929: Nederl.Zwitserl. 32
1930: Zwitserl.Nederl. 63
1933: Nederl.Zwitserl. 02
Milaan; Ned.Zwitserl. 23
1934: Zwitserl.Nederl. 24
1937: Nederl.Zwitserl. 21
1939: Zwitserl.Nederl. 21
ftjorgen is het de 15de maal, dat
onze Oranjehemden tegen de Zwit
sers aantreden.
De balans tot heden is:
Zwitserland 14 86 16
Nederland 14 68 12
In deze reeks is inbegrepen de zo
uitermate teleurstellende ontmoe
ting, toen de onzen op weg naar
Rome dachten te zijn, doch het niet
verder dan Milaan brachten, waar
de Zwitsers hen een 32 nederlaag
toebrachten.
Wel werd in hetzelfde jaar, en
nogwel in Zwitserland, revanche
genomen op deze nederlaag doch
Rome was voor ons „afgegrendeld".
De belangstelling
voor de strijd van morgen is, we
zouden haast zeggen in tegenstelling
met de tot nu toe gespeelde wed
strijden tegen de Zwitsers, bizonder
groot. Ook groter dan voor de
strijd tegen Engeland te Hudders-
field, waarvan we tevoren reeds
wisten dat we geen schijn van kans
zouden hebben.
Deze belangstelling is opgewekt
door f meerdere oorzaken.
Vooreerst hebben we de zege van
de Zwitsers op Engeland. Nu zul
len de Engelsen ,wel niet met hun
sterkste elftal gekomen zijn, doch
spelers als Lawton en Matthews,
toch voorspelers van formaat, wa
ren er wei en toch kwamen er geen
doelpunten voor de Engelsen.
Maar vooral zullen we onze ogen
hebben uit te kijken op
het systeem
De Zwitsers zijn ingesteld op het
Midden-Europese spel, waarin
vooral de Oostenrijkers in hun
goede dagen zulke meesters waren.
Karl Rappan uit de Oostenrijkse
hoofdstad is hun leermeester.
Het systeem wat deze voetbal
kenner bij uitnemendheid zijn pu
pillen heeft bijgebracht verschilt in
de beoefening zeer veel van het
stopperspil systeem wat in ons land
momenteel de veel omstreden speel-
methode is en wat, naar volgens
enkele onzer voetbalkenners, ons
Hollanders niet ligt. In wezen ech
ter heeft dit systeem eenzelfde
strekking, nl. het zwaartepunt is de
verdediging. Dit* blijkt wel uit het
feit dat Lawton noch Matthews wis
ten te scoren. We zouden haast zeg
gen, de Zwitsers verdedigen nog
intensiever dan wij met ons stop-
perspil-systeem, daar beide kant-
halfs als terriers de vleugelspelers
van de tegenpartij niet loslaten. De
spil speelt, niet verdedigend, doch
ook niet speciaal aanvallend. Eigen
lijk zijn er twee midhalfs, want
wanneer de eigenlijke midhalf in
de verdediging opereert, vindt hij
op zijn plaats een binnenspeler, die
zodra de bal vrij komt, de voor
hoede aan het werk zet. Dat deze
beide spelers bizondere capacitei
ten moeten bezitten behoeft geen
betoog. Een speler van formaat in
dit systeem bezat Zwitserland in de
inmiddels overleden binnenspeler
Trello Abegglen, die als geen ander
een verbinding tussen midhalf en
voorhoede verzorgde.
Verder moet dit spel een lust voor
het oog zijn, want wordt den Zwit
sers hun spel gelaten dan is hun
spel kort en snel van man tot man.
Nu is het maar de vraag of
de Nederlanders
de gasten hun spel laten spelen.
Nu kan men er wel van verze-
BEURSPRAATJE
De omzetten op de aandelenmarkt
waren Donderdag tot 1.691.000
gulden gedaald, daarmee de ver
minderde affaire weergevend ver
geleken met de vorige dagen van
deze wel veel bewogen beursweek
waarin de koersen nogal enige
schommelingen hebben laten zien,
en de omzetten een vrü hoog peil
bereikten, merendeels ver boven
2 millioen galden per dag in aan
delen.
Zoals gewoonlijk voor het week
einde was de handel Vrijdag weer
van kalmer aard, maar wederom
was in het beeld van de markt een
wijziging gekomen. De stemming
was n.l. weer aan de vaste kant en
enkele leidende fondsen boekten
weer behoorlijke koerswinsten. Zo
liep koninklijke olie na een opening
van 446 tot 451 op. Unilever en
Philips verbeterden een vijftal pun
ten.-Aku bleef echter ten achter en
was uiteindelijk goed prijshoudend.
Van de overige soorten waren Jur-
gens en certificaten Calve hoger.
Van Gelder zeer vast op 165 op het
gunstige jaarverslag en de verwach
ting dat volgend jaar het dividend
op de gewone aandelen kan wor
den hervat. Hoogovens eveneens
oplopend tot 174, maar Nederland
se kabel en Wilton aangeboden.
Van cultuurfondsen was HVA 5»/o
beter, de tabakken goed prijshou
dend, evenals rubber aandelen. De
scheepvaartpapieren algemeen iets
boven het vorig peil bij kalme af
faire. Van de locale banken waren
Ineassobank 4% hoger. Aandelen
walvisvaart op 105 onverand^'d,
rubberfabriek Vredestein 1961/2- De
beleggingsmarkt was een fractie
beter voor de gestaffelde lening en
voor de dollarlening, die op 101%
kwam. Amerikaanse shares kalm.
Gisteren werden 479 certificaten
verhandeld. Prolongatie 2 1/4%.
kerd zijn, dat, ondanks de vele cri-
tiek welke het z.g. stopperspil-
systeem, welke onze elf is opge
legd, ook nu weer de methode zal
zijn.
Door een kundig medewerker van
ons dagblad is dit systeem na de
strijd te Antwerpen en ook nog zeer
onlangs heftig aangevallen. Zoals
gezegd, hij staat niet alleen en zeer-
velen van onze oude voetbalvrien
den kunnen zich nog maar steeds
niet met deze spelmethode vereni
gen. Enthousiast spreekt men dan
over de goede oude tijd en brengt
naar voren het aanvalspel met zijn
rushes van de gehele aanval op het
doei der tegenpartij. Ook herinnert
men graag aan de beste tijd van
ons Oranje-team, met Bakhuys e.a.
Men vergeet echter rekening te
houden met de verandering van de
buitenspelregel en danstond in
d^tijd van Bakhuys de Ajax-speler
Anderiessen niet als midhalf opge
steld en waar was deze speler het
meest te vinden? In de verdediging.
Wij voor ons gevoelen ons rusti
ger, wanneer we het doel veilig
verdedigd zien. En dan behoeft het
spel werkelijk niet dood te zijn.
Goed gespeeld boeit het stopper-
spilsysteem en houdt menige ver
rassing in. Hoe dikwijls zien we
niet een alsmaar aanvallend elftal,
dat uiteindelijk tochverliest.
De mogelijkheid om
te winnen
is voor onze oranjehemden kleiner
dan voor de gasten. De gasten im
mers hebben de storm van de oor
log niet over zich heen gehad. De
resultaten van de wedstrijden na
de oorlog bewijzen dit.
In Nederland zijn we nog aan
het opbouwen. Maar, waren we ook
tegen de Belgen niet zeer pessimis
tisch gestemd. We wonnen zelfs,
ondanks of beter gezged dank zij
het zeer bestreden systeem.
En daarom zien we de strijd met
vertrouwen tegemoet en wachten
het eindsignaal van de scheidsrech
ter af.
De samenstelling van ons ver
tegenwoordigend elftal'elders in dit
blad afgedrukt, lijkt ons beter dan
in voorgaande ontmoetingen.
Behalve in Frankrijk, - waar we
met 40 ten onder gingen, zijn
goede resultaten behaald. Het zwak
ke punt was steeds de voorhoede.
De achterhoede nu is vrijwel in tact
gebleven, doch juist in de voor
hoede zijn wijzigingen van belang
aangebracht en deze wijzigingen be
loven verbeteringen van belang te
worden. De ontmoeting tegen de
tweede divisieclub „Millwall", wel
ke door de onzen met 9—3 werd
gewonnen doet dit verwachten.
Tenslotte de wil om in eigen huis
te winnen is er altijd in onze
Oranje-elf dus.... hup Holland.
We besluiten dit overzichtje met
enige
nadere gegevens.
De ontmoeting begint om half 3.
De K.R.O. zendt deze wedstrijd
uit.
Reserves voor de beide elftallen
zijn:
Nederland: Van Bun (MVV), De
Munck (Sitt. Boys), Hazeveld (GV
AV).
Zwitserland: Tschuy, Eick en Lu-
senti.
NEDERLAND
d. LINDEN
(Ajax)
v. STOFFELEN
(Ajax)
LENSTRA RIJVERS
(Heerfinveen) (N.A.C.)
KRAAK
(Stormvogels)
SCHIJVENAAR
(E.D.O.)
MORING DE VROET
(Enschede) (Feijenoord)
WILKES VAN DIJK DRAGER
(Xerxes) (Ajax) (Ajax)
FATTON MAILLARD JfrMADO FINK BICKEL
COURTAT EGGEMANN BELLI
STEFFEN GYGER
CORRODI
ZWITSERLAND
Wegverkeersdag
der K.N.A.C.
Voor het eerst na de oorlog zal
de K.N.A.C. weer haar gebruikelijke
wegverkeersdag houden en wel op
Donderdag 30 October a.s. in de
Concertzaal Diligentia te 's-Graven-
hage. De minister van Verkeer en
Waterstaat, ir. A. Vos, zal deze vijf
de wegverkeersdag openen, waarna
de voorzitter de K.N.A.C., jhr. mr.
J. Th. M. Smits van Oyen, bedoe
ling en betekenis van deze dag zal
uiteenzetten. In de ochtendvergade
ring zullen door enkele autoriteiten
op gebied van verkeer lezingen
worden gehouden.
In de aula van het Stedelijk Gym
nasium aan de Laan van Meerder-
voort wordt des avonds een open
bare verkeersles gegeven door de
verkeersdeskundige der K.N.A.C.,
de heer C. M. H. Langeveld.
Voor automobilisten
in de grensstreek
De K.N.A.C. maakt de automobi
listen er op opmerkzaaam, dat zij,
wanneer zij in een strook van 22
km. breedte langs de rijksgrens rij
den, moeten rekenen op controle,
en moeten kunnen aantonen, dat
hun wagen op regelmatige wijze in
ons land is ingevoerd. Zij dienen
het nationaliteitsbewijs bij zich te
hebben, zowel als andere geldige
bescheiden: rijvergunningen, afge
geven door de Rijksverkeersinspec
ties, motorrijtuigenbelastingkaarten
en relazen van weging voor de mo
torrijtuigenbelasting. Aan deze be
paling zal streng de hand worden
gehouden.
DE TUINDERS van de L.T.B. be
gonnen het derde en laatste
deel van de Districtsdag te Alkmaar
met het aansnijden van een oude
kwestie: de minimumprijzen in de
tuinbouw. Tuitjenhorn pleitte daar
voor en voor een bodem in de
markt. De kring West-Friesland
(Jong) constateerde dat er fouten
waren gemaakt ook in eigen kring.
Hij zou een actie willen voeren om
de katholieke land- en tuinbouwers
in Nederland tijdig hun standpunt
in deze zaak te doen vaststellen.
De heer de Wijs, Obdam, wil een
krachtig protest laten horen tegen
de heffingen van het Bedrijfschap
en daar op audiëntie gaan. Hij on
derschrijft het betoog van de heer
Jong (West-Friesland) om een actie
te voeren voor heffingen (fondsvor
ming) ten bate van het eigen be
drijf.
De voorzitter constateert, dat uit
de heffingen van de regering blijkt,
dat niet waar is, wat de minister
meermalen zegt, dat de tuinbouw
vrij is!
Wanneer men om een export
belang of een binnenlands consu
mentenbelang de prijs meent te
Voute voor de Raad
van Cassatie
De Bijz. raad van Cassatie zal op
17 November de zaak behandelen
tegen E. J. Voute, oud-burgemees
ter van Amsterdam, die wegens
hulpverlening aan de vijand door
het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam
is veroordeeld tot 6 jaren rijks
werkinrichting met aftrek van
voorarrest en ontzetting uit het
recht ambten te bekleden.
De requirant zal verdedigd wor
den door mr. A. W. Kijmmell te
Amsterdam.
Positie Nederlandse
passagiersschepen
Althena, Rotterdam-Buenos Aires
18-9 te Montevideo.
Cottica, Amsterdam-Paramaribo,
19-9 van Madeira.
Delftdijk, Vancouver-Rotterdam,
18-9 te Seatle.
Indrapoera, 18-9 om 20 uur van
Rotterdam naar Batavia, 21.30 uur
in zee.
Kota Agoeng, Jlava-Rotterdam,
18-9 van Kamaran naar Djeddah,
alwaar 20-9 verwacht.
Oranje, BataviaAmsterdam, 18-
9 van Colombo.
Tarakan, Java-Amsterdam, (via
Djeddah), 19-9 te Kamaran ver
wacht.
Veendam. 19-9 n.m. van Rotter
dam naar New York.
moeten drukken, dan is de conse
quentie, dat er minimumprijzen ko
men. Voor de regeling van de mi
nimumprijzen komt er een commis
sie/ waarin nu ook de heer Prins,
de nieuwe voorzitter van het C.B.,
is opgenomen. Van hem gaat "in
deze kwestie een grote stimulans
uit. Spr. ziet deze zaak nu, wat de
kans op overeenstemming betreft,
even optimistischer iri. Op het ogen
blik regelt men op het C.B. de
druivenprijs en men is voornemens
in het Westland geen druiven af
te zetten beneden de 70 cent. De
vraag, of producten op een hogere
prijs moeten worden opgehouden,
om vernietiging te voorkomen, valt
niet zo maan bevestigend te be
antwoorden. Als er te veel is, wordt
het toch vernietigd.
Besloten wordt, dat de L.T.B. een
protest tegen de heffingen zal in
dienen.
Teeltvergunning
Een andere oude kwestie is de
wenselijkheid om de regeling van
de teeltvergunningen te herzien.
De voorzitter heeft zich in kleine
kring wel eens afgevraagd, of de
teelt zich zo sterk zou uitbreiden,
indien de tuinbouwteelt vrijgela
ten zou worden. Het is een radi
cale gedachte, maar zou het niet
meevallen? Het zou een middel zijn
om van de basis van 1933 af te
komen.
De heer Jong deelt mede, dat
de heer Bijvoet een nieuw plan
voor de teeltregeliQg heeft ontwor
pen, dat dezer dagen zal worden
ingediend. De heer Blokdijk (Tuit
jenhorn) ziet in algehele teeltvrij
heid nogal bezwaar. De heer P. P.
Schipper (H.B.) betoogt, dat de
vrijheid alleen dient te bestaan voor
A-telers. Een onderzoek naar de
kwestie zou zich over het gehele
land moeten uitstrekken. Maar van
het oude euvel moeten we af. er
zit zeer veel scheef in deze zaak.
De heer Pronk vreest van teelt
vrijheid een overvloed van kool,
waar we niet overheen kunnen
komen. De heren Blokdijk en de
Wijs menen, dat teeltvrijheid niet
past in het systeem van maximum-
en minimumprijzen, beter is een
stelsel van districtscommissies, die
binnen het raam van de toe te
stane teelt een productieplan op
maken.
Andere zaken
De kring West-Friesland bepleit
vrijheid van stikstof en wil de prij
zen onderzoeken. De heer Peeraer
deelt mede, dat de stikstofpositie
nog niet rooskleurig is. Wat de
prijs betreft: de oorlog is op dit
front in alle hevigheid uitgebro
ken.
Ook de,Limburgse K.V.P.
gaat een landdag orga
niseren. Deze zal Zondag
a.s. gehouden worden en
Prof. Romme komt er spre
ken. In Assen zal bin
nenkort een fabriek wor
den gevestigd waarin plas-
tic:artikelen zullen wor
den vervaardigd. Het leeu
wendeel der productie is
echter voor de export ter
wijl ook artikelen, met
toestemming van -de rege
ring, voor huishoudelijk
gebruik gemaakt mogen
worden. Dit is met Steen-
wijk de tweede fabriek
van plastic's in het Noor
den. Het Friese Groene
Kruis heeft te Leeuwar
den vergaderd. Ook hier
kwamen de lage salarissen
van verpleegsters en wijk
verpleegsters aan de orde.
De T.B.C. neemt in het
Noorden af maar er is nog
een groot gebrek aan ver
pleegsters. j|; Czaar Peter
wordt ook nog in de hoofd
stad herdacht. Op 25 Sept.
wordt een gedenksteen
kaanse congresleden heb
ben Rotterdam* bezocht en
zich op dehoogte gesteld
van de wederopbouw, van
de plannen dan wel te ver
staan. jjs In Vlaardingen is
onthuld aan het pand Oos-
tenburgergracht-hoek Con-
radstraat en in de Waag is
een tentoonstelling inge
richt. ;J; De Kon. Ned. po
litiehonden vereniging
waarvan slechts politie
ambtenaren lid zijn, hoe
wel de naam anders doet
vermoeden, bestaat veer
tig jaar. jj; Door de regen
heeft de brand op de Leus
der heide een ontijdig ein
de gevonden. Ameri-
gisteren aan besommingen
voor vangsten van vissers
schepen over. 1947< het to
taal bedrag van een mil
lioen gehaald. Dat Werd
natuurlijk gevierd. Hil-
versums raadhuis heeft
tienduizend bezoekers ont
vangen die het natuurlijk
allemaal mooi vonden. Met
recht een kwestie van
smaak! jjr Prins Bernhard
zal Maandag als inspecteur
generaal der Kon. Marine
een bezoek brengen aan
het kamp te Volkel N. Br.
Midden in de hei leren
daar de jongens schieten
en wat dies meer zij.
Een Amsterdammer die
een kameraad het mes in
de borst stak tijdens een
ruzie werd tot drie jaar
gevangenis veroordeeld, tfc
Een inwoner van Bussum
die zijn vrouw vermoordde
kreeg zeven jaar. jJ: De
Airborne herdenking te
Arnhem is besloten met de
uitvoering van een orato
rium van de Engelse com
ponist Michael Tippett
waarvoor veel belangstel
ling" was. Vrijdag vertrok
ken de Pilgrims naar Gou
da voor een bezoek aan de
St. Jan en dan gaat het
weer huiswaarts.
Gaven we enkele weken geleden
een beschrijving van een uniek
bedrijf onder de rook van Pur-
merend, namelijk van de cham
pignon-kwekerij te Oosthuizen,
thans gaan we naar Castricum,
waar een spoorwegbeambte, de
heef J. Dingeris, zijn reeds voor
de oorlog gedane proeven en uit
vindingen op het gebied van
groenten telen wil voortzetten.
Naar aanleiding van een klein
berichtje in een Duits tijdschrift
voor de gasindustrie van 1938, heb-
den de toenmalige directeur van de
gasfabriek te Castricum en de
spoorwegambtenaar J. Dingeris uit
Castricum, reeds bekend als tuin
bouwkundige en bloembollenspe
cialist, proeven genomen met het
trekken van groenten als wortel
tjes, witlof en bloembollen op gas.
Door het aanbrengen van een
buizensysteem in de grond met z.g.
vleermuisbranders, bereikte men
zeer goede resultaten. Boven de
gasbuizen brengt men een afschei
ding aan van panlatten en daarover
heen wordt gespletep turf aange
bracht; hierover wordt een laagje
teelaarde gespreid en in deze teel
aarde pot men de witlofwortels of
de bloembollen, die men trekken
wil. De verwarming geschiedt met
de branders en wel één brander
per ruit. De warmte, verspreid door
deze gasbranders, is erg groot, zó
groot, dat reeds in de winter van
1939 witlof gekweekt werd in
tien dagen tijds.
Geleidelijk aan is men doorge
gaan met het nemen van proeven
en met het doen van waarnemin
gen, totdat deze door de oorlogs
omstandigheden moesten worden
gestaakt.
Resultaten.
De resultaten waren telkens ver
bluffend groot. Zo ontdekte men
bijvoorbeeld, dat het besproeien
overbodig waa. Door de verbran
ding van koolzuur ontstaat kool
zuur en waterdamp en een heel
klein beetje zwavelig zuur. De
koolzuur is nodig voor het groei
proces der planten, de waterdamp
verschaft de bodem de benodigde
hoeveelheid water, zodat besproeien
overbodig blijkt en het zwavelig-
zuur, dat schadelijk zou kunnen
zijn, wordt volledig geabsorbeerd
door het laagje turf, dat een ab
sorberende bodemlaag vormt.
Is het wonder, dat b.v. bollen-
kwekers, die in den beginne tel
kens sceptisch en afwijzend tegen
over deze uitvinding stonden, bij
het zien van de resultaten enthou
siast werden voor dit systeem?
Verdere voordelen.
De grote voordelen van deze ma
nier van groententrekken springen
dadelijk in het oog. Allereerst de
goedkope brandstoffen, n.l. gas,
verder de geringe hoeveelheid gas
per ruit of per raam. Sproeien
blijkt overbodig te zijn, de aanleg
is goedkoop en gemakkelijk en
het gewas is gezond.
Vermelden we nog, dat het een
zeer grote tijdsbesparing geeft.
Wie over een beperkte outillage
beschikt, kan meerdere keren per
seizoen gebruik maken van een
zelfde bak en deze bak kan door
lopend in - gebruik blijven, in het
voorjaar voor de worteltjes en de
vroege groenten, daarna voor de
bloembollen en later weer voor
witlof en dë andere gewassen.
Voorts is het een rechtstreekse
bodemverwarming en deze geeft
een dusdanige warmte, dat men
met één pitje of brander per ruit
volstaan kan.
Steeds vooruit.
De proefnemers, vooral de heer J.
Dingeris, heeft tot in de eerste ja
ren van de oorlog met taaie door
zetting, niet door tegenslagen té
stuiten, de proeven voortgezet. Een
eigen proefkas werd er gebouwd
en telkens werden de proeven ver
beterd en de resultaten ervan me
degedeeld aan de vakmensen, die
vaak van verbazing en van hun
bewondering blijk gaven.
Tijdens de bezetting en de eva
cuatie van Castricum ging de in
stallatie verloren en thans heeft de
proefnemer het plan opgevat, weer
met de proeven te beginnen, echter
wil hij zijn bevindingen nu in
toepassing brengen in een kas, een
warenhuis dus.
Op aanwijzing van de heer Din
geris hebben o.a. de Benedictijnen
te Oosterhout op het terrein van^
de St. Paulusabdij eveneens zijn'
bevindingen in toepassing gebracht.
Tijdens de strenge winter van dit
jaar waren ook hier de resultaten
boven iedere lof verheven. Zij
teelden witlof en behaalden 43 pet.
van het wortelgewicht met een ge
zond gewas en een kostprijs aan
gas van totaal vier kubieke meter
of een halve cent per kg lof. Zij
hebben natuurlijk het systeem aan
gepast aan hun terreinen en kleine
verbeteringen aangebracht, yoor
het witlof gebruiken ze een laagje
wit zand, vijftien centimeter dik en
gestort over de buizen. Na het
planten van de wortels stortten zij
daar weer vijftien centimeter zand
over en het trekken kon beginnen.
Met rabarber heeft men toen even
eens proeven genomen, die, is het
wonder, ook voldeden.
En nu, nu gaan we door en we
zullen slagen, zegt ons de heer
J. Dingeris, want de resultaten
zijn te groot en te best, om deze
niet in praktijk te brengen.
Volgens een uitvinding van de heer J. Dingerdis te Castricum
wordt in een met gas verwarmde broeikas witlof getrokken; men
ziet hier het product, dat na korte tijd geschikt is voor de oogst.
De lonen van de arbeiders in de
textiel-industrie zullen naar alle
waarschijnlijkheid binnenkort ver
hoogd worden. Dit is het resultaat
van de onderhandelingen, die ge
voerd zijn door textielfabrikanten
en de vakraad over de wijziging
van het collectief arbeidscontract.
De minimum- en garantie-uurlo
nen van de geschoolde arbeiders
zullen met 5 cent worden verhoogd,
die van de geoefende met 4 ct. en
het uurloon van de ongeschoolde
arbeiders met 2 cent.
Daar deze laatste groep doorgaans
niet op tarief maar op premie
werkt, zal bovendien een premie-
dervingstoeslag van minstens 5 pro
cent worden gegeven. Belangrijk is
verder, dat met deze wijziging van
de C.A.O. een bedrijfs-pensioen-
fonds wordt ingesteld. Voor dit
fonds zullen werkgever zowel als
werknemer per week fl.(een
gulden) betalen. De loonsverhoging
zal nog moeten worden goedge
keurd door het college van rijksbe
middelaars.
eLnör JjgnrooJi
foito pesg zy(0T]l^mptoens(jiQppen
PROGRAMMA
ZONDAG 21 SEPTEMBER
HILVERSUM (301 M.): KRO: 8.00
Nieuws en gram.; 8.25 Inleiding
Hoogmis; 8.30 Hoogmis; NCRV: 9.30
Nieuws; KRO: 12.15 In 't Boeckhuys
12.30 Lunchconcert; 13.00 Nieuws;
13.15 Boekbespreking; 13.20 Lunch
concert; 14.00 Marsmuziek; 14.15
Reportage N ederlandZwitserland
16.30 Ziekenlof; NCRV: Progr. Ned.
Strijdkrachten; 19.30 Nieuws; KRO:
19.45 Nabeschouwing Nederland
Zwitserland; 20.12 De Gewone Man;
20.20 Zilvervloot; 21.15 De Muiterij
op de Walvisvaarder, luisterspel;
22.15 Avondgebed; 22.30 Nieuws en
Kath. Nieuws; 23.40 Gram.pl.
HILVERSUM II (415 M.): VARA:
8.00 Nieuws; 8.30 Voor de tuin; 9.12
Postduivenberichten; 10.15 Volks
liedjes en -dansen; 10.40 Poësie; 11.00
Radio Philh. Orkest; AVRO: 12.00
Franse Chansons13.00 Nieuws;
13.50 Spoorwegen spreken; 14.05
Boekenhalfuur; 14.30 F. M. Barthol-
di's werken; 16.30 The Skymasters;
VARA: 17.30 Ome Keesje; 18.00
Nieuws en-sportuitslagen; AVRO:
20.00 Nieuws en actualiteiten; 20.45
Bandjir-hoorspel; 21.15 Herfstliede
ren; 21.45 Hersengym; 22.15 Omroep
orkest; 23.00 Nieuws en gram.
1 MAANDAG 22 SEPTEMBER
HILVERSUM I (301 M.): NCRV:
7.00 Nieuws; 8.00 Nieuws; 9.15 Zie
kenbezoek; 11.00 Muziek van Han
del; 11.15 Van oude en nieuwe schrij
vers; 12.31 Lieder kreis; 13.00 Het
Nieuws; 14.00 Voor jonge moeders;
15.00 Pandora-trio; 16.45 Cello-reci
tal; 17.15 Hölanda-sectet; 17.45 Rijk
Overzee; 18.00 Sportrubriek; 18.30
Ned. Strijdkr.; 19.15 Onder de NCR
V leeslamp; 19.45 Depart, uitzending
20.15 Kamerorkest; 21.10 NCRV-
kwartet; 22.00 Orgel; 22.30 Nieuws;
23.00 Concert (gr. pla); 23.40 BBC-
Orchestra; 23.57 Sluiting en Wilh.
HILVERSUM II (415 M) VA
RA: 7.00 Nieuws; 8.00 Nieuws en
gr. pl.; 10.20 Voor de zieken; 11.00
Voordracht; 12.00 Orkest van Carlo
Carcassola; 13.00 Nieuws; 13.45 Sam
son en Dalila-opera (lè acte); 14.30
Voor de vrouw; 14.45 Samson en
Dalila (2e acte)15.45 Vervolg 3de
acte; 17.35 Jan Vogel en zijn accor
deonorkest: 18.00 Nieuws; 18.30 En
semble „VTncentino"; 19.30 Werken
van Brahms en Lisit; 20.00 Nieuws;
20.05 Reportage Franse landbouw
tentoonstelling; 20.15 O. S. A. Disco-
Parade; 21.00 G. G.-Cabaret; 21.30
Meester-rio; 22.25 Malando en zijn
tango-rumba orkest; 23.00 Nieuws
en gr. platen.
^yaattterinq, voor t&digf
„wef. .wfcI...waoH
Zon^WQtrliirifci^worj;
jgldooi [lEd-kfliTipLoerischflp
Coloradekevers op
Walcheren
Op Walcheren zijn opnieuw co
loradokevers aangetroffen.
De schooljeugd van Zoutelande
heeft alweer duizenden exemplaren
geraapt en ingeleverd.
West-Friesland bepleit nog vol
doende brandstoffen beschikbaar te
stellen voor potersbewaarplaatsen
en stelt in het licht de belangen
der telers, die thans zitten met aard
appelen met „pok". De N.A.K., al
dus deelt de voorzitter mede, heeft
van oudsher voorschrift', de aard
appelen- met „zware pok" worden
afgekeurd, dat kon men dus weten.
Voor „lichte" gevallen wordt de
grens vastgesteld in overleg tussen
N.A.K. en P.D. Men hangt hier ook
af van de voorschriften van het
buitenland!
De algemeen-secretaris deelt me
de, dat meer papier beschikbaar
komt voor het bondsblad en ves
tigt de aandacht op de nieuwe
mantel-contracten in deze provin
cie.
De heer Visser, de Rijp, neemt
het op voor de coöperatieve afzet
van de producten, die hij sterk
aanbeveelt, en de heer Peeraer
voegt er een woordje aan toe. De
heer de Wijs spreekt nog een woord
van gelukwens tot de heer Groen
in verband met zijn koninklijke
onderscheiding.- De heer Komen
heeft bezwaar tegen dte plannen
voor het vormen van een reserve
fonds in de bloembollen. De heer
Visser van Hoogkarspel vraagt in
lichtingen over de coöperatieve af
zet, die in Noord-Holland is opge
zet, welke de heer Elders verstrekt.
Deze zaak is in het H.B. nog niet
principieel aan de orde geweest.
De heer Elders onderschrijft de
bezwaren van de heer Komen, de
zaak heeft de aandacht. Tot nu toe
is bij de nieuwe bloembollenrege-
ling rekening gehouden met ver
schillende wensen van de L.T.B.-
vakgroep. Na een paar kleine op-
merkingen kwam ruim half zes het j
einde van deze lange dag.
FEUILLETON f
door
PETE FALCON
15.
Uit gewoonte nam Burns hem in
het voorbijgaan op een gezette
figuur, het grijzende haar in een
scheiding; blozend gezicht, opval
lend borstelige wenkbrauwen, een
onbeduidende trek op het gezicht,
doch ogen, die een voortdurende,
scherpe aandacht verrieden.
Mr. Regan voerde hem in een
groot vertrek, waarvan de wanden
werden ingenomen door gevulde
boekenkasten. Zelfs de traditionele
bibliotheek ontbrak dus niet in dit
naar Engels model gebouwde en in
gerichte huis. dacht de inspecteur.
„Gaat u zitten." Zijn gastheer
wees hem een fauteuil en nam zelf
tegenover hem plaats. De inspecteur
accepteerde de hem aangeboden si
garet enzweeg. Hij wachtte tot
dat mr. Regan van wal zou steken.
Ui de kleine, lichtelijk gedwongen
stilte leidde hij af, dat er van hem
een vraag, althans een opmerking
werd verwacht, maar de ervaren
politieman had er zijn psychologi
sche reden voor om zijn gastheer
het eerste te laten spreken.
„Is het u bekend mr. Burns," be
gon mr. Regan tenslotte, „waarvoor
mr. Rankey u hierheen heeft ge
stuurd?"
„Ik ben op de hoogste gesteld",
knikte de inspecteur. „Ik weet ook.
dat u voorlopig de voorkeur geeft
aan de minst mogelijke ruchtbaar
heid."
„Ja eh... Zijn gastheer aarzelde
„U kunt rustig praten, Mr. Regan"
glimlachte Burns. „Ik heb TfSt volle
vertrouwen van mijn chef. Om u
zekerheid te gevenhier is mijn
algemene volmacht." Hij toonde het
document, dat de hoofdcommissar/s
hem had meegegeven en waarin
hem volmacht werd verleend om in
zake de diefstal ten huize van
George Regan, alle maatregelen te
nemen, die hij nodig achtte.
Regan was hierdoor kennelijk ge
rustgesteld.
„Neemt u mijn aarzeling niet
kwalijk", verontschuldigde hij zich,
maar er hangt zoveel van de zaak
af, dat ik absolute zekerheid moest
hebben, met wie ik te doen had."
Burns maakte een afwerend ge
baar. „Ik begrijp het, mr. Regan en
ik kan het slechts waarderen. Het
lijkt mij nu i het beste, dat u» mij
volledig op de hoogte stelt."
Even heerste er stilte, voordat de
directeur van de AH-round zend
station zijn verhaal begon. De in
specteur tastte intussen de sfeer van
het vertrek af. Dikwijls had een zes
de zintuig hem hierbij geholpen om
bij voorbaat bepaalde vermoedens te
formuleren. Doch de bibliotheek
schonk hem hier toe geen gelegen
heid. Ze, was voornaam gemeubi
leerd en de boekenschat verried de
man van smaak. Van zijn zitplaats
af onderscheidde hij op de ruggen
de namen van vooraanstaande we
tenschappelijke en literaire schrij
vers. Slechts weinige mensen wis
ten, dat deze politieman kon terug
zien op een universitaire opvoeding
en een veelzijdige belangstelling.
Niet de beoefening van zijn beroep,
doch een in de loop der jaren ge
groeide eenzijdige visie op het le
ven hadden hem uiterlijk gevormd
tot een man, die koel en nuchter
reageerde en oordeelde. Wezenlijk
kon hem echter van tijd tot tijd het
verlangen bezielen om een warme
belangstelling te tonen en meer te
zijn dan de koel-Zjerekende toe
schouwer. In dit milieu van in boe
ken gekristalliseerde geestelijke
waarden tegen een achtergrond van
voorname distinctie welde er iets
van die heimwee in hem op....
..Feitelijk kan mijn verhaal kort
zijn, mr. Burns", drong de stem van
Regan tot hem door. „Ik heb gis
teren in mijn werkkamer gedurende
meer dan een uur bepaalde papie
ren, eigenlijkehdocumenten
zitten te bestuderen. Daarna borg
ik alles zoals gewoonlijk in de
muursafe opzij van mijn bureau.
Omstreeks vier uur ben ik met de
wagen naar Laketown vertrokken,
zoals u weet ruim honderd kilo
meter hier vandaan. Ik had daar
een bespreking van vooraanstaande
technici over een principiële veran
dering in de zendinstallatie. De ge
sprekken duurden tot bij midder
nacht en vandaar dat ik in Laketown
de nacht heb doorgebracht. Voor he
denochtend 8 uur had ik een con
ferentie belegd met de leiders van
mijn omroepbedrijf. Het was wel
vroeg, maar in verband met mijn
drukke volledig bezette dagen had
!k het zo moeten regelen."
Mr. Regan zweeg even en keek de
inspecteur aan. Deze had door geen
enkel teken getoond, dat hij het
verhaal volgde. Hij zat achterover
in zijn stoel met gesloten ogen. Zon
der ze te openen, zei hij: „Gaat u
verder.... ik luister." Wordt verv
I.
