Nationale plannen tot verhoging
der productie voor 1951
L
OOGSTDANKFEEST
DEVERRESTEM
RADIO
Morgen begint te Den Bosch
het nationale Katholieke
Middenstandscongres
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Dinsdag 23 September 1947
PAC. 3
ctberichten
Het rapport der 16 landen
Rest der wereld moet
Europese insponning steunen
Vrije uitwisseling
van goederen
en arbeidskrachten
Van oorlogs- naar vredeseconomie
e|
Katholieke Actualia
J
Friese landbouw
tentoonstelling 1947
Besmetting
kentenis" van
iVindhausen
van het bericht
van Vrijdag 19
,t mr. Windhausen,
van de Tweede Ka-
Tribunaal, in die Zin
zou hebben afge-
brief van het Be
de 'desbetreffende
opend op zijn bu-
n", deelt mr. Wind-
dat dit volkomen
heb, schrijft hij ons,
deeld, dat mij achter
dat een der ambte
secretariaat van het
zuimd had mij door te
nondelinge boodschap
ersinstituut, welke op
kwestie betrekking
ita van deze nadere
mr. Windhausen,
gend, dat wij de
arin het bericht ge-
betreuren. (Hoofd-
.D.)
ERWACHTING
door het K.N.M.T. te
tot Woensdagavond:
VRIJ KOEL WEER!
bewolkt met af en
nbuien, vooral langs
Meest matige Noord-
wind. Koele nacht,
weinig verandering
ïperatuur.
iER GROENTEN-
8500 kg aardappelen
08.80; Eigenh. 8.90-
'ode kool 6.3013.60;
ooi 8.70—14.30; 47.000
6.70—14.20; 150.000
.70—10.60; 10.500 kg
.70; 2000 kg uien
kg slabonen 80-108;
2.50—6.80; 7200 stuks
54.
,PEL, 22 Sept.
100 kg rode kool 2.50
gele kool 4.507.80;
kool 6.70—7.80; 23.000
10.50—11.10; middelb.
iriel. 7.50—7.90; nep
2.20—3.50; 600 kg
afw. 47—56; 100 kg
3600 kg bieten I 6.40
kroten II 2.602.90;
iloemkool: A I 4042;
jkend 520; stek 27;
dappelen: Bevelanders
ike Eigenh. 7.908.40;
5.80; kriel 5.30-5.50.
Veemarkten van 20
15 vette koeien Centr.
,rale; 1 graskalf Cen-
chtere slachtkalveren
ette schapen Centrale
;rs 2—3.50; 120 jonge
konijnen 29; jonge
.50.
Sept. 12.300 kg Be-
I—8.70; 2350 kg rode
0; 3700 kg gele kool
kg Savoye kool 9
uien 11.30—11.60; 2200
80—7.40; B 3.80; 4500
100; 60.000 kg peen
10; D 4.50; 350 kg an-
70.
GGE. Aardappelen
loemicool 653; rode
gele kool 5.508.00;
andijvie 1522;
uien 10.5011.50;
II12; kroten 36;
513; Cordelier 615;
25; Arnelies 617;
1—43; Artie 12—42;
Transparant 2136;
druiven 6298;
- Bevelanders 7.70
1626; waspeen
ommers 618; slabo-
perziken 618; uien
gurken 263; druiven
870; pruimen 1676;
breekpeen 24.90;
gele kool 8.60; me-
bospeen 1618; toma-
eten 2.705.60; James
zoete kroon 2347;
30; Mank's Codlin 30
-18; Maagdenpeer 7-14
2440; Triomph de
Bon Louis 1242;
20; Hertoging Elza
22—35.
22 September. Schot-
10; bonte 710; blauwe
lubb. m. dr. 4688; z.
abonen stok 321.10;
pruimen 1262; kom-
28; tomaten a 3648;
oete bellefleur 1243;
046; codlin keswick
ije peppin 1046; Fis-
5—15; gravesteiner 9
jubilé 532; Gronin-
79; Sterappel 1038;
cronsels 741; zoete
42; beurré d'amanlis 6
lairgeau 8—32; beurré
23; beurré Lebrun 3
672; rode kool 14
8; savoye kool 815;
spinazie 1246; sla 4
—28; rabarber 1; bieten
en 1218; uien 1012;
25; prei 16; druiven
80—1.05; id. Alicant
:n 15—92; beurré Har-
engroen 315; calebas
419; conférence 5
de la cour 317; du-
duchess Williams 4
deman 6—20; herzogin
mperveen 416; Louise
maagdenpeer 313;
oeren 10—29; Triomphe
54; Vertilon 10—21.
IUIZEN, 22 Sept.
lappelenwitte eigen-
8.60, blauwe eigen-
10, Bevelanders 7.70
ngen 8.30; 17800 kg
30—9.90; 200 kg sla-
100 kg uien 10.60
en A 4.90.
Sept. Aardappelen
Lnazie 45; uien 5.80
2.407.50; savoye kool
witte kool 4.304.40;
cool 8.8011.10; rode
4.8011 20: spruitkool
n 701.07; snijbonen
ten 19—34: augurken
n 416; bospeen 16
7—24: sla 5.90—18.50;
—60; komkommers 5—
n 131.Reine Vic-
Aliacnten 831.32;
5690: West-Frisia
nen 25—81: Cox Oran-
ansp. de Croncels 13
glorie 24—43; Manks
Beurré clan gean 10
irdi 1151; Beurré du
7; Beurré de merode
le brune 12; Bonne
8: Conference 727;
18; Soldat la boureur
leren 619; William
4: Triumph de Vienne
RSPEL. 22 September,
rdappelen: Duke 6.40;
8.708.90; grove late
auwe 99.20; 60000 st.
e 0.18—0.48, afw. 0.02
.02; 25 zak dubb. sla-
0.98: .10500 kg bieten:
II 2.80—2.90: 10500 kg
10—7.90; 16000 kg gele
0; 1000 kg groene kool
1000 kg witte kool 7.50
aal uien: grof 1110
10.70—11.60, drielingen
p 11.10—11.40.
HET RAPPORT van de 16 Europese landen aan de Verenigde
Staten over de economische behoeften van Europa, dat gis
teren te Parijs is ondertekend en met algemene stemmen is aan
vaard, schetst Jle maatregelen, die ieder land heeft genomen of
zich voorneemt te treffen, teneinde de binnenlandse stabiliteit
te verzekeren. Het geeft de resultaten aan, die de nationale pro
grams en plannen tegen 1951 moeten opleveren. Ook de drin
gende economische en financiële problemen van Europa worden
in het rapport omschreven. De nadruk wordt er op gelegd, dat
het hier slechts een voorlopig rapport betreft en dat later mis
schien aanvullende rapporten moeten worden gepubliceerd.
(Duitsland buiten beschouwing ge
laten) met 60% en de levering van
energie met 39% opgeVoerd worden.
Voorts zou de landb.productie tot
ongeveer het peil van voor de oor
log moeten worden opgevoerd. De
mijnbouw en de industriële pro.duc-
tie zouden boven het peil van 1938
moeten uitkomen.
De productie-inspanning van de
deelnemende landen"en west-Duits-
land zal geconcentreerd zijn voor
namelijk op de landbouw en voed
selvoorziening, energie en brandstof
voorziening, staal, hout en vervoer
en aanverwante industrieën, bene
vens op het arbeidsvraagstuk in het
algemeen. Deze goederen en diensten
moeten ten goede komen aan een
bevolking, die In 1951 me< 11%
zal zijn toegenomen.
De nationale programs
De nationale programs en plannen
moeten volgens het rapport tegen
1951 de volgende resultaten opleve
ren:
1. Het bereiken van het vooroor
logse productiepeil voor graan en
melk, voor suiker en aardappelen
moet dit peil nog in belangrijke ma
te overtroffen worden, enige pro
ductieverhoging voor oliën en vet
ten en een uitbreiding van de pro
ductie van zuivelproducten voorzo
ver de voorziening van veevoeder
zulks toelaat.
2. Een verhoging van de steen
koolproductie met 1/3 boven het peil
van 1947 en van 30 millioen ton bo-
vep dat van 1938.
3. Verhoging van de electriciteits-
levering met bijna 40% meer dan
in 1947 en een toename van de op
wekkingscapaciteit met 2/3 boven
die van voor de oorlog.
4. Ontwikkeling van 'de olieraffi-
nering tot 2Vs maal de productie
van voor de oorlog.
In het rapport verzekeren de 16
landen, alle maatregelen te nemen,
die nodig zijn om hun binnenlandse
financiële stabiliteit te verzekeren,
hetgeen echter, zo wordt uitdrukke
lijk verklaard, niet ten volle kan
geschieden zonder medewerking van
buiten af, welk'e tevens onontbeerlijk
is voor het herstel van Europa. Er
kend wojdt, dat de welvaart van
elk land afhankelijk is van de wel
vaart van alle en dat voor een ge
zonde economie van west-Europa 'n
voortdurende gezamenlijke krachtin
spanning gericht moet zijn met narnfe
op de productie van schaarse goede
ren. het volledig gebruik van de be
schikbare hulpbronnen en het tot
stand brengen van de binnenlandse
financiële en economische stabiliteit.
Omschreven worden:
1. de productieplannen.
2. de te nemen en genomen maat
regelen voor de interne stabilisatie.
3. De maatregelen, die de deel
nemende landen zullen nemen om
gezamenlijk de productieproblemen
op te lossen en een vrije en doelma
tige uitwisseling van goederen en
arbeidskrachten als ook een voli/dig
gebruik van de Europese hulpbron
nen te verzekeren.
4. De vraagstukken, verband hou
dend met het tekort op de betalings
balansen met het Amerikaanse con
tinent.
De deelnemende landen verwach
ten noch vragen Amerikaanse hulp
tot het volle bedrag van het tekort
op de betalingsbalansen. Dit zou
deels door particuliere middelen, en
deels door de internationale bank
voor herstel en ontwikkeling kun
nen worden aangezuiverd. Het be
drag, dat de steun van elk land af
zonderlijk zou moeten belopen, wordt
niet gespecificeerd. Wel wordt ge
zegd, dat „de uitbreiding van de
productie, die tegen 1951 wordt be
oogd in het algemeen te vergelijken
is met die van de V.S. in de jaren
1940—1944".
De Europese steenkoolproductie
zou met 33%, de staalproductie
R.K. Leergangen
breiden uit
Te Tilburg werd het nieuwe
schooljaar van de R.K. Leergangen
geopend. De rector, mgr. prof. dr.
Th. Goossens, bracht het jaarver
slag uit en deelde mede, dat de ge
ruchten als zou in Drente een de
pendance der R.K. Leergangen wor
den opgericht volkomen uit de lucht
zijn gegrepen; er zullen in Assen
slechts een paar cursussen geplaatst
worden. Het aantal cursussen is
uitgebreid. In Tilburg is aan de
opleiding voor diploma Frans, de
opleiding diploma B toegevoegd. In
Roermond en Utrecht is een cursus
Nederlands ingesteld, terwijl in
Amsterdam aan de cursus paeda-
gogie, de cursus B is toegevoegd.
Het aantal leerlingen is in 1946
sterk gegroeid. Er waren 2004 in
schrijvingen, ruim 300 meer dan in
1945.
Huldiging Kard. van Roey
te Brussel
De indrukwekkende feestelijkhe
den ter gelegenheid van het gouden
priesterjubileum van kardinaal van
Roey zijn Zondag besloten met een
grootse hulde aan de primaat door
de 830 parochies van zijn aartsbis
dom. Deze plechtigheid vond plaats
voor de in aanbouw zijnde basiliek
van 't Heilige Hart op de hoogvlak
te van Koekelberg bij Brussel. Meer
dan 40.000 gelovigen woonden de
plechtige pontificale H. Mis bij, die
de jubilerende kardinaal hier cele
breerde. Aanwezig waren kardinaal
Micara, gewezen nuntius te Brussel
en de tegenwoordige pauselijke nun
tius mgr. Cento.
De heer de Schuyveler sprak dè
kardinaal vervolgens namens de ka
tholieke jeugd toe en bood zijn eer
biedige hulde aan. Nadat het koor
van de St. Goedele het Alleluia van
Haendel had gezongen, richtte kard.
van Roey zich ontroerd tot de me
nigte en verklaarde ten zeerste on
der de indruk te zijn van deze zo
grootse volksmanifestatie. Na de
Voorzienigheid te hebben dank ge
zegd, sprak hij over de gevaren, die
de wereld en het christendom be
dreigen. Tenslotte spoorde hij zijn
toehoorders aan steeds vereend te
blijven.
Terwijl uit duizenden kelen het,
„Christus Vincit" qn de „Magnificat"
weerklonk, keerde zijne eminentie
door de menigte heen naar de sacris
tie terug.
5. Verhoging van de staalproduc
tie met 80»/0 meer dan in 1947.
6. Uitbreiding van het binnen
landse transportverkeer tot 25%
meer dan de capaciteit van 1938.
7. Herstel van de vooroorlogse
koopvaardijvloten der deelnemende
landen.
8. Merendeel van de voornaamste
uitrusting, die voor deze plannen
nodig is, moet uit de Europese pro
ductie verkregen worden. Zjj kun
nen echter pas geheel verwezenlijkt
worden indien de Europese inspan
ning ondersteund wordt door de le
vering van goederen en diensten
door de rest der wereld.
Marine luchtvaartdienst
jubileert
Op Vrijdag 26 September om 11
uur zal in de Grote of St. Jacobs-
kerk te 's-Gravenhage een herden-
dingskerkdienst worden gehouden
ter gelegenheid van het 30-jarig
bestaan van de Marineluchtvaart
dienst.
Als sprekers zullen optreden ad
miraal C. E. L. Helffrich, de hoofd-
vlootaalmoezenier Dessaine en de
vlootpredikant ds. Sillevis Smit. De
organist dr. Engels en het matro-
zenkoor o.l.v. Theo van Elferen
verlenen medewerking. Verwacht
wordt, dat Z.K.H.Prins Bernhard
en tal van militaire en burgerlijke
autoriteiten deze herdenkingsdienst
zullen bijwonen.
De Friese Vierdaagse Land
bouwtentoonstelling is onder
zeer grote belangstelling door
Minister Mansholt geopend.
Nieuwe postzegel van
Zyi cent
De serie frankeerzegels van 1, 2
en 4 cent, ontworpen door de heer
J. van Krimpen, is uitgebreid met
een zegel van 21/2 cent; kleur
oranje. Men is tot vervaardiging
van dit zegel overgegaan, omdat
bij het publiek behoefte bleek te
bestaan aan een zegelwaarde van
cent ter bijfrankering.
DOORDAT goede verhoudingen en degelijke levensopvattingen
volgens de Katholieke beginselen de R.K. zelfstandige mid
denstand, dat een centrale plaats in het sociaal-economisch leven
inneemt, beheersen, wordt een goede voedingsbodem gevormd
in theoretische en practische zin voor een Katholieke sociale
beweging. De bescherming en bestendiging der positie van deze
Katholieke Middenstand is de taak, die de Nederlandse Rooms-
Katholieke Middenstandsbond zich ten doel heeft gesteld.
Op het gezamenlijke men, die betrekkking Congres te Montreal
protest van de hebben op het platte- een ware stroom van
Britse Katholieke Jon- land. Mgr. Ready sympathie in Canada
gerenverenigingen in heeft de congres- deed ontstaan. 9
Engeland tegen een sisten aangespoord, de Mgr. Greco, bisschop
voortgezette gevan- problemen van het v. Alexandrië (Loui-
genhoudjng van de plattelandsleven gron- siana) slaagde er tij-
Duitse krijgsgevange- dig te bestuderen en dens zijn vacantie in,
nen in Engeland, heeft de belangrijkheid van een vis van 550 pond
het Britse Departe- het apostolaat in de te vangen. Hij werd
ment van Oorlog ge- landelijke districten uitgeroepen tot kam-
antwoord, dat de Brit- volledig ter harte ne- pioen der yissers van
se regering het sche
ma voor de terugvoe-
ring van de Duitse
krijgsgevangenen als
bevredigend be
schouwd. Maandelijk:
worden 15.000 krijgs
gevangenen gerepatri
eerd. 4) Een
caanse
M men. Ook de Elfde Cape Ann, aan de
Sociale Studieweek kust van Cloucestei
van de Italiaanse ka- (Massachussets).
heeft haar hu» ver- tholieken> die van 22 paul Crane S J van
kocht, om
tot 28 September
kunnen nemen aan 't *et Kathoheke Socia-
Congres van de In- NaPals fh°ud,e" »al Gilde, heeft op
ternationale Unie van ™orden hee" tat scherPe w«ze stelll"§
Katholieke Vrouwen- derwerp. „De prob e- genomen tegen de
bewegingen te Rome men van het platte' door de Britse rege-
bewegingen te «ome. landsleven.._ terwijl ring uitgeVaardigde
9 Door de recente van 2628 Sept. a.s. wet over het leiden
crisismaatregelen van op de Sociale Studie- van de economie en
de Britse Labourrege- week te Rimouskii het arbeidspotentieel,
ring ziet de Katholie- (Canada) voorname- „Het is ongehoord",
ke pers in Engeland lijk over vraagstuk- zo zeide hij, „dat een
zich in haar bestaan ken betreffende de regering zich met dic-
bedreigd. De bladen landbouw en 't plat- tatoriale volmachten
hebben hun oplage telandsleven beraad- wapent, om een crisis
moeten verminderen slaagd zal worden. 9 te bestrijden, die gro-
nu de daardoor ont- Op de provinciale tendeels aan haar
stane vermindering tentoonstelling van eigen incompetentie
van inkomsten gelijk- Quebec heeft de js toe te schrijven,
tijdig komt met een J.O.C. (Canadese Ka- Het is onverdragelijk
nieuwe stijging van jottersbeweging) zijn dat zij in vredestijd
drukkosten, is het de eigen stand, die een en op zo overijlde
vraag of zij zich zul- duidelijk beeld geeft wijze een wet in het
len kunnen handha- van de doeleinden en leven riep. die, indien
ven. In het Bis- werkzaamheden der zij ten volle wordt
schoppelijk College te beweging in Canada toegepast, het land in
Columbus (Ver. Sta- en over de gehele een slavernij zou
ten) wordt op het wereld. Deze stand dompelen, welke nau-
ogenblik het eerste wekt vqgl belangstel- welijks-te onderschei-
nationale priestercon- ling bij de bezoekers, den is van degene, die
gres gehouden ter be- aangezien het onlangs Hitier aah Duitsland
studering van proble- gehouden Kajotters- opdrong".
Aldus concludeerde mr. F. J. H.
Bachg, alg. secretaris der bond in
een betoog, dat hij met vertegen
woordigers der Ned. Kath. pers
hield en waarin hij, mede in ver
band met het morgen te openen
middenstandscongres in Den Bosch,
de doelstellingen en de werkzaam
heid van de bond duidelijk toe
lichtte.
De gestelde taak kan men vervul
len door samenwerking met andere
groepen en" instellingen, alsmede
door middel van publiekrechtelijke
organen, terwijl men de godsdien-
stig-sociaal-zedelijke en culturele
vorming en 'ontwikkeling der R.K.
Middenstand op katholieke basis
dient te bevorderen. Men dient
verder in coördinatie met de Katho
lieke Actie mede te werken aan de
herkersteningder samenleving.
In formele zin werd de N.R.K.M.
per 30 April 1946 heropgericht, doch
in feite is men reeds werkzaam
vanaf de bevrijding van het zuide
lijk gedeelte van het land.
Van de vele moeilijkheden, die
men in de na-oorlogse jaren heeft
ontmoet is het probleem betreffende
de verhouding en samenwerking
tussen de vrije organisaties van de
middenstand en de groepen Wolter-
som op het gebied van detailhandel
en ambacht de voornaamste.
De z.g. vakgroepen in hun pu
bliekrechtelijke vorm hadden door
het dwangkarakter een bevoorrechte
positie en mede door de financiële
steun der overheid konden deze
organisaties vrij perfect werken.
Vandaar dat bij sommigen de me
ning heeft postgevat, dat deze- pu
bliekrechtelijke organisaties hun
werkzaamheid dienen voort te zet
ten en dat de vrije vakorganisaties
als standsorganisaties een vormende
taak moesten vervullen.
Hoewel reeds sedert de bevrij-
I ding coördinatie van de Neder
landse middenstandsorganisaties
met Detailhandel en Ambacht is
nagestreefd, zal deze waarschijnlijk
pas binnenkort werkelijkheid wor
den.
Dit probleem oefende een tijd
lang een remmende invloed uit op
de groei der vrije organisaties.
Hoewel diepgaandere beschou
wingen aan de diverse problemen
afzonderlijk binnenkort gewijd zul
len worden, geven we hieronder
korte overzichten van de houding
bepaling der N.R.K.M. in enkele
gevallen.
De prijzenpolitiek.
Over het algemeen is de l^R.K.M.
het niet eens met de regeringspoli-
tiek betreffende de prijzen. De norm
die van regeringswege door prof.
Brouwers wordt aangelegd en
spreekt van een meest efficiënt en
modern uitgerust bedrijf kan be
zwaarlijk worden geaccepteerd, daar
dit funeste gevolgen voor de klei
nere bedrijven heeft. De norm van
een normaal goed geleid bedrijf is
de meest voor de hand liggende.
De saneringskwestic.
De N.R.K.M. stelt zich recht tegen
de z.g. „koude"" sanering, die door
te zeer naar beneden dwingen der
winstmarges door het Directoraat
De Amsterdamse bakkersstaking,
der prijzen ontstaat.
Men is echter voor een stelsel-
SLEEPBOOT VERKEERDE
IN NOOD
De sleepboot „En Avant 8" met 3
bakken op sleep, geladen met ba
saltsteen, is 'op de hoogte van de
„Schone Waardin" bij Rammekens
op de 'oever vastgelopen. Redding
boot- en sleepboothulp vertrok uit
Vlissingen naar het in nood verke
rende schip.
In de loop van de nacht is de
van Vlissingen binnengebracht. De
sleepboot vlotgesleept en de haven
sleepboot „Goliath" bevindt zich
nog bij de drie bakken. Drie opva
renden van de bakken zijn door de
reddingboot behouden naar de ha
ven van Vlissingen gebracht.
matige sanering, die echter geza
menlijk moet worden aangevat.
De Kath. Middenstandsbond be
treurt de Amsterdamse bakkers
staking en beschouwt deze als een
wilde manoevre, terwijl men in dit
verband weer op de noodzaak wijst
van een Centraal Nationaal coördi
nerend verband tussen de vrije or
ganisaties met de bedrijfsgroep
Detailhandel en Ambacht.
Men heeft echter wel bezwaren
tegen het beleid van Minister
Mansholt, daar het een op ruwe
en grove wijze negeren betekent
van de werkzaamheid der Neder
landse Bakkerijstichting, die
reeds lange tijd een behoorlijke
prijzenpolitiek verzekert, die vol
doet aan de eisen der bedrijfs
economie en de algemene be
drijfseconomie. Men keurt daar
entegen wel het gebruiken van 't
stakingsmiddel af.
Het Congres.
Reeds enkele dagen geleden heb
ben wij de onderwerpen toegelicht,
die op het in Den Bosch te houden
congres aan de orde zullen komen.
Wij noemen echter nogmaals de
kwestie van de overgang van de
oorlogs- naar de vredes-economie.
Immers, er dient paal en perk te
worden gesteld aan de golf van
vrijheidszin en negativisme, die in
deze jaren meer en meer de zaken
mensen met zich mee dreigt te
sleuren.
Het besef, dat de wederopbouw
onzer nationale welvaart nog veel
offers en ontbering vraagt, dat wij
voorlopig genoegen moeten nemen
met een levenspeil, dat eerder ver
laagd dan verhoogd kan worden en
dat in de verhouding tussen verte
ring enerzijds en sparen en investe
ren anderzijds de nadruk nog meer
op het laatste zal moeten vallen,
doordringt nog niet genoeg de ge-
mdidelde middenstander.
Het is te verwachten, dat het con
gres verder aanleiding zal geven
tot het initiatief om een bedrijfs-
voorlichtingsdienst in het leven te
roepen door de bonden en Detail
handel en Ambacht met subsidie
van de overheid.
Uit het bovenstaande is hopenlijk
voldoende gebleken, dat de R.K.
middenstand zich van haar belang
rijke plaats in ons- sociaal-econo
misch bestel bewust is en dat er
alle krachten wordeningezet om
een zo gezond mogelijke basis te
scheppen, waarop de positie van de
middenstand voor nu en later ge
waarborgd wordt.
De groots opgezette Friese Land
bouwtentoonstelling 1947 heeft
Maandagochtend haar poorten ge-
opend.
Na door de hoofdingang aan de
I Fonteinstraat te zijn binnengeko
men, ziet men de tenten, waarin
de akker- en weidebouw zijn on
dergebracht. De weidebouw komt
uit met drie diorama's, voorstel
lende het oude-, het tegenwoordi
ge- en het weidegebruik in de toe
komst. Veel ruimte en zorg is be
steed aan de poot-aardappelteelt,
terwijl in de afdeling bodem- en
cultuurtechniek een maquette
voorstelt het ontwaterings- en be
malingssysteem van Friesland1.
t -
Voor de zuivel zijn te zien de
oude zuivelbereiding, de huidige
toestand en om. een onderzoek-
afdeling van de Bond van Coöp.
Zuivelfabrieken.
De tuinbouw vraagt aandacht
voor de bloementeelt en de ove
rige tuinbouw. In een volgende
tent ziet men de afdelingen vee
voeder, meststoffen, slachtproduc-
ten, enz., waarna men via een
bruggetje bij de keurcollecties
Fries Stamboekvee komt. Hier
zal een collectie van ongeveer 160
van de beste melkkoeien zeker al
ler belangstelling trekken. Uitge
zochte exemplaren paarden van
Fries- en Bovenlands ras zullen
hier verder te bezichtigen zijn.
Voorts zijn daar de afdelingen
voor stal-inrichting, melkwinning
en hygiëne, een tent voor het
pluimvee, het land- en tuinbouw-
onderwijs. de landbouw-voorlich
ting, het landbouwhuishoudonder-
wijs, woninginrichting en cultuur.
Het middenvak van de tent voor
organisatiewezen en statistiek
wordt ingenomen door een enorme
zeer fraaie maquette. Ook vindt
men hier de stand van het Fries
Rundvee-Stamboek en die van de
Friese Maatschappij van Land
bouw.
Twee belangrijke stands zijn ge
wijd aan handel en industrie. Een'
groot aantal exposanten laat in
drie tenten <een keur van land
bouwwerktuigen zien.
O
Hoogovens charteren
vreemd personeel
De Koninklijke Ned. Hoogovens
en Staalfabrieken te IJmuiden
kampen eigenlijk al sinds de be
vrijding met personeelstekort en
om hierin te voorzien heeft men
de blik over dc provinciegrenzen
geworpen, onder meer naar' Fries
land, waar nog enig overschot aan
arbeidskrachten bestaat. Reeds zijn
enige Friese arbeiders door de
Hoogovens in dienst genomen en
uit Leeuwarden wordt gemeld, dat
zich meer werkkrachten voor de
Hoogovens bij het gewestelijk ar
beidsbureau hebben gemeld. Wan
neer het werknemersgebrek niet
door ujerving in Friesland gedekt
zou kunnen worden, is de directie
van de Hoogovens van plan, even
eens een onderzoek naar de arbeids
markt in andere provincies in te
stellen.
Weet U, dat in het jaar 1934 pas
toor F. E. Krijn in Neerbeek pioniers
werk deed, toen hij op 14 October,
de patroondag van de Mijnwerkers-
heilige St. Callistus een keur van
gaven in de kerk voor het altaar
samenbracht: koren, aardappelen,
groenten en zakken met steenkool,
alles van de allerbeste soort, deze
zegende en de Zondag daarop ver
heven tot „Sociale Zondag" onder
de armen der parochie verdeelde?
Weet U, dat in 1937 weer voor het
eerst in het Limburgse Peeldorp
Sevenum het „Maaiers-Zondags-
feest" is gehouden?
De Jonge Boerenorganisatie nam
het initiatief om 25 en 26 Juli: St.
Jacobus (Major) en Sinte Anna in 'n
voorbeeldig Oogstfeest te herdenken
onder het eeuwenoude boerengezeg-
de:
„Met Sint Jacobus en Sint An
Moet het koren in schuur en ban".
Wist U, dat in 1940 in Goes tijdens
een protestanten-dankdienst eén rij
ke inzameling van de eerstelingen
van de oogst werd uitgereikt aan de
ouden van dagen, zieken en eenza
men?
„Ons eigen volk in 't feestelijk jaar"
D. J. v. d. Ven.
Ja, het is een weldoende toon in
het volksleven, zo schrijft mgr. dr.
J. Schrijver in: „Nederlandse Volks
kunde (hoofdst. Landbouw en Vee
teelt), dat de Graanoogst, het moei
zaamste en gewichtigste werk van
het gehele jaar, als een feest wordt
opgevat.
Op Jacobidag: 25 Juli pleegt hij 'n
aanvang te 'nemen. Het nijvere land
volk zweet en zwoegt, de buren bie
den de helpende hand, maaien de
halmen, binden de schoven, stapelen
op de oogstkar Het kostbare loon
Overname slachtschapen
voor export
Behoudens onvoorziene omstan
digheden zullen in de eerstvolgen
de weken op hierna te noemen da
ta en overnameplaatsen slacht
schapen voor export worden over
genomen op de bekende voorwaar
den: 24 September Hoorn ca. 300
stuks; 26 September Leiden ca.
250 stuks; 27 September Alkmaar
ca. 150 stuks; 28 September Pur-
merend ca. 400 stuks; 1 October
Leiden ca. 400 stuks; 2 October
Delft ca. 200 stuks; 2 October
Schagen ca, 300 stuks; 6 October
Utrecht ca. 250 stuks; 7 October
Rotterdam ca. 300 stuks; 7 Octo
ber Groningen ca. 350 stuks; 8
October Hoom ca. 250 stuks; 10
October Leeuwarden ca. 300 stuks;
13 October Utrecht ca. 250 stuks;
14 October Sneek ca. 400 stuks;
14 October Purmerend ca. 400
stuks; 17 October Leiden 400 st.
Jubileum Vlaamse
Hogeschool
Ter gelegenheid van het 50-jarig
jubileum van de Kath. Vlaamse
Hogeschool-uitbreiding op 11, 12 en
13 October te Leuven, zullen dr.
Gielen, minister van onderwijs en
prof. dr. Bellon, voorzitter van het
Katholiek Cultuurcomité Neder
land-Vlaanderen, het woord voeren.
De feestelijkheden worden be
sloten met een uitvoering van
„Paulus onder de Joden" door het
Amsterdams Toneelgezelschap.
van zoveel moeiten en zorgen en bij
het horen der zeisen en het zwaaien
der sikkels (dit werd een dertigtal
jaren terug geschreven) klinken de
vrolijke oogstliederen als deze:
De wumpel, de strumpel, de kamer
met bier,
Die hebben we hier op ons pleizier!
Zoete melk met roome,
Jan Dirksen is mijn oome,
j Peet Trijn, dat is mijn bestemoer,
Zoo gaane me mee op het beste voer
(N-Holl.)
Het laatste voer is op de baan
Dat in den boer zijn schuur moet
gaan
De luie boeren alleen hebben nog
staan.
(Oost-Vlaanderen)
En als u dat alles nog niet wist,
dan weet u toch zeker wel uit de
Bijbelse Geschiedenis, dat Adams
z. *Cain, de landbouwer, offerde aan
god van de vruchten van het veld,
en dat Abel, de schaapsherder, de
eerstelingen van zijn kudde aan God
ten offer bracht.
Dan weet u toch wel, dat God zelf
aan I\fozes gezegd heeft: „Beveel de
Israëlieten en zeg hun: De feestdagen
van Jahweh (God), waarop gij een
godsdienstige bijeenkomst moet hou
den, zijn mijn volgende feestdagen:
1. het Paasfeest (Maart-April),
waarbij op de 16e Nisan aansloot: het
feest van de eerste schoof, zo ge
noemd, omdat die dag een schoof
van de nieuwe en eerste oogst (v.d.
gerst) werd opgedragen, waarna men
de oogst mocht beginnen; (Lev. 23
1).
2. het Pinksterfeest, ook „Oogst
feest" genoemd n.l. om God te be
danken voor het nieuwe graan.
Ook wel „feest der Eerstelingen"
genoemd, omdat de eerstelingen van
de nieuwe graanoogst moesten wor
den opgedragen.
3. het Loofhuttenfeest of Plukf.
omdat het de vruchtenpluk en de
wijnoogst besloot:
„Wanneer ge in het land zijt ge
komen, dat Jahweh, uw God, u als
erfdeel zal geven, dan moet ge een
keuze doen uit de eerstelingen van
alle veldvruchten, die gij oogst van
het land. dat uw God u zal schenken,
ge moet ze in een korf leggen; dan
zal de priester de korf aannemen en
voor het altaar van Jahweh, uw God
neerzetten, en na uw God te hebben
aanbeden vrolijk zijn met de leviet
en de vreemdeling, die in uw midden
woont, over al het goede, dat Jahweh
uw God, u en uw gez;n heeft ge
schonken.
Ziezo, wie zegt daar dat het oogst
feest van heidense oorsprong is??
Maar ziet u nu goed de combinatie,
door God zelf gemaakt: oogstfeest
dankfeest godsdienstige bijeen
komst vrolijk zijn?!
Op (Zondag 10 Augustus 1.1.) de
elfde Zondag na Pinksteren bidt de
H. Kerk in de „Postcommunis":
„Huldig den Heer met uwe goe
deren en met de eerstelingen van uw
vruchten, dan zullen uwe schuren
rijkelijk gevuld worden en uwe wijn
persen overlopen van wijn" (Spr.
En op de 12e Zondag na Pinkste
ren het volgende gebed uit Psalm
103:
„Van de vrucht uwer werken, o
Heer zal zich de aarde verzadigen,
om brood uit de aarde te voorschijn
te brengen en opdat wijn het hart
der mensen verheuge: opdat hij zijn
gelaat verfrisse met olie en brood 't
hart des mensen versterke.
Deze twee Zondagen vallen min
of meer samen met de oogsttijd.
Vindt u het dan zo gek, dat de St.
Jansparochie in de Beemster haar
allereerste Oogst-dankfeest gaat vie
ren?
Het is misschien veel gekker, dat
dit nu pas voor de eerste maal ge
beurt. L.
PROGRAMMA
Zelfs president Truman ontkwam bij het passeren van de evenaar
niet aan de traditionele Neptunusdoop op het slagschip „Mis
souri", waarmede hij de terugreis naar de V.S. maakte.
WOENSDAG 24 SEPT.
HILVERSUM I (301 M.): NCRV:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym; 8.00
Nieuws; 9.00 Ziekenbezoek; 11.00
Vioolrecital; 11.30 „Ensemble Lack-
man"; 12.31 Ned. Kamerkoor; 13.00
Nieuws; 13.45 Metropole-orkest; 15.00
Tenor, fluit, piano; 15.45 Rotterd.
piano-kwartet; 16.20 Zingende Jeugd
16.45 Voor onze jongens en meisjes;
17.30 Ned. Volksherstel; 17.35 Orgel;
18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.00
Nieuws; 19.15 Land- en Tuinbouw;
19.45 Engelse les; 21.40 Harmonie
orkesten; 22.00 De Varianten; 22.30
Nieuws; 23.00- Sweelinck-kwartet;
23.30 Avondconcert; 23.57 Sluitingen
Wilhelmus.
HILVERSUM II (415 M.): VARA:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 8.00
Nieuws; 8.50 Voor de huisvrouw;
9.00 Werken van Felix Mendelsohn;
10.20 Voor de vrouw; 10.35 Hollandse
liederen; 10.55 Non-stopprogr.; 12.00
Miller-Sextet; 12.38 Piano-duo: An-
dré de Raaff en Jacq. Schutte; 13.00
Nieuws; 14.00 Voor de Vrouw; 14.15
Kamermuziek-progr.; 15.00 Plrins
Pannekoek (III) voor de jeugd; 15.45
Ziekenbezoek; 17.45 Rijk Overzee;
18.00 Nieuws; 18.15 Vara-Varia en
mededelingen; 18.20 Radio Koper
kwartet; 19.15 Departementale uit
zendingen; 10.00 Nieuws; 20.15 Opera
concert; 21.00 „De laatste dagen van
Hitier"; 23.00 Nieuws; 23.35 Gram.
FEUILLETON
yjANNEER IEMAND ziek is
en zijn ziekte is van die
aard dat ook anderen aangetast
zouden kunnen worden, dan
neemt men maatregelen om een
dergelijke uitbreidinn te voor
komen Sommige ziekten bij
mensen, dieren oj planten weet
men bijtijds te weren door in
spuitingen en dergelijke. Zo is
het ook op geestelijk gebied. Wij
zijn blootgesteld aan allerlei in
vloeden, die nu niet allemaal
even gezond zijn, die zelfs uit
gesproken slecht z'jn. Het is het
contact, de aanra^.ag met wat
niet-God is, met de duivel, die
uiteindelijk achter alle kwaad
zit te stoken en te wroeten. Hoe?
Onze samenleving levert vol
doende het bewijs. Er zijn van
die dingen die onder Christenen
niet eens genoemd mogen wor
den. Dat wij deze aanraking,
deze besmetting door het vergif
van het kwaad mogen vermij
den, is het gebed van de Kerk
heel deze week.
MARCUS
16.
Mr. Regan volgde op enige afstan
met spanning het onderzoek van de
inspecteur. Deze liep een keer om
het hureau heen, boog zich over het
tafelblad, ontdekte ook hier niets
bijzonders en liet zich vervolgens'
in een der clubfauteuils zakken
voor de majestueuze schouw. Hij
keek het slachtoffer van de dief
stal aan. „Mr. Regan, zei hij, „ik
moet zeggen, dat de manier, waarop
die safe is geopend, een knap en
zorgvuldig verricht staaltje werk
is geweest. Maar er rijst een belang
rijker vraagstuk. Hoe zijn de in
brekers binnen gekomen? Zoals u
zelf heeft gezegd wijst niets op in
braak. Mijn eerste conclusie is dus,
dat men via de bibliotheek hier is
binnengekomen. Bestaat die moge
lijkheid?"
„Die mogeliikheid is uitgesloten,
want alle deuren en ramen worden
's avonds of door mi.i en bij mijn
afwezigheid door de butler gecon
troleerd. Maar in dit verband zou
U natuurlijk vragen aan het perso
neel kunnen stellen."
„Hetgeen ik niet zal nalaten",
glimlachte Burns od zijn bekende
onverstoorbare wijze. „Laat u de
man maar even komen, die gister
avond controleerde".
„Dat is de butler, die U heeft
aangediend Jim Parker," ant
woordde Regan, terwijl hij op een
knon drukte, gangebracht naast het
telefoontoestel op het bureau.
Prompt verscheen de gezette fi
guur met het bolle gezicht en het
grijzende haar in een scheiding.
„Mr. Burns wilde je een paar
vragen stellen in verband met de
safe, Parker" deelde Regan hem
mee.
„Ik hoop ze naar genoegen te
kunnen beantwoorden, mijnheer",
antwoordde Parker met een snelle
blik naar de inspecteur.
„Hebt u gisteravond op de ge
bruikelijke manier de ronde door
het huis gedaan, om te zien of alles
was gesloten," informeerde Burns.
„Ja mijnheer,' om tien uur
vroeger dan gewoonlijk", antwoord
de de butler prompt. Mr. Regan
zou niet thuis komen hij had ge
telefoneerd en Miss Mary ging
vroeg naar bed.
„Heb je iets bijzonders ontdekt"?
„Niets alles was"normaal. Dat
heb ik om ongeveer kwart over tien
aan Miss Mary geraporteerd."
„Niets -gehoord?"
„Nee mijnheer. Ik ben ook vrij
vroeg naar bed gegaan, want Mits
Maar had niets meer nodig."
„Niets verdachts opgevallen?"
„Niets mijnheer. Ik heb geen
vreemden om het huis gezien er
is geen bezoek geweest."
„Vanmorgen ook. niets bijzonders?"
„Alleen dat Miss Mary verschrikt
bij me kwam om te vertellen, dat
de safe open stond."
„Was u toen nog niet in de werk
kamer van mr. Regan geweest?"
„Nee mijnheer. Toevallig was miss
Mary vroeg naar beneden gekomen
om een boek uit de bibliotheek te
halen. Ze kon het niet vinden en
liep toen de werkkamer in om te
zien of het daar soms lag.
„Dank u mr. Parker," besloot
Burns zijn ondervragen. „Als ik u
nodig heb, laat ik u wel roepen."
Toen de butler de deur achter
zich gesloten had, wendde de in
specteur zich tot Regan.
„Hoe lang heeft u deze man in
dienst?"
„Ruim anderhalf jaar," was het
antwoord. „En hij is een voorbeel
dig bediende. Ik zou hem niet graag
willen missen."
„Juist," knikte William peinzend
„Ik zou het prettig vinden, mr. Re
gan straks ook met uw dochter te
spreken. Maar eerst een zeer be
langrijke vraag. Waarover hande
len de documenten, die uit de safe
zijn verdwenen?"
HOOFDSTUK IV
De radiomagnaat keek Burns aan
en zweeg. De .inspecteur wachtte.
Er hing in deze ogenblikken een
sfeer van spanning in de kamer, die
nog werd geaccentueerd door de be
wegingen van de politieman. William
nam namelijk rustig een sigaret,
het zijn aansteker bijna demonstra
tief klikken en inhaleerde diep. Ter
wijl de rook langzaam omhoog
kringelde, sloot hij gedeeltelijk de
ogen nog steeds zei hij niets
hij wachtte.
Regan ging plotseling staan en
terwijl hij langzaam over het Per
zische tapijt liep, sprak hij:
„Ik begrijp, dat mijn zwijgen een
eigenaardige indruk bij u moet
wekken. U- zult het niet geloven,
doch uw vraag is zeer, zeer moei
lijk te beantwoorden. Indien u zich
zou kunnen tevreden stellen met de
wetenschap, dat het documenten
zijn, die een internationale beteke
nis hebben en
Wordt vervolgd
