Het Marshall-plan in veilige haven? HET RUHR-GEBIED ten bate van geheel Europa i n DE VERRE STEM Mathot Europa beantwoordde niet geheel aan Amerika's verwachtingen RADIO Belgische Koningskwestie nog dit jaar opgelost? UIT DE KERMIS DER WERELD Duizenden Franse arbeiders hebben het werk neergelegd r oskoop □Ie brand sntianak )MSTREKEN NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 19 November 1947 PAG. 3 Behandeling in Congres Boudewijn naar België om goodwill voor zijn vader te kweken MARSHALL TE CHICAGO Russen voeren een „meest verachtelijke propagandain de Ver. Naties Reynaud geen lid van de nieuwe centrum-regering Een geschenk Romme weer over Indonesië J Donkere hemel boven Frankrijk Sint Elisabeth t J kapelaan van Wog- tnwezigen zagen we, :1e familieleden van de deken van Alphen Nieuwenhuizen, eer- in Wognum; pastoor pelaan Naastepad uit tal van geestelijken iat Alphen a.d. Rijn. ng o.l.v. de dirigent st de tweestemmige Haller waaronder de Dies Irae van Perosi. van de Voormis be ats de preekstoel en de eenvoud van deze over zijn liefde tot ;fde voor de mensen, egen voor zijn paro- n "opofferende leven dood altijd als een die ons van het le- >ven. christenen zagen de ngel, een dienaar van ;n zagen de dood als de ontmoeting met leven in hun ogen an het zoeken naar de dood iets schoons, ook wij de dood zien. God naarmate we ;n aan het aardse, te God deze overle- het aardse, ontnam idheid, zijn parochie gens van dit aardse f hem een rust, maar een kruis voor hem telde niet meer mee agen in grauwe een- leerde God hem de n alle aardse dingen, 'begeleiden naar zijn j hem in onze gebe- vergeten, opdat hij moge vinden, die hem de Offermis ingezet, i voltrokken voor de leze dierbare dode. a deducant te Angeli. e baar naar het kerk- igen. zong de H. Kerk ;n hem mochten de halen en begeleiden troon. lichaam langzaam aan aarde werd toever- sombergrauw van de hoog daarboven zich zijn ziel op naar de i wijd naar alle kan- irde. om hem op te eeuwige woontenten. t is in Pontianak een itgebroken, tengevol- huizen en toko's, een het moderne bios- zijn verwoest. De brand, welke in het ïtrum Happy World ip f 2.000.000 geraamd, veede brand in Pon oorlog. Bij de eerste oko's verwoest. Aan kon men toen we igebrek nog niet be- ïu is het brandweer- jldoende. JUDEN FEEST DF. AALBERSE van staat, prof. mr. i, herdacht Dinsdag hij 50 jaren geleden moveerde. Van talrij- de heer Aalberse gis- nsen in ontvangst te vice-president van de te zond namens die prof. Aalberse zitting en gelukwens, terwijl hem te zijnen huize ilimenteren. Ook ver- isters zonden hem ge fit Leiden mocht prof. leens blijken van be- ntvangen. ondermeer der universiteit. De em een gouden bul. 'ooimachines. Voor de ;adering staat op het :n lezing over het be- Doot- en consumptie- E.O. NIEUWS slecht uit, toen de nen, nadat het begin- en werd, de kleedka- gingen zoeken, om te een hagelbui. Toch goedé voetbalmiddag. ;elde tegen W.B.S.V, :wel van beide kanten acht werd de doel- :en, was de stand met ;eeds 00. De verdedi- an DREO verrichtte jen na de thee de heel scheidsrechter Kalb- :in tot de aanval gaf, veer enthousiast ge- >leef de stand tot voor voor het einde 0—0. de DREO-mannen een egd. We kregen ouder, jpgezette aanvallen te jt wist de bal vrij te door, een pracht schot is 10. Even daarna ferdonk die, uit een voórlinie prachtig op- d, zijn ploeg een vei- ng wist te bezorgen, e het einde kwam. ist tegen Kwadijk ook aar uit de strijd te jl DREO 3 in Graftdijk meerdere moest erken- jren wisten de puntjes Een 26 overwinning rend jun. wisten zij te r.v. NIEUWS - AW I komt er beter Zondag speelde zij te rn goede wedstrijd. Met ij hun tegenstanders te veranderde opstelling oede te zijn. Voor de beide partijen aan el- d. Na een voorsprong /elke spoedig weer te isten zij vlak voor de sprong te heroveren, was AW steeds in de verden goed opgezette ndernomen zodat de on worden vergroot tot leidsrechter blies het :n door AVV verdiend edstrijd. AVV 2 kon er niet in slagen de doel- ren evenals hun tegen stand bleef 00. Welpen wisten een te behalen op Beem« De uitslag was 20. Wan onze bijzondere medewerker) I OP 17 November om 12 uur 's mid dags kwam het Amerikaanse Con gres in buitengewone zitting bijeen om het zgn. Marshall-plan in be handeling te nemen. Reeds een week tevoren zijn de commissie's uit de Senaat en het Huis van Afgevaar digden in vergadering gegaan om 't plan te aanhoren. In Amerika gaat het n.l. juist andersom als in ons parlément. In Nederland komen de ministers nooit te pas aan het voor onderzoek van een wetsontwerp, dat in de Kamer „in de afdelingen" zoals dat heet, doet plaats vinden; zij komen pas hun beleid of hun ontwerpen verdedigen, als de Ka mer die in openbare zitting uitein delijk behandelt, dus na het niet- openbare vooronderzoek in de afde lingen. In de V.S. echter komt er nooit een lid van het Kabinet voor een van beide Huizen; noch om de wetsontwerpen, noch om een begro ting te verdedigen, noch om vragen of interpellaties te beantwoorden Alleen de President komt bij zéér bijzondere gelegenheden aan beide Huizen tezamen „een boodschap" voorlezen. Wel worden de' Kabinets leden herhaaldelijk uitgenodigd, in de commissies van Senaat of Huis van afgevaardigden te komen, om hun standpunt uiteen te zetten of hun beleid te verdedigen. De voorgeschiedenis. TOT nu toe is er altijd gesproken over 't „Marshall-plan", ofschoon er nog helemaal géén plan was. Het enige wat er was, was de uitnodi ging, die de Amerikaanse Staats secretaris op 5 Juni jl. in een rede voor de Universiteit van Harvard aan de landen van Europa heeft ge daan, om samen een plan te bera men. voor hun gezamenlijk herstel, waartoe Amerika en dat was een stoutmoedige toezegging het zijne zou bijdragen tot dekking van het tekort. Bevin, Bidault on Molotof hebben daarop te Parijs hierover be sprekingen gevoerd, waarbij Bevin en Bidault wilden, dat zij, tezamen met Molotof, de Europese landen zouden uitnodigen, om gezamenlijk een herstelplan op te stellen en aap Amerika aan te bieden. Molotof weigerde. Bevin en Bidault voerden toen zonder Molotof hun voornemen uit. Molotof verbood daarop aan de zogenaamde souvereine Sovjet-satel lieten (Finland, Polen, Tsjechoslo- wakije, Hongarije, Roemenië, Bul garije, Albanië en Yoego-Slavië om maar te zwijgen van Wit-Rus- land en de Oekraïne) om deel te nemen aan deconferentie van Pa rijs. Zij bleven daarop ook zoet thuis hoewel Finland, Tsjechoslowakije en Hongarije de uitnodiging al aange nomen hadden en de Yoego-Slaven vast hun vertrek naar Parijs aan het voorbereiden waren. Eén herstelplan. ZESTIEN landen kwamen begin Juli in Parijs bijeen: Engeland, Frankrijk, Italië, Nederland, België, Luxemburg, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Portugal, Zwitserland, Oostenrijk, Griekenland, Turkije, IJsland en Ierland. In September hadden zij hun rapport gereed. De technische bijlagen daarvan waren „NIEUW AMSTERDAM" weer in het vaderland Dinsdagmorgen is de „Nieuw Amsterdam" uit New York in Rot terdam teruggekeerd. Het schip had 600 passagiers aan boord en was dus lang niet volgeboekt. Dit is echter een gewoon verschijnsel om dat de trek uit Amerika veel klei ner is dan omgekeerd. De volgende reis van Rotterdam uit gaat dan ook weer met een record aantal passagiers. Deze tweede reis naar New York vangt op 25 November aan. Op 5 December vertrekt het schip dan weer uit New York. V-or het eerst in de geschiedenis hee.de Nederlandse douane zich te Southampton aan boord begeven zodat tijdens de reis naar Rotterdam de controle kon geschieden, het geen te Rotterdam heel wat tijd verlies bespaarde. Dit is een over eenkomst met de Nederlandse dou ane, welke alleen voor het s.s. „Nieuw Amsterdam" geldt. PROGRAMMA DONDERDAG 20 NOVEMBER HILVERSUM II (415 M.) KRO 7.00 Nieuws: 7.30 Morgengebed; 8.00 Nieuws grpl.; 9.35 Werken van J. Strauss; 11.00 Radio zieken-be- zoek; 12.00 Reportage van het hu welijk van Prinses Elisabeth van Engeland en Philip Mountbatten; NCRV 14.00 Continental Quintet; 14.40 Voor de vrouw; 15.15 Concert; 17.00 Radio Jeugd-journaal; 18.00 Landij en Tuinbouw; 19.00 Nieuws; 19.55 Bachkoraal; 22.30 Nieuws; 23.30 Avondklanken; 23.57 Sluiting en Wilhelmus. HILVERSUM II (301 M.) AVRO 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 8.00 Nieuws; 10.30 Voor de vrouw; 10.50 Voor de kleuters: 11.30 Metropole- Orkest; 12.00 zie Hilversum II; 14.00 ijPxz'ègamè2yoOmolf,.byl07 bv Voor de vrouw; 15.00 Voor zieken en gezonden: 17.00 Horo-kaleidos- coop; 17.40 The Skymasters; 18.15 Sportpraatje; 18.30 Progr. Nederl. Strijdkrachten; 20.00 Nieuws; 20.10 Radio Philharm. Orkest: 22.10 Muzi kaal Herfstprogr. 23.00 Nieuws: 23.15 Feestklanken uit Londen t.g.v. het huwelijk van Prinses Elisabeth en Philip Mountbatten; 23.25 gr.pl. van zeer hoge qualiteit. Het rapport zelf stelde Amerika teleur. Tegen over de stoutmoedige en oorspron kelijke visie van Marshall, om één plan uit te lokken tot herstel van Europa, hadden de zestien landen van Parijs de wat bekrompen en verouderde opvatting gesteld, dat elk land voor zich hersteld diende te worden. Ieder trachtte dan ook, zoveel mogelijk voor zichzelf eruit te slepen en aanvankelijk was men helemaal niet geneigd, hier nu eens een groots en fors begin te maken met de opbouw ener economische Europese samenwerking. De drie lage landen, Nederland, België en Luxemburg, hebben «\yel geprobeerd iets in die richting te' bereiken, maar aanvankelijk zonder veel succes. Misschien kwam dat, omdat ook de onderhandelaars dezer drie landen nog teveel vastzaten aan de oude techniek van het afsluiten van twee zijdige handelsverdragen. Men had nog niet begrepen, dat het erom ging één gemeenschappe lijk Europees algemeen belang te scheppen op economisch gebied. Men telde de afzonderlijke belan gen bjj elkaar op en wilde toen tot Amerika zeggen: zie daar, zó veel is het tekort. Dat ging echter niet door. De Amerikaanse onderstaatssecre taris voor Buitenlandse Handel, Wil- yankee-achtige duidelijkheid te ver- liam Clayton, heeft de zestien met staan gegeven, dat men zich in Ame rika voor ogen had gesteld één Europees herstelplan en dat men zich dat in Europa óók voor de geest had te stellen. Zo niet, dan geen dollars. De zestien zijn toen hun rappoft gaan omwerken, reke ning houdende met Claytons verma ningen. Het eindresultaat gaat dan ook wat meer in de richting van de éne economie voor Europa, hoewel het eindrapport van Parijs nog niet een fors en groots gedacht docu ment kan worden genoemd. Nog niet: het Europese ontwerp van „hèt Marshallplan". Dat maakte aan Amerikaanse kant de zaak niet eenvoudiger. Maar daarop komen wij een volgende maal terug. Te Brussel vonden voor het Paleis van Justitie demonstraties plaats tegen het in vrijheid stellen van Belgische politieke delin quenten en collaborateurs. De spandoeken spreken voor zichzelf. GOED-INGELICHTE KRINGEN te Brussel zijn van mening, dat de Belgische regering nog voor het einde van dit jaar tot een oplossing van de koningskwestie wenst te geraken. Slechts weinigen is het hierbij evenwel duidelijk, welke houding de rege ring hierbij zal aannemen en tot welke besluiten zij zal komen. Het verslag van de commissie- Servais, de commissie die een on derzoek heeft ingesteld naar de houding van de Koning tijdens de bezettingsperiode, het antwoord daarop van oud-minister Pierlot, een rapport van ex-minister De Vleeschauwer en een repliek van de commissie-Servais op het ver slag van Pierlot hebben de toestand niet duidelijk gemaakt, hoewel de ze documenten misschien de ver dienste hebben aan te tonen, dat, al mocht de koning verwijt tref fen, dit toch even goed geldt voor bepaalde ministers. In „La Nation Beige" van enke le dagen geleden heeft Graaf Louis de Lichtervelde, de bekende ge schiedschrijver van de Belgische monarchie, ter gelegenheid van het naamfeest van de Koning een artikel geschreven, waarin hjj er op aandringt de zonen van Koning Leopold naar België te doen terugkeren. Een dergelijke daad, aldus Lich tervelde, zou op geen enkele op lossing van de koningskwestie voor uit lopen, doch zou deze integen deel helpen vergemakkelijken. In dien er oorzaken mochten zijn, die Koning Leopold mochten beletten zijn prerogatieven te hernemen, zo zouden de nieuwe elementen der dynastie hierdoor niet geschaad mogen worden in hun opvoeding en vervreemd geraken van het land, dat zij later zullen leiden. In dit verband wordt er ook op gewezen, dat Prins Boudewijn volgend jaar 18 jaar oud zal zijn en dan het recht zal hebben in de senaat zit ting te nemen. Ook het Belgische liberale ka merlid de heer Rey drong er tij dens een redevoering op aan dat de koningskinderen naar België zou den terugkeren en hij knoopte er aan vast, dat hun verblijfplaats een eventuele terugkeer van de Koning later zou kunnen vergemakkelijken. Dit is een geluid da£ tot nu toe van liberale zijde nog niet is ver nomen en het is niet uitgesloten, dat de liberale partij haar houding ten opzichte van de koningskwestie zal herzien. Van socialistische zijde wijst men er intussen op dat een terugkeer van de prinsen naar België bij de Koning slechts weinig gehoor vindt. Nog kort geleden, zo schrijft „Le Peuple" ter gelegenheid van het jubileum van Kardinaal Van Roey, had men verwacht dat Prins Bou dewijn naar België zou terugkeren OP HET DAK Een man in Parijs klom op het dak van het paleis de la Con corde en bekogelde de voorbijgangers met dakpannen. Hij werd gearresteerd met be hulp van de brandweer. ER WAS EENS 'N MEDAILLE Albert Smith ontving dezer dagen een me daille terug van een on bekende. De medaille was hij tijdens een bombardement op Portsmouth fh 1940 kwijt geraakt. Het ver lies had dus zijn keer zijde. NA 4 JAAR Mr. Churchill zal het ereburgerschap van de stad Manchester aan vaarden, dat hem in 1943 werd toegekend. Het vergde dus 4 jaar om deze zaak af te wikkelen. EN DAN ZO JONG Een 23 jarige journa list is lid van het lager huis geworden. Wat zijn er toch knappe kran tenmensen, h'm h'm. EEN MOOI SALARIS De Engelse beroeps voetballer Lawton, waarover de laatste weken zoveel is ge schreven, zal thans weer gaan voetballen tegen een bedrag van 30.000 gulden per jaar. Spulbaas heeft z'n oude voetbalschoenen weer opgejeocht. Je kunt nooit weten ENGELEN In Hamburg treden als engelen verklede meisjes voor verkeers agenten op. Een bekeu ring wordt nu een en gelachtige terechtwij zing. SPULWAAS teneinde zich voor te bereiden op het innemen van zijn plaats in de senaat, doch dit is niet gebeurd. Het blad vraagt zich daarom af, of men er inderdaad in zal slagen de Koning over te halen zijn kinderen naar België te doen terugkeren. In ieder geval mag thans wel verwacht worden, dat de koningskwestie in een rustiger sfeer en met meer be grip behandeld zal worden dan tot nu toe het geval is geweest. Dat het de Belgische leidende per soonlijkheden ernst is met het zoe- k ennaar een spoedige oplossing, ken naar een spoedige oplossing. Zeeland, die voorzitter is van het nationaal congres, voor de oplossing van de koningskwestie, binnenkort voor een veertiental dagen uit In donesië naar België zal komen. Positie Nederlandse passagiersschepen Dinsdag 18/11: Aldabi, 17/11 van Rotterdam te Rio de Janeiro; Delft- dijk, Vancouver-Rotterdam, wordt 19/11 n.m. te Rottèrdam verwacht. Duivendijk, Vancouver-Rotterdam, 17/11 van Christobal. Grootebeer, Amsterdam-Batavia, wordt 18/11 te Algiers verw. Indrapóera, Java- Rotterdam, pass. 18/11 Cape Bon. Kota Agoerïg, Rotterdam-Batavia, 17/11 te Djeddah. Nieuw Amster dam, 18/11 van New York te Rot terdam. Volendam. Rotterdam-Ba tavia, 18/11 van Suez. Willem Ruys, 18/11 van Batavia te Hoek van Holl. verwacht. OUD-DIRECTEUR „RESIDENTIEBODE" krijgt twee en een half jaar Het Bijzonder Gerechtshof te Den Haag heeft Dinsdag de gewe zen directeur van de N.V. Residen tiebode, Jhr. Mr. C. H. M. J. J. van Nispen tot Sjevenaer, die na behan deling van zaak, veertien dagen ge leden, op verzoek van zijn verdedi ger, in vrijheid was gesteld, tot een gevangenisstraf van 2 jaar en 6 maanden veroordeeld. Hem werd tevens verboden gedurende tien jaar een lgidende functie in het uitge vers- of drukkersbedrïjf uit te oefenen. De eis was vier jaar ge vangenisstraf. De veroordeelde had ten behoeve van vijandelijke en met de vijand heulende instanties, instellingen en stichtingen druk werken vervaardigd, boeken en weekbladen gedrukt, o.a. „De Gil", welke glle uitgesproken propaganda voor nationaal-socialistische ïdëen bevatten. TERECHTSTELLINGEN IN HONGARIJE Ivan Jackzo en Charles Vizi, die Zaterdag gearresteerd zijn in ver band met het leggen van een bom in het stadhuis te Boedapest en vol gens een officiële verklaring schuld hadden bekend, zijn Maandagavond terechtgesteld. Zij zouden nog andere terreur daden hebben voorbereid, zoals het verzenden van vergiftigde brieven en het verzamelen van wapenen. Volgens Tass zijn de twee terecht- gestelden leden geweest van een Hongaarse fascistische organisatie, de „Hongaarse Gemeenschap", wel ke nog steeds zou bestaan. De ont ploffing in het stadhuis had het sein tot terroristische daden geweest moeten zijn. Hardop gedacht Jobus vindt het reuze, dat door middel van het plan Marshall Europa weer op de been wordt ge holpen. Dat nu België en nog een paar andere landen uit dank een beetje urani um moeten afstaan, vindt Jobus ook normaal, want voor wat hoort wat. Maar met dat uranium worden atoombommen gemaakt en als je dus alles op de keper gaat beschouwen Hom je tot de ontdekking dat Amerika atoombommen koopt en met 't plan Mar shall betaalt. Jobus heeft al een paar nachten wak ker gelegen en over de vredeskwaliteiten van het plan Marshall gepiekerd- Hij heeft 't er niet op. Geen remplacanten bij Middenstandsexamen Voor de inschrijving voor het veertiende middenstandsexamen algemene handelskennis, dat in 1948 zal worden afgenomen, is een aantal bijzondere maatregelen ge troffen. In verband met het feit dat bij het laatst gehouden examen we derom candidaten zich door «andere personen lieten vervangen, is een regeling getroffen voor legitimatie met pasfoto. Voorts zijn de bepalin gen betreffende de leeftijdsgrens gewijzigd. Marinemannen onder scheiden Bij K. B. is toegekend: de ere medaille, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau, in goud, met de zwaarden, aan de oppermachinist P. Th. van Domburg; de eremedaille verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, in brons, met de zwaarden, aan de stoker-olieman C. van der Waal. Nieuw lid van, de Prov. Staten De voorzitter van het Centraal Stembureau heeft in de vacature van mr. dr. P. J. Witteman benoemd tot lid van de Staten der Provincie Noord-Holland, de heer H. J. Alink te Nieuwer-Amstel. GEEN GEWONDEN op de „Volendam" Blijkens binnengekomen tele grammen hebben zich geen per soonlijke ongelukken voorgedaan tengevolge van de aanvaring, die de „Volendam" in het Suez-kanaal had met een spoorbrug. Het schip heeft Dinsdag zijn reis met slechts lichte dekscjiade kunnen voortzet ten. Roemeense diplomaten nemen ontslag Verschillende Roemeense diplo maten hebben hun ontslag inge diend omdat zij niet instemmen met de huidige Roemeense regering Franassovici, het hoofd van de Roemeense diplomatieke missie te Londen, Michel Camarasesco, Roe meens gezant te Brussel en Dimi- trieu, Roemeens gezant te Buenos Aires hebben ontslag genomen. t Marshall, de minister van buitenlandse zaken der V.S. heeft in een rede voor de gemeenteraad van Chicago verklaard, dat hij te Londen zou aandringen op volle dige beveiliging der reserves en industriële krachten van het Ruhr-gebied, opdat de voort brengselen gebruikt zouden kun nen worden voor het welzijn der gehele Europese gemeenschap. Voorts zou hij streven naar de instelling van een voorlopig cen traal bestuur in een federatief Duitsland. Marshall betichtte de Sowjetunie ervan de „tegenwoor dige onbevredigende toestand in Europa" tot in het oneindige te willen doen voortbestaan. Marshall legde er de nadruk op, dat er waarborgen gesteld moeten worden, dat de economische kracht van Duitsland door een toekomstige Duitse regering niet gebruikt zal worden als een wapen voor het be vorderen van exclusieve Duitse po litieke doeleinden. In het bijzonder mogen de steenkool- en staalreser- ves van het Ruhrgebied niet wor den overgelaten aan de exclusieve controle van enige toekomstige Duitse regering. Marshall beschul digde de Sowjetrussische gedele geerden er van, in de algemene ver gadering van de V. N. een „meest verachtelijke propaganda" te voe ren. Hij zeide, zich van dergelijke practijken te willen onthouden, on geacht eventuele provocatie, en zich alleen te willen concentreren op het vinden van een aannemelijke basis voor een overeenkomst ter beëindiging van de huidige tragi sche impasse. Verder betoogde hij, dat er zonder een opleving van de Duitse productie geen opleving van de Europese economie kan bestaan, al moet er op toegezien worden, dat een „opgeknapt" Duitsland niet op nieuw de Europese economie zal kunnen gaan bedreigen. In dit ver band wees hij nogmaals op het Amerikaanse aanbod voor een veer tigjarig pact tussen de vier grote mogendheden, welk aanbod nog steeds openstaat. „Wij zijn ons bewust van de ernst en de draagwijdte van de campag ne, welke tegen ons wordt gevoerd 'als een van de bolwerken der Wes terse beschaving". „Terzelfdertijd echter zijn wij ons bewust van onze kracht en van het feit, dat er in vele landen grote behoefte bestaat aan onze hulp en vriendschap." Marshall zeide dat de Verenigde Staten en Groot-Brittannië waarlijk streefden naar het herstel van Europa, doch dat het ongelukkiger wijze gebleken is, dat de derde gro te mogendheid, die zoveel tot de gezamenlijke overwinning heeft bij gedragen, het streven naar dit doel niet deelt. Uit dit verschil in doelstelling komen vele van de huidige meningsverschillen tussen de Verenigde Staten en de Sowj et- Unie voor. Deze kwestie zal echter beslecht zijn wanneer Europa is hersteld als solvente en levens krachtige gemeenschap, en het meningsverschil tussen de Verenig de Staten en de Sowjet-Unie, voor zover het Europa betreft, zal alsdan verzwakken. Marshall zeide, dat de ER GAAT weer een stakingsgolf over Frankrijk. Behalve de stakingstoestand te Marseille, waar minstens driekwart van de wer kende bevolking sedert het begin van de vorige week staakt, heb ben thans ook 130.000 mijnwerkers en 200.000 metaalarbeiders 't werk neergelegd. De leiders der arbei ders eisen een loonsverhoging van 25 pet. De mijnwerkersstaking in het noorden van het land begon Maan dagavond. Dinsdagmorgen legden 35.000 arbeiders van de Renault- fabrieken aan de rand van Parijs het werk neer. Ook bij de Panhard- autofabrieken te Parijs werd ge staakt. Dinsdagavond zijn stakings bevelen afgekondigd voor 200.000 metaalarbeiders in het gebied van Parijs. Men acht het mogelijk, dat de staking der koopvaardij te Mar seille wordt uitgebreid tot andere grote havensteden in Frankrijk. Dinsdagavond begon al een gedeel telijke staking der havenarbeiders van Parijs. In welingelichte kringen te Parjjs verwacht men, dat Paul Reynaud geen deel zal uitmaken van de nieuwe Franse regering, waarover besprekingen gaande zijn tussen de leiders van de midden partijen. i Leon Blum zou in beginsel bereid zijn de leiding op zich te nemen van een regering op basis van de middenpartijen en strevende naar een verzet tegen de druk zowel van de zijde der communisten als van de R.P.F. van de Gaulle. Waarnemers betwijfelen echter, of hij wel in staat zal zijn een regering te vor men, welke kan rekenen op een hechte meerderheid in het parle ment. Blum zou in elk geval geen officieel verzoek tot vorming van een regering krijgen alvorens nog verder met leidende politici te heb ben overlegd. Reynaud zou o.a. gestrand zijn op de door hem gestelde eis, dat de' nieuwe regering vriendschappelijk zou staan tegenover generaal de Gaulle. De Franse minister van binnen landse zaken, Depreux, heeft de nationale vergadering Dinsdag avond gevraagd de parlementaire onschendbaarheid van de com munistische afgevaardigde Jean Christofol en het communistische lid van die raad der republiek Leon David op te heffen, die er van beschuldigd worden betrok ken te zijn geweest bü de orde verstoringen te Marseille. Het verzoek van Depreux werd met boze kreten van de zijde der communisten begroet, maar met een luid gejuich van de rest der kamer. Depreux verklaarde, dat er zich een aantal buitenlanders onder de demonstranten te Marseille hadden bevonden en dat Frankrijk niet kon toelaten, dat buitenlanders de orde in het land komen verstoren. De communistische afgevaardigde André Marty, leidende persoonlijk heid aan republikeinse zijde tijdens de Spaanse burgeroorlog, riep op zijn beurt uit: „Er lopen gewapende mannen van Anders in Parijs rond, maar de regering doet niets, omdat zij fascisten zijn". Op dit ogenblik ontstond er een tumult en de rede van de minister ging gedurende verscheidene minuten in het lawaai op. Er weerklonk wederom een ap plaus van de zijde van rechts en het centrum en een afkeurend ge roep van de zijde der communisten, toen Depreux zei, dat de gebeurte nissen te Marseille zeer ernstig zijn en de regering haar plicht tegen over alle opstandige elementen zal vervullen. Dinsdag is op een Frónse kabi netsvergadering onder voorzitter schap van minister-president Ra- madier een reorganisatie van de Franse strijdkrachten besproken. Sowjetrussische functionarissen en de communistische groepen elders een welberekende camp'agne voer. den om de Amerikaanse motieven inzake buitenlandse aangelegenhe den te verdraaien en in een ver keerd daglicht te stellen. Marshall verklaarde tenslotte, nog verder ingaande op de verhouding tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie, dat het volk van de Verenigde Staten aan het einde van de oorlog hoge waardering koesterde voor volk, leger en lei ders van de Sowjet-Unie, doch dat de Sowjetrussische regering sinds dien alles had gedaan om de wrevel van het Amerikaanse volk op te wekken. En nu het Amerikaanse volk aldus eenmaal in het harnas is gejaagd, wordt het er van be schuldigd deze publieke wrevel te hebben aangestookt. Marshall voeg de er evenwel aan toe, dat hij niet pessimistisch was over de door de V. N. tijdens de huidige algemene vergadering gemaakte voortgang. Opsporing verzocht „Het hoofd van de P.R.A. te Den Haag verzoekt hun, die inlichtingen kunnen verstrekken over Michel Leendert BOORTMAN, geboren 12 October 1908, die zich ook liet noe men Spa, Spaak, Eddy Backer en Patterson, zich te vervoegen aan zijn Bureau, Lange Voorhout 13. Boortman wordt verdacht betrok ken te zijn geweest bij door Duit sers georganiseerde of toegelaten maatregelen tegen de joden, terwijl hij ook wordt verdacht van spion- nage in bedrijven ten gunste van de vijand en van rechtstreekse spi- onnage voor de Duitse Weermacht':. voor elke vrouwen- en meisjeshand, vooral in herfst en winter, is een tube Hamea Gelei (Mijnhardt)pr. 75 ct. (Van onze parlementaire redacteur) Dinsdagmiddag kwam de Twee de Kamer bijeen om wederom een deel van de begroting weg te werken. Vanzelfsprekend hadden de debatten wel wat stof doen op waaien, vooral daar de algemene beschouwingen de afzonderlijke fracties meestal een welkome ge legenheid bieden om elkaar eens flink in de haren te vliegen. Zo had de heer Van der Goes van Naters wel met de hele Kamer wat af te rekenen: met de heer Korten - horst (het vervolg over de Winter- wijk-kwestie werd op nog lager ni veau gebracht dan het was ingezet), met de Communisten, met de heren Schouten en Tilanus en tenslotte ook met de heer Romme. Zoals gezegd er waren meer stofafnemers; de heren Korthals en Vonk (P. v. d. Vrijheid) vonden het stof meestal op de Regeringstafel. De eerste wenste onmiddellijke en straffe bezuiniging, omdat de hulp van Marshall nog niet zeker is: er mag geen plotselinge noodtoestand ontstaan. De heer Vonk was erg ge belgd dat hij veel te weinig over de Indische schulden had vernomen: hijzelf schatte die op 5 a 6 milliard. De heer Schouten werd door prof. Romme van repliek gediend en krachtig weersproken in zijn bewering, dat de katholieken van hun beginsel tegenover het Indo nesische probleem zijn afgeweken. Het werd een debat van „ja" en „neen", met gezellige interrump- tie en persoonlijke argumenten maar zonder enig resultaat. Schou ten zo zei de heer Romme heeft niet altijd op het standpunt gestaan, dat het staatkundig pro gram van Linggadjati zijn partij tot richtlijn gold, zooals hjj nu braaf beweert. T.a.v. de politionele actie merkte de katholieke fractieleider op, dat hij de regering prijst, omdat zij door het tijdig afstappen van de actie, niet het gevaar heeft geriskeerd al het gewonnene te verliezen. Het is ook niet waar, dat het bereiken van Djokja kwestie van één dag was. De heer Romme reageerde ver volgens op een interrumptie van de communisten en gaf natuurlijk toe, dat een meer preciese naleving van het Evangelie een betere bestrijding van het communisme zou beteke nen. Het optreden van de heer v. d. Goes van Naters contra de heer Kortenhorst werd door prof. Rom me, in het belang van de politieke zeden, betreurd. HET WERELD GEBEUREN EN I De gebeurtenissen in Frankrijk leiden snel tot een zeer ernstige crisis. Ofschoon de onlusten in Marseille met kracht zijn onder drukt door een" regering, die door de tot nu toe ietwat afwachtende houding van Generaal de Gaulle weer een beetje moed heeft gekre gen, is toch duidelijk de admini stratieve onmacht in Frankrijk's tweede stad gebleken. Intussen breiden de stakingen zich uit en hebben het havenleven grotendeels lamgelegd, terwijl de Franse indus trie erbij betrokken wordt. Deze industriële moeilijkheden zijn door de communisten veroor zaakt. Maar ook de echte grieven bij de arbeiders zijn er mede schuld aan. Grieven, omdat de lonen van de arbeiders geheel niet meer in overeenstemming zijn met de le vens onkosten, die bovendien door het intrekken van de steenkool subsidie de hoogte zijn ingegaan. Hoewe'l de regering zich bereid heeft getoond de lonen te herzien heeft het de communisten weer voedsel voor ontevredenheid ver schaft. Onrust moet eerder door politiek dan door politie worden bedwongen. De onlusten te Marseille zijn een symptoom van de toene mende span ning tussen de Gaullisten en communisten. Pogingen zijn in het werk ge steld om de elementen tussen deze twee in te combineren maar zulk een combinatie is zwak, doordat de tegenwoordige Assemblée de pu blieke opinie van het land, zoals dat in de recente gemeenteraadsverkie zingen tot uitdrukking kwam, niet vertegenwoordigt. Voor de buitenwereld schijnt de houding van Generaal de Gaulle, die zijn eigen weg alleen wil gaan in plaats van zijn invloed in dienst te stellen van die partijen, die een politiek en economisch evenwicht nastreven, teleurstellend. Indien dit niet het geval was dan zou te ver wachten zijn geweest dat Frankrijk in de nabije toekomst een regering zou hebben gekregen, die in staat was gëweest de materiële proble men op te lossen, waarmee het land te kampen heeft. Is er een kans de ontwikkeling in de verkeerde richting, zoals die nu dreigt, te voorkomen? De Gaulle zocht grotere vol machten. Dat blijkt uit zijn min achting voor de bestaande grond wet. Hij neemt stelling tegen de dic tatuur, zoals de communisten die Frankrijk willen opleggen. Hij is voor een politieke en economische samenwerking tussen de West- Europese landen en is het eens met Truman betreffende de haast, waar mee het plan Marshall dient te worden uitgevoerd. De FranSe communisten zijn tegen deze hulp zeer gekant en hierdoor krijgt de Gaulle, die het zowel tot een binnen- als buitenlands gevaar heeft gekenmerkt, nog meer aan hang. Of echter zijn persoonlijk geloof, dat de R.P.F. weldra alle partijen behalve het communisme zal absor beren, gerechtvaardigd is, dient te worden afgewacht. De botsingen in Marseille zijn een kwaad teken en wijzen erop dat in de huidige stand van zaken in de politiek er een groot gevaar dreigt dat een hevig conflict losbarst. Een teveel willende de Gaulle zou zijn geweten hiermee zeer be zwaren. Sic transit I ATEN WE nu even met eer bied stilstaan bij deze no bele, verheven vrouw, die door de Kerk als een Heilige vereerd wordt: Elisabeth, de Hongaarse koningsdochter, de landgravin van Thürirgen. Wij kennen haar allen. En ï.'oeveei meisjes en vrouwen onder ons dragen haar mooie naam niet? Zij is een ideaal, een stralend voorbeeld. Zij was een lieve dochter, een goede zuster, een heerlijke bruid en echtgenote, een onver gelijkelijke moeder. Zij heeft de tegenstellingen van het leven in al hun felheid gekend. Zij heeft dagen meegemaakt van weelde en voorspoed, maar ook tijden van beproeving en tegenslag, van armoede en beroofdheid en gebrek aan alles. Haar man stierf jong en zij bleef met haar kleine kinderen achter, werd belasterd, uit haar woning ge zet. Zij heeft het leed tot het uiterste geleden. Maar zij bleef stil en rustig en eenvoudig haar plicht doen. Dat maakt haar grootheid uit. Mogen wij iets van Sint Elisabeth terugvinden in al onze vrouwen MARCUS FEUILLETON door PETE FALCON 62. „Tot je dienst", zei Mary lachende terwijl ze hem haar aansteker voor hield. Fred ontwaakte blijkbaar uit een diepe overpeinzing, want hij keek haar onthutst aan en zei toen: „O., eh.. neem me niet kwalijk., dank je." „Zit je iets dwars?" vroeg het meisje. „Ik vraag me af wat Burns hin dert hij doet nu en dan zo on redelijk", antwoordde Fred. „En., eh.. wat hem ook mag bezielen, hij moet in deze zaak toch in de eerste plaats het'doel, de documenten, voor ogen houden. In de auto maakte hij ook al van die stekelige opmerkin gen." „Ik kan het me wel van een man als hij was en is, heel goed voorstel len", zei Mary, terwijl ze vol aan dacht een wandelaar nazag, die het raam voorbijliep. Fred keek haar aan, maar kon de blik in haar ogen niet vangen. „Wat wil je daarmee zeggen?" Vroeg hij verbaasd. „Hij is verliefd en zelfs voor een man van veertig jaar valt het moei lijk dat verborgen te houden." Mary had geantwoord zonder hem aan te zien. Fred was totaal verbluft en wist niets beters te doen dan een gefor ceerd lachje te laten horen. Het ge hele avontuur had hem nauw met inspecteur William Burns verbon den, dat zo mogelijk een nog grotere belangstelling voor hem koesterde dan bij hun eerste ontmoeting in NeW-York. Ook hij wist, dat de vroegere vrouwenhater thans met tedere gevoelens rondliep, maar het was onmogelijk, dat Mary hiervan op de hoogte was. En zij kon in de verste verte niet vermoeden, dat zij het voorwerp was van deze late ge negenheid. Maar natuurlijk zij had als een echte vrouw de ver schijnselen herkend en dacht na tuurlijk, dat hij aan een of andere voor hen onbekende dame in New- York zijn hart had verloren. „Je bent scherpzinnig Mary", zei hij. „Jullie vrouwen blijkt voor dat soort zaken een apart zintuig te hebben." „Ik zal het nog erger maken", ver volgde Mary onbewogen, doch nog steeds zonder hem aan te kijken. „Ik ben het!" Fred liep op haar toe en greep haar bij de arm: „Maar Mary, ben je stapelgek hoe kom je daar bij?" „Ik, heb het gemerkt in alles. In de manier, waarop hij naar me kijkt de wijze, waarop hij rea geert, als ik jou een compliment maak voor je kranige werk". Mary had zich thans omgedraaid. „Ik vind het afschuwelijk, want hij is een zeer verstandig, een zeer scherp zinnig mens maar iets bijzonders kan ik niet voor hem voelen. Dat hij het zo duidelijk laat blijken, zal wel komen, omdat hij als een blad op een boom is veranderd van vrouwenhater totZe lachte even. „Bovendien moet ik hem nog dankbaar zijn, dat hij zich inspant om alles voor mijn vader nog goed te doen aflopen", voegde het meis je er aan toe. Fred wipte eveneens in de ven sterbank en dacht na. Dit geheel onverwachte persoonlijke aspect deed hem de wilde jacht op de do cumenten vergeten. „Het is toch eigenaardig, dat een mens toch op een bepaald ogenblik in zijn leven de romantiek vindt, zei hij peinzend.- „Vind je dat vreemd?" vroeg nu Mary, terwijl ze hem aankeek. „Ai ondervind ik het persoonlijk nu als iets vervelends ik bedoel de be langstelling van mr. Burns voor mij toch geloof ik in de roman tiek. En jij?" „Zij hebben mij wel eens verwe ten, dat het een stokpaardje van me is", antwoordde Fred. „Ik heb namelijk de romantiek, ook voor de moderne mens, altijd verdedigd als iets wat het leven mooier maakt". „Dus jij gelooft in de liefde". Mary stelde hem deze vraag op de toon van een moderne jon#; vrouw, die dit vraagstuk zonder schroom met een man durft te be spreken. Wordt vervolgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1947 | | pagina 3