terswald
©meerde
eegsters
I
Het Marshall-plan in veilige haven?
De beloning der ambtenaren
Wat te doen met politieke delinquenten?
1
DEVERRESTEM
Egoïsme speelde Europa parten
EEN UURTJE TELEX
UIT DE KERMIS DER WERELD
r
f-\
5SEN
Koninklijke" doet beroep
op de kapitaalmarkt
d W o r m
iar
jfabr. N.V
i MEISJES
ATTENTIE!
AAGD
HOKIPAS
J
;t met o.m.
ïys Voorbergh
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Vrijdag 21 November 1947
PAG.
En Molotof
profiteerde
„Concordia
bestond veertig jaar
Belastingconsulent
Minister Witteman debuteert
Vaste koers inzake burgemeesters
benoemingen
J
GENEVE'S
TARIEVEN
een massief zil-
inscriptie. Boven-
de echtgenoten
nger en de heer
:men aangeboden,
tal sprekers vol-
bestuursleden van
n uit Langedijk en
van plaatselijke
irgemeester Posch
welke gemeente de
1 enige jaren ge
veest, huldigt niet
;ing, doch ook de
ilijk.
wordt dan uitge-
jre „Le Nouveau
ige van F. Boiel-
nger, alsmede de
m te besluiten met
mneth. J. Alford.
leden van Bergens
t op deze avond in
inen ervaren, welk
men de vereniging
standen toedraagt,
kan het niet an-
■gens Harmonie zal
n en streven naar
e kleuren en
liteiten
o u t t i 1
- Herenhoeden
ïkleding
ig zich gaarne ge-
e verkoper bij goed
ureau van dit blad.
ekkerswald te
endst nodig
tstekende voe-
tige werkkring
melden bij de
reeks 15 jaar voor
mheden (bediening
ichines en verpak-
Alkmaar
Aanmelden aan
n de afdeling
en OMSTREKEN
dat zij met ingang
;n. WIJKINDELING
iicale maatregel te
overheid hun tot
gestaan, welke nog
an levensonderhoud
'estegen.
.verking vragen, en
neerde Melkslijters
ar en Omstreken.
zal voorlopig van
van 's avonds 7 uur
actie der Water- en
drijven, Den Helder
ïdag en Maandag
alzicht" Rustenburg
de voor
U bij
MTIEKHANDEL.
en dia-
;ubelen.
erzische
HOUTTIL 68
■n, fotostandaards.
DEN HELDER
iO November 8 uur
gramma van het
(Van onze bijzondere medewerker)
n.
HADDEN de zestien landen van
Parijs wél gemaakt, wat men
had kunnen noemen „het Euro
pese ontwerp van het Marshall
plan", dan had dat twee voordelen
kunnen hebben. Ten eerste had de
voorbereiding aan Amerikaanse
kant dan korter kunnen duren; men
had dan in Amerika dat plan kun
nen onderzoeken en eventueel wij
zigen. Nu moest men niet alleen
wat anders ook nodig zou zijn ge
weest de gegevens van Parijs on
derzoeken, maar men moest óók nog
zoals een Amerikaanse afgevaar
digde het noemde „het plan zelf
schrijven". Was het in Parijs'anders
gelopen, dan zou men en dat was
dan het tweede voordeel geweest
aan Amerika hebben kunnen tonen,
dat men in Europa niet alleen de
handen uit de mouwen wilde ste
ken, maar ook, dat men de handen
in elkaar wilde slaan om gezamen
lijk in één grootse onderneming de
Amerikaanse hulp te beantwoorden
teneinde de oorlogsramp te bov.en
te komen die Europa ook gezamen
lijk als één grote slag had getrof
fen.
Een nog niet overwonnen ik
zucht een overdreven zucht
tot handhaving van eigen souve-
reiniteit als beste middel om elk
zijn eigen belangen te behartigen
neett Europa daarbij parten
gespeeld. En Molotof heeft daar
met demonische slimheid gebruik
van gemaakt. Het Marshallplan, zo
vermaant hij, tast de souvereini-
teit der Europese landen aan.
Nu is het ons nooit bijzonder op
gevallen, dat de Sowjet-Unie kam
pioen was voor de souvereiniteit
van de Europese landen. Estland,
Letland en Lithauen bestaan als
souvereine staten eenvoudig niet
meer, omdat Rusland ze opgeslokt
heeft. Wat de Sovjets op de Balkan
doen en in Polen en Hongarije en
wat zij proberen in Tsjecho-SIowa-
kije en Oostenrijk, overal met be
hulp van de plaatselijke communis
tische partijen, is niets anders, dan
op de meest flagrante manier „de
souvereiniteit van Europese landen
aan te tasten". Het doel daarbij is
deze landen te maken tot gewillige
werktuigen van de politiek van Sta
lin en zijn Polit-bureau.
Daarvoor moet alle oppositie in
die landen worden onderdrukt en zo
nodig of gewenst, hangt men zo
als in het geval van Petkof in Bul
garije de oppositieleiders eenvou
dig op.
De waard en zijn gasten
ALS Molotof beweert, dat Ame
rika met het Marshallplan de
Europese landen aan zich wil
onderwerpen, dan kan men daar
niet beter op antwoorden dan met
op te merken: „Zo de waard is ver
trouwt hij zijn gasten". Natuurlijk
zou een hechte economische samen
werking tussen de Europese landen
•II
DE VIERING van haar 40-jarig
bestaan is de Coöp. Levensver-
zekeringm-, „Concordia te Utrecht
begonnen met een H.-Mis, welke in
de St. Willibrorduskerk werd op
gedragen.
In de kantoorgebouwen aan de
Drift had een korte herdenkings
plechtigheid plaats in tegenwoordig
heid van de raad van commissaris
sen en het personeel, welke ge
opend werd door de directeur, de
heer C A. van Dieten.
Namens het personeel bood de
heer E. Carrée een bronzen pla
quette aan, met de beeltenis van
de eerste directeuren van Concor
dia, de heren Grundmeyer en v. d.
Linden. Dit zeer gewaardeerde aan
denken zal een plaats krijgen in de
hall van het gebouw.
Namens de buitendienst sprak de
heer Lansing, die een wel uiter
mate origineel cadeau aanbood, te
weten: een haas, gevuld met polis-
formulieren voor nieuwe verzeke
ringen, het resultaat van een in
verband met dit jubileum groots
opgezette actie; de verzekerde som
bedroeg niet minder dan 827.000.
Bij ontstentenis van de heer A. C.
de Bruyn sprak de heer H. J. Kuij-
per namens de K.A.B. enige woor
den van gelukwens, evenals de
houder van polis no. 1, de heer N.
P. de Jager te'Amersfoort.
Voor ai deze waarderende woor
den en fraaie cadeaux dankte de
president-commissaris, de heer Jos.
Veldman, met enkele hartelijke
woorden. Des middags was er in
het Jaarbeursrestaurant een druk
bezochte receptie.
Ambtenarengerecht
verklaart beroep gegrond
Het Ambtenarengerecht te Am
sterdam heeft gegrond verklaard 't
beroep van H. de R.. inspecteur der
gemeente-financiën te Bussum, die,
na een diensttijd van ruim 30 jaren
door de gemeenteraad aldaar ont
slagen, was. De inspecteur zou on
geveer 13 jaar geleden als beheer
der van een federatie van met over
heidssubsidie gebouwde woningen
handelingen hebben gepleegd, welke
hem ongeschikt zouden maken als
inspecteur van financiën. Hét Amb
tenarengerecht vernietigde nu het
besluit van de Raad.
elk hunner een stukje, eigen onbe
perkte souvereiniteit kosten. Maar
om twee redenen zien wij daar geen
bezwaar in. Ten eerste past Ame
rika daartoe geen dwang toe, zoals
Rusland op zijn satellieten. Het
prijsgeven van een deel der eigen
souyereiniteit zou vrijwillig ge
schieden, uit.... souvereine vrij
heid. Maar ten tweede: alleen op
eigen kracht kan vrijwel geen enkel
Europees land meer de ellendige
economische gevolgen van de oorlog
te boven komen. Handhaving der on
beperkte souvereiniteit nu is alleen
nuttig, als het een nuttig doel dient,
b.v. verzekering van welvaart en
veiligheid. Als deze hoogst voorna
me doeleinden van elke staat niet
meer door handhaving van de vol
strekte souvereiniteit worden ge
diend, ja daardoor zelfs worden ge
schaad, doet men beter van dit al
wat oude stokpaardje af te stap
pen. En men moet het zeker niet
meer blijven berijden, om^at de
heer Molotof, die zijn eigen satel
lieten er allang afgerukt heeft, ons
daartoe uitdrukkelijk aanspoort.
's Heren Molotof's vermaningen
zyn immers maar al te begrijpe
lijk. Hij wil het herstel van Euro
pa niet. want een sterk Europa
acht hij een gevaar voor het nog
zeer verzwakte Rusland. Zeker
mogen dus de Oost-Europese lan
den niet meedoen aan het herstel
van Europa. Want dan zou dat
herstel er eerder komen en
daarmede zou juist dat, wat de
Sovjet-Unie als een gevaar ziet,
worden verhaast. En bovendien
zou Rusland dan zijn greep op de
satellieten gaan verliezen, wat dus
dubbel nadelig zou zijrf'voor de
Sovjets. Deze satellieten zouden
n.l. juist als andere mensen
ook liever vrij en welvarend wor
den, in plaats van wat zij nu zijn:
onderdrukt en in nood, tot meer
dere macht van de Sovjet-Unie.
Te Den Helder is Hr. Ms. Korvet „Batjan" aangekomen. Nauwe
lijks was de loopplank uitgelegd of de matrozen, waarvan er
sommigen in geen acht jaar waren thuis geweest, renden naar
de wachtende familieleden.
hielp slagers fraude plegen
voor ae Amsterdamse Recht
bank stond terecht de accoun
tant-belastingconsulent J. P. J.
Braakman tot voor kort wethou
der van de gemeente Bussum. De
verdachte heeft voor enige Am
sterdamse slagers valse opgaven
gedaan aan de fiscus.
De slagers hadden grote winsten
gemaakt op bepaalde worstsoorten.
Daar zij deze winst niet wilden ver
antwoorden, met het oog op de
vermogensaanwasbelasting, zochten
zij naar een methode om deze pos
ten in hun administratie weg te
werken. B„ die hun boekhouding
verzorgde, deed de oplossing aan de
hand: een hem bekende juwelier
had zich bereid verklaard gefingeer
de nota's af te geven, waaruit zou
blijken, dat de slagers juwelen te
gelde gemaakt zouden hebben. De
opbrengst van de zgn. gerealiseerde
juwelen zou de worstwinst camou
fleren.
De accountant en de juwelier kre
gen voor hun bemiddeling tien pro
cent van het zgn. verkoopbedrag der
juwelen.
De officier van justitie, mr. B.
Kist eiste tegen de verdachte, die
het tenlaste gelegde bekende, een
gevangenisstraf van één jaar en zes
maanden. De officier zeide dat hij
een zo hoge straf moest requireren,
in verband met de generale preven
tie en zeide voorts te vrezen, dat
collega's van verdachte de staat voor
onnoemelijke bedragen hebben be
nadeeld.
Marinebericht
Aan Schout bij Nacht J. E. Meyer
Ranneft is met ingang van 1 Nov.
eervol ontslag verleend, wegens
langdurige dienst. Schout bij Nacht
Meyer Ranneft was tot voor kort
Nederlands Marine-Attaché in Was
hington en is als zodanig opgevolgd
door Kapitein ter Zee F. Stam.
Post voor de MVan Galen"
Van 5 tot 7 Decemher a.s. zal Hr.
Ms. Torpedo-jager „Van Galen" de
haven van Ceylon, Trincomaly, aan-'
doen. De opvarenden kunnen daar
gewone en aangetekende brieven en
briefkaarten ontvangen, Smits deze
uiterlijk 27 November gepost wor
den. De frankering kan geschieden
volgens binnenlands tarief.
De N.V. Koninklijke Neder
landse Maatschappij tot exploita
tie van petroleumbronnen in Ned.
Indië heeft voor het eerst sedert
1928 weer een beroep gedaan op
de kapitaalmarkt.
Gisteren is bekend gemaakt, dat
de 'inschrijving is opengesteld op
nominaal 302.174.400.— aandelen
aan toonder verdeeld in aandelen
van nominaal f 1000.en onder
aandelen vanfnominaal f 100.tot
de koers van 100 procent ten volle
delende in de winst over het boek
jaar 1948 en volgende. De inschrij
ving moet geschieden op 30 Dec.
a.s. terwijl de storting op de toe
gewezen aandelen moet plaats
hebben in vrij geld op 15 Januari
1948.
Voorts is bekend gemaakt, dat
op 28 November a.s. de inschrijving
is opengesteld op f 100.000.000.
3'W/o obligatiën in stukken van
nominaal f 1000.aan toonder ten
laste van de „Koninklijke" tot de
koers van 101»/». De betaling der
toegewezen obligatiën moet ge
schieden op 17 December a.s.
In de toelichting op deze emissie
verklaart de „Koninklijke" am.„
dat de opbrengsten varj^deze uitgif
ten met de aanwezige middelen de
Koninklijke in staat stellen groten
deels te voorzien in de tot het ein
de van 1949 benodigde gelden. De
wederopbouw van het bedrijf werd
reeds in 1941 voorbereid, waardoor
het mogelijk werd direct na de
beëindiging van de vijandelijkhe
den daadwerkelijk in Nederlands-
Indië en elders te beginnen. De
financiering hiervan heeft tot nu
toe kunnen plaats vinden uit ge
durende de oorlogsjaren getroffen
voorzieningen.
Behalve op de wederopbouw is
onze blik gevestigd op de grote
toekomst der olie-industrie en de
noodzaak om hiervan, in een met
de positie der Koninklijke Shell-
groep overeengekomen mate ge
bruik te maken.
Ondanks het wegvallen der oor
logsbehoeften en het slechts lang
zaam op gang komen van indus
trie, handel en verkeer heeft de
phenomenale stijging der wereld
vraag naar olieproducten, welke
reeds voor de oorlog begon, zich
voortgezet.
De wereld-omzetten stegen van
176 millioen kg/t in 1928 tot 255
millioen kg/t in 1938, welke cij
fers in 1946 opliepen tot 353 mil
lioen kg/t, terwijl voor 1947 op
400 millioen kg/t gerekend kan
worden.
Verwacht wordt, dat deze gun
stige ontwikkeling door de toene
ming der gebruiksmogelijkheden
en gesteund door een voortgezet
herstel der wereldhuishouding zich
ook in de toekomst zal voortzetten.
Deze verwachting is onder andere
gegrond op de recente ontwikke
ling der olie-industrie in chemische
richting, met name op de vervaar
diging van wasmiddelen voor het
ontvetten van wollen weefsels, van
harde plastics voor de productie
van huishoudelijke en industriële
voorwerpen, van welke plastics
voor de verf-, kleding- en luxe-
goederen-industrie, van kunstmatig
bereide glycerine en alcoholen, van
oplosmiddelen voor de rayon-fabri-
cage, enz.
In verband met de toekomstige
olieverkopen van de Koninklijke
Shell-groep noemen wij de over
eenkomst welke in het begin van
het «jaar 1947 tussen de Shell Pe
troleum Company en de Gulf Ex
ploration Company gesloten werd.
Dit langjarige contract, een der
grootste in de geschiedenis der
olie-industrie, behelst de levering
aan de groep van ruwe olie uit het
Kuwaitijgebied waarvan de olie
reserves geschat worden op pl.m.
750 millioen kg waardoor de po
sitie der groep wederom in belang
rijke mate zal worden versterkt.
De toenemende ruwe olie-voorzie
ning der groep, tezamen met de
nieuwe gebruiksmogelijkheden van
olieproducten in het algemeen,
brengen Aet zich mede, dat de
groep in de komende jaren tot be
langrijke nieuwe investeringen op
het gebied van raffinaderijen, che
mische fabrieken, tankschepen, enz.
zal moeten overgaan. Deze investe
ringen zullen wil de groep haar
aandeel in de bovengeschetste, te
verwachten gunstige ontwikkeling
der vraag naar olieproducten ten
volle kunnen opeisen op korte
termijn moeten geschieden.
Om alleen Nederland te noemen
zij medegedeeld, dat de bouw van
fabrieken voor synthetische was
middelen en kunststoffen (plas
tics), beide te Pernis, reeds een
aanvang heeft genomen, terwjjl
het ook in ons voornemen ligt
de raffinage-capaeiteit te Pernis
aanzienlijk uit te breiden. Uiter
aard bestaan voor de overige
groepsgebieden eveneens grote
plannen.
Vier jaar voor
oud-commandant N.A.D.
De Utrechtse Kamer van het Am
sterdams Bijzonder Gerechtshof ver
oordeelde de 63-jarige L. A. C. de
Bock, oud-Kolonel van het Neder
landse leger, die van Aug. 1941 tot
Sept. 1944 eerst waarnemend com
mandant, later commandant van de
Nederlandse Arbeidsdienst was,
overeenkomstig de eis, tot vier jaar
met aftrek, ontzetting uit het recht
van het bekleden van openbare
ambten en uit het recht bij de ge
wapende macht te dienen en ont
zetting uit de kiesrechten voor de
tijd van tien jaar.
TEXTIELKAARTEN
VA t./m. VF 605
1 Januari a.s. ongeldig
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat de textielkaarten
VA, VB, VC, VD, VE en VF 605
met ingang van 1 Januari 1948 ko
men te vervallen. De van deze
kaarten geldig verklaarde nummer-'
en letterbonnen verliezen derhalve
met ingang van genoemde datum
hun geldigheid. De geldig verklaarde
bonnen van de thans in gebruik
zijnde textielkaarten VA 705 blijven
tot nader aankondiging hun geldig
heid behouden.
Een van de daders van
de roofoverval op 'n Am
sterdamse sigarenwinke
lier heeft zijn veroorde
ling te pakken. Het is 'n
Drentenaar, A. F. v. d.
Brink. Hij mag 1 jaar en
6 maanden in een gevan
genis ronddrentelen. jjs We
kunnen zo langzamerhand
een rubriek „Wilde Zwij
nen" invoeren. Een vijftal
evers zijn in de buurt van
Lochem gesignaleerd. En
geen van de vijf liet zich
door de jagers verschal
ken. Ze waren te slim.
„Ze missen geen van de
vijf'. In de bossen tus
sen Bakel en Milheeze in
Brabant is een begin ge
maakt met de bouw van
een nieuw sanatorium „St.
Josephheil". De pastoor
van de St. Josephparochie
te Helmond, de initiatief
nemer, heeft de eerste
spade in de grond gesto
ken. Meneer N. Ooster-
baan te Den Haag was in
de oorlog N.S.B.-perschef.
Dat zal hij weten. Het
tribunaal adviseerde hem
te geven een internerings-
straf voor de duur van 5
jaar met aftrek waarvan
onvoorwaardelijk tot
den ook even behandeld.
De eerste werd veroor
deeld tot 12 jaar; de twee
de tot 20 jaar. Nu houdt
men zich bezig met de
vraag hoe het nu zit met
de vermogens van deze
7 heren. We vrezen het erg-
Mei 1948 en twee jaar
voorwaardelijk met bij
zondere voorwaarden. En
voorts ontzetting uit de
kiesrechten, ontzetting uit
het recht als publicist nog
werkzaam te zijn en ten
slotte verbeurd verklaring
van f 500.en zijn radio
toestel. ïj; De burgemees
ter en waarn. burgemees
ter van Den Haag tijdens
de oorlog, prof. Westra
en mr. van Maasdijk wer-
ste. ï}c De „Vasom", Tra
ding Company in Tilburg
organiseert een Tilburgse
Rijwielbeurs ten gerieve
van de 2500 rijwielhan
delaren in het Zuiden. Op
Dinsdag 25 November
a.s. wordt in het gebouw
„Scala" de eerste rijwiel-
beurs gehouden. :j: Het
vliegveld Valkenburg is
voorlopig gesloten voor
alle luchtverkeer. De
brandblusmiddelen ver
keren in een gebrekkige
staat, zodat men niet
doeltreffend kan optre
den tegen eventuële
vliegongevallen op het
vliegveld zelf. Het
Griekse stoomschip „Ly
ras" is ter hoogte van de
Springer Plaat hedennacht
aan de grond gevaren. In
de ochtend is het schip met
behulp van 8 sleepboten
vlot gesleept. Drie ma
trozen uit Antwerpen en
een uit Roterdam. opvaren
den van 't s.s. „Sonja" za
gen dat er 12 rollen stof
aan boord werden ge
bracht. Ze besloten deze
rollen in Rotterdam te ste
len. En dat deden ze ook.
Tijdens een taxirit waarin
de rollen geladen waren,
werden ze aangehouden en
dat was het einde. Nu zit
ten ze achter slot en gren
del. De rollen vertegen
woordigen een waarde van
f 10.000.
Classificatie wordt
wetenschappelijk
onderzocht
(Van onze parlementaire redacteur)
HET MOGE DAN al waar zijn,
dat de minister van Binnen
landse Zaken pas twee maanden
geleden in zijn departementale
bootje is gestapt, hjj heeft tijdens
het debat in de Kamer over de
begroting van zijn ministerie blijk
gegeven weinig uit de koers te
worden gebracht door de heftige
winden en stormen, die opgesto
ken schenen. Wat hij te zeggen
had zeide hij, maar dan met een
vervaarlijke stentorstem en op
een manier, dat ieder Kamerlid
een klein mannetje moest worden
tegenover deze Regent-van-ge
boorte. Hij gaf blijk diverse pro
blemen breed en rigoristisch te
bezien. Hij moet daardoor wel een
voortreffelijke indruk naar alle
kanten hebben gemaakt.
Laten wij hem op de voet volgen.
Hij voelde er niet veel voor de Zon
dagswet in een richting te wijzigen,
die van „rechtse" zijde als de al
leenzaligmakende werd aangepre
zen. Wij leven in een land met ge
mengde bevolking, de een wil zijn
Zondag heiligen, de ander wil rus
ten en een derde wil sport beoefe
nen. De Overheid moet ieder het
zijne geven. De minister hield te
genover zijn katholieke geloofsger
noot Maenen vol, dat hij geen gro
te excessen op het gebied der ze
denverwildering heeft geconsta
teerd, en tot grote hilariteit voegde
hij eraan toe: „Vergeten we niet
da deze zomer buitengewoon warm
was en dat er ook een tekort aan
textiel bestaat". De kluif van de
debatten was: het loonvraagstuk
van de ambtenaren. Zeer resoluut
verklaarde de minister dat hij niet
bereid is tot een algehele loonsver
hoging van de ambtenaren mee te
werken, vooreerst omdat zulk een
stap de loon- en prijspolitiek zou
jjerpedcren en vervolgens omdat
uit de vele klachten van hoog tot
laag gebleken is, 'dat de armoede
thans vrij gelijkmatig over allen is
verdeeld. Dat nu was het doel van
de Regering, niet zoals men veel
al verkeerd meent de verdeling
van de welvaart. Het Georganiseerd
Overleg is een punt, dat de volle
aandacht heeft. Eind Januari zullen
de Regering daarover de eindvoor
stellen bereiken, waarna spoedig
een beslissing zal volgen. De classi
ficatie had de heer Peters over zijn
arme hoofd gegoten. Waarom nu
EEN KOUDE
GESCHIEDENIS
Drie dieven gingen
op excursie naar een
groot levensmiddelen-
bedrijf. Zij begonnen
hun meegebrachte zak
ken te vullen met de
inhoud van een koelcel.
Een politieman pas
seerde. hoorde leven en
sloot de koelcel. Daar
na ging hij hulp halen.
De drie zeer afgekoel
de niet mijn en diin-
kenners werden rustig
in warmere cellen la
ter opgeborgen.
ZE KWAM TE LAAT
Een boerendochter
uit Winnipeg, Bethy
White, stuurde een
paar Nylonkousen aan
prinses Elizabeth van
Engeland. Hierop werd
ze uitgenodigd om met
Elizabeth thee te drin
ken. Het vliegtuig en
zo ook Betty arriveerde
te laat voor de thee.
Zonde van de nylons.
AARDAPPELEN
EN ESKIMO'S
De regering van
Groenland heeft aan
alle eskimo's een cir
culaire verzonden,
waarin wordt aange
drongen op het verbou
wen van aardappelen,
tomaten en koolraap.
Dan zullen ze toch
eerst een stelletje
sneeuwploegen moeten
laten aanrukken.
EEN KIND
WERD GERED
Een operatie op een
keukentafel in een
boerderij, uitgevoerd
bij twee petroleumlam
pen redde op het nip
pertje het leven van de
18 maanden oude Pa
tricia Wagg. Het was
een zware keeloperatie
en na 45 minuten kon
het kind naar het zie
kenhuis vervoerd wor
den. Modern Amerika!
DE STERKE
MIJNWERKERS
In Schotland werd
voor de mijnwerkers
een zeer sentimentele
film vertoond. Drie
vielen er flauw
Wat flauw!
SPULBAAS
Tijdens de algemenevergade
ring van de Districtsarmenraad
ten stadhuize te Alkmaar bield
de heer K. de Wilde, sociaal wer
ker van de „Stichting Politieke
Delinquenten" een belangrijke in
leiding over de vraag: „Wat doen
wij met onze politieke delinquen
ten?"; een inleiding, die om de
bijzondere beweegredenen, er in
vervat, wel de aandacht verdien
de. Juist ook, omdat de „Stich
ting Politieke Delinquenten" haar
ontstaan dankt aan het initiatief
van enkele vooraanstaande figu
ren uit anti-nazikringen en om
dat procureurs-fiscaal van de
Bijzondere Gerechtshoven er
sterk mee sympathiseren, van
welke personen men toch niet kan
verwachten, dat ze dit doen uit
bepaalde genegenheid voor dit
soort delinquenten.
Na de bevrijding werden globaal
genomen 120.000 personen gearres
teerd en opgesloten in internerings
kampen, afwachtend hoe B. G. en
tribunaal' over hun gedrag en hou
ding zouden oordelen.
Daarmee was dus onmiddellijk
een geheel nieuw probleem in de
Nederlandse rechtspraak geschapen,
want, toen, in November 1945 het
„Besluit Politieke Delinquenten" af
kwam werden mogelijkheden ge
opend, om bepaalde ge-interneer
den (on-) voorwaardelijk buiten
vervolging te stellen. Gezien de
300.000 dossiers, die in korte tijd
werden aangelégd, was dit besluit
een noodzakelijk gevolg van de te
ruggekeerde rechtstaat.
Evenals de nazorg van gewone
delinquenten een plicht is van deze
staat, valt deze norm ook vast te
stellen voor de categorie der poli
tieke delinquenten en zo werd de
„Stichting Politieke Delinquenten"
Positie Nederlandse
schepen
„Aldabi", 19-11 van Rio de Ja
neiro te Santos.
„Amstelland", 19-11 van Santos te
Montevideo.
„Delftdijk", 19-11 van Vancouver
te Rotterdam.
„Indrapoera", JavaRotterdam,
pass. 19-11 Algiers.
„Kota Baroe", 19-11 17.15 uur van
Rotterdam naar Ambon.
„Oranje", JavaAmsterdam, pass.
20-11 Kaap Finisterre.
„Stuyvesant", ParamariboAm
sterdam. 20-11 van Ponta del Gada.
„Tawali", 19-11 van Aden naar
Batavia.
„Kota Baroe", RotterdamJava,
pass. 20-11 9 uur Dover.
geboren uit particulier initiatief
een belangrijke schakel in deze
nazorg.
De regering zag in, dat zij zich
niet aan de consequentie van her
stelde orde kon onttrekken, maar
de morele en geestelijke reactie
van een volk tegen een systeem
bleef en blijft nog nawerken. Ge
volg: wanbegrip van het publiek
voor dit werk en achterdocht voor
de instelling, die ziCn niet alleen
door de morele plicht van barm
hartigheid liet leiden, maar ook
en dit als orgaan op de eerste plaats
door de natuurlijke overwegin
gen van het menselijk recht, dat
beoogt niisstappen te straffen en na
de straf de afgebroken verhoudin
gen te herstellen.
Reclassering in de vele interne
ringskampen was tot mislukken
gedoemd door gebrekkige outillage,
onverschilligheid, depressie en ma
teriële wantoestanden en daarom is
en blijft de nazorg van de inmid
dels 40 tot 50.000 reclasserenden, die
onder toezicht van de stichting is
gesteld een dwingende noodzake
lijkheid. Het rayon Alkmaar om
vattende het gebied ten Noorden
van Uitgeest, met inbegrip van
Texel heeft 1400 personen onder
toezicht, waarvoor ongeveer 700
toezichthouders zijn aangesteld.
Deze controleren de gedragingen
van de teruggekeerden en zien toe
op de bepalingen, die ze na te leven
hebben ingevolge het besluit waar
bij ze buiten vervolging worden ge
steld. Het grote publiek ontvangt
deze mensen" met wantrouwen, maar
één ogenblik nadenken zal ditzelfde
grote publiek 't inzicht brengen,
dat de grote oorzaak van dit vrese
lijke verschijnsel 1930-1945, dat na-
tionaal-socialisme genoemd wordt,
zijn diepste oorzaak vond in de men
sen zelf en in de regeringen, die
geen plossing konden vinden van 't
enorme werklozenvraagstuk.
Van die millioenen werklozen zijn
er duizenden gretig overgeheveld
naar de N.S.B. met alle gevolgen
van dien. Naast deze materialisten
zijn er de idealisten, waarvoor de
heropvoeding even moeilijk, maar
even noodzakelijk is. Niet de poli
tieke, maar de geestelijke reciasse-
Van Zeeland vertrekt
Zaterdag
Het Belgische lid van de com
missie van goede diensten, Paul van
Zeeland, vertrekt Zaterdag a.s. naar
België, voordien zal hij nog een
eendaags bezoek aan Oost-Indonesië
brengen.
ring, die is het meest nodig. Zij
allen moeten leren, dat de normen
van'goed en kwaad in alle geledin
gen van de maatschappij moeten
gelden.
Zij hebben een arbeidsplicht
meegekregen bij hun buiten ver
volgingstelling en verblijfsplicht.
Dan moet er voor huisvesting «wor
den gezorgd en huisraad moeten ze
even goed hebben, na de massale
roof vlak na de bevrijding. Wan
neer ze hiertoe niet in staat zijn en
wanneer de gemeenten geen huis
vesting kunnen verschaffen zijn er
nog de doorgangshuizen in Over-
veen, Steyl en Delft. Gelukkig zijn
de werkgevers goedwillend en ze
geven hun steun zo veel dit moge
lijk is.
Is dit het voornaamste?
Nee, het voornaamste is, dat de
ex-politieke delinquenten worden
opgenomen in de normale gemeen
schap, omdat hun straf is afgelopen
en omdat ze door hun normaal ge
drag weer alles kunnen goedmaken,
wat in 'n paar jaar werd afgebro
ken.
juist over mijn hoofd, vroeg de mi
nister? Zij geldt voor onderwijs,
Sociale Zaken en voor het particu
lier bedrijf. Afschaffen zou onzin
zijn, want er is verschil tussen de
grote stad en het platte land. La
ten we de zaak dus wetenschappe
lijk onderzoeken.
Een felle aanval op de politiek
der burgemeesterbenoemingen vond
in het betoog van de minister een
brillante weerlegging. Dr. Witte
man verklaarde, dat er aan een
burgemeester eisen van bekwaam
heid en van geschiktheid worden
gesteld. Als men er eenmaal in ge
slaagd is een bekwaam man te vin
der.. staat men voor de vraag of hij
naar pclitieke overtuiging en naar
geloof past in een bepaalde gemeen
te. Nu levert die vraag voor het
zuiden en het noorden, waar de
gemeenten eenzijdig zijn samenge
steld geen moeilijkheden op. Maar
in het midden van ons land met zijn
gemengde bevolking wel. Daarom
heeft spr. twee richtlijnen: ten eer
ste er bestaat geen enkele reden om
continuiteit vast te houden, integen
deel het lijkt beter van tijd tot tijd
de afzonderlijke groepen aan het
roer te laten komen en vervolgens
heeft de regering de verdelende
rechtvaardigheid te betrachten. Zo
wel de Partij van de Arbeid als de
Katholieken hebben een achter
stand in te halen. Vroeger kwamen
zij niet in aanmerking!
Het geval-Haarlem besprekend
zeide de minister: „De heer Scheps
van de P. v. d. A. heeft betoogd, dat
Haarlem 15 socialistische raadsle
den kent, het meest van alle frac
ties, dus had er een socialist moeten
zijn. De heer v. Dis (St. Ger.) had
beweerd dat er een protestantse
meerderheid was, dus had het een
protestant moeten zijn. Mijne heren,
dat alles is onjuist. Er zijn op iedere
10ü inwoners 38 katholieken, tegen
over 38 protestanten verdeeld over
8 groepen, 22 zonder geloof en 2%
onbekenden. Wat is er dan nog voor
bezwaar tegen, dat een katlioliek
benoemd is, terwijlde politieke
samenstelling toch voor sommige
partijen erg labiel is!
De minister heeft zich tenslotte
voor grotere activiteit van de pro
vincies uitgesproken, maar zó, dat
de provincies zelf initiatief moeten
ontwikkelen. De gemeenten wil hij
zelfstandig laten en niet dan inci
denteel samenvoegen. Maar ze mo
gen niet beslissen over de salaris
sen van het personeel en de wet
houders dan binnen zekere gren
zen. De kwestie der gemeentesecre
tarissen zal spr. beziën, dit schijnt
wel ernstig.
Oud-rector Dr. Vloar
onderscheiden
Bij K. B. is benoemd tot officier
in de Orde van Oranje Nassau, de
Zeereerw. He,er dr. N. Th. Vlaar,
oud-rector van het R.K. Lyceum
voor jongens (Triniteitslyceum) te
Haarlem, wonende te Venlo.
CENSUUR IN
ROEMENIE
Op Amerikaanse films
Te Boekarest zijn tijdelijk alle
Amerikaanse films aan de circulatie
onttrokken. De Amerikaanse film
verhuurkantoren hebben opdracht
gekregen alle zich in Roemenië be
vindende Amerikaanse films op
nieuw te laten censureren. Films
met Ginger Rogers, Wallace Beery,
Clark Gable, Robert Taylor, Adol-
phe Menjou, Barbara Stanwyck en
Greta Garbo behoeven niet eens
voor herkeuring te worden ingele
verd, daar deze automatisch worden
verboden. Het merendeel van bo
vengenoemde filmspelers- en speel
sters is voor de commissie voor on
Amerikaanse activiteit van het
Amerikaanse Congres verschenen.
Naar verluidt behoren Walt Disney
en Cecil de Mille tot de regisseurs
wier films verboden zijn.
HET
WERELD
GEBEUREN
Als we het belang der tarieven-
overeenkomst van Genève met de
grote schema's en tabellen zouden
moeten afmeten naar de hoeveel
heid papier, die ervoor gebruikt is
dan zou het een van de voornaam
ste internationale overeenkomsten
zijn, die ooit van een conferentie
tafel is gekomen.
Of echter de potentiële waarde
voor het mensdom evenredig is met
de grote materiële afmetingen is
moeilijk te zeggen. Om een gezond
oordeel te kunnen vellen, moeten
we de details grondig bestuderen.
Allereerst is het een aanzienlijke
stap in de richting van de vrijheid
in de handelsbetrekkingen. Alleen
werden hierbij uitgezonderd de
Europese landen van het „IJzeren
gordijn" op Tsjecho-Slowakije na
en Latijns Amerika, behalve Chili
en Brazilië.
Voor de 23 deelnemende landen
bevat de overeenkomst zeer gun
stige bepalingen, reductie van de
tarieven en de preferentiële rechten
voorkoming van zijdelingse handels
beperking en aanpassingen aan de
nieuwe tijden.
Terwijl alles
in ptrincipe-
vorm is neer
gelegd, is het
moeilijk vast
te stellen in
hoeverre de
bestaande pro
blemen worden opgelost. De voor
naamste hiervan is het dollar-te
kort. De Ver. Staten hebben ver
schillende concessies gedaan, waar
onder b.v. het verlagen van de ta
rieven tot de helft op bepaalde goe
deren. De vraag is en blijft echter
of zelfs gehalveerde tarieven nog
laag genoeg zijn om in de verschil
lende landen de export aanzienlijk
te vergroten. Sommige landen gaan
zelfs door met het sluiten van bila
terale handelsovereenkomsten, ter
wijl door de besluiten van Genève
toch duidelijk de mogelijkheid voor
het sluiten van multilaterale over
eenkomsten in het leven is geroe
pen. De preferentiële rechten van
het Britse rijk werden opgeheven,
doch op grond van een clausule in
de overeenkomst zullen alle ovei^ge
22 landen automatisch dezelfde
voordelen verwerven. Engeland
verliest wel de preferentiële rech
ten op een aantal artikelen, die
naar landen van het Gemenebest
worden «aëxporteerd, zoals b.v. op
sigaretten naar Nieuw Zeeland.
Vele landen zullen tot 1952 de
V.S. beperkingen van de import-
quanta kunnen opleggen ten einde
zich te kunnen vrijwaren tegen een
toevloed van niet-essentiële artike
len.
Hoewel de uiteindelijke verlagin
gen waarschijnlijk niet zo groot zijn
als men oorspronkelijk in economi
sche kringen gehoopt had, is na 6
maanden van besprekingen te Ge
nève toch genoeg bereikt om het op
timisme onder de uitvoerende lan
den te doen herleven. Hoewel de be
trokken landen bilateraal hebben
onderhandeld, daar de onderhande
ling steeds door het voornaamste
importerende land van een bepaald
artikel werd gevoerd, zullen toch
alle 23 landen van de concessies hun
voordeel hebben.
En juist dit en de bevordering van
de vrije handel kan voor de uitvoe
ring van het plan Marshall en hier
mee direct verbonden Europa's her
stel, een enorme steun zijn.
Sic transit.
Gouverneur Kasteel
naar New York
Dr. P. Kasteel, gouverneur van
Curaqao is Woensdagavond per KL
M naar New York vertrokken. Hij
zal contact opnemen met de Neder
landse ambassade te Washington en
zijn kinderen, die in de V. S. ver
blijven, bezoeken.
Gouverneur Kasteel is heden te
New York gearriveerd. Gouverneur
Kasteel gaf uiting aan zijn grote
tevredenheid over het resultaat van
zijn besprekingen in Europa.
FEUILLETON
door
PETE FALCON
65.
In heb sindsdien de stem niet
meer op die golflengte kunnen
vinden, maar ik beken het eer
lijk, dat lied en die melodieuze
stem klinken mij nog steeds in de
oren en ik ben nog niets vergeten,
ondanks de avonturen die ik met
jullie en vooral met jou in de laat
ste weken heb beleefd.
Hij zweeg enige ogenblikken.
Mary staarde voor zich uit.
„Als je nu bedenkt, Mary", ver
volgde Fred, met nadruk, „dat ik
het gemis aan een dosis romantiek
een der grootste tekorten vind in
onze generatie, is het dan zo dwaas,
dat* ik mij, met mijn. mentaliteit ge
noodzaakt voel, trouw te blijven aan
de belofte, die ik heb gegeven aan
die onbekende zelfs al zou jij voor
mij heel veel betekenen?"
De sfeer tussen de beide jonge
mensen, begon nu een diepe span
ning te krijgen. Mary - had met
grote aandacht naar hem geluisterd.
„Kom Mary", drong Fred aan.
„Zeg mij dat je me begrijpt. Het
zal mij mijn beslissing heel wat
lichter maken.
„Heb je er dan spijt van, dat je
toen die beslissing hebt genomen,
om trouw te blijven aan die onbe
kende stem?" vroeg zij.
„Spijt is het misschien niet", ant
woordde Fred, „maar ik zou nu niet
meer tot een dergelijke belofte in
staat zijn met jou naast me. Geloof
dat, Mary! Ik vind echter dat we
trouw moeten blijven tot in de
kleinste dingen, zelfs tegenover ons
zelf. En je vindt het' misschien
vreemd, maar ik zou het als een
soort verraad beschouwen, als ik de
belofte, die ik destijds met veel na
druk heb afgelegd aan die onbe
kende verre stem, nu ineens zou
breken."
Hij sprong van de vensterbank en
ging weer voor het meisje staan.
„Ik zou het zelfs zó willen zien",
voegde hij er aan toe, „dat ik jou
ook iets moet zeggen, en dat ik mij
onder alle omstandigheden weet ge
bonden aan een belofte. Is dat niet
de practische, maar de goede zijde
van deze vorm van romantiek?"
Mary keek hem aan, en sloeg in
eens de armen om zijn hals en
kuste hem.
„Fred, eerst was ik vreselijk te
leurgesteld maar nu ben ik gewel
dig trots op je. Dat zelfs een vrouw
die in de phantasie bestaat, al zó op
je trouw kan rekenen, belooft het
beste voor de vrouw, die tastbaar
naast je zal staan."
Ze bleef een ogenblik zwijgen en
ging toen voort op zachte toon:
„Vind je het onvriendelijk van
me, als ik hoop, dat je haar nooit
zult vinden, die onbekende?"
Fred schudde nadrukkelijk het
hoofd.
„Nee, Mary", zei hij. „Dat is niet
onredelijk." Hij draaide zich om en
liep het vertrek op en neer. Er
heerste stilte. Van buiten klonk het
geluid van een auto-claxon. Op
nieuw wendde hij zich tot het meisje
„Ik vermoed, dat Burns direct
terugkomt", sprak hij. „Voor hij er
is, Mary, nog een enkel woord. Als
je er straks over nadenkt, zou je mij
misschien belachelijk kunnen vin
den met mijn zogenaamde trouw
zou je kunnen denken, dat zoiets
absurd is, vooral nu ik heb gezegd,
dat jij ook veel voor mij betekent.
Je zou het kunnen beschouwen als
een offer, dat ik als een dwaas nu
eenmaal wil brengen voor een over
dreven romantische hersenschim.
Mary gaf geen antwoord zij
luisterde als verwachtte zij, dat hij
verder zou spreken.
„Laat ik het eerlijk zeggen", ver
volgde Fred. „indien ik op dit mo
ment handelde naar mijn gevoel
voor jou, dan zou niets ons in de
weg staan. Maarmaarhij
maakte een hulpeloos gebaar", mijn
bewondering voor die onbekende
stem had tijdens de eenzame uren op
mijn kamer zo'n afmeting aangeno
men, dat ik dwaas genoeg heilige
eden zwoer en ik zou mijn roman
tisch principe moeten verzaken,
omWordt vervolgd
