De „Willem Ruys" op eerste reis
naar Iridië
De Tribunalen
zullen doorwerken
1
SINT NICOLAAS
DE VERRE STEM
r
Een nacht lang hebben wij
thans gevaren
UIT DE KERMIS DER WERELD
RADIO
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Vrijdag 5 December 1947
PAG. o
Opening van zaken van het Beheers
instituut gevraagd
Weldoener der mensen en strijder voor God
Sint Nicolaas
Geheimzinnigheid
rond een moord
Teken tot in verre tijd
Oproep van de
Enquête-commissie
Pakjes-avond
J
Stok achter de deur?
C
Hef toveroog en de
automatische deur
Southampton, 3 Dec. Aan boord
m.s. „Willem Ruys", op de
eerste reis naar Indië.
ALS DE „WILLEM RUYS", de
dag na het feestelijk vertrek
uit de Rotterdamse haven, met de
cirkelende tweedekkertjes van
Ypenburg rond zijn schoorstenen,
de afscheidsspeech op de valreep
en de persfotograaf in een lege
bananenkist aan de staaldraad
van een hijskraan zwevend over
het dek, het concert van scheeps
toeters en het spel der knipper
lichten in de Nieuwe Waterweg,
waaraan zelfs auto's meedoen, als
na dat alles het schip de volgende
morgen prompt om 8 uur de ha
ven van Southampton binnen
loopt, is het opgèdoken in een
andere wereld. De mist is zo
vriendelijk geweest de aankomst
met haar afwezigheid op te sieren
en hier ligt het nu tussen de reu
zen van de Engelse lijnrederijen,
de gigantische zeekastelen, zoals
de „Queen Mary", waarin een
handige Engelse cargadoor wel
drie tot vier Ruyzen weg zou
kunnen stouwen. Hetgeen overi
gens aan de eer en de faam van
het nieuwe vlaggeschip van de
Lloyd niets afdoet. Ook de Engel
sen hebben hun bewondering voor
dit sierlijke schip, waarvan de
geschiedenis vandaag p de voor
pagina's van hun bladen te le
zen is.
Een nacht lang hebben wij het
zoemen van de zware motoren ge
hoord. Wij hebben onze zeebenen
schrap gezet tegen de zware deining
van de Noordzee, waaraan zelfs de
grootste oceaanreus, al of niet met
anti-slingertank, zoals de Ruys, on
derworpen blijft en wij hebben ons
trots gevoeld. Trots om dit grootste
schip, dat na de oorlog ter wereld
van stapel is gelopen en gebouwd
op de verwoeste hellingen van het
kleine Nederland. In zaken, die ons
technisch en commercieel vernuft
en onze goede tradities van zeeman
schap betreffen, is ons land onver
woestbaar. Al breekt men de ge
reedschappen onder onze handen
kapot, dan nog zullen de klink
hamers ratelen en zullen onze
scheepsbouwers laten zien wat zij
waard zijn. Eerder dan het buiten
land had durven vermoeden hebben
zij het passagiersvervoer op onze
Oost met dit grote nieuwe schip
op nieuwe toeren gebracht.
Een nacht lang heeft het schip
thans gevaren ert het is alsof het
zich op de brede golven van de
Noordzee eens langzaam heeft uit
gerekt. Ieder schip, dat zijn maiden
trip maakt, komt eerst geleidelijk
QP toeren. Het leven aan boord moet
zijn juiste gang nog vinden en er
zijn voor een kenner vele kleine
dingen in dit wonderlijk gecompli
ceerde bedrijf van een moderne
mailboot, die nog wat stroef verlo
pen. Ik zie de chef van de civiele
dienst een Javaan aan zijn jasje
trekken, die met een serveerblad
vol schotels tegen de draad in wil
Jopen. De roltrap van de keuken
naar het restaurant is erg handig,
maar je moet hem niet in omge
keerde richting gebruiken. Dan zou
je er wel eens een half uurtje voor
nodig kunnen hebben, djongo! De
jongen grijnst met zijn witte tan
den in het donkere gelaat en in
eens zie ik hoe voortreffelijk de
verstandhouding tussen blank en
bruin kan zijn. Geen zweem van
hooghartigheid tussen de chef-res
taurateur en deze knaap met zijn
sierlijke gebatikte doek om het
hoofd. Drie maanden geleden liep
hij nog op zijn blote voeten in de
rimboe rond. Nu jongleert hij op de
cadans van de golven alsof het hem
aangeboren is.
Zo zijn er meer van die dingen,
die de finishing touch nodig hebben
de verbetering kan echter ook van
zelf komen, zoals een djongo on
dervond toen hij in Oosterse be
wondering voor de automatisch
openslaande deuren met zijn neus
op de deur op onderzoek uitging.
Hij had niet begrepen waar de clou
te vinden was. Dit zit n.l. in het
„toveroog", een tweetal lampjes op
een meter afstand van de deur
tegenover elkaar aangebracht, waar
een lichtstroom doorheen gaat.
Loopt men er tussen door, dan on
derbreekt men die stroom en de
deur klapt open. Tery/ijl de djongo
nu met zijn neus op de deur stond
te turen, kwam er een tweede, die
de lichtstroom onderbrak en als ge
ooit op een schip van de Lloyd van
de 225 bedienden er een in een keu
rig wit jasje maar met een onbe
grijpelijke platte neus tegenkomt,
denk dan aan de finishing touch van
deze eerste reis.
Van de djongo's overigens niets
dan goeds. Zij zijn in alle diensten
sterk, maar vooral in het poetsen
van schoenen en deurknoppen. Maar
ook de nurse in de kinderkamer
heeft hem ontdekt. Er is op deze
eerste tocht al een baby, die bij haar
niet stil wilde worden, gezwicht
voor de vriendelijke ogen van een
jong Soendanees.
Het suizen van de motoren is nog
bijzonder rustig en ook dit heeft
Zijn'zin. Het schip loopt zijn snel
heid van ruim 40 km. als het moet
met gemak, maar het gaat eerst nog
wat kalm aan, om de zaak niet te
forceren.
Dit behoort dan tot de details, die
wel kloppen, zoals ook de vernuf
tige veiligheidsinstallatie middels
glazen buisjes, die op iedere paar
meter over het hele schip aan de
waterleiding zijn aangesloten. Wan
neer er ergens wegens brand een
hoge temperatuur zou ontstaan, dan
springt dat buisje, en onmiddellijk
staat alles onder water. Of de
airoonditioning, waardoor warme of
koude lucht in alle hoeken van het
schip wordt rond geblazen, naar
gelang het jaargetijde of de streek
waar men vaart.
Ge staat op en vindt in uw hut
een douche met koud en warm wa
ter, die de beste masseur vervangt.
Ge vindt de bakker beneden met
zijn warme en zijn koude bakkerij,
waar ieder deeg gekneed en iedere
taart geconserveerd wordt. Ge vindt
er de rotissier bezig in de keuken
met zijn houtskoolvuur en de sau
cier, de grillardin en de potager, die
met hun koksmagts de electrische
fornuizen bedienen. Er is een elec
trische melkinrichting, die in de
kokswandeling de „ijzeren koe" ge
noemd wordt, er zijn wijn en bier
pantry's, toastmachjnes en moderne
installaties voor het automatisch af
wassen van de vaat, waarvan een
hele straat vol huismoeders (en va
ders) tegelijk zouden kunnen profi
teren en als ge in deze keuken met
zijn duizend vierkante meter opper
vlakte met uw verslaggever in de
geest hebt rondgewandeld, dan zal
het U wel duidelijk zijn, dat een
dergelijk 'drijvend paleis een eerste
reis nodig heeft om het even „in te
lopen". A.
De umen-bewaarplaats op het
Damplantsoen te Amsterdam,
waar op 13 Dec. de Commissa
rissen der Koningin in tegen
woordigheid van alle leden van
het Kon. Huis de urnen met
aarde uit alle provincies zullen
bijzetten, bestaat uit een open
Colonnade, half elliptisch van
plattegrond, met open zijde
front makende naar de Dam.
ZO GEMAKKELIJK als het eerst scheen, kwam minister Maar-
seveen er bij de voortzetting van de behandeling van zijn
Justitiebegroting toch niet af. Er was nog heel wat te verhapstuk
ken. De Minister heeft medegedeeld, dat de Tribunalen zullen
doorwerken tot 1 Juni 1948. De idee, om het vraagstuk van de
organisatie der politie opnieuw aan een onderzoek te onderwer
pen, heeft hij met beslistheid afgewezen. Er werden nog al harde
noten gekraakt over het gratiebeleid, dat de bewindsman met
feiten en cijfers heeft verdedigd. Geruchtmakend was de zaak
van de arrestajie van de heren Asscher en Cohen door de procu
reur-fiscaal te Amsterdam. En heftig was van verschillende kan
ten het verzet tegen het voornemen van de Minister, om de op
sporing en berechting van economische collaborateurs na 1 April
te doen beëindigen en de P.R.A.'s en P.R.A.C.'s op te heffen.
Vooral de oud-illegalen waren al
lesbehalve gesticht over deze maat
regel en er hing al een motie in
de lucht, die tenslotte ook kwam,
en wel van de heer Scheps, P.v.d.A.
De motie vroeg maatregelen, die
waarborgden, dat de berechting van
economische collaborateurs onge
stoord voortgang kon hebben. Ze
werd verworpen met 44 tegen 25
stemmen, omdat de meerderneid
blijkbaar voldoende waarborg zag
in de toezegging van de minister,
dat grote collaborateurs ook zullen
worden vervolgd na 1 Juli 1948; het
is geenszins de bedoeling, de klei
ne collaborateurs te straffen en de
grote te ontzien; de politiek van de
minister is altijd een andere ge
weest.
De opvattingen over de bijzonde
re rechtspleging zijn aan een ge
stadige verandering onderhevig. De
zaken, die vóór 1 October 1946 door
de Bijz. Gerechtshoven waren be
handeld, worden herzien. Overwo-
Op heft Concilie van Nicea zat
hij tussen de Vaders en gold als een
der meest eerbiedwaardigen. Want
de bisschop van Myra was een Con
fessor. Hij had marteling en kerker
ondergaan om Christus wil, toen
keizer Licinius in een laatste en
verbeten strijd het stervend paga
nisme wilde handhaven tegenover
het jonge, opkomende Christen
dom. De onverwacht snelle over
winning van Constantijn in de vel
den van Adrianopel (318) opende
duizenden. om Christus' wil ge
vangen gehoudenen. de poorten en
ook Nicolaas keerde terug Naar
Myra ging hij, waar hij de bis
schopsstaf weer opnam. Door een
wondere beschikking Gods -was hij
daar vele jaren geleden bisschop
geworden. Hoewel hij schatrijk was
en een patriciërsloopbaan voor hem
openstond, was Nicolaas priester
geworden en leefde met enkele an
deren samen in kloosterlijke ge
meenschap. Wel was het Christen
dom nog niet officieel toegelaten,
maar rond 275 heerste er rust en
vrede voor de Kerk in Klein Azië.
Men had daar wel andere proble
men op te lossen, dan het organi
seren van een jacht op christenen;
de Perzen aan de Eufraat, de Go-
then aan de Beneden-Donau en de
mysterieuze koningin Zenobia in
het Zuiden bedreigden het Rijk. Zo
leefden Nicolaas an zijn gezellen
ongemoeid en hij was spoedig alge
meen bemind. Zijn groot vermogen
deelde hii volgens Christus' woord
uit aan de armen, aan >oeden en
kwaden, zoals God ook Zijn zon
laat opgaan voor alle mensen ge
lijk. Toen hij alles had opgegeven,
meende de jonge priester, dat God
hem naar de woestijn van Opper-
Egypte riep, naar Thebaïs, waar
Paulus yi Antonius leefden. Nico
laas vertrok, maar onderweg leerde
hij Gods wil kennen niet in de
eenzaamheid, maar in het volle
leven moest hij Christus dienen.
Daarom keerde hij terug naar Ly-
cië en kwam te Myra juist op het
ogenblik, dat de bisschop was ge
storven. Op rechtstreekse aanwij
zing van God werd Nicolaas tot
bisschop gekozen. Zijn wondere
goedheid maakte hem spoedig tot
de meest beminde figuur in Asia
Minor. In deze jaren was hij voor
al de grote Kindervriend naar het
voorbeeld van Christus. Ontelbaar
zijn de legenden over zijn zorg en
milddadige goedheid voor kinderen.
Lang duurde zijn pontificaat, dertig
jaren gingen voorbije keizers kwa
men en gingen, de gruwelijke ver
volging van Diocletianus kwam
over Gods Kerk, maar in het verre
Lycië zag men er weinig van. Toen
na de overwinning van Constan
tijn. toen in heel het Westen de
Kerk de lang verbeide vrede en
erkenning kreeg, was hier de kerk
vervolging plotseling begonnen. Li
cinius, eens Constantijns vriend en
bondgenoot, wilde de alleenheer
schappij en deed een beroep op alle
heidense elementen tegen Constan
tijn en tegen het Christendom. Ook
Nicolaas werd gegrepen, gekerkerd
en gefolterd. Na maanden van
lichamelijke en geestelijke kwelling
werd hij verlost, Licinius was ver
slagen en gedood en nu was de
bisschop weer in Myra. Maar er
was iets veranderd vóór zijn
gevangenneming was de bisschop
de goede man, de weldoener, die
nooit weigeren kon. Allen hadden
van hem geprofiteerd, goeden en
kwaden, de goeden hadden hem
bedankt en waren nog beter ge
worden, voor sommige kwaden was
het een aanleiding tot bekering ge
weest, en Nicolaas had God daar
voor gedankt, maar voor de meeste
kwaden was het slechts bij profi
teren gebleven, terwijl ze in hun
hart de spot dreven met die dood
goede bisschop, die hebben en hou
den weggaf, zonder te vragen of
hij soms niet werd bedrogen. En
toen de trawanten van Licinius de
heilige man in boeien hadden ge
klonken en opgesloten, zodat zijn
machtige welsprekendheid niet
meer de kudde kon beschermen
tegen afval en misleiding, toen weer
afgodsbeelden in heilige plaatsen
werden opgericht, waren juist die
kwaden, de zwarte schapen zijner
kudde, naar voren gekomen en
hadden de trouwgeblevenen feller
gesard en meer intensgekweld dan
welke heiden ook. Dat had Nico
laas in de ziel getroffen en zijn op
treden was nu anders naast een
grote goedheid en mildheid toonde
hij een onverzettelijke strijdersmoed
zoals hij in de gevangenis lijdens-
en offerzin had getoond. Nog steeds
was hij de goede Vader voor al
len die van goede wil waren, maar
daarnaast werd hij de grote ver
dediger van Christus' Kerk en de
onvermoeide bestrijder van valse
broeders vooral. En die waren tal
rijk, onder leiding van Arius durf
den zij de Godheid van Christus
loochenen. Nicolaas verdedigde
hartstochtelijk en welsprekend dit
fundament van het Christelijk ge
loof en toonde geen neiging tot
toegeven of door de vjigers zien
op dit punt. Er uit moesten ze,
weg uit zijn diocees en hij rustte
niet voor de hardnekkigen verdre
ven waren. Van het ras „Wolven
in schaapskleren" had Nicolaas
eens en voorgoed genoeg gekregen.
En nu was hij te Nicea en verde
digde daar de geschonden eer van
zijn Meester, die hij had nagevolgd
in Zijn goedheid, maar ook in zijn
toorn tegen de schenners van het
heilige. Machtig klonk zijn stem;
„God van God, Licht van Licht,
Waarachtig God en Waarachtige
God". De bejaarde pontifex zag
reeds de triomf der Kerk, toen de
jonge, geestdriftige Athanasius al
len meesleepte door zijn magistraal
betoog Gods Zoon ter ere. Met een
„Laat nu Uw dienaar gaan in vre
de, want mijn ogen hebben Uwe
zege aanschouwd" keerde hij naar
Myra terug. Het was zijn laatste
optreden in het openbaar geweest,
want kort daarna waren zijn
krachten zo afgenomen, dat hij het
bestuur van het bisdom aan ande
ren liet en in het klooster van zijn
jonge priesterjaren de stilte vond
die hij eens had willen zoeken in
de woestijn van Tebaïs. Een jaar
later (327) stierf Nicolaas onder 't
fluisteren der woorden: „In te Do-
mine speravi Op U o Heer heeft
mijn ziel gehoopt, neem haar nu
op in Uwe heerlijkheid".
(Naar een schilderij van fr. Andreas
Bosteels, Minderbroeder te Gent.)
gen zal worden, of er sprake van
gratie zal-kunnen zijn. Deportatie,
waarom gevraagd was, acht spr. on
juist, en vrijlating op grote schaal
niet verantwoord. De Minister wil
bevorderen, dat doodstraffen in le
venslange gevagenisstraffen worden
veranderd, tenzij de adviezen van
de rechterlijke macht tot een ande
re straf adviseren. Er zijn 1200 ver
zoeken om uitlevering van Duitse
oorlogsmisdadigers ingediend, velen
zijn echter niet te vinden.
,Naar schatting zullen op 31 De
cember a.s. nog 8500 personen in
de kampen zijn. Toen de Minister
zijn ambt aanvaardde, waren er
70.000! Hij acht 8500 echter nog te
veel.
De houding van de Procureur
fiscaal inzake de arrestatie van de
heren Asscher en Cohen deelt de
minister. De preventieve hechtenis
is geen aanwijzing van iemands
schuld. De P.C. heeft opdracht ge
kregen om, als de stand van het
onderzoek het toelaat, de preventie
ve hechtenis te beëindigen. Het on
derzoek zal wellicht deze week ge
reed zijn.
Naar aanleiding van desbetreffen
de vragen deelt spr. mede, dat te
gen de Duitse medewerkers van
Seyss Inquart, dr. Wimmer, geen
•aanklacht is ingediend, ook tegen
dr. Fischboeck niet; een uitvoerig
onderzoek tegen Ritterbusch heeft
geen oorlogsmisdaad opgeleverd.
Als op 1 Juli de P.R.A,C.'s wor
den afgeschaft, heeft men drie jaar
de gelegenheid gehad, collaboratie-
gevallen te onderzoeken. Er moet
toch een eind aan komen, verzucht
te de Minister! Als er na 1 Juli een
ernstig geval aan de orde komt, zal
dit worden onderzocht door de po
litie en berecht door de organen.
Voor het werk, dat de P.R.A. heeft
verricht, is de Minister vol lof.
Tenslotte was er nogal wat cri-
tiek op de Beheersinstituten. De
heer Terpstra, A.R., vroeg met vaste
hand in te grijpen. Ook mej. Ten-
deloo van de P.v.d.A betoogde, dat
er met de vermogens van politieke
delinquenten op voor Nederland be
schamende wijze is geknoeid. De
klachten zijn weliswaar vooral van
vroeger, uit de dagen van B.S.,
M.G., P.O.D. en het Militair Com
missariaat Rechtsherstel, dat het
Beheersinstituut voorafging, maar
er waren en zijn ook nu nog ern
stige klachten. De kaarten moeten
op tafel komen, vond mej. Tende-
loo. In een rechtsstaat moet de
Overheid fouten herstellen! De
honderden klachten moeten ge
meentelijk en landelijk onderzocht
worden. Er zijn beheersinstituten,
die'in beslag genomen geld in ba-
chanalen verteren! Een afdoend
onderzoek is een erezaak van het
Nederlandse Volk.
De Minister zei, dat er klachten
zijn, die alle grond hebben. Niet
alle klachten echter worden op de
juiste wijze kenbaar gemaakt, dit
kan geschieden bij de Raad voor
Rechtsherstel. De topleiding lijkt
de Minister in goede handen. Wan
neer er kort na de bevrijding gesto
len en geroofd is, dan moet men
bedenken, dat het totale staatsap
paraat verdwenen was. De Minister
zou willen aangeven, dat het be
heer over één jaar geëindigd moet
zijn, maar dat zal wel niet gaan en
hij heeft dit niet alleen voor het
zeggen. Het beste was, dat er één
Minister voor het Beheersinstituut
verantwoordelijk was. (Nu zijn dat
er notabene vijf!)
Mej. Tendeloo (P.v.d.A.) diende
daarna een motie in, waarin de Ka
mer als haar mening uitsprak, dat
openbaarmaking der jaarstukken
van het Beheersinstituut noodzake
lijk is; over het beleid van het In
stituut en zijn plaatselijke verte
genwoordigingen dient regelmatige
controle te geschieden door van re
geringswege in te stellen commis
sies van toezicht.
De Minister verklaarde tegen het
eerste deel der motie geen bezwaar
te kunnen maken. Van het tweede
deel vreesde hij vertraging in het
werk van het instituut.
De motie werd daarna zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
De begroting werd
gekeurd.
z.h.s. goed-
Zoals gemeld, werd vorige week
in een perceel in de Nieuwe Ebbin-
gestraat te Groningen de heer C. de
Boer dood in zijn woning aangetrof
fen. Het bleek dat de overledene
verschillende wonden had. Het on
derzoek in deze zaak levert de Gro
ninger recherche vele moeilijkhe
den op.
Werd aanvankelijk door getui
genverklaringen aangenomen, dat
het misdrijf in de nacht van Woens
dag op Donderdag was gepleegd,
welke mededelingen werden ver
sterkt door de bevindingen van de
medici, thans moet de recherche
hierop hoe langer hoe meer terug
komen. Er hebben zich namelijk
verschillende personen gemeld, die
het slachtoffer Donderdagavond zeer
laat en Vrijdag zowel 's morgens
als 's middags hebben gezien. Spo
ren van een worsteling zijn niet
gevonden, hoewel de heer de B.
een krachtig persoon was. Op het
lichaam werden zeer vele, doch niet
diepe wonden gevonden en één do
delijke wond.
Het lichaam werd gevonden on
der een wollen deken, die er als
een sprei overheen lag.
Er werd geen enkel voorwerp ge
vonden, waarmede de verwondin
gen toegebracht kunnen zijn. Bo
vendien bleek, dat er althans een
persoon bij de vermoorde op be
zoek was geweest. Aan een roof
moord wordt niet gedacht, omdat
geen enkel spoor van braak in de
woning te vinden was.
Een portefeuille met een behoor
lijk bedrag, die het slachtoffer bij
zich droeg, was nog aanwezig. Wel
echter werden zijn portemonnaie,
een zegelring, een gouden polshor
loge en een nikkelen horloge niet
gevonden.
Het Nationale monument
op de Dam
De urnenbewaarplaats in het
Damplantsoen in de hoofdstad, het
voorlopig nationaal monument, na
dert haar voltooiing. Zij bestaat uit
een open colonnade van 11 traveeën
half elliptisch van plattegrond. De
ruimte binnen de half-elliptische
colonnade ligt twee treden ver
hoogd boven het aansluitende pad
in het plantsoen en wordt belegd
met dezelfde onregelmatige tegels
van rode weser-zandsteen. Het
materiaal hiervoor was in het
plantsoen zelf aanwezig en werd
opnieuw gebruikt.
In een boogopening is een laag
voetstuk geplaatst, gemaakt in
breuksteenmetselwerk van Lim
burgse zandsteen, op welk voet
steen de urn met de aard uit de
desbetreffende provincie zal wor
den geplaatst. Ter aanvulling en
verduidelijking van het uit de aard
der zaak kleine opschrift op de urn
is het^ bovengedeelte van het muur-
veld versierd met het provincie
wapen, uitgevoerd in terra cotta.
Op de voorzijde Van een dekplaat
wordt in eenvoudige blokletters de
volgende tekst gehakt:
„Aarde, door het offer gewijd,
samengebracht uit gans het
land, teken tot in verren tijd
van heugenis en vasten band".
De urnenbewaarplaats wordt uit
gevoerd in geelgrijze baksteen.
WIE WIL WORDEN
GEHOORD?
In de Staatscourant is een op
roep gepubliceerd vim de enquête
commissie regeringsbeleid 1940-
1945. Zij zal gaarne zo spoedig
mogelijk en in elk geval vóór
22 December 1947, opgave ontvan
gen van de namen en adressen
van alle personen, die er prüs op
stellen door de commissie te wor
den gehoord, met nauwkeurige
opgave van het onderwerp, waar
over zij verklaringen zouden wil
len afleggen.
Voorts verzoekt zij allen, die
stukken, betrekking hebbende op
het onderwerp van haar onderzoek,
aan haar zouden willén inzenden,
dit te doen binnen dezelfde ter
mijn.
De commissie zal uiteraard zelf
beslissen, wie zij al dan niet wenst
te horen. De stukken, welke aan
haar worden toegezonden, zal zij
desgewenst na afloop van het on
derzoek terugzenden, doch alleen
indien bij de toezending uitdrukke
lijk daarom gevraagd wordt. Zij
behoudt zich het recht voor, Van
alle aan haar teegezonden stukken
afschrift te maken.
Het onderzoek strekt zich uit tot
het regeringsbeleid der kabinetten-
De Geer, -Gerbrandy en -Sehermer-
hornDrees sedert de Duitse inval
in Nederland van 10 Mei 1940 en
de oorlog met Japan tot aan de
opening van de zitting der voor
lopige Staten-Generaal op 20 Nov.
1945, alsmede tot het daaraan voor
afgaande beleid, voor zóver dit on
middellijk verband houdt met de
gebeurtenissen in de vorenbedoelde
tijdvakken.
ZIJN LAATSTE WIL
Een graaf, die als
Zondagskind geboren
was, wilde op Zondag
begraven worden. Een
Zondagslijk dus.
42 JAAR
Een Duitser en een
Engelsman hielden een
toespraak. „Hoe lang
denkt U, dat het zal
duren eer Duitsland
volledig weer op de
been is?" „42 jaar",
antwoordde de Duit
ser. „Waarom 42 jaar?"
„Wel", legde de Duit
ser uit, „de geallieer
den zullen Duitsland
na 40 jaar bezetting
waarschijnlijk verlaten
Dan zullen wij nog
een paar jaar nodig
hebben om weer op
de been te komen."
Geen commentaar.
MET TWEE R's
Het was reeds laat
in de nacht of beter
gezegd vroeg in de
morgen toen twee Am
sterdamse studenten in
een ietwat vrolijke
toestand Zijne Excel
lentie Minister Dr. Gie-
len opbelden. Onze na
tionale onderwijsleider
kwam aan de telefoon
en de studenten ver
telden hem, dat er 'n
heftig dispuut was
ontstaan over de vraag
of de naam van de
plaats, waar men
meestal alleen ver
toeft, en welk woord
met de letter p begint
al of niet met een of
dubbele e geschreven
wordt. De minister,
schijnbaar reeds goed
uitgeslapen, antwoord
de dat een dergelijke
kwestie door hem
eerst aan de kamers
voorgelegd moest wor
den, maar dat hij ze
ker wist dat „verr..t"
met twee r's geschre
ven werd. Hierna leg
de een ministeriële
hand de telefoon neer.
De studenten heb
ben niet opnieuw ge
beld.
ZOUT EN STEEN
Een 10-jarig jon
getje is door een
nieuw geneesmiddel
genezen van een
eigenaardige ziekte,
waardoor het lichaam
langzaam in steen
verandert.
Variatie dus op de
vrouw van Lot en de
zoutkolom.
SPULBAAS.
Korporaal
.Stumpertje"
deserteerde
De scheepshond der bemanning
van H.M. „Jan van Galen", momen
teel op weg naar Indië, „Korporaal
Stumpertje", sloop in Lissabon van
boord om op eigen houtje de stad
te gaan bezichtigen. Hij was niet op
tijd voor het vertrek van de Neder
landse bodem aanwezig.
Een van de officieren van de „Jan
van Galen" schreef het droevige
verhaal aan zijn vader. Deze begreep
dat gehandeld moest worden. Na
kort beraad belde hij de K.L.M. op
en de vertegenwoordiger van deze
maatschappij in Lissabon begreep
onmiddellijk het belang en zette een
campagne op touw. Het gevolg was,
dat het kantoor in Lissabon door
tientallen Portugezen met alle mo
gelijke vormen van het specimen
canis familiaris werd bezocht. Tot
op een goede dag een Portugees
binnentrad met aan een touwtje,
hongerig en moe. „Stumpertje", die
zich op afgesleten voetzooltjes voort
sleepte.
„Stumpertje" komt morgen om
7.40 uur v.m. op Schiphol aan. Hij
zal hier verder worden verzorgd
door de vader van de officier. Met
de autoriteiten zal worden overlegd
hoe en wanneer „Korporaal Stum
pertje" bij zijn onderdeel kan terug
keren.
ZATERDAG, 6 DECEMBER.
HILVERSUM H (415 M.) K.R.O.
7.00 nieuws, 7.30 morgengebed, 8.00
nieuws en gr. pl„ 9.00 Weense wal
sen, 10.00 voor de kleuters, 10.15
de Globetrotter, 11.00 radio zie
kenbezoek, 12.00 Angelus, 12.33
lunchconcert, 12.55 de zonnewijzer,
13.00 nieuws, 13.15 boekbespreking.
13.20 lunchconcert, 13.40 filmpraat
je, 14.00 de toneelkijker, 15.15 voor
de jongeren, 15.45 K.R.O.okiosk,
16.00 musette en Hawaiïklanken,
16.30 schoonheid van het Gregori
aans, 18.30 het 10e avontuur upn
Lord Jumpatit, 19.00 nieuws en net
kath. nieuws, 19.45 banden die bin
den, 20.00 nieuws. 20.12 de gewone
man, 20.30 lichtbaken Henri de
Greeve, 21.40 een koets vol verha
len, 22.45 avondgebed, 23.00 nieuws,
23.15 gr. pl.
HILVERSUM I (301 M.) V.A.R.A.
7.00 nieuws, 7.15 ochtend gym., 8.00
nieuws, 10.20 radio-feuilleton, 11.25
licht orkestwerk, 12.00 Virtuoso-
trio, 12.33 orgel door Johan Jong.
13.00 Ned. Strijdkrachten, 14.15
Harmonieorkest, attentie, 16.15
kleinkunst-programma, 17.15 volks
concert. 18.00 nieuws, 18.30 Ned.
Strijdkrachten. 18.15 sportpraatje,
20.00 nieuws. 20.05 Vara-Varia, 20.15
De Notenkraker, 22.00 Adriaan en
Olivier, hoorspel, 23.00 nieuws, 23.15
hobby-hoek voor puzzelaars, 23.30
lest-best (gr. platen).
UET HEERLIJK AVONDJE,
het bekende en veel-bezon-
gene van het Sinterklaas-lied, is
gekomen. De gezelligheid is
vanavond in onze gezinnen. Ja,
laat het er gezellig zijn.' Laat er
ongedwongen vreugde en blij
heid, echte pret en gul lachen
wezen! Laat het blijken uit de
verrassingen wat er in ons hart
schuilt: oprechte, wei-gemeende
hartelijkheid, liefde, welwil
lendheid, dankbaarheid. De
mooiste geschenken zijn niet die,
welke het duurst in de winkel
gekost hebben. Z ij zijn het,
waaruit iets spreekt, waaruit
we iets voelen en besluiten:
Juist daarom brengt de St. Ni-
colaas-avond ons weer dichter
tot elkaar, en worden banden
gelegd of hersteld. We voelen
ons één, ook met die niet bij ons
kunnen zijn, jnet onze jongens
in Indië of waar dan ook. Laat
het vanavond gezellig bij u zijn!
MARCUS
HET
WERELD
GEBEUREN
v.-
De wereldpoltiek schudt op zijn
grondvesten. Berichten overstromen
de wereld en grote koppen melden
het een na het ander. Onenigheid
in de Lonpense conferentie. Ver
haasten van de tussentijdse Ameri
kaanse steun aan Italië, Frankrijk
en Oostenrijk. Bloed vloeit in Pa
lestina. Devaluatiegevaar van de
Russische roebel. Sowjetleger telt
4 millioen man. De slagen schijnen
met de regelmaat van de klok el
kaar op te volgen.
Zoals gezegd gaat Molotov in
Londen door met zijn vertragings-
politiek en langzaam maar zeker
vervliegt het
klein beetje
hoop op een
verbetering
der verhouding
tussen de twee
grootmachten,
Amerika en
Rusland. Allereerst hebben Molotov
Wisjinski en Schdanof verklaard,
dat de Sovjets de opbouw van Eu
ropa door middel van onderlinge
samenwerking en steun uit de Ver
enigde Staten tot elke prijs zullen
trachten te verhinderen. Een ver
deeld, verzwakt Europa immers zal
eerder rijp zijn voor communisti
sche invloed dan een sterk econo
misch en sociaal gezond Europa.
Hier ontmoeten Amerika, met het
plan-Marshall, en Rusland elkaar.
Hulp aan het zich doodstakende
Frankrijk zal de enige kans zijn uit
de impasse te geraken. In Frank
rijk zal het eerste slagveld te vin
den zijn van de „koude"-oorlog. Wie
zal als overwinnaar te voorschijn
komen, de op de voorgrond treden
de communist Thorez of de zich op
de achtergrond houdende De
Gaulle?
Uit Palestina worden de eerste
bloedige botsingen gemeld. In de
Veiligheidsraad heeft Cadogan dui
delijk Engeland's standpunt uiteen
gezet en verklaard, dat zijn land
niet van plan is de Britse soldaten
bloot te stellen aan de gevolgen der
Uno-beslissing. Rusland is bereid
troepen te zenden. Amerika houdt
250.000 man gereed. Ook hier ont
moeten de twee groten elkaar. In
Londen speelt intussen Molotov zijn
spelletje en telkens weer vragen we
ons af, op grond waarvan de Rus
sische minister zijn bedreigingen
kan blijven uiten, met welke kracht
hij zijn vuist kan ballen. Een rap
port van de Amerikaanse commissie
voor buitenlandse aangelegenheden
geeft hierop het antwoord. Rusland
heeft nog 4 millioen man onder de
wapenen, in Duitsland en Oostenrijk
bevinden zich bovendien 1.702.000
soldaten. Hier hebben we dus de
stok achter de deur, die we zo vaak
in de redevoeringen van Russische
vertegenwoordigers hebben horen
rammelen. Terecht daarentegen
vraagt men zich af. hoe het moge-
's Riiks kosten op de been te hou-
's Rijks kosfen op de been te hou
den, terwijl de arbeidskrachten in
een door de oorlog toch ook ge
troffen land als Rusland hard ge
bruikt kunnen worden voor de we
deropbouw en de opvoering der pro
ductiviteit, waarmee de Russen, wat
dit laatste betreft, zo graag scher
men.
Het bovengenoemde rapport geeft
hierop een duidelijk antwoord, als
het spreekt over de rage, die er
onder het Russische volk schijnt te
heersen om geld voor duurzame
goederen in te wisselen.
Geruchten over een op komst
zijnde devaluatie of een mogelijk-
invoering van nieuw geld.
Indien deze mededelingen en
wie trekt ze in twijfel? waar
zijn, dan denben we terug aan de
enkele maanden geleden afgelegde
verklaring van de bijna legendari
sche figuur. Churchill, die zeide dat
Rusland door het uiterlijk vertoon,
de bluf en vooral de eisen, zijn bin
nenlandse moeilijkheden wil ver
doezelen.
In dit licht bezien verliezen de
4 millioen soldaten zelfs hun waar
de als stok achter de deur.
SIC TRANSIT
Zuinig met benzine!
De K.N.A.C. wekt het automobiel-
verkeer op bij het wachten voor
open bruggen, bij veren, gesloten
spoorwegovergangen enz. de motor
af te zetten, ter besparing van ben
zine.
FEUILLETON
door
PETE FALCON
i In een overdreven,
maar toch gemeende opwelling, had
hij jegens zichzelf de belofte ge
daan alles in het werk te stellen
om de eigenares van deze stem te
achterhalen en voor minstens een
jaar geen andere vrouw zijn spe
ciale belangstelling te schenken.
Deze concessie aan de romantiek
had hij zelfs gehandhaafd tegenover
Mary Regan.
En nu nu klonk als de gewoon
ste zaak ter wereld, het lied, gezon
gen door dezelfde stem in de stilte
van de avond in een voor hem
vreemd land. Hij vergiste zich niet,
want nadat hij de pas versnelde
in de richting van het kampvuur,
klonk de melodie hem steeds dui
delijker in de oren. Het bleek een
kleine groep van vijf jongelui te
zijn, die gezeten voor een tent ge-
noegelijk zaten mee te neuriën met
de muziek, die werd geproduceerd
door een kofferpathefoon. Fred zag
dit reeds op een afstand van onge
veer tien meter bij het schijnsel van
het vuur. Het was dus een gramo-
foonplaat het moest dus niet
moeilijk zijn de naam van de zan
geres te achterhalen, indien hij
slechts gelegenheid kreeg naar het
nummer en het fabricaat van de
plaat 4e vragen. Deze ontdekking
greep hem zo aan, dat hij al, het
overige vergat.
Hij begroette de kampeerders in
zijn gebroken Nederlands en infor
meerde of hij straks door een zij
weg in te slaan, weer op de hoofd
weg naar het dorp kon komen. De
oudste van de kampeerders sprong
onmiddellijk overeind wees de weg
en vervolgde: „U bent nog laat aan
de wandel."
„Ja", antwoordde Fred, die zich
met moeite tot kalmte moest dwin-
ggn, „ik had pech met mijn auto en
moest blijven overnachten. Alvo
rens naar bed te gaan besloot ik
van de avond te genieten."
„Zo dachten wij er ook over,"
knikte de jonge man.
„U zit hier rustig," vervolgde Fred
„En met muziek, dat geeft altijd een
bijzondere bekoring op dergelijke
zomeravonden. Het was een aardi
ge plaat, die u zoiuist draaide.
Engels, hoorde ik, hè?"
„Ja", lachte de jongeman, „heel
eigenaardig hebben we pas ge
kregen. Als ik me niet vergis, bent
u ook Engelsman niet, al spreekt u
Nederlands."
„Ja", knikte Fred. „Of liever, ik
ben Amerikaan."
„Dat is eigenaardig." merkte een
van de anderen op. Straks hebben
we ook al Amerikanen ontmoet.
Bent u soms uw gezelschap kwijt?"
„Hebt u Amerikanen ontmoet?"
herhaalde Fred gejaagd. Ineens her
innerde hij weer de zware taak,
waarvoor hij stond.
„Ja", vervolgde de jongeman, met
wie hij het eerst had gesproken.
„Een uurtje geleden zaten we met
onze pathéfoon vlak bij de grote
weg en toen stopte er plotseling een
auto. De bestuurder vroeg ons de
weg, het kostte nogal moeite om het
hem aan het verstand te brengen,
maar toevallig wisten We het. Onze
pathéfoon speelde en voordat ze
wegreden, zei iemand, die binnen
in zat, dat hij nog een plaat voor
ons had of we die als tegenpre
statie wilde hebben. Vandaar, dat u
zo juist deze melodie hoorde."
Fred had met intense belapgstel-
ling geluisterd allerlei mogelijk
heden schoten hem door het hoofd,
waarbij hem vreemd genoeg als
voornaamste opvallende factor door
het hoofd zweefde, dat juist de ben
de van Finnemore want die
moest het zijn geweest een gra-
mofoonplaat met die „verre stem"
in baar bezit had.
„Ik vermoed, dat het mijn vrien
den zijn geweest, die ik vandaag
ben kwijt geraakt, doordat ik ach
terbleef om ergens te kiiken," ver
telde hü luchtig. „Waar zijn ze heen
gegaan?"
,.7e vroegen ons de wee naar het
landgoed „Mellow Place" en dat
ligt hier ongeveer een uur lopen
vanda-m waar de weg splitst met
een klinkerweg naar rechts.
Wordt vervolg'