HOE KUNSTSCHATTEN VERDWENEN OM ERIC'S LIEFDE TUSSEN NARCISSEN, TULPEN EN HYACINTEN r E/ste „Deutschfreundliche" dame f600.000schadevergoeding? m De betekenis van de waskaars De ^Sommelsdijk" zal Leopold naar Havanna brengen PAG. 3 NIEUW NOORPHOLLANPS DAGBLAD - Dinsdog 20 januari 1948 De bidweek Vraagtekens rond het f/Witte Huis Katholieke Actualia J 600 millioen dollar voor China? VOOR DE VROUW j Bouwmeesfrer-revue zonder Buziau Doorberekening Kinderbijslagpremie Roemeens-Bulgaars verdrag - Wanimkkh WE op een zachte winterdag onze voeten richten naar het welvarende dorp 't Veld, treffen we daar aan de Dorpsstraat een wel zeer bijzonder bedrijf aan. Niet zo bijzonder wegens het bouwwerk dan wel bijzonder wegens de aard. Voor zover bekend is Noord-Holland stelliq niets rijk, wat vergeleken kan worden met v, d. Hoek's broeiproevenbedrijf te 't Veld. Hier toch worden practisch alle in ons land voorkomende bloem- bollensoorten te uit en te na beproefd op geschiktheid tot „trek- ken", d.w.z. vervroegd in bloei brengen. En dat dit geen sinecure is, mag wel blijken uit de omstandigheid, dat b.v. het enkele dagen vroeger binnen halen van de pannen of kistjes met bollen doorslaggevend kan zijn voor het al of niet slagen. het hier proeven betreft worden al le mogelijke methoden achtereen- volgens gebruikt, totdat bet middel om ze het vlugst en vooral zo mooi mogelijk in bloei te brengen, is ge- vonden. Straks gaat een groot deel van deze bloemen, nauwkeurig ge- keurd door de commissie voor on- persoonlijke reclame, naar de gro- te tentoonstelling in Londen, als het voorspel tot een nieuwe deviez/n actie. En volgend jaar misschien naar Noorwegen en andere landen. De voorgeschiedenis Hiermede bedoelen wij niet al hetgeen geieid heeft tot de ontdek- king dat bloembollen vervroegd in bloei gebracht kunnen worden, doch al hetgeen met de bollen moet wor den gedaan om ze zover te krijgen. De zorg voor trekbollen begint nl. onmiddellijk na het rooien op het bedrijf van de kweker. Tegenwoor- dig wordt in elke bloembollenschuur van betekenis gestookt om de bollen goed droog te krijgen. De exempla- ren die voor het trekken zijn be- stemd, ondergaan echter een speci- ale stookbehandeling. Let wel, dit geschiedt in de voile zomer. Daarna gaan de meeste trekkers echter naar een koelhuis, om daar, al naar gelang de ervaring toelaat, korter of langer tijd sterk te worden ge- koeld. Er zijn echter vele soorten die dit koelen niet verdragen, of ondanks het koelen geen betere re- sultaten opleveren. Want, de lezer zal het al hebben begrepen, dit gehele complex van drogen, stoken en koelen heeft geen ander doel dan dat de bollen steeds vroeger gaan bloeien en dan practisch ge sproken ..volmaakt" moeten bloeien. Dus geen valse kleur, groene stre- pen, slappe stelen of bladeren Niet te tort en niet te lang gewas. Alle bol len die aan deze eisen niet kunnen voldoen, worden slechte broeiers genoemd en hun handels waarde is daarmede foet- sie. En wanneer we in aanmerking nemen, dat de Hollandse bloembol- lenkweker hoofdzakelijk voor de export werkt, en dus alleen het beste van het beste kan plaat- sen, en hij bovendien wel heel ongaarne zijn land en arbeidskracht aan een gewas geeft, dat straks toch geen afzet zal vinden. springt onmiddel lijk het buitengewone belang van beproeving van het product, voor- dat het in de handel q.q. in het buitenland terecht komt, in het oog. om van een nadelige invloed van 'n dergelijk product voor onze naam nog maar niet eens te spreken. In de „show-room' In de vorig jaar geopende show room van het tiedrijf, gebouwd vol- gens de nieuwste vindingen, waant de bezoeker zich onmiddellijk volop in de lente. Hier bloeien en geuren honderden en honderden flora-kin- deren in een haast bedwelmende verscheidenheid. Alle denkbare kleurschakeringen, vormen en groftt- ten zijn er vertegenwoordigd; net diepste zwart, het teerste wit, het rozigste rood, ongerepter als zomers in de rijke zonnegloed Alle dagen stromen de bezoekers uit alle windstreken, niet zelden uit het buitenland, deze een geheel sei- zoen voortdurende, flora-tentoon- stelling binnen, om er te genieten Beatrix" voortgekomen uit de Albe- rio's, presenteert kwaliteiten, die haar weldra in de gelegenheid zal stellen, haar stamfamilie te verdrin- gen. De Darwin „Golden Show", vo rig jaar nog voor f 1200.per bol verkocht, toont hier ongeprepareerd haar kolossale gele kelk. „Topscore een der beste Mendels bloeit reeds volop sedert eind December. Deze pan is reeds tweemaal naar de Haar- lemse tentoonstelling geweest en heeft ook nu nog niets aan rijkdom ingeboet. Darwin Demeter is een opvallend paarskleurige bloem, zwaar en op forse stengel. Blijft in de show stellig een maand te be- wonderen. De Alb. Parkiet „Karel Doorman", een naoorlogse varieteit, ook wel genaamd de koning der parkieten staat er uitstekend voor. Het is toch een wonderlijke wereld, die voor degenere's wat parkieten op de keper beschouwd toch zijn, nog meer betaalt dan voor het oor- spronkelijke soort. De semi-dubbe- le tulp „Hoango", is op weg een schakel te vormen tussen de enke le en de veel later bloeiende. dub- bele tulpen. Hoango heeft een nor- male stamper en meeldraden als de enkele tulp, doch heeft minstens evenveel en even grote bloemb /- den dan de beste dubbele gele. Het belangrijkste is evenwel dat deze bol uitstekend getrokken kan wor den, wat de nu genomen proef on- dubbelzinnig heeft aangetoond. Ook de tulp ..Pink Glo" is een zeldzame broeier gebleken, die net vrij lichte gewas ten spijt. haar zeer licht-roze kelk fier draagt. Maar we zouden onvolledig zijn, als we verzuimden even te verwijlen bij de niet minder belangrijke nar- cissen en hyacinthen. Vooaral van eerst genoemden zijn hier ook op- merkelijke resultaten te bewonde- ren. Scarlet Elegance, een gele met roodgerande kelk, en de witte „Poe- ticus Vergeer" vormen ieder met betrekkelijk weinig bollen, een enorme mand vol stevig en rijzig gewas. De gele ..King Alfred heeft bewezen, wat met selectieteelt is bereiken. President Lebrun heeft zich ontpopt als een voortreffelij Het beproeven Honderden kwekers brengen nu een stuk of wat bloembollen van iedere partij naar hetbedrijf van de heer v. d. Hoek. Deze zijn dan speciaal gestookt en gekoeld, of een van beide, of helemaal zonder be- handeling. Op het bedrijf worden ze in potten, pannen of kistjes ge- plaatst en vakkundig in het buiten- terrein ingegraven, waarbij natuur- lijk stipt zorg gedragen wordt dat iedere pot pan of kist van een aan- duiding is voorzien. In de loop van de wintermaanden worden dan ach- tereenvolgens, naar gelang van de aard der proef. de bollen weer op- gegraven en in de verwarmde kas gebacht. Het merendeel staat daar de eerste dagen in het donker ten- einde voldoende hoogte te krijgen. Met een valse gele kleur komt het flink opgeschoten gewas dan boven op de trektafels in het voile licht. waar dan de mooie groen-bladkleur ontstaat en daarop de witte, gele of rode bloem haar bekoorlijke blaad- jes ontvouwd. Ieder potje, ook al staat er slechts een bol in, want dat zijn niet zelden de belangrijkste, ondergaat deze wijze van werken nauwkeurig volgens het voor dit potje voorgeschreven systeem. Waar De eerste troepen verbleven slechts enkele dagen in 't gebouw, waarna zij werden vervangen door het eigenlijke bezettingsleger. Dit heen en weer trekken was niet bevorderlijk voor het registreren van de aanwezige kunstschatten. Een kunsthandelaar uit Almelo werd hiermede belast, doch deze achtte dit ter plaatse niet mogelijk. Ten slotte werden de kostbare goe- deren naar Almelo vervoerd. Wat er tussen deze bedrijven aan waar- devols verdwenen is, zou wel altija een raadsel gebleven zijn, ware het niet. dat dezer dagen de bewuste mevrouw Jagenau weer op het to- neel verschenen was met in haar gezelschap een aantal heren, cue eerst ter plaatse en later bij ver- schillende inwoners huiszoekmgen verrichtten. Waar de glanzende bruine wagen met op de voorruit het woordje „Dienstauto stil hieid, van de weergaloze kleurrijkdom, of de kennis te verhogen, en ook om er zaken te doen. Menige ogenschijn lijk argloze bewonderaar, die toe- vallig de kweker tegen het lijf l°°Pt ontpopt zich als een grage koper. En niemand zal ontkennen, dat ook dat voor onze kwekers van belang moet zijn. Caleidoscoop Naast de formidabele hulp ..Bru no Walter", die vorig jaar het ge hele zuiden in rep en roer bracht, wegens het feit dat zij ongekoeld in Februari bloeide, doch die nu reeds vanaf 13 Januari in voile rijkdom schittert, staat de beter bekende Red Pit, die zo uit de kuil in het voile licht werd gebracht, omdat haar ge was evengoed voldoende lang wordt. De serie proeven met Albino s heeft dit jaar wel zonneklaar aan getoond, waar de grens van het mo, gelijke met dit soort ligt. Een tegen- hanger van Red Pit is weer de Bar- tigon Sport, die perse heel lang in donker moet staan. Amerikanen en Canadezen zijn gewoonweg verzot op de diepzwart glinsterende ..Ko- ningin van de nacht" die hicy een machtige indruk maakt. „Prinses 50 oratoria van Jezus Voor zijn introni- echter een groot pro- herdacht worden, dat satie als Bisschop bleem zijn. om de de beroemde toon- van Litomerice (Tsje- gasten in 1950 onder- kunstenaar Mgr. Lo- choslowakije), heeft dak te verschaffen, renzo Perosi voor Mgr Stephen Troch- aangezien Oberam- jaar ta een bezoek ge- mergau evenals vele ..Transfiguratie bracht aan 't vroege- andere Beierse dorpen Onze Heer re concentratiekamp reeds met vluchtelin- Christus „De Ver- Terezin (Theresien- gen overstroomd is rijzenis van Lazarus stadt), waar hij ge- Christine Teusch, en ,,De Verrijzenis durende de Nazibe- Voorzitster van het des Heren compo- zetting werd ge'inter- Vrouwencomite en neerde en door Paus neerd. Op de begraaf- van het comite voor Leo XIII benoemd plaats, waar honder- Opvoeding van de werd tot vast direc- den slachtoffers van Christen Democra- teur van 't koor der de nazi's werden ver- tische Unie in de Sixtijnse Kapel. brand, legde hij een Britse zone van Een der actieve lei- bloemkrans neer, en Duitsland, is be- ders van de Duitse beklemtoonde in een noemd tot Minister Katholieke Jeugdbe- treffende toespraak, dat „uiteindelijk het recht steeds zege- viert, en het onrecht gestraft wordt". Z. H. de Paus heeft in het Hof van St. Damascus tien door de Amerikaanse Ka van Onderwijs en weging in de Russi- Cultuur in de rege- sche zone, Otto Gal- tholieken geschonken ring van Noord Rijn- lus, is spoorloos ver- ambulance-auto's ge- land (Westfalen). Zij dwenen nadat hij, zegend en liet zich is de eerste vrouw, die volgens de verorde- fotograferen bij een een ministerszetel be- ningen, een verslagje van deze wagens, die kleedt in de Westerse over de laatst gehou- bestemd zijn om ver- bezettingszones van den bestuursvergade- deeld te worden over Duitsland. Christine ring aan de politieke enkele Zuid-Italiaan- Teusch was vroeger politie had bezorgd, se diocesen, waar zij reeds werkzaam als ;erwijl een 21-jarige hard nodig zijn. voorzitster van de theologies student, Voorzien wordt, dat Katholieke Onder- Werner Ihmels, die in 1950 de beroemde wijzeressenvereniging reeds geruime tijd in pasiespelen in Ober- in Duitsland, als se- het oog werd gehou- ammergau weer zul- cretaresse voor Vrou- den. hetzelfde lot len kunnen worden welijke aangelegen- heeft ondergaan. opgevoerd. Onder de heden van de Federa- Bij de verkiezingen jongeren van dit dorp tie van Christelijke voor de studenten- bevonden zich tal- Vakverenigingen, als raad van de Rechts- rijke opmerkelijke lid van de Duitse Na- faculteit aan de Uni- krachten, doch voor tionale Vergadering vetsiteit van Praag, een volledige toneel- in 1919 en van de werden de communis- bezetting is het wach- Reichstag van 1920— tische candidaten in ten op velen, die zich 1933. In 1944 werd zij de verhouding van 6 nog in krijgsgevan- door de Nazi's gear- tegen 1 stem versla- genschap bevinden. resteerd en werd in gen, en een lid van De terugkeer van de- 1945 door het Ameri- de Tsjechische Volks- ze laatsten, die nog kaanse leger bevrijd. partij welke Chris- in Britse en Franse ten-Democratisch is, gevangenschap zijn, Dit jaar zal in Va- werd gekozen tot wordt nog dit jaar ticaanstad met grote voorzitter van de stu- verwacht. Het zal plechtigheid het feit dentenraad. huisbroeier. Hij heeft n.l. een bij zonder sterk gewas, dat ook zonder steun fier rechtop blijft. Het zou echter dwaas zijn te ver- onderstellen, dat alle nieuwe soorten evenzovele verbeteringen van de bestaande zouden zijn. Een groot aantal dat hier met de grootste zorg en accuratesse is gebroeid gaat nu reeds direct de ondergang tegemoet. Voldoen ze niet aan de gestelde eisen, welnu weg er mee. En daar mede gaat niet zelden de jarenlang gekoesterde droom. en de hoop van een kweker verloren. Maar kwaliteit gaat voor alles, want daartoe alleen bloeien hier de bloemen in het hartje van de win ter. EEN VREEMDE GESCHIEDENIS houdt de gemoederen in het anders zo rustige dorpje Borne momenteel bezig. Het is eigen lijk een vervolg op de diamatische verwikkelingen tijdens de be- zettingstijd en de daarop volgende bevrijding. De symptomen waren in vrijwel elke plaats hetzelfde. Een overhaaste vlucht van de Duitsers met achterlating van hun doorgaans goed gevulde opslagplaatsen, en daarnaast een in dolle feestroes verkerende bevolking, bij wie vooral in de eerste dagen de morele remmen finaal waren losgeslagen. Dat er toen wel eens gezondigd is tegen de opvatting die wij in normale tijden hebben van het mijn en dijn, is aan iedereen bekend, die deze bevruding heeft meegemaakt In Borne zal dat wel niet anders zijn geweest en het verschijnsel was destijds zo algemeen, dat een en ander reeds lang in het vergee - boek zou zijn geraakt, ware he niet, dat het bezoek van een aantal rechercheurs, in gezelschap van een zekere mevrouw Jagenau, destijds bewoonster van de villa van de fa- milie Spanjaard het tegenwoor- dige „Witte Huis" de gebeurte nissen van 'n kleine drie jaar ge- leden opnieuw in het licht der De langstelling had geplaatst. De familie Jagenau De villa aan de Almelosestraat was v6or de oorlog eigendom mevrouw Spanjaard. ^eeds3priel strekten de Duitsers hun begenge handen naar dit Joodse bezit uit. Lag het aanvankelijk m de bedoe ling hierin een opleidingsschool voor de Luftwaffe te vestigen op dit voornemen kwamen de bezetters terug en zij verkochten het huis aan een zekere Jagenau. Jagenau was een Belg, die uit zijn land geweken was. omdat 1HJ eerst tot de activisten en later tot de rexisten behoorde. v.es*lgf® zich nadien op het Noordeinde in Den Haag als antiquair. Lid van de NSB was de familie Jagenau niet, doch wel prijkte op hun jassen het NSB-insigne en gmgen zij zeer vriendschappelyk met de Duitsers om. Ranter, Christian sen. Mussert, enz. schenen er kind in huis te z«n. Ook was een der zoons, zoals men ons mededeelde, lid van de Waffen S.S. en de an dere lid van de Hitlerjugend. Deze Jageneau kocht de villa om er een museum in te richten en van lieverlede werden hier ver- schillende i unstschatten onderge bracht, die een vrij schenen te vertegenwoordigen Ook bracht hij in het gebouw zelf ver- anderingen aan, waaronder een eikenhouten betimmenng, n schouw een kostbaar behang enz. Rond dit huis heerste vanaf die tijd een ge- heimzinnige sfeer. Toen de bevrijding kwam, lag t voor de hand, dat de familie Jage neau als een der eersten werd ge- arresteerd en verdacht van samen- werking met de vijand. De heer Jageneau overleed reeds vrij spoe- dig. terwijl mevrouw Jageneau ais ongewenste vreemdelinge naar Bel- gie werd uitgewezen. Na de bevrijding In Borne heerste. zoals in vele plaatsen na de bevrijding, een chaos Het bestuursapparaat was ontwricht en alle mogelijke moeilijkheden deden zich voor. Naast al deze zor- gen kwam het probleem der huis" vesting van de bevrijders. het Dor set-regiment. Deze vonden onder- dak in de villa van Jagenau. Een tas met f 28000.— die in be- slag genomen werd. was een bewijs. dat de familie Jagenau ook nogal over beduidend kasgeld beschikte. kregen de omwonenden stof tot praten en de meest zonderlinge verhalen doen de ronde. In het gebouw, dat op volkomen legale wijze door het kerkbestuur van de St Stephanus-parochie, van de familie Spanjaard. die na de be vrijding weer in haar eigendoms- recht werd hersteld, werd gekocht, bleven nog enkele waardevolle stukken achter. die evenwel op ad- vies van een kunst-expert uit En- schede, niet verwijderd mochten worden, daar zij dan volkomen zouden worden vernield. Het onderzoek nog gaande Daar momenteel de wildste ver halen de ronde doen, hebben wij getracht. ter plaatse bevestiging van de in omloop zijnde geruchten te krijgen, doch de betreffende re chercheurs hullen zich voorlopig in een geheimzinnig zwijgen. Ook op onze vraag wie de opdrachtgever van dit omvangrijke onderzoek was. wenste men het antwoora schuldig te blijven. Het schijnt ech ter vast te staan, dat een belang- rijk deel van het kunstbezit is ver dwenen. Wij hoorden zelfs een be- drag noemen van f 600.000.—, dat als schadevergoeding zou zijn ge- eist. Het wekt bevreemding. dat een dame, die na de bevr«ding als ongewenste vreemdelinge ons land werd uitgewezen, nu een legertje van rechercheurs te ha- rer beschikking heeft om een on derzoek te doen instellen naar mogelijk verdwenen bezit. terwijl talrijke goede Nederlanders te- vergeefs wachten op teruggave van geroofde goederen. Deze geschiedenis telt nog vele vragen, die mogelijk na afloop van het onderzoek beantwoord zullen worden. Terwijl allerlei duistere mach- ten het er met satanische mid- delen op aanleggen, haat en ver- deeldheid onder de volkeren te brengen, smeken bijzonder in deze dagen duizenden en dui- zenden mens en die in Christus geloven, om eenheid onder el- kander, om hereniging van die zich afscheidden, om aansluiting bij de ware schaapstal van hen die nog daarbuiten zijn. Haat scheidt, liefde brengt bijeen. De wereld zal de echte, ware vrede pas vinden in de eenheid, welke alleen in het geloof van Christus wordt gevonden. Christus is de hoeksteen welke alien S6n maakt en bijeen houdtEr is geen andere grondslag waarop gebouwd kan worden. En daar- om gaat dit grote ge bed van de Christenheid ook ons aan. Bid mee in deze bidweek! MARCUS Naar het Chinese dagblad „Ta- koengpro" uit betrouwbare bron verneemt heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken een optwerpprogramma voor Ame rikaanse hulp aan China voltooid. De Kwomintang zou reeds van dit programma, dat een bedrag van 600 millioen dollar zou omvatten, op de hoogte gesteld. Het motorschip „Sommelsdijk van de Holland Amerika Lijn, dat de Belgische koning van Lissa- bon naar Havanna zal brengen, zou aanvankelijk pas op 20 dezer van Rotterdam vertrekken en alleen New Orleans tot bestem- ming hebben. Maar al spoedig werd de vertrekdatum tot 17 Ja nuari vervroegd, al bleef de be- stemming volgens de officiele af- vaartlijst ongewijzigd. Koning Leopold heeft de gehele passagiersruimte de ..Sommels- dijk" heeft accommodatie voor twaalf personen geheel bespro- ken voor zich alleen en zijn gezel schap, dat uit acht personen zal be- staan. In afwijking van de oor- spronkelijke route gaat het schip van Lissabon eerst naar Havanna, de bestemming van de koning, en eerst daarna naar New Orleans. Ge- zagvoerder is de heer B. J. Couvee, die al meer dan 30 jaar in dienst is van de H.A.L. Hij zelf beschouwt deze reis als een van de gewich- tigste, die hij ooit in vredestijd heeft ondernomen. Verwacht wordt, dat koning Leo pold een der laatste dagen van de- Naar in Amsterdamse artisten- kringen thans als vaststaand wordt aangenomen zal Buziau niet, zoals eerst verwacht werd. in de Bouw- meesterrevue van dit jaar optreden. Hoewel onderhandelingen hebben plaats gevonden schijnt Buziau zich zelf niet gezond genoeg te achten om zijn rentree te maken. Naar verluidt zou de vari£te- artist Rexis thans de rollen, die aan Buziau waren toegedacht, krijgen. Voorts schijnen Fritz Steiner (van de vroegere Fritz Hirsch-operette) Harry Boda en Jacques van Bijle- veldt geengageerd te zijn. Yvonne Georgi zou belast zijn met het ont- werpen der balletten voor een deel waarvan Jan Koetsier de muziek componeert. Voor het jaar 1948 is een gewij- zigde kinderbijslagpremie vastge- steld. De doorberekening in de prijzen is echter dezelfde gebleven, zodat ook nu 2.25 pCt. van het loon dat op grond van art. 3 van de Kin- derbijslagwet voor premiebetaling in aanmerking komt, mag worden ingecalculeerd. In bijzondere geval- len kan de directeur-generaal van de prijzen echter afwijkingen van dit percentage toestaan. Heeft u er wel eens over nage- dacht hoe onze Kerk schatting laat betalen door alle rijken der natuur, vooral waar het geldt luister bij te zetten aan de eredienst, die zij aan God brengt? Alleen het edelste me- taal, zoals goud, mag in directe aanraking komen met de be}b'?® specien en waar de edelmoedigheid van de gelovigen haar daartoe aan- zet versieren juwelen en edelste- nen de kelk, ciborie en monstrans. Toch in rechtstreeks verband met de eredienst staat de „waskaars met haar onvervalste samenstelling uit zuivere bijenwas. De waskaars heeft in de kerkelijke eredienst een juist omschreven plaats en beteke- nis. Wij weten nu eenmaal, dat de knetterende waskaars niet zal op- houden, het onbloedig offer te be- schijnen tot de laatste dag. De was kaars heeft in het leven van iedere katholiek een zeer hoge betekenis, want toen wij pas geboren waren en wij naar de Kerk gebracht wer den om het H. Doopsel te ontvan- gen, toen onze hand te klein en te onmachtig was om de gewijde was kaars vast te houden en moest wor den vervangen door onze doopborg, toen scheen het licht van de was kaars boven ons hoofd als een blijde boodschap, opdat het duister van onze ziel zou wegvlieden en wij voortaan zouden wandelen als kin- deren van het licht. Maar ditzelfde licht heeft gebeefd in onze zwakke hand toen wij voor de eerste maal de ze'gen van God gingen afsmeken over ons pas geboren kindje. Hoe innig bidt dan de jonge moeder, dat nooit het licht van het geloof, met het licht der Goddelijke liefde van ons kind zal worden gedoofd. Ook wanneer onze zoon opgaat om tot priester te worden gewijd, dan draagt hij opgetogen de vlammende waskaars voor zich uit: ..zichzelf verteren, anderen verlichten". Maar vooral in het bange uur van de dood, dan is de gewijde waskaars als het plechtanker in de storm, waarin en ziel en lichaam dreigen onder te gaan. Ook dan. evenals bij de Doop, is onze hand te zwak om ze maand in Havanna voet aan wal ^wUde^ar^te omvatten.^Hoe- ten verborgen God om deel te nemen aan Zijn verlatenheid en zoveel mogelijk de lijdensnacht Hem te bekorten. Wie kan het beter Zeggen dan de grote priester-dichter Guido Ge- zelle: „Als Vader sterft, de kinderen vergaren om de spond des stervenden en knielen daar en bidden, in de grond. Zo knielen in de kerken,, in de huizen nu vereend de mensen, en in stilte wordt gebeden en geweend." Zo beschouwd zal de waskaars dienste van de Kerk voor U misschien van diepere betekenis zijn geworden. Goud en edelstenen zijn voor ons tegenwoordig geen alledaagse offers meer, maar wel kunnen wij alien de Drie Koningen navolgen bij hun bezoek aan de kribbe wij kunnen wel met de her ders onze kleine gaven verdubbe- len en vooral wij kunnen er een hogere en zuiverder mening aan hechten. Geen offer, dat zo gemaK- kelijk voor ons is als het offer van de waskaars. Ik hoop, dat U voortaan met meer godsvrucht het flikkerend licht van de waskaars „Ons Heer" zal vooruitdragen bij processie of het beeld van Maria versieren. Het zal U meer zijn dan een licht, „wel- riekend als de ziel der bloemen". De brandende waskaars is de af beelding van ons eigen zwak hart zo licht bewogen bij de minste ademtocht van twijfel of spot. Vooral wanneer wij kracht wil- len bijzetten aan ons gebed in de vele noden van het leven, daar zal het offeren van de gewijde was kaars voortaan God en Maria zeer aangenaam zijn. Ons kind, of vader of moeder ligt ziek ,de angst heefl ons aangegrepen en laat ons niel meer los, om wat komen kan, wal komen gaatO, kon ik bij L blijven, o God voor Uw taberna- kel, ik zou evenals de Kanaeesr vrouw niet van U weggaan, totda' U mij had verhoorddoch plich en werk roepen ons terug naar he ziekbed, maar mijn offerlicht blijf branden voor Uw troon; ik ben he zelf, die tot U blijft smeken. Red ding, voor wie dreigen om te ko men op zee, of in de storm van di hartstochtHoe gering ons offe zal zijn, Maria zal ons niet ver laten, want zie: ,.De penningskeerse brandt, de winden stillen, zal God misschien nu nog, Die alles kan; Maria zal voor ons den Heere willen te voet vallen, daar Ze is Moeder van (Gezelle Niet in de nood alleen zal onz waskaars branden, steeds blijde zal de waskaars flikkeren om luid te verkondigen, hoe Maria zich i deze moeilijke tijden bekommei om hen, die haar en haar Kin liefheeft. „Och, helpt en houdt ze vrij van smart en zorgen en licht zal voor Uw beeld staan, Moeder, morgen." (Gezelle Leiden, Januari 1948 M. E. STEIJ GER-ASPERSL AG Roemenie en Bulgarije hebbe Vrijdag te Boekarest een verdrf van vriendschap en wederzijdse bi stand getekend. zal kunnen zetten. Naar aanleiding van geruchten, dat Koning Leopold en prins-regent Karel beiden een bezoek zouden brengen aan president Truman, meldt de A.N.P.-correspondent te Brussel, dat de reizen van de ko ning en van de Prins-regent geen enkel verband met elkaar houden. Eerstgenoemde reist geheel priv6, de prins-regent officieel. Het wordt mogelijk geacht, dat beiden een on- derhoud met Truman zullen heb ben, doch zij zullen dan zeker niet tegelijkertijd door de Amerikaanse president worden ontvangen. Overigens staat omtrent de datum van vertrek van Prins Karel nog niets vast. In ieder geval zou, aldus het oordeel van doorgaans welin- gelichte kringen een eventueel be zoek van koning Leopold aan Tru man slechts een beleefdheidsbezoek kunnen zijn, dat generlei politieke achtergrond heeft. stukje waskaars af, dat kostbaar bewaard wordt in de schamele wo- ning, waar de laatste strijd gestre- den wordt. Voor jaren terug heeft datzelfde stukjewaskaars de klam- mende hand van vader of moeder omklemd in het uur va.i hun ster- ven. Zo is de waskaars het te- ken van een geloof, een hoop, een liefde, eenzelfde vertrouwen op het Licht van het eeuwige Leven, dat voor onze brekende ogen zal open- gaan- Wij kunnen ons eigenlijk geen enkele kerkelijke plechtigheid m- denken, waarbij de gewijde was kaars ontbreekt. zij is een met ge heel ons katholiek godsdienstig le ven. Ook in de „Goede Week" op Witte Donderdag, dan wordt ,.Ons Heer" omstuwd door een grote schare, wier brandende waskaars de tolk is van liefde en trouw. In de stilte van die stille lijdensavond knielen duizenden neer voor de Het gemak dient de mens. In een der Amsterdamse zwembad heeft men bij het geven van zwemonderricht een rubberboot gebruik genomen. Een veilig gevoel voor de leerling en de lera< ontdekt nu de kleinste zwemfout. FEUILLETON door HARRIS BURLAND 11. Hij kon een weinig Spaans en bxj t licht van een lucifer geluke het hem eindelijk, het opschrift te ontcijfe- ren Vol bntzetting keek hij naar de woorden Het was geen Spaans, maar Frans en blijkbaar waren de woorden er slechts enkele jaren gD- leden in gesneden. Een vreselijke angst voor de toekomst rees in zijn hart op. „Wie zal mij bevrijden van ait lichaam des doods?" De schriftwoorden maakten een diepen indruk op zijn gemoed. Met moeite strompelde hij naar buiten. De lucht baadde in gulden schijn en het land scheen als met roodgoud overtogen. Geen geluid weerklonk, als het ruisen der eeuwige golven. Als de murcn van een gevangems torende de hoge rotswanden om hem heen. Een ogenblik had hij het gevoel, alsof hij in de diepste diep- ten der hel geketend lag. De dood scheen hem tegen te grijnzen van uit de zee en de lucht en de stilte. Hij viel op de knieen en begon te bidden: „0, mijn Godwie zal mij be vrijden van dit lichaam des doods?" HOOFDSTUK IV Het huis in de bossen Het dorpje Gartuche ligt aan de kust van de baai van Cartignan. Het bestaat uit een enkele straat met kleine. witte huisjes. die zich ongeveer een kilometer langs de kust uitstrekt. De achterkant der huizen, die het dichtst bij de zee liggen, is versterkt met vele rijen balken en planken, met ijzeren ha- ken aaneen bevestigd. Want bij hoog water en westenwind is de zee er woest. De huizen zelf zijn laag van bouw, om de storm te kunnen trotseren en de dakpannen zijn er op vastgemetseld. Toch eist de zee jaar in, jaar uit schatting van de inwoners van Gartuche. Ze overspoelt hun huizen en overdekt ze met zeewier. Ze zet de achter- plaatsjes meer dan een halve meter diep onder water en sleept de schuurtjes mee. Soms zelfs onder- mijnt ze het metselwerk zelf en doet de huisjes tot een vormloze puinboop ineenstorten. En jaar op jaar herbouwt de duldzame bevol king haar woningen en versterkt ze zo goed mogelijk en schijnt tevre- den, dat ze op die smalle strook kan blijven wonen, vlak bij de niets ontziende oceaan, ofschoon de rotsen een halve kilometer verder zoveel hoger zijn, dat ze hun wo ningen er veilig en op vaste grond zouden kunnen neerzetten. De meeste inwoners van het plaatsje zijn vissers en zeelui. Er wonen heel wat schippers. Sommi- gen hunner leven nu stil en verhu- ren hun woning in de zomer tegen hoge prijzen aan stadsbewoners. Anderen varen ijog. Ze verdwijnen voor een maand, een jaar, soms ja renlang. om dan terug te keren met een vette spaarpot en lange verha len over hun avonturen. De mees- ten zijn ruwe klanten, gedrongen van bouw en stoer, maar toch men- sen, aan wie de natie veel ver- schuldTgd is. Ze hebben een hard leven. maar nemen het er graag gemakkelijk van, als hun werk is afgelopen. Vreemdelingen, die door het dorp komen, vertellen later, dat ze nog nooit zoveel luierende ke- rels bijeen hebben gezien, die Voor de deur van hun woning rustig hun pijp staan te roken en de ganse dag geen steek uitvoeren. Maar sommi- gen hebben dan in vier en twintig uur meer werk verzet. dan een ander in twee maanden. Ten noorden van het dorp ligt een lage vlakte, die zich uitstrekt tot de monding van de rivier de Linon. Naar het zuiden rijzen heu- vels omhoog en wordt de kust ge- vormd door rotsen, die tot twee- honderd meter hoog zijn, waarte- gen de golven met donderend ge- raas breken. Vlak achter het dorp ligt het grote moeras van Caper- duis, naar alle richtingen door dij- ken doorsneden. Een klein rivier- tje stroomt er van de heuvels af doorheen en verenigt zich met de Linon. Tussen enkele van die dij- ken liggen poelen van bruin, stil- staand water. Op andere plaatsen doet zich de invloed van eb en vloed gevoelen. Het moeras is over- groeid met hei en struiken en waardeloos als weidegrond, zelfs voor schapen. Doch het moeras verstrekt brandstof aan twintig dorpen en de turfhopen verbreken de eentonige vlakte en maken de indruk van overblijfselen van oude torens, ter landsverdediging opge- richt. In de verte rondom dit moei rijzen die hoge bergen, die grensscheiding van het land vt men, waardoor de oude gewoo en de oude taal bewaard zijn bleven. Onder aan de voet van df I bergketen ligt 't dorp Tretou, c I in heel de streek bekend is om z f flanel, dat op handgetouwen in huizen geweven wordt. En w: I neer men van Gartuche uit ovl het moeras kijkt, ziet men een grc I wit huis staan tussen hoog if boomte, welks rijen lage vensti in vlam schijnen te staan, als zon ondergaat. Achter het huis s gen de dichtbeboste berghelling omhoog. V6or het huis dalen tuinen glooiend af naar een gr.j we, lange muur, die z6 vlak lai l het bos loopt. dat men op die mifl staande de takken der bomen vatten. Ongeveer een jaar na het vil haalde in het vorig hoofdstii] stond hier een jong meisje op Meiavond en staarde over het it ras naar de zee. In het licht der ondergaande glinsterde er een traan op h:.| wang als een druppel gesmc] goud. Ze was bijzonder mooi en schoonheid werd nog vertuxl door de zwaarmoedigheid ha| trekken. Ze hield een klein blaal papier in de hand, versleten oud. Herhaaldelijk drukte ze aan haar lippen. Het was een dicht ondertekend met de let E. T. ..Of ik me dat herinner!" md pelde ze. „Of ik me dat herinnt! De zon zonk achter de horil en liet slechts een gulden str| achter; er schreeuwde ergens meeuw en in de veenplassen w| het rode licht weerkaatst.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 3