Nieuw
PRINS BERNHARD
reikt onderscheidingen uit
Wisjinsky tegen instelling
van nieuwe Balkan-commissie
r
Atoomenergie
Bezorgdheid te Lake Success over
de communistische verklaring
Kostprijzenkwestie op het tapijt
Het Collegiaal Orgaan en het
Ministerie van Overzeese
Gebiedsdelen
L'
Voor Alkmaar en omgeving
Vijf
nieuwe Ridders Militaire Willemsorde
„Griekenland en de reactionaire
regeringen zijn de schuld van alles'
Mislukte aanslag
op Ramadier
Verslechtering in de Amerikaans-
Russische betrekkingen
„De snip voor de regering
en de strop voor de tuinder
De Kath. Ambachts
school in Uitgeest
J
Overdracht
Koninklijk Gezag
K.L.M. vliegt weer
via Voor-lndië
Belangrijke beslissin
gen op komst
LANDBOUW
VRAAGSTUKKEN
re-
HoofdredacteurH. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3-40 per
kwartaal; 1.20 per maand;
incl. incasso. Adv.-pr. p. editie
13 c. p. mm-; minimum ƒ2.50;
in alle edities 26 c. p. mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c-
p. mm.; in alle edities 30 ct
Noordhollands
Buiten God is t
nergens veilig
(Vondel)
DINSDAG 7 OCTOBER 1947
43e JAARGANG - NUMMER 11347
BUREAUX:
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red-),
K 2200
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Weststraat 80,
Tel. 2383 (K 2230).
SCHAGENMolenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
Wisjinsky, de Sowjet-afgevaardigde, doet zijn stembiljet in de stembus
tijdens de vergadering van de Verenigde Naties te New York, waar
gestemd werd over India en de Sowjet Oekraine. De stemmen
staakten, geen van beide landen kon genoeg stemmen bemachtigen
om de vacante zetel te veroveren.
Wisjinsky verklaarde Maandag
in de politieke commissie der
Ver. Naties, dat Griekenland de
schuld is van alle moeilijkheden
op de Balkan. Hij eiste het on
middellijk terugtrekken van alle
buitenlandse troepen uit Grieken
land. Wisjinsky zeide, dat de
Sowjet-afgevaardigden alle be
langrijke documenten, welke be
trekking hebben op het onder
zoek door de Balkan-commissie,
bestudeerd hebben en tot de con
clusie gekomen zijn, dat de feiten
de beschuldigingen aan het adres
van Joego-Slavië, Bulgarije en
Albanië weerleggen.
De schuld, aldus Wisjinsky, be
rust naast Griekenland) bij de rege
ringen, die de reactionaire en anti
democratische krachten in Grieken
land steunen en voordeel voor hun
eigen expansionistisch streven trach-
te te behalen.
Wisjinsky sprak zich tegen de
Amerikaanse resolutie uit, volgens
welke een nieuwe commissie voor,
de Balkan ingesteld moet worden.
Hij zeide, dat een dergelijke com
missie een nieuwe hinderpaal zpu
betekenen bij de vestiging van de
internationale vrede.
Volgens Wisjinsky was de me
thode, welke de commissie van
onderzoek gevolgd heeft, niet ob
jectief. De omstandigheden, waar
onder de commissie haar onderzoek
verricht heeft, maken het onmoge
lijk een conclsuie te trekken op
gezonde juridische grondslag. De
zogenaamde Griekse kwestie gaat
verder en is belangrijker dan de
kwestie van de grensincidenten of
zelfs de betrekkingen tussen Grie
kenland en zijn noordelijke buur
landen, aldus Wisjinsky. De Griekse
kwestie is van groot politiek belang
en geeft aanleiding tot problemen
van wereldbelang.
Aan het einde van zijn rede week
Wisjinsky. van zijn geprepareerde
tekst af toen hij, met betrekking
tot het Amerikaanse compromis
voorstel om de beschuldigingen te
gen Joego-Slavië, Albanië en Bul
garije te laten varen mits deze lan
den zich bereid verklaarden samen
te werken met de commissie van
onderzoek, de Amerikaanse afge
vaardigde Herschel Johnson toeriep:
„U moet begrijpen, dat er heiliger
dingen zijn dan dit soort koehan
del".
De Canadese afgevaardigde steun
de de Amerikaanse resolutie met
het daarop ingediende Franse amen
dement, dat de schuldvraag elimi
neert. Als de betrokken landen
echter samenwerking met de com
missie van onderzoek zouden wei
geren, zou Canada de originele
Amerikaanse resolutie steunen.
De Australische afgevaardigde,
Evatt, beschuldigde de Sowjet-Unie
en de drie noordelijke buurlanden
van Griekenland er van, dat zij
gemene zaak maken tegen Grieken
land.
Hardop gedacht
Jan Jobus is een eer
zame burger en als zoda
nig kan het eens voorko
men dat hij zoals het de
burger betaamt zijn oud
tante in de grote stad gaat
opzoeken. Jobus gebruikt
dan het vehikel- bus en
betaalt met een royaal ge
baar zijn reis ad 32'1' cent
plus 2l/' cent fooi. De
hand, die dit keer het
dubbeltje en kwartje ac
cepteerde leken Jobus
echter zeer tenger toe en
verbaasd opkijkend ont
moette hij twee grote
meisjesogen met even
meisjesachtige lokken
omzoomd. Vast overtuigd
dat hij een mannenbroek
even tevoren gezien had
peinsde Jobus dommelend
en schommelend over de
halfslachtigheid der wè-
reld.
Hij zeide, dat deze landen door
middel van Griekenland trachten
de politiek van Groot-Brittannië en
Amerika te treffen en was van oor
deel, dat de algemene vergadering
de bevindingen van de speciale
commissie moest ondersteunen of
openlijk verwerpen.
Zuid-Afrika, Uruguay en Neder
land steunden de Amerikaanse re
solutie. Dr. J. H. van Roijen, de
Nederlandse afgevaardigde, zeide,
dat hij het Franse amendement zou
hebben gesteund als Wisjinsky niet
met zijn laatste verklaring over
„koehandel" was gekomen. Hij be
treurde dat gezegde, omdat daaruit
blijkt, dat de Sowjet-delegatie geen
oplossing wenst, die op enigerlei
wijzp tot een compromis zou kun
nen leiden.
De vergadering werd daarop tot
Dinsdag verdaagd.
Maandagmorgen vroeg is in de
tuin bij het huis van de Franse
premier, Ramadier, te Decazeville
een mijn geworpen. Er waren geen
slachtoffers te betreuren en er werd
geen schade aangericht.
De premier, die tevens burge
meester van Decazeville is, had de
Zondag in zijn geboortestad door
gebracht, in het kader van een ver
kiezingcampagne, maar was ver
scheidene uren, voor de mijn kort
na middernacht ontplofte, naar Pa
rijs vertrokken.
De dader is nog niet bekend. De
Franse bladen publiceren deze ge
beurtenis met grote koppen, maar
het bureau van de premier te Pa
rijs deelt mede, dat het incident in
de pers zeer werd overdreven en
geen politieke betekenis heeft.
Gedurende ruim een uur heeft
Z.K.H. Prins Bernhard Maandag
morgen in de imposante Burger
zaal van het Koninklijk Paleis op
de Dam te Amsterdam onder
scheidingen uitgereikt aan leden
en voormalige leden van land
macht, marine, koopvaardij en
Koninklijk Ned.-Indisch leger,
voor daden van dapperheid ver
richt in de jaren 1940 t.m. 1945.
Toen de Prins om kwart over elf
het Paleis betrad waren in de Bur
gerzaal reeds vele militaire en bur
gerlijke autoriteiten verzameld,
o.w. de Minister van Oorlog A. H.
J. L. Fievez, Lt.-Adm. C. E. L. Hel-
frich, Lt.-Gen. M. H. J. Kruis, Ge
neraal H. G. Winkelman, Schout
bij Nacht N. A. Rost van Tonnin
gen, Vice-Admiraal L. J. Quant, Lt.
ter Zee le kl. H. A. W. Goossms,
Lt.-Gen. H. Koot en de Comman
dant van de territoriale troepen
Nederland, Generaal M. Tans.
Vijf militairen werden tot Ridder
geslagen, t.w. Luit. ter Zee le kl.
J. F. van Duim, Kapitein der Ma
riniers A. F. van Velsen, korporaal
der mariniers oorlogsvrijwilliger
A. Hoeben, Res.-Luit. Kolonel der
Infanterie H. Mulder en Res.-Luit.
Kolonel der Infanterie C. F. Over-
hoff.
Na de openingsban, geblazen door
een hoornblazer van de Kon Mil.
Kapel, en de voorlezing van de
daden, die tot de hoge onderschei
ding hebben geleid, gaven na Prins
Bernhard een aantal ridderdragers
hun nieuwe kapittelgenoten de rid
derslag.
„Mannen, die het vaderland meer
dan voorbeeldig hebben gediend",
zeide Prins Bernhard en hij ver
volgde: „Ik zeg trots op u te zijn.
Ons volk kan uw daden als voor
beeld nemen. Ik doe een beroep op
u, dat u in de nog steeds moeilijke
tijden voor óns een voorbeeld zult
willen blijven.
Hierna decoreerde de Prins de
ongeveer honderdvijftig overigen,
hen persoonlijk de eretekenen uit
reikend.
De plechtigheid in de Burgerzaal
werd besloten met het sluiten van
de ban, waarna de Prins zich nog
enige tijd met verschillende aan
wezigen onderhield. Onderdelen
van Leger en Marine namen daarop
deel aan een défilé, dat de Prins,
gekleed in Admiraalsuniform, voor
het Paleis afnam.
kan het1 brandstofgebrek
niet opheffen
David Lilienthal, voorzitter van
de burgerlijke commissie voor de
atoomenergie in de V.S., heeft
voor een economische club te
Detroit verklaard, dat men er niet
op kan rekenen, dat atoomener
gie binnen afzienbare tijd het
vraagstuk van het brandstofge
brek in Europa zal oplossen.
Lilienthal achtte het van interna-
tionaal belang om deze openhartige
verklaring af te 'leggen, omdat m
het buitenland verhalen de ronde
doen, dat de V.S. Europa voor een
koude winter kunnen behoeden en
de verwarmings- en electriciteits-
vraagstukken kunnen oplossen dooi
de atoomgeheimen vrij te geven,
waarover zij beschikken. „De tech
nische moeilijkheden zijn zo groot
en zo talrijk, dat de commerciële
mogelijkheid van een fabriek voor
atoomkracht niet bepaald' om de
hoek en zelfs niet om twee hoeken
ligt", aldus Lilienthal.
Spaak bij Truman
Spaak, de Belgische minister
president heeft Maandag op ,het
Witte Huis een bezoek aan Tru
man gebracht, waarna hij aan ver
slaggevers verklaarde, dat de plan
nen voor de Europese tolunie zeer
goede voortgang maken.
Spaak legde er de nadruk op,
dat zijn onderhoud met de presi
dent slechts een beleefdheidsbezoek
was. Hij verklaarde, dat de Bene-
luxlanden met ingang van 1 Janu
ari geünificeerde tarieven zullen
instellen.
Gaan ook de socialisten
zich organiseren?
Te Lake Success werd in som
mige kringen der V.N. bezorgd
heid te kennen gegeven, dat de
nieuwe organisatie een Sowjet-
Russische stap tegen de Verenigde
Staten betekent.
Het departement van buitenland
se zaken te Washington gaf te ken
nen, dat men reeds te voren inlich
tingen over de stichting van het
nieuwe communistische informatie
bureau had ontvangen. De woord
voerder verklaarde, dat de ontwik
keling zorgvuldig wordt bestudeerd,
doch weigerde te spreken over de
mogelijkheid van diplomatieke actie.
In officieuze kringen te Washing
ton is men van mening, dat de pro
clamatie Van de nieuwe communis
tische organisatie de aanvaarding
van het plan-Marshall door het
congres zal vergemakkelijken. Te
In het Paleis op de Dam te Amsterdam werden aan de leden van de
Kon. Land- en Zeemacht onderscheidingen uitgereikt door Z.K.H. Prins
Bernhard. Z.K.H. inspecteert de eerewacht voor het Paleis.
KRING-APPèL K.V.P.
Duidelijke taal is er, ook
na de reeds vermelde rede
van prof. Romme, op het Kring
appèl van de Kring Den Helder
van de K.V.P. gesproken ten aan
zien van de kwestie van de kost
prijsberekening in de land- en
tuinbouw. Eerst door prof. Rom
me, in antwoord op een gestelde
vraag, en daarna nog eens door
het Tweede Kamerlid Groen, dat
onder applaus dank te oogsten
had. door de heer Weel uitge
sproken, voor zijn krachtige hou
ding in de Tweede Kamer, bü de
interpellatie-Vondeling.
De heer Meilink uit Spierdijk
had ongemerkt, dat het met de
nieuwe regeling voor de prijzen, die
in uitzicht is gesteld, nu niet zo
moet worden, dat „de snip voor de
regering en de strop voor de tuin
ders is". Verder zei hij, dat het niet
geheel opgaat, als van de meest-
rationele bedrijven wordt uitge,
gaan, want men wil wel rationa
liseren, maar men kan het dikwijls
niet, bij gebrek aan werktuigen en
materialen.
Prof. Romme meende, dat de
nieuwe regeling van de prijzen in
derdaad niet eenzijdig zal moeten
zijn. Ook prof. Romme verdeelt bij
de kostprijsberekening de industrie
in drie groepen en gaat er van uit,
dat b.v. de machine-productie ho
ger calculeren mag, gezien de hóge
kapitaalsinvestering. Maar als hij
die productie nu „de snip" laat, dan
laat hij haar ook de risico van de
strop, die later in geval van prijs
daling e.d. mocht komen. Dat moet
dus ook voor de land- en tuin
bouw gelden. Draagt zij de risico
van de strop, dan moet hij ook de
kans op het voordeel hebben, an
ders wordt het een meten met twee
maten.
De heer Groen wees er nog op,
dat er voor de landbouw richtprij
zen waren vastgesteld, hetgeen voor
de tuinbouw niet mogelijk is. Wel
heeft men in 1946 kostprijzen voor
de tuinbouw gefixeerd, wat gunstig
gewerkt heeft, maar juist het feit,
dat men die regeling nu in 1547
niet in volle omvang heeft toege
past, heeft zoveel leed over de
tuinders gebracht.
Intussen kon de heer Groen
mededelen, dat het overleg over
de uitvoering van de motie be
gonnen is in die zin, dat er voor
bereidingen getroffen worden voor
een onderhoud tussen de Stich
ting voor de Landbouw en de
Economische Commissie uit het
kabinet. Het gevraagde overleg
wordt dus goed aangepakt.
De Kringvoorzitter, burgemeester
Nolet, mocht aan het slot van deze
besprekingen terecht constateren,
dat het een bijzonder-gelukkige
middag was gedweest. De Kring, zo
zei hij, prijst zich gelukkig, aan de
kop van de lijst een man als. prof.
Romme te hebben, zo bekend en
geëerd in den lande.
De husihoudelijke besprekingen,
welke vervolgens nog enige tijd
konden worden gevoerd, brachten
allereerst een kwestie op 't tapijt,
die in Kennemerland speelt:
de Katholieke Ambachtsschool
welke in Uitgeest zou worden op
gericht als streekschool voor Ken
nemerland. Een stichting is daartoe
gevormd, grond is reeds aange
kocht, alle benodigde stukken zijn
in orde, er is door de betrokken
commissie in Uitgeest hard gekerkt
en nuschijnen er plannen te
bestaan om een Katholieke _Am-
bachtsschool op te richten in Bever
wijk, dat voor een streekschool, zo
als de heer Neele opmerkte, veel
minder gunstig gelegen is. Uitgeest
is het aangewezen punt als knoop
punt van de spoorwegen, gelet ook
op de belangen van katholieke leer
lingen uit de Zaanstreek. Het be
stuur van de stichting zal een en
ander onder de aandacht brengen
van 'de Minister en rekent ook op
de belangstelling van de Kamer
fractie.
In enkele besprekingen over dit
punt kwamen nog enkele bijzonder
heden naar voren, waarmede de
Kamerfractie haar voordeel zal
kunnen doen, hetgeen de hr. Groen
bij het komende begrotingsonder-
zoek toezegde. Er werd, door de
heer Berlee van Castricum, o.a. op
gemerkt, dat Beverwijk aanvanke
lijk ijverde voor een neutrale am
bachtsschool, thans wenst men een
katholieke. Ook werd er nog op
gewezen, dat uitbreiding van am-
bachtsonderwijs wenselijk is met
het oog op de belangen van de
industrialisatie.
Tenslotte hield de voorzitter de
bestuursleden een kort gewetens
onderzoek voor: neemt men notities
van alle circulaires, die' het Alge
meen Secretariaat'en het Kring-
secretariaat toezenden? Hoe staat
het met de propaganda, met de ver
gaderingen, met de jongeren, met
het Goseling-Verschuur-herstelfonds,
met de contributie enz.? De tijd
voor actie breekt Vvèeer aan! Ook
de penningmeester, de heer Jong,
deed te dezen aanzien een duit in
het zakje en de secretaris vroeg p.o.
veranderingen in de samenstelling
der dagelijkse besturen aan te ge
ven, omdat de adreslijst dezer da
gen in druk gaat. Oude Niedorp
deed de mededeling, dat een pro-
pagandaclub is opgericht en vroeg
daarvoor deskundige voorlichting.
De voorzitter sloot met een woord
van dank aan het Kamerlid Groen
voor zijn mededelingen.
Washington acht men de procla
matie een oorlogsverklaring aan de
Amerikaanse politiek ten opzichte
van Europa en men acht het bijna
zeker, dat zij de Amerikaans-Sow-
jet-Russische betrekkingen en de
samenwerking der Grote Vier zal
verslechteren, waardoor de politieke
scheidingslijn over Midden-Europa
zal worden verbreed.
Tevens is men te Washington van
mening, dat de nieuwe communis
tische actie de communistische par
tijen in Italië en Frankrijk zal ver
zwakken.
Een Oostenrijkse socialistische
woordvoerder verklaarde over de
nieuwe communistische organisa
tie, dat deze de eerste stap is op
weg naar een afzonderlijke com
munistische Ver. Naties. Het zou
zeer nuttig zijn, aldus deze woord
voerder, als de socialisten zich
eveneens zouden organiseren.
De Hongaarse socialistische plaats
vervangende min,.-president, Arpad
Szkasits, noemde de communistische
actie het natuurlijke gevolg van de
Amerikaanse politiek.
Het Britse parlementslid Zilliacus
(links Labour), dat momenteel in
Joego-Slavië vertoeft, heeft gezegd,
dat de verklaring van de commu
nisten, waar zij de Britse Laljojir-
partij en de F.ranse socialisten aan
valt, „een niet ongetrouw beeld
geeft van de huidige toestand".
De politiek van de Britse Labour-
leiders, zo zeide hij, heeft de so
cialistische partijen in, Europa, die
naar de raad van Labour geluisterd
hebben, nagenoeg vernietigd. Hij
noopte, dat de oprichting van de
nieuwe communistische organisatie
de massa der Britse arbeiders zou
doordringen van de noodzakelijk
heid van internationale eenheid op
politieke grondslag.
Het Vaticaanse blad „Osserva-
tore Romano" noemde de organisa
tie een nieuw element in de wereld
tweedracht, terwijl alle krachten
dienen te worden gebruikt om tot
vredg te komen. De communisten
aarzelen niet er voor uit te komen,
dat er een economische oorlog
woedt, die dreigt een politieke oor
log tussen de V.S. en de USSR te
worden.
Apostolisch Delegaat voor
Indonesië naar Makassar
De apostolisch delegaat voor In
donesië, mgr. De Jonghe d'a Doye,
wordt Woensdag a.s. te Makassar
verwacht. Hij zal door de katho
lieke gemeenschap in een plech
tige bijeenkomst verwelkomd
worden.
Wetsontwerp ingediend
Bij de Tweede Kamer is thans
ingediend 't wetsontwerp met be
trekking tot het tijdelijk overdra
gen van de Koninklijke macht
door H.M. de Koningin.
Artikel 1 van het ontwerp luidt:
1. Wanneer Onze gezondheid naar
Ons oordeel daartoe aanleiding
geeft, leggen Wij de uitoefening
van het Koninklijk gezag tijdelijk
neer.
2. Wij bepalen het tijdstip, waar
op Wij krachtens het eerste lid van
dit artikel de uitoefening van het
Koninklijk gezag neerleggen, als
mede het tijdstip, waarop Wij deze
zullen hervatten.
3. De in het 2e lid bedoelde tijd
stippen worden bekend gemaakt
door plaatsing van onze desbetref
fende besluiten in het Staatsblad.
Artikel 2 luidt:
Voor de gevallen, waarin Wij
krachtens art. 1 de uitoefening van
het Koninklijk gezag tijdelijk neer
leggen, wordt, mits deze, Onze be
minde dochter, Prinses Juliana der
Nederlanden, tot Regentes van het
Koninkrijk benoemd.
Het wetsontwerp is vergezeld van
de volgende toelichting:
H.M. de Koningin ziet zich ge
noopt te bevorderen, dat Haar de
mogelijkheid wordt geboden om,
wanneer Haar gezondheid daartoe
naar Haar oordeel aanleiding geeft,
door het nemen van rust herstel
van gezondheid te zoeken en Zich
alsdan tijdelijk ontheven te weten
van de zorgen voor de zaken van
de Staat.
Het onderhavige wetsontwerp
heeft de strekking te dien einde
toepassing te geven aan artikel 43
der Grondwet. Daardpor zal H.M.
de Koningin in de gelegenheid wor
den gesteld, naar gelang de om
standigheden naar Haar oordeel
daartoe aanleiding mochten géven,
de uitoefening van het Koninklijk
gezag tijdelijk neer te leggen.
Het ontwerp, dat volgens even
genoemd artikel mede in de be
noeming van een regent dient te
voorzien, beoogt H.K.H. Prinses
Juliana in die gevallen met deze
hoge waardigheid te bekleden.
De artikelen van het ontwerp
spreken voor zichzelf en behoeven
dus geen afzonderlijke toelichting.
Het is de vurige wens, dat de
omstandigheden, welke tot indie
ning van het ontwerp leiden, spoe
dig tot het verleden zullen mogen
behoren.
Naar wij vernemen, hebben de
regeringen van India en Pakistan
wederom toegestaan, dat K.L.M. -
vliegtuigen gebruik maken van de
vliegvelden Karachi en Calcutta,
nadat de vergunning hiertoe sedert
begint Augustus was ingetrokken.
Het ligt in de bedoeling de route
Amsterdam-Batavia weder over Ka
rachi en Calcutta te leiden, nadat,
zoals bekend is, deze route gedu
rende ruim twee maanden langs
Colombo liep.
De K.L.M. Constellation, die heden
van Amsterdam naar Batavia ver
trekt, zal niet over Colombo vliegen,
doch, naar aanleiding van een ver
zoek van de regering*van India, een
landing te New Delhi maken. Dit
staat in verband met de reis van
de nieuwbenoemde consul van India
te Batavia, die aan de K.L.M. ver
zocht heeft hem en zijn uit negen
personen bestaande staf naar Bata
via te vervoeren.
Pleegden nog andere
Oost-I ndonesische
ministers fraude?
Volgens het te Batavia verschij
nende blad „Keng Po" heeft de
Oost-Indonesische minister van
justitie, Soumokil, verklaard, dat
nog verscheidene andere Oost-
Indonesische ministers bij de
Nadjamoeddin-affaire zijn betrok
ken. Nadjamoeddin is inmiddels
door de officier van justitie te
Batavia gedetailleerd ondervraagd,
hetgeen geschiedde op verzoek
van de officier van justitie te
Makassar.
(Van onze parlementaire redacteur)
DE REGERING bereidt zo ver
nemen wij met grote voortva
rendheid enige zeer belangrijke be
slissingen, die betrekking hebben
op het Indië-beleid, voor. In de ko
mende week verwacht men de sa
menstelling van het Collegiaal Or
gaan en de reorganisatie van het mi
nisterie voor Overzese Gebiedsde
len.
Ten aanzien van het Collegiaal
Orgaan huldigt de Regering de op
vatting, dat dit een uitsluitend Ne
derlandse instelling is, zodat ook
slechts Nederlanders daarin zitting
zullen nemen., Buitenstaanders heb-
tjpn zich laten verleiden tot het doen
van speculaties over de personen in
dit college. Deze zijn beslist voor
barig, omdat de Regering zelf nog
niet heeft beslist welke specialitei
ten het best in dit college zijn ver
tegenwoordigd. De luit. G.G. heeft
hulp nodig zowel voor finantieel
economische aangelegenheden als
voor buitenlands-politieke en staats
rechtelijke. Slechts wanneer over de
voorrang van elk dezer aangelegen-
hedèn is beslist zal de Regering haar
keuze van personen bepalen. Geheel
natuurlijk is het, dat hier wordt
gedacht aan de persoon jhr. Vre-
denburg, indien buitenlandse aange
legenheden naar het oordeel der
Regering in het „Qrgaan" moet
vertegenwoordigd zijn'.
Ten aanzien» van de juridische
structuur van het Orgaan staat vast,
dat dit binnen de grenzen van de
geldende wet zal worden samenge
steld. De grondwet nu bepaald, dat
de G.G., (in dit geval echter de
luit. G.G.) het gezag uitoefent in
naam des Konings. Daarom zal dr.
van Mook "bij alle beslissingen, die
door het Orgaan worden gesfimen,
het recht van veto moeten bezitten.
De oprichting van nieuwe minis
teries, die treden in de plaats van
het tegenwoordige ministerie van
Overzeese Gebiedsdelen, is evenzeer
te wachten. Op dit ogenblik kan
noch over de namen der opnieuw
te vormen ministeries, noch over de
begrenzing van hun taak iets wor
den gezegd. Evenmin kan met ze
kerheid iets worden gezegd over de
namen der ministers, die de onder
scheidene portefeuilles zullen be
heren, al weet men dat de ministers
Jonkman en Beel er bij betrokken
zullen zijn. Zelfs zou men in twijfel
kunnen trekken of de bijna klas
siek geworden veronderstelling, dat
het Ministerie van Overzeese Ge
biedsdelen, in tweeën uiteen zal
vallen, bewaarheid zal worden. Dit
blijft een van de moeilijke punten,
omdat de beide Regeringspartijen in
deze hun desiderata hebben.
IV
De melkprjjs
HET zal nu, na alles wat er reeds
gezegd is over de kwestie van de
prijzen in de land en tuinbouw, ook
op de jongste buitengewone Kring
vergadering in Alkmaar, wel duide
lijk zijn, dat er op dit gebied iets
gebeuren moet. Ook nu minister
Mansholt „in het hol van de leeuw"
n.l. op een vergadering vande
N.C.B. te Tilburg zijn toezeggin
gen uit de Kamer inzake komende
prijsverbeteringen nog eens heeft
herhaald, is het duidelijk, dat er ook
wat gebeuren zal. In hoeverre de
consument dit bemerken zal, is een
tweede kwestie. Tenslotte echter
gaat het hier in de gehele kwestie
om de rechtvaardige prijs, die even
wel verschillende kanten heeft, o.a.
ook een aan de zijde van.de lonen.
Rechtvaardige prijs, het is gemak
kelijker gezegd dan gedaan!
Enkele overwegingen, welke bij
dit probleem speciaal voor de melk
prijs een rol spelen, kunnen wij hier
tot goed begrip wel eens nagaan.
Daar is de kwestie van»de voor de
boeren veel te mooie zomer, die op
de barre winter is gevolgd. Ter oor-
zake van de abnormale droogte is 't
vee uitgemergeld. Het Kamerlid v.
d. Weyden vertelde dezer dagen op
de reeds eerder besproken perscpn-
ferentie, dat de koeien zo hard van
kale weiden hebben gegeten, dat er
waren met een emmer grond in hun
maag. Nu hebben wij al eens eerder
gehoord, dat koeien-magen veel
kunnen *hebben, maar dat in derge
lijke omstandigheden de melkpro
ductie sterk is gedaald, is geen
wonder. Nu was er aanvankelijk bij
de prijsberekening uitgegaan van
bepaalde vooropstellingen, o.a. dat
er een hogere productie zou komen.
Dat tengevolge van dit, nu onjuist
gebleken uitgangspunt de prijs on
juist is, zal wel duidelijk zijn. Men
kan nu in dit verband wel spreken
van bedrijfsrisico, die de Overheid
niet kan overnemen, maar hier ïs
toch zeker sprake van abnormale
risico's, die zeer velen gezien het
algemene bedrijfstype in ons land
niet kunnen dragen, gelet bovendien
op de scherpe calculatie der kost
prijzen, die veel te weinig speling
laten voor het opvangen van be
drijfsrisico's. Merkwaardig is het
ook in dit verband, dat bij die kost
prijsberekening de arbeid van de
boer becijferd wordt op 75°/o van 't
arbeidersloon, wat eerder 125% zou
moeten zijn, gelet op de omstandig
heden, waaronder de boer-onderne-
mer werkt.
Op dit terrein speelt bovendien
een andere kwestie een bijzondere
rol, die de aandacht verdiept. Er is
nu eenmaal een tegenstelling tussen
de melkvee-houdersgebieden. welke
speciaal op de industriemelk zijn in
gesteld en die welke in het bijzon
der voor de consumptiemelk zorgen.
Wij spreken nu in liet b.ijzonder van
het zgn. westelijke consumptiemelk-
gebied. Daar ging het er om, vooral
ook in de wintermaanden, voldoen
de hoeveelheid melk beschikbaar te
hebben. Sinds enige tijd is nu het
vetgehalte van de melk het enig-
waardebepalend element in de melk
prijs. Maar zelfs een leek kan het
duidelijk zijn, dat men dat vetge
halte zo maar niet in een handom
draaien kan verhogen. Voor die wij-
zigihg in de bedrijfsvoering zijn ja
ren nodig. Indien men nu toch de
prijscalculatie baseert op de nieuwe
bedrijfseis, loopt het met de prijs-
uitkomsten spaak, dat kan niet uit
blijven. De Minister bleek dan ook
bereid, aan dit bezwaar thans tege
moet te komen, door de grondprijs
te verhogen, hetgeen ook daarom
redelijk is, omdat de bedrijfsvoering
in het westelijk consumptiemelkge-
bied niet geheel aan het vrije in
zicht van de veehouders was over
gelaten, maar de aflevering van een
bepaald aantal liters verplichtend
was gesteld.
Eh dan was er nog dit: om de
melkvoorziening voor de grote ste
den in de wintermaanden te waar
borgen,' wordt de melk uit Friesland
aangevoerd, op kosten van het Rijk,
hetgeen op een toeslag van 3 cent p.
liter neerkomt. Nadat de natuurlij
ke voorsprong van de aanwezigheid
der consumptiebedrijven in de on
middellijke nabijheid van de grote,
steden op deze wijze weggenomen
is, zegt de regering: Kom nu maar
tot de lagere productiekosten, zoals
in Friesland! Het is duidelijk, dat
dat zo maar niet gaat.
Het is echter nog steeds niet dui
delijk, waarom het niet mogelijk zou
zijn, ook voor de melk de variabele
prijs in te voeren, die op ander ter
rein wel mogelijk is en die ook in
andere sectoren van het agrarische
bedrijf meermalen met klem van re
denen is bepleit. De Minister gaat
nu echter weer praten met de Stich
ting voor de Landbouw. Mede dank
zij de aandrang van de motie-Groen
gaan de'partijen, die in een perma
nent conflict leefden, weer aan de
ronde tafel zitten. Zij moeten het
eens worden. In het belang van de
Volksgemeenschap, waarvan de land
en tuinbouw zulk een belangrijke
tak is.
De voorbereidingen voor het huwe
lijk van Prinses Elisabeth van Enge
land zijn vele. Hier ziet men een
Engelse handwever, die belast is
met het weven van de stof voor de
bruid haar huwelijkskleed.
